Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İKİ CUMHURlYET den göröleceSI Ö2ere, Cephe Hükumetlerl Iktldar larda bulunduklan surece toprak reformu yap mamışlar; toprak reformunu her yönden yozlaştırmışlar ve 1978 yılı başındo kurulan Ecevıt Hükumetıne toprak reformu konusunda ağır bır enkaz bırakmışlardır. tCephe İktıdarlarınca toprak refarmu yapıl madı bılıyorsunuz ama, geçen yıl Toprak ve Tarım Musteşarlığı butçesme 1 mılyar 107 mılyon lıra ödenek ayrılmıştı Bu paranın tamamı harcandı O hatde mustesarlık bu paraları ne yaptı, nerelere harcadı'?» dıye sorabılırsınlz? Bu paralann nerelere harcandığını gormek ıçln uc yılda mılyarlar harcayarak Urfa'da sadece 898 kışıye toprak dağıtan Toprak ve Tarım Reformu Orgutunun bugunku aurumuna bır goz otmak yetecektır scnınm Toprak ve Tarım Reformu Orgutunde bugun 2175 kadrotu, sozleşmelı ve gecıcı gundelıklı personel çalışmaktadır Bu orgutte ışe alınmada «Ulku Ocaklarma» ka/ıtlı olma koşulu aranmıstır Calışanlann «Ulku Ocaklarma» aıdat odemesı zoruilu kılınmıştır Bu orada Adana, Elazığ, Konya ve Kayserı ıllerınde araşt'rma ve Eğıtım Bolge Mudurluklerı kurulmustur. Bu kuruluşlar toprak reformu on çalışmaları ortüsu altında, devlet bı.tçesı ve aracları ı!e beslenen yandaşlar ocağı olarak çalışmışttr 3oylece Cephe Iktıdarları reform aldatması yapmıslar, Reform Orgutunu ve devlet arazılerını ışgal etrmşlerdır Ecevıt Hukümetı toprak reformu konusunda neler yapacağını programında şoyle belırtmektedır «Hakca bır toprak dağıtımına ve toprağın en verımlı bıcımde kullammına olanak vererek Anayasaya uygun yenı bır toprak reformu yasası en kısa surede Turkiye Buyuk Millet Meclisıne sunulacakttr » «Buyuk topraklar Anayasa kuralına ve demokrotık hukuk devletı ilkelerıne ve hakkanıyate uygun olorak kamulaştırılıp dağıtılırken, hazıne topraklarının da yetersiz veya az topraktı cıftcılere dağıtılması sağlanacaktır» Sonuc oiarak derız kı, Ecevıt Hukümetı top rak reformundokı yozlaşma dönemını kapatıp gercek bır reform donemı başlatmalıdır Bunun ıcm de ilk ış olarak, 10 mayıs 1977 tarıhınde Anayosa Mahkemesınde biçım yonunden ıptol edılmış bulunan 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Yosası yerıne. toprak Işlıyenindir ılkesıni esas alan gercek ve etkılı bır Toprak Reformu Yasasını 10 mayıs 1978 tarıhıne kadar süratle Meclısten geçırmelıdır. İS MART 13TB oprok reformu, kuramı ve uygulamosı lle ulkemızde uzun yıllardon berı tortışılagelen bır konudur. Bu tartışmalar daha da sure ceğe benzemektedır Nıtekım ,1978 butçe go ruşmelerı nedenıyle konu gerek Senato da, ge rekse Millet Meclısınde yenıden tartışılmıştır Hat ta, Toprak ve Tarım Reformu Yasasınin 10 mayıs 1978'den ıtıbaren gecerlı olmak uzere gecen yıl Anayasa Mahkemesince ıptalı nedenıyle bu lortısmalar yenıden onemli bır boyut kazdnmıştır Uzun yıllardır toprak reformu konusuyla uğraşan bır bıiım odamı v e ' 4 yıidır toprak reformu Butce Kanunu Tasarısı uzerınde CHP Grubu sozculuğunü yopmıs bır kımse olarak, toprak reformunda son durum uzerındek. goruşlerımızı kısoco belırtmekte yarar goruyo ruz. T OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Işte O Zaman... arihsel Montro göruşmesınin ertesinde Ecevlt, ABD'ye bir cıkış yaptı: « Amerika golge etmesin, başka ihsan Istemlyoruz » Toprak Reformu, Son Durum Prof. Dr. Ziya Gökalp MÜLÂYİM sorumlu Devlet Bakanı Mustafa Kemal Erkovanlı, 1975 yılı sonuna kodar 11 000 aıleye toprak dağıtılacağını basına açıklamıştır. 2 1976 Mali Yılı Butce Konun tasarısında 1173 810 donum arazı dağıtıma tabı tutulacak, 8419 yeter gelırlı tarımsal oıle ışletmesı kurulacoktır denılmıştır 3 1977 malı yılı butce kanun tasarısın da, 1977 yılı sonuna kadar 1 mılyon donum a razı dağıtılacaktır denılmektedır Işte Cephe hukümetlerı Iktıdarda bulunduk ları son uç yılda boyle demlşler, uygulomado ıse 1975 ve 1976 yıllarında Urfa'da yalnız 636 aıleye gostermelık olorak toprak dağıtmışlar dır. 1977 yılı sonunda ıse, üç yılda toprak dağıtı lan alle sayısı 898'e yukselmış, verılen toprak ıse 131 bın donumu ancak bulmuştur Oysa bı rincı Ecevıt Hukumetınce Urfa Reform Bolgesı ıçın yapılan hesaplamalara gore 3 mılyon 862 bın 768 dönum arazının kamulaştırılması sap tanmıştı. Boylece Cephe Iktıdarlorı toprak lağıtımını engellemışler. topraksız koyluyu lafla aldotmış lar, Yosoları ve Devlet Butcelerını amaç dışın da kullanmışlardır. Şımdı de Cephe Hukumetlerının kamuloş tırma aldotmocası ve kamulaştırmada Yaso dışı kasıtlı uygulamalarına gelelım 1 Yasadakı verımlı ve bızzat ışletme koşulu yozlaştırılmış, kamulaştırılacak arazinın azaltılmasına ozen gosterılmıştır 2 Yasanın 3 maddesındeki tarım arazısı tanımı hıce sayılmış, taş porçası görülen her arazı tarım dışı kabul edılmış, bu yolla yasoya ters, yanlı ve sıyasal cıkar sağlomak uzere belırlı cı'tçılerın arazılerı kamulaştırma dışı bırokılmıştr 3 Yıne Yosanın 5 maddesındeki oıle boş konı tanımı, kosıtlı uygulanarok ftğrenc! cocuk lara bıle, aıle başkanı gıbı gostenlerek, Yasalorın vermedıgı hak verılmış, kamulaştınlacak araziler, belırlı kışılere bağışlanmıştır. 4 On Tedbırler yosasmın 6 madde6İyle devlr ve temlık hakkı, 7 ve 8 maddelerdekı if raz taksımının durdurulmosına karşın, bu mad deler yok gıbı kabul edılerek, kamulaştırılacok arazıler, kamulaştırma dısı bırakılmıştır. Yukarıda saydığımız yasa dışı, reformu yoz laştırma uygulamalarının bırkaç orneğıdır Böyle yollarla kamulaştırılacak arazı rezervın den yaklaşık 2 mılyon donüm arazı kacırılmış tır. Bu uygulama Devletın yosolarını haksız yanlı ve keyfı, partızanca uygulamaktır De mokratık Hukuk Devletıne. toprak reformunc ınançsızlıktır Butce Tosanlarında basında ve radyodo 1793 925 donum arazı Urfa'da komulaştırıldı dı ye ılân edılmıştır Bu mıktarlar kağıt uzerınde kalan gostermelık ve kamuyu aldatıcı rakom lardır. Oysa bugun dağıtımo tabi tutulmak uze re hazıneye mal edılebılecek gercek mıktar bu değıldır. Cünku reformu yozlaştırma MC Hüku metı düşurülüncaye kadar surmüş ve kamulostı rılort arazılerın bır kısmı muhtelif gerekcelerle elden cıkarılmıştır Bu nedenle bugun kamulos tırma yolu ıle hazıneye gecen arazının gercek mıktarı bellı değıldır Devlet butcesı ıle Urfa'da kamulaştırılon tarım toprakları da toproksız koylüye dağıtılmayarak, guclu kışılerce yo da partızon amoclorlo ışletılmesıne ışgalıne olonak verllmıştir. Boylece, Hukuk Devletınde. devlet arazılerı cephe yandaşlarınca haksız ışgal edılmıştır. Şımdıya kadar vermış olduğumuz bılgıler T MC'nin Sömürmesi Gecen y l , MC hükumetı, Toprak ve Tarım Reformu Musteşarlığı butcesı ıçın 1 mılyar 107 mılyon lıra ödenek ıstemıştı Bu ödenek ıstonlr ken Butce Kanun Tasarısında hedof olarak 1977 yılında «Urfa da dağıtıma tabı tutulacak arazılerden 1 mılyon donumunun proıelerı hazırlana rak dağıtımı yapılacaktır* denılmiştı Buna kar şı, gecen yıl gerek Senatoda yaptığım konuş1 mada, gerekse 23 şubat 1977 tarıhınde «Yozla mo suruyor» adıyla bu sutunlarda yayımianan yazımda, «2 yıidır soyledıklerını yerıne getırmeyen bu hukumetın bu yıl soyledıklerını verı9 ne getırecegme ınanacak mıyız Acıkca soylu yoruz, bız ınanmıyoruz» demıştım Nıtekım bizlm söyledıklerımız doğru cıkmış, 1977 yılın da bu 1 mılyon donum dağıtılmamış, 1977 yılı sonunda Meclıste gensoru ıle duşurulen Cephe Iktıdarı her alanda olduğu gıbı topra< reformunda da ağır bır enkaz bırakmıştır Şoylekı Cephe Iktıdarı üç yıl görevde kaldığı sure içınde toprak reformu rata kaldırılmıştır Yasanın butun aksaklıklarına rogmen, bu sure ıcınde Urfa'da toprak reformu coklan tamamlanmış, topraksız koylü bırakılmamış ve yurdun başka ıllerınde de toprok reformu sonuçlanmış olması gerekırken, mılyarlarca lıra sarfedılmış olmasına rağmen daha tek bır Urfo bolgesınde bıle reform tamamlanamamıştır Yıllardır kasıt lı olarak engellenmıştır. Top'ak reformunun Anayosamızda da yer alan ozu koyluyu toproksızlıkton kurtormaktır, r top ak dağıtımıdır. Bakınız Cephe İktıdarlorı bu konudo neler demışler ve ne yapmışlardır 1 25 hozıron 1975'te toprak reformundan Bazı çevrelerde buyuk telas varattı bu sozler Nosyonal Sosyalıst Partısı Baskanından CİA yazarına ve sermayenın kalemine dek cogu oudumlu, Basbakanı hemen kınadı. Çeyrek yuzyıldır Amerıkan uyduluğunda mantıkları korelmış kişiler de «VVashıngton'la ılıskilerımız bozu9 lur mu » dıye kaygıya dustuler. Oysa Ecevıt in gorkemll Montro çıkışı, yeni hukumetın dıç polıtıkasında doğal «ayılmalıdır Batı dunyası kosullarında kısilıkli bır dış siyasa baska nasıl olabılır? Nıtekım Turkiye'dekı gudumluler Ecevit'l kınarlarken, Avrupo'nın Sosyal Derr.okrat lıderleri onaylodılar. Bu da bızlm Amerıkanofıtlerın dustukleri cukuru gostermektedlr Gerçekte Ecevıt'ln çıkışı Turkes ın dedığı gibi tfevri bir hareket» değildır Dışişlerı Bakanı Gunduz Okçün 10 mart gunu ABD Ankara Buyukelcısı'm çağırmış, Dıslşleri Bakanı Vance'ın 9 mart gunu yoptıgı konuşmayı proteıto ederek, bazı isteklerde bulunmustur Ecevıt de bir gun bekledikten sonra bıllnclı cıkısını yapmıstır Basbakan etkilı ve tepkıli demecini verdiği zaman, Montro de Ecevıt Karamanlıs yokınlasması sonuçlarına ulaşmış bulunuyordu. ABD'nln Isteği de bu değıl mıydı 9 Haksız İşgal • Son yıllordo Turklye'nin ABD'ye korşı tutumunda yanlış bır yaklaşım suregelmektedır Amerıkolı der ki ABD Cumhurbaşkanı ve Hukümetı, ambargonun hemen kaldırılmasını ıster Fokat an o Kongre yok mu! Tekere çomak sokan Kongre'dır. Bız, Turkiye Içın calışıyoruz. Siz de Kıbrıs sorununda bır kac adım olareanıı, ambargoyu kaldırmak kolaylaşacak. Kongre de cogunluk Demokrat Parti'nln ve Bayaz Saray da Cumhurıyetci Partinın elındeyken, bu mantık birazcık Işllyordu. Simdı Beyaz Saray'da oturan kişl da Demokrat Parti'lidır Ustelık Ankara hukumetlerinln, Kongre'yle Beyaz Saray orosındaki ilıskıleri abortarok dış polltika saptaması anlamsızdır Ankara, hukumet lle Kongre arasındakl illşkilerin solıncoğında uyutulorak yoklaşık dort yıl Amerıkan sılah ombargesunu slneye cekmlştır. Oysa simdi bu gorunum de değişiyor. Kongre'de ambargoyu kaldırma eğillmleri guçlentrken, Dışlşlerl Bakanı Vance Hele durun, dlyor, Turkiye Yunanistan'a gerekll ödunlerl versin, lyl niyetinl gostersln... Ecevit'l tepklye yonelten durum budur. • Ecevlt, u«ta bir politlkacıdır. Ecevlt yönatlml IMF İla anlasmıştır, Kıbrıs sorununda Yunanistan'a yaklaşım gerceklesecaktir. Ecevit, Montro'de Batı dunyasının dlyalog kosullarında gereken yanıtı ABD'ye verml»; VVashlngton'dan da olumlu karşılığı sağlamıştır. Ecevlt yönatlml, ancak ekonomik bazlarını aşomazso yıpranır ve cöker. Ne var ki dış oolitikoda temel sorunumuz sudurBasbakan, ambargonun kaldırılmasını ve ortok sovunmo anlaşmasının Kongre'den Ivedilikle geclrllmesinl Istemektedlr. Dlyellm nlıan oyı sonunda bu omocına ulasırsa ne olacak? Ortok savunma anlaşması, Amerıkan Kongresl'nden gecerek TBMM'ya gelecek. O zaman yol oyırımıno glrllecek. Pariamento, ya ortok savunma anlasmastnı onaylayarak Turkiye topraklarmı dolar karşılığmda Amerika'ya kiraya veren Meclls olarak tarihe gececek . Ya do ulusat onurumuza ve cıkarlarımıza oykırı düşen bu onloşmaya kırmızı oy verecek... ABD Ne Istiyor ? OKTAY AKBAL Evet Hayır TARTIŞMA BİR AÇ1KLAMA Romancı Perlde Celal, Q temızde şubat a/ında yayınlanan, Orhan Karavelı nın «Nazım Hıkmet'le Moskova'da> yazı dtzısıne, bazı bolumlerı kendısıyle ılgılı gorerek bır duzeltı gondarmıştır. Perıde Celai ın Karavelı'ye yonıtı şoyledır «Sayın Orhon Karavelı. Sızın de bıldığınız gıbı şımdıye dek Nazım Hıkmet uzenne cok anılar yazıldı. Bır takım yazarlar ıçın şaırın ölümu yalan yanlış konuşmak olanağını sağlıyor. Vala Nurettın de «Bu dunyodan bir Nazım geçti» adlı kıtabında dadıkodulara kapılorak bu konudo banım ıçın çlrkın yakıştırmolorda bulunmuştu O bıle sizın Nazım'ın ağzından söylettığınız gıbı. koybolon on onbeş sayfayı «46 bın dızey» gıbı buyuk bır yopıt halınde hayal etmeye kadar goturmemıştı ışı. Sonradon yazar dostlanmdan birı o kıtapta kı saçma sapan suçlamalara karşı bır yazısında benı aklamok gereğını duydu Sağolsun . Bu konuda şımdıye kadar susmuş olmamın nedenı, gereksız polemıklerden kaçan, sessız sedasız bır yazar olmamdan ılerı geliyor Bir başka neden de yıllarco önce geçmış olayları canlandırmamak ve çok önem verdiğim bır dostluğun nasıl düşmanlığa donuşup yozlaştığıni gozlar onune sermemek kaygusu Bu kez roportaıınızdo olmayacak bır suçlomaya karışan adımı gorunce otayı baştan sona, geçtığı gtbl anlatarok edebıyat cevrelerınde uyanacak kotü kuşkuları önlemek ve kendıml aklamak zorunluluğunu duydum. Yıllardon son ra bu konuya tionmek acı benım ıçın. Ama görüyorum kl Nazım'ın ölumünden sonra ba na sataşanlar, ona olan saygımdan, bağlılığımdan söz etmeye yanaşmayarak, benden baska bir cok elde mevcut olması gereken on onbeş yap rokhk dızeyı bahane edıp odımı camurlamaya kalkıyorlar. Nazım Hıkmet'ı yalan haberler mektuplarla yanılgıya duşüren bu çırkın yalancıların mumlarını sondürmek fırsatını roportaiınızla bona verdığinız Icm size teşekkur etmellyım b«lki de! Buyuk şaırin bu konunun dışında kalmasını ne kadar ısterdım1 Yazık olay onun çev resinde dolanıyor. Nazım Hıkmefi 1950 yılında tanıdım Kansı M, Andaç'ın vasıtasıyla. M. Andoç o zamanlar yakın dostumdu, Haftado bir kaç kez ya ben onlarda. ya onlar bendeydl. Evımın karşısına sivil bir polis merika ne Istlyor? Amerika blzden ne ittlyor? Bugünlerde bilincll her yurttaş bu sorunun yanıtını arıyor. Tam da KaramanlisEcevit goruşmeleri yapılırken ABD Dıslşleri Bakanı Vance'ln Amerıkan Senatosu Tahtısler Komıtesinde yaptığı konuşma pışmiş aşa su katmaya benzedl. Ne dıyor, n* Istiyor ABD'lı Vance? Der ki, Kıbrıs'la lllşkıll oneriler ve TurkYunan doruk toplantısının sonuclan alınmadan ambargonun kaldırılması içın hiç de acele etmeyelim, anlaşmayı nısan ayında Kongre tartıssın, göruşsün. Kıbrıs'lı Rum yönetlcllerin, bagnoz Yunan politikocılarının va basının tum Istegl, ozlemi budur; ambargonun koldırılmaması, Turklye'nin guc durumda bırakılmosı. bu yüzden de Kıbrıs'ta, Ege'de, daho başka konularda Yunanlılara, Rumlara ağır odunler vermeye zorlanması .. A Budur Istenen . Acık acık budur Barışm kurulması lcin yapılan glrislmlerl baltalamaktır bunun adı. ABD, Ege'de, Ortadoğu'da barı» Istemiyor mu? Turklarla Yunanlıların arastnın duzelmeslnden hoşlanmıyor mu? Oyta tam terslydi duşünulan, NATO'nun Iki ulkest, Turklye ve Yunanlatan'ın bu dusmanca durumdan kendllerini kurtarmcları dunya barışı Içln, bunu oılediğlnl, istedlğini soyleyen ABD Içln lyi ve yaratiı olmayacak mıydı 9 İkl lider Montro'da bulusup, konuşurken, dostca bir anlaşmanın yollarını ararken ABD'nin Turkiye'yi arkadan bıcaklarcasına davranışa kolkışması anlamlıdır. Anlamlı olduğu kadar da, önemlldlr. Turklye'nin dış politikasını yeni bir duzeye oturtmosı gereklUiğtnl bir kez daha beliriemektedir Inonü de 1954'de «Yenl bır dunya kurulur, Turkiye de orada yerlnl alır» dememlş mlydı' Gerçl yenl bir dunya kurulmadı İnönü de boyle bir yola girmedl, giremedl Şurası da bir gercek, inönü bu sozü soylemesinden, yani Kıbrıs'a uçak gondertlp Rum saldırılarını onledikten birkaç ay sonra Iktidardan duşurüldu Hem de Johnson'la göruşmek uzere VVashlngton'a gittiği sıralarda Butun bunlar da hatırlanmalıdır Yakın tarihın pek çok «gerçek»leri vardır unutulmaması gereken . ABD, kendini eski Roma glbl bir dunya imparatorluğu sayıyor Yeterll, yetenekll k l şller bu ulkenln başında olmayınca, hele bu kişiler bilmedlklerl işlere de parmaklarmı sokunca dunyanın iyi giden Işlerlni de bozuyorlar Vietnam savaşı bunlardan biridlr. Guney Amarıka'doki surup giden karmakorışık durumlar, hele hele Allende olayı bunların birkacıdır. Hepslnl biliyoruz, goruyoruz, hatırlıyoruz Bizim coğdışı bir takım politlkacılarımızın, yazarlanmızın da yıllardır «Allende Bullende» diye benzetmeler yapmaktan hoşlondıklon da unutulmamolıdır. ABD, ne zaman kendı cizgislne, çıkarına, hesabına oykırı davranan bır geri kclmış ulke IIderiyle karşılaşırsa, o üder ne denli tarıhsel bir klsi de olsa, İnonu, Allende, baba Papandreu, hattâ De Gaull» glbl, ne yapar eder onu iktıdardan indırmenin yolunu bulur. İkl k e ı Ikinln dort etmesi gıoı bir kuraldır bu. Yeni bir dunya kurulablllr mi Turkiye i c i n ' Sili örneğl gSıler önundedir. «Yenl bir dunya» kurmak isteyen Allende'nln ulkesl bugün nereye geldi, hangi faşızmin eline tesllm edildl? Allende'nin 27 subat 197Vde soylediğl şu sözlerl dlkkütle okumak gerekir «İdeoloıik acıdan cıkarlorın ozdeşliği soz konusu değıldır ABD, dunyanın her yerinde statuko'yu korumaya calışıyor Bu statüko kendi hegemonyalarını elde etmelerine ve kurmalarına izin vermlştir. Bağımlı ve az gellsmis bir bölge olarak Lâtin Amerika bu duruma bir son vermek lcin iste bu statükoyu değistirmek zorundadır Latln Amerika halkının ldeolo|isl, yakın bir geçmişte açıklandığı qlbl bu tur bağımlılığa son vermeye çobalcmaktadır ve bir devrlmcl olarak, Ister ilerlcl, Ister reformcu va da d«*vrimcl olsun, her ulkenir aercek koşullanna tarıhlne ve öze»'klerine uyacak bir değisim Istemektedir » ABD bir «statüko»nun ardındadır hep Iş başında John•on olsun, Nixon olsun. Carter olsun farketmez. ABD Imparatorluğunun ü'kusu, amacı, cıkarları değlsmlyor Lâtin Amerlka'da statükoyu bozan her hareket, her davranıs korşmında glzll, oçık yollardan ABD'yl bulur. Asya'da öyle, Avrupa'da övle. Afrika'da öyle Doğal olarak, güney Doğu Avrupada, Ege'de, Ortadoğu'da ABD'nin kandl cıkarlarına uygun bulduğu bir stotüko vardır. Şu ya <Jo bu yollardan ayakta kalmasını Istedlğl va da yıkılmasını Istedlğl tutumlar, görüşler, kişiler vardır. Türklya Ile Yunanlstan'ın arası acılmışsa ya da bir barış kurulacoksa butün bunlar hep büyük bir plcnn uygulanmo«ına bağlıdır. Yani bir statukoya!... ABD'nin r,e istediğl belll kücük, önemslz, bağımlı saydığı Irill ufaklı tum ulkelerl kendl «statukosu» lclnde görmek! Herşey onun Irnlyls olmalr. Savaf da barıs dal... ceğl karsılıflını vardım kendlkabullanıyorda da. askarlık dikmlşlerdl. Oniorın «vının sıne Şaır kabul ettıgınde ıse ışınde onun gıbı «tehlıkelı» bı karşısına da... bır gece Nazım m annesının nne kefıl olmamı aklı olmıButün bu oyrıntılara ne Kadıkoy'dekı evıne gıdıldi Oyor, «kefıl olduğunuz gün kac gerek var dıyeceksınız Kenrada hepımız gıbı Karacon da mış otasa hapıslerde sürunurdımı savunabılmem ıcın olayı şaırın kendısınden şıırlerını Kımin Amerikancı, klmln mllliyetçl, klmln gudümlö, kld u i u z » dıyor. boşka bırşev bjştan bılmek gerektığı kodınlemek fırsatını buldu. Bır mln bağımsızlıktan yana olduğu işte o zaman ortaya cıdemıyordu. Her zomon sevgı nısmdayım aaha da birbırlerınl görmedikacaktır. ve saygıyla anocağım Alı Na M Andac'la geçmlş yıllarda ler cı Karacan. kaçmo ışınde beyakın dost olduğumuzu yukanım bır ılışkım olmadıö'na ı4 On onbeş sayıfalık dırıda soyledım. Bu dostluğun nondırmak ıcın bın bır dıl do zenın yokılması hıkâyesıne ge sonradan onun targfından bır kerek Emniyet Mudürunün Ka Imce, evım goz altındo oldusuçlama saldırısına donuşmedıkoy karakoluna telefon et ğu ve Nazım'la konsıyio olan sı acıdır, önemlı değıl Onem mesını, Nazım'ın kacışı ıle ıyakın ılışkım bılındiği Icm lı olon, Nazım Hikmet gıbı lışkım olmadığını, peşımı bıçımdı kaybetmiş olduğum saygı duyduğum buyuk bır rakmalarını şoylemesmı sağvakınım. cok soygı duyduğum şolrın gozunda benl koralaladı Bır kac gun sonra Hıbır hanıma vermış, saklatıyormış olmosıdır. kâye vermek ıçın Cumhurıdum şıırlerı Şatrın kactığı Nazım'ın kısa suren ozguryet Gazetesıne gıttığımde dos haberını duyduğundo korkup lüğu sırasında coğunça beratum Cevat Fehmı Başkut'u t» yakmış hepsıni Haksız da berdik Cocukları, evıme bır lâşlı buldum. Gozetenın po sayılmazdı o ortamda. ELÂZIÖ EDEBİYAT FAKÜLTESI DEKANLIĞI koc kapı otedekı kiınıkta, «lı* lıs muhabırı «Muthış bır başKendı çıkarım ıcm sakladı Genc yaşta hoyata gozlerını vuman kıymetü esl me doğdu dıyabllırim özgurlıki Perıde Celal kefıl olarak ğım. ya da «guya» yoktığım AHMET NAİM OKYAY'ın edebı değerı çok yuksek olan kıluğunun uzenndan bır kac ay Nazım'ın kaçmasına yardım 46 bın dıze1 Nazım Hıkmet taplıgını fakultemıze armoğan eden, geçmeden zor gunler başladı etmış. kendısını emmyette gor hayatta olsa benden çok o şaır içın. Hayatından korkuluuzulurdu başıma gelenlere yordu Kısa zamanda bu kor dum, sorguya goturuyoriardn dıye bır süru yalan dolanla Bır gun ben de anılanmı ku gerçekleşıverdı M Andoç'ı korşısma dıkıtmış Cevat Feh yazdığımda dedıkodulora, bır sabah bebağı kucağmdo mı M Andac'la olan ilişktmı hınçlara kapılmadan daha uağlayarak kapımın onunde teşekkur va mınnetlerinl sunar bıldığı ıcm odamın sozlerını zun anlatmak ıstıyorum olup buldum Nazım'ı ıçerı almışcurutmuş. habarı da gazeteye bıtenları. lardı Hemen askere sevketkoymamış ama, bana oğüt Şaygılarımla mek Istıyorlardı Bunun ne vermekten de gerı kolmadı. Perlda CELAL (Basm 12776} 5377 demek olduğunu hepımız bılıBulunduğumuz ortamda ıhtıyorduk: Nazım'ı olume yolluyatlı olmak gerektığınl, yoksa yortardı' Kurtulmosı ve askergazete kapılarmın bıle yüzülığıni yaptığım saptoyan belme kapanabıleceğınl anlottı. geleri bulup getirmesi Içln bıO sıralar ben yazılarımla ev nnın kefıl olması gerekıyordu geçındıriyordum. Zor günlaBu «bın» bendım. Eşı ıle gıtrınde M Andaç'tan uzak kaltık. Imzayı attım Şaır'ı boy• mamın nedenl budur. Bunu, lece serbest bıraktılar O gun M Andac'a yazdığım ve kzı Nazım'ın yüzunda kıvançı, • lyle gonderdığım bır mekdostluğu gormek yetti mutlu tupla da kendısıne açıklamış olmama. Öğunmek Içın yazozur dılemıştım M Andac ve mıyorum bunları. Kanımca çevresındekılerin bana olan bunlar sonucu açıklamak ıŞırketımız esas mukovelesınln 46 maddesı gereğınce ortaklar Oiağan Genel Kurul hınçlorına hala anlam vereçen gereken bılgıler. Şımdıye Toplantısı aşağıdakt gundemı goruşmek uzere 31 mart 1978 cuma günu saat 13 00 de mıyorum Onların Nazım'a, kadar benı karalamak isteyen Bestekör Şokak No 4'dekı Şırketımız Merkez bınasında yapılacaktır Moskova'ya yazdıkları mekler. başta M. Andaç, şaıre oSaym Ortaklarıaıızın bu toplantıyo katılmak ıcın sahıp olduklorı hısselerın mıktarlatuplarla şaırın gozunde benı lan dostluğumu oğızlarıno alrını ve numaralannı gosteren cetvelı toplantı gununden bır haftc cncesme kadar Şırketıbatırmak ıçın ellerınden gelemadılar hıc Şaırın dızelerıni mız Merkezme vererek veya gondererek, nam larına veva verılecek orneğe uygun vekâletnı yaptıkları anlaşılıyor Nabırgun kendı dızelerım gıbı name ıle tayın edeceklerı vekıl veya mumessılleri adına hazırlanacak gırış kartlarını olzım Hıkmet'ın Moskova'da sikullonmak ıçın sakladığımı maları ve sozu geçen gun ve saatte toplontı yerinde hazır bulunmoları Bılanco Kâr ve ze soyledığını ıddıa ettığınız soylemeye kadar göturdüler Zarar hesaplarının 16 mort 1978 tarıhınden ıtıbaren Şırket Merkezınde Ortaklarımızın sozlere gelınce «istıklâl Saişi tetkıkıne hazır bulundurulacağı rıca ve ılân olunur. vaşımızı anlattığım bu deston Bıldığıniz gıbi Nazım Hıkhayatımın eseridır 66 bın diG ÖNDE M : met 1951'de canını kurtarmok z«den oluşacaktı Bunları par ıcın kacmak zorundo kaldı ca parça Alı Nacı'ye, Perıde 1 Acılış ve Boşkanlık Dıvanının teşkılı; Turkıye'den. Koctığının duyul Celal'a ve bır yakınıma ver2 Yönetim Kurulu ve denetcıler raporunun okunması ve görüşülmesi; duğu sabah polıs kapımın ömiştım. Güya korkup yakmış3 Şırket Bılancosu ıle Kâr ve Zorar hesaplarının müzakeresı ve tasdıkl kârın dağıtılnundeydı Karakola cağtrılılar ellerındekl kısımları.» dimasına ılışkm Yonetım Kurulu teklıfının görüşulmesi ve tasdıkı, yordum. Karakolda bınbır kuyor şaır Böylece bızlerl 46 4 1.1 1977 21 3 1977 31 12 1977 tanhlerı arasında gorev yapan Yonetm Kurulu furle sorguya cekıldım Komıbın dızelık büyük bır yapıtı üyelerı ıle denetcılenn ıbrası, ser, Nazım'ın nasıl, kimler ta yok etmekle suclamış oluyor 5 T Tıcaret Kanununun 366 maddesı gereğınce. Sümerbank taratından yapılan Y6rafından kaçırıldığını öğrenNazım Hıkmet. gerçekten 46 netım Kurulu Uyelen ve denetçılerın seçımı ile ılgılı teMıfın goruşulmesı, mek istıyordu Gıdıp M Anbın dızeden söz ettı ml bilml6 Yonetım Kurulu Oyeleri ıle denetcl ücretlennın tesbıtı. dac'la konuşmam. ve bılgl yorum. inanamıyorum daha 7 Şermayenın 48 mılyon lıradan 500 milyon lırayo çıkartılması zımmında esas muvermem koşulu Ile serbest doğrusu, Şöylemiş olsa bile kavelenın 8 moddesının tadılıne ılışkin Yörıetım Kurulu teklıfının goruşulmesı. bırakıldığımda teyzemın kocasuç onun değıl, ona bu yalan sı olan merhum All Nacl KaESAS MUKAVELE: ları yazanların. racan'a telefon ettim. O da MADDE 8 (Eskı) : Şırketin Sermayesi: sabah gazetelerı gormüş, buGerçeği bir bir sıralıyorum nu beklermış. Benl Istanbul (48 000 000) Kırksekız mılyon rurk Lirası kıymetındedır Bu sermaye her aşağı: Emnlyet Müdürüne götürdü. bın (1000) bın Türk Lirası ıtı barı değennde (48 000) Kırksekız bın hısseye 1 4 6 bın dlze yonl koOrada, enıştemın yanında daDOİunmuştur caman bir tomar" kimseha nazık biçımde sorguya çaŞırketin kuruluş sermoyesını teşktl aden (16 000 000,! Turk Lirası tamaman ye verılmedl. kıldlm Emnlyet Müdüru M. tedıye edılmıştır. 2 Yalnız bona değll, çev Andac'la olan dostluğumdan Arttırılon ve (32 000) hısseye takabül eden (32 000 000) Türk Lirası da taresındeki bütün yakın dostlaotörü Nazım'la olan lllşkiml mamen taahhüt edılmış ve % 25'ı nakden odenmıştır rına dağıtılan dızeler, ancak, Hıssedarlaro verileceK hısse nama yazılı olacaktır on onbeş daktılo sayfosındayMADDE 8 (Yani) : Şirketln Sermayesi : ' * dı. (500000.000,) Türk Hrası değerındedır. Bu sermayenin her birl (1000,) 3 Bu kopyolardon blrlBın Turk Lirası itibari değennde (500 000,) hısseye bolünmüştür AKER İNŞAAT KOLLEKTIF ŞIRKETİ AHMET CAHIT nln de All Nacl Karacan'a ve Şirketın sermayesıni teşkil eden 500 000 000, Turk Liranın 48 000 000, Türk LlERKMEN ve ALI AKTURK ü .vanlı şirketımızin temsil senldığınl şalre yazmış olanlor ralık kısmı tamamen odenmiştir. Arttırılan 452 000 000, Turk Liralık kısmı Ortoklarca lâhıyeti bılcümle Işler, rasmı daıreler, bankalar, ucuncü sıze böyle söyledlğlnl kabul tamamen taahhüd edilmış ve % 25'i öden mıştır. şahmlar nezdınde her yerde ve her hususta şeriklerın edersekl na omoç güduyor Taahhüd edılen % 75'lik kısmın ödenme tor.h'eri Yönetim Kurulunca tesbıt edlşirket koşesl altma vaz edeceklerı muşterek imzalarıyla lardı anlayomadım All Nacl lecektır. her ikl ortağa muşterek verılmış oiduğundan. ortokların Karacan cok eskilerde, İlk Hıssedarlara verılecek hisseler nama yazılı olacaktır. tek başına atacakları Imza. şlrketı ılzam etmeyecektır gencllk yıllarından tanıyordu Yonetım Kurulu hisse senetlerını 5lık 10 luk, 50 lık, 100'lük küpürler hollnde basKeyflyet hüsnınıyet tahibı ücüncü şahıslara luzumuna şaırl. Bir gun Nazım'la yenltırmaya yetkllldlr. bmaen duyurulur. den karşılaşmak Istedlğlnl ba & Teklif ve temennller. (CumHuriyat: 9374) ALİ AKTÛRK na •Ğyladtğlnd», bunun oncok Nazım'ın müMdMlyla plabll» TEŞEKKÛR Saym Saniye OKYAY'a GÎMA Gıda ve thtiyaç Maddeleri T.A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığından ÜCÜNCÜ ŞAHISLARA DUYURU