Katalog

OıYİKİ CUMHURtYET 6 EKİM 1978 NİKARAGUA: 45 yıllık bır diktatörlüğün öyküsü DIŞ HABERLER SERVISI Nlkaroguo'da General Somoza, Sandınısto genllalarının onderlığındekı halk oyoKlanmasını 7500 kışılık Ulusal Muhafız Ordusunun ustun Amerıkan ve Israıl yapımı sılâhiarı sayesınde şımdılık bastırmıştır. Ancak sıyasol gozlemc ler oslında ayaklanmanın sadece ılk raundunu Somoza'nın kazandığını, bundon sonrakı raundların lse daha kanlı olacagını belırtmektedırler Zıtacaklannı açıklamışlardır. Sandınısta gerıllalan ları, Kuba turu bır kırsal gerılla sovaşını baslatacaklannı açıklamışlardır Dondınısto gerıllalan son savoşı kaybetmelerıne korşın aslında uzun vadede kazançlı cıkmışlardır. Çünku Estel', Leon, Chınandego gıbı kentlere Somoza'nın ucaklarının yaptıkları korkunc bombardımanlar halkı dıktatorden butun butune sogutmuş, ve bır cok kışı Sandınısta Orguîüne katılmıştır Orgute yenı katrlanların ozellıkle oğrencılerle, ışslz kalan ışcıler olduğu bıldırılmektedır Dığer bır deyımle son oyaklanma ıle Sandınısta Örgutü savaşı halka yaymış. bıreysel genlla eyleTilerını bır holk ayaklanmasına donuşturmüştur Öte yandon sıyosal platformda ıse Sornoza'nın gaddorhgı v« vahşetı tum dünyanın gozlerı önune sergıienerek sert tepkılere yol açmıştır. Ağustos ayının sonlarında ılân edılen genel grev. zaten bozuk olan ulke ekonomisıne çok ağır dar be ındirdı. Hükümet eylul ayında devlet memur larının maaşlarını veremedi. Dışa kacınlan para mıktan ıse büyük boyutlara ulaştı. $* Nikaragua ekonomisi f elç olmuş durumda Sandınısta orgütunun bir yetkilısı, «Somoza ergeç gıdecek. Çünkü zaman onun en büyük düşmanıdır Zaman gectıkce bız halka yayılıp güçlenıyoruz» diyor. PAKISTAN'DA BAZI SAĞ PARTİLERİN, GENERAL ZIYA ÜL HAK'A KARŞI CEPHE ALMÂYA BAŞLADIĞI BİLDİRİLİYOR Pokıs'on asken yonetımı lıderı General Zıyaul Hak ın gecen ay Devlet Boşkanlığı gorev nı de uzerıne almasının şımdıye kadar askerî yonetımı destekleyen v« vakın bır gelecekte serbest secımler n yapı'acağını ulkede pa r lamenter demokrasın n yenıden ıslerlık kazanacağını uman sagcı parflerın bır bolumunün de hoşıutsuzluğuna yol actığı bı'dır Imektedır Irak ta yayınlanan «Tarık ElSa b» (Halkın Yolu) gazetesın n bıldırdığıne gore daha oncs sagcı portılerın oluşturmuş oldukları «Ulusol İttıfok»ta Zıyaul Hak'ın oskerı gorevler n,n vanı sıra De/let Başkanlığı gorevı nı de el>ne almasmdan sonra bolunme teh I Kesı bas qo3termıstır «REJIMIN SIVİLLESMESİ ALDATMACASI» Belırtıldıgıne gore Z yaul Hak 5 temmuz 1978 de. yanı eskı Basbakan Zulfıkar Alı B ıtto ya karşı gercekleşt'rdıgı asken darbenın brıncı /ıloonumunde «reııml slvılleştırmek» aerekcesıyle kurduğu yenı hukum? f e saqcı partılerden de bırkac bakan almış tı Bu partı'er n oluşturduklan «Ulusal Ittıfak» doha o zaman sarsılmaya başlcmıştı B u r u i nedenı. kabıneye sıvıl bakanlorm yanı sıro dort genera! n de alınmasıydı Ancak buna rağmen sağ cephe yıne de bırlıgını koruTiustu Ne var k'. General Zıyaul Hak'ın Dev.et Başkanlığı gorevinı de ustlenmesı bu b'rlıgın bo'unmeye uğramosına npden olmus ve kmn scğcı part ler «re|imin sıvıtlestırilmesi» ddıalorının «btr oldotmaca» oıduqunun bu kararla ortaya cıktı âını belırterek tepkılerını acığo vurmuşla r dır Askerierın zorla ele gecırdıklerl ıktıdan bırokmak nıyetınde olmadıklorının, Zıyaul Hak ın bu Koronyla lyıce anlaşıldığıni söyleven bu partMer Pakıston ıcın en gecerlı /olun parlamenter demokrası olduğunu asken yonetımın uzun surmesı durumunda ulkenın buyuk bunolımlara greceğını. hatto bolunme tehlıkesıyle bıle karşı karşıya gelebılpceğını savunmaktadırlar Bu arada sağcı partılenn eskl Başbakan Butto nun taraftarlarını yargılomok uzere kurulon ozel askerî mohkemelenn tum eyalet'erde «guvenliği sağlomakla gor«vll sıkıyonetım mahkemelerinne donüsmelsnnı de elest rd klerı ve buiu «askeri yonetımin yaygınlastınlmosu bıcımınde nıteled klerı bıldırılmektedır «Tarlk ElSa'b» gazete^mın bıldırdığıne qore Zıyaul Hak'ın Devlet Başkanlığı qorevını uzerıne almasına ve reıımı qıderek askerılestırmesıne kımı sağcı part'lerın yonı sıra u'ke'lekı etnık grupiar da karşı cıkmaktadırlar (Dış Haberler Servisl) GERÇEKLEŞMEDİ Savaş »ırasında Uıusal Muhafız gücünd» klml cevrelerın bekledığl bolünme ıse gercekleşmemıştır. Çünku tum gaddarlığına karşın budala olduğu ılerı sürulemeyecek olan Somoza Ulusal Muhafız subaylarına paralarını yabancı ülkelere cıkarma ıznı vermemıştır. Somoza sayesınde büyuk servet sahıbı olan suba/lor, ulfce dışında hıçbır umutları olmadıgından bu ssrvetlejınl koruyabılmek icın dayanışna gosterm şler ve karorlı bicımde savaşmışlardır Sondınısto Örgutünun askerl kanadı is<s 1960 larda Carlos Fonseca Amador tarafından kurulmuştur. Kuba'da eğıtım görmuş olon Amador, ıkl yıl once Ulusal Muhafızlaro karşı carpışır ken oldurülmüştür. ÜÇ GRUP Adını General Cesar Sandtno'dan olan Sandlnısta Cephesı. Arıanfn'lı unlu devnmcı Che Guevara'nın oldurulmesınden sonra üce ayrılmıştı Grup'ardon bırı, Costro yanlısı olup, Castro devrımı yöntemlenne sadık kalmıştır Ikıncısı Koylu ve işcı Sendıkâlorı hareketını bılınclendırıp, devnme katmayı amaclamaktaydı. Ücüncü ve en genış kanal lse «Dıktatorlug» son» sloganı altındo lclerınde burıuvaiarın da bulunduğu muhalıflerte taktık Işbirlığl yaparak, tum Nıkaragua halkını Somoza'ya karşı bırleştırıp. d'ktatoru devırmeyi amaclomaktadır Halen Sandınista örgutünün 500 dolaylarında sovaşcı geritlosı olduğu tahmln edılmekteaır Ama örgut bunun dışında ozellıkls genclık arasında genış desteğe sahiptır Son savaş sırasında da. orgute bır cok yen! katılmalar olmuş, kadro genışlemıştır Orgutun bır yetkılısı şoyle de mıştır cSomoza'yı bir kac gun ya da bir kac haftada devıremeyeceğımızi blliyoruz Bu uzun vodelı bır savaştır Ama zaman Somoza nın en buyuk duşmonıdır. Cunku blz, zaman geçtıkçe, holka daho fazlo yayılıp, daha guclenecegız Somozo'nın 7500 kışilik ordusuyla tum ulkeyl, ozeılikle kırsal alanları denetleyebilmesı olarraksızdır > Somoza'nın uçakıcrı tcrafından «harabeye» cevrilen Estelı kentınden kocan bır kadın. bır kısmı, ya duşuk ücret almakta ya da hıç ucret almadıklarından başının caresıne bakmaya calışmaktadır Dışa kacınlan paraların mıktan ıse buyük boyutlaro ulaşmıştır Vergı gelırlermde buyuk eksıime olduğundan hukumet eylul ayın da memurlonn macslarını ödevememrçtir Utaşım sısteml genellıkle Somoza aılesının denetımınde olduğundan olağan calışmalarını surdurmeKtedu Ancak eKonomının dığer dallarında grev'er ve hommadde kıtlıgı yü?und»n büyuk bır uretım azalması meydana gelmıştır. Piyatiar ise bu olguya paralel olarak hızla yukselmektedır Somoza'nın ülkeyl Icme yuvarlandıgı bu ekonomık felaketten kurtarma olanog. yoktur Dıktatör, kışısel servetl ile gercı ekonomık basKıyı duymayacaktır. amo Nıkoragua nalkı ekonomık baskı altında ezılecek, ezıldiKce de Somoza'ya karşı duyduğu tepkl yoğunlaşacaktıı. Somcza gerci son günlerde tutumunu yumuşatarak bazı sıyasal mahkumları serbest bh ra'mış ve Sandınısta Orgutu dışındakı muhalefetle dıyalog kurmayı kabul etmıştır Ama bu dıyslogun buyuk bır hızla cokuntuye gıden ekonomiK durumu duzeltebılmesı beklenemez. EN BÜYÜK UMUT Dıktatorün en buyuk umudu ABO'dlr Insan hakiorı kampanyası İle dunyayı gurültuye boğon Sovyetler Bırlıgı ıle olan llışkilsrın zaman zamon cok sertleşmesıne yol acan Başkan Corıer ın Nıkarogjo'daKi kanlt olaylan sırasında sesını cıkarmadıgı kımsenın gozunden Kacmamıştır Amo Carter Somoza'yı kurtaracak bır ekoroTiık yardımı Kongreye önermeye cesaret eoe bılır m ı ' Ya da bu yardımı Kongreden gecırebılır mı^ BcşKan böyle btr gırışıme karşı ıçte vo dışto dogacak tepkılerı goze alabılır m ı ' B J soruların yanıtmı zaman verecektır SımdJ * kes.n oıan Somoza ıktıdarda kaidıgı sure savaş ve ekonomık yıkmtmm sureceğı Nıkaragua halkının da acısının artocogıdır. Matagalpa kentınde Somoza'nın askerlerıne karşı savaşan va tanınmamak ıcln yuzlerıne maske takmıç ikl genç. BİTTİ EKONOMİK ÇIKMAZ r Gerılla savaşmın uzun vadell bır mücadele olduğu anlaşılmcktadır Ama kısa vadede Somoza ıcın en büyuk tehlıke ulkenın ıcme duştuğu ekonomık cıkmazdır Ağustosun son hoftasında llan edılen genel grev, zoten bozuk olan ekonomıy! tümüyle felce uğ'atmıştır Işçılerın buyuk MARSİLYA'DA GANGSTERLER HESAPLAŞIYOR MARSILYA Maskelı şahıslann öncekı gece Marsıbanın gangster yuvası olarak bıhnen bır semtmde «Telephone Bar* adındakı bır gece klubune gırıp doku^ kışı\) dehkdeşık ederek oldurmelerı Fransa j ı bırbırıne kstmıştu. Marsıha Sa\cıhgı. katlıamın. gangsterler arasında bır hesaplaşma olabılecegıru so\lemı^tır Oldurulenlerden bırı bann 35 j.aşındakı sahıbı '.eonı dıger'erı de 20 ı!e 22 yaşlarmda olan sekız gençtır. (a a ) Kissinger, 1990 Dünya Futbol Şampiyonasının ABD'de yapılmasını sağlamakla görevlendirildi CHICAGO ABDaın esii Dışişleri B». kanlanndanı Henry Kıssmger. 1990 Dunya Futbol Şampiyonasının Amerıka'da yapüma6inı sağlamakla gorevlendınlmıştır. Kuzey Amerıka'da Futbol Lıgı Başkanhğı'na seçllen Kıssmger'ın yakında buyuk bır Amerikan kulubünün başına geçeceğı soylenmektedir. Futbol ve jjolıtıkayı şımdıye kadar beraber yurutmeye ozen gosterdığıni söyleyen Kissinger, Dışişleri Bakanı olduğu zamanlarda da, önemli sıyasal goruşmelerl önenılı futbol maçlannm yapıldıgı ulkelerde yaptığuu ve bu görüşmelerden fırsat buldukça futbol maçlannı ızledığıni hatırlatmış, •Futbol. ABD'de çok önemli bir spor haline gelecektır» şeklınde konuşmu§tur. (a a.) JAPONYA, ÇIN'E 2 MILYAR DOLARLIK KREDI AÇIYOR TOKYO, (ANKA) Japon sanoyıcılerı, Çın Halk Cumhunyetı'nde kurulması planlanan celık sanayıının fınansmanı icin bu ülkeye 2 mılyar dolar tutarında kredi vermeyl kabul etmışlerdır. Nıppon Steel Şırketl Başkanı Yoshıhıro Inayama, Cm'e yaptığı bır gezıden sonra yaptığı acıkiamada, Cm'de kuru'acak celık sanoyıınln yıMık kapasıtesının 10 mılyor ton olacagını bıldırmıştır. C^n'ın 1985 yılına dek cehk üretımını Iki katına cıkarmayı arnaclodığını belırten İnayama Japonya'nın, bu yılbaşında Pe^ır'de ımzalanan anlasma gereğınce Çın'm teknoloıı gereksınımı ve uretımının modernleşmesı Icın gerekll olan aracgereclerı sağlayacağını acıklamıştır. öte vandon 0>n Halk Cumhurıyetl Devlet Başkanı Yardımcısı Teng Hs ao Pınq'ın bu ay sonunda Japonya'yı zıyaret edeceğı acıklanmıştır. İAN SMİTH'E RODEZYA'NIN IRKÇI BAŞBAKANİ ABD'YE GİRİŞ VİZESİ VERİLDİ V/ASHINCTON ABD Dı$işleri B&kanlığı, Rodezya Başbakanı Ian Smıth ve Rodezya yönetıa kurulundan üç ılımlı sıyası lıder, ABD'ye gınş vizesı verilmesiru kararlaştırmıştır. İyi haber alan kaynaklar Ian Smıth ve Sithole adlı sıyah rahibm cumartesi gunu New York'a gelerek buradan VVashıngtona geçmelennın beklendıgını bıldinnışür. Bakanlar Kurulunun dağer ıki üyesinın <3e ılerdeki bır tanhte ABD'ye geleceklerı açıklajımıştır. Ian Smıth ve arkadaşlan Senatör Sam Hayakawa ve dığer 27 Muhafazakar Senator tarafmdan vıze vermekten kaçmmıştı YetkÜj kaynaklar ABD hukümetmın Ro dezya sorunu ı'e ılgıh tüm taraflann katıldığı bir konferans duzenlemeyı rıararlaştıruığaa bıldırmışlerdır. ( a » ) Italyanın en buyuk uluslararası şırketlerınden bın olan Fıatın bır Holdınge donuştürulecegı açıklandı Şirketın yönetıcısı ve en ılen gelen sahıbı Gıovannı Agnellı nın belırttıgıne gore şırket, 1 ocak 1979"da venı statuye geçecek Holdıng. Lancıa ve Fıat Otomobıl Şırketleri'nın bıraraja gelmesıyle gerçekleşecek Holdıngın Başkanı Gıovannı Agnelîı olacak Fıat'm îkıncı Muduru. Gıovannı Agnellı nın kardeşı Umberto Agnellı'ye ıse holdıngde çok genış yetkıler veriliyor Italyan Lıberal Partı'den bır mılletveküı olan Uraberto Agnellı'nın bu koşullar altında, A^Tupa Parlamentosu seçımlerıne katılıp katılmayacagı konusunda bır açıklama yapümadı Yenı holdingde görevler alması, Umberto Agnellı'nin Italvan pohtık yaşamından Batı Avrupa pohtık alanına bır atılım yapmasını da kolavlaştırabıhr Fıat vetkıhlerı, Lancıa ıle bırleşme kararını yarım saat ıçınde her uyenın olumlu oy vennesıvle aldı Yenı ışbırlığınde. Lancıa kendı markasım taşıyacak Sevk ve ıdare tum ozerkhğını surdürebılecek. Aynı şekılde Fıa* uretımı nın de Lancıa'dan teknık bağımsızlıgı ongörulujor Fıat ve Lancıa şırketlerının bubırıne yaklaşmalan 1969 da başladı. O vıllarda. Lancıa cıddi parasal sıkıntılara gırmıştı Fıat Lancıa'nın canlanması ıçın 400 tnılyon doİ3r kadar b^r yardım ^ apmıştı Bu yardım uzerıne Lancıa nın kârlan o yıl sonunda, uzun bır sureden berı ılk kez artış gosterdı Bılmdıgı gıbı, Fıat şırketı de geçen yıl, bır fınansman tıkanıkhğma gınmıştı. Şırket araştırmacılan. parasal bunaümın enerjı sıkıntısından dogdugu. benzın fıyatlanndalu artışın, fabnka urunlenne talebı duşurdugu \e uretımı zoılaştırdıgı sonucuna vardılar Bunun uzerıne, Agnellı, Fıat şırketının f ' l 0 u n d a n fazlasını Lıbya hukumetıne sattı Hem benzın. hem fınansman soıunu boylece çozumlenmış oldu Bugun, Fıat kendını bıraz çelışkıh .İTALYA MEKTUBU Fiat firması bir holdinge donuşturuluyor Şule AKER bır durunı Içinde bulujor Parasal yönden çok guçla Şırketın ehnde, dayanak olacak buyuk amortısman mıktarlan var Ozvarlıgı (sermayesı) 1977 sonundakınden çok daha yuksek Bu yılkı net kan şımdıden 400 mılyon dolan freçmış Buna karşı şıı ketın uluslarprası uretım yapan kolldrı kamvon f rak1 tor çel.k buldo^er uretımlen «ırVoı: parasal portresmı olumsuz olarak etkıh\or. Fıat Avrupa da halk tıpı otomobıller yapmasıyla, çok ışçı çahştırmasıyla orta \e aşagı gelırh sınıfların talebıne gore uretım japmasnla tamnıjor 1973'den berı bır tek ışçısının ışme son vermemış Aynca, ışsıchk sorununun >ogun olduğu Guney Italya bolgelennde fabnka açarak, halka donuk bır şırket gorünumünü koruyor Çok randımanlı çahşması ve yonetıcılennın çok ıyf olması dolayısıyla çok genışledı \e Avrupa otomobıl üretımınde I'der durumunu aldı. Bılmdıgı gıbı bu ozellıklen vazunden Italya terorıstlerı Kızıl Tugaylar'ın saldın hedefı olmuştu Kızıl Tugaylar, Fıat yonetıcılerıne saldırarak. sıstemm en ö\unulecek \e başarılı kuruluşunu zedeledıklerını savunuyorlar Grup, bırçok sektor ve pıyasava uzanmış durumda Seçılecek FıatLancıa ortak büanço takdım şeklı çok onemlı 1979 nîsanında hazırlanacak bılanço. \alnız otomobıl sektorunu ıçerıyor. Otomobıl sektorü tum holdıng satışlarının 1 3'unu oluşfuruyor / Aşagı yukan, yılda 5 mıhar dolar kadar 1978 otomobıl üretımınde canlıhgın başladıgı \ ıl Ancak bu canlıhk şırketın dıger bınmlerınde aynı şekılde gorynmuyor. Holdmg 1979 da 11 sektode faalıyet gosterecek Otomobıl, asır taşıt çelık. buld07er, tanm traktorleu enerjı, takım tezgahlan dsmırj'Oİu urunlerı ve sıstemlen. ınşaat turızm taşımacıhk Ote vandan. vıllardır tek merke^den ^onetı!mış Fıat :çm uretım alanı genısledıkçe şırketın verımîıhamı duşurmemek ve deneıimı j ıt'iTncmeK. ıçıı metkezıyetçılıg n bozulma^ı zoıuiıuljgu dogmaJvtao.ı