Katalog

evıet yonenmınae DutunıuK, yansıziiK tutarlılık ve cıddılık koşullarını yok edıp Tu r kiye'yı ohlâksal ve ekonomık bır cokuntuye doğru surukleyen Demırel ve ortakları Erbokan ve Turkeş, ulusal ırade ıle nıhayet ıktıdanan duşurulduler ve Ecevıt Hukumetı cıddî, umut dolu progromını parlamentoda okudu da memleket olumcul bır hastalıktan kurtulan kışı gıbıilk rahat nefesını aldı. Yenı hukumetı kuranların ortck bıldırısıni v« programını okumak, halk ıcın ıkınci rohat nefes oMu. Sayın Devlet Başkanı da. bır halk cocuğu olarak. bu bıldırıyı olumlu karşıladı ve onda yazılı olanıann kâgıt uzerınde kalmomasını dıledı. Ne var kı, yıüardan berı halkın turlu konulardakı feryotlanna kulaklarını tıkayan Demırel ve yandaşları bu rahat nefeslerı ha'ka cok goruyorlar. Demokrası kavramını turlu yo'larla rayından cıkarıp yozlaştıran bu kışıler, kendıleri ıktıdardan düşer duşmez, tam demokratık kurailaro uygun olarak halkın gozlerı onunde kurulan yenı hukumetın demokrasıye aykırı olduğunu ılerı surup feryat edıyorlar Bu hukumetın ılk bıldırısıni olumlu karşılayan Devlet Başkanmı da, neredeyse. demokrası düsmanı ılân edecekler. İcraatiarıyla kendılerını çurutmüş olan polıtikacılarla onların gedıklı şakşakcıları cılız ve csrkın kalemlerın, gerek Ecevıt'ın azınlık hukumetının. gerek şımdıkı coğunluk hukurretımn kuruluşu sırasında sayın Devlet Başkanına karşı takındıklan saygısız tavır gercekten utcnc verıcıdır. Belkı ıktıdardan duşurulmenın yarattığı ruhsal bunalımdan kurtulup bır gun, halkın buyuk çoğunluğu gıbı, rahat nefes almağa başlorlorsa, o zarran anlarlar bu sozıenmın ne demek olduğunu. Umalım1... D OLAYLAR VE GÖRÜŞLER NEFES ALMAK Hıfzı Veldet VELiDEDEOÛLU fırsat kollar ve yakalanmayacağı kanısına varırsa ındırır hapcenrı, ateşler tabancasını, ya da atar bombasın' Ne deniı cok ınsan kanı akıtırsa o aenlı cok haz duyar. Kan dokucu. kan ıçıcı yaratıimış ve bu yolda eğıtılmıştır cunku. Goruş ayrılığı, duşunce ayrılığı onemlı değıldır onun ıcın Onemlı olan oldurmektır Ateş actığı otobuste kurşunun. hıc bır şeyden haberı olmayan kundaktakı b'r cocuğu, ya da onu bağrına basmış olan zavallı anasını cansız duşurmesı, bomba attığı kahvede kendısıyie hıc bır al'şverışı ve anlaşmazlığı olmayan bır takım genc ve yaşlılann can vermesı etktlemez onu. Önceden kafasına koyduğu avını yok etmek ıcın, gerekırse, yuzlerce masum kışıyı bırden oldurur ve bundan da hıcbır vıcdan uzuntusu duymaz. Eğıtılırken vıcdanları sokulup alınmıstır ruhlarından Insan ruhu conavarlastırılmıştır onlarda. Amacları daha cok, daha cok her zamankınden cok oldurmektır Vatanı kurtarmak, komunızrnı yok etmek faşızmı ezmek hep bırer bahonpdır bu gıbıler ıcın İnsanhğın ılkel yaratıklarının canavarlaşmış tıplerıdır sankı bıınlar Benım butun ofkem, Turk halkına rahat nefes aldırmamak, bu ulkeyı icinden cokertmek ıcm yo da ıktıdara gecmek ıcın boyle canavar ruhluları bulup eğıtenlere ve kullananlaradır Işte asıl onlar bulunup meydana cıkarılmolı ve yuvalan yok edılmelıdır kı, zaten nefeslerımızi kesen paholılık, bınbır yokluk ve yoksulluk ıçınde bıraz rahat nefes alabılelım' •*•• B T kezcık olsun «nefes alma»nın ınson oğ]u icm ne buyuk bır nımet, ne kutsal ve tanrısal bır bağış, bır devlet kuşu olduğunu bılır mısınız9 Ben bunu deneyle bılırım Az sonra anlatacağım Ama en guzel bıcımını herhalde bıhrsınız Kanuni Sultan Suleyman soylemış cYeryuzunde muteber bir nesrte yok devlet gıbi Olmaya devlet clhanda blr nefes sıhhat glbi » Bu olumsuz dızelerıyle ıkı anlama ge l c n «devlet» sozcüğünden bağımsız ıktıdarı sımaeleyen «Devlet» ıle denn mutluluk ve şans kavramını simgeleyen «devlet»ı karşı kars va koymuş, ikıncısının yanı sağlık ıcınde alınan bır damla soluğun ustun olduğunu ne guzel vurgulayıp belırtmıştır. «Bır nefes sıhhat» ın büyuk blr devlet olduğunu kendı yasamımda ılk kez, ia.n bılınclı olarak 16 yaşımda ogrendım Zaturre (pnononıi oımuşum Yatılı okuldan hastoneye kaldınldım. Cıgerlenmırı alt bolumlerıne, sankı kenarları yamru yumru her bırının yumruk ırılıgıpde olduğunu vehmettığım b'rer kurşun gulle gırmıştı ve Cikmak bılmı/ordu oralardan. Her oksuruşte, yalnız oksuruşte değıl, her nefes alışta dayanılmaz agrılar ıcınde kıvanıycr, hangı yanıma yatacagımı, nas I soluk alacagımı bılemıyordum O tarıhlerde Sulfamıd, Antıbıyotık gıbı ılâclar da yoktu Elde yapılmış sokturucu şurup verıyorlaroı. Konya Memleket Hastanesının gercek ınsan yureğı taşıyan bashekımı Rıfkı Beyle şefkatlı başhemşıresı Fatma Hanım tedavımle kışısel olarak uğraşıyorlardı iyıleştıkten sonra oğrendığıme gore, bu rıostalıkta krıtık donem bılmem kac gun surermlş Yuksek ateş ıcınde gecen bu donemı atîatmış olacoğım kı, bır gun benı kutladılar Az cok rahot nefes almağa bcşlayınca«Oooh dunya varmıs» demışım Fatma Hanıiı soyledıydı o zaman Son 14 yılda ıkı kez gecırmıs olduğum kalp enfarktusunde de fetâket ıcınde bıle olsa ahnan bır yudum «nefes»ın gercekten buyuk mutluluk olduğunu bır daha gozled.m. Bu hastal.klar suresınce daralan goğus, bır damlacık hava ıle gevşeyıp yumuşayıverıyordu sankı. Son aylarda blr tedbırsızlık sonucu gelen coğuk clgınlığı, buna aldınş etmeyerek yaptığım Ankara yolculuğu ve aynı gunun akşomı Lâıklık Devrırnı konusunda konusmak uzere cıktığım televızyon studyosunun serınl.ğı yuzünaen benı yakalayan ve daha sonra Istanbul'da bır hafta ara ıle yıneleyıp uzun suren bronşıt, «nefess sorununu yıne guncel yaptı benım ıci'\ Boyle matc bronsıte hıc yckolanmarnı^tırn yasamım boyunca Sonu «ıt» le bıten bu hastalıHcn nefret ettım doğrusu. Yatağımda tıpkı bronşıt aıbı <> lı hostalıkları. bıldığ'm kadarpla U saydım durdum. Snuzıt. nefrıt, nevrıt, mıyelıt. trakeıt, faranııt. <a»eniıt. prostatıt, uretrıt sıstıt ansefalıt, cok kışının bıldığı, gastnt, kolıt. ınson ve toplum sağlığıra musallat daha bır suru melun cıt» Şu bronşıte ne denlı ofkelendığımı görüyor sunuz Neyse gucıuKie Duıaoııaıgımız wr su'a antıbıyotık ve bızım sevgılı Suha'nın canaan ve sıstemlı tedavısı sayesınde atıottık melunu A • dından cığerlerı temızlemesı bır haylı surdu ama «rahat enfes» e daha once kavuştuğum ıcır, yıtırdığı eşegını yenıden bulunca cok sevınen yok sul Anadolu koylusu gıbı sevındım ben de. Gerçek ve Insan olculuk gelişiyor, yoyılıyor. ıBu ış ne de cabuk oidu7» dıye duşunuyor ınsan. On yıl once kım derdi ki, kendısine DemokratiK sol» aaını veren bır partl, halk yıgmlarını peşınden surukleyecek, iktidara tırmanacak? Olası mıydı tasıanın kahvehanesınde veya cay bahçeslnde *SOICUVJ~II dıye ovunr>3k? Pekı, kım ne eUı de soiculugu bu denlı hızla besledi, buyuttu; başımıza çıkardı' Çoğu kisı, bu ısi salt hınzır solcuların yoptıgını sartr.. Oysa solculugun çabucak boy atmasında buyuk rol, koku dışarda sermayecıligi alabild'ğıne pompalıyanlardadır. Turkıye'de kcpitalızm, camekân bıtkisi gıbi boy atmıstır. Hani seralarda yetistırilen turfanda meyva ve sebzeler gibı bizım kapitalizm gumruk duvarları ardında ozenle buyutuldu. Devletı ardına alıp Hazıneyı kullandı; yabancı şirketlerle isbırlıgınde ulusal pazarı kapottı; sonra Amerıkan pazarlama yontemlsriyle surdu tuketım mollarını plyasaya . • • • Hukumet salı gunu guvenoyu alıp olumlu Icraatına yenı bır guc ve guvenle başlayınca ucuncu rahat nefesı alacağız. Bana sorarsanız. kendı partılerını tahr,p eden Suleyman Demlrel ve Necmettın Erbakan'ın AP ve MSP'nın başından ayıklandıkları zaman, yolnız o partıler hesabına değıl, ulkemız hesabına, dorduncu rahat nefesı alacağım ben (1) Turkeş ve partısıne gelınce, onların defterlnin, Turk ulusu tarafından duşurulmesının ve Turk sıyasal yaşamlorından busbutun sılınmelerının bu ulkeye ne buyuk ve rahat bır nefes aldıracoğını umarım hep bırlıkte goruruz. ••• Ne var kı sıvasal partılerle ve hukumet değişımıyle ıs bıtmıyor Turkıye'de toplumsal organızmanın sağl'Mı hucrelerı ıcınae gızlıce yuvalanıp orgutlenmış bır takım haın, acımasız ve korkak kışıler de bu ulkeye rahat nefes aldırmak ıstemıyorlar. «Korkak» dedım cunku haın korkaktır «Elhoınu hâıfun» demış Araplar dan, Haın korkoktır, cunku ellerl kanlı olduğunalnı acık değıldır Bu yuzden gızlı çalışır. Bırıncı bronşıtım Ankara'nın kırlı navasında başladığı ıcın, televızyondakı «Nefes aima» pıogratım dıkkatle ızlıyorum. Ankara'da, bırıncısı 19191921, ı^ıncısı 19221929 yılları orasında olmak uzere tam sekız yıl sureklı yaşaaım O zamanlar bu kent Turkıye'nm olüukca sert fckat en sağlam havalı kentlerınden bır.yoı Oıoda ılk yıllarda gecırdıgım sıtmadan başka bır hastalıga yakalandığımı ammsamıyorum Buna karşılık 1975 yılının mart ayında Ankara'da kaldıg'm bır ayın bır kac haftası grıp ve oksurukle gectı Yıllardan berı Ankara, kukurtlu lınyıt dumanı yuzunden, nefes alamıyor bır turlu. Kışıler gıbı kertier de nefes olarrvyor. Ulke!er bıle nefes alamaz oluyor zaman zaman Gecen ıkı MC Hukumetı donemınde Turkıyemız rahat nefes alabndı m ı 9 Bır toplumun tınsel (monevı) ve ruhsal bakımdan rahat refes alması, o toplumun ılerlemesı ıcm cok onemlı bır etkendır Ben Turk toplumunun tehlıkelı ve teh'ıkelı olduğu kadar da kutsal olan MıMı Mucadele donemınde bır koc kez nasıl rahat nefes aldığına kışısel olaraK tanık oldum Ankara da, Konya'da, Kayserı'de ve Istanbul'da Bunlar bırıncı ve ıkınci Inonu, Sakarya ve Dumlupınar yengılerının sagladığı nefeslerdı Hele Dumlupınar yengısı uzerıne o tarıhte yabancı ışgalı altında bulunan IstanDul un, derın bır mutluluk ve coşku ıcmde. nasıl gumbur gumbur nefes aldığını gormelıydınız. Işte butun bu nefes alışlardan sonra Azız Ataturk tarafından kurulan Cumhurıyet ıle toplum yenıden ılerlemeğe başladı Gercı o donemın rahat nefesını bozmak ıcm, benım bronşıt gıbı bır takım melun «ıt> ler, duşmanın yapamcdığını gercekleştırmek uzere, ellerınden gelenı arkalarına komadılar Ama Ataturk'un onderlığındekı Turk Ulusu bunların ustesınden gelmevı bıldı ve temellerı atılan Cumhurıyet ın yapısı bu gune kadar dımdtK ayakta durdu Şunu bılel.m kı acık ve gızlı halk duşmanları devrım dusmanları, ne yaparlarsa yapsınlar yne Turk Halkınca yok edılecek ve ulkemız muhokkak surekıı «rahat nefes > e kavuşaca<, Turkıye Cumhu'iyetı «llelebet payıdar olacakt r». (1) İzmır'den bır okuyucum benden mektuplo soruyor, rSon yazılarınızın birinde ovduğunuz eski Demokrat Partili Bakanlardon İzzet Akcal hâlâ nlcin Demirerin ızınden gidiyor?» dıye Dogrusunu soylıyeyim ki bunun nedenını ben de açıklayamıyorum kendı kendlme. S Boyle bir ortamda r,e olur 9 Sermaye palazlanır, ama ekonomik qıdış cıkmaza saplanır Bunalım gittikçe buyuyen emekcl sınrfını bilınçlendırır Turkiyede sermaye sınıfı ne denlı hızla gelişmişss, solculuk da o denlı hızla yayılmıştır. Ne var kı yıne de bagnaz kısiier ve cevreler solculara cok kızıyorlar. Oysa solculuk bugun sosyete salonlarına gırmış, pop şarkıcılarını baştan çıkarmış, kokteyl partılerde dolaşmaya baslamıstır Bakıyorsunuz bır milyonar, solculuga acık Bır salon bebegi bayılıyor solculuğa. Sagcı kalemşorlar da cok kızıyorlar bu olaya. Hanımefendi sırtında İJÇ yuz bin liralık kurkle solculuk fiyakası yapıyor . Kuçuk beyde han, hamam, apartıman, ve de solculuk tamam . Bılim kıtaplarına bakarsanız ınsanın fikirlerinl, yaptığı Iş ve yasadığı çevre olusturur. Unlu Feuerbach'ın carpıcı blr ozdeyişi vardır: «Sarayda baska turlu, kulubede başka turlu ausunulur > Ama bu soz, ınsan yaşamını kasap satırıyla ikıye ayıran bır keskınlikte yorumlanamaz. Bazan gecekonduda oturan emekçi sağcı olur, tum omrunu sermaye sahlbı olmak yolunda kuçuk burjuva ozentilerıyle tuketır Bazan bır parababası, solcu gibi dusunebılır, kızı ya da oglu ise hızlı devrimciliğe duskun olablhr. Cagımızda basınyayın yoluyla fıkir iletişlmi oylesine yogun ki, bazan maddı bır cevre gibi ınsanı etkıliyor. Herneyse, guzel ve sık bir kadının zengın bır salonda solculuk lafiarı etmesıne ofkelenmek hamlıktır Cunku solculuk çoğımızın akımıdır Insanların ozel konumunu aşar, felsefesini umulmodık kişilere benimsetebilir. Benim parababosı bir dostum var: Arkadas, der, çağımız devrim çağıdır; bunu gormeyen okuzdur. Dunya hızla değişiyor; yoksul halk yığınları uyanıyor. Ama ben üçkâğıtçılığı seçmişim. Paraya duşkunlugum, gerçeklerl gormemi engellemez. MC'yi Niye Koruyorlar ? OKTAY AKBAL Evet Hayır EDEBİYAT SOHBETLERİ Rauf MUTLUAY «Con guvenllğl ve oğrenim özgürluğü» konusunda bir genel goruşme acılması onlenmls Cumhuriyet Senatosu'ndo... Şaşmamak elde mı? Hotta kızmamak? Bu nasıl Senato çoğunluğudur dememek? Demirel hukumetı zamanında, yanl YeMeCe iktidarı gunlerınde ne can guvenligi vardı, ne de oğrenim ozgurluğu. . Bu konunun Senato'da enine boyuna goruşulmesini istemek yanlıs bır ış olabilir mi? Antalya CHP Senatoru, yıllann eğitimclsi Resat Oğuz ve arkodaşları bu onergeyi 1977 yılı içinde vermişler, yani Demlrel hukumetinin iktidarı sırasında... Şimdi durum değışmiş, CHP Sckarya Senatoru Guneş'in dedlğl belki doğru, «Genel goruşmemizın pratik bır faydası kalmamıstır. O hukumet artık karşımızda değildir.» AP sozcusu Ucuzol da «butun uyelerin rahatça bu konudakl goruşlerlni soylemelerini» istemlşse de onerge coğunluk tarofından reddedllmlş . Yeni bir hukumet işbasına geldi diye gecmişin, daha doğrusu yokın gunlerin hesabı gorulmeyecek mi? Ikinci MC iktidarında oyle çok karanlık Iş var ki, oyle çok kuşkulu yon var ki: «Can guvenl)ğl»nı saglayamayan bır hukumet var, bır O hukumetın icinde sozle, davranısla bir takım orgutleri yureklendiren, destekleyen politıkacılar var, bu iki. Beş aylik bir donemde sayıları iki yuze yaklasan olu \ıar. Ne katıli bulunmuş, ne de bulunabilecek!» Sayın Oğuz ve arkadaşları Senato'da bu konuyu gorusmek, tartışmak istemekte biraz geç kalmış olabilırler, ama hiç konuşmamak, yarayı hıc deşmemek çok daha buyuk bır yanlıştır. Bence konu Senato'da enine boyuna goruşulmelıydi. Bakalım kimler neler dıyecek, neier buyuracak, kimlerı suçlamaya kalkacaktı? Ortaya neler dokulecekti? Nitekim MHP senatoru Albayrak onerge aleyhınde konuşurken CHP'yı suclamaktan kacmmamıs «Anarsıyi yapan CHP'lılerdir» demış. Bu yuzden de kovga cıkmıs Senato'da. «Dışarda goruselım» dıye bağırmış, senatorier birbirlerıne! Dısarda ne goruşecekler? İcerde bu konuyu oyrıntılonyle gorusseler doha lyı değil mı, yumruk, tekme dovuşeceklerıne. . Senato bu gorusme onergesını reddetmiş Ret oyu kullananlcr bakın kimler: AP, (bu konu goruşulmelıdır demlstı, amo ış oylamaya gelınce durum degisıyor), MSP, tabiı MHP. AP, MSP, MHP Senato'da çoğunlukta sandınız degil mı? Oysa degıller!.. Onlara katılanlar olmuş. Kimler? Cumhurbaşkanlığı Kontenjon senatorlerinın bazıları . En şaştığım nokta bu oldu Bir Kontenjan Senatoru ne diye istemez «can guvenliğı ve oğrenım ozgurluğu» konusunun toplu halde goruşulup tartışılmasını' Nıye onler bunu 7 Cumhurbaskanının, Ecevlt Hukumelini kabul ederken soyledığı o guzel, o tarıhsel konusmayı da dinismedi mı, okumadı mı o kişiler? Son yıllarda buyuk kentterde, hatta kasabalarda can guvenliğl diye bır seyln kalmadığını bılmiyorlar mı, duymuyorlar mı, ckumuyorlar m ı ' Bu denli gerceklerden uzak, bu denll sorunlarımızın dısında kisiler Senatorluk sorumluluğunu nasıl yuklenırier'' Hem ne dıye çekinıyorlar Demırel ve hukumetınde gorev alan klmselerin guc duruma dusmesinden1' Onlora ne' Yoksa kımılerı senatorluk surelerı bıtınce AP saflarındo yer aimok ozlemınde mıdır? Cumfıurbaskanına 15 senator atamak hakkını tanımıştır Anayasomız Bugune dek bu Senatcrluk kontenıamnın en lyl. en dogru bıcımde kullanıldıgını soylemek guçtur. Anoyesonın 72 maddesı «Cumhuriyet Senatosu Kontenıan Uyelıgı ıcın soyle <<er «Cumhurbaskanınca secılecek uyeler, çesıtlı alanlarda seckın hızmetlerıyle tanınmıs ve en oz onu bagımsızlar arasınoan secilır.» Bugunku on beş kışllık grubu tek tek gozden geclrirsek, kimllerinln bu tanıma pek uymadıgını gorecegız «Ceşitlı alanlarda seckin hizmetlenyie tonınmak» kesınlıgı olmayan bir tammlamadtr. Kime gore. neye aore seckın hızmet? HerKes kendini «seckin hizmet»te bulunmuş sayabılır Bunun Turk kamuoyuncc bentmsenmış kataul ednmış olması gerekır. Bu oçıdan eı« alırsak bugunku kontenıan grubunda bulunan klşıleri ne denli «seckın» sayabılırız, bılemem «Can guvenligi ve ogrenım özgurlugunnun var olduğunu mu soylemek ısterlef. . Bu konuyu tartışmak, goruşmek kapılannı kapattırırsan, eibette kı sorunlar deşılmez ortaya çıkarılmoz bu konudokı gercekier. Evet, Demırel iktidarı gecıp gı'tı sımdı yenı bır ıktıdar var Pekı, o ıktıdar donemindekı tum yonlışlıklar, yasa dısı ışler, cınayetler, acılar da yok oldu mu blrden' O donemın sorumlulugu ortadan kalktı mı? Sormayacak mıyız butun bu ışlenn hesobını? Hic değılse Senotodo. Meclıs'te. ulusun butun gozu onune serılmeyecek mı geçen donemın başorısızlıkları? Bunu AP, MSP MHP yanı MC ortakları onlemek isteyebilirler, kavga. dovus cıkorırlar hatıa. ama Cumhurbaşkanınca senator »eçllmış kısılerın MC safında yer almaları neden? Kendılerlnı AP'ye, MHP ye, MSP'ye yakın duyanlar gider o partılere yazılırlar, «seckin» hızmetlerini orada gerçekleştırırler. Ama bogımsız. yansız. «seckin» gıbi gorunup, can guvenlığını ortadan kaldırmış, oğrenim olanaklarını kapatmış, >... >...ı., kncnr.E.^ı.n, ınimıt hır riusuk iktidarı hâlâ koru Başı Düşünür, Eli İş Görür anırım once yandakı şıırı okudunuz, bır şaırın değı'se de, şıırı lyı duyan. lyı tadan. lyı değerlendınp en guzel cevıren bır emeğın, bılerek ozetledığı yoğun dızeler. Bu yuzden, cevırısıne kattıgı şıır gonlunu, şoyle dıle getırmıştır bır has şaırımız (Ceyhun Atuf Kansu) ^Fransız şarabından TurKce'nın rakısını yudumluyorduk...». 13 Ocak 1973 de yıtırdığımız, eksıklığının ozlemıne ve onemıne bu yazıyı yazarken bir kez daha vardığım bır duşun ve sonat adamının beşıncı olum yıldonumunde, neyı anmalı once 7 Yaşamını ve uğraşını ozetleyen yandakı dızelerın anlam ozunu mu acıklamalı, ardından soylenen butun o guzel yargıların ozetını mı cıkarmalı? Hangı say gı eğılışıyle selâmlamalı Sabahattın Eyuboğlu'nu, Turkce'nm balını suzmuş hangi satırlarını aktarmalı 7 En lyısı, İlhan Selcuk'un buluşunu taşıyan yuKardakı başlığın sınırlarında duşun mek olmalı . 8enım azız ağabeyım, Sabahattın Eyuboğlu'nun azız dostu \,e ış arkadaşı Vedat Gunyoi'un hazırladığı «Yenı Ufuklanın ozel sayısına bakıyorum yenıden (234 Mart 1973) Alı Ulvı'nın cızgılerı 21 Ocak 1973 de cıkmış Cumhunyefte Alkol kavanozunda bozulmadan duran pırıl pırıl bır beyın (duşun gucu) ve dalga dclga yayılacak bır yürek (sevgı kaynagı). Semıh Balcıoğlunun kalemı, Anadolu'nun mavı derızındekı yolculuk izını umutlu bır gokyuzune doğru ağdırıyor Doğallıkla, karıkaturun abartı eleştırısı, kamu alayı değıl; sevgı kanatları, saygı dıli bunlar. Herkesın bırleştiğı noKta. Imparatorluktan ulusal devlete, Osmanlılıktan Turkıyelılığe gecış donemının pek de umutlu olmayan bekleyışınde Zıya Goka!p de, boyle bır «alışvenş»e gırmış gıbıydı. llkın 1 ocak 1920 iarıhh Genc Yolcular dergısınde Cıkmış olan (Felâket ıcınde Tbsellı), «Yenı Hayat»ın ıkınci basımında yer aldıktan sonra, butun kaynaklara aktarılan «Cobanla Bulbül» şıirınde şoyle der Gokalp «Çoban dedi: Surulerlm hep kac sa / Bir suriım var kaçmaz; adı Turk ili / Bulbul dedi: Şarkı olsun yok tasa / Turkulerim yasar, soyler Turk dili. / Yalvar coban yalvar1 İlin kurtulsun / Dile Haktan Bulbul. Dilin kurtulsun» Gun, Mutareke gunudur ve Beyatlı'nın deyışıyle, «Vatanda hor gorulen bır cemâatız (dır) artık » Sabahattm Eyuboğlu bır caresızlığın boyun eğışınde değıldır yukardokı satırlarını dızerken, sanat ve kultur goruşunu serer gozonune. Tutarlı bır uius bıleşımıne erışecek gelecek yolların yonierını gosterır. Verdıklerını kucumsemeden ve alacaklarını onemsıyerek hesaplaşmasını dıle getırır. Yenıleşen Turkıye'nm. Batı nın uygarlık tohumlarını ozunde taşıyan gecmışıne dayannrok vnrınlnrın aercek olusu Dunya sosyalizme gebedır Toplumların geleceğl, I?Clye koyluye, yani tek sozle emekçiye Ipoteklidir. Mademkı demokrası gelisecek. ozgurlukler zenginlesecek; öyleyse emekçi halkın egemenlıgi yeryuzunun her ulkeslnoe gecerll olacck. Bu gerçegi is»er salonda soyleyin; ister mitlng meydanmda; İster dans salonunda veya Amerlkan bardo; ister harman yerinde ya da koy kahvehanesinde... Gerçek gerçektlr. Gerceği ru|lu bir ağızdan duymak da olosıdır, pala bıyıklı blr dudaktan da. Ceblnde sağdan bol sıfırlı banka cuzdonı taşıyan adam da gerçeğl acıklayabülr; yalın ayak başı kabak koylü de. Ama Insanlar, çoğu zaman soylenenlere degli, soyleyenlere bakıyorlar. Galıba anlaşmazlık bu yuzden çıkıyor. S ALISVERİS GOL VERİR YONCA ALIRIZ 'BULBUL VERİR SERÇE ALIRIZ EDEBİYAT VERİR YALIN SOZ ALIRIZ SARKI VERİR TURKU ALIRIZ TEK SES VERİR COK SES ALIRIZ HALI VERİR KILIM ALIRIZ KARA TAHTA VERİR HAYAT ALIRIZ DIPLOMA VERİR DEĞER ALIRIZ LISAN VERİR DIL ALIRIZ TESB1H VERİR PERGEL ALIRIZ HACIYAĞI VERİR ZEYTINYAĞI ALIRIZ META VERİR FIZIK ALIRIZ TURAN VERİR MEMLEKET ALIRIZ HEMSERI VERİR YURTTAŞ ALIRIZ SALON VERİR SOKAK ALIRIZ HAZIRLOP VERİR ALINTERI ALIRIZ CÂNÂN VERİR DOST ALIRIZ GÖZYAŞI VERİR UMİT ALSRIZ. .,«.. Sabahattln EYUBOĞLU (Yaprak 1, 1 Ocak 1949) Yenı Ufuklar'ın o özel derlemesını karıştırıp duruyorum, be nım sevgı ve saygımı kendı bicemlerınce dıle getırmış ne guzel yazılar var Arasanız da bulamazsınız belkı; onun ıcın Yenı Ortam gazetesının 21 ocak 1973 gunku sayısında yayımlanmış «Ne Dedıler?» bolumundekı bır değerlendırmenın bazı satı r larına yer acıyorum burda. Bır umut başbakanı olma nıtelıgmı bugun de (koruyan. sanatcı kışılığının yurek aklığını yurt yonetımının guc koşullarına adayan Bulent Ecevıt'ın sozlerınaen aktarıldı «S Eyuboğlu, kendı kendını yenıleyen Turk topıumunun bekledığı aydın tıpının onculerındendı. Halkı hor gormeyen, halkı sevıp sayan, halk1 butunteşmeye, halktan a alıp halka vermeye çalışan aydın. Halktan kopmaksızın toplumu cağdaslaştırrnaya uğraşan aydın . Bır yandan Batı kulturune acılırken bır yandan da Anadolu kulturunde kokleşme gerceğını kavramıştı. bu ıkı uğraşın celışken olmadığını kavramıştı » Eyuboğlu'nun Türkcesıyle Hay yanı şoyle demış «Olduk, dunyayı şaskın bırakıp glttik, / Yuzlerce incımiz kaldı dellnmedık. ' Sersemliğı yuzunden bılgisizlerin / Renk renk duşunceler kaldı, soylenmedik.» Delınmış ıncı, soylenmemış duşunce neye yarar7 Işte asıl yerınmemız Olümde bu kadar kolay gercekleşen helâllık bırleşmesını, ne yapıp sağlığımızda saglasaki • •»•• • » • • • •»• • • • • , »»+« • » » » • • • • • • » » • • • • •• » » » BALAYI SEYAHA7LERIKIZ VE KIŞ GtZILERINİZ İÇİN VILLÂV Lâle ^ OREN SICAK SU KALORIFER. BURHANIYt/OREN 343 • • » • • •• • • • • • •• • • » • • • • • » • • • • •»•• « • • • • • »» » • rıldaklar, donerceler yaparken, «Başı duşunur, elı ış gorurken» olduğu gıbı. «Şıırını halkın dılıyle soyleyen Hayyam, bızde halk duşmanlarının dılıyle soylemış. Onu bugunun anlayısıyla ve bugunun soyleyışıyle Turkçe'ye cevırmek, Hayyam'ın atalarımıza anlatamadığı ılk dersı, duşunduğunu konuştuğu dılle yazmak dersını hatırlatmak hıc de kucumsenecek bır ıs degıldırs dıyordu Sabahatın Eyuboğlu Ama, «Ne mutlu duşunduğunu onun kadar rahat soylıyebılene» dıye ımrendığı durum yasatılmadı kendısıne Bır 12 Mart karanlığında cıle cektırıldı sevgı yureğıne Emıl Galıp Sandalcfnın beş yıl oncekı ıcten satırları şoyle «Her yerde oluyor da bızde ınsanlar bazen bır tuhaf oluyor Sabahattın Eyuboğlu'na da oyle oldu Herkes gıbı oldu de yıne de bır değışık oldu Kırgınca uzgun .. Bır celebı. ınsan adamdı Sabahattın Eyuboğlu Boyleler1, sovup saymaz, ağlayıp sız lamaz da durur durur, gunun bınnde oluverır. Hem de bıraz (haylı) erkence». Şımdı bakın, Hayyam rubaılerınden bırının, buyuk şaır Beyatlı'nın dıl yanılgısına saplanmış bıcımıyle Sabahattın Eyuboğlu'nun aydınlık deyışıne, bırı «şarkı» soyluyor, otekı «turku> verırken Yahya Kemâl'ın «Hay yâm rubailerını Turkçe Soyleyışjı I1) şoyle «Efsus ki mevsimi civanı geçti / Kış geldi bahârı sâdmânî geçtl / Eyvah şebâbet denilen murgi tarab / Bız farkına varmadık pek ani geçti » Sabahattın Eyuboğlu ıse soyle dıyor «Gençlik bir kitaptı, okuduk bitti; / Canım bahar geçti çoktan, kış şimdi. / Hani sevincin, o cıvıl cıvıl kuş? ' Nasıl, ne zaman geldi, nasıl gitti?». Işte bu kucucuk dort satırda imporatorlukla Cumhurıyet. Osmanlı'yla Turkluk bılıncının ayrılığı, her şeyden once duşuncenın dılı, ya da dılın dusuncesı dıyebıleceğımız tutum kesınv DiYARBAKIR ÜNiVERSiTESi TIP FAKÜLTESi DEKANUGlNDAN Doçent Alınacaktır Fakultemız Infeksıyon ve Tropıkal Hastalıkları kursusunde 1 adet 3 derece Docent kadrosu munhaldır. Isteklilerın 17 ocak 1978 tanhıne kadar Dekanlığımıza muracaatları gerekmektedır. Duyurulur. (Basın: 10447 498) TEŞEKKÜR Sevgıli babamız, o'le büyuğumuz, ağabeyımız, arkadoşmız, Flatelıst KÂMURAN GUNSELİ'nın Hastolığı suresınce ligı gosteren, ozenll bır tedavı uyguinyan COK »ak n KENT OYUNCULARI YÜRÜYEN GECEYİ DİNLE YAZAN Necati CVMAL1 SAHNEYE KOYAN Müsfik KENTER 18 OCAK 1978 ÇARJAMBADAN İTIBAREN Doc Dr USTUN KORUGAN a Dr BAHATTIN YARDIMCI'ya son anlarında b'ze deste olan Dr SEMRA SOMAY'a vefatından sonra buyuk bır kadırbılırlık gosteren İSTANBUL FLATEÜSTLER DERNEĞİ'ne ve TÜRKİYE FLATELİ DERNEKLERI FEDERASYONU na bu acı gunumuzde yanımızda olan başta MİGROS TURK T A S olmak uzere ARTAŞ'a, MANAJANS'o, AJANS ADA'ya Hastalığı sırasında unutama/acağımız fedakârlıklarda bulunan akrabalarımıza, dostlarımıza, özeilıkle, vefatından sonra kotkılorı olan akrabalarımıza gereklı butun ıslemlenn arkadaşlarımıza, yapılmasırjn Bızzat cenazesıne gelen, çelenk gonderen TEV'na bağışta bulumn, zıyaretlerıyle ve telefonlarıyla başsağlığı dıleyen, acımızı paylaşon, bızleri tesellı eden butun akrabalarımıza, dostlarımıza, yakınlarımıza, KÂMURAN GUNSEÜ'mızı seven, onun ıcm elınden gelenı yapan herkese ıcten teşekkur edıyoruz. YAKINLARİ HEDEF, DEV BİR DENiZ GÜCÜ! ' I ' f V*D 1 = =Tif H I I f f l n i i n i l l i l l l M l f H l l I i n i I I I I I I I I I I I I t l l I I U l l l l l l l f l l l l M l l l f lllf f If IIIIII11I ı r r i l l i l l l l l l l l l ı ı ı ı ı ııif if ıııııı* >l==: V TT A U 1,1 I KT A