Katalog

r A K A tU!NU'INUN KUŞUL.LMKIINI K A D U L C I I I İZBON Portekız'de Soares hükümetmln «ekonomık bunalımı hafıfletmek» ıcın devaıiıosyon ve temel maddelere zam gıbı onlemlere başvurmasının tepkılerı surerken. <ekonomtk tedbırler paketı»mn Uluslararası Pcra Fonu'nun Portekız'e kredı musiuklarını yenıden acması amac.na yoneiık olduğu belırtılmektedır Nıtekım ekonomık tedbırler paketını kamuoyuna acıklanmasmdan sonra b r demeç veren Portekız Bankası Genel Mudjr Yardımcısı Constancıo da. «yenı ekonomık onlemlerın. Uıuslorarası Para Fonu nun Portekız'e yenıden 50 mılyon dolar borc vermek ıcm one surduğu ısleklerı karşılayacağı kanısındayım,» demıştır. L IFLASA YOL AÇABILECEK ^ Yenı ekonoT,ı< onlemlerı «deflasyonısts o'arak nıteleven Constancıo bu onlemlerın Portekız de ıssızlık oranını muhtemeıen arttıracağını \e bazı fırmaların ıfiasına /ol acabıleceğını soylemış ancak her şeye ragmen ulke ekonomısının canlandrılması ıcın bu t j r onlemiere boşvurulmasının zorunlu oldugunu kaydetmışt r. OKLEMLER AUNDI Portekız Boşbakanı Marıo Soares, gecen hafta devlet radyotelevızyonunda yoptığı bır konosmayla, ekonomık bunatımı hafıfletmek amacıyla yenı bazı onierrıler a'ınd.ğ.nı bu arada kamu harcamalarında % 20 kısıntıyo gıdılecegını. temel maddelere ıse " o 40 arasınua değışen zam yapıld gmı acık'cmışiı «KEMERLERI SİKMA P0İIT1KASU Başbakan Soares «kemerlerı sıkma» polıtıkası olorak nıteledıgı yenı onlemlerın bazı fırmoların ıfiasına yolacabılecegını kaydettıkten sonra, hukumetın denetımınde bulunan ve borç ıcınde yuzen bazı fırmaların ıflas kararı alrralar na ızın venleceğını soy'emış «ıflosın esıgnde bulunan fıımaların sunı yollarla yaşotılmasına son ver.lecektır,» demıştır. IJSIZLIK VE UCREUER KOKUSU Marıo Soares ayrıca maıı bakırrdan büyük cıkmaz ıcmde bulunan, ancak ıflas yoluna gıtmeven fırmalann. ışcı sendıkalariyrla aralarındakı mevcut sozlesmelerı askıya alabıleceklerını, ucretlerde rdırım yapabıleceklerını ve gereksız gotulen personelı ışten cıkorabıleceklertnı soylemıştır Iş ncyo'ını i'gı'endıren son kaıar Portekız aa zcten oidukça yuksek o'an ıssızlık oranını tehlıketı boyutlara uıaştırabılerek Dir onlem olarak nıtelennvştır Soares hukumetinin aldığı yenı ekonomik önlemlerin enflasyon ve ışsizliği arttıracağı, işverenın gereksız görduğü personeli işten çıkarmasına olanak sağladığı belırtiliyor Deyaz oaray a göre Güney Afrika'nın nükleer deneme girişimi, ABD ile Sovyetler arasındaki gerginliği azalttı W ASHINGTON Beyaz Soroy'o göre, Gjne/ Afrıka rın Kaiman Colunae nukleer deneme gırışımının Ar^erıkan • Sovyet ortak cabalarıyla onlenTiesı VVashıngton Moskova ılışkılerınde b" sureden berı gozlenen gergınlığın ozairıas na yol acmıştır. oetmışlerdır Beyaz baray cevre'erne gore Sovyetler dığer bırcok o oyda oldugu gıbı Guney Afrıka'nın rrukleer paılanna gırışımı korusunda da olayı kırc\an ve Bctılı ulkelen Guney Af'ika'ya nukleer teknoloıı ıhrac etmekle SJC ayan bır bıldırı ya/ın'amckla do ye'ncb lırdı O>sc kı Leonıd Breınev'ın Baskan Carter'ı teiefonia araycrak ortok eylem oaerısınde bulunması. Beyaz Scray cevelernde ıkılı ılışkılerın yurruşanası yolunda onemlı bır adım olarak. değerlendırılmıştır Sovyet Amerıkan ılıskılerı ABD de Carter yonetımımn ış başına gelnesındeı bu yana gergınleşme egı ımı gosternnektedır Başkan Carter ın ş baş ra geldiKîen hemen soira sosyalıst uUeıerdeKi reıın aleyrtarları konusunda actıgı ınscn haxlcn kampan>asu Sojyet Amerıkan ıl,şkılerınde bır sog K.uk dor.emırn başıcnnasina yolacmış ve ıkı u'kenın D.ş s en Bakanları orasıroa bı, koş^Har alîndJ başlGyan stratej k &ı orların sınırland rılmosı goruşme.erı de basarısızltkla scnuclcnmıştı Bu gofusrrelerın artlından tarafların verdıklerı demeçler ABD Sovyet ılışkılerındekı gerginliği daha da tırmandırmış bu arada ATierıkada Carter yonetımınır), sîrateıık sılah n.telıgındekı bazı yenı sılahların ynpiTi.na *~ız verme karar', Sovvet er'ın tepk sıre yclacmıştı Be>az Saray'a çore >ugorlovyo De.let Ba^kanı Josıp Broz Tao nun Moskova z yaretı sırasında Sov\et lıderı Leonıd Breınev'ın ABD Sovyet ılışkııerıne de değınerek «Baskan Carter n bır ay kador once Sov/etıer (e ABD Sovyet ılıSKiıerı konusundakı soz'e'iids olum u belırtıler gozlenıyor» denesı. de Sovyet yonetıcı erınm Amerıka ıle ılıskılerın gelıs'ırıln^sı yonunde ısteklı oldu;lannı vuraulamaktadır Başkon Ca'ter 21 terrrıjz gunu C I I T leston da duzeniedığı bosın îop'antısında, Doğu Batı ılışkılerının ge^ştırılmesı ıcn yenı gırışımlerde bulun'ilmosı yotunda cagrı yapmıstı Be/az Sara/ yetkılılerı, Leonıd Breınev ın Tıto njn Moskova zıyaretı sırasındakı sozlerının Bnskan Carter ın cağnsıaa yanıl nıtelıgl toşıdıgı goruşunde bifle^meKtedırler v (Dış Haberler Servısi) Guney Afrika'nın nuk'ee denere gınşırrı, Sovyet lıderı Leonıd Breınev aen ABD Başkanı JımTi/ Carter'e gelen ozel mesaı ve bu mesaıın ard ndan *BD Sovyet Ingılız, Fronsız ve Batı Alman hukumetlerının ortak cabalan sonucu onlen mıştı Gozlemcı'er ıse nukleer deneme'erın başlangıcından bu yana ılk kez kapıtalıst ve sosyalıst blok ulkelernın. dıger bır ulkeyı nukleer deneme yopmaktan vaz gecırmek ıcın ışbırlığı ıcınde olduklarına dıkkatı cekmışlerdı Beyaz Saray yetkılıler Leonıd Breınev'ın Guney Afrıka konusunu çorusmel' uzere Başkan Carter ı telefonla oramasınPortekız Boşbakanı Marıo Soores sDemokrasının ekonomık bunoiım sonucu yıkılınaması ıçın, bu onlemler zorunluydu. » DIJ TICARET AÇIGI Başbakan Socres. dış tıcaret acığıntn 1 2 rrılyar dolar oldugunu altin rezervlerının buyuk o r kısmının Portekız ın borçlarına karşıhk yaboncı bankolarda rehın kaldıgını kaydetmıstır Işsızlığın c> 15, en'ıasyon oranının ıse % 30'a ulaşt gını beltrten Başbakan Soares, cPortekız'de dernokrasının. ekonomık bunalım sonucu yıkılma, ması ıcın bu onlemler zorunluydu» demıştır. PAKİSTAN'DA SUBAYLAR ZİYA ÜL HAK'A MUHTIRA VERDİLER MüHTIRAOA ZIYA Ûl HAK'IN TA RAFSIZ KALMASI, FRANSA DAN NUKLEER REAKÎOR ALIKMASL ABD'NİN BASKILARINA KARJI KONULMASI VE RAOİKAl EKONOMIK TEDBIRLER ALINMASI ISIENIfOR. rruî'tıro verereV hırtakım ısteklerde bu'L"duklar bıldır imekledır Bu arada eskı BabOOKon Zulfıka AIı Buîto /a karsı olan 9 sıyasal porttnm olbstir djğiı .Ulusol ltlıfak>la General Zıya Ul HOK arasr da el altında ışbırlıg' ,apıldıgı da ong surulmek tedır « SUBAYLARiN MUHTİRASI Surne'nın bnsl s1 tı San da ya'.'nlnnon «T15 rın» gazetesının bua'rdırj ne gore Pakıslan ordu sunun yuksek rutbelı bazı subG.'arı. orau c d n qecen hazıran a.ıt.da yoneıime el KÛ;nuş o'a Generol Zıya Ul HOK a bır muntıra vernısle'dıı Mjhtırayı veren suoayların Geneıal Zı/a Ul Hak ulkedeki sıvasal portılor ve lıaerler crastnda a< rım gozetmekie .e «Ulusal Ittıfakn osstekıerıeki SLCladık'armı b.'oıren ga^ete mu'it'rada şu ıste*" lerın /er aldıöını acıklciTiıştır 9 General Zıva Ul Hak >n 18 e1'irrd9 \np,!an genel secımıere kadar S'yasoı partıler ve 'ı derler arasında ayrım gozetmckten vazgec^ reK tarofsız bır tntüm ızlemesı ve hprhar.c bır sıyasal lıderı suciamaması Ulke pko".cmısının b'jral ndan kurtıj|™as sagian.nk anocı.la btrtnknı radıkal o i e r ler alınınası Pransa'dan nuk'eer rpoktor a'rrart konjs"'1 Butto hukurctın.n bnşiattıgı g nsır"^erın SJ durulmesı. Anerıka nın n ıkleer reaklorler ve dığer k' nularla ılgılı oa&kılarına karşı konulması. Ordunun nodern sılahlaria donatılması. SUCLAMA KAMPANYASI u FAIZ ORANLARI Bu arada Portekız Bankası yenı alınan ekonomık onlemlere ılışkın bczı aynntılar acıklamıştır Portekız Bankası Genel Mudjr Yardımcısı Corstancıo, bu Konudakı acıklamalarında para bınnı escuaonun her ay % 1 oranında devalue edılecegını soyleriıştır Her turlu fa z oranının % 4 den % 4 5'o cıkaniccağını kaydeden Cons'ancıo tüketım mailanna ıl şkın borclGnmalarda % 8'lık ek foız alınacosnı belırtrrıştır Bınalardaki ıcotekleroe ıse odenecek faız, °0 2 oranında yjkseltılmıştır ENFLASYON ORANI Portek z de son cltı ay ıcmde kıncı kez sert ekonomık onlemlere başvurulrraktadır Hakumet gecen şubat ayında escuüoyu. Arnerıkon doları karşisında % 18 oranında devalue etmış ve her tesıt ıthalata ogır vergıler geîırmıştır Son onlemlerın a'dından Portekız'de enflasyon oranının dana da artması beklenmektedır (Dış Haberler Servlsi) GÖZLEMCIIER. GENERAL ZİYA LL HAKIN BUTIOVA KÛ.RŞI ÛLAM «ULUSAl ITTIFAKİ DESTEKIEMEYE DEVAM ETTIfil IAKDIRDE, PAKISÎAN'DA YENI OIAVLAR VE YENI BIR ASKERİ MUDAHV[ BEKLENEBILECE&INI SAVUNUYOR LAR. akıstan'da General Zıya Ul Hak lıderlığndekl askerı reıım 18 ekımde yapılacagı acıklanan genel secımlere hazırlanırken Dlkerın yenı sıyasal gelısmelere sanne olmak uzere oldjdu </e yuksek rutbelı bazı subayların Zıya Ul Hak'a bır P 9 9 9 9 Tanzanya'da kırsal sosyalizm toplum yapısını değiştirmeyi amaçlıyor anzanya son vı'iarda dıkkatları an çok uzerınde toplayan Afrıka uikesi durumuno gelmıştır Bır yandan Roaezya ve Gune/ AfrıKa dakı ırkcı beyoz azınlık reIirrlerıne karşı verıien kurtuluş muccaelelenn. en oktıf DiC'mde destekle/en Tanzanya bır yandan da ekonomk \e sosyal olan^" larda kendıne ozgu bır yontem uyguıamaktadır UiKei'n tek siyosal partısı olan «Tanuınun ve bu Dortının başında bulunan Devlet Başkan' Ju'ıus Nyererenın mımarlıgını yaptığı b j yontem. ckırsal sosyalızms. tkoy sos/alızmı» ,e «Tanzanya sosvalızml» gıbı adlarlo adland rılmakta, dış ulke'erae ıso daha cok «kcpıtalıst olmayan yol» b*c mınde tanımlanmaktadır. T Tanzarya'da gırışılen bu deneyfn başlongıcı. 1967 yılına kadar uzanmaktadır Devlet Başkonı Nyerere, 5 şubat 1967'de Ar^şa kentınae yapııan Tanu Partısı Genel Kongresmde yaptığı konuşmada. Tanzanya'nm «gercek sosyalıst bır toplum» oıacağım acıklamış ve bunu gercekleştırmek icın ulkonın ozel şartlarma uygun bıcımde calışmalora boşlanmasını ıstedı tArusa Bıldırısn dıye adlondırılan bu acıkla^iadan sonra gerek Tor j nun yetkılı organları ve gerekse teknık 1 uzmanlarca bır dız toplartılar yupıldı. Avnı yıi. Kooperatıfler Bankası dışındakı bütün bnri'alar, ozel seHore aıt seklî ş'rket ve >abanc!ar tarafından ışlet len dığer sekız şirket kamulaştırılarak devletın denefımi altına alındı Boylece ulke ekonomısının ve gelır kaynaklarımn kamu sektorunun denetımıne alınması soğlanmış oldu Bundan sonra yapılan colışmalarda, kurulması ongoruien tkırsal sosyalizm»ın ya da <koy sosyalızmi»n n hangı asamalardan gecılerek gerceklestırılebneceğı saptandı Bu calışmalar sonunda uc aşama belırlendı 9 Koylulerın bırbırıne yakın yerleşme merkezlerınde toplanması 9 Tanm alanlarının kollektıfleştırılmesı. Başkan Nyerere, Tonu Partısinın gırıştığı mucadelenın en onemlı yanını, ülkede sos yolıst bir toplumun kurulmosı calışmolarınn oluşturdugunu soylemektedır Nyerere ye gore halkının büyuk coğunlugu koylu olan ve ekonomısının yuzde 8O'ı tarıma dayanan Tanzanya gıbı bır ulkede sosyalıst toplum. oncak koyden başlayarak kurulabılır Bugün Tonzanya'do kırsal olanlarda yoğun bır calışmo vardır Devlet ve Tanu Partısı. bır yandan koylulerı kulturel ve ıdeo o|ik yonden eğıtmek, bır yandan da kollektıf calışmalarını pratıkte gercekleştırmek ıcm tum kadrolannı seferber etmış bulunmaktadır. <DEV IŞCİ ORDUSU* Tanzanya'da 19611964 yılları arasında uygulanon ılk kalkınma planı ulkede sosyal bır donuşum gercekleştırmekten cok, bu donuşüm ıcın gereklı altyapı tesislerinin kuruimasını ongorüyordu Kara ve demıryollorının yapımı, elektrıfıkasyon, mesleki ılk ve orta derecelı okulların kurulması. sulama tesıslerı gıbı proıelerın gercekleştırılmesl hep bu plan donemınde olmuştur Tanzanya yetkılılerı bu proıeler ıcın uc yılda toplam 67 mılyon dolarlık yatırım yapıldığını bıldırmektedırler. Ikıncı ve ücüncü kalkınma planlannda ise kırsal ve kentsel alanlardakı ışyerlerınde caiışacak kalıfıye ışcı yetıştırılmesıne onem verılmıs ve ışcl sayısı 340 bınden 800 bıne cıkarılmıştır Bunların yarısından fazlası kırsal alanlordokı kollektıf tanm kuruluşlannda calışan tanm ışcılerıdır. Dığer yarısı ıse kent ve kasabalordaki atelyelerde. kücük sanoyı tesıslennde ve kamu kuruluşlannda calışmaKtadır Ikıncı kalkınma planının tum malıyetı 689 mılyon dolar, ücuncü kalkınma planının malıyetı ıse 1 mılyar 132 mılyon dolar olmuştur. «BEŞ İLKE» , Afrıka nın ve dünyanın en yoksul ülkelerl arasında yer olan Tanzanya'da kışı basına duşen uıusal geUr sadece 86 dolardır. Ulke eKonomısı buyuk olcjde tarıma iayanmaktadır. Ulusal gelınn yuzde 78'l tanm, hayvancılık, omancılık ve bolıkcı'ıktan eıde edılmektedi' Ulku ıhracatının yüzde 80'ıni de yıne tanm urunıerı olüşturrraKtadır Ne var kı Tanzanya'da bağımsızlığın elde edıldığı 1960 yılından bu yana uyguianan kalkınma planları savesınde ekonomık ıstıkrar sağlanmış, bsjTun yenı sıra düzenlı o'arak yılda ortalama yüzde 6.4'luk bır kalkınma hızı gerçekleştırılmıştır Buna karsılık r ulke nufusu ıse yıida yuzde 2 oranında a tıs göstermektedır Ulkede şimaıye kcdar bırı 19611964. ıkıncısı 19641969 ucuncüsü de 19691974 yılları arasında olmak üzere Cc kalkınma planı başarıyla uygulanmıştır. Şimdı ıse tKırsai sosyalızmsın temeüer ni atmayı öngören yenı bır plan uygu'apmiktadır. Yuzde 6.5'luk bır kalKinma hız'nı hedef alan bJ plonın ona amaclarnm boçında. kfsal bo'gelerde «ko'eVtif mulkıvstîl ge'cekleşt'rmektır Plan su beş i'ke,c dayanr"aKtadır: • Sosycl »sıtiık • Sosyaiı?n 9 Uluscl pkoroiiınln kend1 kend r« y©r te lı duruma qeîınimesı 9 Ekon^T '< ve sosya! aie"1 ^r6a dcnüşum ^ag^nması • Ekonomık gelışr^enın gercek.»^v,>Imesl. / MfcRKEZİ AFRIKAİ SUOAN Gazeten'n bıldıroığıne gore. Gereral Zıya l a k ın Butto ya ~fe onun iırierlıgmdp <ı Pakıstc Halk Partısı ne karşı tokındıgı olumsuz tavır, g' rek Butto yanlısı gucler ve gerekse ordu safları ca huzLirsjzluk vcratmaya bT=lnmıştır Zıya ' Hak ın bu tutuınunc teokı çosteren subaylar, G neral ın ulkedeki nuzursuzlugu ve muhalefetın ba lattıgı kanlı catısn clan onlemek ıcın yonötıme l^oydugunj oysa caha sonra takındığı tavırla e kı muhalefetı ıktıdara ge'ırmeyı amactadıgı ızler n^nı bıraktığı gorusunu savunmaktadırlar Oz» lıkle son zamanlarda Butto'ya ve Butto yaıı 1 polıtıkacnara karsı acılan suclama kampan/as nın bu ızienımı guclendırdığını belırten subaylc eskıden Dogu Pokıstan olarak adlandırılan Ban lades ın 1971 yılı son.amda ulkeden kopmasınd! Butto nun sorunlu oldugu yolundakı suclamala dıkkatı cekmektedırler Oysa o donemde ulke Y< va Han'ın basında bulıındugu cskerı reıım tarah dan yonet lıvordu Butto nun ı^e o sırada. herhc r çı bır resmı qo e\ıı voHu Buna ragmen Buttc nun o doneTidPkı olaylardan sorumlu tutulmı 1 ıstenrresmın kendısınn ve partısının yıpratılma a. hedef ald gı>ı one suren sııbaylarla Butto ya lıs' guçle r Genercl Zı/a Ul Hak'ın bu tur suclan Knn pnnyclarına da ızın vermemesını ıstemekt dırler. «ULUSAL ITTİFA'K^IN HESAPLARI Tlk kalkınma planı altyapı tesislerinin, 2. ve 3. kalkınma planları ise, 800 bin kişilik bir işçi ordusunun kurulmasıyla sonuçlandı. ;' PretBfıo ^ ^ A T L A S OKYANUSU İk ? ^ GUNEY AFRIKA / ^ Cap<Town Tanu Partısı yetkılılerl, kalkınma planları ile, «kırsal sosyalızm»ın gercekleştırılebılmesı ıcın gereklı altyopı tesıslerı yapıldığını ve c800 bın kışılık bılınclı. dev bır Işcı ordusu» oluşturulduğunu kaydetmekte «bu scğlam teneller kurulduktan sonra artık kırsal sosyalızmı gercekleştırme hedefıne yönelebılırdık: bugün bu hedefı gercekleştırmek aşamasındoyız» demektedırler (Dış Haberlar Servls!) Ote yandan Butto hukumetıne karşı muh lefet partılerının o'uşurdukları «Ulusal lttıfak» 18 ekım secımlerını kazanmak ıcın bırtakım b saplor yoptıgı ve Genera! Zıya Uı Hak'la el altı dar ıttıfak kurdugu one surulmektedır Belırtılı gne gore. «Ulusal lttıfak»ın lıderleri. ozell^ Butto ,a karşı acılon suclama kampanyasının y rutulmesınde ve gıderek genışletılmesınde Ger ral Zıya Ul Hak ın onayint olmışlardır Gudul amoc ıse. Butto yu ve Halk Partısı nı kamuoyun gozunden dusarmek ve 18 ekımde secmen coğı luguiun destej.nı sağlavarok ' «Ulusal (ît'fatıktıdara getırmpktır S.yasal go^lemcılere go «Ulusal lttıfak» bu amacın gerceklesmesi ha 1 de. gecen 7 mart tanhınde yapılan genel secıı lere Butto tarafından hıle karıştırıldıgı yolundc ıddıasını kanıtlayabıleceg'nı ve kamuoyunda « C tiunun yonettıgı genel secınlere hıle Karıştırılrr dıgı ıcm Butto kaybeitı» kanısını yaratabıieceg hesaplaıraktadır Bu a'ada, subay'arın Generol Zıya Cll Hol1 verdıklerı muhtıranın nasıl bır sonuc vereceğı gozlemcılerce meraK konusudur Generalın tarc tutumunu degıstırmemesı halınde yenı olaylar hatta ordu ıcınde yenı bır mıîdahale gırışımır dahı beklenebılecegı gozlemcılerce belırtılmek dır. (Dıs Haberler Servısi)