Katalog

OJMHURlm 3 0 HA2İRAH 1977 Komandoların eylemleri TRAKYA KÖYLÜSÜ AYÇİÇEĞİ TARLALARINI BUĞDAY LEHİNE AZALTIYOR (Baştarafı 1. sayfada) yaralanan oimamış, evin camlsrı kınlmıştır. încirli Lisesi yakınında duvar Gökhan Çiftçioğlu, Kadir Akıve elektrik direklerine alîş asarı ner, Sadettin Kahraman. Ercument Uygur, Adnan Karsiı, Engın Kök ve Yaşar Karakaya p o lis tarafından gözaltma alınmıştır. Mali Bilimler ve Muhasebe Yüksek Okulu üerid öğrencilerımn, komandoların yoğun baskısı nedeniyle suıavlara giıemediklcri bildirilmektedir. Bu arada Ankara. Üniversitesl Eczacılık Fakültesl 19 eylül 1977 tarıhine kadar kapatılmıstır. nlan kınamıstır. Öğrencüer komandoların zorla para toplamaya Trakyaya âağru yolculuga çıkanlar, geçmiş yıllarda aynı yönde devam ettiklerini vermeyenleri yolculuk yapmışlarsa, Trakyaya özgü düz, tek düze görünümcie. ise dövdüklerirü büdirmişlerdir. gerçeste çok ör.emli bir değişi'sliği izlemiçlerdir; Birbirini Izleyen TÜMAS Genel Merkezi ile TÜSayçiçej:, buğday tarlalarırun öenge'.i dağılıniı }calm£mış, buğday DER'in Ankara Valisi tarafından tarlalırı ayçiçeğine oranla çok daha geriş bir alanı kaplamıştır. kapatılmasına tepküer sürmekTrakya üreticisi. hangi yöreden olursa olsun, bu yıl ayçiçeği ektedir. îstanbul TÜMAS yetkilileri, tiği tarlayı iyice azalttığıru ve yerine buğday ektiğini anlatmaktaDanıştay'dan beklenen bozma ka dır. Yine Trakya köylüsü, ister Tekirdağ, ister Edirne yöresinde rarı ile Genel Merkezin yeniden yasasın, topraktan son yıllarda şaşılası bir verim aldıgmı söylemekfaaliyete geçebileceğini belirtmiş te, «İşler böyle arka arkaya rast gitrnez. Bakalım nasıl bir son gelerdir. Tüm Öğretim üyeieri Der lecek> ürküntüsü içinde beklernektedir. neği ve Mühendis ve Mimar Oda Köylür.ün kendı izlenimlerine dayanarak verdigi bügiye göre lan îstanbul Koordinasyon Kuru geçmiş yıllarda S 40 ayçiçeği ve : ı 40 buğday olan ekim alanı, buğlu ile DİSK Gene! Sekreteri Meh day ve ayçiçeğine uygulanan bağlant.sız taban politikası sonucu, met Karaca. arulan derneklerin ayçiçeği aleyhir.e gelişmiş, Hüküınetin geçen j.l i'jal ettiği yağlarAnkara Valisince kapatümasını j dan sonra ayç:çek!eri elde kalınca, bu yıl büsbütün umut kesilmişkmamışlardır. tir. Köyiü ayçiçeği ektiği tarlalanm, % 20 oranmda, buğday lehine azalttığım anlatmaktadır. Yapılan hesaplamalara göre bir dekar ekili topraktan ayçıçeği ekicis: ortalama 145 lira kazamrken, buğday ekicisi 382 lira kazanmaktadır. Üretici bu farklı gelir olanağının doğal sonucu, buğday ekimi ils ayçiçeği ekim: arassnda bir seçım yapmıştır. Buğday ekiırnnde, özeîlikle Trakya için söz konusu olan teknik olanaklardan sonra, ayçiçeği ekimindeki işçiliğin çok daha agır kalması bu seçırni daha da yön!endirm:ştir. Köyiü, daha çok geiir getiren buğday; daha çok ektiğine göre. ortada bir sonın yok g.bi görünmpktedir: Trakya üretimine makinenin iyice yerleşmesi, gübrenin. ilâçlamanın yefennce, hatta çoğu köylü tarafından fazlası ile kullanılması. Trakya'cia üretimi büyük ölçüce amrmıştır. Efcm aîanİF.n ciaraidığı halcie, venmcie gürüien büyük artı?lar nedeni ile. ayçiçeği üretiminde b:r azalma olmarmştır. Bugdayda ise, Trakya köylüsü. son yıllarda ektiği Rus tipi buğday, bol gübre kulîanma ve bol ysğış nedeni ile, Balkanların üstünde bir vprim artışma ulasrn:?tır. Türkiye'de bir dekardan elde edilen buğday ortalaması 1 0 kiioya İç Anadolu, Doguda 8090 kiloya R kadar âiışerkerı, Trakya'da her köyiü en az 350400 kilo almakta, 50C60O kiîoya varaniar olmaktadır. özellikle 1P74 yılımn yüksek taban fiyn:lan. iıretün artışı ile birleşince, köylünün geür düzeyinde birdenbire büyük bir artış saelamıştır. Gelir artışı, topraga kullamlan gübrcyi, ilâcı. traktör artışını getırırken, çarşı ekmeğini, arabayı, buzdoiabını. televizyonu.. tüm tüketim araçlannı ve borçlanmayı da biriikte getirmiştir. Birçoklî,n:ıa göre. saglıklı gelişmenin ısaretleri olan bu degişiklıkh'i, madjuyonun diğer jılrane bakıldığmda. tüm bugday va ayoiçsği ekerı koylüler için açmazian. öz»llikle Trakya gibi üretimir nin i 8ö ini bu ürünlere baglamış köylüler için çok âaiia ciddl £Grunian vurgıılamaktadır. Öte yandan. Yapı ve Kredi Bankasının Bahçelievler şubesi• Vatan Mühendislik Yüksek ni soydukian öne sürülen biri kız 4 kişi, polis tarafından yakaOkulunda komandolann saldınlanmıştır. Vali Şentürk tarafmlannı protesto smacıyla dün bir Ayçiçeği ekilen topraklar 1972 dan yapüan açıklamaya göre ya grup öğrenci vılayet önünde gös yıh sonrası duzenli bir şekilde kalananlar Naile Sakarya, Fuat teri yapmıs, faşist baskı ve saldıazalmıştır. Doğal olarak ekilen Çakmak. Şemsi Özmerinç ve alar.ın daralmasinın ayçiçeği fiTurgay Kiber'dir. yatlarının artması ve ayçiçeği îstanbul Yüksek Teknik Ö£stoklannın azalması sonucunu retmen Okulunda dün geca b;r getirmesi gerekir. (BaşUralı 1. sayfada) grup komando ilerici öğrenciîeCh^sa ekilen alanın azalmasırin üzerine ateş açmıştır. OlayKaza nedeniyle îzmit • İstanna lîarşm verim artışı, ayçiçeği da Mehmet Ali Doğan yarsîanbul karayolu iki saat süre ile traüretiminde yıllar içinde önemli mıs ve Nümtıne H&stanes.nde 1 fik ulaşımına kapatılmıştır. bir düşüşe neden olmamıştır. Aj tedavi görmüştür. Kaçan 3 koçiçeği fiyatlannın yıllar içinde İKİ RÖMORK ARASINDA ÖLD9 mandonun aranmasına başlangösterdıği gelışme ise gerçekten mıstır. Bursa'da Mustafa Kemal Pasaşaşırtıcıdır. Taban fiyatımn ı75 nın Cumiıuriyec köyünden Hasan • Malatya'da Merkeze bagh. kuruş olduğu "974 yılmda, serÇiçek'e ait pjâkasız traktörle tar Kapıkaya Kö;ünde Vahap Canbest piyasada 650 kuruşa kadar laya gübre götürüp gelen 19 yakurt'un evine önos dirıamit atılalıcı "bulan ayçiçeği, taban fiyan şınriaki Hüseyin Ülker, traktörüa mıs, sonra mavzerlerie kurşun575 kuruş olan geçen yılm a!ım arkasmda takılı çift rötnorku lanmıştır. Evde kiır"« bulıaımamevsiminden bu yana serbest birbirinden ayırmak istediği sıdığından öien ya da yarâluıan piyasada fiyat alacağına kaybetrada geri gelen römork tarafınolmamıştır. miş 517 430 kuruşa kadar düs dan sıkıştînlmış ve tedavi içın müştür. Geçmiş yıllann gellş• Konya'da Zafer Meydannda mesi içinde, ayçiçeginin en az kaldırıldıgı Saglık Merkezinde öl öğrencüer arasında ç:kan kavmüştür. 8 liraya çıkacağmı bekleyen üre gada Devlet Mühendıslik ve Mitici ise elinde ayçiçefi stoklan FINDIKU • A8HAV1 YOtUNDA marlık Akademisi öğrencikrinortada kalmıştır. Fındıklı Arhavi devlet karaden Aslan Akıncı ile Selçut Üyolu üzerindeki Çağlayan fcöprüniversitesi öğrencilennden MusÜRETİME B ! I 5I0« sü üzerinde Güngör Gorener'e tafa Ünal ve Mustafa Yaşar, çeait 34 EK 445 plâkaü kamyonet, Trakja'da her Uretici, aracı şitli yerlerinden yaralanmışlarrot çıkması sonucu şoförü tesdepocunun eiinde, ekonomilc gildır. Gazi Lisesınde öğretimi enbit edılemeyen 06 DC 820 plâkalı cünün elverdiği ve depo'.ama ka gelledikleri gerekçes;yle mahkedamperli kamyon ile Hülager pasuesı oranında ayçiçeği stoku meye verilen Kemal Yılmaz, NeTuzcuoğlu yönetimindeki 06 ET kalmıştır. Yeni ürei:m yılma gicati San ye Mustafa Ttıncer de R8 plâkalı taksiye çarpmıştır. Ka rüdiği şu günlerde Trakya Yagtutuklanmışur. zada, taksi şoförü Hülager Tuz• İzmır'e bağlı Buo» ilçesi E lı Tohumlar Kooperatifler Birlicuoğlu ile takside bulunan yol ğüıin elmdekı stoklarla birlikte ğitım Enstitüsünde, dnçlik ve culardan 2 kişi ölmüştür. durum çok daha şaşırtıcı bir tab Spor Bakanı Yüksel fakmur'un loju sergiiemektedır. Yeni ürüokul ve yurtlardaki Siyasi niteTOKAT VE REJADİYE'DEKİ KAZAUft likteki siogan, rrsim re yazıların r.ün aiınmasının yaklaştığ: günlerde, Birliğin elindeki ayçiçeği silinmesi yolundaki (mrine karTokat • Niksar arasında Necastoku 250 bin ton dolayında, işşın, okul duvarlarına Bakanlar ti Aydın yönetimindeki 55 DH ienmiş ya* stoku l'.j bın fon ve kurulu üyelerinin ao^an ve bun524 plâkalı kamyon fazla sürat rafine yagı 9u bm leneke kadarlara hakaret eden pzılar yazüve dikkatsizlik yüzünden Donekdır. Ayçiçeginin yıllık üretnr.idığı öne sürüimekte^r. se mevkıınde bir virajı alamayanin 4.W.î0y bi:ı ton o'.duğu Jıatırre • Antakya'da bir i> önce da landığında, sadece Birliğin elinrak devrilmiştir. Kazada Kamğıtılan bir bildiri neBemyle hakyon sürücüsu Necati Aydın öldeki ayçıçegi s'.okunun. yeııi ürü kında dava açüan Altakya MHP müştür. nün alınmasının yakîaşügı günİlçe Gençlik Kolu Bçkanı îsmalerde, bir yıllık toplam üretimin Ayrıea Resadiye ilçesinde Havail Kayserili, sorgusu feonunda tuyarısını astıgı, üreticıier ve tücdıs Çoban yönetimindeki 55 AL cariar, büyük speküiatörler elintuklanarak ceraevird konulmuş799 plakalı kamyonun frenj, Dedeki stoklarla birlikte ise bir yıtur. Bu arada MHP latay birinnr.rcili köyüne gıderken patlalm üretiminin de üstüne çıktığı ci sıra adsyı olan îfistafa Yılmış, kazada kamyon içinde bugörülmektedir. mazer hakkında da ^avcılıkça so lunan 5 yasındaki Meryem Çoban ruştunna açılmıştır^ ölmüştür. Ayçiçeğindeki bu çapraz fiyat • Ağrı'da Besin îş Sendikagelişmesinder:, bir yıün üretimi BEVŞEHiR'DE sının bulundugu bi: ya gece yane eş ayçiçeği srokunun varlığr.ı Beyşehlr Seydişehir karayorısı dinamit aülmış r. Patlama dan dertli oian ayçiçeği üreticılunda Abidin Cipcip yönetimindesonucu binada büyt: hasar mey si köyiü, özellikle son iki yılda ki 42 EP 586 plakalı traktörle dana gelmiş, sald ganlar olayMC iktidarırun izlediği yağ poîiMusa Tube yönetimindeki 16 EK dan sonra kaçmışlı dır. tücasına ş.ddetie çaimaktadariar. 657 plakalı özel otomobil çarp'Ş • Ceyhan'da CeyU > Tekstil Fab YAĞ İTHAÜNİN SONUCU mıstır. Kaza sonunda Işıldak. Orikasında önceki | in komandoral ve Ulgar Okyay adlı yulcseSc ların zorla bildiri (agıtmak isteYağ açığı olan Türkiye'de. emakina mühendisleri ölmüşlermeleri uzerine çıkfı çatışma ile k:m alanı azalan ayçiçeği nasıi dir. Nihat Topçu ise ağır olarak ilgili soruştıırma ^îrdürülmekteolmtış da f;yatı artacağına düşBeysehir Devlet Hastanesine kal dir. Olay sırasmd^ 10 kadar işçi müş, yeni üretim yılına, bir jadırılmıştır. çeşitli yerlerindeniyaralanmış, 6 lın üretimine eş stokla girilmişOte yandan ölen makina mükomando da göza^:na alınırnşîı. tir?. hendislerinin üzerinde iki milyon Üreticiden en kuvvetii eleşti• Kastamonu iTicaret Iisesi liralık yazılı çek ile bir de açık ri, Türkiye'nin ürettiği ayçiçeği ikinci sınıf öğre<:isl Emin Baçek bulunmuştur. Mühendislenn dururken yağ itiıal edilmesine yır dün sınavlar» girmek için Istanbul Ersu Makina Sanayii yöneltilmektedir. Doğruluğu sap geldiği okulda, b> polis taraânAnonim Şirketine bağlı elemantanamayan istatistiklere göre, dan tabancayl^; vurulmusıur. lar olduklan belirlenmiştir. yağ fiyatlarının artmamasını Afır yaralanarÇ öfrenci koni3 Erzincan Mutki arasında, Asağlamak amacı ile 1975 yıiında halinde hastanej* kaldınlmıj ve dapazan'ndan Erzurum'a gel119.500 ton ve 1976 yıiında 10ü tedavi altına alıpruştır. mekte olan şoför Yavaş Kayış bin ton dolayında yağ ithal edilyönetimindeki HBEV 814 plakamiştir. 77,5 liradan ithal edildiği bildirüen bu yağlar arasında, lı özel otomobil, arka tekerlegi soya, kakao, aspir. çay tohumu, patladığından şarampola yuvarfıstık gıbi çok çeşitli türden, dü[anmıştır. Otorr.obilde bulunan ^ 1. sarfada) şük kaliteli yağlar yer almaktaKemal Tankal, Hafize Tankal ve lu'nun «güven<çu» konusunda dır. Margarin üretiminde kulla 3 kişi de agır yaralanrruştır. öteden berı tartjşma halinde olnılan bu ithal malı yagların, itduklan, FeyzioBunun güvsacyu hal fiyatı ne olursa olsun, marga GAZiANTEP'TE verümemesi yolundaki görüşuae rin satış fiyatı sabit kaldığınGaziantep'te gece eğlence yer karşılık Salih Tıldızm jüveaoy1! dan, margarinciler bu kötü kalilerinden aşırı derecede alkol alverilmesinden ynna oldugu s»iyteli yağları kullanmaktan çok da iıktan sonra evine dönmekte o lenti halinde kulislerde duyoi ha kârlı çıkmakta ve ithal yağlimaktaydı. an Adil Helvacıkara'mn kullanrının ölçüsünün fazla olması yoiıgı özel otomobil, Atatürk BulAlınan habedere göre, Saliîı lunda çaba göstermektedirler. rarındaki Şehitler Anıtı karşısın Yıldız, Ece.it ie hükümetine oır iaki bir elektrik direğine çarp şans tanmnıast görüşünü savuKOOPERATİF POIİTİKASI •nıştır. Kazada otomobil sürücü nurken, Feyzioglu buna karşı ç:k ~ü ile soyadı tesbıt edilemeyen mıştır. Feyziojlu'nun iaha önce üreticilerin yakınmalarının bir 3afer adındaki şahıs ölmüş, oto«olumlu> oidujrunu ögrenmiş odiğer ağırlık noktası ise Hükülan CHP ybnetirilerinirı. bu ge metlerin Trakya Yağlı Tohumlar •nobilde bulunan Adil Yıidınm lışmeler karşısında şaşırdıkları Kooperatifler Birlığine yüldedifi »e A^az Bayraktar adındaki ıki bildirilmek'edir. açi de yaralanmıştir. rolle ilgili olmaktadır. Birliğin ADANA'DA adımn basında Trakya olmasına Hükiimeîirı kuruluşıı sıraaında yeşiı yanı «çekimser» oy, ret l^arşın, Birlik Anadclu'da üretiŞofor Haydar İdili yönetiminyanı. <kırm:zî« oyiara varamakra, len ayçiçeginin d» alımmı yapİeki 42 ES 535 plaka sayılı makta Toprak Mahsulleri Ofisitamyon, Ceyhan'dan Adana'ya gel hükümetin olüşt'jrulmasma yar ne benzer bir biçimde ayçiçeği dımcı olrnanjaJ<Tadır. Çüukü, jjk nekte iken Acıdere köyii yol kavüreticısini korumakla yükümlü hükümetin kumlması ile :lgüi >agında arka dingili kopmuş ve btılunmaktadır. 30'u tanm SBÜŞ ' ?iraz ileride otobüs beklemekte güvenoyunda beyaz oylarm kırtarun kredi mızı oylardan fazla olması yet=TÜ kooperatifi, 37'si ^lan Hüsamettin Özcoşkun adlı kooperatifinden oluşan Birlik, sayılmaktachr. CGP'r.in bu oylijir şahsa çarparak ölürnüne se nıada yeşil yanı «çekimser. oy üreticiyi koruyabilmek üzere bir )ep olmuştur. tür devlet kuruluşıı niteliğine ktîllanmasî. farmızı ıjlara eklenKaza ile ılgili tahkikat yapı memekle birlikte, beyaziarın da büründürülmüşrür. Birliğin üreti ırken, Ceyhan istikametinden işine yaramamaktadır. ci yaranna fonksiyonunu yapârelmekte olan şoför Salih Özbek bilmesi için sadece geçen yılın CGP'ye yakm çevreler. özel'.ik•önetimindeki 31 DS 304 plakalı bütçesinde 2 milyar 24 milyon le Feyzioğİu'nun. AP CHP hü devlet kredisi sağlanmjştır. Birninıbüs, bir gence çarpmamak kümeti olustumlmanndan yana lik yetkilileri bu kredinin en fazçin yolun sağında parketmiş ıl EZ 443 plakalı kamyona bin oldugunu bildirmekta, Feyzioğlu' la yarısı oranında bir gelirin söz na yakın bazı CGPIiler de tce konusu oldugunu, açığın ise Dev iirmiştir. vit hükümetine «bevaz oy» veril let kesesine zarar biçiminde işKazada, üniversite imtihanlan lediğin; belirtmektedirler. çin Antakya'dan Adana'ya gei mesi halinde «partinin eriyeeenekte olan Nedim Adır ve Ab gini. öne sürmektedirler. Böyle Birlik taban fiyattan ayçiçeğılullah Alparslan adlı öğrenciler tutum ve davranışlarla ise, p<ır ni üreticiden almakta, bu yoüa tinin kendini koruyacağı ileri süe minibüsün şoförü kaza yerinüretici lehine bir fiyat gerçekleşrliîmekreöir. ie ölmüşlerdir. tirilmeye çalışılmaktadır. Ojsa Devlet kasasından yapıîan bunca DİNAR'DA 8 OVJ harcamaya, Birüğin diğer yılların Ar.kara'dan Antalya'ya grfden birkaç katı oranındakı alunlarıS AF 401 plakalı yolcu o^obüsü, na karşın, ayçiçeği taban fiyaîîinar yakınlarında, hatalı sollata dahi kalamamış, bu fiyatın alNüRDAN BAL na sonucu karşıdar. gelen 42 FN tına düşmüştür. 1974 yıiında taile % 12 pîakalı tomruk yüklü kamban fiyatındaki büyük artış2 • MtHtTTtN nnla çarpışmıştır. Kamyonda karşın, serbest piyasada fiyatın lulur.an tomrukjarm otobüsün KOZALI JL daha da yükselmesi nedeni ile, 'n k:smından içine girmesi soüretici Birüğe mal satmamış, iUcu yolcu otobüsünde bulunan Eviendi'.er 197475 5ilı alımları 3 bin tonoiculardan 8'i feci biçimde can da kalmıştır. 1975'te piyasa fiya• erm;=:;r. tımn üstünlüğü taban firat lehiAnkara 29/6 ^P77 ne bozulunca, üretici Bırliğe daKazada öienlerin kimlikleri ; ha fazla mal satmaya başlamış. öj!edii: bır yılm alımları 60 bin torm Metin Gultekin. Ali Osman r buimuştur. 1976da ise taban iiı ıldir, Saime Akgun, Ali Akyatı çok az arttığı hp.lde, piyasa rün. Hiinıi Yazıcı. Ahmer Defiyatı taban fiyatımn altında kanirkol. Mustafa Tuncer ve KeImca, üretici malmı satmak üzeC'Jinhurıyp 6256 nalettin Güleç. re Birlığe akın etmiştir. 1976 77 yılı alımları, çok aşırı bir ?.rtışla halen 315 bin tonu aşmışDÜZELTM E tır ve 320 bin tonda yeni üretim yılına geçılmesi b?klenmektedir. Halkevlerinln 8. Olağan Kurultayı 9 10 Temmuz günleBirliğin böylesine fazla mal alrl, Selânik caddesi No: 76'da Makina Mühendisleri Odası mış olma.srna karşın kampanya boyunca üretici. malının jeterinsalonunda, saat 10.00'da yapılacaktır. ce çabuk almmadıSından, büyük HALKEM.ER1 GENEL Î O N E T İ M KURVLÜ topnık sahiplerinin alımlarda kayınldjğıntiar) yakınmıştır. Çün İSTANBUL'DA BİR YILIN ÜRETİMİNE EŞ AYÇİÇEĞİ STOKU BULUNUYOR Yeni mevsıme gırerken buğday ayçiçeği Kamyon altına Şükran KETENCİ Trakya Ya«li Tohumlar Kooperatifler Birliğinin ayçiçeği alım poUttkan da ürfticinin yoğun şikâyetlerlne konu oluyor. Ayçiçeği üreticisi fiyatiarın düşmesine yolaçan yağ ithalinin denetimini istiyor Taban fiyatları AYÇKE6İ 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 180 200 220 250 375 550 (Kuruş) BU6DAY YILUR 85 99 99 120 235 260 575 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 AYÇİÇEĞİ KOOP. AUMI ÜRETİMİ (8İK TON) (BİN TON) 18 375 25 465 60 560 80 560 3 420 60 420 310 500 450500 (TAHMINİ) BUĞDAY ÜRE. OFIS AIINI: (BIN TON) 812,7 1.943,7 1399,7 536,02 792.7 2.468,5 (MUVON TON) 10 13.5 12.2 10 11 14.75 16.5 18 (TAHMİNİ) fabrikalarına ya da spffklüstörlere ucuza satıldığı, alım satım larda bür^k yolsuzluklar oiduğu söylentilerine, bu yılki uyguiamada bir yenisi eklenmiştir. Birlik bu yıl uyguladığı s.slemde, ayçiçeğini yağ işleyen fabrikaya satmamakta, işîemek üzere vermektedır. RAHAT KİR Birlik verdiği ay çiçeğırürı S 45 yağ randıman alınmış ola rak kendisme geri verilmesini istemekte, küspe ve kabur.lannı işleyen fabrikaya bırakmaktadır. Küspe fiyatımn 230 kuruş olduğu hat:r;ar:dı£ında. bir yağ fabrikasının Birlığe ait 100 kilo ayçiçeğini işlemesine karş:n en az 115 liralık bir gelir sağladıgı ortaya çıkmaktadır. Fabnkanm bu işlemde. ayçiçeği almak üzere para yatırmak. depo kullanmak zorunda kalmadığı, başınm ağır aldığı da göz önüne alınınca, çolt çekıci bir gelir söz konusu oimaktadır. Birlik üreticiden a!d:ğı ayçiçeğini, küspesi, kabuğu karşılığında işlettikten sonra, yine özel sektör yag fabrikalarına ait taşıma «raçları ile ikinci bir anlaşma yaparak. yajım. öze! sektör eli ile. margarıncilere teslım ettirmektedir. Bu yolîa margarinci'ere verilecek. ya da rafineri olarak kullanılacak ayçiçeği yağı gereksinmesi ölçüsünde ayçiçefti özel sektöre işletilmekte, gerisı depolar, ya da naylon örtülere sanlmış olarak bekletilmektedir. Bır bölümü de rafine yağı olarak tenekelenerek, ortak olan üreticilere. alacakları para karşılığı, yağ olarak dağıtılmaktadır. kü serbest piyasada fiyatlar hızla düşerken özel sektör de alıc; olmaktan çıkmış, stoklar bır yarı dan Birliğin, bir yandan da üreticinin eiinde kalmıştır. Çünkü ajtu dönemde margarin sanayii, hatta rafine yağ sanayii gerek sinmesinde ithai yağlarına ağırlık vermiştir. Elinde yeterli depolan olmayan birlik, çeşitli yolsuzluk söylentilerine konu olan depo kiralamasının yanmda, depo bulamadığı için satın aldığı ayçiçeğini dünyada önieği olnıayan bir yönteml» saklamaya başlamıştır. Yere serilen kalın naylon ve bez lerin içine yığılan ayçiçeği, üstü de yine naylon ve bezlerle sanlarak. aylarca ve yıllarca bekletilmek üzere depolar.maktadır. Uzmanlar bu tür bir saklamada. zater. çok kolay nemlenen ayçiçegini'.ı. yağ değerinden çok şey kaybederek çürüye^eSirı savunurlarken, Birlik, henüî dünyada eşi olmayan bu depola rın.n çok azını eritebilmiştir. Eoı tempoda, veni ürünün tümü ancak bu tür aepolarda saklanmas üzere aiınabüecektir. Depo olarak kullanılmak üzere seçilen arsalar da bir ayrı yolsuzluk söylentisi konusu olmuştur. Geçen yıllarda üreticiden paiıalıya alınsn ayçiçeginin, işlemc FABRİKANIN ÖYKÜSÜ Üreticiyi korumak üzere kurulan Birliğin, kendi ayçıçeğini kendisinin işlemesi için düşünülen yağ fabrikası projesl ;se «yılan hikâyesi» örneği öykülera konu olmuştur. Birlığe yağ fabri kası için yıllarca arsa aranmış, DSÎ raporlarma £öre su çıkması zorunlu olan arsada, ki bu arsanın hemen yakınında özel sektör fabrikası vardır, püarca su btılıınpmamıştır. Su çıtanayînca müher.diçler istifa e'miş. yıllar sonra aym yerdâ su burunmuş, bu kez de fabrik3 vapı'.acağı bildirilen yerin. büj'ük riepolar haline getirildiği izlenmişttr. Sadece proje sözîesme ır.etni 75 bin Îira3'a hazırlanan fabrika :• çin, halen yöneticüer en kısa zamanda yapılaca.gmı büdirme'Ktedirler. Yıllardır Trakya'da ayçiçeği işleyecek bir fabrikanın sahibi olamıyaa Birlik, bu kez Karacabey cie sürpriz bır hızlılıkla, özsl sek törün işlstemiyerek zarar ettifı öne sürtilen b:r fabrikayı satın alrmştır. Özellikie yağ ithall neceni ile özei sekror fabrikalarının da durumu ilginçtır. Türkiye'de toplam 1.6JS.50O ton yağ ışlrrne kapasites:ne karşın. yıllık yağ üretimi 560 bin tondur. Bir diğer anlaiım ile febrikalar yılda sadeoe 3 ay çalışmaktacürlar. Ancak yağı işierae çok basit b:r tekno lojiyi gerektirdiginden, yatnım düşui: olmakra, yag işlemedeu yüksek kâr ise. atıl kapasitelı îabri'.;aların kuııılması ve çogalnı^sı sonucunu getirmektedir. Türkiye gıbi büyük yağ açığı olan bir ü'kecle, son 10 15 yıl içinde hızla gelişen ve büyük önem kazanan ayçiçeği üretinıınde çıkan sonuç. büyük eçr.ıazlar ve sorunlardır. Bir yar.rtn ekim alanını daraltan ve eiinde kalan malı ne yapaeağuıı düşürıen üretici. öiğer yanda ithal edüan kötü yağjarla bonkörce harcanan ciovizier, öte yancia ise, üreticiyi koruma adı altmda Devlete miiyarlara mal olan, ancak ürenciyi koruyanııyan Birlik ve bu arada hangi yöntem uygulanırsa uy.şulansın, karlı çıkan yağ speküiatörleri ve margarmciler. Bağdayın depolanrnası yine genlş sorunlara yol açmakta devam edivor . BUĞDAY ÜRETİMİNİN BU YIL REKOR BİR DÜZEYE VARMASI BEKLENİYOR 1973 74 yıllannda buğday ithal eder duruma giren Türkiye, yağışlı yıllann içine girilmesi ile. h:ziı bir üretirri arfışına konu olmuştur. Buğday üretimi dünyaya paralei oiarak ülkemizde de hızia artmıs, 1974 yılında 11 nıı;yon ton olan üre.ım, 1976 yıiında 16.5 milyon tona çıkmıştır. Bu yıl ise rekor bir düzeye ;3 milyona vardığı sanıimaktaciır. Üretim artışı, özellikle Trakya yoresinde, Rus tipi buğdayın ekümesi ve gübre, ilaç, ekim alanının artması sonucu çok büyu1.: sayılara ulaşmıştır. G^çen yıl ambarlarmda ayçiçeği Kalın;:ı şaşkınlığa uğrayan ve çözümüi1 j bu yıl daha fazla buğday ekerek arayan Trakya köylüsü, bu kez ikinci oir şaşkmhkla karşilaşm:^ tır. Ofis daha her.üz öncekl yıldan depoladışı buğdayları toprak il tınd^r., fire vermiş olarak çıkaımaktadır. Bulgarıstanm ödeysmediğimiz borçlarımıza karşılîk almayı kabul etriği lrtO bin ton buğday için, açılan toprak •.Itı depolarından çıV:arılan ürünün tonu 107 110 dolardan ihra; edilmektedir. Bir diğer anlatı ;, ıie Ofis geçen yıl 260 kuruşa Ka dar satın aldığı bir kilo buğday;, Bulgaristan'a ypkl?ık 135 <uru,tan ihraç e'mektedir. Bir yandan doDdo'n f oprak ,' tı ve topr?k üstü depolar. diifr yandan ise Türkiye içın gerçekten çok yüksek bir verimin simge*i olan dolu başaklar ve araya seçimlerin de girmesi ile MC ıktidarınm zaraamnda ilan etmed:gi yeni taban fiy;"ının •»^'irrliği so runlar, üreticiyi gerçek bir şaş kırüığa sürüklemı.ştir. Ürünün bol olmasına sevinirken, maiınm elinde kalması en dişesine kapıîan üretici. Ofis alımlanndan endışsye düşünce vr de parasal sorunu varsa, kenaini hızla speküiatorlerın kucağınu atmaktadır. Türkiye'nin her yöre smde, geçen j'ilın taban fiyatından ve hatta daha da düşüğüne hızlı bir buğday satışı başlamijtır. maddeler açısından fakirleşmesi ve çeşitli hastahkların çık:..ji so nucunu getireceğini sa\iınan ziraatçiler, fazla gübrenin ise toprağm asidini arttıracağı savındalar. Özetle uzmanlara göre, özellikle seleceğini sadece buğday vs ayçiçeşine bağlanış ve düzenini buğdaydaki verim artışına göre yönleadirmıs. Trakya köylüsünü açmazlar beklemektedir. bir sortın olacak, geçen plın taban fiyarı ile bile söz konusu oÎ3n büyük zararlar, taban fiyatına, ekienmes: zoruniu olan her kuruş!?. yoni zararları getirecektir. Buğdayın llztın yıllar toprak aîtında kalmajindan me5'dar.a gelecek büyük çaptaki çürümeler ise b:r yeni zarar kapısı açacaktır. STOKLAR BEKIİYOB Trakya'nın ürettiği buğdayın başlıca alıcısı durjmundalii Ofisin stok dökümü, açmazların başlıca kamtlarından biridir. Ofisin îstanbul bölgesi stokiannın 15 mayıs 1977. yani yeni alım yılı başındakı durumu, 60.673 *:on depoda. 333.912 ton toprak alnrida oimak üzare toplam 394.585 tondur. Oysa yine Ofisin bu oöıgedek: b;r yıllık tüketimi 300 350 bın tondur. Îstanbul, Edirne, Tekırdağ, Kocaelı. Bahkesir, Bur 5a ve Sakarya'yı kapsayan bölgede toplam ekim aiam 791.435 hsk tar, 1977 yılımn ortalama üretim tahmini ise 2.50n.Cf.K) tondur. Bu yıl iç:n gerççklpşeceği sanılan O tis a.ımı ise 800 900 bin tondur. özet olürak tüketimin bir yıl İçinde artması söz konusu olamıyacağma görp, ypni ve daha uygun Jiyatlarla ıhraç olanağı ou lunmazsa, depolama çok buyıik TÜRKİYE'YE AMBARGO Oysa Amerikan buğday şirketlerimn öncülüğünde Ttirkiye'ye konan ambargo, ıhraç olanağmı da ortadan kaldırmıştır. Türkiye'nin buğday açığı olabilecegi endişesi ile 1.5 milyon tonluk buğday itiıaii için siparış verdiği, ancak üretimin bollanması ile bu ithalden vazgeçtiği gerekçesi ile, yabancı tekelierin aldığı boykot liaran, ihracat olasıl'.ğını yok etmiştir. i ysbr.r.cı tekelin açtıjt dava sonunda Londra Tıcaret Mahkemesi Türkiye'yi 1 milyar ödemeye mahküm etmiştir. Tekellenn boykot kaıanndin ou yana ca buğday ihrarı için yapılan tüm gırış:mler sonuçsuz kalmıştır. Geçen yılm sîokları dururken, bu yıl bol yağlfîa daha da artr.n üref.m üreticiyi kursağında kalan bir sevinçle ortacla bır;ı!"~i':tır. Seçim sonrası taban fiyat ilân etm^k zonır.da nlp;' îîükümet ise, daha da ciddı bir açroazın içine düsrnüstür. ÜRETİM ARIARKEN Trakya'da fıyasko ile sonuçlinan An~ıeriı;aıı tipi Sonora64 i3 nemesmden sonra ekilmeye b>..şlanan Rus tipi «Rezostia» buğd?yı iklınıe ve toprağa umulaain üstünde uyumluluk göstermi;, 1967'lercie dekara 80 100 kıio olan verim, son iki p l içinde 150 500 kiloya çıkmıştır. Üretim artıj'. ile gelirl artan Trakya köylüsü. bol yağışlara da güvenerek h?m pkim alanını, hem de kuüandısı giibreyi arttır mıştır. Oysa ziraatçiler aynı top rağa arka arkaya buğday ekilmçsini ve hele dıırmadan kullanılan gübrenin arttınlmasını endişe ile izlemektedirler. Ayr.ı ürünün ekiimeşinuı, toprağın aynı