Katalog

Seçim..; Seçim... Seçim..; Seçım... Seçım... Seçim... Seçim... Seçim... Seçım... Seçım... Seçım... Seçım., İ SEÇİM ANILARI KÖYLÜ, MC İKTİDARININ FINDIK POLiTiKASINDAN YAKA SiLKiYOR Yafmur var Çamur var. Denizin *engi bir bulanık. Mavısıni kaybetmış sular kıyılarda. Samsundan yola çıktığımd* hava fcapatı ıdı. Çok kısa bır sure sonra Çarşamba flçesıne vardık. Yagmur da başlamıştı Çarşambada yore, yer yer gol cüklerle dolu idi. Sonra Ordu'nun ilcesı Persem be'ye geçtık. Perşembe'de de hava aynı. Seçım havası, Samsunda aa is», Ordu'da da o ıdı D U göntatü ıçüıde. Sahıî şerldı uzayıp gıdıyordu. Yol boyu sı<. sık, CHP'e aıt bavraklar, araçlar eoniluyordu. ötekilerden bir hajeket gdrmek olanaksızdı. «Bızımkıler daha seçım havasına gırmedıler» dıyorr lardı. Bombf.Ia dah& sonra patlavacakmı». Si.nsunda secır" bir ıki fark a CHP'nın alacagına ınanıyordu çogu kımse. Orriu'da da oyle ıdi. Ordu da nıssedılır Oır nareketlılık vardı. Seh rın ıç kpsırr.ıerındpn hoparlorlerden boguk sesler gelıj ordu. Duşündüm. «Ordu tam b;r seç m düzejnne gırmı».» dedım kend' kencume Sehrın gır.şınde ITlusoy otobus term:r.alınde b:r arkada5im ıtarşı!3dı benı. rfoş beş vorgunluk /.ahvesi derkezı r:onuya Tirdık, Hasan Bacınoğltı ile. Hopar'.orlerden duyuUn esleri pek anlamıvordum. Onu sordum ılk kez. :vlı*'g olup olmadığıiii anla maic isted m. Yok canım bufrurlerd» buralarda mıtmg faıan vok Ju^ün Beş:k*a5 f!e Ordusponın maçı var. v'ata.daş maça da\e; edıhvor Ses o ses^ır» dedı Unutmuştım gezı borj, gunü de, Or du'dald Beş'ktaş Orduspo maçmı da. Şehri ?oy]«> kısa b;r dolaştıktan sonra vemef3 gıttık bırhkte. Hencereleri kapıları d ıvarları veşil'e bo yanmış bır lokan'a «Sahıbı MSP»:i ded: arfcada şım «Ama bakma hepsı de çok iyi Insanlardr» dıye «ozler.n^ kl^dı. Lokarrada vemek yıyenler { s kos "dıyorlardı. Konuşmîlan, güncel • konu olan Ordusp.r Beşiktaş maçından çok, seçım Uzenneydı. Besıktaş 3^ kazandı bacmoğlu sövlemışti daha maç oaşlamadan. Davul zurnalar çalındıgı sırada «Yahu soylf^ın ş h<»nf ere bu davu zur naı bıraksınlar Ne zaman bu hıkâveve gırseler Orduspor naglup o'rr diye. Ve oyle de oldu. Seçım sonucunu sordum sonra Kend's.r.e. tBen o ışe iançmanı. S«^ım bu bellı olmaz» diye kesıp ffta. 1 Hb 1 s (K oranı M\ sa%isı 4 3 1 tf h \>\ nrAnı ı«u Oı orunı ve »a»ısı ı : "s 4 4 12 183 | i rı P4R1 A P I L t ü i)\ or<inı M\ \e sausı 124 5 J 8 x2 sausı 2 % \ »d > ısı 2 3 2 U' i 75.345 ?f 2 5J 275 CHP, ORDU'DA TÜM GÜÇLERI İLE HAREKET HALİNDE Selâhattin GÜLER CHf 4)i 62 ?30 . 4 4?2R2 7^ 1') .lü 33 II 47o21 1 '5 1 î24 ' 3 7 ^2 ,1 * 474 34 5 7''" 29 9 ıi . R 3 ^ 1 # 1) V l] p MHP (CKMP) 3ö " * 1 ' 1 ı^ «1 n 731 r K f <B1') T 4 '•'J 1 8 I 1 P i 1 V li^.lMMZI, \R Irtçerlı oy \e r"illrt\rkıli it.HIİMM 2sn ^ 41' 2 35 5 2.2 39 5 783 ;lı70 " (. K'3 I 3 1 .1 I^J 1 '1 i r ] "» •> • o MM<I ii:î s 1"»') ffii İ43 22 r ııl.1111 63 11 S Ii7 S^5 • 1 9S 1 PARTtLER âP CHP C K M P (MHP) GP (CGP) MP \ • Oy oranı ve sarısi 228 36 503 415 63 271 72 10 928 Sen. sayısi 3 1S6 8 Oy orsnı ve tayisı 415 69 061 BıR SbT?E ONCE iSRAL'DEN B.R HEYET GELOı. FINOIK KABJGUhU DEGERLENDıRMEK ıSTEDı. KABUK Sen. sayısi 2 1 TAN DUNYAN1N EN I Y I 5UNTASININ rAPILABıLECEGıNı SCVLEYEr4 nnla?ma dur».1 aradılar. MC r ..Ui ,me"ı Vı aiıaııasa ır...^ş nanı Odj'ria va bır fabnka yapılacaktt v c a fmdık kabuğu ıç fındık Kadar deger »cazaiUp Isra e <,'onde:lece(C'' Tutarsız ooutıks buna rta engel oldu ar.laşma ol mara «Efend.m, bu fındık ^abugunu tsraıl'e venrsek, onlar bu kabugu Dize sunta o'araK ger» sonder.rler Zarar rdrrıu d?mı?!er Sonra Ordu :ıun yakacağı nereden KarşıianacaAmış? Bu da bır <.onın o.mı.ş Mr ıyr.. Kojlu şchıriı ı.e ile .sjıırmış kışın? OcaSı tıtmermı<; I^tc înrtık urerınde ovnanan poıitii oyu.ıun sou peraesı de kabukli kapanrnı>. NE OIACAK Ordıilu, şıddet ola'.lrnndan korkmuvor. Ordu'da herkesın bırbırır.aen naberı oldugur.u soyluyorlar. Bırbıılen ile akr^ba ımış her Orduıu he men hemen. Kı::ıın ne zaman yerıne oturü'ıgunu, lîalktıgını bılırlermı?. Komandolar bj ılde de yer le>mek ıstemış, b.rkaç ej.eme gırışmışler. fakat tutturamamjşlar Seçmilsıın çok sakm geçeceğı soylenır Ordu da Bılmçlı gıdılecekmış. AP nın bir çok jerae haıeketsız kalmasına karşuı, CHP Orau'da tum ıtuvvetlen ıle nareket halıîıde. ürdu mılletvekılı Memduh Ekşı başta. olmak uzere tum adijlar a n gıbı bır çalışma duze juıue. CHP yonetıcüerı, <ıBu scçur.lerde Ordu'da AP'je galebe çalacagız CHP 4, AP 2 ve muhteme len MSP de bır mılletvekılı çıkaracaktır» dıyorlar. MSP'nın Ordu'da gızlı bır çalışma duzcyınde oldugunu nem CHP'lıler nem AP lıler soylemektedırler. CHP Senator aday»arır.dan bırı bır anısını şoyle anlattı: «Btı kışrenn garıp bır tutumları var. Camıye gıtmeyenler dınsız olarak tanıtılıyor çevreje. Geçer.lerdt seçım bolgelermi gezerken camıye gıttım. Gunlerder. cuma ıdı. Benım kım oldugum sorulmuş. CHPlı oldugumu oğrenenier hayret ıçınde bana oakıj orlardı. O sırada başka bır partıden bır aday da kolmgunda gaze.elerlp camı avlusundan geçnordu «Bak deaıler bır bu adama bak bır o geçen udami Bu CHP li ötekı AP'lı. Bu camıye geldi, otekı ıse camıye gelmıyor» dedıler. MSPlıler seçımıerde oy kullanaca* seçmenlere, koy, koy gezıp, MSP'ye oy vermele'! ıçın yemın ettinyorlarmış. Bazı dın adamlan da bu ışler içın gorevıendııılroişler. CHP il merkezlnde ve çevredeki konuşmalanrmzdan sonra AP II meıkezine gatık. E=;KI mıller vekülerınden ve bu seçım dönemmde AP den aday lığını koyan Hamdı Magden'le goruştuK II merkezınde oır toplantı nedecıyle çok kalabalık vardı. AP Orduda on seçımı kaldırmış, merkez kontenjanmdan adaj saptayacaktı. Fakat bu olmadı. Hamdı Mağden, Ordu'da AP kefesmoe ağır bas'ı. Kader arkadaşı Sadetun Bılgıç'le uzun goruşmeler yapmış. Ordu'da mutlaka on seçıme gıdılmesuıın gerekli oldugunu sovlemış. Hatta Ankara'dakı Çankaya Kulubunde de bu ısler goriısulmus. Sonunda aday yoklamasına karar vermıs AP genel merkezı. Hamdı Mağden AP'nm en kuvvetlı adav adayıydı bu kez Orduda ve denıyordu kı Harıdı Mağden'm on seçımlerde lı«tede alacagı ye re gore AP'nm mılletvekılı sayısı bellı olacak. ön seçımlerde Hamdı Mağden ıkıncl sırada yer aldıgına gore. Ordu'da parti çevreleri, AP'nm ikı reya uç milletvekili çıkarabılecefinl söylUyorlar sim dı. CHP Orduda kışisel propaganda degıl, parti propagandası yapmakta, partının bır doktrin par tısı oidugunu vatandaşa anlatmaga çalışmaktadır. Otekı partılenn ıse, kışisel bır çaba ıçınde oldusları on seçımler ve sonrasında gorulen bır durtım. CHP çevreleri CHP'nın Ordu'da en guçlü parti oldu *una seçımlerae 7 milletveiuimden dordunu. uç senatorlukten ıkısını alacaklanna inanmaktadırlar. Bu arada ikı mJletvekJİIıgım de AP nın alacagmı soylıyen yonetıcıler, «jedıncı mılletvekıllıgı ıçm CHP" AP, MSP, DP ve MHP yanjacakttr» dıyorlar. CHP ve AP aışında kalar en kuvveth partının Ordu'da MSP oidugunu soyleyenler de var MSP' ye once bağu olanlardan Düyuk bır bdlümu bağîannı bu partıden koparmış^rdır. Bu kez yoretıcılen dını her türlu ıstısmar konusı yaparak seçımlerde oy toplama çabasına gırrruşlerdır. Ancak halk artık bur.a da pek ırar.marr.aktadır. MSP'nın daha zıyade okv.r jrazar olmayan Kitl» M?P rmde etkinlık sağlamağa ve ov toplamaga çalıştıgının da bır gerçek oldugunu soyle\pnler çoğunlukta. Otekı partıler oy toplayac?'<. ancak a2acakla n oyun, parlamen*oya gıtmeğe yeuaeyecegı kanısı halaın Ordulularda.. hanımları 34.4 57 294 iSRA'LLıLER HEMEN ANLAŞMA DU ZEYı ARADİLAR. ANCAK MC BUNA VANAJMADI. ORDU'DA YA 22 3 713 11 < » BıR FABRıKA YAPILACAKÎI. YA KADAR 19 893 39 DA KABUK. FINDIK ıÇı ORDUNUN DtRELERİ Karadnnızm ou jir !! ıl:nde bir türktJ çağrılır. «Ordunun derelen aksa >ukarı aksa Vercnem senı elîere Ordu us'ume kalsa» dıje ba^layan bır turku. Seçım yönmgesme oturan Ordu'da şımdı. ikı büyük parti de aynı turküyu soylüyor. Da ha onceki seçım.erde S mılletvekılı çıkaran Ordu ilınde bu kez 7 rmllet^eltib çıkacak. Goç. b'i ilden bir nılletvekılıni de beraberındj alıp gotürmüş. CHF T J :1de kazançlı çıkacağını söylerken, AP bazı olanaklarına. ozellıkle belediye başfcanının tutumuna gıivpnerek «Bız burada fazla sandalye ahrız» aıyor. 3ılmem ama. Ordunun dereleri hıç yukan akrnaz gıbı geliyor bana. 1 rtp Î I P 6 479 61 10 170 DEGER KAZANIP ıSRAıLE bOHDE RıLECEKTi. Cevdet TAKUP ÎZMÎT Senato, MHle'vetı.l, Beledıye Başkan ve üyelığı ile II Genel Meclisı seçımlerının bır arada yapüdıgı bır yıl . Izmıt'te yayınlanan AP oıganı bır gaz«t«mn manşetınl boydan boya kaplayan 86 puntulu bır başUk: «Ne olmamı istiyorsunuz'» Gazetenm sahlp ve başyazarına göre, seçmenler kendısme başvurmuşlar, ılle de Beledıje Başkanı veya ımlletvekılı oi dı\e ısrar etmışler. Hazret, karar vereme mı? okuyuculara soruyor: «Mılletvekllı mı, yoksa beledlye baskanı mı olayım?» Yıne Izrrut'te jayınlanan bır gazete şu yanıtı veriyor: «Adam ol'.,.» 28.5 44 938 BAĞIMSIZLAR Geçerb oy ve senatfir sayist Katüma orsnı 152.511 78.6 3 166.610 BU GıDıJlE KALMAYACAK. ORDU DA 1 k'ıMSE TARLASIM . CAHBUYLK 3 74.6 ÇESıNı, BAGINI SATAN. KENTLERıN KIYI BUCAGINA YERLE5MEK iÇıN HAREKET HALıNDE.. HEP 0 . EKONOMİ POIİTİKA Orduda konuştugum kısıler, tiım iktidarlann ve ozellıkle MC ıktıdarımn ekonomık polrıkayı bır kenara iırF.ctıgını Ordu ılme dev'et şlmm hemeı henıen nıç uzanmadığını soylemektedırler. Pahalılıgının zırveye ulastığını sov.ıven prdulular. «Bu çıdışle Orduda kımse ıcalmayacar:. Halk büyuk kentlere iitın eOecek. Goçedecek Tar lasıru bahçesjnı. oağım satan bu\uk kentlerın kı yı bucagına yerleşmek ıçın hareket ha'.ınde Iki nldır vollann '•apılacugını soylıyen beledıye, ancak seçım donerru Lirasında hareke*3 geçti Yem getırılen aslalt makmeler: beledıyenın önunde vatandaşa eostenlmego başlandı. Işte "bu araçlarla Orduyu auzelteceR.z d.yorlar. Ne • ar , kı halk buna ınanmıvor» aıyorlar. Orduda b'r so^a yağı fabnka«ı kurulmış. Bır bolum atanda? '•OrdL'n so*.a ,"?.*: fabr <asınm ne pereğı vardı. Soya yagı fabrkasırıin nam maddesı .ıereleraen gelmektcdır S.yası bır yatınm içın vapüan bu yaj fabr.kasmda kaç kişi çahşmaKta ve kımlere ış venlmek'edır. Kamu sektoründe çaltşan b:rçok ışçı, oy avcılarının elır.de bır tur ovuncak halin« getınlmışlerdır» .şeklınde vakınıvorlar. i t Orduda îırten Bazı tun bunlar lışacailara dırler. FINDIK Kjylıi MC iktidarın:n fırdık Ü7erindeki politıkasmdan son derece ş.kâvstç. Fı.Tdık pOiit^kasmın çok krranlık oldugur.a ıdd:a edersen, «gorunen koye kıla'.iır gostermeğe gerek jok. Artık bu ısuı soııuna se n m ı t ; t r Bugune dek sandı'c başmi p>'T>e\en'e' d° CHF nın te/t oa«ma ıktıia ra gelmesı ıçjı sanaık baş:na g'aıp ov »ullanahıçbır alt yapının da olmadıgjnı beçe\ıeler, «Yepypnı bir ıktıdarda, büçozum'.enebılır M.IIet n vararma çaoy vereceıcr.r Orau ha'kı» demeKte caklar. Adam .<ayırmaya son venlmesi. tlrünlerimızın değerlendırılmesı vaîandaşın bırtakım p > r lıtiK oyuıılar aîtında ezılmemesı ıçm sandık başına çıdeceğız» dernektedırle. Bu arada. ÇOK dusuk fıyatlarla aluıan fındıg.r. vlllarca ambarlarda saklandığını sovlher#T de var. «D'jnya pır.asasmda TÜTK fındi^ındm da ha ust'ir. fmdık vetı^tıren bir uÎKe yoktur Buna karjin, Tur!: fındığı ıhmale ugradığından dış po lıtıkanın da veters.zlıgi nedenı ı> bu ürunün de ğennın d'^rugünü eörduo) dıvor üretıciler. Orcuda halk vık<juak sıkıntısı da çekmektedır Yakacak .htıyacı, fmdık kabuğundan karşııan maktadır. Ordulular. «Bund.ırı bır sure once tsra l'den bır ! yst gelai. Soka»ira atıîan evlerde vakacak olarik .^ıllanılii, ancak ısı derecesı \e omrü co,< az olar. fı ıdık kaouğııi'i degerlend:me< ıstedı bu nevct Fındık %abuftuni'r o.uş i munda, ıklım çok buyuk e''t?n o!du*unrln dunyanın en vı sunta cınsınm yapuacagını so;.U>en ÇOK partill yaşantıya girdığımızın ılk yılları. 1946 seçımlerı yapılacak.. CUMHURİYET nabız yoklamak ıçın Ustad Burhan Felek'ı Kocaelı çevresıne gondermış. O tanhlerde Sakarja vılâyeti henuz KocaeU'ye bağlı.. Ustat Feiek ile ıîçelerı bır bır dolaştık. Adapazarı ndan Karasu' ya gıdeceğız. Sakarya nenrl uzermde kop ru yok. Sal ile karşıya geçmek gere*. Otomobıli sal'a yukledık Ikımız sal ın kensrlarına ılıştık, da'.gın dalgın, Sakarya' nın akıntısına bakıyonım. Toprak renkli sular kıvrüarak afayor. Burhân Felek bır bana, bır de sal'a baktr «Sakarya akar, Cevdpt Yakup ba^ar, Felek de Iâ havle çeker..» dedı. 1950 seçımlerlnde Geyve'de bir mitıngı ızlışoruz. CHP ve DP'lı KOnuşmacılardan sonra sıra MP'lılere geldı R a J Ogan kürsüye çıkınca bardaktan boşanırcasına şıddetli bır yağmur başladı. Konuşmacı bır ılu lâf etti, ama ortada dınhyen kımse kalmadı. Sucuk glbı ıslanan Raıf Ogan kaçanlara seslemyordu: «Kaçmayın Allah aşkına, bu yagmur Tann'nın bereketidir.» Ama baktı olmayacak, kürsüden merek koşmaya ve soylenmlve başladı: «Ulu Tannm gazabın bana mıydı?» ÎZMtTin meşhur Sernerci Osman'ı vardır. KaramtSrsellı Osman Koykun.. Semerclligl bırakıp sepetçılıge başlamıştır. Her seçım devresınde Semerci Osman gedJdı bagımsız adaydır. Yıne de ovledır. Kendi kendısıne oy verir ama «ölmek \ar, dor.mek yoks> der 1973 seçmılerınde Osman Koykun konuşuvor bır kahvede. Once APIılere, sonra CHPIılere çatıyor, «CGP'nln esâmesl okunmaz benim yanımda» dıyor. «Ya MSP?» dıyorlar. Semerci Osman saf saf yanıt verlyor: «Onun esâmlsl dürıyada değfl, ahırette okunur.» ÎZMIT'li bayanlar saç tuvaletlerıne yeni bır b:cım verdıler ve i'Ecevıt Başı» Kuvafor Mehmet Leylâk tarafından genç ve pırel harımlann saçlanna uygulanmıya haşlandı CHP Genel Başkanının bir resrrı eklenerek önden saç Örjrustı yapılıvor Ecevıt ba>ı, îzmıt'te gıinün en çok moda saçı oldu. (l Kontr Gerilla'nın niteliği üzerindeki örtü kaldırılamamıştır..,, GİRESUN CHP Genel Başkanı Bulent Ecevit dun Ankara'da uçakla Samsun'a gelmış re sırasıyla Çarşamba, Unye, Fatsa, Perşembe, Ordu, Bulancak ve Gıresun da yaptığı konuşmalarda, sona eren sijiiyonetım üzermde aurmuş, kontrgerılla adlı orgutu eleştırmış ve «Bu ortü kaldırılmadıkça bundan boyle normal rej.me donusü engelleme, yanı kargaşalıklar ve bunahmlar çıkartma. ortalıgı kanştırıcı haberler soylentıler vayma yonunde gorulecek bır hareket adı geçen orgutün veya resm" gorevlerınden knvvet alan başka. bazı perde arkası kış: veya orgutlerın yeni birtakım karanlık roller oynamakta olduklan ıhtımalını ha*ıra getirebılır» demlştir. 1 Bazı demokrarik haklarda ve özgürluklerda kısmtılar yapüm:ştır. Bu kısm*ılar demokrasımn ışleyışını bır olçude aksatabılır. 2 Sıkiyönetırn bittiğı halde Sıkıvonetim Mahkemelennın gorevı sürmektedır. ( ..) 3 12 Mart oncesı şıddet ola\larmda rol ovnayan taraflardan bırı en ağır bıçimde bastınldıgı halde, oouru en genı* şekılde serbest bırakılmıştır. Bu aşır: musanıahayı goren bazj gençler 12 Mart onces kışiurtıcılık odevlennı yeruden yapmak uzere sımdıden kullamlmaktadırlar. Bu yuzden tatsız olaylar çı^abılır. 4 12 Mart sonrası doreminde adı sanı ortaya çıkan ve tedbırlerın, hatta soruşturmaların noKukılığıne de ve msanîhğuıe de golge daşuren «Kontrger.lla» adlı örpııtun. bu resm; goruntuid, îakaf ga%Ti rcfni rtrrJ^'in nıtelığı ve amacı uzerındekı ortu k?ldınlmamıştır. Bu ortü kaldırılmadıkça, bundan bdyle, normal tam dönıisu engelleme, jem kargH^. lıklar ve Dunalımlar çıkartma. ortalıgı karıs'irnı haaerler, soylentiler yavma yonunde gorulecek her hareket, adı geçen orgü'un veva resmî gorevlerınaen kuvvet alan başsa bazı perde arkası kışı veya orgutlenn yeni bır takım karanlık roiler oynamakta olduklan ihtimalını hatıra getırecektır. ... Yeni meseleler çıkartmamak Iç:n kıme n« yaptı^ı somlmayabılır. Sorumluîann ceîalandınlması gıbı bır ıstekte balunulmavabili". Ama, uzenr.dekı devlet gorevlerinı ve >etkılerını kdtüye kullanarak rejıme karşı, demokratık hakuk devletine karşı karanlık tertıpler ıçıru gırmış olanlann, h'ç değılse gorevleri degiştınlerek, yethleri ellennden almarak. etkı«iz e zararsız durrıma getinldıklerıne d?ır, mıllete t em.nat venlmehdır » ivet. 37.c> 1973) Hazine avukatları, genellikle milletvekili veya senatör eşi oluyor ORDU (Cumhuriyet) Ordj Hazme avuka':ığmda gorevh bayan a\ukat)ar mılletvekiı: ve SP nator eşı olmaktadmar. 1961* seç:mlennde arjkat (Jrhan Vural C H P den mılletvekılı seçilır.ce Hazır.e a"Jkatı o'.an e^ Çıgdem Vural da nrlie'vekılı eşı Oimuftu. Orhan Vural, ('7J seçınılernde tnıLe*.PkılLğıı kajbetmesıne karşın 1977 >eç m>eTj .ç^r. iapıîan or. joklamada îıste bası olmuş"ır. Orhan Vural'm lı^p ba;ı o'r^a^! urerme <»ş' Cığdem Vural xnılletvek:lhg,nccn sonra sena'or e^ı olmuştur. Yıne 1 Mayıs gunu yapılan 6n seçımlfr soa"'. sınoa Hazine avuıtatlıjti.ıai ^"r"^l[ b'.r bavan f\ : " kat daha mıller.ekıh eşı olma hazırlıklan ıç nd^ bulunmaktadır. CHP mıllctvekılı ada1 Fr'uğnıl C.una' ds 1 «s tenın 3. sırssında ver a'.dı B ı kf>z de ErTu*rıi Gu nav mılletvekıiı o]ars% ^nkara'nın volunu tu^urs Hazın" ?'uka ı olan eş: GJ'*PT Guna> da :vı le'vekih eş: ol .r GEÇMiŞTEN KALANLAR Ece\ıt, bzetle şunları söylemiştir «An'sara ve Istanbul'da sıkıyonetım kalkr.or. \ncak rahatsızlıgın bazı etkıler: daha b;r sure de\am edecektır Bu etkıler arasında şunlar sayılaoılır. 4