16 Mayıs 2024 Perşembe English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
DÖRT CUMHURim 9 NİSAM 1977 ABDULCANBAZ TURHAN SELÇUK IĞRIP UZUN HiKAYE EROL TOY 25 Dünün tipislnd« çıkıp gellnce, ta? yağsa b«n de varım, dedln. Sagol. Bilincin dert görmesin. Ben de bunun altında kalmam. Sağ esen götürürüm senı bir sıgınaga. Bır kez karaya ayak bastık nıı, görmediğe dönersin, tasalanma » Gözlp.rini kırpıştırdı Ruhsar. Klrpiklerinin ucundaki ıslaklık tanelendi. Tozlandı poyrazın hızmda. Tekne yükseldl. Güneş Ekinlik Adasının peneerelerinde parıldadı dövme bakır siniler örnegi. Seviniverdi Ruhsar. Dönüp ardına baktı Osman. Dalgalarm burunda köpük köpük saçılışmı izledi. Sandal bir an boşlukta kaldı. Sonra bir çukura düşermışcesıne suya çarptı. Azalıverdi dalgalarm gücü. Artıverdi küreklerin basıncı. Kolları yegneldi. Elleri gevşedi. Yine de hızları art.l.ı. Deniz pupa gerisinde çırpınıyor, ardlarından yetişip yenllgisinin örünü alacnkmışrasına köpürüyordu. Kıvançla sınttı Osman. İki yanlarmdaki devlnme giderek uzaklaşıyordu. Sandalın yalpası azaldı. Pruva pupa bir dizgeye girdi. Ruhsar sllrekli yutkunuyor, denizin dinginligine inanamamanın etkisiyle, kendini zorluyordu. önüne gelen ilk iskeleye yatıaştı Osman. Sandalı bagladı. Kolt.uk altlarından tutup, iskeleye alıverdi Ruhsar'ı. Tırrnannıak Uzereyken, durakladı. Bir koluyla tuttu kadını. Yumuşayıvermışl.i. Dızlerinin Ustünde tırmandı iskeleye. Dikildi. Omuzlarmdan tutmak istedi. Avuçlanndan kayacagım anlayınca, kucakladı. Sanki küçülmüş, yeğnelmişti. YUksünmeden ilerledi. önüne ilk gelen kapıyı çaldı. Hemen nçıldı. Ivecenlikle girdi. Hiçbir şey sorınadı ev sahipleri Hiçbir şey demediler. Safinaz kadın sedirin yastıgmı yıkıverip. uzatmasını işaret ettiğinde nnladı Murtaza'nın evine girdiğini. Selâm vermeyi unutmııştu. Selâmdan öte, nereye geldigini düşünmeyi ancak akletti. Bir şeyler söylemek istedi. Dili agzının içinde dolandı. Belli belirsiz sözcükler çıktı dudaklarının ara.sından. Söylediklerini, hlçblri anlanıadı. Bildikleri, Ruhsar'ı deniz tutmuş olmasıydı. Sedire uznttıktan sonra, Murtaza'nın bakışlannı pnsesinde duyclu. Ooğruldu. îsteksizlikle, adamı izledi. Safinnz, Ruhsar'm sararmış yuzüne egilirken, yan odaya geçtiler. Anaları çorukları kovalamış olmalı, hemen arkalanndan bagrış çagnş onlar da girdiler. Murtaza, minderin üstüne bağdaş kurdu. Osman ev sahibine uydu. İlkin Bafra paketini çıkardı. Sonra dııvardaki kovuğa uzanmak istedi. Bırakmadı Osman. Paketten bir sigara çekt.i. Dıımanlar cigerinde gezinirken. saatlerdir sigara içmediftini anımsadı. îkinci nefesini savurturken, kürekleri çıkardıgı aklına Relrli. İskeleye j'öneldi. Ilkin uzanıp sağ küreği çıkardı. «Elindeki küreğe şaşkm şnşkııı. Başını sallayarak, ıskarmozuna yerleştirdi. Sol gözünde Mürefte'nin ışıJUarı şaJyyınca durala( rtı. îzmir'den kalkan son uçag1!!! Marnıara* (İSttİhden sUzUlUsünlt izledi. Kırmızı sarı yanıp sönen lşarct lâmbaları yıldızlarla karışmasını onRelliyordu. Kafasmda, iki kanat. ucunda sarı. kuyrukta kırmızı ışıklan simgeleştirdigi uçagı çizmeye uğraştı. Kanatlarla gtivdenin yerinl şaşırdı. Kırmızımn yanıp söndüğll kııynıktan başladı çizime. Kanatlan yerleştirdi. Gövdesini, gövdesinin içini duşündii. savaş Hlmlerinden anımsadığı gibi. Yolculnrı oturttu. Hostesleri dolaştırdı. Yeşilköy üstünde tekerleklerinl lndirtti. Birden uçağı yitirdi. Arandı, Yıldızların arasına, gökte panyak pançak uçuşan bulutların göİRPsine baktı. Bulamadı. «KUçüldü Kİtti,» dedi sesli sesli. Güldü, «O yukarda ktlçticilk. Btz burda minicigiz öyle ya küheylan. Yine do birimiz göğe, birlmiz dcnize meydan okııyoruz.» diyerek. sandalını okşadı. Sesinin yankılanmasından coştu. «Konus Gâvur, konuş. Nasılsa dlrüeyen yoku dedi. Ama sesıni begenmedi.. Küreklere uzandı. Sonra vazgcçti. Eğilip, denize sümkürdü. Elini yıkadı. Islak parmaklarını dudaklarının çevresinde dolaştırdı. Burnunda bir tıkanıkhk sezdi. Sarktı suya doğru. Tuzlu suyu avuçladı. Burnuna çekti. Daha bir güçle hmkırdı. Derln derin nefes aldı. Gerektigi gibi temizlediğinden inançlı, sol eliyle burnunu, bıyıklarmı kuruladı. Kıyıya baktı. Uçtaki kahventn ışıkları seyrekleşmişti. Alaylı alaylı güldü. «Ulan plnti, Uç kuruşluk ceryana acıyorsun dagil mi? Bir geca bııraya (çeüp, dlşlek ağiz gibl sırıttıgını görsen kahvpnin. belki ışıkların tümünü, bütün geoe yakarsın. Yakmaz. Eli varmaz Tevfik ağamızın. Ellnden gelse, lıiç ışık yakmuz ya, ınuşteri bulamamaktan korkar.» Gözlerint kaydırdı. Motelin öniinde, çiğ bir yeşilliğin denise daldıfeını gördü. Bir blltün halinde yayılıyordu yeşil. Gazinonun florasanlarını düşledi tek tek. «Uzaktan nasıl da bütUnle^ip, birleşiyorlar. Ama, biraz beriye Kelince, bıçakla kesilmiş gibi tükeniveriyor bu bıleşim. «Tek ampuller daha güçlü demek ki. Uzayıp geliyorlar, bordaır.a dpğin». Sağ gözüyle Prasfos ovleıinjn bircr ampulden oluşmuş penrn relerine baktı uzun uzun. Kilise yıkıntısındaki güneş saatint anımsadı. Başını hafif çevirdi. Kılazaki'nin ışıksızlıfcım bııldu. «Demek ki apazın kargısı bizi de kopsıyor. tllan amnıa iş. Herifler tutup MüslUmBn oldular diye, bunca kızılır mı? Tut sen, artmayasınız inşaallah diye kargışla. Nefesini müsltimana bile geçir ha... Kötüluk oldu mu geçer dinine yandıgımm. Gâvur MUsltlman ayırnıadan sürer hem de... Sürmüş işte. Bana sorulsa, Ada'nın en güzel yeridir Kılazaki. Ama, bir türlü çogalmıyor orda oturanlar. Hadi Hıristlyanlara illşir bu papazın lâneti, diyeceksin. Müslümanlara ne oluyor? Üstelik, MUslUmamn da lazına ne nerden bulaşıyor? Demek kl, bir gizi var bu işin. Nur içinrie yatsın, Deli Keşiş az mı anlatırdı bize eskilerin neres gücünü. Hatta neydi o, biri vardı? Dentzler kralı mı, Tanrısı mı ne? Nefesiyle fırtmalar yaratıp, gemiler bile batırmıyor muydu? Bu papaz tayfası da öylelerinin torunu her halde. Baksana nefesinin gücüne. Hadi ciiyelim, Kılazakilinin aslı Hıristiyandı. Vergi vermeyellm diye bile yapıp MUslüman oldu. Papaz da buna kızıp. kargışladı. Lazlara ne oluyor ki. maltız keçisi gibi eniklndiklpri halde, bir türlü artmıyor köydekl ev sayısı? Demek sürtlp neliyor kargış? Harii be Gfıvur! Sen de böyle saçmalıklara inanırsan, işte o zaman o deniz kralı mı, Tanrısı mı her neysp, brlâsına uğradın demektir. Her sıkışmada. ha Ufürdü, ba iifünıyor derken, korkudan gtdersin. Boşver... O üftlrsün, sen küreklfrine bir saglamcn yapış,» Sandalın hafif kıpırdamasından pirplendi. Elini suya daldırdı. Hafif egildi tlstüne. Kllrekleri yakaladı. Gözleriyle gördügünü, elleriyle de duymak lçin, bastı kürekleri. Yamln\amıştı. Akıntının gfibeğlne vardı. İki yamnda dikineymiş gibi kesişen dalgalar aradı. Biraz gerilediğinde, karanlıga karşm sol yanında yakaladı çizgileri. Izlnyerek, Marmara yukanya baktı. Burnundaki işaret ışığıyla, bir tankerin kalın, küt, uzun ve karanlık gövdesini seçtı. «Elofelu nordeyse denlzi kapntacak. Biz fındık kabugu gibi sandalın içinde voliye çıkıyoruz» düşüncesiyle biraz daha kürek çekti. Kendince belirledığı zaman dolar dolmas, küreklpri bagladı. «Akıntı nerdeyse kapar beni. Bundftn sonrasında Alaburun'u gözden yitirmedim mi, scsim ulaşır.» Llvariyo yaslandı. Tankerin, karış karış Ada'nm arkasmda yitmesine daldı. (UKVAM1 VAR) Kennedy Olayı A) dınlamyor rau? Konuyla tlgilenen çok sayıda ıızman yazarın «Birleşik Devlet ler tarihinin en utanmasız cüldürüsü» diye tanımladıgı John Fıtzgerald Kennedy'nin katli olayı, aradan on üç yılı a^lun bir za tnan geçmesino ragmen hâlâ esıarıııı korumaktadır. Bununla bırlikte Başkan Kennedy'nin Tf.\as'm başkenti Dallas'ta 22 kasım 19*>3, saat 12,29'da katliuden bu yana olayı ortbas etmeye ybııelik Warren Komisyonu türündeki tünı rRsmî yubalar gerek Amerikan gerekse de dünya kamuoyunu bütünüyle tatmin etmemislir. Hele olaym ccrcyan ettijji isünden bugüne çeşitli tanıkların su ya da bu biçimde birbırl ardından şüpheli bir biçimde ö!up «ıtmeleri, kuşkuları daha da artt.ırmış ve sonunda, bilindiği ÜZHre, Temsilciler Meclisini yenı bir soruşturma komisyonu kurmay* ıtmiştır. Bu arada Dallas cinayetiyle ilgili olarak sayısı/. mccleme ve kitap kaleme alınmıs, çeşitli ülkelere ait çok sayıda araşrırmacı ve yazar olayın üzerindeki esrar perdesini aralamaya çalışniıştır. Bunlar arasmda en çok ilgi uyandıranı, kuşkusuz, lngilİ7, gızli servisi «întelligence Servıce» in «iııde gelen ajanlarından George Langelaamn «Kennedy'y' kimin öldürdüiSU biliniyor» adını taşıyan kitabı olmııştur. Langelaan söz konusu kitabında çogu yazar gibi Baskan Kennedy'nin salt LPPI Haıvey Oswald tarafından öldtı rülmediğıni, komplo'da ClA'ya mensup njanların da aktif bir biçimde yer aldıkları teainl, ilginç kanıtlar da getirerek, ortaya koymaya çalışmaktadır. Genel olarak Amcrikan kamu oyunun pek ilgi göstermemesine karşın Dogu'dan Batı'ya çok sayıda ülke «Kennedy'nin katli olayı nı» artan bir ilgiyle izlemektedir. ClA'nın son yıllarda açıklanan cinayet ve komploları, örgütün, Başkanın kardeşi Robert Kennedy ve Zenci Llder Martirı Luther King'in öldürülmelerinde oynadıgı roller, Dallas olayında CIA par magının bulunduğuyla ilgili tezlerin daha da yaygınlaşınasına yol açmıştır. Şimdi Kennedy'nin resmî katill Lee Harvey Oswald' ın yakm dostu olan Amerikalı Profesör Mohrenschildt'in olayla ilgili olarak tanıklık yapmaya hnzırlandığı bir sırada, fıpkı sayı ları düzlneye varan bbür tanıklar gibi birdenbire esrarlı bir l)içimde ölüp gitmesl dünya kamuoyunun tüm dikkatlerini, bu bir türlü gündemden kalknıayan ola yın üzerine çekmiştir. Derleyen : Hüseyin BAŞ ABD Temsilciler Meclisi özel komitesi başkanı: Korkunç bir komplonun varlığını gösteren yeni kanıtlar bulundu,, oldürülmesl olayını yeniden flrnstırarak aydınlıga çıkarma çabaln a da yer alınaktadır. Bu konuda yeni bir arastırma yapılması istp.gi Zenci liderlerden gelmiştlr. Thomas Mo\vnıng sözlerıni çoyle siırdürmpktcdir: «önceleri, bıınu itıraf Rtmek zorundajım, ben de, çok sayıda ates. ys.nl Baskan'ın alnına isabet pderok onu yenlden arkaya fırln tan ateş, 6nden gelmişti. Bu İSE, daha once de altını çizdiğim gıbi, Oswald'ın tek başına olmadıgı nı kcsinlikle kanıtlıyordu.1 Kanıtlar ortada. Kennedy'nin katılİPri omın iberinı» ılç kCT. ateş ptmişlp.rdir. Çünkü, son dorecc kı kl polltik havanın degfşmesinden ileri gelmektedir. Vietnam mace rasının başarısızlığa ugraması, VVatergate skandalı, hükümpt çpvrelprinin bazı yasa dışı eylemleri çok sayıda Amerikan yurttaşının Iktidar organlarniH körü krtrüne güven duymalaıı alışkanlığını ortadan kaldırmıştır. Artık kimse onların sozünn inanmamaktadır. VVarren komısyonunun tez elden vardıgı sözd« sonuçlar bu yüzden kamuoyunda derin kuşkular yaratmıştır. Şim di korkunç bir komplonun varlıgını kanıtlayacak yeni ve yadsınmaz kanıtlar bulunmuştıır.» ABT) Raşkam John HtzRrralıl Krnnrrty 23 kasım lf)«:{'tp Dullas krntinrir olrliiı iildü ve çeşitli rr«mi kıınılu? ve kişller olay üzerindeki rsrar pcrdcsinln kalkması lçin 13 ııl bıouııca jo^un çaba Kösterdller.. CIA ve FBI ajanlannın ıızak kal ' lçin gflrçek blr «koruyucu» nrdusu kurmak rorunda kalmıştır. malarını sart. kosmuştur. Cunkü, Downlng'e göre araçtırma en az komisyon başkanına gore Warİki yıl daha sürebllecektir. O*rren komisyonunu yanıltan, onu çekten de komisyonun en azınyanlış sonuçlara götürenler CIA dan Kennedy olayının neden olve FBI ajanları olmuştur. dugu 380 soruya cnvap bulması Eerekmektedir. Bununln blrlikte Biraz da hu ytlzdpn ypnl komisyon araştırmalarında 6r.pl de gerçege giden yolda ilerlenmemlş de degildir. Şimdl, olayın dektiflerden, dürüstlükleriyle tam • KENNEDY'NİN RESMi KATiLi OSVVALDIN YAKIN DOSTU PROFESÖR MOHRENSCHiiriN OLAYLA iLGiLı OLARAK TANIKLIK YAPMAYA HAZIRLANDlGl SIRADA ÖLÜ BU1UN MASI, DÜNYA KAMUOYUNUN DiKKAJiNı YENiDEN 13 YIL ÖNCEKi CiNAYEI ÜZERİNE ÇEKTİ. CIA VE FBI YANILTIYOR Bu yeni kanıtlar Kongre'nin CIA ve FBl'ın canlyane komplo ve girişimleri konusunda yakın bir süre önce yaptığı araştırmalar sırasında ortaya çıkmıştır. Elde edilen belgeler Oswald'ın, Başkan'a suikast girişimi arifesinde FBI ajanlarıyla temas kurdugu ve onlara üç gizli mektup verdigini doğrulamaktadır. Öte yandan CIA da Osvvald'm tryp bantlarına geçirilmiş açıklamalarına sahip bulunuyordu. Oswald Küba yöneticilerine karşı konıplo hazırlıgı yapan ClA'nın kir.\ lık katilleriyle ilişki içindeycü. İvKtelik Oswald'ı katleden RIUIKster Jack Ruby'nin. Amerikan mafyasının iki lideriııın kiralık adamı olması yanısıra FBI ile de çahştığı saptnnmıştı. Birkaç ;ıy önce bu İki önemli mafya lideri esrarlı bir biçimde öldürilldüler Katilleri yakalanamadı. Daha doğrusu katilleri yakalamak içın kimse pek uğraşmadı. Warren komisyonunun pek ilgllenmedlJSl rinayetler dizisi, gunumüzde de sürüp gitmekte, gerçeğe giden yolları sürekH blr biçimde tıknmaktadır. Bunca karmaşık hale «etirilen bir meselede gerçegi İJiılmak da, tabli kolay olmamak tadır. Oysa Amerikan kamuoyu, perçeğin ortaya çıkarılmasmdan vann oldugunu her fırsntta RÖS termekt«dlr. örnegin son kamu oyu yoklamalannda bu egilim yadsınmaz b)r biçimde ortavn çıkmıştır. Geçen kasım seçimleri öncesl Kongre tiyeleri seçmcn lerin bu yondekl egilimlerini KÖZ önUne almak zorunda kalmışlardır. Temsilciler Meclisinin h° nıen yandan fazlasının Downing Komisyonunun kurulması yönünde oy vermesinin, başlıca nedeni budur. Downing aynea, bu kez. komfsyonun araştırmalarmdan • YENİ KANITLAR, KONGRE'NİN CİA VE FBİ'IN CANiYAME KOMPLO VE GiRiJiMlERi KONUSUNDA YAPTlGl ARAJTIR MALARLA ORTAYA ÇIKTI VE OMALD'IN KENNEDY'YE SUiKASÎ GiRiSjMi AREFESiNDE FBİ AJANLARIYLA ÎEMAS KURDUGU SAPTAND!. WH KOMİTE 1977 yıljyla birliktn Amerika' da «Temsilciler Meclisı (^ınayet lerle ilgili özel Komiteusl adı altında kurulan bir komite kurtılmustu. Bu ilginç adlı komite, aslında CtA'nın yabancı Devlet ııdamlarını katletme girişımlerim incelenıek amacıyla kurulmuç degildir. ClA'nın başla Küba Baş bakanı Pldel Castro olmak tizeıe LAtin Amerika'da ve dünyanm öbür yerlerinde Pentagon'un işine Belmeyen yabancı ülkeler lıderlp rini ortadan kaldırmnya yönelik bu korkunç girişimleri çoktnu «tarihe» htıvale edilmişti. Komite' nin kurucusu ve Başkanı Kongi'L' üyesi Thomas Downing, bir ya bancı gazeteciye, komitenin çalışmalarını şöyle anlatıyordu: «Bir kaç yıl öncesinden bu yana Ba$ kan Kennpdy'nin gizli bir komploya kurban gıttiRi konusunda kesın karara vardım. Bu ytizt'n Kongre'ye bu cinayetle ilgili olarak yeni bir soruşturma komitnsinin kurulması yönünde bir önerge verdim.» Komite o gün bugün Jnhn Kennedy'nin katli olayını Incelemektedır. Komitenin görevleıi arasında, aynca lnsan hnkları savunucusu zenci lider Martin Luther Kıngin de esrarlı bir biçimde Amerikalı gibi, Warren'in hükii sa bir stire tçinde bir silâhla Uç met komisyonunun vardıgı sonuç kez ateş edebilecpk beceri ve ye tenekte bır keskın nişaneının lara inanmıştım. Bu resmi rapcı mevcut olabilmesi olanak dışıdıı. ra göıe John Kennedy, Lee Har Buna pratik olarak imkan yokvey Oswald tarafından öldürül tur. Uzmanların dUşünceleri rie müştü. Oswald, cinayetı tek bası na, kimsenin yardımı olmadan bu doğrultudadır. Ayrıca beninı planlamış ve Kerçekleştirmişti. kişısel deneylprimden çıkardığım sonuç da bu merkezdedir.» Daha sonra Dallas'ta olaym cere yan eltiKi bir sırada, bütünüyle bir raslantı sonucu çekilen sekiz .KORKUNÇ BİR KOMPLOmilimetrelik bir fllmi lnceden in reye tetkik etmek fırsatını bulGerçckten de Thomas Dow dum. Başkanın ölüınU şinıdi ha ning, silâha değgin sorunların pek yatta olmayan Zapruder adındaki yabancısı sayılmamaktadır. 18 yıl bir turist tarafından peliküle ge Kongre'de yasama gfirevi «Ur çirilmişti. Bu tüyler üıpertici fi dürmektedir. Ama bunuıı yanın limde Bıışkan Kennedy'yi net bir da eskı bir asker olarak da ta biçimde görmek mümkUndU. Baş nmmaktadır. 2. Dünya Savaşı sü kan üstü açık arabası içinde ofur resinde çeşitli cephelerde çarpış. muştu. Birdenbire onun arkadan mış, çok sayıda askeri ınudnly'i gelen bir kurşunla öne dogru Iır ıle taltif edilmiş eski bır kumanladıgı, ve henifn ardından, bu rinndır. Douning ayrıca üstün Itez önden gelen ve tam alnınm ıııedeni r,es:ıreti ile de göz dol ortasına isabet eden baska bir duran t)ir politikacıdır. Çünkıi kurşunla arkaya kaykıldıgı ayrın Küçlii :ısker endıistrı ve CİA oı tılı bir biçimde belli oluyordu. tnkliRinın Kennpdy olayını ortbas Dayanılması güç bir filmdi bu. ptmeye yönelık tüm çabalarnı;ı Ama Ztipmder'in filmi aynı za karşı mücadele vernıiş ve Ustün rnatıda, tek katil olarak öne sü hir rpsaretlf on yıllık uyutulmarillen ve Kaşkan'a arkadan ateş dan sonra olayı ypniden knmuo ettiğı bllinen Oswald'tan lvışka yunun önüne gefirmeyi başartnış onun atoş ettifti yerin tam karşı tır. DfnvninE bu konudaki mücasında pıısu kurmuş olan en a/.ın dclesini şöyle anlatmaktadır: dan bir başka nişaneının daha Inılunducunu şaşnıaz bir biçimde ortRya koyuyordu. tlk ateşi «ESer hpniın gıriştmim başanOswald açmıştı. Oysa lklnd el ya ulaştıysa, bu biraz da Ulke.de nan yine ttzel hukukçulardan yararlanmaktadır. Bu ise kolay olmamaktadır. Çünkü Dallas trajpdisinden bu yana olaya ışık tutmak isteycn çok sayıda lnsan esrarlı biçımlerde oldürülmüşlerdir. Bunların kntilleri ise, hiç bir zaman bulunamamıştır. Dow ning komisyonu bu nedenle sorusturmada görev alan kişileri .esrarlı ölümlerden» korumak lçine biraz daha girmek lçin Chlcago ve New Orleana'a, mafyanın merkezine kadar uzanmak Rerokiyor. Çünktl kanıtlar yüzyılın cinayetinde salt CIA • FBl'ın parmagı olmadığım gösteriyor. tşo onların emrinde çalışan mafyanın kiralık katilleri de karifmış durumda. YARIN: MAFYA'NİN ROLÜ ••••#••••••••••• YAKINDA ÇIKIYOR : ZAMAN SENSiN OKTAY AKBAL'IN EDEBiYAT, SANAT. KÜLTÜR VE YAJAM ÜSTÜNE DENEMELERİ SÖYLE5.İLERİ (FiYATI 20 ÜRA) ISTEME ADRESI: CAGALOÛIU, ESKİ HAIKEVİ SOKAK NO: 3 9 41 ISTANBUl TiFFANY GARTH I^'MS "TEW CEZALAMDIO1>OBUM.
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle