Katalog

"OlMHUlİYtT udvik van Eeethoven'in 100 «Ittm mü nedeniyle düzenlerıen torenler sırasında b:r r&stiantı olarak Vıyana daydım. Çündi aradan 50 yıl geçraış, uygar dünya uluslan ölumünun 150. yılında büyıik müzı)c ustasını eksılmeyen bır saygı ile gane anıyorlar. 1927 yılmda çocuklulrtan yeni çıkmış btr delik&nlı olan ben bugün yaşlüığın kaçınılmaz Iızıksel ve m » ral engeüeriyle cebelleşirken o günlen arumsadıkça damarlanmdakı dolaşım hızvnın daha o r »rtUğını duyar gı'oı oluyorum, neredeys* yenıden gençlığe donüvorum. Is27 jılı Beethoven'ı anma tbrenlerınde 9 Senlonıyı ılk kez orada dralemıştim. Empereur dıye bümen unlu pıvano konçertosunu OJL or<es'ra eşlıfcındp YVühelm Backr>am*dan ılk kez orada dınleme.k fırsaunı bulmuştum Cstarun bıncik opera<ı Frielıo'vu. devnn bavuk seflenrtden Frana Scnalk yonetımınde gene ılk ke* Viyana Operası'nda gonrıuştum. Bu torenler boyunca dınledıgım ve gordugum yapıtlar bem temehmden sarmış, önume yepyeru rerıklı ufuklar açmış. benugime dalıa ıvı daha ustün b'r «ben> katmıstı, ıQ27'!srm Turtaye'^ı muzik dirüerne, rrnizık yapma olanaklan bakunından son dereoe yetersızdı. Operamız yoktu. Cumhurbaşkanhğma bağlı tek bıv orkestramız vaTdı. Repertuvan çok Sımrlt olan bu topluluk rahmetu. Zeta Beyın yönetırmnde yılda ar.cak bir kaç konseT verebılirdi. Beethover.'n dokuz senfonısinden sarunrn v&lntzca 5 "yı soyle boyle çalabüıyordu Cemal ResıtRey, Ekrem Tektas, Alı Sezırı, Muruttin Sadak gıbı yet'.şmış sanatçılarımızın şurada burada \eraıklerı parasız konserler, resitaller dinleyıcı bulmakta guçluK çekıyoruu. Dunvaca tamnrmş Tbıbaud, Cortot, Szıgettı, Rubensteın, HeıJetz ve benzeri •nrtuozler Ortadoğu turnelennl t&maınlarken arada bır îstanbula uğradıklannda programlarvna bır konçerto alnuşlarsa, orkestramus olmadığt ıçın yapıtj pıyano «çlığinde çalmak zorunaa kaliTİar, çok kez de kendı pıyanıstlenyle b'.rlıkte gehrlerdl. BıuıiaTm Tesıtaltermı verdıkierl salonu da her zaman Turkıye'cpkı yabancilat, dıplojnaüar, konsoloslar, levantenler ve azınHklar doldumrdu \zinhklar arasında Turkler aımhk1'? kalndı Eîlı vıl ıçmde orkesTalarımmn ssyısm bır ıken iki buçuğa çıkarabıldık Kahte epey ^ukseldı. Hıç operamıs yokken sımdı ıkı d« operamiî var. Ama komşulanrruzla tayaslarsak gene yetersıı. Buna karşıhk Cumhuriyet dbnemmde hep ovünece£ımız tek tek bır ha^U sohst yetıştırdık Idıl Blret, Suna Kan, Avla Erduran, Verda Erman, Atıllâ Manızade Le v lâ G*nc«r, Gülay T'gurata, Sev.n Berk, daha sayayrm tru. bunîar ve benzerîerı yalmz ^urdu!T^uzda degıl. dunyarm her yennde yuzumuzü ağartacals sanat elçılerımız, sanat •ari'hine 16 HAM 1971 L OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ÖLÜMÜNUN 150. YILINDA:' GunateîH Pa$a buu mrnus o'.uvor Bir Sanat Devini Anarken Nadir NADİ miî esprler vaktiyle Mozart'm sanüıyorĞu O1!mar.U bvütanına (.Abdulnei.it olacakı bır cemıle yapmak ısıeyen Avusturj'a împaratoru (belkı Franz Joseph \ Mozart m ehnden çıktıgı ınancı :1e el yazırrüı onjınsl r.otaları padışana gondermıştı. O sıral&r Saray'da gore\lı bulunan «M.zı kayı Hümayun» sefı I^ahan Guat«lh Poşa nota lara sahıp çıkmıs ^\rurjava dbrdu^ır.de bun lan Bntısh Museuma armağan etrruşn Uzun sure Mozart'a aıt bılınen el jazması eserlerm Beethover/.n gençlık denerrelen o'.duğu sonra dan ıspatlanrruştır. Vıyana'da aldığım nota kıtebını yitırdı^m içsn b.ırada tazla bılgı verenv.yeeeg'm Ama Mozart ın fum yapıtlan uzerıne bıhmsel bır sıralama (.katoîog) yayımlayan tarıhçı rmm.colog KOL hel, buvujî emekle meydana getırdıfı degerh kı tabmın ekler bolumunde f'9f>5 basırr.ı sayîa 6' • 6!lı bunlardan baslanmış eserler dıye soz çtmes tedır O ramanlar Gua'ell. Paşanın pıskmUgı bem Kızdırnu«tı Korumakla gorevlı bulunduğu mad dı degen çok vuksek, manevı dejen ıse olçulem»z el yazîh notalan ıc edjp götürmesmi bağışlayamıyord'om. Ama Italyan Paşası notalara done olaeaktt'' O gıttıkten sonra mu solmuç ç zgıl' ka^u parçalan buyuıc bır olasüık'.a kese kâğıdına dbnüşeoek ve kullanidîk'an sonra bır çop tenekesınde kaybolup gı'me^ecek mıyclı0 S.mdı duşunuyorum da bugıın Brıstısrı Museurnda koninmalannı saSlamakla çağda; »an8tçılanm\7 Konser salonlanm da artık çoğa gençlerden o'uşatı TUTK munk severlf^ n dolduruyor ITlkemue daha ^IK ^eler. >aban^v virtüözler îstanb'il'da olsun, Ankara'da oisan kendilerıne başan ıle eşlık edecek ıyı aırer oı kestra bulabüı>orlar Geim gorun kı, gencıler Vstıdan bu kıvanç vencı gelişunden hıç rru tuç hoşnut değıl. ür.a baltalaraak ıçın yaDmadığını komuvor Radyola nmiîda, TV'de klasık Batı Muzağı uiey evlat. ıs leruı gormektedır Ataturk'un onca emek verıp umut bagladıgı bır kultur kaynagı tam gelışıp serpilnıe çagına vardıfı bır sırada cepheci kultu: bakanlığıran çabalarıyla dumura uğratılmRİc ıstenmektedır. Yazık1 Oysa Batı uigarhğı ıle JUşki ktırmak ni ük. duyanlar bızım gerıcılenn bugün goklers çıtardıklan Osmanlı padışahları olraamış mııdı'' Seltm III asserlık'e Mahmut îî teknık ve kılık kıyafetle, Abdulmecıt sanat ve mıizıkte. bıçımsel açıdan da oisa Balıya vonelen üevlet Başkanlan değıUer mıvdr Bu \oneUsı Batının o zamankı b^yüklen bızım şımdıkl b&grtMlardan daha ıyı anlıyor ve degerlencurme>e çalışijorla' dı. Bun'jsn bır kanvMna 1^:7 Vıyana'smda açıkça taniK oldum. Bır rnuzık saUşennde Beethoven'ın l>"fl olum yılı torenlen nedenıvle basümış ıigmç bır nota kıtabı gordum ve a'.dım Kıtabm svmus yazısında ozetle şoyle den'yordu Bu yanm kal Beethoven ılk yapıtlarında Moz&rt dan, belkı daha çok Haydn'dan esınlenıtüştir. Kıştüğıne kavjşması ıse pek çabuk clmuşnır Daha bırıncî senfomsınde Haydn'ın espr'.h «urprız.ı dıyebıle ceğımıı havası yamsıra gelecegın Beethoven'mı muştulayan çızgıl«rı sez«bıl yoruz Uçuncu seıı fonıde bır devrımcı ve daha sonra hep kendı kendını aşarak ıyıU|: gureUıfit, ozgıirlufM. kararnsarlıgı yırtma çabası ıçmde umudu «terennum» eden (ozellîkle son pıyar.o sonatlannda ve soa laylı sazlar dor'lulpnnde • dev bır sanatçıdır. 1950'lerde resml bır toplulukla oırlıkte Almanya ya vaptıtım bır gezt sırasmda Bonn'a t\\ ugrsmıştık Bonn, bıhyorsunuz Beethoven'ın doğduğu «ent Aiman Basm Yavın Mudurlügu benden Altnar.ca olarak uç dakıkahk b'r radvo kor.uşması ıstedı Bır Türk gazetecısmın Alman haliina bır dostluK mesau olacaktı bu sonusma. Oturdum, soyleyeceklenmı bır kağıda şeçınp radyo vetkilisin« uzattım. Elbeue Beethovenden, Be€tho\en ın sanat dunvasma ve '.nsanlıga yaptı^ı hizmet'.erden. katkıîardan soz edecektırn Çabucak çızıktırdıgim o kıss. not'.arda ust&dın «hanktıl ade {ıkırlerı» dıye bir devım kjllandım Radvo vetkılsı bu devimı «har.kul ade rtveîodılerı» biçırrunde de|ıstırdı «boyle daba ıvı olaoak. dedı Sesımı çıkarmadım, onun onerdığı gıbı konuştum Ovsa o devımı bılerek kuUanmışüm Müzik ıçm duygu aracı, soz ıçm de dusünce aincı derler rıerçekten hep ovıe mıdn" «Insanlar kardeş olmahdır> »umcesi sadecp bır dusunee rrııdır vo<^a ayrv zarranda somu'laşrr.ış bır d'ivsnmun bı özlemi'ı ty^r'iM mıd'r' Kolar değıldır bbylesi soralan <esen kes yanıtlamak Kabına sıgmayan, *ımı zaman umutsuzUık uçurumunun 'saranlıgına aomulur gıbı olur.<en. bakarsınız bırden gunesm yaşam dolu ışıklarını kucaktayan Beethoven vara'*ığı eserlfrle rrelodılerr, ÇOA otesınd? o1 ze evrenseln c> kapılarmı aralamayı başarmi ; dev bır sanat<,ıdır, dersek sanınro yanılmış olmaiiz. Ölumunun 150 yı'.donuınunde %aktıyle Schıller'm bır 51ın Uzenne besteleyra < senlo» ninm son bdlümüne koyduğu 16 olçeklık parca bıgun resmen u'uslararası b'r marş olarak kabul «"dılmedı mı'1 Insanlar ozgür olmalıdır msanlar kardeş olmalıdır dernıştı Schıller. Beethoven bu duşunceyı. ya da bu ozlenu muzigı ıle ırnzalamış, olumsuzleştırmıstır. Erken Seçim? O rhan Apa\dm'w dunku y&7ismda beltrttigi gibi M111«t Mfcli«i Ictuzük 93. maddesi kesindir: * Seçımlenn yenılenmesme daır bnergelsr, Danısma Kuruıunun goruşu alındıktan sonra Anayasa Komısvonunda gorusulur \e Anayasa Komı^yonunaa goru>uldukten sonra aç»k c^a sunulur » Danışma Kuruhınun olusması da tctuzuk'ün 19. maddeslnde kesın \e açık biçimde dile getırilmiş. «Mıllet Meclısı Başkanr.ğınca siyasi tıartı grup başkanlan ve>a vekıllermdsn bırısı ve\a onların yazılı olarak gorevler.dırdığı bırer rralletvekılmden kumlur » 19. maddenin metninden anlasılmaktadir ki DanT«.ma Kurulunun «kurulması» için tüm snasal partilerin temsilcileri «erekmçktedir. Hukuk mantığını biraz bilenler. bunun tıe demek olduğunu da anlarlar; MSP Genel Başkanı Erbakan'ın erUen seçimi ençelleme ^ırısımlerınin temel«lx olmadıgım çörurler MSP karşısmda \P fTenel Başkamnın tepkileri ise ilkeldir. Birinı politikacılar ı^lerine grldiği raman \asalara sığmmakt», işlerine selmrdiği zaman jasalan hiçe »ayıp fervadı hasmaktadırlar Meclis çoçunlugunun karşısına hiç kintse çıkamaz. O s a çıkar. Clus çoğtınluğu çıkar, \navasa cıkar. vasalar çıkar, Anayasa Mahkemesl çıkar. Meclis çoğunluğu vasalan değiştirebilir, ama >asalan çiçneyemez. Simdi erken seçim konusunda aını Inıral geçerlidir. Meclis çoğunluğu lçtuzüfcu değıştirebilir. dma Içtuzugi' cijne\eırıcz. Bu ımntığın ter^ıni düşunmek anarşivi benimsemek demefctir. Bir devlelin \a^amınıla dirlik ve duzenlik îstenivorsa, önce y»»a japıcıların \asalara savçıh olması çerekir. MSP azınlığının, MecHü çosunluğunu erken secime jrlden yolda engellemesi ne demektlr? Bu sonı, hukuktan «ovutlanarak sı\a^al açıdan da değprlendırilehilır. MSP, benzer b»r engelleme\ı antıttemokratik nîteliğı bçlirgın DOM (r»e\l« r.uvenlik Mahkemeleri) konusnnda vapsavdı ne di>ecektik? Alkışlayacaktık. 1977 Tiirkive'sinde yurttaş, AP'nîn neden seçim isttdiğint hilmektedir. Yaı sonuna dek çarşıda pazarda fiyatlar iki katına \ ukselecektir. AP, Bütçeyi çıkarırken Türk lirasının değerini de düsürdü. Cumhurivet tarihvnde ilk kez ho\le bir islem vapıldı \e hu iMemle Bütoenin hesapları \e den?eleri busbütün h<mıldu. Yeni devaluasvv nun kokusu şimdiden ortalığı sarmıştır. 1 Ikenın petrolti gıınü.gunüne zarzor sağlanmaktadır. Devlet kurumlanmn jatırımları için gerekli Hhalât durdurulmu^tur. D15 borçların ancak taiıleri odenebilivor. \ P , banıtunu tükettiü için i\rdi seçim istUor. Ne yapabılir^e bu karambolda yapabilecek. Durum bövlevken. erken seçim önerisinl Kırkptnar'da pesrtv ^anan vağh pehli\an edasıvla. va da «vatan. millet. Sakarya» söyle\ivle kamuovuna sunmak, kuşkusuz flkelliktir. Bu ilkelliğe. MSP aynı biçimde yantt verivor; ve dijor ki Vereve kaçı? orsunuz"? Simdi Buyuk Turkije'yi kurmanın zamamdır. Biz görev hasuıdavız. Türkive'de çok partili rejimin duze>t bu * Yalnız hiç unutulmaması gereken gerçekler de Tar. \P. >asa tanımaı bir partidir. Derrrirel ve çevrest, yasa tammaziıcı, temel politika kuralı gibi benimsemişlerdir. tHP a>nı yola sapabiiir ml? Divellm ki MSP'nin enBelleme. «inp karşın, flanı^ma Kurulu îçtüzuâe avkırı biçimde topldndı. Erken seçim karan konusunda gereken işlemler tamam'.andı. Konn Genel Kurula aktanldı. Hazlran aytnda scçım. Millet Meclisinde onaylandı . MSP buna karşı \navasa THahkemesine başvurursa? Tasalann açık \n ktsin hükümlerini uygulayacak olan Yükiek Mahkemc, MPCİisin erken secim karannı iptal edehilir. \navasa Mahkemesi kararı seçimden önce çıltarsa, se(,ım ^apılamaz, seçim ertesine kalırsa. haziranda yapüacak ^eçimlerle kurulacak yeni Miilet Mecllsinin meşrtjlusu tehlikeye girer. Türkive'de bir Devlet ve bir Anayasa varsa. başka biçimde düştinmp nlanaği da yoktur. Peki. hir erken seçim kararımn Danışma Kunılundan ccçmesı zorunluğunu, \P bilmlyor muydu? CHP Içtuıukter hahersız mivdi"' Oylç sanıyoruz M, kim neyi billr, neyi bil me7. artık he<iap1amak olanağı vok. Türkiye, MC Hükümett nın rırpmıijlarında sunıklenip duruyor. Her Yer Karanlık OKTAY AKBAL TARTISMA Evet Hayır İşçi sınıfının siyasal yaşama katılması Demokratık u&elerde ı^çı kuruluşlajının «basın ve «sı\asal pattüer» gıbı ar.a ışlevlennm jamsıra b;r baskı gru bu kımlıgmı de taşıdıklan goz lenen bır gerçektu Dunyada etkın bır sıtııi olarak doğup ge lışen ışçı sınıfının sosyal haklanna Kavuşmasınm gerektırdığı '^2un \e Karüı ugraşlar, tum u.kelerın ezüen ışçJerırun « < C» lışahnı. msanca yaşayaiım» slogamnda somutlaşm;stır. B7 de ıse yalışan kesım, yasal hak larına belırlı bır ugraş» suıe cmden geçtıkten sonra d«gıl. demokratık bır Anayasa'mn g« tırdığı sıstemın zorurüu bır geregı olarak yapılan yenı dussen lemefetle kavn$maîtnr. Göıçek ten grev hakiunın kabulu. toplu sozleşıne duzenıne geçılmesı, sendıkal eylemlere. vasal olanaklar sağlanması ve ışçilerle ılgilı tum sosyal tnevzuaun çı karılması :96i Anayasasmm gos tergesı dogrultusund» gerçekleşmıştır. Fakat yıne de ulkemızdekı tum ışçılerın sosyal ıçerıklı yasal hak ve ozgurluklerıne tam anlanuyla kavuştulc lan savı slert sürülemez. Ş6yle "KI, • Lokavt işçılenn en büyuk sendıkal hakkı olan gr»v hakkımn bır kaışıtı olarak :şverenlere tanıntmştiT. Oysa sendıkal haklara sahip olması gereken asıl sınıf, işçı sınıtıdır. Çunkiı urun yıllar patronlar ve ışverenler, ışçılerınl dlledılîlerı bıçıtnde kullanmışlar, kevnflerın.n msafı çerçevesmde nozernod'.lc.erı tek yanh çalışma şartnamelerını ışten çıkar ma tehdıdı ıle tşçılere kabul ettnmısVer ve «tâbıyet rabıtası» aıtınaa onları kole gıbı çalış'ırraışlardır. Işçılere tanınan grev hankma karşılık ışverenie re de loıtavtrn tanınması, ben zetme yerındevse bın guçlu dığen zayıf durumda çarpışan ısı kışıye a>nı sılahlann verıl mesı olgusu Je eşdeğerlıdır # Isçılere sendıka seçme ozgurluğu sağlayacak olan «reterandutn duzetu» hâlâ ka bul edılrtıemıştır, # Işveîenlerle içbırlıgmı geçerli sayan san sendıkacılık gınşırrilennı etkisız bırakacak gerekU onlemler almamamıştır. # Günumuzde ısçı kesımıne tanınan her sosyal hak, sermaye çevreler.nın ?ozune batan bır dıken nıtelı|mde de gerlendırılmektedır Nıtetam, Turktş G«nel Başkanı Hnltl Tunç'un ttlşçılere vapılan ucre artışlarmm, sermsye çevrelerınce ekonomının dar bogazlara sokulması bıçıminde yorumlandığını» açıklaması ko nu ile baglantısı yonunden lev kalâde ılginçtır. Kendisım yıllarca somuren sermaye sınıfına ve onun dogal uzan'ısı olan ışveren kesımme karşı ısçı sırufının bılınçlı ugraşısımn en zorunlu oldu|u donerr.de sermaieye kar?ı ve rılecek jasal ugraşı verıne ışçı kuruluşlannın bırbırlenne kar şı eephe almalan bızdekı çarpık uygulanaalann en somut orneklerındendır. Işçl smıiı sermaye smıfının karşıtıdır Bu yuzden sendıkal haresetm varliıt nedenı, sermaye sınıîına karşı ugraşı gucunde somutlaş maktadır. Fakat ozellıkle son >ıllarda bu gerçek bır yana ıtı lerek, ulkedekı etkm siyasal partıler dogrultusunda sendıkal hareketı gelıştırmek yolu ızlenmeye başlannııştır. Bugun etkın durumdakı ışçı ku ruluşlarının turnü de değışık görüşlü sıyasal partılenn paralelmdf go?u'.ynektedır. Bu nun en b«"hrgn orneğı, 6 Çahşma Meclısıne en buyuk ışçı kuruluşunun sııasal neder.ler yuzunden katılarnayışıaır. Bu olgu, sıvasal duzeyde had safhaya \aran surtuçme ve u\uş rnazUkların ışçı Kuruluşları ka nahıla ışçı sınUına da vansıdığı gerçegını \urgularnaktadır. Durum bu bıçımıyle Turs ışçı hareketı bakımmdan hıç de içaçıcı değıldır. Işçı sımfının sermave egemenlerıran des teğındeki siyasal partılen des teklemesı bır olçude kendı varlığını yadsıması anlamına gelır. Bugün tum ışçı kuruluşlannın aosyalıst ve\a demokrauk sol egılımli siyasal partılere destek oldukları veya onlarla bır ışbırlıgı ıçıre gıraii*lerı ya da aynı nıtehktekı bır paruyı kendılerınuı kurdukları Hur Dunyanın bırçok demokra tık ulkesınde gorulmektediT. Bızdekı ışçt hareketının ve sendıkal anlayışın henuz bu aşamada oldugu savı ılen suru lemez. Gerçı ülkedekı en buyuk ıkı ışçı kuruluşundan bın nın demokratık sol çızgıdekı en buyuk siyasal partıyı des tekleme<cte oldugu, oburunun ıse, ırkçı, tutucu ve aşırı sol eğılımh siyasal partılen desteklemelennın asla soz konusu oıamayacatmı kesın bır dıl le samuojuna bızzat Genel Başkanlannın agzmdan açıkla malan da bu jolda bır aşama dır. Fakat faşıst uygulamalann bır doruga dogru hızlı bır aelışıtrı surecı ıçmde frmandıgt günumuzde Turk Işçı Suillının tek guç halınde siyasal \aşama agırlığını koyması, bu yuk bır zorunlulus olarak ortaya çıkmıştır. Bu agırhk ken dı varhgıyla çelışmeyecek bıçımde konuldugu oranda ulkeye ve halkına varar saglava caktır. tşçı sınılı olarak demokratık mtelıklı bır baskı grubu olmanın geregı budur Haluk ÇAGOVŞ SUjiyer Avukat Sivas «Her yer karanbk» gaıelinl okumanın sırası'. Avdınlık yer kalmadı gibi bir şe>. Vuruun bu>tık bır bölumunüe jeniden elektrık tasıntısı kısıtiama drgıl kısmtı, kısıtlama busbütiın başka anlam taşır baştadı. Başladı ne demek? Dogru dünist elektrik var rnı ki kıstntı ba^U.Mn'. Aylardır hemen her gun, her gece elektriK kesilıverir. TV scjrederkcn, >emek yerken, asansorde çıkarken, volda yurürken, ış jerinde çalışırken . Zaman raman onceden haber ıen\orlar, falanca semte şu saatte elektrik verilmejecek üijorlar, onlemlerimizı alıjoruz hiç değilse. Onlem n»sü alınır'.' Evdejsenız mumunuzu jakacaksınız, el tenerinı doUptan çıkaracaksınız, kibrit kutusunu elinlrin altında bulundıtrac»ks\mz. Yolda iseniı karanlık ctddelerden bir an once geçip evinize v t r m ı u bakac»ksını». lş>erlnizde lsenız jeneratör varsa, ne âla bir sure k»ranlıkta kalıp hajallere dalacaksuuz, IETT Oenel Miidüni OurUv »çıklıyor: Seyıtomerle GoUçcki>a »rasında enerji tnttarıru taşıyan dokıu on di1 rek de\rilnuş. Neden, niçin, nasü? Orası yok . Uurup aururken mı, btti mi yıkmış'.' Direkler >ıkılınca da IsUnöuı, Ankara, Kırşehir, Nigde, Noşehır, Ka>sen \b. M il Karanlıkta kalmış. Şimdl kısıntı >a()üacak bir av. BelKı daha da uzun bir zaman'. Bunu U«ııel Müdur büe bümiyor'. Iş dokuzon direkte ml? Voksa başka şeyler mi \ar? Bovlt konular aynntılarıyle anlatılmaz, lartışılmaz. lsUntıul gibi buyuk bır kente gunduz elli bin, gece yuz bın kllovat uaha su elektrik »erileceknüş. Butun semtlerde bır kaç saat suresince elektrik •resmen jok. Bu ışın resmı >aıu. Bir de durup dururken elektriRin kesildiğî var. Bunlar da uylesine sık \e çok ki'. Çare ne? Oenel Müdür. «tstanbuTa yedek b:r Sintral kurulmadıkça kesın bır çotüm getirilemejecek, en kuçuk bır araadan dolayı sık sık elektrik kesılrneleıi gorıiletcktir» diyor açık açık. Ualvi ne destn? Herşeyi soylu>or bu gore\in en \etkili kişisi. lstanbul'a >eni bir elektrik santralı gerek. Bunu hepimlz bUiyoruz, yazıjoruz, konuşuyorur.. Dunnaksızm temel atanlar, «ağır sansyı kurmoru/» dı\e şışinenler, her işin ba^ında elektriğin geldiçinl nasıl bilmezler? Durmaksraın elektrife kesillrse hangi sınayi çalışır o ulkede? Demek önce elefetrik sağlamak gerek, bunun varelerini düşunmek gerek Bir çok \abancı kentlerde kaldım, uzunca bir sure, hir kaç gün, bir iki hafta . Elektrik kesümesı di>e bir olay hatırlamıyorum. Bir >ıl Stutgart, Franklurt, Munih gıbi Al> man kentlerinde jaşadım. Bir saat btle elektrlksiz kalmadık. Ustelik herşey elektrikle oralard». Hektrik yaşam demek. Ha\a çibi, su gtbi, insanlara en çok gerek» nesne. Nasıl >apı>orlar onlar bu işi? Nasıl saçbyorlar bu elektriçi, hem ucuz mu ucuz, hem de sürekli Bunun bir n«deni var. Gerçek uvgarhk nedir bilijorlar, onun gereklerine uyuyorlar. Bir kaç \d once New Vork'ta elektrikler b»r fe*ç saatHğine kesilmı^i. Tarihı bir gun >aşaüı New York. Hep anlatüır, vanlır o giınnn actklı, va da komik olaylan. O\unlar yaptılar, tilmler çevirdüer. «Karanhkta NerdeydinV» gibilerden Bovle durumlar ojiesine a ı ki nerdejse tarihe geçbor elektrikierin kesildiği cun'.. Bix tartjşmnoruz bıle. Lamüalar sonuyor. elektrikli tum araçlar yennde sajı^or, duruyor, işlemeı oluyor. Once kızıjoru/, sbvleniyoruz, sonra mutnları vakıp ha>al dun\amıza ddlı\oruz karanlık odalarımızın koşesınde . Sedenım, niçinim soran ^ok. T\ de «büvuk, çoriilroemi'ş Kaltaıınıa hamleleri.ni o\en Demirerier. Erbakan'lar ne diyorlar bu karanlık Islere'.' Bunca fabrika tcmclı atacaklarına, niraz da elektrik konusu uzerınde dursilar M'... Sorle olacau. boyle olacak. iki bın \ıhnda ^.Imanva olacağız, lUlyaM «eçeteğiz di\e bizleri avutup duruvorlar Geçen akşam Erbakaıı Hota &a\ıları sa>dı döktü, bîr bir gbsterdı. Ulusa.1 geürımu hilmcm kaç MI sonra sunu bunu geçecekmlş Su bu. bir takım ileri ulketer Oniar sanki verlerinde duracaklar. bizi beklevetekler. uretimlerlni arttınnayacaklar. ulusal gelirlerıru çoı;altma\acaklar. biz bilmem hangı ^ılda onları geçip gerilerde bırakıp, ilk ona. ilk onbeşe verleseceğ". ^ 1 " datmak, Uandırmak, ovalamak, uvutmak! Anltyorum. ama buntm bir sının olmalı, dinleyîcilert ahmak sanmamaU'. Dikkat edin, kim ki kendini en afcıllı ki$i sanır, bnrtalanın tekidir. Her \er karanlık'... Bııitn semtte saat be<;te elettrik kesilip vedifle gelecek. Bır an once eve yetişmeli Haklvaldan iki üç vedek mum almalı. TranststöTe de veıü bir pil. Açarsm rad^omı, yakarsm mumlan. hangl çağdasın, hantf vüdasın unutursun, çocukluğunun gaz tambah gunlerinde sanırsin kendini! Hele radvoda da o ünlü gazel varsa, Her yer karanlık, pür mır o meTki Sorun. o •pnr nur yeri blr bulabilmekte Varsa'. AIM TEŞEKKÜR Sevgıli kızımm sıhhatına kavuşturan KAZIM ARISAN7 amelıyatı sırasıncia candan ılgı v« yardımiAnm csırgemt Dr. Aysun Altuğ, Narkontör Dr. Nuran Ovul, Sayın Dr. Bahn İsmet Ataman. Dr Ya\nız Ce\lân, Dr. Bıîha dal, Dr. Hasan Serdaroglu, Hemsıre Gul ve Sevgı ile Ataıcan Klmıgı personelıne sonsuz teşe^urler. ERSO Sayın Prof. Dr. Önsözler ve girişler Onsozler ve girişler, betıkıerın oaşlarında bulunan, onların yazılış amaçlannı bıldıren, ı\ı anlaşılmalannı sağlayan açıklamalardır Daha yakmdan bafclınca, yazıldıkları çağın onemh sorunlannı yansıtüklaıı da gozden kaçmaz. Bu gerçeğı, geçmışten ve gunümuzden nır kaç ornek vereres, dıl açısuv dan, kanıtlamak ıstıyorum. Boy lece, ulusal kalkınmamızın can riaman olan dıl devrımımiîin daha lyi anlaşıiacagına manıyoanlamayı sımrlayan klışelerle doludur Klıselesmıs bır dJ, lelsefe ıçm en eUenşsız dıldır. Çurıku bır dıl klışsleşırse, daşunms essık.ıg.ru ae b.rlık'e getırıı. Duşunme kısırlaşmca dıl gelı?emez, vossulluk başlar» dıyor. Bu gerçeğı gormuş ve be '.iırnsemış olan bılım aaamınm, degerlı yapıtıru, bır takım engriler yuzunden otuz bes yü gecrK.me ıle de oısa. boyle bır onsaz ıle yayımlaması çok sevmdırıcıdır Hacettepe Unıv. Sosyal ve I dari BıUmler Fak Oğretım Uysı Bav Emre Kongar da. Turkıye'nm Toplumsal Yapısı (197fiı adlı yapıtımn onsozun&e TuTkçenın onemım belutmekıe dır: «Bu yapıtta, Turkçeyı bu yük b:r ozenle icullanmaya ça İışnm. Amacım, çalısmamı, A rapçarun agdah ve Batı dıllerı nın ozentilı sozcu^lerınden ann rnış duru bır dılle okuyucu\a sunmaktı. Bu amacı ne olçude gerçekle^tırebüdığımı bılm^yo rum Aneak, ttTurkıye'nm Top lumsal Yapısı» gıbı bır Konu nun temız ve aç« bır Turkçe ıle VE;ılmasınıri bır gorev olouga bılıncındeyım. Bu gorevı yerme getiremedı\senı, burun nedenı nıç kuşkusuz Turkçenm jetersızlıgı değıl, benım yee ne<sızlığımdır » Ne rnuttu boyle bılınçlı ve a ç%k gonullu büım adamlarına Orman Yült. Miih. Botanik Ass Ismet Hasenejioğlu'nun Evrım leonlerı Ve Mutasyonlar U9"6), adlı japıtınm gırışındekı bır vanılgı da benı, b;r dılsever olarak, ügı çekme; e yoneltti. Bu yanılgı olmasayaı oradakı, nas, ılım, lısan, tahrı! \ b. Osmanlıca sozeukter goze çarpmayabihrdı. Sayın yazar şoyle bır açıklama yapıyor «Fa '<?.t teonler ılım gıbı degıld.r Teonnın lısanırnızdakı kar«üıfı olan kelıme manasının zıhmlenmızae şekıllenmesı baKimından daha ıyı aracılık eder nerhalde Bız teorıyı «laraîiye» ui ve adlandınnz. «Farz etme» de bır başka sbvleyış tarzıdır». Teonnın karşıhğı «farazıve değıîdır: Nazarıye'dır. Faraaye. ıpotez'ın Osmanlıcasıdır. Yazar, bu aldanması ıle, sozcuğun an lamımn ztfunlerde yanlış olarck btçırnlanmesme neden olmuş oluyor. Guzel Turiçemızde, teorı = Kur&m; ıpotez de varsavırn sozcııkien ıle karşılanmıstır kı, kavranmalan, anlaşılma ları ços kolaydır. Buraaa. Tjrk oğretımmde bu yuk emegı geçmıs olan unlu r op lumbıhmcı Bay X Ş. Kosermhal 1 (1909 • 1972' anımsamaraak elde değıl Sosyolojı Tan hı (1968) adlı yapıtımn onsorunde «Turkçeden baska ne FreriKçe ne de Osmanlıca tenmler, Turk çocufunun katasnda fıerhangl br lıWr uvandınrnyor.ı, dedıkten sonra. Mutasyon sozcugune ılışkın bır anısmı bılaırıyor. (Bu sozcuğun Sayın Hasenekoflu'nun betığımn admda bulunması ılgınç bır raslanudır.) «Profesor» . bey, s:z «mutaUonna manıyor musu7 nuz » dıje sormustu Karşısındakı şaşalaaı, «mutatıon»u o anda ttatırlayaruarmşu. Dayana madım, kendısme, «ışte ulema toplanmış. demınden ben savunduğunuz kuş dılını konuşuyor. haydı cevap vennız» demıştım «Mutatıon» yerıne omegın Turkçemıam «bırden değısme» terım: kullanılsaydı boyle o.r şaş'Kinlığa meydana kalır mıyoı dersımz''» Evet. değerlı okurlar, gorduğürıuz gıbı, ulusal bır dıhrr>ız olması konusundaki çalısmaların, ısteklenn sonu gelme\ece< tır. Elbette dıl ozleşmermzın, ulusai telkmmamıza sağlayacigı buyus yararlan goreruerın yarunda onları goremeyenler va aa gormek ıs*emeyenler de bulunacakür. Bızler, uzerlennde sureklı olara< tr.ızlıkle durulmayan devnmlenn başarr 1 uıaşamayacaklan bılmcı ıçm de. onları surdurmeye, gelıstırmeye çalışahm. Rüştfi EROVN Hekım Is^anbnl (Cumhuriye ILÂN TEKEL ISTANBUL FABRiKASI MÜDÜRLÜCÜNI 1 Fabrıkamız ge^e ^ardıyesmde çalışan îşçılerin 24 Wde îabrıkamızdan a'ıp ıkarnet mahalleri: merkeıı yerlere goturmek u?Pre '1 ?) azalır ç ade: otobus ıle ^0 adet mımbus 250 ış gunu zariîkla krslanaraknr. 2 Pazarlık i Nısan 1977 gunu saat 14 DO'de C( fat:nkamwda \apüac?.ktır. 3 Gîubüslenn b°tıerınm muhammen ?;dı$ ucı lıradan 2 040 0OO, lıra olup °o 'i geçıcı f 1 2D0, lıra mınıbuslerm beherının rnuhanı ucretı ıse 80, lıradan 600 900. iıra olup » temmatı 18 000, lıradır. 4 Bu ıse w. saıtname hergun çalısma saatler kamız Levazım Şubesınde gorülebüır. 5 Isteklilenn yukanda belırtılrn gun pazarhk bır saat evvel gecıcı temınatlarını fabrkamı yatırarak pazarlıfa ıştırak edebıleeeklerı c (Basır.: 1 wm. Fatıb Sultarı Mehmet dbnemı nm unlu cerrahlarından Şerefettın Sabuncuoğlu, nCerrahıye 1 llhanıyen adh yapr.ının onsozunde «Bu kıtabı Türkî yazdom. Turkî yazduğum sol ec;lden oldu kım, kavmı rıım (anadolu halkı) Turkî dılın soylprler ), demekle, o çağlarda, Turk ;nırdunda baska dıllerae de betıkler yazıldlğını, bunun ıse yaıar sağlamadıgını goz onunc sermış olur. Şımdı de. bızlerde Turkluk ve ozdil bılıncı uyandıran Atatur.% aevrımlerı donemıne üışkın ornekler gorelım: Ist. Cmv Ed. Fak. Pelsete og retmenı Bay T. Menguşoğlu, Fenomeaologı ve Nikolaı Hartmann Iİ976) adlı yapıtınvn on«ozunde: «Duşunmesinı ogTenen bır kımsenm hemen farkedecegı gıbı, Osmanhca, duşunme ve FORUMA ÇAĞRI Aşagıüa yer gün ve saatı behrnlen: .TRT FAŞtST tSGALDEN KLTCTARO.MALIDIR» Konulu tarnşmalı toruma kattlmantzı dıleriz. DÜZENLEYENL.ER . DISK YENt HABERİŞ SENDÜL\S1 IMMOB TCTED TUM DEB PVRtAMENTO >nTHABttlLERt DERNEGI YER: Makina »ttı Odası Toplantı Saloım. TAEUH. 36 3/19" Cnmartesl (BtGVN) Saat. 13.00. T EŞEKKÜR Eşım ^ermin il.'KA'Y'ın dogumv. sırasmda kendısıne buyuk ıigı gosteren, dogumu gerçeklsştırere'K YT.KVY aılesıne «TCNA» yı kazandıran Goztepe Sosyal Sıgortalar Hastanesı Dogum Servısı Şefı, NtSAtîE MtTEHASSlSt. SAYIN: V EF AT DEĞEBLI BÜYÜKLERIMIZDEN, Em. Hid. Alb. Elâzığ Fırat Lniveı Edebiyat Fakült Dekanhğmdaı Fakulterraze smavla Okutman Isteklılerın bırer dılekçe üe duyurulur. Son başvurma : 27 i, 19T7 Sınav tanhı: 28/4/19 77 gunu S<nav yerı: Elazığ Edebiyat t'manı Okutman (Ingılizce^ Okutman (Ingılızcei Okutman (Fransızca'* Okutman (Almanca) Çevirıcı (Ingilızce) Çevinci (îngilizce) NOT: Sayısı 1 1 1 1 1 1 ve Çevırıcı Dekanlıga saaf 10IX) Fakultesı Dr. Necdet ALACA üe Nısaıye Mütehassısı Dr. HNAR Hanım, Eoe BAHRİVE YILMAZ, yardımlanyla sorunlanmıa çozumleyen Sıgoıta Memuru AHMET KtRAZ ve dığer gorevlılere teşeksuru borç bılınm. RASİM YÎĞİT Hakkm rahmetıne Kâvu$muçtur Cenazesı ?6 mart 1977 gunu ıkındı narnazmdan sonra Maltepe Buyuk Camunden kalcurılacaktır. Kederlı aılesme başsağUğı dılenz. Dt K.K. Seyir Hidrograti Oşinosrafi Dairesi Mensuplan Kadro dereı 4 '•> s f > 5 4 Sınava gırebılmek ıçın Takulte mezunu olmak gerektır tCumhurıyet. 2845) (Curnhurıvet: 2S42)