Katalog

EKONOMİ. EKONOML. EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EVLi iKi ÇOCUKLU BiR iŞÇi iÇiN NET GERÇEK ASGARi ÜCRET Istanbul Tlcoret Odası Net osgari ücret Geclnme ikdeks! Net gercek asgart ucret ındeksi 1969 = 100 100, 68 72 79 71 85 66 TÜRK EKONOMİSİNİN GÖSTERDİĞİ GELİŞİM FELAKET DESTANI,, OLARAK NİTELENDİRİLİYOR îiiRKIYE Dl$ BORÇLARI REZERV BIRIKİMİNIN 33 KATI, fHRACATINİN ISF 8 KAII OLAN TEK L'IKE T'JP KIYE'NIN DIS BORÇ 03EMELERI IHKACATININ JÇTE BIRINDEk fAZLA. Y U Ağustos Ağustos Ağustos Ağustos Ağustos Ağustos Ağustos Kcynak 1369 1972 1973 1974 1975 1976 1977 TL/cy 526 526 638 948 929 1969 = 100 100 1302 1302 Araştı r mo 146 166 225 248 288 371 TÜRKiYE VE BREZiLYA'NIN DIS EKONOMiK iüŞKiLERi (Miiyar Dolar) 1 97 3 1 97 4 B 68 78 T B 88 150 62 69 172 53 26 19 T 14 47 3,3 14 73 12 03 1,0 7 5 B 96 ^146 50 65 21,2 40 36 6,7 T 1 9 7 S B 1 9 7 7 T 8 138 138 0.0 6.7 Lluç GÜRKAN Ihracat ıthalat Tıc dengesl Borclanma Borc toplamı Rezerv bırıkırrı Borc odemelerı Odeme acığı + T • Maden 'ş Dcl r esı Asgar! Oeret, Ekım 1977. urk,ye n h dış ekoncm k ılışkı erının son yıllarda^ı gelışmı «felâket deslanı» olarak n telenmektedır Ulus'ararası fınansmao cevelerınde etkılı Instıtutional Investor dergısınde azgelışmtş ulkeler toplamının dış bcclarının yarısının yukunu uzerınde taşıdığı belırtılen sekız ulke konusundo yayınlanan bır yaz<da, bu u'kelerın coğunun durumlarını düzeltme yolunda olduğu. buna karşın Turkıye'nın felâkete doğru bır destan yorattığı kaydedılmıştır. 1 3 2 1 08 05 55 20 01 1 5 38 23 04 59 02 07 Kenan 3IORTAN sgarl Ocret Komısyonu buyük bir oiasılıkla bu ayın sonuna dek asgarı ucretı yenıden sapta/acakl 1 hozıran 1976dan bu yana ayda brut 1300 lıra olan osgari ucret yaklaşık oıarak 2,5 mılyonu aşkın calışanı kapsıyor. Asgarı Ucret Komısyonu nda ışveren kesımmın 2500. Turklş'ten ışcı temsılclennın 3500 4000 lıra orasında talepte bulundukları bılınıyor... Toplontılarda ışcılerın, «yaşama bedeli» buyük bır gızhlık ıcınde pazarlığa konu oluyor. 15 kışılık Asgarı Ucret Komısyonu'nun kuruluş bıcımı hep eleştırı konusu olmuştur. 5 kışılık işcl kontenıanmda tek bır ışcı konfederasyonu Turklş bulunması, eksıklık olarak nıtelendınlmıştır. Asgarı ucret bıraz da bunun sonucu hep taraflar arasında bır pazarlık aniayışı ve cekışmesı ıçınde ve bır oncekı asgorı ucret esas alınarak saptanmaktadır. 1972 yılının 21 lırası. 1974 yılınm 34 i'rası. ve 1976 yılınn 50 lırası hayaiın en temel gereklennı karşılamaktan uzak ortaya cıkmıştır. 1977 yılının da farklı bır anlayışla e a alındığı yolunda ortada hıc bır kanıt yoktur! Bu nedenle, Madenlş Araştırma Daıresı'nın ekım 1977 tarıhlı Asgarı Ucret çalışmasında, «Asgerl ucretın ne kadar olması gerektiğinln acıklanması yeterll değildir. Açıklanan rakamın nasıl elde edıldığinin belirtilmesi da cok onemlıdır. Çunku asgarl ucretin nasıl hesaplanması gerektlğınde birleşilmelldır.» demesı yerınde bır ıfadedır. Asgarı ucret ne şekılde ele altnmaktadır? (T) Asgarı ucret hâlâ vergı kapsamındcdır. 1800 lıra brut ucretl olan ışcının eiıne 1302 lıra gecmektedır Asgari ücrete vergı bağışıklığı getıren vergı yasa tasorıları raflarda bekletılmektedtr. Madenlş Araştırma Daıresl vergılere bağışıkıiK getırılere< brut ucretın salt % 12'lık SSK prımınl ıcermesını ıstemıştır. © Asgarı ucret yaşonırlığını yıtırmiş fıyat ıstatıstıklerıne bakılarak saptanmaktadır. Bu fıyat istatıstıklerınde bır çok hayatı madde bulunmamaktadır. Konut harcamalannın gozükmedığı bır fıyat ıstatıstığının boyle bır saptamaya esas alınmasının cıddı bır yanı yoktur © Asgarı ucretler. 16 yaşın altında ve ustünde olanlcr şeklınde ıkı grupta saptanmaktadır. Oysa. Turkıye'nın de uye olduğu Uluslararası Çolışma Orgutu (ILO) ücret ayırımcılığını kaldırmıştır Esasen yeiı yururlüğe gıren Çırakiık yosası kesın de olmosa benzer bır yükümluluk getırmektedır. © Asgarı ucretın saptanmasıyla bırlıkte fiyatlar «şcha koikmakta>. ucret ! er k'sa bır sure sonra «erozyona» uğramaktadır. Madenlş Araş tırma Daıres/ 1972 yılında da yaptığı protık onerıyı yınelıyerek şunu demektedır «Iki yıl içinde meydana gelecek flyat artışlorının satınalma gucunde yaratacağı etkjyl bertarof edebılmek ıçın 1977 yılı aralık ayı liyatlarıyla hesoplanmış olan asgarl ucretin 1977 aralık 1979 aralık devresinin orta noktası olan 1978 yılı aralık ayı (iyatlarına gore duzeltilmesl gerekir » Işveren kesımı 1977 yılı goruşmelerınde neler isterrektedır? Asgarı ucretın asgarıs! dışında, bolgesel asgarı ucret, asgarı ucretın 16 yaşın altında ve ustunde olarak ele alınması, aıle esosı yenne bıre/ esasına yaslanılması... TISK Başkanı Halıt Narın, «saptanacak olan ücreti kabul edeceklerini» soylenvştır. Buna karşılık bolgesel ucret ışverenlerın ana ıstemı olmaya devam etmektedır. Çunku, tek tıp ucret gen \orelerde. orneğın Bıths ılınde, tum ucretlerı otomatıkman yukselîecektır. Ama bo'gesel ucretle yurdumuıda yoğun olan ışçi gocü olayı daha da hıziandırılacaktır. Artan emek arzı, toplu sozleşmelerde ışveren kesımı ıçın ckoz» olabılecektir. NASIL BIR UCRET... Asgarı ucret gıda ve gıda dışt harcamalardan oluşmaktadır. Asgan ücret yönetmelığıne gore, «Zorunlu ihtıyaçların gunün fiyatları uzerınden asgari duzeyde karşılamaya yetecek ucret» asgarl ucreîtır Ama bu madde bazı çevrelere. «jşçj belII bir proteın geregi olan bır maklnadır» aniayışı ıcmde yorurnlanmaKtadır. Nıtekım, 1969 yııında 17.50 T L olarak saptanan ucret ıçın nuhalefet şerhı veren bır unıversıte profesorü da»'anak olara< proteınlerın fazsa yuksek olorak saptannasını gosternıstır. O/sa yapılan hesaplamaya gore yedı besın maddesınden oiuşan bır demetı satın aimak ıcın gectığımız nısan ayında 67 lıraya gerek vardı. Karue ve sıgara ıcmedığı varsayıiarak, hep yaya yuruyen bır ışcının gıda dışı harcamasıy'a bu rakam 122 lıra olmaktad r. Madenlş Araştırma Daıresı aralık 1977'de 2 cocuklu bir aile ıcın 158 lıra net ucret gereğını hesaplamıştır. Bu ıse ayda 4744 lıra olmcktcdır. SONUÇ... 2,5 mılyon emekçıyı llgılendıren asgorl ücret dolaylı olarak başı<a kesımleri de etkıleyecekti'. Asgarı ucretın altında memur ucretleri ayorlamp eş hcle getırılecektır. Toplu sozleşme goruşmelerı yenı asgarı ucrete bakılarak yapılacaktır. Ama, asgarı ucret artışında kesilen vergımn ortışı hep gelırın ustunde olduğundan devlet hazlnesının en buyjk gelıri yme emekcının vergısı olacaktır.  Asgari Ücret Komisyonu işçilerin "yaşama bedeli,,ni gizlilik içinde görüşüyor ASGARI ÜCRET 2.5 MIIYOH I5ÇİYİ I I GILENDIRİYOR IjVEREN KESIMI ASGARI ÜCRET IÇIN 2 500. Il'RK IJ 3500 4000 LIRA ONERİYOR. T 1 0 45 1 9 5 1 32 11 0 13 3 23 98 1 7 57 40 36 12 6 64 26 2 3 95 1 6 27 4 64 4.6 13 3 04 06 1 1 30,0 61 61 05 1 7 7 1 03 23 6,0 3 1 6,0 T : Turkıye (Kaynak B . Brezılvo (Kaynak Haz.ns j Gostergelerı). Banco Lor Brasıleıro). • Destanın baş mımarı Başbakan Sulevman Demırel ın «Mevcut bunalımın gecicl olduğu ve kısa surede aşılacağı» yolundakı sozlerı, dunyanın en cıddı dergı ve gazetelerınde dahı «Hmmm» unlem lerı ve «Insaallah» sozcuklerıyle alaya alınır hale gelmıştır. Ingıltere'de cıkan The Economist dergısmın 25 kasım gunlu sayısında. Turkıye Uluslarorası Para Fonu goruşme'enn'n ele alındığı bır yazı yayınlanmıştır Ankara çıkışlı vazı. Başba<an Sulevmai Derrvrel ıcm Ulusiara'as 1 Para Fonu'ndan 65 mılyon dolarhk bırmcı kredı tranşının kullanı t mıyla ılgılı »standby» onlaşmasının yapı'masının yarariı olocagım kaydettıkten ve «Demlrel bundan sonra kendi lıderliğinde Turkiye'nin yenlden kredi alabllır bır ulke holıne geldıgini one surebılecektir» dendiKten sonra ıHmmmı unlemıyle sonuclandınlmıştır 5 aralık gunu Avrupa ılaves nın Financial Times gazetesınn Malıye Bakanlığı ve Merkez Bnnkası üst yönetmıyle yakın ılışkıler iclnde bulunan Davıt Tonge taafından hazırianan Türki>e bolumu de, qenel ekonomık ve sıyasol gorüntuyu ozetledı<ten sonra, ulkenın aydınlığo çıkacağı yolundakı goruşlerı ılnşaallah» sozcüğüyle noktalamıştır. Turkıye. MC orta<lıqının elmde uç yıllık bır surede. dış kredı bulabnmek umudunu U.uslararası Para Fonu'nun ıkı dudagı arasmdan cıkacak bır söze baglayan az sayıdakı ulkeler kervanına katılmıştır. Hem de. 13.3 mılyar dolarlık dış borcu. 400 mılyon dolara kadar gerıleme eğılımı gosteren rezerv bırıkımının 33 katını. 1,7 mılyar doları guclükle bulabılen Ihracatının ıse 8 katını bulon bır ulke olarak... Bu arada, MC ortaklığının mılyarlarca dolarlık borclanmoları sonunda yıldan yıla artan dış borc odemelerının ıhracata oranı da yuzde 35 auzeyıne ulaşmıştır. BREZILYA ILE KAR$ILA$TIRMA Turkıye'nın dış ekono.nık ı'işkılerlnın Ûcüncu Plân donemındekı gelışımı. gunumuzde dunyanın en fazla borclu ulkesı olan Brezılya ıle korşılaştırıldığında. yaratılan «felaket destanı» butun çıplaklığıyla sergılenmektedır. Brezılya, 1974 yılında 6,2 sılyar dolara uiaşan olaganustu yukseklıkte bır dış tıcaret acığı verdıkten sonra, bu yıl dış tıcaretını dengeye getırmeyı başarmıştır. Bunu. ıhrocatını yuzdo 57 dolayında crttırarak 13,8 mılyar dolara yukseltıp. ıthalatını ıs eyurde 8 kadar kısıtlayarak 13.8 mılyar dolara ındırıp saglamıştır. Ancak, 13,8 miiyar dolar gıbi Turkıye nın sekız katı buyüklukte bır ıhracct olanağma sahıp olmakla bırlıkte, ulke taşıst cuntalarca 30 mılyar dolarlık bır dış borc yu kü altına sokulmuştur. Bunun sonucu. Brezllya • nın dış borc odemelerının son bsş yıllık donemde 2,5 kat dolayında artarak 6,1 mılyar dolara var ması olmuştur. Soylece Brezılya, dış tıcaretlnl dengeleyebılmesıne ragmen. uzun yıllar yalmzca dış borclarını odeyebılmek ıcın her yıl en az ihrocotının yarısı oicüsunde borçionmak gıbı bır tuzağın ıcıne hapsedılmıştır. TÜRKİYE'DE UCRETLER SANAYİLEŞMİŞ ÜLKELERİN BİR KAC KAT ALTINDA ürkıye'de genel ücret duzeyınh sanaylleşmış ulkelerın bır kac kat altında bulundugu gozlenmektedır Buna karşın. ücretlerden yapılan vergl ve benzerı kesıntıler Turkıye'de sanayıleşmış ulkelerden bır kat daha fazladır. Genış bır orta gelırlı ucretlıler grubunu oluşturan muhendıslere ışe gırışlerınde yapılan yıllık brut ucretlerle ılgılı bır araştırmanın sonuçları ııışıktekı tabloda verılmıştır. Tablodakı verıler. 1975 yılı ıtıbarıyle Turk muhendıslerının Danımarkalı meslekdaşlarıncan 6 kat, Bırleşık Amenkalı meslekdoşların dan 4 kat ve Ingılız meslekdaşlanndan ıkl kat daha az ucret aldıklarını belırlemektedır. T Öte yandan, Tu r kl/e'de mühendıslerin ücretlerınden yapılan kesıntıler da beşte ıki duzeyınde olmaktadır Benzer buyukİLkte bır kesıntının varolduğu Danımarka dışında bu oron. otekı sanayıleşmış ulkeler Icın beşte bıre kadar gerılemektedır. Boylece, Turk murondıslerının yaşam koşulları yobcncı meslekdaşlarına gore cok daha kotuleşmış olmaktadır. llışıktekl tablonun ortaya ko/duğu bır başka gercek ıse, yakın gecmışte dunyada en yuksek ücret duzeyırs sahıp olduğu bllınen Bırleşık Amerıka nın, 1975'da altıncı 6iraya duşmesıdır. MÜHENDİSIM YAPIIAN ÖDEMIlEft Başlangıç Ucretl Donlmarko Federal Almarya Isviçre Norveç Belcıka Bırleşık Arrerıka Fransa Isvec Italya IngMtere Turkıye 1971 $ 6 406 8 487 7 228 8 009 7 931 11 280 7 931 8 729 6 754 4 825 1 620 1975 $ 20 421 17.506 16 720 15 886 15 078 14 940 14 73Q 13.227 10 855 6 935 3516 BORCLANMA Turkıye ıse 19/3 1977 dönemınde ıhracatını yuzde 31 dolayında arttırarak 1 7 mılyar dolara yukseitebılmıştır. Dorduncu Plân yıllorında bunun uzerınde bır artış olası degıldır. Turkıye'nın ıtha.otı ise 2,5 katı aşan bır buyumeyle 5.7 mılyar dolara tırmanmıştır Borclanma gereksınım 7 kat dolayında artT'ştır Toplam dış borc y j ku de uce kotlanmak uzeredır. Yıllık borç odemelerı 6 kat dolayında artarken rezerv bırıkımının beşte dordu entılm ştır. Turkıye, bır an once durdurulmadığı takdırde bu gıdışıyle tıpkı Brezılya orneğınde olduğu gıbı dış kredı bulaoıldıgı olcJde nefes alabılecektır Buysa, tepede bırıken akbabaların gudumunde sun'i teneffusle yaşamak aniamına galmektedır. NOT: Ocretler ABD Doları clnsinden ve burüt yıllık olarak verllmlştlr. unumuz olaylarını değerlendlrmede zaman zaman tarihe başvurmak buyuk kolayhk saglıyor. Çok kısa geçmışe bakılarak gunumuzdeki olaylar belki daha açıklık kazanıyor. 195060 yıllarını sımgeleyen bırkoc olay anılardan hic sılınmemıştir. Bunlordan bırı DP Iktidarının gelir gelmez oz Turkceden aşırı kacışıdır. Ezanın yeniden aropça okutulmasıyla başlayan an dilden kacış, daha sonra tum devlet carkını kapsamayo ve tum yazışmalara yansımaya başladı. Bakanlar «vekilı, milletvekillerl <mebus», cumhurbaşkanı «reısi cumhur» oldu. Bu konuda o denll ilerl gidildi ki, Mıllet Meclisi kursusunun arkasında yazılı bulunan •egemenlik ulusundur> yazısı kaldırılarak chakimlyet milletindir» biçimine dönuşturuldu. G Tlmbergen Ankara'ya gelerek bu konuda calışmalar yurutmuştu. Ekonomideki sanayi dalları arasında ayrıcalık yaratma yıne o donemın poiitikaları arasında yer alır. «Her mahallede bir mılyoner» yaratılacaktı. Ama, sorun o «milyonerm kım olacağı» noktosında toplanıyordu. Korarı sıyasal iktidar veriyor ve acıkça bır sanayı dalı, dığerıne yeğ tutuluyordu. Bırınln digerine yeg tutulmosı, ona ayrıcalık tanınması tumuyle ssermayeiktldarı ilışkilerinden kaynaklanıyordu. Gunumuze bakdğımızda iklncl Cephs lan önlemlerle blraz olsun duzelmeye yuz tutmuştur. Ikinci Cephe Hukumetinin aldığı önlemler ise, bunalımı daha da yogunlaştırıcı nıtelıkler taşımaktadır. 1950 60 Ile gunümuz arasındaki ekonomık politika buyuk benzerlikler gostermekte. cepheciler sankl «aslına rucu» etmektedirler. Ama onemli bır fark vardır bugün. cFaşlst diktatorlük kurulduğu sırada ekonomik bunalımın en derin noktası aşılmtştı. Ancak buna rağmen, beklenen ekonomık atılım gercekleşmedl Başta Işçl ve koyluier olmak uzere, halkın buyuk bolumünün gelirl YORUM lışıyor, devlet aygılı lcinde yenl memurlyetler kurorok gorev verdiklerı klşilerl de Iktldara ortak ettıklerine mandırıyorlordı. Oysa. ekonomik bunalımdan zarar gormeyen tek kesım tekelcı sermaye idı» (Elfrıede Lewerenz, Dıe Analyse Des Faschismus, 1975, s. 81 83). Hıtler ycnetımının nıtelıklerını sergıleyen bu olıntı GSlında uzerınde uzun uzun duşunulmesıni geruktıren noktaıarı kapsamokladır. Anılan kıiabın dıger bolumlerinde sermaye arosında nasıl ayrımlara gıdıldıgı ve kuçuk sermayenın nasıl ezılerek buyuk sermayeye hangı olonaklorın tanınmış olduğu anlatılmaktadır. Ikinci Cephe Hukumetı DP'nın «mırasını» payiaşmak Icın yarışmakla, aynı ıktısat polıtıkasını ızleyen uc partı aralarında bır butunluk oluşturmaktadır. DP on yıl sureyle tek başına iktidarda kalmış ve kendı ıcındekı çelişkilerı taşımasını bılmıştır. Bugunku hukumet, uc değışık sıyasal partmın degışık goruşlerınl yansıtmasına ragmen, belkı bıraz ters gelecek ama, celışkılerını tek bır partı imış gıbi uzlaştırmaktadır Kavgayla da olsa, sonunda uzlaşma saglanmaktatiır. Çunku, temelde ucu de aynı iktisat politıkas:ndan yanadır. Zaten bır araya gelışlerının ve varlıklarının nedenı budur. Onun ıçıncnr kı, onlcrın kendı aralarır.da cıkacak bir celışkıden buyuk sıyasal değışımler beklemek belki fazla bır lyımserlıktır Onların dilıyle «oslına rucu». oz Turkce deyimle «gerıye donen» ya da bu çabayı gosteren Demırel ve oriokları bvntian sonro cok daha genıs ekonomık onlemlcre yonelecek karar gunlennı yosamaktadır Uluslorarası Para Fonu'nun yeniden Ankara'ya gelmesinin beklendıgı su gunlerde K9 Eylul 1977 Karorlarmnı ondıran kararların kımseyı yadırgatmaması gerekir. Cephenın sureklilıgi buna bağlıdır 1S58'de olduğu glbi... O doneml simgeleyen bir başka örnek, Aziz Nesin'in dile getirdiği ünlu «Kazan Toreni»dır. Iki gunde bir temel atmak, kordela kesmek, «nurlu ufuklara» yonelmenin onemil gosterilerlnden sayılmıştır. Uluslararası Para Fonu (IMF) Turklye'nin tarlhlne ilk kez 1958 yılınd* girdl. Unlü «istikrar tedbirlerı» Turk Ekonomisine o tarihten «miras» kaldı. Ve bu onlemleri yina 1958'ın buyuk devaluasyonu Izledl. Sekizdokuz yıl Turkiye'nin her türlü gerekleri «Sam Amcaıdan karşılandı. Ancak, dış ticaret açığı giderek artınca, fıyatlor hızla yükselınce, toplumdc huzursuzluk yoğunlaşınca, yardım kesilince, Amerıka'ya sırt cevrilip Sovyetler Birligi'ne yonelmekle durumun kurtarılacağı sanıldı. Çozümun, ekonomlk sisteml tumuyle değiştlrmek olduğu gerçeğl bir turlü benimsenmedl. O yılların muhalefeti bir «plânı sözü tutturmustu cPlanlı kalkınma donemine» geCİImeliydi Bu tartışmalann sonucunda «plânı kavramını iktidar da benimsemlj ve unlu Aslına Talçm DOĞANHukumetinin belkl değlşlk kılık ve kılıfto, ama aynı yontemlerle Iş gorduğü ortayo cıkmaktadır. Belli noktalardakl benzerlikler, aslında belll noktalarda da ayrılıklar temelde ızlenen iktisat politlkasının pek de farklı olmadığını göstermektedır. Cepheciler plânın diilnden rahatsız olmakta, kullanılmış sözcuk lerı tek tek değiştırmektedirler. Ama asıl rahatsız oldukları plân duşuncesinın kendisldir. Plân zaten ne olduğu belli olmayan bir nıtellğe burunmuştur. Ne var ki, plânın varlığı bile onlorı tedirgin etmeye yetmektedir. 1950 1960 doneminde belıren ekonomik çıkmaz, o yılların sonuna doğru alınmış ohemen hemen hlç artmamış, kucuk esnof ve sanatkârların 1935 yılında yaptığı ticaret hac ml 1931 yılının cck altıno duşmüstu. Tüketıcı fiyatların tekel fiyatları duzeyıne yükseltilme sıne izin venlmemesı perdesi altındo, Hiller Hukumeti 1934 yılındo kuçuk esnofın ve sonatkârın kazanclorını kırptı ve sayısız esnafı «aşırı fıyatlardan satış yoptıkları» gerekcesıyle tutukladı Fasıst hukumetın bu ekonomık ve polıtik boskılar sonucunda kentlerde orta tabokadaki huzursuzluk da artmaya başladı (.. ) Demagojik propagandayla klmi kucuk burfuva cevrelerine yaklaşan faşistler. devletin nitellği uzerıne yanılgılar yaratmaya ça SANAYi BAKANLIĞINA BÂGLI KURULUSLARIN 2.7 MiLVAR DOLARA GEREKSiMiMi VAR Sonayı ve Teknoloıı Bakanlığına bağlı kuruluşlar tarafından yurutulmekte olan ağır sanayı yotınmlarının toplam 2 mılyar 788 mılyon dolarlık dış fınansman gereksınımı olduğu hesaplanmıştır. Sanayı ve Teknoloıı Bakanlığına bağlı Makına ve Kımya Endustrısı Kurumu, T. Şeker Fabrıkaları. Azot Sana/ıı Genel Mudurlüğu, Seka ıle bunların ıştırakı nıtelıgınde olan Testaş, Temsan, Tümosan ve Taksan'ın surdurmekte olduğu pro|6lerın 3 mılyar dolara yaklaşan dış fınansmon gereksınımlerının büyuk b>r bolünru lcn dış fınansman kaynağı bulunamamıştır.