Katalog

Elleinstein: "Her ülkede sosyalizmin biçimi farklı olacak 55 ean Elleinstein Fransız Komünlst Partlsl üyesi ve tarlh profesorudur Marksıst Araştırma ve Inceleme Enstltusu Mudur Yardımcılı ğı gorevlnı de yuruten Elleinstein. 1973 seçımlerlnde partısinm Parıs ın unıversıte bolgesı olan Ouartıer Latln adayı ıdı, 1378 yılında aynı bolgede adaylığı yenılenecek olan duşunur, Fransız Komunıst Partısı ıçınde, zaman zaman yonetımın uygulamalarına muhalefetl lle tanmmıştır Elloıns teın'ln «Sovyetler Blrllğl Tarlhl» ve «Stalln Uzorlne» adlı yapıtları kendıslne Komunıst hareket lclnden de eleştırıler yoneltılmesıne nedon olmuş tur. J leon Elleinstein ın son yapıtı olan «Ortak Program Cumhuriyetl Fransızlarına Açık Mektup» da bır cok cevrede buyuk yankılar uyandırmıştır Jean Elleınsteın ıle Le Monde un onde gelen yazarlarından Pıerro Vıanson Ponte'nın ynptığı konuşmayı sunuyoruz SORU Bugun blr Batı uygarlığı bunalım Içln de bulunduğumuzu soylemek belkl az blle olacak Slz gunumuzde bu bunalımı nasıl goruyorsunuz? YANIT Heınen belırteyım ki. bunalım yanı değıldır Bunalım çagımızın buyuk değlşmezldır ve 1914 dunya savaşı ıle başlamıştır Avrupa devletlorl arasmdakı anlaşmazlık bu kıtanın bazı devletlerlnln yıkılmasına yol açmış bu durumda. Spengler'ın sozunu ettıği Batı uygarlığının çokuşunu hızlandıran bır etken olmuştur 1914 savaşına kadar dunyada ekonomık bakımdan egemen olan Batı Avrupa bu tarlhten sonra, tıcaret ekonoml ve teknık alanda tum ustunluğunu yıtlrmış ABD dunyanın en onde gelen ulkesı olmuştur Da ha sonra, once ABD'nı sonra Avrupa'y1 derlnden etkıleyen 1929 krızı başgostermıştır 1970'lerın başlarında yeni blr ekonomık krızln onhabercısi bellrtıler başgostermeye başlamıştır 1974 yılında ekonomik bunalım bazı Avrupa ulkelerını cok sert bır şekllde etkllemlştır Bu yenl tıp bır bunalımdır ve ustesınden gelınmesı, 1929'dakınden çok daha güç ve karmaşık çjorunmektedır Hastalık 1929'daklnden daha hafıf sanılmaktadır. oysa dış belırtiler oncekı kadar etklleyıcl olmasa bıle kanımca bugun durum çok daha ağırdır SORU Ben slze uygarlık bunalımından söz •ttlm, slz bana ekonomik bunalımla yanıt verlyorsunuz. YANIT Haklısınız, ama ekonomik krlz uygarlık krızının en onemlı en tayın edıcı etkenlerınden blrldır Ekonomık ve sosyal bakımdan kendlnden emın olmayan ve bugun bızım lcınde yaşadığımız sorunlarla, ozelllkle işsızlık sorunuyla. karşı karşıya bulunan bir toplum doğal olarak bu nalımı ağır bır toplumdur Ekonomık krlze doğal olarak sosyal krız de eklenır SORU Slz bu bunalımı nasıl tanımlıyorsunuz? YANIT Soz konusu olan blr Istlkrarsızlık bunalımıdır ve toplumun ınsanlara çalışmalarında sağladığı olanaklarla gerçekte teknık ve teknolollk açıdan sağlayabılecekleri arasındakl bağlantısızlıktan eşıtsızlıkten doğmaktadır Teknoloıı gelışıp lylleştlkçe, loplumumuzu oluşturanların coğunluğuna ozellikle halkın en guç koşullar altında bulunan kesımlne bu gelışme ve lylleşmekten yararlanma olanakları daha az tanınmaktadır Fransa da Işsullk. aktıf nufusa oranlandığı zaman bile tarıhımlzde şlmdiye dek hiç bu kadar onemll boyutlara ulaşmatnıştı ve bu gıdışın deqışeceğını gosterır bır belırtı de henuz yoktur Ça lışma yaşına gelmış gençlerın dortte bıre yakın bır bölumu Işslzdlr ve bu muozzam blr orandır. Ustellk Işslzllk, Işslz olmayanları ama her an ışslz kalma kabusu lcınde yaşayanları da etkılemektedlr Bu Insanı ıçlne aldığmda sıkıp boğan blr kurşun cubbo gıbıdır Olayları dramatıze etmeden, sefalet edeblyatı yapmadan da bu durumun doğurduğu Istlkrarsızlık ve guvenslzllk duy J gusunun ne olduğunu anlayablllriz Oysa bız, sevlnerek söyluyorum kl, savaşların olmadığı. somurqelerln bulunmadığı blr dönemde yaşıyoruz, ama aynı zamanda gençler Içın az Iş ve geleceklerl açısından az çıkış yolu vardır Sanıyorum ki bu olgu italya'da meydona gelen olayları ve şu anda Fransa'da olmakta olanları acıklamaya yetmektedir Boylece ulkemlzde yapılmaması geroken davranışlara ve uyuştururıı maddelere doğru kayan tlpler ortaya çıkmaktadır FRANSIZ KOMUNIST PARTİSl UYESİ OLAN TARIHÇI JEAN ELLEİNSTEİN. PARTI iÇINDE YÖNETİMIN UYGULA MALARINA MUHALEFETI ILE TANINIR ELLEİNSTEİN LE MONDE GAZETESINL VFR DIGI DEMECTE DUNYA ÇA PINDAKİ EKONOMIK BUNA LIM BU BUNALIMIN FRAN SA'DAKI ETKILERI BATILI SANAYI ULKFI ERINDF SOS YALIZMf GEÇIŞ VE DIGER KONUI ARDAKI GORUŞLtRI Nl ANLATTI FRANSIZ KOMUNIST PARTİ Sl UYtLERINDEN TARIHCI JEAN ELLEİNSTEİN «fEODA LİZMDCN KAPITALIZME GE CIŞTE. NASIL Kl ULKEDEN ULKEYE VF ÇAĞDAN ÇAOA BUYUK FARKLILIK' ^ OL MUŞSA SOSYALU..I GE CIŞ YOLIARI DA AYRI AYRI OLACAK > «TARIHCİ OLARAK BEN OLAYLARA DAYANIRIM VE GÖNULLU BIR MILITAN OLARAK DA GELECEĞE ILIŞKIN BAZI UMU1LARIM VE BIR PROGRAMIM VAR » FRANSIZ KOMÜNİST PARTİSİ ÜYESİ ELLEİNSTEİıYE GÖRE EKONOMİK BUNALJM, UYGARLIK KRÎZÎNÎN EN ÖNEMLİ ETKENLER1NDEN BİRİ insanlığın gelışmesıni sağladı, maddl yaşamımızın her alanında ılerlemeler duzelmeler getırdı Bu gellşme buyuk olcude ışcllerln. emekçilerın kapıtallzmln kendılerıne kabul ettırmek Istedigi yaşam koşullarını duzeltmek ıcın verdlklerı savaşımın sonundu sağlanmıştır Valery Gıscard d Es talng'ın «Fransız Demokraslsl» adlı yapıtında cok dogru bır şekılde belırttıgı gıbı «Markslzm Batı Avrupa sanayl toplumlarının kendi kendinl daha iyl çozumlemeslne, ışçl sınıfının da uzun yıllar kabul edllmemekte dlrenen haklarını çekip almasına yardım etmlştlr» Buqun ortaya çıkan borıı yalnız bır nıcelık sorunu değıl aynı zamanda bır nltelik sorunudur da «Acaba kapitalizm bugun hala insanlığın çogu icln uygun ve coğunluk Içln her gecsn gun blraz daha iyiye doğru giden yaşam koşullarını saglayabıllr m l ' ı Ekonomık krızı de gozonunde tutunoa bundan emın olamıyorum Hıo kuşkusuz kı bu durum insanların kendi aralarındakı ıllşkılerde oldugu qıbı doqa ve devlet ıln ılışkılerınde de ypnı soıunlar doquruyor. ışte uygarlıgımızın bunalımı budur Bu bunalım hep dışla ılgllldir ben de kabul edıyorum kl. hammadde ve petrol fıyatlarının yukselmesıne karşı yapacak bir şeyımız yok hem de ıçle Ilgllldir ışte burada soz konusu olan yaşam turumuzun teknık olanaklarımızla uyumlu hale getırilmesıdır SORU Tarlhçi olarak blllmsel keslnlikle bağlısınız ve hlç kuşkusuz, ylne kuşkusuz futuroloıinin ongorulerine fazla bei bağlamayıp onları kuşku ile karşılıyorsunuz Politik bakımdan anga|e (gonullu) bir klşl olarak kapltallst toplumun uzun gelecekte komünlst topluma donüşeceğlne Inanıyorsunuz Blzim toplumumuzun genel gelişmesını nasıl gorduğunuzu anlatablllr mlslnlz? YANIT Evet tarıhçı olarak, ben olaylara dayanırım ve gonullu bır mılıtan olarak da gelecek konusunda bazı umutlorım bır programım vardır Inanıyorum kl yukarıda soz ettiğımlz sorunlarla karşılaşan çağımızın Insanları şıındıye kadar gorduğumuz uretım bıcımlnl yenıden ele olıp gozden geçırmemezlık onun getırdlğl çözunı yollarını blr daha Inceleyerek sorumlu tutmamazlık edemezler önce blr soru soracağım Acaba bugunku toplumda kaışı karşıya bulunduğumuz sorunların sorumlusu kapıtalizm mı, yoksa sosyalizm mı? Bız sosyalızmı tanımadık. kapıtalizm ıse Ikl yuzyıldır toplumumuzda egemendır O uretım ve tuketim anarşısı lle bunlardan doğan kör ıle acıklanabılır Bu durum da sorunlar ortaya cıktığında onların çozumunu engellemokledır Insancıl ilışkılerle, ınsanın doga ıle ılışkılerıyle hıç ılgılen meden sadoce en rantabl olanı gozonunde bulundurarak yurumekteylz Örneğın, doğa kırlenmesıyle savaşıma karar verılse, hemen denecek kı boyle bır karar uretım sırasında dogayı kırletmeyen tırmaların yararına olacaktır Bunu kabul edıyorum Ama uretlmı sırasında doğayı kırletmeyen fırmalar klrletenlerden çok pahalıya cıktığı ıcln bu sorunu aslın da bu yolla lıic bır zaman cozemeyeceğız YENi BiR HAÇLI SEFERi SORU Yani ekolo|l (çevre bilim) sosyallst mi' YANIT Gozlemım o ki, bu gelışıne ınodelıne kapıtalızmm cagdaş ınsan toplumunun so runlarını çozmedekı yetersızlıgıne aczlne karşı, cok renklı, ama her zaman zorunlu olaıak kapıtalızme karşı suvaşım verdıgınm bılıncınde olmayan bır protesto hareketı gelışnıektedır Cevre bılımcı hareket, kopıtalırme karşı savaştığının bllıncınde değıldlr ya da bu bılınc onda tam oturmamibtır Ama ozuncle bu hareket antıkapıtalısttır O başka turlu olamcu cunku kapltalızmın sonuçlarına, uretım tukelım anarşısıne ve kar duzenlne karşı koymaktadır Bır anlamda bu adaletsızlıge karşı yenı bır lıaclı seferıdır, gençlerın ge lecek Icln ısteklorıne yanıt veıen onlara gelecekten bır şeyler ummalarını sağlayan bır savaşım Bu savasım ekonomıden en uzak alanlar ıçln de geçerlıdlr Orneğın cınsellıkte verılen savaşım da budur, ayırıma karşı savaşım vorılmektedır, o ayırım kı, bazı gruplar cınsel tutumları dolayısıyla onun kurbanı olmaktadırlar, homoseksuellık glbı. Bu tıpkı ırkcılık, ırk ayırımı gıbı bır davranıştır ve sozu gecen savaşımda homoseksuel olmayanlar da bu ayırım ve aşagılamaya kaışı savaşımı desteklemektedırler Başka bır ornek alalım, Iş kazaları, gecenleıde okudum Fransa da her yıl 5 200 000 Iş kazabi olnıaktadır ve bunların 12 OOO'I oldurucudur Bunlaıa bır de uygarlığın sonucu olan trafık ka/alarını ekleyebılırız Bu kazalarda olumlerın daha az olmabi lcın çok aı bir çaba yeterlıdır Bır kez savaşlar ortadan kalktıktan son ra boyle bır sey olacagını umarım gelecek yıllarda buyuk catışmalar bu alanlarda meydana gelecektır SORU Bu buyuk tartışmalarda yanıt ne olablllr? sosyallst dan cok daha az guzel olduğunu farketmlyoruz Guzelllk kavramı kayboluyor Bır çok kez toplumumuz eskının kurallannı acımasızca hovardaca harcamıştır, bızler eskılerın çok kısıtlı olanakla'la meydana getırdıklerı onıtları yapamıyoruz artık SORU Pekf eskl kentlere duyduğunuz bu özlem lle bugun mllyonlarca Insanın, yenl kentlerde belkl estetlk açıdan mukemmel olmayan ama «skllere oranla gereksinmelere yanıt getiren, uygun rahat evlerde oturmaları gerçeğlnl nasıl bagdaştırıyorsunuz? YANIT Bu noktada eskiylo yenlyl bu açıdan karşılaştırmamalı Ben yenı kentler yapılmasından şlkayetcı değılım, yalnızca gözlemlerlm sonucu, guzel kentler yapılmadığını söyluyorum Benım ıcın secım guzel blr kentle yoksullar ıcln yapılmış gecekondular arasında değıl, guzel bır kentle çırkın bır kent arasındadır kl guzel bır uy garlığı teknısyenlerlmlz yapabılır, ama bu ya pılnııyor Kapıtalizm uç yuzyıl boyunra teknoloıının ve YANIT Bazı duşunurlerin orneğin Raymond Aron un belırttığının teibine, Batı nın çokuşu Marksıst sosyalizm yuzunden değıl. ama bu sıstemln sozu geçen ulkelore yerleşememış olmalarından dogmuştur Dogu Avrupa, Sovyetler Bırlığı ve Çln de azgelışmib toplumların sorunlarını ç o i mek durumuyla karşılaşılmıştır, gelışmış sanayl toplumlarının sorunları degıl Ama bu durum sosyallzmln Batının borunlarını çozmedekı yeteneğlnın kanıtı olamaz Bunu kabul ederim hatta, olaylara yuzeyden bakan bır gozlemci ıçın bunun tam tersı de soz konusu olabılır Bana gore bu durum ne olumlu ne de olumsuz blr kanıt olarak alınabllir. Soz konusu olan başka bır şeydlr. Biz tamamen değışık bır durumdayız ve uygulayacağımız sosyallzmde aynı deylml kullansak blle tamamen ayrı olacaktır. Blzim sorunlarımızla bugunku sosyallst toplumların sorunları aynı değlldir. Onların sorunları ekonomık gellşme, burokrasi ve sosyallst demokrasinin derınleştırılmesı ya da or taya çıkarılması gibı sorunlardır Bu sorunlar lle blzlmkller arasında koşutluk (paralellık) kurmak Doğu'da iyl yuruyemeyen şeylerln bızde de yurumeyeceğlnı soylemek ayakta duracak kanıtlar değlldir ve tarihi gelışıme ters duşen soflzmler olarak kalacaktır Bır anlamda dunya komünlst hareketi de böyle duşuncelere guc vermlştir. Çun ku onlar yzun sure surekll olarak Sovyet sosyollzmlnl referans olarak vermış ona bağlanmışlardır Blr sureden ben sozü gecen hareket Sovyet Sosyalizmını kendılerl Için gecerlı kabul etmemekte ve buyuk blr gucle getıreceğl butun sonuçları da gozonunde bıılundurarak Batı Sosyalızml sorununu ortaya atmaktadırlar SORU Avrupa komunlzmlnden m| söz edlyorsunuz? YANIT Blr anlamda Istersenız Avrupa komunlzmı dıyellm Ama bu tartışma goturen va eoğrafl bakımdan sınırlı bır deyımdır Bu deylm buyuk blr anlam taşımıyor Gelışmış Batı toplumlarının hepslnın ortak bazı sorunları vardır. Kuşkusuz, bu ortak sorunlar, buyuk mıllıyet ayrılıklarına karşın ortak bır duşuncenin urunu olan reçetelerl gerektlrmektedır Bır kez daha soyleyeylm. sosyalıst ülkelerln karşılaştıkları guçlukleri yadsımıyorum Bunları kıtaplarımda cok kez uzun uzun verdlm ama bellrtmek Isterlm kl, bu durum 8osyalizmın Batı toplumlarının sorunlarının cözümü lcin yeterslz olduğu anlamını taşımaz Çok kez yazdım feodalizmden kapıtalizme geçlş ulkeden ulkeye, cağdan çağa buyuk değışlkllkler göstermlştlr. Sosyalizme geçişte de aynı şeyin neden olmaması gerektlğini anlayamıyorum Burada sos yallzme geçlş yolları ayrı olacağı glbl her ülkenln sosyallzminln şekli de farklı olacaktır. (Dıs Haberler Servlsl) HASTA BiR TOPLUM SORU Bu gellşmeyl mlydl? Manc ongormemlş YANIT Gormuştü. Komunıst Manlfestosunun şu cumlelerını hatırlamaktan kendımi alamıyoruırı «Burjuvazl şlmdiye kadar ulu, saygıdeger olarak kabul edllen her turlu kurum ve illşklyi kutsal gorunumunden uzaklastırmıştır. Kendi çıkarlarına, doktor, hukukçu, din adamı, ozan ve blllm adamlarmı blrer ucretll hallne donuşturmuştur. O, alle lllşkllerlnl duygusal tulunden sıyırmış ve basıt blr para lllşklsl hallne sokmuştur. Burıuvazl egemen olduğu her yerde, babaerkıl, feodal, temlz sevglye dayanan lllşkllerin tumunu değiştlrmlş ve acımasızca Insanı doğal ustune bağlayan çok renkll bağların tumünu kopararak, Insanla Insan arasında herşeyln peşln odemeye dayandığı çıplak bir çıkar lllşklsl bırakmıstır. Kutsal dindar saygılı tltremeler, şovalyeca heyecanlar, kaba melankoll glbl tum duyguları egolst çıkarlorın buzlu suyunda boğmuştur. O insanı alışverlşln değerleri lclnde eritmlştlr. Yılların deneylerl ve yaşamlarıyla edlnllmlş toplum guvencesl altındaki duyguların bağışıklıkların yerlne tek ve utanma sıkılma bilmeyen blr ozgurluk getlrmlşler, o da serbest mubadeledlr. Tek kellmeyle polltlk ve dlnl duşler arkasına glzlenmls ustu kapalı somurunun yerlne, açık, edepslz, tum kuruluğu Içlnde dogrudan blr somuru getirmıştir» işte bızım uygarlık bunalımımızın temelınde yatan da budur. Yuzyıl boyunca bur)uva oğreti. savaşlar, mılllyetçılık ve kolanyallzm sayeslnde burjuva toplumunun gerçeğınl gozden kaçırmayı becermiştır Ama artık çırılçıplak açığa çıkmış bulunmaktadır Artık herkes bılıyor kl, Fransa son otuz yıl Içlnde, ondan oncekı blr buçuk yuzyılkınden çok daha fazla degışınıştır Artık orta kentler uleksl lıaline goldık, oysa daha onoe. kırsai bolgelerden ve kuçuk kentlerden oluşan bır toplumduk Artık şehlrlerımızln çevretıinde olsun taa bağrında olsun gunluk çalışmamızda Insancıl sıcaklık yoktur. Aile çevreslnde ozellıkle televlzyonun gelişmesl yuzunden konuşulmaz tartışılmaz, sessızlık egemendlr Inbanın doğa lle lllşkllerl de> ortadan kalk maktadır çunku doga ya yok olmakta ya da kwlenmektfidır, bu durumun yalnızca Fransa'ya ozgu olmadığını da belırtmellylm Teknık gellşmeye karşın insan kondı kendıni daha lyl hissedememek tedır Hugo Baba nııı (Vlctor Hugo)) aynı olaya dokunduğunu goruyoruz şoyle dıyordu Hugo Gelışme dıyorlar, ama nereye gıdiyoruz? Ne ıstlyorlar? Bu gelışme çlceği burnundakı gençllğl kırıyor Maklnalara ruh verirken. Insanınkınl ıçınden çeklp alıyor Bu gerçeğl hergun görmek olosı değll, cunkü bUer de anrak buqunun lclnde yaşamayo alışıyoruz. Ömeğın kentlerımlzln orta cağda olduğun ANKARA... ANKA.:: Doğan Avcıoğlu'nun Tarlhl, başkentll dostları arasında guncel konu oldu blrden Çamlıca tepeslnden, Urallara, Altaylara uzanışı, tarlhlmlze devrlmci blr ısık tutması buyuk llgl topluyor Turklye'nin tarihlnl blr dlplomatımız da yazıyor şu gunlerde Eskl Atina elçlmlz de Oran'dakl evınde yazarlıgo başladı Osman Olcay'dan sonra Kamran Gurun de Dışişlerl Bakanlığı'ndakl surgun yaşamını yazarak değerlendlrlyor. Doğan Avcıoğlu'nun yazdıkları geçmış yuzyıllordan bugune kopruler de kuruyor klml soyleşllerde. Söyleşllerin saplandığı tartıymaların başında da •Turkler barbar mı?» sorunu gellyor Âvcıoğlu'nun Köprüsünde Tartışmalar.. Mlmar ozan Cenglz Bektaş, ayagında Edlrne'nln tozu, Turklerin barbar olmadığını savunuyor Içtenlikle. iklncl Beyazıd Kulllyesı'nl ornek verlyor Bu yapıtı gezdlnız mi bllmem? Başlı başına blr olay kultur yaşamımızda Tarlhe, Vlyana kuşatmasından daha çok ışık tutacak bir yapıt Ikınci Beyazıd Mimar Hayrettln'e bir buyruk verıyor, bu yapıt gerçekteşiyor. Blr caml, konukevl, tıp medresesl, blmarhane, halk mutfağı. Onbeşlncl yuzyılın son çeyreğl. blmarhanede haftada uç gun muzik var, bahçe çiçok dolu çicekler arasında sular akıyor Akıl hastaları, korasevdalılar bu ba.ıcede clcekler arasında dolaşarak. muzik ve su sesi dlnllyerek tedavl edlliyorlar. Aynı çağda Fransa'da ve otekl Batı ulkelerlnde okıl hastaları, karasevdalılar zlncire vuruluyor. Ama blr de bugune gelellm: Onbeşlncl yuzyılın son ceyreğlnde halk mutfağı olan yerde sunl gübre depolanıyor bugun .. Vakıflar klraya vermls.. Tıp medresesl Mlllı Turk Talebe Blrllğl Oğrencl Yurdu olmuş. Orta oğrenlmden çocuklar barınıyor, her yanda koyun postları asılı. Yuzyıllarca önce karasevdalıların su seslyle, muzlkle, clcekler arasında onarıldığı bimarhaneyl hamam yapacaklarmış. Tıp Medreseslnde de muezzin kursları var bugun... Cenglz Bektaş mlmarca kaygusunu bellrtlyor. Yapılara Işlev bularak korumak en e"oğru yol, ama Işlev bulmakta uygulanan yontem çok duşundurucu... Peki Ankara Palas'ı nasıl koruyoruz? Mescltler yaparak, Ataturk'un koşeslni yokederek değll m l ' Oysa Ankara Palas mimarlıkta ozdeğerlerlmlze donduğumuz blr doneml slmgellyor. Mlmar Vedat yapmış. Ataturk, Başkent Ankara'nın uygar blr otele kavuşmasını Istemlş, yabancı konukları orada agırlamış, başkentll kadınlar llk kez baloya gltmişler bu otelde Şlmdl de takunya ve takke lle dolaşıyor MSP'lller. Slyasal soylevlerde tarlhsel değerlerden sözedlllr, ama o değerleri saygıylo koruduğumuz söyleneblllr mi? Bu gellşmeyi siyasal barbarlık diye nltellyor başkentlıler .. FÜREYA'NIN KUŞLARI Fureya'nın serglsl Ortadoğu Teknlk ünlversltesl'nde kanlı olayların yaşandığı gune rattladı. O I\Tüş«ref HEKİMOĞLL' güzellm kusları huzünle seyrettl başkentlller. Artlzan Oalerlsi'nde buluşanlar, sanat olaylarının Ankara'nın klrll havasında, Blzans turu polltlkayla çurümuv ortamında, bataklıkta açan lotus nltellğinde olduğunu konuşuyorlardı. Fureya'nın Kuşları kanlı olaylara, blr çok anababanın kolunun kanadının kırıldığı gunlere rastladı, ama barışçıl çağrılar yapmaktan da gerı kalmadı. Klml tabakta, klml tavanda uçmağa hazır, dokunduğunuz zaman tuylerlnln yumuşaklığını duyuran kuşlar bunlar. Blr de kuşevlerl var. Blr CHP'II Ecevlt'lere yakıştırdı bu evlerl. Oran'dakl evde bir kuş, daha dogrusu guvercın evi var gallba . Bllmem duydunuz mu, kuş sevgısi hayll eskl ulkemlzde. Vaktiyle Slvas'ta kuşlar Içln vakıf kurmuş blr kuşsever. Uç dukkânının gellrlnl kışın sıcak ulkelere goçmeyen kuşlara bırakmış Eskl mlmarlar da buyuk yapılara blr kuşevl koyarlarmış mutlako. Istanbul'do Laleli CamH'nds ya da başka yapıtlarda hâlâ duruyor bu mlnlk evler .. Kuşlara ev yapan, vakıf kuran bir ulusun barbar olabileceginı duşunemıyor Insan. Ama bugun, blr çok gencin uçmak gucunu bulmadan kurşunlandığı blr ulkelede yaşıyoruz değil mi? Kuşseverllk bir yana, Insan sevglsine, barış ozlemlne, umuda kurşun sıkanlar var Sanatçılarımız kuşlar, clcekler serglllyor, Iktldarını yitırmek hırsıyla gozu donen klml polltlkacılar kanlı tablolar Doğan Avcıoğlu'nun yazılarını okuyanlar yuzyıllar öteslnden bugune kurulan koprude, bu olumsüz değlşlkllğln nedenlerlni bulmayı umut edlyorlar .