Katalog

PÖR I GJMfltffilm 1 AIAUK 1977 teı pnz Bü/ümek ya da büyümemek!. «Ve/ir olrriussun arra. adarrî olamamışsın> öykusü. Turk geieneklennde, ortık burava yeniden yazmomıza gerek kalmayacak kador yaygındır. cAkıl yaşta değil. baştodır» sözümüzun de ayrıco bir ccıklamaya gerek duyulmoyacok kadar jyi anlaşıldığı gibi. Diümizde büyümenin Fırın ekmek yemekle» olcüidüğü da vardır. Bczıları bir fırın'a, bazı!arı ise, bin fırınla.. Yosolorımız, kisiyi 18 yaşına basıncc buvürnuş kabul sderler. Kodınsanız bir avantajın:z daho vardır. Evlendiniz rnı. buVümüş oİLTStınuz. Buvümek vosol olarak herşeye izin verir. oy vormek dış;ndo.. Nedense, Turkiye Büyük Mület Mecllsı'r.e Birecek kışıye oy vermek icin, üc yaş daho büyümek gerekir. BCıyümek akıü'jnmak, adcm olmak uzenne sözu uzatacak değıliz. Sadece eirafmıza bakmanızı oğütlenz.. Ne 18 yaşında buyük adamlar goreceksiniz. ne 40 yaşındo cocuklor. Hele hele bugunierde.. Aşağıdakı testi, düersenir kendinız, dilerseniz, vaknlorımz icin yap:n. Sonuç. tesîı yap:!an kişinın ne derece erginieştiğini. olBunlaştığını ortaya koyacak. Scruiara gercekten yürekten ve <Evet» yo da tHayır» olarai; van:t veririz. Bu test, ne olrr.ak istediğinizi değil, ne olduğunuzu ortcıya koymak için yopılmaktodır. Tıpkı her hafta bu sutunda sunduğuTiuz diğer testler gibi.. insanm isiediğini olabılmesirin ük odımı da, ne olduğunu bümesi i!e başlar. Tedavi icin en onemli koşuiun, teşhis olduğu gibi. Q Kendi istsğinlzle. bir gece tek basınıza bir yer» cıktığınız, gittiğinlz, geceyl tek boşına gecirdlğlniz eldu mu? Q Bıı gece CKkadaştorınızla yemeğe gıdiyorsunuz. Kcfanızco beili bir yer var. Arkadaşlarınız, yemeklerinin feci olduğunu bildiğiniz bir başka restorana gitmek istıvoriar. Onbra, bu reslorcna gitmek istemediğınizi sbyled^iniz o!du mu? Q Bir toplcntıda oylamo yapılıyor. Görünüşe gör«, sirin socma bulduğunuz bir koror oylanıyor. Çogunlugun fikrin! değiştirmenize olanak yok, Protestonuzu her kese belirtccek bir hareket yapor mısınız? O Vaktimz olmadığı gerekçesi ils, kendıniz icin plonladığinız, okuldışı hsrhangi bir çalışma ya da kursu (Ö'neğin yabancı dıl kurslan) iptal ettiğiniz oldu mu? Q Evde, ya da Işlnizde ortak yopılmosı gereken bir colışmada, kendl payınıza düş«nden fozlasını yaplıgıntz oldu mu? Q Bir yabancı. 10 vıi önce daha üginc birisi oldu'" ğunuîii soylese', kabut ecer m:siniz? .., ,.Q YenJ bir şey denertfyor, ya da önerillyor. İlk d«neyenler arasında olmak ister misinlz? @ Cok sevdıginiz bir okul arkadaşmızla yıtlar sonra karşılaştıntz. Hayatta büyük boşarıya ulaştığını gördunuz. Kıskanclığmız. mutluluğunuzu bastırır mı? O Genel kural olarak, cok istedlğlnlz feyler* ulasabilmek icin uzun zaman bekleyebilir misinlz? © Konuşmacı, dinleyicilere «Sorusu olan var mı?» dedı. Sorunuzu iyi soramayacağınız korkusu ile duraklar mısınız? O Cevrenizln ya da mesleğinizln llerleme»! İcin kurulmuş bir organizasyonun aktif üyel»rind«n misinlz? © Bir eğlencede. örneğin gece kulübünde, ya da düğünde, dans etmek, ya da oynamak icin plste çıkrnak icin ortalığin biraz kclabalıklaşmasını. başkolorının oncülük etmesini bekler mısiniT? © Son bir ya da iki yıl içinde, herhangi Wr derinliğine araştırdığımz, Incelediginlz otdu mu? konuyu ABDULCANBAZ Pt <ai^ Vf2iR.PiR. 6u D DifrtHİfrı'SöutuNMA1 M A üDt,PİNVtDEv/ifT ışttp.; (XIA% AflU M M A , M O L U İ MtCMUDDı'M PiNLEMcVı^ TflPlAfcfM DEYU BuiS.İN REfcÛMlN/ BlKA i T E I T E L KlVR.'Ltf» A2 , Bü^ MCA TARAMAKTA İTİNA 6ÖSTtRiA. BWEM ftYirî 6AKAN1Aİ«4 âı{K İMAM SKİDı'fl K/, İHG AMMA EMRİMDE ; ANCAK KöCA D£Yt) LÂF tfcip, ALAVlf İ5. StWTfc ÛI'R ££^ BA5SAKAW İÇ'ÛH' ı'Mi HOPLAHr* FAWA . 8MMIAR.HA1/MEYİ TURHAN SELÇUK f( FAKf^HAlK/f/Jjç/A LAM>£ PVfiZD ll£H ADAM 0O(P, BAKAMLARlNI, uP, ALÂVİ VflL İLE H/U V Müa?,PüOPAâANDA YAPARKJ.BMPt5İMİ£üDF^ K'YAFfT V£ HALIEPİ İLE , Ajîtl 0A$!WÎ>A uLANCAj*J ZÎYADE CMLDMRDÜ. W | L Ç O K ^ I VSE' NuMA AYKiM H A S £ W EDEA.,, OtYM ;ı6 PETROL BUNALIMI VE AZ GELÎSMİSLÎK Botı ekonomisi. petrol flyatları artışının yarattığı şoka cevik bir repki gösterdi. Ancak petrodo^arlann yenıden kullanımı sağlığa kavuşmado tek aroc değildi, En az onun kadar etkili olan bir bcşka aroc da enflasyondu. 1973 sonu ile 1975 eylvılü arasında Ücüncü Dünya'ya satılan Batı sanayi ürünleri fiyatları yüzde 35 civorında yükseldi. Bu petrol fiyatlarının ücte birinin ucup yokolduğunu göste rir. Daha önce, benzer bir aşindırmayı ancok 15 yılda gercet;leştirebilmişlerdi; şımai ise 20 ay gibi kısa bir süre yeterli olmaktaydı. Eğer bu eğilim devam edecek olursa 5 yıl ıcinde 1973 aralık'ındaki duruma geri dönuf müş olacaktır ve eğer OPEdn 1975 eylCıl'ünde yoptığı fiyat ayarlamasını da hesaba katacak olur ve her iki yılda bir petrof fiyatları yüzde 10 oroninda yuk selirken sanayi urunleri fiyatlarının yüzde 3035 oranında yuK seleceğini varsayarsak sağlığa kavuşma icin yedi ya da sekız yıl gerekecektir. SAVUNMA ARACI YOK OPEC ülkelerinin enflasyona karşı gercek bir savunrno cracicrı yoktur. Flyat endekslemesi (yonl sanoyi ürünlerf fiyotlarındcki artışa eş bir zam) yoluna gidilmesi önerilmtştir. ama bunun uygulanabiliriiği yoktur. Grossi. bunu yapısal nedenlere değil, teknık nedenlere bağlomaktadır. Oysa, cokuiusiu sanoyi tekellerinln fiyat ortış korarlarını denetleyecek teknik aracların yetersiz oluşu, petrol üreten ülkelerin sanayl ürünlerindeki artış kadar petrol fiyatlannı arttırmaları icin gercek bir engel değildir. Teorik olarak. 1975 eylülund» Viyana'da fiyatlar yüzde 35 ora nında arttırılabllirdi ama ancak yüzde 10 oranında arttırıldı. Kapp'tn şu sözlerl doğruya daha yakındır: cEğar İran Şahl petrolün flyotını, kurmak Istadiğl fabrikaların flyatlorındoki artış kadar yükseltmek isteseydi, bu flyat blr yıl tclnde Ikl mlsllne cıkardı » Buslnen Week dergisine verdiği bir demecte, bir petrokımya kompleksinin maliyetinin bir yıl ıcinde bir milyar dolardan sekiz müyar dolaro cıktığmı bellrtmiştlr. Fiyat endekslemesl ancak hammadde fl yatlarının sonuc olarak artocağını bilen ithalâtcı ülkeler ihrac ettikleri sanayi ürünleri fiyat artışını eınıriandırdığı sürece bir anlam taşır. FİYATLAR FİYATLAR Ancak büyük Batı ülkelerinin ilderleri enflasyonu denetleyemeyeceklerinl ve doioyısiyle fiyat endekslemesinin uygulamada enflasyonu hıziandıracağin: bilmektedirler. Örneğin, Üçüncü Dünya'yo ihrac edilen ürünîerin fiyatlarıntn denetim altına alınması, bazı yatırım mallorı üreticilerini, daha önce gelişmekte oıcn ülkelerden elde etmekte ol duklan aşın kârları, ic pazardan elde etmeye itecektir. Bundan ctürü. enflcsyon acısından liyat endekslemesinin maliyeti pahohdır. Başka bir deyişie, petrol fiyatlanndaki bir ortışn sınai ürün fiyatlarındo bir artişa neden olduğu korkunc bir enflasyon döngüsünün doğması tehükesi vordır. Ve bu tehlike kacmılmazdır. Kapp, Batılı devletler yöneticilerintn enflasyonu denetleyemeyeceklerini bildikierinı ve gercekte de denetleyems diklerlni görmektedir. MANTIKSIZLIĞIN ÖTESİ Kapitalist ekonominin koşullcrı içinde faaliyet göstermek ve başkalarının kârlarını korumo haklannı yaclsımak: Mantıksıziığı bir yana, bu tavnn gercekleştirilmesi de olanaksızdır. Ortayo İki olasılık çıkmaktadır. Birincisi ve basit olanı, karşılıklı fiyat crtışları ile karşı durmak yam kendi başını yiyen bir enflâsvonis* döngüye yol acmak. Ancoi> enflâsyon yanşı içinde sinal marnL'l üreticilerinın önce teslim clmolarını beklemek hayâ'dir. Bu, bir anlama, onlardan ikinci plâ Antonio CARLO Fiyat artış kararına karşın, bazı ülkeler gizli yollardan indirim yapıyor; petro! şirketleri bu indirimleri ceplerine atıp resmî fiyatlar üzerinden satış yaptıklarından, Batı ekonomileri bu indirimlerden yararlanamamaktadır. Batı'nın sanayi ürünleri fiyatlarındaki artışlar, petrol gelirlerini hızla törpülüyor donemde muozzam enflösyon düZBylerine ulaşıiacak ve durgunluk gerileme durumundan 1929'dakini andırır büyük bir cöküşe gecüecektir. Bu ise şeyhler acısından petrodolarların kul lanım olanaklarının yok olmosı ve gelirlerinin dramotik bir biCimde düşmesi demektir. Kendllerinl giderek artan bir bicimde Batı ekonomlslnin kaderine bağladıkları bir dönemde böyle bir durumu Istemezler. llımlı Arap sözculerl cDünya ekonomisinin sorumiuluğunun bl lincinde olarok hareket edecekleri»ni söylediklerinde, eğer saray cökecek olursa Şah'ın tahtının ve Yamani'nin sanğının mo loz yığını altında kalacağının fcrkındadırior. 1975 eylül'ünde alınon son derece ılımtı Rorarlar, bu düşuncenin OPEC'in siyasetinde ağırlık taşıdığını kanıtlamaktadır. OPEC, Batılı ulkelerin ve sanayilerin enflâsyon yoluyla yeniden sağlığa kavuşmolarını onleyemeyeceğini anlamıştır. İKİNCİ OLASILIK İkinci olasılık, Kapp'ın betimlediği gibi, Batılı devletlerin, OPEC'in boskısıyla, petrol üreten ülkelere ihrac edilen ürunlerin fiyatlarını denetim aitına almasıdır. Ancak bu durumda, Batılı üreticllerln uğradığı zararı ülke icinden karşılamak gerekecektir ki. bu da beklenmeyen sonuçlar doğurabilecek bir enflâsyon patlaması ve birincl şıkta oîduğu gibi yine Batı sarayının, SUUDİ ARABİSTAN PETROL BAKANI ZEKİ YAMANİ PETROL FİYATLARINDAKİ ARTIŞLA KAZAN1LAN GEÜR NEREYE GİDİYOR? çeyhlerln bcşıno cökmesl anlamına gellr. Eğer fiyatlar lcerde de donduruiacak olursa. bu kez de daha önceki fiyat dondurma deneylerinde görmüs olduğumuz gibi azalan kârlor karşısında sanayi uretiminin durması tehdidi üe karşılaşacak olan Batıiı devletler ve şeyhler şantaj olanakları yok olacağından yumuşama zorunda kalacaklardır. İşte, görmüş olduğumuz gibi cıkış yoiu yoktur ve yeniden sağiığa kavuşma, bir cok uzmanı petrol üreten ülkelerin dış ödemeler dengesinin kısa bir süre sonro ccık vereceği düşüncesine götür mektedir. öte yandan. gercek petrol geItrlennin düşmesi ve petrodoların durgun blr ekonoml Icinde yeniden kullanım oianaklarmın gücleşmesi, Arapları, Batı ekono mileri biraz daha rahat nefes aisınlar diye fiyatları düşürmeye Itebilir. Aksi halde Batı ekonomisinin durgunluğu ile birükte sanayi ürünleri fiyatlarındaki artışlar petrodolar dağını gelecek dort beş yıl içinde yok edebilir. CEZAYİR'İN KIZGINLIĞI Daha önce Katar'ın üretiml vovaşlatmasından söz etmiştik. İşte, ötekl Arap ülkelerl fiyatlarda indirim yaparak bunu kendi satışlarını arttırmak İcin bir fırsat olarak kullanrrnşlar ve taTi bir şahin örneğini veren Cezayir'ln kızgınlığına yolacmışlardır. Bu durum, petrol üreticileri @ Hicbir şeye aldırmadığınız okul günlerinizin en mut!u günlenr.iz olduğunu düşünür müsünüz? © Bu sorulara, gercekten doğru, yürekten tAcaba hongi yanıtı versem doho lyl puan alınmı hesabt yapmadan mı yanıt verdinlz?. icin iki gucluğün varlığmı Q5S' termektedır: Katar'ı uretimi ya vaşlatmaya goturen petrodolor ların kulıanım guclüğu ve artor gelirlerin enflasyon yüzünder gercek değerinin azalışı. Bu cellşkiler, Arap ülkeleri a rasında değil, her ülkenin kend ıcinde yer almaktadir. Öyle ki herkes hem cok fazia hem dı cok az kazanmaktodır. Zengır ülkelerin durgun ekonomilerınd» petrodolariarın kullanımı acısın dan cok fazla, dış ödemeler den gesinde hızla bir acığa doğn lerleyen «dortnala enflösyon acısından cok az. Doğal olarak her devlettn uyguladığı siyasetı göre, celişkilerden bıri one cik makta ve örneğin, Katarla korn şularının yollarının ayrılması gı bi sonuçıar dogurmaktodır. Ancak her iki sorun da (yeni den kullanim ve enflasyon) a ya da cok herkesi ilgilendirmek tedir, cünkü her iki sorun d, ortak güclüklerin sonucudur. Kı sa dönemli bir cözum, bir yan dan satışiorın artışına yol aca rak fiyatiarın düşmesinı dengs leyecek, öte yandan da sağnğ kavuşmalarında sınai ulkeie harekete gecirerek petrodolaı ların kullanımını kolaylaştıraca olan fiyat indlrimidir. Bazı ülke lerın bu yöne doğru ilerledikler ni biliyoruz: Viyana'da fiyatfc rın yalnız yüzde 10 arttırılma; yolundakl karar, gercekte fiya ların yüzde 25 oronında düşüş demekti. Ve bu"' Rdfann herhe sonrasında, basın Suudı Arabis tan'ın sözkonusu artışı yürürlC ğe koymaya karşı çıkışını kon ettl. Gizli indirim dedikodula 1975 KasımAralık'ında bile sü du. Acık ya da gizli: yasal y da yosadışı, bu eğilim sürmei tedir. Sanayi ürünlerindekl bi yük flyat artışı karşısında pe rol fiyatının yalnız yüzde 10 or< nında arttırılarak gercek fryai nın duşürijlmüş olması bunt kanıtıdır. Ancak uygulamad petrol ithal eden ülkelerin öd meler dengesi yapılan ine rimterden yarorlanamamaktod cünkü petrol şirketleri bu inc rimleri kendi ceplerine otarc OPEC'in resmi fiyatları uzeri; de satı? yapmaktadır. Dolayısı la aynı sorunları paylaşmayc OPEC ülkelerl ile eskiden petr üreten ülkelerln fiyat artış t lepierine hararetle karşı çıkc petrol şirketleri arasında 196 lar öncesinden farklı bir duru ortaya cıkmıştır. VENEZÜELLA, İRAN. CEZAYİR Ekonomik durumdakl düze meye karşın, fiyat artış yıllarıı da petrol üreten ülke seçkirtl rlne onemli bir servet aktarn olduğu ve bunun halen süre g diği söyienebilir. Petrol gelirl rinin bir bölümü ise Botı ekon mılerinden hic cıkmamaktad Bu özellikle Suudi Arabista E.Tirlikler ve Küveyt'ln gelirl* icin gecerlidir. Bu rantiye ülkel rın yanısıra, daha 1973'den önı sanayileşme cabasına gırişrr ve bugün farklı bir temel üz rinde kalkınmaya calışan ülk ler vardır. Özellikle VenezüeHa, İran Cezayir'in durumu böyledlr. Kı türleri, tarihleri ve siyasal güçl rı acısından farklı oian bu ülk ler oynı zamanda ekonomik petrol gücü acısından da cyr ncktadırlor: İran ve Venezuei Suudî Arabistan'don sonra iki ci ve ücüncü ihracatcı olan yer almokta. oysa Cezayir 191 de petrol gelirleri Suudi Arabı tan'ın yüzde 17,5'ini oluşturı ken sekizinci ya da dokuzun sırayı tutmaktadır. Venezue kendinl oldukca gelişmiş burj vazisi ve 1960'larda Fei'den V lan reformist ihtiraslarıyla bı juva demokratlk bir ülke o! rak tanıtmaktadır. İran ise, Ik sot tarihi içinde bötünüyle ys olmayan. kapitaüzme otokra yoldan gecişin bir örneğini vı mektedir. Ovsa Cezayir de, iron ve Ve zuella'daki gibi devlet bu*juva nin hizrrettnde olmayıp öner kapitalist kalıntılara karşın b yük ölcüde bürokratik kollek vizm özelliğini taşıyan bir eko mının temel taşıyıcısıdır. Anc bu üc girişim de. emperyolij cercevesi içinde bir azgelişmiş ğin tunc yasası gecerii oldu^ nu kanıtlarcasına başarısızlı mohkumdur. YARIN: VENEZÜELLA VE Puanlandirma ve değerlendirme Pslkoloii uzrrionları, olgunlaşmanın rıstiklarini şöyle Sirolıyorlcr. 1. Bağımsızlık, 2. İntanın yatammda bazı görevlerl olduğu duygusu, 3. İnat ve •ebat, 4. Esneklik (Ûcuncü madde ile celişkili gibi görünuyor onıo, nerede ınat, nerede uyum göstereceğim bMrnek de oigunluğun koşullarından), 5. Sabır, 6. Düşüncelerinl iyl açıklayabllmek. 7. Yaratıcılık, 8. Kendlsini dlğerlerlnin yerlne koyabllme yeteneğl. Testln 15 sorusu, bu karaktenstlkieri üzere sorulau. beür GARTH Tek numaralı sorulara her «EVET» vomtmız lcın kendinize 2 puan verinız Cift numaralı sorulora her «HAYIR» yanıîınız icin kendinize 2 ouan veriniz. Puaniarınızı toplayınız. # 24 puan ve yukarı PSİKOLOJİK OLARAK. ORTALAMANIN OZERİNDE OLGUNSUNUZ. YANI KENDİ YAŞ GRUBUNUZUN, HATTA DAHA DA ÖTESİNİN ÜZERİNDESİNIZ. DiŞi BOND # 1 6 • 23 puan DURUMLARA GÖRE VERDİĞİNİZ OIGUN KA RARLARIN SAYISI. OLGUN OLMAYANL>RA GÖRE DAHA FAZLA. ORTALAMALARA UYAN BİR GPLİŞMENİZ OLDUĞU SÖYLENEBİLİR. OOKOlLDOK. M£ , <tâAT SOKTBA 15 puan ve daha az PEK BÜYÜDÜĞÜNÜZ SÖYLENEMEZ AMA. KEYFİNİZE BAKIN. BU GRUPTAKİLER CEVRELERINDE EN COK ARKAP"ŞI OLAN KİŞİLER DIR.