Katalog

Fransa'da ne sosyalistler, ne de komünistler ödün vermeğe yanaşıyor Politika ve ötesi Fransız Sosyalist Partisi'nin ikinci adamı Martinet? Komünistlerin isteklerine boyun eğersek, seçmenlerin güvenini yitiririz, •rr ronsa da Sosyalıst, Komönlst ve Sol Radıkal Partllerden oluşan Ortak So! Cephe'nın tam Iktldar olablleceğı bır donemde dağılması soz konusu. Sosyalıst Partı de Gerıel Sekreter Francoıs Mıtterrand'dan sonra ıklncl adam durumundakı Gılles Martınei, komünıstlerle aralarındaki goruş ayrılıkları konu sunda şoyle konuşuyor: SORU Fransa'da Ortak Sol Cephe'nln ortık varolmadığt kanısı yaygın Soayallstlerin bu gellşmedo ne glbl hataları oldu? II Gllles Martlnet numaralı adamı. Sosyalist Partl'nin ikl Fransız Komünist Partisi'nden Andrieu: Biz daha fazla ödün vermeyiz, sosyalistler anlaşmak istiyorlarsa bizden yana bir adım atsınlar,, PERDENİN ARDI Mehmed KEMAL Rene Andrieu Komünist Partl ayın ganı L'Humanlte'nln başyazarı or F bullenmek Istemiyorlar SORU Ancak komünistler de haklı olarak, MİUerrand'ın muhtemel blr sol hukumet Iclnde kendllerlnl Iklncl derecede gorevlerle sınırlandırmak Istedlğinden yakınıyorlar CEVAP Bu qoruşe katılmıyorum Bı/ bır 8Oİ hukumetta komunıstıere yalnızca goruntusel olarak gorev verıp, onların desteğinı sağladıktan sonra tek baçımıza ıktidar olma planları yapmıyoruz Ancak komumstlere, kendl ptkinlıklerlnln otesınde bakanlıklar verılme ıne de keslnlıkle karşıyız Ö7ellikle devlet sektorlerlnın denetımını onlara bırakmamız soz konusu olamaz SORU Ancak Ortak Sol Cepho'nln gelecek soçlmlerde çok fazla olan başarı şansını koruyabilmesl icln taraflardan blrinln odun vermesl zorunlu değll ml? CEVAP Blze hiç blr temel sorunda odun vermeyl duçunmüyoru/ Sosyalıstlerle komunibtlor arasında goruşmelerın yenıdon ba°.layabılmesl icln, komunKt lerın yenı taleplerının buyuk blr bolümunden vazgecmelerı gorek SORU Yanl yenl devletleştirmelerden . Acaba Komunıst Partı, Ortak Sol Cephenln parcalanmasına yoi açan son kararları kendl başlarına mı aldılar, yoksa Sovyetlerln bu yonde bir etkisl oldu mu?. CEVAP Bu etkınln rierecesınl olcmek çok zor. Ancak bır partı komunıst kamp Içinde varlığını surdurmek Istıyorsa. bazı şeylerı de kabul etmek zorundadır örneğfn en azından Sovyetlerın dıs polltıkasını Sovyetlorle Fıansız komunlstlerı arasında belırgın goru? ayrılıkları olmadığına qore belırlı etkılenmelerın olması kacımimo/riır (DIŞ HABERLER SERVİSİ) CEVAP Ortak Sol Cephe Icmdeki bu parcalanma. buyuk olcude komuntstlerın tutumundan kaynaklanıyor Kanım ca komünistler. blr ıktidar ortaklığı soz konusu olacak olursa ulkenın Iclnde bulunduğu ekonomlk sorunları goğusleye meyeceklerlnden kaygı duyuyorlar. Ancak komunıstlerle yenıden bır masa başına oturarak Ortak Progromın guncelleştırılmesı konusunda goruşmeler yapabılmek ıçın, komumstlere karşı govde gösterısl turunde bır mucadeleyı surdurmemız zorunlu Komünistlerin İsteklerine boyun egersek secmenlerımızın bize olan quvenlerlnı buyük olcüde yıtlreceğımızln bı lıncındeyız SORU Slzln partlnlzl bur|uvazlnln ekmeğlne yağ suren vo batılı sosyal demokratların mutteflkl olarak nlteleyen komünistlerin, hâla sosyallstlarla birllkte ulkeyl yonetmek Isteyeblleceklerlnl dusunuyor mutunuz? "CEVAP Bi7e gore komünistler öncelıMe, ülkenin 1978 yılındo karşı kgrşıya kalacağı ekonomık ouçluklerden ürkmuş durumdalar Ayrıca Komunıst Partl, 30 yıl oncesınln hükümetınde kendllerınde bu iıınan kılıt bakanlıklart yenıden Istıyorlar Yanı komünistler, bugun sosyalistlerln kendllerınden daha güclu olduğunu ka ransa do Sosyalist Komünist ve Sol Radıkal Partllerdon oluşan Ortak Sol Cephe dekı cozulmenın gıderılmesı yolundakı glnşımler sonucsuz kalırken Komunıst Partı yayın orqanı L'Humanlte1 nın basyazarı Rene Andrieu. sosyallstlerle aralanndakı goruş ayrılıkları konu•unda şunları soyluyor SORU Fransa'da Ortak Sol Cephe'nln artık varolmadığı kanısı yaygın. Komünistlerin bu gellşmede ne glbl hataları oldu? CEVAP Ortak Sol Cephe konusunda bır şey dıyemeyeceğim ama, 197? yılında hazırladığımız Ortak Hukumet Programının artık varolmadığı bır gercek. Sol Cephe'nln Darçalanmasında Sosyalıst Par tınln buyuk blr sorumluluğu bulunduğunu bız kanıtlarla ortaya koyduk. Şımdı Sosyalist Partının bizrien yana bır adım atması gerekıyor Bız, verebıleceğımız en fazla odunu vermış durumdayız, daha fazla odun vermemız soz konusu olamaz Bızım Içın onemlı olan Parlamento'da blrkac gostermellk bakanlık elde etmek değıl ışcılerın yararına bır politıka Izleyebılmektır Sosyalıst Partının 197? yılında ımzalanan Ortak Program uyarınca ustlen dıgı yukumlüluklere. en onemlı noktalarda 8irt cevırmesınden üzuntu rluyuyoruz F SORU Örnegln hangl konularda? CEVAP Sosyalıstlorın onerılerinl kobul edecek olursak» sosyal konulardakl vaadlerlmlzı yerıne getıremeyız. Sosyalıst Partı devletleştırrne ve servet vergısı konularındakı onerılerımizın hlc blrını kabul etmlyor SORU Ortak Sol Cephe'nln bütunluğunu yenlden saglamak amacıyla partinlzin bazı odunler vermesl soz konusu olablllr ml? CEVAP Bız bugune dek blr cok konularda odun verdlk. Örneğın devletleş tlnlmeslnl öngördüğumüz büyük şlrket şubelerının sayısını 1200 den 7?9'a indlrdık Bu konuda daha fazla odun vermemız soz konusu olamaz SORU Komünistler ve sosyalistler seçimlere ayrı ayrı katılacak olurlarsa, muhtemelen secimlerl kazanmo olasılıkları cok zayıflayacak. CEVAP Herkes sızln rjıbl duşünmuyor Örneğın Marsılya Belodiyo Başkanı Gaston Defferre, sol partıler orasında anlaşma olmazsa Sosyalıst Partının oy oranını arttıracagı ve oyların % 40 ını elde edeceğı goruşunu savunuyor SORU Slzln bu konudakl gorüsünuz nedlr? CEVAP Bana göre Defferre fazla lyımser ancak sol partılerın secımlore ayrı ayrı katılsalar da coğunluğu almaları olası, cunku halk arasında bugunku yonetlme karşı buyuk hoşnutsuzluk var SORU Partl liderinlz Georges Marc hals, Sosyalist Partl'nin, başta Alman Sosyal Demokrat Partl liderlerlnden Helmut Schmldt olmak uzere uluslararası sosyal demokrat çevrelerin baskıst altında olduğunu soylerken ne demek Istlyor? CEVAP Örneğın cok sayıda Batı Alman polıtlkacı, Fransa'da komunlslle rın ıktidar ortağı olmaiarının. Batılı Ittlfnklar açısından sakıncalı olduğu goruşundeler SORU Slz Sosyalist Partl lle 1972 yılrnda Ortak Programı Imraladınız. Sosyalist Partlnln bur|uvazlnln hlzmetlnds olduğu 1977 yılında mı aklınıza geldl?. CEVAP Sosyalıst Partı lcinde blrbırlyle çelışen Iki akım var Bunlardan birı ışcılerın ozlemlerını dığerı ıse eqemen sınıfın emellerınl yansıtıyor Sosyalist Parti son zomanlarda bu ıkıncl grubun etklnlıg'ı altında (DIŞ HABERLER SERVİSİ) lzde köyden cıkan ressam olarak Balaban, slyasetcl olarak da Demirel unludur Balaban yaptığı ökuz reslmlerl ıle, Demlrel Coban Sulu olarak odlarını sergilemişlerdjr. Demlrel, Bayarlı Menderesll kalkınma Iclnde slyosete gozlerlnl acmış, boyle olmuştur Balaban da, duştugu damda Nâzım Hlkmet'le karşılaşmış, bu clzglye glrmlştlr Acaba yor dsğiştlrseler nasıl olurlardı' Balaban'ın son serqıslni orkadaşlarla geziyorduk Baktını, esklden cıbıl cıbıl olan okuzler, bu kez tuvalde be»III. semlz görunuyorlar. Blr arkadaşa bunu hatırlattım Bana nedenlnl, nlclnlnl sordu«Eskıden Balaban cıbıldı, «öküzler de cıbıldı» dedlm «Şlmdl çok reslm sotıyor, Balaban'ın sırtı kalmlaştı, ökuzler de semlrdiler s fAnlatsana bunu kendlsıne » cNe anlatacağım, kendlsl de blllyor» • Son temsilclsl Demlrel olan blr kalkınma felsefesı var ya, bu artık lylce anlasıldı. Ulkenln Insanlarından kucuk blr azınlığı zengln edecekslnlz, tıksırıncıya dek doyuracaksınız, buyuk blr coÛunluğu da ekmege muhtaç edecekslniz. Ondan sonra halka donup: «Kalkınıyoruz» dıyecakslnlz. işte bu koyluce kalkınmadır. Esklden koylu, kalkındıgını bellrlemek Içln yemez, lcmez bir clft ökuz olırdı Şlmdl bunun yerlna traktor alıyor Komşusuna inat kapının önune blr traktor çckemedı ml, mutsuz oluyor Kalkındıgını sandığında gerlslne bakıyor kl. bu kez de traktorle cıbıl kalmış Ama koyluyu kalkındırdıklarını sananlar«Herkesln birer traktörü var» dlye oğunuyorlar Traktor var ama, kapıya bağlonmış ac it glbl yatıyor. • B Ortadoğu'da olay yaratan adam: Enver Sedat Israll e yaptığı geziyle tüm dünyanın dikkatlnl uzennde toplayan ve butun dunya ulkelennde gazete manşetlerine, dergl kapaklarına yerleşen Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'ın llglnc blr klşlllğı vardır. Gozlemcllere gore Sedat'ın en onemll ozellığı ıcten pazarlıklı olması ve koşullara, ortama, duruma göre tavır almasını, nlyet ve planlarını uzun suıe gızll tutmasmı bılmesl, yaygın deylmle crenk vermemesl»dlr Mısır Devlet Başkanının slyasal yaşamında 6u ozelllk hep görulmuştur. NAZI HAYRANLIul Aslen koylü olan ve allesl akrabaları hâla «Yukarı Mısır» dlye adlandınlan guney bolgeslnde oturan Sedat adım ılk kor 1942 yılında 6uyurmuştur Mibir ordusunda bınbaşı rutbesıyle gorevll blr «ubay olan Sedat, bu tarlhte güclerlnın dorufluna ulaşmış olan Nazllere hayranlık duymaya başlamış ve Kuzey Afrlka'yı ele geçlrerek Mısır'a doğrıı Herleyen Nazı bırlıkleri Boşkomutanı Mareşal Ervvın Rommel'le ılışkl kurmuştur. Ancak. Ehramlar bolgesıne gızlıce ınecek bır Alman ucağıyla Rommel'ın karorgâhına gltmeyl planladıgı sırada bu ilişkıyı saptayan Ingıllzler tarafından tutuklanmıştır. İkl yıl Minye Hapısnaneslnde kalan Sedat. burada romatızmayo yakalanmıştır. Karısı Cıhan, Sedat'ın «kararlı Kİslllğlnl» bu haplshanede tutuklu kaldığı sırada buldugunu öne sürmektedlr 1944 yılındo hapisten kaçmayı başaran Sedat, bır süre gızlenmiş ve kamyon şoförluğü, taşocağı Işcıllği glbl ışlerde calışmıstır Son gezllerlmde blr köylü soruyordıı «Bayuna CHP'ye oylarımızla yüklenlyoruz Bu oylar boşa mı gldiyor?» «Vooo,» dedim. «CHP'ye gldiyor.» «AP'ye gitmiyor değll ml?» . «Gltmlyor » Allah allah dlye boynunu buktü«Oy alamadığı halde neden AP İkl secımdlr Iktidar oluyor da, CHP olamıyor?» Bu sorusunıı yanıtlayamazdım Bu Isler baskent hunerlydl, baçkentlller karışırdı. Sustum. Sustuğumu görunce' «Anladım bey.» dedl «Bu Işe blzlrr glbl senln de pek aklın erlsmlyor. Sıkma canını ..» • 1973'de CHP Bolodlye seclmlerlnln çoğunu kazanınca, o zamankl Iktldarın ortağı olan Feyzloğlu blr demec vermlştl: «Iktldarı beledıye secimlerl değll, parlamento duzenler.» Yanl demek Istemlştl kl. . Ben de neden ukalalık ederim, bllmem. Adamcağız dlyeceglnl acıkca demlştl. «Boledlyelerl kazansanız da blz Iktidar olmaya devam edeceğlz.» Dedlklerl çıktı. Blrlncl Cephe Iktldarı lle 1977'yi bulduk. «Erken seclm» demeselerdl, 78'i de bulurduk. Hadl bu belediye seçımlerlnde blrer koylu kumazlığıyla CHP'ye yuklenellm Beledlyelerln cogunu da alsın. iktidar olacak m\r> , Bir ara Karagozcu Hayali Kuçuk Al| lle ahbaplık etmiştlm övgulu blrkac sozum uzerlne«Perdenln ardında ben olursam, önunde Karagoz guzel oynar» demlştl. Yerel seçlmlerden sonra Iktidar değişlr ml, değlşmez ml bllmem. Ama degisirse sorarım slze «Perdenln ardında klm «Koyluden Başbakan olur mu?» «Oldu. » «Ressam.» «İşte ordal» Slyaset de, reslm de Ince Iştl. Pekl, koylu kurnazlığı kaba mı? ÇİFTE llitfllEtt Savaştan sonra yeniden orduya alınan S«dot, 1848 yılında Nâsır tarafından kurulan «özgur Subaylar örgütunne glrmeyl başarmıştır Ancak bır yandan «devrlmcl blr subay» gorünümünu surduren, bir yandan da, o sırada önemll blr güc durumuna gelen ve ulkede dlnı esaslara dayalı bır yönetım kurmayı amaçlayan cMuslümon Kardesler örgütu» ıle de fllşkl kurmuştur Slyasal rakıplerl bu durumu Sedat'ın «Iklyuzlülüğütne yorumlarken; kendısi, cMuslüman Kardealerıln plon farını öflrenmei» lcm bu lllşklyl kurduğunu, bundan Ndsır'ın da haberl olduğunu Iddla etrnoktedir. Ûlkenln yönetlmlnl ele alan tOevrtm Komırta Konseyl»nde 1954 yılında ikl goruş belirmlştir. Cumhurbaskanı General Neclp, Batı yanlısı llberal bır re|lm kurulmasını savunurken, Başbakan Nâsır radlkal önlemlere dayalı bır reilm kurmakta Israr etmlştır Başlangıcta hangı tarafın ağır basacag'ını kestlremeyen Sedat, bır sure tarafsız gözukmus anoak toprak reformuna. devletleçtlrme horeketlne ve antlemperyallst blr tutum Izlenmoslne karşı cıkan Necıb'in duruma egemen olamayacağını anlayınca acıkca Nâsır'dan yana tavır koymuştur. Artık alınacak radlkal onlemlerin ateşll bır savunucu olan Sedat. Devrlm Komuta Konseyi toplantılarından blrınde yaptığı konuşmada, Nâsır'ın blle «yumuşak» davrandığını öne sgrmuş ve «karsı devrlmcllerl slndlrmek lcin Kahlre'de devrlm sehpaları kurulmotı, bunlar blr blr asılmolı» demıştır Ancak Sedat'ın bu Isteflı gercekleşmemlş ve sehpalar kurulmamıştır. Bu cdevrimcl gorunumıunu Nâsır'ın olümüne kadar surdurmeslnl bılen Sedat. 15 eklm 1970 de Devlet Baskanı olduktan sadece bır ay sonra ülkeye gizll bır zıyarette bulunan Suudî Arablstan Istlhborat örgutu Başkanı Kemal Edhem aracılıflıyla CİA ıle ılışkl kurmuştur MısırABD lllşkllerınin bundan sonra ortık Dışışlerl Bakanları kanaltyla değıl CİA kanalıyla yurutulmeye başlandığını belırten Mısırlı yazar Muhammod Hasoneyn Heykel, bunu «dlğer kanal» bıcımlnde nıtelemi3 ve kanalın blr ucunda Sedat'ın, obur ucunda do Klssınger'ın yer aldığını acıklamıştır (Dı$ Haberler Servfsl) Mısır Oevlet Başkanı Enver Sedat, İsrall Başbakanı Menahem Begin'le sohbet edlyor. «DEHŞET YOLCULARI» 2ton çöpten I ton yakıt elde edili/or n«rli darlıgına çozum arayan bılım adamlanmn alda gelmeyecek kaynaklara yoneldlğı «ozlenmektedır. Le Poınt detKisınde yeralan blr habere göre. çöp artıkları odun bıçımıne sokarak enorjı ure ten blr Fransız bu buluşu ıle ulkesındc ikl ayıı odule layık görülmüştür Habcıc goıe 24 mılyon ton çopten 12 mılyon yakıt elde edılmekte ve bu yakıt odundan ve kömurden daha fazla onorjı sııgİHmaktadır Koku« 1 U 7 temız bır madde olun bu enerjı kaynagı bozulmadan uzun sure saklanmaktadır Odun bıçımındo ya da taneciklnr halındo kullcinılan bu cnonı kaynagı. odunun ve kömurun vcıını tutabılmektedır. Uzmanlann açıklamalarına goro mayalanmaya başlayan çöpler mekanık hn ı^lemdcn gnçmlerek ufa lanmakta, bu ışlom gerçcklt ^ırken herhangı bır ek maddeye ıbtlyaç duyulmadan çopler katılaşmaktadır Hafıf bır nemlıliKe sahıp o!an maddenın malıyetı de pptrolun çok altında kalmaktadır Yotlulılerın ver diKi bilgılere gore bu yontpnıın sunayjleştırılmesı ıçın talışmalar yapılmaktadır Ftansada yakında açılışj yapılacak bır fabrıka bu yontem uzerındo bcş avdır talışmaktadır. E (DIŞ HABERLEK SERVÎSÎ)