Katalog

PÖCI CUMHURİYET 7 EYLOl 1975 ABDULCANBAZ TURHAIM SELÇUK BEHıM Sfv6ıü frELİNİI,YAWOPAMA DİNüN Kara Yazgı Yazan EVELYN WAUGH Çeviren : NİHAL YEĞİNOBALI 51 tAmtrun Bây Seal inşallah kavg» mavta • Dibra Dowa'da prmsin gidış nedenini valnızra Uç kisl MI liyordu Mosyd Ballon, General Conndj bir de Nestoryan Başpiskoposu. Curoartesi Rpcesı Fransız Elçüiginde basbasa yemek y«mişler vemekten sonra da Kara Kısrak'la Madatn Ballon en »on edındikleri şapkalarla urbaları konuşmak ürere salona çekildikleri zaman, ı m m saplı, Riğ kadelılerdekı şampanyaların fıçırtıları arasında Başphkopos o zamana değln klmseye açmamıs ol» dugu BüyUk Sırn açıkıamıştr «Benden hncoki Ruheni adı h»r yaman lânetlp arrlan Gorpras/'ın zamanında olmus Durumunu bana da bu mevkiye gegti» tım zaman anlattılar Kimseyp söylemeveceft'me dyle büyük bir yemln ettırdı kı o Riin buçün ağzımı sımsıkı kapalı tuttum Am* şu son çunlerın kayıçu vprır' hatta tenlıfcsli ortamında. Ulksnin selâmeti bakımından uğruna herspvı anlatmavı boynuma borç biliyorum Bu yilzden de ettigim kutsal yeminl boruyorum, baylar» Mösyö Ballon, «Ülkenln durumu sizln bu fedakftrlıgının haklı hatta gerekli çıkartacak kadar krıtık > dedl «Anlatın. Sa« yın P<*der » «Bana verll«n sır zavallı ktıçılk Ahon'un sırrıdır Zavallı küçuk dediğtme bakmavın Eğer yaşıyorsa slmdilerde en azından doksanında bır ıhtıyar olmu>tur Benden çok btlyUktU» «Hanl su > diye General sttze» başladı ı «Evet, Yuce Amurath'ın oftlu olan Ahon ölen kraHçenln küçük kardeşı Ahon Bır gün enıştesi heyid'lo birlikte daglarda aelan avına <,ıktı. Enıştesl, >ani o zamanki krallçenln, Ahon'un abiasının kocası Ahon bu aslan avından dönmedı Av sıravmda bir aslan parçaladı dedıler Halk da buna ınandı Oy«^a Ahon ftlmemlştl Ona çok düjkün görünen ablası kraliçe aslında koeası Seyid'in etkısiyle Ahon'dan korkmaga bajlamışt) Ahon'un Bun gelıp tahta ve taca gbz koyacagmdan korkuyordu Kısacası, dostlarım, kralıçoyle kocası Seyid bir de Papaz Gorgıas blrllk olarak o av sırasmda zavallı dellkanlıyı içtrip sarhoç ettller Sonra Ngumo dağlarındaki bir mağaraya zıncirledller Bıllyorsunuz, krallçe öldükten sonra da yerine Seyid geçti Sonra Soyıd'i k«>n dı oglu Seth devlrdı Oysa lilkenin gerç"k împnratorıı flgıımo Daftlanndakl Evangelist Ermış Mark Manastırmda tutsak olar rak yaçıyor Hala sağsa elbPt» Mösyö Ballon, «Ama bu lş eğerie olup bitmez'» dpdi «Prens Ahon'un sag olup olmadtâmdHn hiç mı haberınız vok'» «Ne yalan söjleyım, Evangelist Ermış Mark ManaRtırın» bfn hıç gıtmedun Manastırın Baş Papazının kafırce bır tftkım inançlar bealedigl bilınır Ne yazık kı, ahıste giden ruhlann evirndıkİPrıne VP ecınnı lirrttıkİPiıne ırıanir Hfin dp krsınlıklp Onu vola getırsin dıyp bır kez Popo Pıskoposunu yolladım ama na\ftllı taşlavarak kovmu^lar manastıtdan » «Slzin imzanızı taşıyan bir buyruğa uyarak Prensi salıverırler mı ki?» «Utanarak itiraf etmek zorundayımki, hayır. Trink paradan ba}.ka hiç bır sey sdkme?» «Baş Papaza istedigi parayı vermeğe hnmım Ahon u n« yapıp yapıp buraya, başkento getirmelıyiz Ondan sonra hftreketa geçebilırır » Şlşe elden ele dolaşıyordu Yemsk salonundan oturma salonıtna, hanımlann vfinma geçmelerınden once Mbsyö Ballon onlara durumun aftırhftını bır kez daha beürtmevl uyırıın huldu • Baylaı Dogu Afrıkanın tarıhlnın bnemli bir gocesıni ya?amaktayız Ulkenın geleoigı ve buvuk bir olasıhkla kendı ı an larımızın güvenliği aftzımızı sıkj tutmamıza baglıdır Ngumo Prenslnın pazaıtesi gunli yapacaÇı geztntının Içytizıınü blzlftr dı ?ında kimse bllmemehdir Bu odadakileri kutsal ve b o m l m K sessizlik yemını etmış saymaktayım» Konuklar glder gitmez Mösyo Ballon tüm elçilik person<«ltni topladı, son gplişmeleri aıılattı onlara OUn doğmazdan oncp Haber, Parıs'e ulaşmış bulunuyordu Connolv Mösvo Ballon'ıın vemegınden «onra evina dönepken Kara Kısrak'a herşeyı anlattı «Yalnız bu ısin bir stlre gizlı kalması gerek, felcenm» dedl, «Onun için dilini sıkı tut, e m), kara kız?» YÜZYILIMIZDA TÜRK KADINI ÖzgUI ERTEN KADINIMIZIN YAZGISI DOĞUMUYLA BÎRLÎKTE BAŞLAR KADINLARIMIZIN YÜZDE 60'ININ OKUMA YAZMA ÖGRENEMEDiGi ORTAMDA ÇAGDAŞ OLUP OLMADIKLARINI TARTIŞMAK ANLAMSIZDIR. PARA KARŞILIGI VÜCUDU ÜZERiNDE DOLANAN AUŞVERiŞiN ÜLKEMiZDE BÜYÜK ÖLÇUDE YAYGINLlGl DA BiLiNEN GERÇEKLERDENDİR. «Edirne'nln çok modem adl'.ye yapısına geldıgımizde »özkor.usu genelevlerin kiraya vsrileceji ilinını da gordük Edırne Sulh Mahkemesl Tereke Hâkımliğı, ilân ettigi eenelav kira arttırması kararını «Ahlika avkırı ayıp vo görevı dışında görmtlş ve kararı durdurmus Adlıye'de avukatlar odasınd» Idık Çetin Altan, bbyle 'Jİr kararla kira arttırmasının durdurulamayacağmı söylüyordu Oradaki avukatlar da bu kanıya ka tılıvorlardı Mırasçı olan 'cadın da bar bar bagırıygrdu. «Buııun nereM ayjpmıs, Otrtıetevse, m s a lara göre kurulmuş bir iSletmedıı Devlete vergısi odeniyor Nl çın kiralanması ayıp oluyormuş? » (1) Ülkeler, fuhusu yasaklayanlar, fuhu^u hosgörüp, yasalarla dtl zenleyenler olmak ılzere i.'lye ay rılıyor demiştik Ttlrkıye hoşg')rup vasalarla dUzenleyen U'kPıer arasındıı Sağlık ve Sosyal Bakanlıgırun «Genel Kadınlar ve Genelevlerin tabı olacaklan hlıkümler ve fuhuş yUzünden bulasan zühcvi hastalıklarla mücadele tılzıi^u» ılp <p?a ya<ıasmdakı bazı hüküm İpr bu konuyu düzenliyor TUzüğün, ıkınu kmnı, tTarifler» bolılmujıdp Madde lft Bafkalarının cın sı /evkını menfaat karşılığı tatmın etmevı s.an(if priinpn ve bumın ıvın dpftışik eıkeklerle münavbette bulunan kadınlara ıC^ ncl Kadın) denıln Muddr lfi Genel kadınlann bır arada oturarak fuhuş vaptık lar. vrya bu maksat ıçm topjandiKİarı yerlere (Genelev) isml \e rılır Ttİ7iik bunun dışında, tek bası na fuhus vapılan evleri «Bırlpşme Yerlerinlde düzenlemekte dlr Ayrıca genel kadmları teşbıt tescil, muayene ve tedavılerı nenelevlerın açılma Sdrtlaıı ve mükellefiyetlerı ceza hukUm lerı fuhuş yapmaktan vazge^ mok ıstpypn kndınlara yapıla^ cak sosyal yardım konularındaki hUktlmlrn de kapsar Ülkemızde bu tUzük hllkUmlerme göıe fuhuş yapmak yasaldır. Bu sosyal (M ı?levın kosullan nplerdır? Başkalarınm cınsı zevkıni tatmik etmek, bunu bir mpn faat kar?ılığı japmak ve degişık prkeklTle munasebette bulunmak, «Sanat edınen» deyimi han gı anlamda kullanılmaktadır' Bu kadınları, ışçı (kol, beden fikir), memtır ya da serbest meslek tiır lcrınden hangı btSlüme katabilirır Ilk kez Ankara'da genelev kadınlarının sıgortalanması ko nusundaki gıriçımler, sigortanın ıç. türü olarak vıhuşu kabul Pt mpnıesi sonuru Rerçekleşememıç tır lzmır'deki gnijımın de so nuçlaıımfidığını bıllvoruz Dı? ülkeİPidP de fahişelprın sosyal haklar ıstpdıgı yolunda brrler okumaktayı? OıUva şövİP bır gorunüın cıkmaktadır Sınıflı toplumlarda ekonomık npdenlprlr halk kadın lau 701U11U1 Rproksınmeleıini sağlamak ıçin hıçbır eSitimleri olmadıftından lş bulamamaktarlırl»r Bu tür toplumlarda ama a Türk kadınınm çağdaş olabilmesi. toplumun kurtuluşu ile mümkündür Turkiye'den Kadın Göruntuleri maç kSr oldugvındsn, kişılerln drtgal ıstpklerini, vapısal ve rin sel ıçgudülerını bu yönde kul lanarak para kazanmak en kolıy vollardan blrıdır Üstelık bunla rı destekleyen yan çalışmalar da buyuk önem kazanır Diyelım kl, beyaz peıdede, bu günlerde her tur sınırı aşan sekR furyası, kiîilerin cinsel içgtldille rını en bayafcı biçlmde dürterek kadın eti uzerınde donon bu alı$ vprısi bır çok yönden desteklempktedir ("pza Yasasında bu konud» çok ilgınç bır hüküm vardır Bılındı jtı gıbı ırra ?pçmpk vp kır ,ı çırmak fıılleri suçtur ve eeza ya sasınca agır cezalaı.ı ı,«rptırılır Şoylp kl MaddP 438 Irza gpçmek ve kaçırmak fıılleri fuhufu kendıne meslek edinpn bir kadın hakkın da ırtıkcp olunmuş ıse, aıt oldu gu maddelr df vazılı rpzalann tlçte ıkisınp kadar ındirilır Bir toplum kadınını bu vola ilıvor sosval hıçbır guvenlifii tanı mıyor, ruh vp brcpn saglığına tecavuzu, yasal olarak rlüz'nllyor sonra da her kişl içın geçer lı olan korunma hakını onlar için aznltarak, onlaıın ırzına geçenlerin ve onları kaçıranların cezalarını azaltıvor rîtçblr cczalama da gdrulmeyecek bu aynralık, fa hışe kadınlann toplu.ndakı >rr lerı açısından önem kazanır E gpr fuhu? yapan kadın genelev de çahşan voksul bir halk kadı m ıse. toplumda genrleve naıa odpnerek kul'n T'IH^' ın ofpye hıı,bır verı voktur Kpnrlı çpvro sı difinda hıçbir topluluga gıre mpz, başka tür bir ış tutam.)/ tstatistiki incelpmeve core 1175 yıiında vurdıımıırda kavıtlı olan genelevlerln sayısı 600, polise ln tıkil eden fuhuş olayları iae 2870 (2) (Fotoğraf: ARA GÜLEB) l«r KadınİBrm, egıtilmemis ve gerçek Uretken olmamalan bır toplum sonınu dur ve kapitıılıst sınıflı toplum larda ortaya çıkan her sorun gl bi çbzümu temeldedir Sınıf bllınrıriB varma\"anlar mutlu arınlığın aldatmacalarınm tuzağına düseeekleıdir Geri kalmış Ulkplerın sınıflı toplumlarında or tak olan yargı TUrk kadmlan içın de geçerlıdır l ü r k kadını, yeteneksizliglnden deftil toplumun düzeni sonucu çagının çok gerilerindedlr Hangi sınıftan oıursa olsun, mutsuz Türk kadınlarının çağdaş olabllmelcrı toplumun kurtuluşu ile koşuttur. Ulkemizde tüm kiçıleri bllınce kavuşturacak sosval olanaklar, ancak sınıf çatışmalarının olmadığı ortamda sağ lanır Kadınm kurtuluşu da bdyle bir ortamda; toplumunun rin •«1lik ve sınıf ayırımı yapmadan onu kişi olarak tanıdıgı günlerde olacaktır (1) Çarşaf, 24121975, s. 2 Azil Nesin (2) n tldm 1974. Hürriret Saz., Soğukolnk olayı. BAYAN MİLDRED'tN GÜNCEStNDEN: a 4 Mftrt ögleden sonra) Böeek Uftcımız besbelli bozulmu?. l»e yaramıyor Otelin y»nındaki dükkana, yenı ilaç almaga gıttim Ingllizce biltn yerU bir Düçes'l» karsılaşum. Şeker bir şey Böcek konusunda bllrnedigi yok, Böoek ılâcını kendisl hazırlıyormuj Bana da bir ?i$8 vermeyi »nerdi. Birlikte onun evlne gittik Bana çayla çörek de çıkardı. Zenci ama bıcır bıcır, slrin llginç konulardan konu$tu. Meğer tahtta oturan Renç Imparatorun sahıcı tmptırator olmadığı ögrenılmiş Geıçek veliaht şımdi tahtta oturanın yaşlı dayısıynuş. Bır manastırda tutsak tutuluyormuş Bir prens ml, na onu kurtanp getırmsğe gitmi? Ne romantik Umarım yejıi K»lecek olan împarator da sjimdıkısı gıbı aydın bır kijldir de hayvftn ve avcılık tasalarımızla ilgilenır. 15 Mart: Daha iyi bir gece geçirdım YerU DUşeşln verdlgi böcek ilftçt pek pıs kokuyorsa da etıün. Bu gece Sarayda jpmege gagrıldık Böyle son dakıkada çagın çıkarmak protokola aykıny«a da kabul ©ttik. Yalnus Sarah bavulunu bulanıazsa Saraya gtyecek elblsesi, olmâdıgını söyltiyor.. Seth tahta çıkalı ilk olarak Sarayında Avrupa'dan yeni gelmlsönemlı konuklar agırlayacaktı. Çagın kartlarıyla menüyU gözden geçirsln diye o sabah erkenden B&stl Seal'i huzura çagırttı. «Baştan sona Ezanya geleneklerlne uygun bir sölen olacak tnjçiliz leydilerirvs bizim ne denli kibar, modern oldugumuzu gostermek istiyorum Vikont Boaz'ı da çağırayım mı, çagırmavavım mı Ne dersln? Ayık tutabiltr miyiz onu? bonra yemek lıstesi sorunıı var. Okuduklarıma bakarsan şlmdi ınsanlar ylyeceklerır.ı vitamlnlere gore seçıyorlarmış Ben de ona göre bir menil hazırladım Bak. Çok modern, Avrupalılara layık bir yemek listesl degll mı?» Basıl listeye bir göz attı Bir ay dnce olsa bir takım dejiçlklikler önerebilirdı. Ama bugün yorgundu «Pek güzel olmus, Seth. Oldugu gibi baatırt» (UEVAMl VAR) îstanbul Emniyet MüdUrlUgü, 2 Şb 4 Kısım Şefliğinden veri len bılgıye göre tstanbul'da, 1975 kasım aymdakl rakamlar »öyle Genelev 42, vesıkalı kadın 256, 1975'de yaktlanan va gizll çalış tığı anlasılan kadın sayısı 3044 Dogaldır kl, bu sayılar gizll va da belgelt polise ula»abüenler vs açıklanabilenlerdır, Ne var ki, yüksek d^ .;yde yUrütUlen gerçek fuhuş tlraretlnin admdan bıle •Ö pdilempmekledır Ortaya çı İ7 karılan, sava^ılıyoı.. 'S glbi gös tenlen, halk sınıfında vürurluk fe olan fuhustur Ust sınıfta fuhuşım sahnelenmesı başkn turde gerçekleslr. Bunlardan bırl ve çevrek cınsel zevk < lonne hizmet için satın aldıkları kadınlardır Toplumda goze çarpan her kadın, rtnce onların dpnetımındpn geçer Bu va o kadı nııı dayanamayacağı kadar büyuk bır para ıle pe> >«•' . ya da ış tutma yolları engellenerek ror lanır Bu ilişkilerin o^taya çık masına olamk "ktnÇünku polis bu konuda yasal olarak da yeterince güçlü ^fSıldır Üs telık bu ilıskilerle ugrtyirsa siir gun ya da lsten atılma en ı< iız cezalandırma \oludur Geri kalmış toplumlardn ve ös"ellikle sınıflı ekonomlk dü7Pne bel bağlamış tUm Ulkeleıde olduğu Ribi Türklye de de kadın, toplumun ıkinci kıçisidir. Sınıfı np olursa oİMin kadının, toplıunumuzda yasaların tanıdıgı hrtklnrın vc özgurlüklenn geıçek sahıbı olmadığını da somut gerçeklerle kanıtlamak ıstpdıK Kadınlarımızın % fîfl'ının okuma yazma rigrenmedigi ortam da çagda; olup olmadıklarını tartısmak anlamsızdır Para kar»ılıgı kadın m vücudu Uzerinde dolanan alıs verlşln Ulkemizde büvük olçüde yavgınlıgı da bılınen gerçeklerdendir Kadınımızın bu yazgısı do gumuyla başlar öncellkle dogumu beklenen erkek çocuktur. Kız doguran ananın suçlu imişçesine cezalandınldıgı, kız çocıık İçin söylenen kaşık dUsmanı>, • saçı uzun, aklı kısa», «ellnın ha muru ile erkek işine karısan» ricyımlerı dogumuyla toplumurun onu ne bıçımde kaı$ıladıgını ivice belirler ö t e yandan, erkegın onuru diye nıtelendırılen kadınuı cinsel erdemlere, anaya sa\gıvı oıiRhrpn torelor dınspl buvruklar, lkl erkegin kızgınhk anında, usdan geçmeven en k(>ttı sbzlenvle hiçe ındırgpnir Argo sozlılklerınde, ozellıkle ana, avrad dıje başlayan küfurler pn çırkin anlamlarda karşımıza çıkar Hdngl psikolojik duyguda temellenırse tenvellensin, baska dıllerde rastlanmayan bu küfurler utanç vericıdır Anavasanın buyurucu kurallarına karçın ogrenim görmcyen kadınlarımırın çogunlukta olması onların suçu değildır Türk kadmının varısından çoguna, bır sev vermeden vUrüven dtlrene «toplumcudur» dıvemeyir. Kadını eğitmevenler ve onu gerçek üretken durumuna getirmevenlpr. sınıf bilincinin uvanmasından korkanlardır Toplumu muzda emekçi sınıf nüfus olarak buyük çogunlugu oluşturmaktadır Eğıtılmpmek btı sınıfın vazgibidır Kadın orkek ikıİpmı, aslında aldatmacadır Ardmda sınıfların karsıthgı bultınmaktadır Bılinçlı kışıler anisı nın, bacısmın, eşının vaşadığı çagın dısında kalmasmı isteyemez özellikle toplum yararına Ise Toplumumu7da kadın ümkendıı Kırsal alanda 5 mılyon kadınımızın, sanayı kollarında 200 bin. büro işlerinde yanm milyon, yurt dışında 150 000 Tıirk kadınının çalıstığı bır olgudur Bunların dışında <hş ulkelere kaçak gıdenlcn, kentlerde PV hizmet ijçisi olarak çalışanları, bir çok dalda kaçak çalıştırılan ve genel evlerde geçımlerinl sağlamak ü rere çaiışan kadmlarımızı da katarsak, Tiirk kadını toplum Uretımıne katılmaktadır dıyebilırız. Kamu kesımınde çalışanlarla, i^> \asasına baglı kadınlarımızın sosyal gUvencelerı, Emekll Sandıgı \e ıs yasasının tanıdıgı hak lardan yararlanmaları ile gerçekleşır Hpr ıkı kesımde çahşan kadınlarımızm 20 yılda emskli olmaları kesinle^mıştır Kadın yararına Imis gibi görünen erken emekliligın Rrdında, en \lretken va$ında ve uzmanlık kıvamındakı kadınm çahsmaktan alınması, ybnetici kadroda yakın btr gelecekte kadınm yeri olm»masını gerçekleştirecektir Sonuç olarak dıyebılirlz kl, toplumumura yaıiMmamıs olp.n çag, Türk. kadınına hiçbir blçım de vanaşmamıştır TUrkiye'de ka dın bağımlıdır once toplum yasa larına, sonra ekonomlk kuşullara, sonra da erkeğe Meslek salııbi olan kadınlarımızdan "rtzederek Türk kadırunın eğitildlğinı ekonomlk bzgUrlüStinün oldu gunu savunmak aldatmaeadır Ne kurulan kadın demekleri, ne de kadından yana çahşmak tsteyenler, toplumun gerçekhrini gormedıkçe kiıçük birikimler olarak hiçbir çozllm saglayamaB B ITTI DOKTOR TARIK ZiYA KIRBAKAN Derı Saç ve ZUhrevi Hastalıklar Mutphassısı tstlklAl C ad Parmaklıapı Tel.. 44 10 73 TIFFANY 'ÇI V1LDIM O A W A O N C £ t>A Duy/S»LJSTUM B ü EWS GARTH Muziöe AMA BEN BUGUN O 6ORUNTULEB f3»RÜKrE DE VONAGEL A/AR.İA BİR *E.yLEC /VIAMAyi TAŞI I BA2UCI ÖZGO D&GİL AMA. AMA BU AMA OÖRDUM G(B>6EID1 . SEJNHKJUE t V l E N t YASAMIMA BA9KA SANASÖZVEHf>O5?U^A CTCWM .jws, «*l POAAPBy. KAPeııJBiM s w o ı 00 CX3VUSMfc.VE *?< '* V