Katalog

CUMHÜRİYET 17 EYLÜL 1976" ABDULCÛNBAZ TURHAN SELÇUK • 4 VN J(AHSİ İtyTU ,£*i $U İffifittifamM Kara Yazgı Yazan : EVELYN VVAUGH Çeviren : NiHAL YEGiNOBALI 61 Arna hte bir yerden çıt çıkmıyordu Sonunda Mıldrtd p»rmfcklıkUn asagı bakınca caddtmin boydan böya bombo» oidugunu gordü Yerdekı ıpek bayraklarla dövizler öğledan aonra nın sıeagmdan burusup kalmıstı Bununla birllkte ort» olculun rtövizi hala okunuyordu YAIUNIN KADINI BESÎfiİN BOŞ OLA Modern bavanlar tablosunun dttvinfyse ligme liğme parçalanmış, turuncu • yeşil kanjımı blr partal olup çıkmıstı. Yalnızca tek bır sözcük masajını anlayanlardan yana hâla haykırmaktaydı KISIRLIK «Olaylar yatısmıs olsa gerek» Mildred'le Sarah doğrulup oturdular. ttotl«rln» baslarına çeki düzen verdiler ve derin derln aoludular Bayan Mlldrtd fotograf makınasını alarak y«mi filtn taktı Sarah vastıkları aılkeleyip kabarttı yiyeceklerl btr araya topladı Zeytlnler buruşup kurumus, elcmek daha da taâtakır olmuj, blskttviltr tt>% lçmde kalmıştı «Şimdi ne yapıyonız? Suauıluktân dillra damajuna yapıstı. Başırn da aftnmağa basladı Asağı caddede düzgün adım yurüyen askerlenn raprap ayak sesleri «Çabuk' Gerı gelıyorlar » îkı kadın o saat gane yere yatıp atperlerinin «rdına sığındılar Bır ses anlamadıkları bir dılde komutlar verdi, ayak sealerı gıtgıde uraklaştı, duyulmar oldu Kadınlar baçlannı aantlm aantim kaldırarak aaagıya bak«Aiganiıtana ugrirsuı *»y«t, bacuna sel»m söyle De kl, kardesim memleketınden kaçmamı» tır O, bırcysel rahatına tutgak olup halkmın dertlerlni latma mıştır De kı, devrımcı, c«nk meydanından kagmaz » Hatırlarsuı bncıın, bır gün sana uzun u?un anlâtmaya çiılı»tım örneğın demi$tim <ıert bir duvara çakmak ı»Tediğm çivlyı kısa aralıklı vurıışlarla eger Cakamıyorsan, o zaman kolunu gerıve bıraz daha gererek oeklcl oyle indireceksın çlvınin bMına Bılmem anlatabılmıs mi idım Anlatmak ?or bır ıs Hele hel* anlamaları asırlarra istenmeven bır sıstemde mahkum edılen kım selerin Ya riyle işte Yıllar yıü kralların fesat zulüm ve hıle tem«li ıl>erine kurulmuş, anlamak, og renmek, bilmek olanaklarımızı yokcden can ve mallarımızı h«def alan bır sıstemde yasadık Onu yaşıattık 7indanı evımiz *anarak Yabancılaşmanın uçurumundan a«ağıya yuvarlanarak Tahtların miraa yolu il« oruran krallarm herbırisine «Al lah m göleesindir, d«dirttil«r Biz de ınandık. Allah'a bakar gıbi lıaktık, boyunlarımızı e|«rek Bir de be; vakıt dualartmusda Tanrıdan «gblgelerinin» uzun ömürlii olmalarım diledik durduk Ve de Allah aaırlarcft «gölgele rı» ba^ımızdan ekslk eylemedi Tarıh boyunca Afgan halkının hak ve ozgürlUklerini gölgeleyen bır surti kralın ve kukla ernpervalist usaklaruım gölgelerl altında yasadık. Ya»amasına yasadık ama ınsanca degıl, »omürülerek, hayvanlar gibi aatılarak Ve emeftımızlp onları asırlaröa yaş* tarak Sırtımıza vuran landar mava <neden vuruvorsıın» d^me dik Kamçılarını öptUk KOrk tıık, hep korktuk Agalara, «biz ektik, «en viyorsun» demedlk. Korktuk, hep korktuk ölmekten Jövle kcjllarımi7i havava kaldı rıp açlıgın kutsal ısyan bayragı nı açarak somlirenlerın iıstune yürumedık ddnaha RirmRdık hiç Kollarımi7dan yabancılastı kafalarınu/ zım ırleri iB^ımava alljtırılarak RU7f[.ırlar Ribı P<medik Rü^gjrlarda bHyragın ren gi gjbı al a! Korktuk hep kork tuk, Tanrıdftn ıandarmalaıdan gölgelerimırden Dogaya pMr olarak ve (.oftumuz ınsan hak larınm insanrıl de^prlere onfm veren bir duzenin kurulma'îinın dalıi f)7İpmını çekmeden vaşadık Korktuk vaşamaktan bıktık h lenlerı Rommektrn Bır de onla rın arkasından sovlenen agıtlaf dan Su ak buSday ekmeğıne has ret, bınbır çeşıt ha^talığa yakalanan on ondan kuçuk va^la rındakı mını mıni çonıkların me zarlarından Agıtlardan rtrul müs gokkubbe olmuştur evlmız Binbir çpsıt hlle baskı ve xul mün agırlıfiı altında <eal çıkmavan tlİKpnu/ Mdatılarak korkutularak yındinlarda çürlltUlerek yasadık Yasama dinami7 minden \e ^evınrmden uzak or taçağın otesı ııvearlık Etlnejinden U7Ak <ok u/Tk Asya'nın unutulmuş yüreği: Afganistan Ne başbakan, ne bakanlar bilir Afganistan'ın nüfusunu. Çünkü Afganistan'da henüz nüfus sayımı yapılmamıştır. Resmi kayıt defterlerindeki en önemli sütun, vatandaşların hangi kavim ya dâ kâbileye ait olduğunu göstermektedlr. MUTA HAN GESAY tılar «Bazılan kalmış ama bir tehljke oldugunu sanmıyorum » Karşı kaldınmda, btr makinalımn çevresine çömelmıs duran bir avuç nobetçi vardı. «Ben i t a t ı inip içecek birseyler bakacağım » Kapağın üstündeki taşı kıyıva yuvarladılar, nvrdivendftn njağıya, sessız uzaııan otele Indtler. Bayram seyirdleri yatak odasını boşaltmıslardı GörünUrlerd» kimse yoktu Iju katlı ot«] bombo? kalmış gibiydı «Evian suyunu nereye koyuyorlar aeaba?» Bar bolümüne geçtiler AlkollU içkıler ıbadullah gelgalelim «uya beruer blr^eycikler yoktu Mutfağın bır köşesınde oeşMi Fransız kayrıak sulannın etiketlerini tasıyan bir sürfi bo» şısa buldular Evian, Vıclıy Malvern Hepsi de bomboştu Bay Yokumyan g«rektıgi zaman bunları arka avludaki kuvur>ün suytıy la doldurarak müstenlerins sunardı ama, ıkı Ingili* bayanı bunu nerde bllsin' «Ayoı susuzluktan ölmek Uzereyun Bır de dışarı çıkıp bakacağım » «Mıldred, dehrmesene » «Umurum değıl, ne olursa olsun, çıkıvornm» Bayan Mıldred o hızla los holden geperek sokağâ çıktı Maklnahnın başındakl nöbetçilerın &ubayı ona, elfni *öyl« bır aal layarak, gen gıtmesıni buyurdu Bayan Mildred d* elinl, ni>a«i nin barışçı olduğunu belirtmek ıst«>rcesıne »allavarak bjr kaq fidım ılerl«di Subay gene elinı sallayarak komutunu yUksek ses le, önce Sakuvu dilindc sonra Arapçn yineledi Bayan Mıldred ilkın Fransi7ca<;ını denedi «Taısrzvous, ofiıcler, Je desıre del'eau Ou peuton trouv«ı ça, s ıl vous plalt?» Subay ona önce otali <onra da yerdekl makinalıyı göst*rdl Bavan Mildred bu kez înRili7r««sini denemeye kar«r verdi «îngiliz ba>an? Ben înplir uyruk Ingıliz insan B«n Sen anlamak yok' Öt aman be hiç bırinlr tnfilUc* bılmiyor mu Kocaman, tek bir zindan gibi ülkemiz Afganistan îklyüz yıla yakın bir süre Afganlstan'ı yöneten, hepsi de aynı aıleye mensup krallar Ingiliz sömurgecıliği ile birlikte guçlendıler. «Knrktuk hep korktuk, Tanndan, Jandarmadan, (ttlgemlzden» Afganlntan'ın Kabll krntinde pazara inml» koylülrr. (Potojraf Fikret OTYAM) cüffü idl bu Bu «ftzclikten kor kan jdnetieiler, daha başlarma dert a^madân Ikı yun Mİlık f>sat ve hıle deneylerınden yaraı lanarak hep beraber yenı bır oyun hazırlayarak işe glriştılcr iki vuz yıla yakın bır »üre Af ganıstan'ı yönetan, gerirılıgın tekelmi elinde tutan. hepsi di aynı aileye mensup krallar, tn gllız sdmürceciliğinın \enesip güglenmesı ıle güçltnmış fejariı yayıp, derlnl«»mesi ıçln ç a ı » harcamıjlardır. Hilelerind* başan göbtererek gözlerı daha da açılmış olanlar, bu kez sezlnledıkleri yHnetıcılık tekelıne Karsı bırlken mmhufıyetçı pniansiyplı yok atmek ıçin, zamamnda rtavranarak cumhuriyeti bützat ı en dılerı ılan cıtiler Boylece Cunı huriyet adına (umhurıvere oynanan oyunla korku ve ku^kular nı gidprmrk i(,ın oumlnırıy«t dU 7eninı kurmak ısteyenlerı su \jlUne tıkartıp zındanlara urtın. leverek Allahın «gölgeiiBnı kal riıııp bundan bdvle artık bır7it Tanrılâr gıbi dıktatorlugun uiı tına gölge^ız olarak oturmayı amaçladılar Halkımız gen* alkı«layacaktı veni geleni v# bajıracaklardı «Al lah bajımızdan cksık etmesın uzun omurler versın yenl baş bugumuza» dıye Zlndanları gö rünce daha da çok bagırıp, alkı^ layacaktı yenı gelenle birlikte veni oyunları fesat ve 7iılmü korkusundan Ve alkı$lardan bıkmıç olanla ı ın pllerıne kBlepçe vurulacaktı Ve sen anne, nasıl da korkmuş ttın o aksam PrUısler Relıp og lunu gbttnecek dıve BUtün ge c« v'alvarmıstın T^nnya «hiri aen koru> diye Evet, senın blr tek çorujun vardı. Çocujunun i«e milyonlarra sömürülen anaM lanrıya valvarışına dajan mı$ güvenmiştın vaşam boyun ca hep TUm dertlerınde her Rün her aaat onu çagıımıstın ama, bir tUrlü duymadı senı Bıliyor mutun «nne bu kor ku valnız send* değtl ve yalni7 bugunün ve bir günün hikiyeiı degıldır r.u dünden kalma va şatılan korku, yabancılaşmanın korkunç aracıdır Ve o öküflelimızin ayaklarınm altından oıkıyor Blze yakın, ve makinalarla saraılmayan eller Tanrıya sarılarak ve doga yasalarına \enik dü şen eller kplppçplerı tası^arak nıp havalara uçurulmujlar«a eğer, onUrın yası tutulmaz öl niil; degıl doğtnu^Urdır onlar Baftımsi7 dogup somürülmekten kurtulnıu^ olarak yaşamanın ve olmemn bılınt ıne varmıs olanlar emperyalist duzenin «somurücu biiskısı altında ezılcrek yaşama yı oltımden beter sayarlar Hep yanarlar yanarak dogarıar Sermayrnin o tpkelc 1 asamaaı dpnen yırmınd a i n n atonıcu em peryalist canavarları bu kez in aanların yanık ot koku;u ıle sar hoç olmuflardı Onur ve ozgürlük meydanlarında bır başka koştunı vorlardı atlarını ve bır ba,,ka tur Hı vaftdırıyorlardı bombalannı Ve bu bombalarm ı^ıknrdıkları kan, ateş \« dumanlardan geçe rek bilinçlpnen bütünleşen ulu aal bagımsi7İık. savaşların.. kosan dtvrımcı bilekler bır başka tür İU tutuyorlardı sıvrı dıllı ınce çe likten savaş mızraklftrını Ve bir başka türlü devirıyorlardı atlarını bnşıboş koşturan fazllet hırsızlarını Ve de bır baska türlü verılıvordu yırmınci aarın pzılen sınıflar \p uluslarm ba gımsi7İık ^avaşlan ölen ölüyor du kalan yüruyordu Ancflk ister napalm ol«un, is ter ondan da beteri olsun, o bom balar onu «hak edenlere» ve 0 na karsı koyabtiereklere kar?ı kullanılmıstır DUsman dlU top raklara vp mezar ta^lnrına yağ dırmaz bombalannı OlümU hak edebilecek çagındakl ınsan, dUs manlarına karşı haklanm savun makla ölümu hak eder Devrime kitıldıgı slire vaşar göz yasları nı gerektfrmez onlar Başımıya ne atomlar vajdı ne de napalmlar yaktı ranınıızı Ta beşikte «ldürUlen gücümuz . Ato mun yaktığı lnaanların acılanna benzpmedi acılarunız Ne »an mır ne ^dftlmUz Yıkıldık Sui tuk jıllarca Hareketaiz vas*ı dünyayı boynuzlarının uatünde tutan «ktizun kuyruguna baglan dık asırlarca Hile, zulüm ve fesattan orUldli, kocaman t«k blr zindan gibi oldu Ulkemiı Afga nlstan Yüz dlçtimü 650 000 Km2 Sov vetler, Çin Halk Cumhuriveti, Pakiatan ve Iran sınır komşusu Daghk ve kurak bir Ulke Afga nistan Çın Halk Cumhuriyetl ile sınır teskil eden dagların vuksek tepaleri binlerc* yılhk, kalm buz tabakaları ı!e kaplıdır Eriyen sular Afgaııistanla Sovyetler Bır lıği araamda yüzlerce kilometre sınır çlzgisl olugturan Amu Der ya'ya akar Bu dağ sılslleslnde Pamir'ın unlü âhu geyik ceylân ve dağ keçllerl bulunur Bu daft larda yırtıcı kaplanlar yasar Bir de bu vahsl kaplanların ya»adık lan yükseklıklerde, ovadakl 31 .1 vasını yoneticiierın 7ulmünden bırakıp, oralara kaçnn yırtuı kaplanlara yakın yırmıncl a«rın tıygarlıgmdan kovu]mu$ Afgan lı insarüar yaaar ölenlerin me sarlan baams blr ta* dlkilır Her ana yavrutunun mezarını bu taj lardan tamr yon dıyöcek kimisi daha fazla bır rakim söyleyetek on boş mll yon on sekız mılyon diyecektir Hepsl yalan «îhylerler Çunktl Afganibtan ın nüfus sayımı daha yapılmamıştır Gayrl safı mıllı hasılanın kıji ba^ma düşen miktarının heiapları henuz blzden çok U7ak. Eğer Karşınızda memurun birısi vnr dH yasını sordugunuzda o memurluga glrdıği hiçbir ramnn unutamıyacagı o kutsal güne gore nesaplayarak soyler yası 111u knç oıdugunu O, hangi yıl Af ganıstan ın hangi vilAyetlnde, han gı kazasındu nlce insanın yedlk lerına tuzak kıırup elds ettlftı kazançlardan bilir yasını, ya»lnın kaç olduğunu Eger o, emekçinin birlsl Cblrisı degıl tumü) ıse dojta olaylarını gdsterlr Ona gore yasının kâc oldugu hakkında tahminler vü rütür Der ki falan veba veya ko lera vılında babam demlşti ki. ien daha yenı dogmustun Falan açlık vılında ben daha yeni balıg olmuştum Veya tahta yenl Cikan kralla beraber köytlne gelen landarmalann topluca onları cezalandırdıjı yılı anımsar o Devletin resml kayıt ve cetvellerındp para karşılıfeı vatandasın vası pazarlık konusudur Sontıçta parası olmayanların askerllk görevi çok erken daha 1 2 1 4 ya* lannda baslar Bu resml kayıt defterlerindeki en ttnemli stltun vatandasların hangi «kavim» ve «kablle»ye ait olduğunu gdsterenldlr Yrtnptirilerln önem verdlğı blr sütundur bu sunuz'» ag?ı kulaklarında sırıtıvoriardj Bu ke* onlar da aubaylarıns katılarak otciı naret «ttıler «t% vok Dıjarı bırakmıvorlar Ne vapahm, bekJeyecejir» «Mildred sıısuzluktan çatlayacaSı? ama» «Ne yapatııHrlz ki Sarah?» «Mılt'rrd, ben sarnp içeçetejtim» «Hndl gene dama çıkalım barı Al »tseyi ramna Etı glivtnilir ver dam gene» Bay Yokumyan'ın banndan bir »i»e konyak alarak dama çık tılar » «Anneclm, n« acı şev bu» Snrah, «tlaç gıbı» dedl Sonra, «Ba$ım<laki aftnyı g«cir*«"efc eanırım,» diyerek bir yudum dnha aldı Saatler ılerlıvor, ?üneş batı ufkıına doğru alçalıyordu Daglar morarrnaga başiamıştı Teneke kaplı damdakl iki Ingiliz hanımı sek konyaklannı yudumlamaktavdılar Neden aonra caddede yenl kıpırdamalar oldu Katır «ırtın <1« bır subay dört nala gelerek nrtbetçilere «ert bir komut verdi Nöbetçıler makmalıyı aöküp omu^layarak hizaya dlmldüer Sar^y jdnünde raprap uzaklastılar Zaman zaman başkfl devrıye gruplan otelin omlnden geçivordu tki kadın damın UıtUnden Sarav avlusunu, ddrt koldan bır sürü askerm bu avluya dolujtııklarını gorebiliyorlardı «Nöbetçılerı «eıi cagırdıklarına gOre kargaşalık heinevse sona ermiş olmah Ama benım UstOme bir uyugukluk geldi Kolumu kıpırdatamıyorum » Dftrken, askerler çekildikte kuçük gruplar halinde *ivıller eı? lsndıkleri yerlerden çıkmağa bajladılar çapuiru v« rorha olduk lan seslerıyls gülü»lerinden anlaşılan blr grup Hırıstiyan k6şeyi ciöndüler «Eyvahlar ol«un, buraya geliyorlar gaJJba1» Bıras sonrft aşağıkl bard*n kırılan cam se«l(»nyl« kahkahalar yükseldi Bır başka Hırlitlyan militanlar grubu karsıdaki manifaturacınm kepenkl«rini kırarak Içeri daldılar v« cicıli bicili kurrmşlara sarınmı? olarak dısarı çıktılar Sarah, «Ne vapaca|ı«, Mildred?» dıje aordu ama sesi yayvan çıkıyördu Mıldred, «Aşağı inemeyi* » dem«yı «üç becerdi Sonra damdaki iki lngiliî hanımı d^fin bir uykuyft dâJdılar Uvandıklnn zaman saar yedıbuçuga gelıyordu Gııneş bat mı« keskın akşam ayazı çıkmjçtı Sarah Tin urpererek hapsırdı (DKVAM1 VAR> YALNIZ DEGIISIH! Korkuyu bırakalım artık. Ol mamıssu tekrar tekrar vastlım dertlerimizi ince hasulığa tu tulmu^ bir toplumdan ı,ıkan bo guk lioguk sealprt Gözyasmı ail çok doktün onu Artık tama nı ve dpRerı kalmamıştır onıın Rılıvor musun anne Dunja ıızay çagını yasıyor Çoğu artık blzım e«ikiyen ko»ullanmıza taı sız oyküierimize, yanl gerçek ya jantımıza yabancıdır Ama hep <;! öyle dejfll Sömtlrü düıenınp kar$ı çıkanlar. yureklerini yüreklerimiıe katanlar, seni kendisiııden Bavacaklar Sen yaln« ve tek degUsin Ezilen blr millet, blr halk bir toplumsun Vietnamlılar dtısmanın yağdır dıgı napalmlarla açık sava» mey danında vandılar yıllarca Toplak bütünlugilntl savunmayı bil mış ulmal bagımsı^hgı anlamı? devrımcı sınıf bıllncme varmış kı$i ve toplumlar duşmanlanna ı karsı yürtlmU$ler se e|er, vurulmuşlar^a, janmı$larsa parçala •İNSAN HAKIARI» DENEN Oolgelpı \onettilei b)/ı Bır tün degil bır yıl deftıl asırlarea Ne usAnıvorlardı emılerı kanla nmırdan ne dp utamvorlardı irı san oluşumıırdan Oy^a kl rttln yada verimız bır de «ınsan tınk lan» dpnpn hakİBnmi7 var A ı cak ıllkpmızde bunlardan hnbı rl*i yoktu Ne topraftımız n« hakkımı/ N> de ınsanca vaşamı Özgüriuftumıi7 «YETEfi» DEMEK İ(İN DUnyada çoktan bir sdzctlk do laşıp duruvor bır tok lllkel^m zindan duvarlarını sarsıp '.ıkı yordu ve bıze asırlarca «erık mis gerlktırılmt? olarak ıılaii yordu <,P!?ıtli cjağların »ömıirü düzenlerlnın zulUm ve baskılnn na karşı dırenenlerın kanavan yüreklerıntn sancıvnn beyin'e rinin tepkiM p\rımlerle IHJ rimlerle degışık ("•\rplern e^kısı altında kalmii dejtıspn dünvnv. zın mıra«.ı olan «YKTER» soz HUFUSU KA(1 Basbakana sorun Afganistan uı nüfusu kac diye' «Tahminen» on İki mllyon diyecektir Bakan lara sorun on beş mılvon diye cekler Albaylık rlltbesıne dek vtikselmiş subaya sorun «Ta ilk okulda sana Afganistan ın nvlfu su kaç demislerdi?» dive «Tah mınen on İki mılyon demıştı rog rafva hocamız» diyecektir «Ya simdı?»,, Klmlii yin» on İki mil Y ARI N : KA&1LE KAVGAIARI, MOLLAIAR TiFFANY KNOSSOS CIAK.I UEONAB.D PEK. GARTH YÖCA OONANA^A AlM/ALEV OSIAMİÛAUM &£auQI &ANSI 3EM ISIWe.aAkiABH.lVlMZt G ye OUXN «SÖEE KA7ANILDI SÖZüHU TUT/MA 2 A 8EMI KiyıyA yoUJk AAI. HAYD» EA^IC \ZBJt ILGfLI Ç N G(8t UAUN T2.MAMLA0MC AHLLATTAN J ÛLUŞAKJ 8İR 0BP9BM0E y QATl O ZAMAN tADI IM HEMEN KISO