Katalog

De Gaulle'ün kurduğu DGM ' lkemizde de olaganüstü yetkllere sahip devlet güvenlik mahman zaman Fransa'daki devlet güvenlık mahkemelerinı iddikemelerinın kurulması yanlısı sıvasal partiler sttzcülert 7aalarma. karut olarak kullanmak istemektedırler Oysa. TUrklye için getmlmek ıstenen DGM yasaauıa oranla son dereee «ılımlı» hüküm ler taşıyan Fransız DGM yasası konusunda hâla tartışma sürmek te ve De Gaulle tarafından kurulmuş bu mahkemelere karşı itiraz edenler arasında bırçok merkez sıyasal partisı, meclıs ve senato başkanları da bulunmaktadır. rhırac hükümetının adalet bakanı Jean Lecanuet bıle «DGM'nin hukuk kurallannı aşan bazı yetkile rinin değlştirilmesi» gerekUliğindetı söz etmektedir. 1958 TILINDA, GENERAL DE GAULLE TARAFINDAN ESKÎ SİYASAL RAKİPLERİNE KARŞI KURULAN FRANSIZ DEVLET GÜVENLIK MAHKEMESt'NE KARŞI ÇIKANLAR ARASINDA SENDIKALAR, ÜNLÜ HUKUKÇULAR SOI. KANAT VE MERKEZ PARTÎLERt DE BULUNUYOR SON HÜKÜMETTF, DE BULUNAN, ESKt ADALET BAKANI JEAN LFCANUET BtLE, DGM'NtN «HUKUK KURALLABINI AŞAN BA7I MTELÎKLERt ÜZERtNDE DURULABİLECEĞtNt, S GÜN OLAN GÖZALTI SÜRESİNÎN DAHA DA KISALTILMASI GEREKTtGtNt KABUL EDÎYOR HUKUKÇU VE YAZAR HİLİPPE BOUCHLR. FRANSIZ HÜKÜMETÎNİN DGM'Yt KALDIRMAYI REDDEDERKEN GETİRDİĞt DÜZELTMELERLF BU MAHKEMEYÎ GÜLÜNÇ DURUMA SOKTUĞUNU BELİRTÎYOR. hakkında tartışma 15 yıldır sürüyor çitmesl beMeneme*d! Yann blzde de klmbilir Mmln , 11 hangl amaçlara kullanılaraktır Devlet Gu\enllk Mahkemesini muhafaza etmek Ulkemızl anlaşılmamıs moral veya siyasal blr duaenın t«hlıkelerine karsı açık tutraaktır > ÜnlU hukukçulardan avukat Jean Jacques do Felıce ise «Derlet güvenlik mahkemesl önllnde İ7İenen prosedtir, Avrupa inıan haklan sozleşmesıne aykındır» demektedir Sosyalıst Partl lideri Françoıs MıtteriRnd soylf divor «Frsnsı» Sosyalıst Partısi, ozellıkle devlet güvenlık mnhkeme'ii basta otmak uzere olmganüstU tüm sıyasal mahkemelen kınamaktan va*geçmemektedlr » 1 IURULU$U Fransa'da bugün de faaliyette bulunan «Devlet güvenlık mah kemesi»run (Cour de Surete de L'etaOnın kurulması General De Gaulle'ün Cumhurbaşkanı oldugu yıllara rastlar Cezayir savaşının en sıcak günlermde ve Fransız generallerınin 13 mayıs 1958 darbe girışıminden ıkı gün sonra lktidann başına f>ettrılen generalm de bu olağanüstü mahkemeyi kurdurmak kararı o donemın orlamı içinde söyle özetlenebılır. De Gaulle, 1958'de lşbaşına getırildiğı dönemde Ulkevl, yenl ka bul ettirdığı anayasanın onaltıncı maddesine dayanarak kararna melerle yonetiyordu 5 ekim 1958 tarıhli bu anayasanın onaltıncı maddesl devlet başkanına olağanüstü durumlarda olağanustü yet kller verlyordu Genera! böylellkle parlamentoyu dağıtmadan ve Cumhuriyet rejimınin korunması amacıyla, ancak parlamentoya damşmadan Fransa'yı yönetmek yolunu seçmfşti De Gaulle işte bu dönemde olağanUstU askeri dlvan ve mahkemeler kuruvordu Bu yontem çerçeveslnde ve bu mahkemelerde özellıkle O/ayır'ın Fran sız kalmasında dıreren ve dırenen OAS adlı gızli ordu mensubu eylemcileri de yargılamıştı. Savaştan sonra ise Cezayir bağımsızlıgına kavuşacaktır. Ünlü gazetect yazar Pierre Vıanson Ponte, De Gaulle Cumhurlyeti'ni anlatan yapıtında «Cezaylr'le birlikte Fransa da bagımsızlığına kavuşacaktır» dıyor Fransa'mn anavatan dışındakl savaşları sona eriyordu Srimürgelerı ıle sorunları hemen hemen bıtmıştı. Bu nedenle uluslararası forumlarda bu savaşların hesabım veren suçlu «randalyesinden kalkabıhyordu Fransa'mn dıştakl prestiji yerüden güçlenıyor, ekonomık durumu da sağlamlasıyordu. SENATO VE MKUS BASKAHIARI NE DıYORÜ Bugun Fransu parlamentosunun yakınlarındaki St Domlnlqn« cadde^inde 71 numaralı bınada, baı ınan rr<ınsız ÜGM sı sendikaların da eleştirilerine hedef olııyor örnpgin Fransa'nın CCîT (Ge nel îş Konfederasyonu )den «,onra ıki numaralı sendıkası oUuı OFAT (Frnn»ı» Emekçileri KorJederasyonu)nm Hderı Fdmond Maire 9 ocak 1976 gunlü bıldıminde DevİPt güvenlık mahkemelerinın lagvını istemlsti Fransa Avukatlan Sendıkası 10 o<ak Ii7fi gunıl dıvanın kaldınlması yönünde bir bildirı yavınlayaraktı 1°7S sonundH Yüksek Okullar Birlıği (Union des Grandes Eroles) olaftanüsHl tum mah kemelerin ve özellikle DGM'nin lagvını ıstpyen bir bildirı yayınlamıstı Senato baskanı Alaın Poher ise Devlet gdvenlık mahkemesi r konusunda, arslık 197ı te şoyle dıyordu • özel hukuksal kurumları sevmedığimden bu konu beni düştindürüyor. Bu nedenle ilk bnkıita boyl • bir kıırulusun lehindt degillm. Anrak bu tilkede t dıiKin rdıo durumlar da oldugunu kabul etmek gerekmektedır Oysa ozel hukuk kunımları 1yi bir sey olmadıgmdan yenıden gozden Reçırılmehüır Kımıı hukuku kapsa mına da gıren eylemlen vargılamak için rt?el mahkemeler gerçek 7 ten gereklı midir Bana kalırsa gereklıligme inanmıyorum Ancak bu konuda karar vermek yetkısi Senato ıle Meclisin Yasalar komısyonuna aittir » Meclis baskanı F,dgar Faııre aynı konuda Devlet güvenlik mahkemesmın gerekli olmadıgıru btrkaç ay önce radyoda tekrarladıktan sonra sunlan ekleyecekti «Devlet gtivenllk mahkemesi bugun artık geçmıçte kalan durumlar için, buna karşı kurulmuş, rtzel mahkemeydi OzgUrlUkler ne iktidardaki UDR (Cumhuriyetçi Demokratik Birlık) Partlsinin ne de Franaız Komünist Partisinin ösel sorunudur Yalnız ulusal egemenllği temsil eden parlamento bu konuda tek yetkili organdır. Modern demokrasUerde temel örgürlükler konusunda bir kanun çerçevesi saptanması gerekmektedir » fiıscard yönetiminin devlet bakanı ve son Chırac hükümatlnin Adalet Bakanı olan Jean Lecanuet Fransız DGM'lerl hakkında söyle «Mahkemenin hukuk kurallannı aşan bazı nıtelikleri Uzerınd» dtırulabilır Bugün altı gün olan gözaltı süresı kısaltılabıllr. Mahkemenin yetkileri de değistirilebilır • Bu gibi özel hukuk kuruluşlarının ne îngiltere'd» ne de Fed«ral Almanya'da bulunmadığını hatırlatan ünlü avukat Ronert Badınter ıse Devlet güvenlik mahkemesınin dayandığı llkelerln korunabileceğını, mahkemenin ancak sıkıyonetim ya da anayasanın olaganüstü durumu öngoren onaltıncı maddesi uyarınca ve de parlamentonun onavı ıle (aallyete geçebilmesi gerektigini savunmaktAdır. Ocak 1176 da Devlet güvenlik mahkemesınin kaldırılması için bir onerge veren sosyalist ve radikaller gerekçelerıni söyle özetllyorlar «lktidann bu^ünkıl güçluklen, ekonomık bunalımı gıdeımektekı aczi ve 1974'te vaadedılen reformlann gerçekleştirilmemlş olması, hele yeni seçımler yaklasırken son olarak ordunun bır bahanel teskıl ettiğl gibi yenl tahriklere başvunnasına yol açabılecektir Devlet güvenlik mahkemesi bu varsayımlar içinde hükümetin görUslermi paylasmayan vatandaslara karşı kullanılabllecek amansız ve pratik bir araç olabllecektir > DE GAULLE'ÜN «ESKI HESAPLARL 1963 yılında De Gaulle «büyUklük. politlkası uygulama eglHmlne kapılmaya başlayaeaktı. îngıltere'nin AET'ye gırmesıne karşı çıkacak, Fransız Alman yakınlaşmasına kapılan açacak ve ABD nın çok ydnlü nükleer güç önerüerini gerl çevırecektı Butün bu girişlmler generalln her lstedlğinl yapabllecek bir durumda bulunduğunu ve fıreatları da kaçırmak istemedığıni ka nıtlayacaktı. Ancak bu ortamda Pransa'nın, lçınden yenl çıktığı, güçlükle sıyrıldığı savaşın yaraları kapanmamışken ve generalln canına karşı düzenlenen komploların arkası kestlmemişken eskl «mırasları» temizlemek de istemekteydi Iktıdarın başı bu nedenle hıç olmazsa başlangıç için blr af dUşUnmemekte «eskl hesapları» görmeyi yeğlemekteydi. De Gaulle yönetünlnln görülecek ilk hesabı bir Danıştay kararı ile ılgıliydı Buna gbre eskı OAS'çılardan, General Salan'ın da dostu ve gızli flrdunun veznedan olan Andre Canal'ı olüm rezasına çarptıran #kerı adalet divanını kuran kararname Danıştav ta rafmdan yasa dışı ilan edildiğınden bltim cezası da temylz edilmiş oluyordu. Oysa bu mahkemelerde temylz hakkı voktu D* Gaulle de o za man sankı cezanın geçerlılığini kanıtlamak ıstermişcesme idamın infaz edılecegl günün arlfesinde Andre Canal'ın camru bağışlayacaktı. General Charles De Gaulle bundan sonra Danıştayca yasa dışı savılan bu askeri mahkemenin yerine yenl bir olağanüstü mahke me kurmak için parlamentonun yenl seçlmlerle kurulmasmı ve iktidar çoğunluğunun oluşmasını bekleyecekti. Iktidar, yasa dışı kalmış olan mahkemenin yerine bir «Devlet güvenlık mahkemesı» kurmak istıyordu. 1962 sonunda bir komlsyona hazırlatılan, olağanüstü mahke meyle ılgıli tasarının Mecllste gorüşülmesi sırasında muhalefetm ön sıralarında FrBnçois MitterrBnd yeniden ortaya çıkacaktı Bugünkü Sosyalıst Partinin de lideri olan Mıtterrand, ocak 1962'de Devlet güvenlık mahkemesiyle ılgili tasan görUşülürken Meclis kürsüsuııOen söyle diyecekti«tktidar bugün bütUn Utediiclerinl eline geçirmistlr. Anayasa. hükümet çoğunluğu, referandumu, televİ7yonu ve vurucu gucü ile herşeye hakim durumda. Senatoyu da ele geçirmeye çalışıyor. lktidarın Avrupa'sı da var. Şlmdi de herhalde kendı adalet mekanız masını kurmak istiyor » Fransız senato ve meclis başkanları DGM'nin kalkmasını istiyorlar GENEBAl DE GAULLE, ESKI «SIYASAL HESAPURINI TEMİZLEMEK KINKENDI EMRINDE BİR OU6ANÜSTÜ MAHKEME BTİYORDÜ basvurulabılmektedir Eskl askerl adalet mahkemelerınin aksme divan kararları temyize açıktır. Duruşma ıse ancak kararname ıle açılabılmektedır De Gaulle ıktidanndan sonra. ne Pompıdou ve ne de bugünkti devlet baskanı Valery Giscard d'Estaıng gdnlerlnde de kaldmlmayan bu divan hakkında Fransa'da yapılmakta olan eleştırıler yal nıı sol muhalefetin tekehnde kalrruyor Aralannda senato baskanı Alain Pohcr, Meclis başkam Edgar Kaure gıbl devlet adamlannın da 7aman zaman Fransız DGM'sini kınadıklan görülüyor. Bunların yanısıra önde gelen hukukçular da Fransız devlet güvenlik mahkemesini elestirıyorlar. örneğin Paris Üniversitesi hukuk profesoru Marcel Puech şoyle diyor: Sosyalist Partının meclis gurubu başkam Gaston Delerre, bu • Bu ıhtıyatsızlık blze nasıl blr yann hazırlıyor? Bir Stalin'ln bnergenin kabul edilmesl sonucunda Devlet Güvenlık Mahkemesıyararlandıgı boyleslne bir baskı unsurundan bir Pinochet'nin yan nin kışisel ve toplumsal özgürlükleri tehdit edıci niteliklerinin ortadan kaldırüabıleeeğıni belırtlyordu Bu yılın bas'^da Lille kentındeı oıduya hakaret suçuyla bakılan bır durusmada tanık olarak dınlenen Casalıs adındakı bır katolik papazı özel askeri mahkemelen kınayarak, Federal Almanyanın savaştan sonra asken adalet mekanJ7masını kaldırmak hakkını Franiızlardan kopardığmı hatırlatarak, «Alman demokrasısınin korunmaaı için yararlı sayılan, Fransa için geçerll deg'l mi? Yoksa btrden laıla adalet ml var?. diye somcaktı. Fransız Devlet Güvenlık Mahkemesi'nin öyküsü Kosta DAPONTE GOZAITI SÜRESI 6 OÜN Başlangıçta sert hükümleri Içeren ta*an hem muhaletettn hem de ılımlı polıtikacıların müdahaleleri ıle yumusatılacaktı Bdylece, ttrneğın noımal donemlerde onbe$> gün olarak saptanmak istenen öte yandan aralık 117'i'te 47 sıvıl ve askert savunmakta olan yirmi iki avukat, Devlet GUvenlik Mahkemesine karşı bır bıldiri yayınlayarak, mahkemenin elınde bu dava ile ılgili olaıak kesın deliller bulunmadığını açıklayacak ve Adalet Bakanı Lecaunet'ye basvurarak duruşmalarda soruşturmaların gizliliğıne rıayet etraeyecek lerini bildireceklerdlr. RANSIZUR VE DOKLERI Le Mond» gazetesınde Phillppe Boucher «Devlet gUvenllk mah kemesl il« n« yapmalı'» baslıklı son yazısında goruşlerıni söyle ÖMtllyor: «Gerek Adalet Bakanı Lecanuet, gerek muhalefet lideri Mıtterrand ile CFDT lideri Edmond Maıre, Devlet gUvenllk mahkemesl ile ilgili görüşlerini açıkladılar Kuşkusuz bu mahkeme General De Gaulle'ün emrt ile kurulan hukuksal içtlhaUar parodisinin bır uzantısıdır. De Gaulle yüksek askeri mahkeme ile askeri adalet divanını da kararnamelerle kurmuştu Temyız hakkı da tarumamıştı Danıştay ise 1%2'de bilınen karan ile askerl adalet divanını yasa dışı ilân etmışti. Oysa temyız hakkı genel hukuk kuralı temel ilkesiydi. Cumhuriyetin temel ılkelerınden biri sayılıyordu. Bundan »onra ise parlamentodan gevirilen bir kanunla kurulan Devlet güvenlık mahkemesl kararları îçın Yargıtaya gıdilebılmektedir. Devlet güvenliginin soz konusu oldugu hallerde askeri yarpçlann divanda yer alması gerektigi düşUncesi ise cıddi değıldir. Yoksa tıbbı sonımlulugu gerektiren sorunlarda doktorlan, şehircllik sorunları İçin de munarları mı mahkeme heyetlerine sokmalıyız «Adalet yargıçlan teknlk yönden çok güç, siyasal yönden de dıkenli tüm doıyalan inceleyebllır Salvador AUende donemındekl Şilı için yasamsal öneml olan Şill bakırları dosyası gıbi. Sıvil yargıçlar hükümet kararnamelerıni iptal edebilir, Anayasa Mahkemesl parlamentoyu hıçe sayabilır ama devletin güvenligi t«hlikeye düşerse buna ancak askerler karar vprebilir dıye birşey olamaz. Böyle bir iddiayı savunmak olanaksızdır. Sivil yargıçların devlet kavramı ve sıyasal duyuları askerlerden az degildır. Devlet eüvenllk mahkemesl önündeki duruşmalarda altı günlük gözaltı «Uresl de fazladır. Altı gün ancak olağanüstü hallerde, sıkıydnetim durumlannda uygulanmalıdır. Devlet güvenlık mahkemesl nezdinda her türlü davayı açabllme. götürebilme prosedürU de değiştirilmeyecek oluraa yakmda traflk suçlan için de mahkemeye gıdilecektır. HUkümet, Devlet güvenlik mahkemesinın kaldırılmasını reddederek düzeltmeler getırmekte bocaladıkça mahkemeyi gülünç duruma düşurmektedix.> SOSYALİST PARTi LİDERİ MIITERRAND, DGM'YE KARŞI MÜCADELEYI BIRAKMAYACACINI SÖYIUYOR. gözaltı süresl on gune (bugün altı gun) indlrilecek ve usullert de güçlendirecekti. Kanun tasansı 188 aleyhte 19 çekımser oya karşı 240 oyla kabul edilecekti. Senatoda da deglşıklık önergeleri getırilınce bır karma komısyon kuruldu ve hazırlanan uzlaşma metni İse hükumet tarafından kabul edllerek tasan kanunlaştı 15 ocak I9fl3'te yenl mahkemeyle llgıll kanun yürürlüge gırdikten sonra İlk başta General De Gaulle'e karşı lşlenen son suıkast girişimleri suçlarmın yargılanacağı sanılmıştı Oysa yeni kanun, Danıştay'ın Andre Canal'ı yargılamış ve mahkum etmlş olan eskı askerl mahkemeyi kuran yasa dışı İlân edılmiş karamatneyı posterlorl (sonradan) yasnlaştınyordu. Boylelikle yenl çıkarılan kanun İle de eski askerl adalet dlvanının yetkileri, askıda bulunan duruşmalar sonuçlanıncaya kadar uzatılrruş oluyordu Bu mahkemede yargılanan OAS'çı eski komplo şeflerınden btri 11 mart 1963 günü Idam edildi. Bütun bu olay ve gelişmeler lktidann Danıştayla gorülmekte olan hesabını da çözemeyecektl. Danıştay, General'in gozünde Canal karan ile kendi iradeslne karşı gelmışti İktidar, işte bu Danıştayı devletm otoriteslnl savunaraftı yerde daha fazla ozgürlüklprt savunmakla eleştirdlğinden, profesör Maurıce Duverger «Devlet şurası kralın şurası oldu» diyecekti. «SCARD D'ESTAİNC. BÜYÜK TEPKIYE RAGMEN, DGM'Yl KALDIRMAHAK İÇİN DIRENIYOR. Kahire'de yayınlanan yan resmt ElAhram gazeteslnde yer alan, Lubnan iç savaşına •\e Suriyp tle «agrı gııçler arasında hasKastermeye başlayan anlasmazlık bellrtilerine lllskin. Atıf El Gamrl imzalı ya/ının özetinl aunuyorur: nbancı ba«nn, Lubnan olaylannı halâ sag cı güçlerln gorüşüne uygun bıçımde bır Müslüman Hırıstıyan kavgası olarak 1 ansıtmaktadır Bu gorüşe boyut kazandıran etken, çatışmanın sağ tarafını oluşturan Ma rıınîlerm ordu ve sıldhlı milıs örgütleri kurmuş olmaları ve dolayısıyle seslerinı duvıırabılmelerıdır Oysa Marunilerın sayısı, Ulke daki dığer Hınstıyanların üçte ikısınden bile azdır örnegin 99 milletvekıluıden oluşan Lubnan Mıllet Meclısı'nde Marunilerın 10 milletvekıli bulunmaktadır Diğer Hırıstıyan topluluklarından Rum Ortodoksların 11, Rum Katolıklenn 6, Ermem Ortodoksların 4, Ermeni Katolıklerin 1, Protestanların da 1 mılletvpkıllerı vardır Rum Ortodoksların ve Ermenılenn iç savasta tarafsız kaldıkları da bılınmektedır EL AHRAM Y lırler Savaşa katılan Maruntler Ise 2S bin kışılık bır sılâhlı güce sahıptir. Bu birllkler, Pıerre Gemayel'in lıderlığindekı Falaııiist Parti mılıtanları, Kamil Şamun'un liderliğındekı «Kaplanlar» drgutü ve Cumhurbaşkanı SUleyman Franjlyeve bağlı Zagarta Ordusundan oluşmuştur. Bu lıderler, kanlı ıç sh\4>ı sona erdırmek ıçın yapılan bütün tırışınılerı «:onu(,suz bııakmıslaraır Savaşçı Marunl liderlerin ikl amaca yöneldıkleri bılınmektedir Birıncısl, marunileı rin muslümanlar ve dığer hııistıyanlar Uzerlne ayrıcalık sağlayan bugünkü düzenin sürdürül mesinl sağlamak, bu da olmazsa Lübnan'ı bo lüp bütün Hıristlyanlan blr bölgede toplamak ve burada ayrı bir devlet kurmaktır. bağcı güçlere bu amaçlarına ulaşmak için gosterdikleri katı ve inatçı tutumlannda cesaret veren etkenler ıse, Suriye ordusunun kendılerıyle ittıfak etmesi ve Israıl ordusunun de polarından denlz yoluyla kendılertne lkmal yapılmasıdır. Washington Post gazetesinın bıldır dığıne göre buradan sagcı güçlere ağır ve hafıf sılâhlarla asker taşıyıcı zırhlı arabalar gönderılmektedır. Burada akla şu soru gelmektedir: Sağcı marunilerle Suriye arasındakl Ittlfak, askerı blr zaferle sonııçlandığı takdirde LUbnan bu ualımı sona erecek mı? Bu soruya olumlu karsılık vermek olanaksıs gbrülmektedır. Bir kez, marurulerin dışın da kalan diğer hıristlyan toplulukları LUbnan'ın bölünmesine de, marunilerln egemenlijl altın» gırmeye de karşıdırlar. Bugün tarafsız kalan ya da «suskun muhalefet!* oluşturan bu topluluklar, Lübnan'ın varlığı tehlıkeye düştügü KANUN NELERI ONGORÜYOR Fransa'dakl devlet güvenlik mahkemesi kanununun blrinrl maddesine göre divan başkam sivil bır yargıçtır. Divan, iklsi sivil, iklsı askeri (yüksek rütbelı general) dort Uyeden kuruludur Askeri disiplinle ılgili duruşmalarda sivil yargıçlardan biri yerınl yüksek rütbeli bir askeri yargıca bırakmaktadır Bu durumda da askerl yargıçlar divanda çoğunluğu oluşturmaktadır Banş dönemınde ordunun morallnl bozabllecek, ulusal savunmaya zarar vereoek ve devlet gjlvenliğini sarsacak suçlar için beş yıldan on yıla kadar hapis cezası öngorülmektedır. Ceza kanununun 24. maddestne göre casusluk suç ve cürumle H de divarun yelkllerina gırmektedir. 1960 yılından sonra NATO tiyesi devletler hesabuıa lşlenen casusluk suçlan devlet güvenlik mahkemesi yetkllerlnln kapsamma girmektedır Bugün ise bu hükümler Fransa'mn müttefık veya dostu olan ülkeleri de kapsamaktadır. Devlet güvenlik mahkemesine adalet bakanırun emriyle SURİYE İLE LÜBNAN SAĞCILARI ARASINDA GERGINLİK BELİRTİLERİ ' Rum Katoltklerin kiml lıderleri Marunî İprin yanında yer almışlarsa da bu, bıreysel bir tavır olarak kalmıştır Kaldı kı. Lubnan Ulıısnl Hareketıne ve Fılistinlılere karşı «a vaşan Marunller de, Mm Marunilerın ancak yarısını oluşturmaktadırlar. Ne var kl, savaşa katılmayan btekl Maru nîler, ordu kurmadıklnn ve sılahlanmadıkla rı için etkili olamamaktadırlar. Bunların li derleri arasında Raymond Edde ve veni SP çılen Cumhurbaşkanı Elıas Sarkıs «ayılabl takdirde tarafsızlıklarını ya da suskunluklannı bozabılirler Kaldı ki böyle blr askeri zafer elde edilsa bıle, Suriye ıle sağtı güçler arasındakl llişkılenn ondan sonra nasıl bir gelışme göstereceği de Uzerınde durulması gereken blr konudur. Suriye ile sağcı guçler arasındakl ittıfakın hedefi Filistln Direnme Gücünü ve LUbnan Ulusal Hareketinl vurmaktır Bu hedefm gerçekleşeceği varsayılsa bıle, bu ittıfakın bozulması bır an meselesi olacaktır. Çünkü Suriye daha sımdıden, ılerde kurmayı tasarladıgı yeni Lübnan ordusunun çekirdeğinl oluşturacak blrllkler kurmaya başlamıştır bile, «LUbnan Ordusunun Oncü Birliklerı» diye adlandırılan bu bırlikler, Bekaa vadisindeki Riyak Hava Üssunü karargfih olarak kulanmaktadırlar. Tabil Surıye, bu blrlikleri kendi denetimı altında tutmaya çahşacaktır Oysa sagcı gü<,ler, gelerekteki LUbnan ordusunun çekirdeğinl kendi savaşçı örgütlerinin oluşturacaklannı lddıa etmektedırler. Bundan başka, Suriye Baas Par tisı'nın amaçlanndan biri de «Büyük Suriye» devletini kurmak ve LUbnan'1 bu hayall ugTuna kurban etmektlr. BugUn Suriye ve îsrail'den destek gören sağcı gUçIerin, bir askert sefer kazanmaları halınde İsrail'le Surlve arasında bir tercUı yapmak durumunda kalnaları da söz konusu olabillr. Niteklm manınilerin lıderlermden birinin «Sonunda Suriye ile Israil arasında bir terelh yapmak durumunda kalabıliriz» biçimindekl sözlerl de bunu göstermektedlr. Her şey gdsteriyor kı, Ltıbnan bunalımı yenl bir blçim alma ve yenl boyutlar kazanma cg:. göstermeye başlamıştır. <Dış Haberler Serrlal) *1