Katalog

Jabbar, ilk kez Cumhuriyet'le siyaset konuştu Ünlü ABD'li basketçi Kareem Abdül Jabbar ülkesinde ırkçılığın sürdüğünü söylüyor Vanlı«ı hatırlamıvorsak, IHAtt Meksıka (Mimpiyatları'na katılmayı reddetmiş, Ba/eteclkrln «Vatanınına kariı lıiç ml hnrrunuz vok"» »jeklnıdekl hlr sorıısıına da «Pek yok» revahını vermiv tinlz. Bu ccvabınızı zorlayan kosııllar nolerrtı? Kııgutt de aynı cevabı verlr miydlnlz? JABBAK Bırleşık Amerıka Olımpıyatlar.ı M yah ve bpyazlann bırlıkte yer aldıkları takımlar gondermpkte, bunu da Amenkan va^am t.uzına örnek gostcımektedir Bu karma takımların dünya gozünde uyundırmak ıstedikleri izlenim, Afnka ve Avrupa kokenlı Amenkalıların tek bır halk ol duklan, bırlıktp mücadele vererek tek blr ulus oluşturduklarıdır Gerçek durum boylp değildir Ben ve ba?ı ırkadaşlarım, 1968 Meksıka Oyunla rı'nda Amenkan forması alhnda oynaırmyı ledde derken, hu aldatmaranm dünyada sergılenmesinp e!pt olmayı dürüstlükle bağdaştıramami'îtık Bu yüzden, oluo bıteni çorpp kışıler, halkını dtlsllnen lnsanlur olarak «sporouluk» statümuzü kullandık ve gerçeklerı bu yoldan dünyaya duyurmava karar verdık. DuyEiı ve düşiincelerımizı dunyaya duyıırmanm en iyi yolu bır gbsterı yapmaktı. '1968 Olimpiyatlarına katılmayı reddederek ABD propagandasını sergilemek istedik,, HAZIRLAYANLAR Hıncal ULUÇ Kurthan FiŞEK 'Bakışımı şekillendiren, ABD'de siyah derili bir insan olarak ezilmişliği duymamdır,, tnuNiinıİ7? Kvetnr, bOtünlesmesinin nelerdir? JABBAR Siyah beyaz bütünleşmesinin ıtlkemın oz çıkarlarına en uygun çozüm olduğuna ınanıyorum Elmdeki tum potansıyelı eksıks,7, seferber etmeyen bır ulke, yarım kapa^ıteyle çalı^ıynr demektir Ülkenın tüm potanslyel ve kayrıaklarının seferber Pdılebılmesi ıçın butunleşme 7orunludur. Ancak, bu butlınleşmenın sıyahlarea benımsenmesi, onun ıki taraf ıçin de eşit olçüde vararlı olmasına baftlıdır Tek taratlı ışleyen bır bütıınleşme olmn? İslamıye^'ın bana oğrettiği, «eni sevm"yen ınsanı ^emn pevmemendır. Aslında bu sağdııvnnun da en basıt gerefcıdır tnsnnlar Mıislumanlıgır mesannı oğrendikçp bu ilkelerle ülkemin davanmak ve uygulamak lddiasında bulundugtt ılkelenn farklı olmadıgını goreceklprdır. tnsanların ortak çıkan icfn çalışmak. herke^ln haklarını korumak. vapılabllecegin en iyısının yapılmasını sağlamak . SORU den de Amerıka'daki MüMuman atletlerın ortak bır hareketmden, ortak bır çabasından so/ ede ınıyoni7 Montıeal'de 400 engellıyi kazanan EdMn Moses'ı tanımıyorum, ne oldugunu da bılmıjo rum Profesyonel futbol oynayan Ahmed Re^arl, ıkı yıl önce uzun atlamada Amerıka bırıncısı olan Abdurrahman, pskl adı Andıew McCarter olan profesyonel basketbolru Yasın, yıne profesyonel basketbolcu Charlıe Scott Müsluman Basketçi Hejrvvood da bızım ınanç sıstemimize yatkın .. Tekrar edeyim, iayıca azız. '' ^^Ht'rlrkpn, araçlardakl farklılığın Amerikan toplıım kogullarına ıı> Riılanahtllrliğinl kafanızda tarttınız mı? JABBAR Kesinlıkle tarttım tslamıyet hıze verılenı koril kortıne kabul etmemızın yanlı» oldugunu oğretıyor. Kııran'a Rore, "Insanl.'r kalp ve 7ihın!enndekılerı defcıstırmedıkçp, Allah da onlann toplumdakı yprlrrinl drgıştırmez • îkıncı sı nıf yurttaş olmadıgımızı. mevcutla yptlnemeveceğımızı, istedıklprimızın ancak kend' çabamızla J n SORU dan 1908 Ovnnları'nd» slvah aporrııların ban gösterlleri nlmuştu. 200 metrede blrinct ve ıkincı olan Tommle Smith ve John Carlos. Amerikan Milli Marsı çalımrken, seref kürsüsiınde başlarını efcmls, slyah eldlvenll sıkılı vumruklanm kaldırmıv lardı. Bu «osteri slzin lıledlğlniı siyasal çizglnln blr devamı mıydı?.. JABBAR Hayır. önerdlğlmte boykotun bü SORU mı?.. JABBAR Uygulamadan «İ7 «liyorum. Slvah derılı msanların, Afrikalılann Amerika kıUsına kole ol ırak gonderı!nM>lerındp Hınsfiyanlıftın büyük rolü olmuî.tur. îspanyol, Fransız ve Portekı/lılorın talan ettıkleri zenginlıklenn onemlı bır bölıimll Vatikan'da Papa'nın kasasına gırmiştir. Chamherlain. Bni RIIMPII ve Blll VValton baskrtbol tarihmln en hiİTiık pivntlan sayılıyor^unur. Amerika'da spor yıldızlarınm kuçük çapta blrer kahraman oldııkları. her sfiı ve davramşlnrıvla kamuovunun llçislnl cektlkleıi, onu etkllediklrrl de bir gercek Dördnnfırün ortak vdnlerl çok, ama, siyanal eörfişlerinlz blr harll farklı . Ortak yönlprt bulunan insanların nedrn hu kadar farklı ılüsUnrelcre sahlp olduklannı hlç kendi kendinize tartıstınız mı?. JABBAR Herkesin tutum w görtisünu lçinde dogup bUvüdükleri toplumsal ortama gdre tartmak. değerlendirmek gereklr Kısısel nmaç \e dzlemler de kuşkiKuz bu Rbrtişleri etkiliyor. ChamberlanVle Russell'm durumunu alalım Bu ıkkı arasında çok yoSun bır kişisel rekabet var. tkisi de çok kibırM, gunırhi Ru«i^ell hiç bir raman kıbirlnl akıl ve 7ekâsından ü«Hln ttıtmadı, gerçeklprp lstedıfti gıbl dejfil de oldukları (tibl baktı. Chamberlain'in her davranışmda. her terrihındp kıblr ve gururu belirieyici rol oynamıştır. Siyaset, kadın, ev, araba komuundakt tercihlennde hep bunun etklsıni göriirsiinıiz Onun vasama tar/ı. bakı? açısı bambaşkadır Chamberlain'den farklı olarak Russell, akıl ve zekâsını çok daha vararlı bir bıçinıdp kullnnmüjtır. Bill Watton Amerıka'dakl durum VP cerceklert doğru algıhyor, ama, kpndısı vasamamıs Bu vürden de onun bakış açısı benimkine eorp daha idealHt, daha az (terçekçi . VValton hıç blr zaman altta kalmadı. e7ilmedı Avrualıksız smıflann sıkıntı ve lefaletıni gordü, kpndısmi onlann davalanvla, ttzdelpstırdi Benim bakıs açımı şekillendirpn, Bırlpfik Amerika'da sivah derili blr İnsan. Afrika kökenll bır Amerıkalı olırak ya«iBmam. prılmiîlıgı Rünhik yasamımda durmam ve ona karsı mücadele etmpmdır Amerika'nın finlü basketçilprfnHavlicek slrin hskkımzda sovle demlstl: «AbdiılJabbar'ın lek talihsizlifl cok ıırun bovlu olması .. Boyuna haknıaklan tarlhln en Irl bankrlçisl olduğunu Î(treml.vnr8iuui7». Boyunu7un uzunluğundan hiç yakındınız mı? JABBAR Havır Fu Allah'ın buvruğu, verKisıdır Deftışebılecek bılp olsa, deftıştırtnek istenıem. Dedigım gıbi, bu bır buyrııktur. Buyruk olduftuna gore de Rprfiklerınl vapmak benim gfirevınıdır Buyruklar Itıfuf da olur, çıle de . Bunu değıştıremezsinız. den Sİ7> W l l t Burada dinlrrtn davandıklan ilkrlfrdrn ml sbz pdlvorsunuT. ;ok<ıa onlann uvgulanmaaın II Halkını seven insanlar olarak sporculuk statümüzü kullandık,, KAREEM ABDbl JABBAR, SiYAH MÜSLÜMANUGIN STATUKOYU DEGıSJıRMEYE DEGıL; KOKLESJıRMEYE ÇAUS.TIGINI, KURULU DbZEN ıÇıNDE KENDıSıNE YER ARADIGINI SOYLUYÛR; VE KENDıNı SADECE MÜSLUMAN OLARAK TANIMLIYOR VE/ SıYAH BEYAZ BÜTbMEŞMESıNı ÖNERİYOR. gerçekleşebıleceğmi anlamadıkça, altta kalmaya, ezılmeye mahkumuz Sesıni çıkarmadan mevcut durumu kabul ettın mı, sana verılene de layıksın demektır Sıyah Amerıkahların buylik çogunluğu bırınm çıkıp da kendılerıne bırşeyler vermesınt beklıyor. Bu kafadakl İnsanlar para dılenlyor, Her nasılsa kendilerlne fıısat verılınce de o fır«satın baskularınca kullanılmasını. yemeklerinın hazır pışmış olmasını beklıyor. Bu bakış açısı a&alakların, dılencılerın bakış açısıdır. Biraz önce sayıca az olduğunu zıı Mivlpmiştlııiz. Sayıca az olmanızla bu dusünce yapısı arasında bir Uişki var mı? JABBAR Bu ikisi çok yakından ılı?kilidir Afrıka kbkenli Ameııkalıların bllyük bölıimü kendılerı içın bır şey yapmak ıstemlyorlar. Bu, tek kelımeyle, «teslimiyetçı» bir tutumdur. Herşeyin hazırlop onüne konmasını bc/tleyen ınsinlardan, bırakınız başkalarına, kendilerıne bile hayır gelmez. 3unu anlamak zorundayız Alacağın, alabılecegın her şey ıçın kendin mücadele etmedıkçe elın boş dönersin, hiçbir şey değıştıremezsın. tnsanırı içinden gelmesl Kereken bu temel değışiklik gerçekleşmedikçe, her sev aynı, eslusi gıbı kahr M'Nl'ANllN KN ÜNIt) BASKETBOLCl Sl' K^IIEEM ABDIJL JABB4R, BL'GtN OYNADlGl KlTJ.tlPI.K, AI.TI AYDA BIR İJS MİLYON DOLARUK SÖKLEŞME ÜMZAJJYOfL Jabbar'ın siyasal yaşamı 1968 lün slyah sporcularca benımsenmeyeceğıni blliyorduk. Bizim yöntemimizi benimseyen, bızırn gıbi clüşünenler azdı. Blzse, Olurıpiyatlara katılıp gösterımızi oraaa yapmanın sakıncalı olabilecegmi düşünmüştük. Gosterıciler teshir edileoek, «Bu bır avuç hoşnutsuz kışl butün sıyah Amerıkalıları temsıl etmıyor» denılecekti. Seslenni sahneden, ateş hattından duyurmnk içln Mekstka'ya Rittiler, yarıştılar. Olanlan s>ıa de bUiyorsunuz. Bu davrınujlan yuzünden çok çektiler. Amenkan spor sah nesınden onlara el çektırıldi, kınandılar, bır daha yarışmalan yasaklandı. Tommle Smıth bugun küçük bir koiejın beden eğıtlmi bölümunde ogretınen yardımcılıgı yapıyor. pnpı • Siıi bu eyletne yonelten koşulOUnU ı a r Am«rtka*ds bugun de surüyor mu?.. JABBAK Amerıka'da ırkçılığın kbkünün ka«ındıgı elbctte sbylenemez. Ama, koşulların 1968'den bu yana hıç değışmedığinl söylemek de yanılHoı olur. Bazı degı<s)klıkler oldu. Slyahlııra, Afrıka kokenlı Amerıkalılara eskiden tanmmayan bazı haklar, bazı fırsatlar tanındı. Böyle şeyler blr geceda değişmıyor.. J!y fi CODII ' M° n t r < * a l Ollmplvatlarınria OUnU dHk atmayı kaıanan Mac VVtllclns, slzin lfmK'dekl nöıl.Tİnl/.l andıran blr açıktama yaptı, Amerika'va lıiç bir şekllde borçliı olmadıftıni sövledi. \Vilkins'ln derlsi beyaz. Bu tııtum, Amerika'da slvah ve beva7İarın düzene karşı bir çlzfflde birle$ıneye başladıklarına isarrt savılabilir nıi''.. JABBAR Evet, Wllkıns'ln soylemeye çalıştığı kısaca şu Arnprika'dakl yoksul halk horlanmakta, f.omUrüİmektedir, derilennln renglnln do bununla hıç btr ılgısı yoktur. Bunlann aşağılanmasmda kullanılaıı vöntem, bır yandan somut koşullara, diğer yandan o halkın ozelllklertne gore değişebillr Ama, bunlar sonunda aynı kapıya çıkıyor. Çok yoksul bır bolge olan ve Pennsylvania, Doğu Vırgınia ve Tennessse eyaletlerinl kapsayan Appalncja yöresındeKı yoksul beyazlaruı çektığl sıkmtı, Harlem'deki sıyahlBnn çllesinden hıç de aşa§ı kalmaz.. Mac vVilklm Kİbl dü^iinrn beyazların artması, Amorika'dakl ırk Ulskilerinln gelecrgini etkileyebtllr mi? Bu etkt nasıl, ne yonde olur? JABBAR Olumlu yönde etkıleyeceğine hıç kuşkunuz olmasın. Bu tutumun yaygınlaşması, ırk llışkılerınin dununü de, bugünUnU de etkılemiştır. Eskıden farKlı olaral;, bugıin, çıkarları ortak olan insanlar arasmda işbirliğinln hızla yeşerdiğinl, yayıldığını Rörüyoruz. Or\D| I Söziinüzü kestim. ama, bu Iıjbir OUnU • U g| özelllkle hanıd sınıflar *rasnıda daha hızlı yayılıyor? JABBAR Garıptır, ama, alt tabakalar bu lşblrlığına en az yatkın olan kltle... Sorunlan ve işblrlığinin gereklllığıni en son onlar anlıyor. Burada sbz konusu olan yalnızca cehalet ve bılglsizlik dcğil, sıyah beyaz uzlaşmasından en çok zararı bu alt sınıflarm görecek olmaları.. Sorun vasıîsız lşçılikle yakından ılgıll... Sayıca çok az olan bu tür ışler içın aralarında kıvasıya bir rekabet bulunuyor. Şlmdl, Istersenlz, siyah beya 2 blrUğlnin nasıl sağlanablioreği konusuna değtnelim. Siyah Musluman oldugunu7.u, bu akımınsa ilyah ve beyazların hlç blr şekilde blrllkte yaşayamayacaklan noktasından çıkan «aynlıkçi» bir harekct olduğunu bilıyornz. l'jbirligi vhnündeki klsisel Inancınızla bcnimscdlğiniz inanc slstemlnm «avrılıkçı» ozu çelişmiyor mu? JABBAR Bu hata hep yapüıyor. Ben Slyah MUsluman degıl, yalnızca Muslümanım. Hanetıyim. Sıyah Müslümanlık çok farkJı bır şey .. Bunlar. bırakıniü statükoyu değıştırmeyı, tersıne onu kokleştırmeye, kurumlaştırmaya çalışıyorlar. Kurulu düzeni değıştirmeden kurulu duzen içında kendllenne yer anyorlar. Slyah MüslUmanlık, yalnızca Islamıyet'e değll, Amerıka'nın dayanmak ıddıasında bulundugu ılkelere de aykındır. Benımsemiş bulundugum inanç slsteml ırk esasma dayanmamakta, ınsanın derisimn rengine gore ayırım gozetmemektedır. Demrk, aynlıkçılığın statüUoruluk oldugu görijşündcsiniz. Sivab Müslüman çlzgiyl reddedlyorsunnz? JABBAR Kesinlıkle öyle.. Siyah Müslümanhgın gerçek: MüslUmanlıkla uzaktan yakından bır ılgisi yok... SORII *»îvah sporcular arasındald saOv^nU y, sa i durumunuz hakkında blr tahmln yürütebillr mlslnlz? JABBAR Sayımız sslında çok az. Bu yua SORU Sivah beyaz Içhlrlljrindfn ederken, îşbirllğlni sivahların duzenle bütünleşmplrri teya brvazlara yaltaklanmaları şrkilnde anlamadıfeınız Körülüyor. önerdlg:lnlz Isblrllgl sonıında butiinlesmeye ıçidpr mi? Butünlesmevi yararlı görür soz profesvonel sporcn sÜ7İe«p imzaladıktan sonra. o kulübiin tnalı oluyor. kulüp tarafından kiralanabllivor salılabllivor. t'ntclik, Amcrlka'da daha da fsrklı olarak. prnfr*\nncl olarak blr ovuncıınun Uangl kuliihe ırldecegi konusunda Inılııplere seçme önceUği tanınıvor. Bu açıdan. kulup ovuncıı tllskllerlnl nasıl dp£erlenrilrlrslnİ7? JABBAR Burada çelışkıll bir durumla karsılaşıyoruz Yeni profesyonel olan veya uzun sılredır oynatılmayan bir oyuncu para kazunmak ıstıyor, hangı takıma girdiğıne pek bakmıyor Ancak, srtrleşmeye blr kere imza attıktan sonra, kendıni geliştirme veya gelirini artırma olanakları kısıtlanıyor. kulübe ve o kulUbün sahibine bağlanıyor. Oyuncu kendt durumunu gellştlrmeyl, kulup de kasasuu gozettıkçe bu çelişki sürecektir. m Blr Meksika Olimpiyatı ile başladı • 1968 MEKSıKA OYUNLARINA KATILMAYI REDDEDEN ABDÜLJABBAR GEREKÇESiNı ŞOYLE AÇIKLADI. «ABO OLıMPiYATLARA GONDERDiG! TAKIMLARDA SıYAHLARLA BEYAZLARIN BıRLıKTE YER ALMALARINI; KARDEJLiK ıÇıNDE YAŞADIKLARINA ORNEK GOSTERıYOR. BU ALDATMACAYA AIET OLAMAM.» E5KI ADI IEW ALCINDOR OUN JABBAR'IN YAJAMINDA IKİNCI DOHGM NOKÎASI, MÜSIÜMAN DiNİNI KABUL EDİP ADINI DEOIJIIRMESi OIOU. H H I k nin Türkıye BUyukelçısl Wıl1ı8m A K I I Macomber, 2 eylul gecesl Kareem * • * * " AbdülJabbar onuruna evınde bir «ıftar yemegı» verdı Derısl sıyalı, dını IsUm, boyu 2 17, ayakkab'&ı r 2 numara olan bu unlü Amerikalı ba»> ketboıcuyu tanımayan kalmamıştır herhalde . Boy bov resimlerıni gunlerdır gazetelerde gönıyorıız. Güllıver gıbi ortalarda dolaşırken, caınılcri gezip namaz kılarken, fotoğrafçıların ve kamera görünce kafalarını uzatmadan edemeyan meraklıların gözü onunde bır çıft pabucu 15 Hraya boyayan bır îstanbullu boyacıdan kazık yerken çekılmış bov boy resımler... Spor vazarlarının, spor adamlarının katıldığı yemekten sonra soz dbndü, dolaştı, Montreal'de başan kazanan Amerikan basketbol t»kımının nasıl olup da dort yıl önce MUnlh'ta basansızlıga uğradıgına geldi. Soruyu büyükelçi sormuştu, cevap Kareem'den geldı: «Münih'in veball Nixon"undur». Macomber önc« lrkıldl, sonra gülmeye başladı. Kareem acaba bttyukelçinin Nixon yonetimince atandığını bilıyor muydu? Yıne büyiikelçl sordu: «Sl» olimplyattorda oynadınız mı?» Kareem irkildl, bu kez . önce büyülcelçt. nln saka yaptığını sandı, ama, soru ciddl sorulmuştu. Çbken sessızlık, olayı bılen ikiüç kl«ının aralanndaki gıllllşmeyi de bastırdı. Hayır, Kareem AbdülJabbar olımpiyatlarm hiç katılmamıştı, ama, bu büyük spor olayınm Kareem'in siyasal yaşamında çok onemli bir yeri vardı. Insanhk ıçın «ilk günah» nasıl Adpm'le baslamışsa, Kareem ıçın siyaset de 19M Mekiika Olımpıyatları'yla başlamıştı. O 7aman adı Lew Alcındor'du... KAREEM'İN SiYASAl (İZGİSİ 1968 yılı vazma glrerken, Bırleşık Amerlk», belki de tarihinın en gUçlti takımını Olimpiyatlara gondrnneye hazırlanıyordu. Bu takımı «en büyük» yapan UCLA'nın 2 17'lık dpv yıldızı Alcindor'du. Amerikalılar, «tavuk yumurtlamadan vumurtaları saymamak gerek» derler. Dogrudur. ABD tAkımı açıklandıktan hemen sonra. Alcındor ve üç slyah arkadaşı Meksıka ya gitmeyeceklerıni, Amerika formasını kes'.nkes gıymeyeceklerıni kamuoyuna duyurdular. Alcüıdor adı bır anda spor sUtunlannda bırmr\ savfalara fırlariı Neden oynamayacagını soran gazetecilere şu cevabı verdr <Birleşik Anıerika, olimpıjatlara gonderdıği takımlarda sıyahlarla bcyazların bırlikte yer almalarını, uikemı/de de sıyalılarla beyazlann kardeşlik içmde yaşadıklarına örnek gosterıyor. Bu aidatmacaya alet olnıam». Herkesin kulak kabarttığı bır TV programında, «Vatanuıa karsj hiç mi borcun yok9» dıye sordular. «Pek yok» dedi. Alcindor ollmpiyatlara kaülmadı, ertesl yıl da profesyonel oldu. Tarih 28 Mayıs 1971.. Amerikadaki lkl pro fesyonel basketbol liginln en büyük oyuncula rını yılda blr karşı karşıya getıren galeneksel KBA ABA maçı o gün yapılacak... Herkeaın merakla bekledıği adam, sıradan bır Milwaukee Bucks takımını basketbolun devlerina kar.şı prulosyunelhgının ilk yılında sampijon yapan Alcindor .. O büvük maça NBA karması Alcindor'suz çıktı. Maçtaıı dort saat bnce 10yunma odalarını aramış, muslumanlığı benımsertigıni, evlendikten bu kadar kısa stlrp. sorıra spor yapmasını inançlannın yasakladıgını takım arkadaslarına açıklamıştı. Alcindor, böylüce. Meksıka'dan tam üç vıl sonra, siyasal yaşamının yenl bır evrestne gırerken, lyl bir za» rnanlamayla, vıne yeri yerınden oynatıyordu. Hos. sahaya çıksaydı da oynayan Alcmdor olmayacaktı . ' fiK adı Kareem AbdülJabbar'dı. İnsanlar kendi tarıhlerıni kendıleri yaratırlar, ama, bunu dıleklerince degil, toplumsal Rüçlerin işleyişınoe belırlenen bır tarih çer çevrosi içınds, tarlhirt kendilerine sundufu ko»ullar altında yaparlar. Kareem AbdulJabbar'ın ne olduğunu, neyl neden yaptığını anlamalc içln, lşte bu vüzden, slyah sporun «vrımind* nasıl bir yer tuttugunu bllmemız gereklyor. 1960'ların ikınci yarısı yaklaşırken Amerika blr ıç savaş alanı gibiydl. Kennedy öldürulmuş, ırk kavgaları Amerıka'nın dört yarundakl kentlerl yangın yerine, nıezarlığa çevirmJşU. Bırden bıre, eskı Yahudl Kralları gibi, Cassım Clay maddeleştı. Sıyah Amerikalının klşılik bul ma savaşında bu genç adamın ovnadığı bellrlayici rol yadsınuınar. Ağır sıklet sampıyonu oldugunun ertesi günıl Sıyah Musluman oldugunu açıkladı, hakaret ve tphdıt vagmuruna tutuldu. SindJrmpk ıçin askere almaya kalkıştılar. Vletnam'da savaşmanın «yurtseverllk» sanıldıgı bır dönemde, Benlm Vletkonglarla bir alıp veremedlğım yok Hiç olmazsa, bana «pis zenci» demiyorlar» diye çağrıva uymadı. Ünvanını elinden aldılar, beş yıl hapse mahkum ettiler. Ama guç dengesi değışmeye başlamıştı. onu yenemedıler. Kareem AbdülJabbar, Amenkan çölünde vaha sayılabilecek bir ortamda, siyahbeyaz kareli bır dama tahtasının uyumunu yansıtan 1967 sonraıu Universıte ortamında yetışmiştır. Insan hakları içın verilen savaşlara katılmadı, o savaşlar kendisınden çok önce Selma, Birmingham, Jackson ve V/atts'da venldiği İçln .. Spor dünyasmda siyahlaruı önüne dlkilen gdrünmez engellerl yıknıak içın savaşmadı, o engeller ken dısınden çok önce Johson, Ali, Russell ve Carlos gıbılerınce yıkıldığı içln .. Ama, Kareem, bunlar sayeslnde, bncellerinden esirgenen bir olanaga kavuştu: En iyi yapabllecegine lnandığı bir iste en iyi biçlmde uzmanlaşmak... All politikacıysa, Jabbar teknisyendir. Pırsat tanındığında slyahın da doruğa çıkabileceğinl gösteren bır sıyah teknisyenler kuşağının temsilcisi.. Kareem universıte Oğrenlrnlnl tarih dalında yaptı, ama, asıl uzmanlığı basketbolda.. Çoğu teknlsyen gibı, dilıyle degil, eylemlerıyle konuşmayı yeğ tutuyor. İlk kez profesyonel olarak* oynadıgı Bucks takımmdan her altı ayda bır milyorüuk sözlesmelere ımza atarken, bugün oynadığı Los Angeles Lakers'la, yıne altı ayda bır, blrbuçuk milyon dolarlık sözleşmeler lmzalıyor, Uzmanlık alanmdak» üstUnlüğünU rakıplerınden bıri şöyle özetliyor: «Russell 'm savunma ve Chamberlain'in hUcumdakl erişilmez UstUnlUklerinl Jabbar kendi potasında eritti. Onu durdurmak mı? Kafa yormaya değmez. SUrekli taktik degiştiriyor, sonra da kendiliğinden dursun dive dua ediyoruü » Hem konuskan değil, hem gazetedlerle arası kotü.. Baskerbnl Federasyonu'nun çağrılısı olarak Türkiye'ye gelirken Uç tstefci olmuş, llkl, tunst sınırta ayakJarını göğsiine dayamak zorunria kaldıgı tçln, blrincl mevkl uçak bileti. îkinclsl, uygun bir yatak .. HUseyın Alpten tecrUbell federasyon yetkilileri, lkl klşllik tki yatağı blrlestırlp çapraz yatmasını önererek bu sorunu çözümlerler. Üçüncüsıl, gazetecilerin uzak tutulması, mUIakat lstememesl... Federasyon yetkilileri nedenlnl sormuşlar, «Sporun dıne ve siytısete karıştınlmasına karsı olduguma göre, geriye, bir tek boyum ve basketbolculugumla ilgıll sorular kalıyor. Onlan da bllmeyen kalmadı» demış Üstelik, tstanbul'da blr gazetecinln «hamama gotürüp reslmlerini çektireceğim» dlye tutturmasına slnirlenmış.. «Kissınger falan geldiğinde de avnı seyi yapıyorlar mı?» dlye soruvordu. Meksika Olimpiyatlan'na katılmayaoağını açıklamasından bu yana sekiz, dın değlstırdıCını açıklamasından bu vana da beş yıl sgeçti. Pu açıklamnlar İki Uç cUmlelıktt. Aradakl sUrede agzıru açıp tek bır dpmeç vermedl, ne Amerikan ba&ınınu, ne dünya gazetelerine. . Onlardan ucu? empk kavnuğı olarak yararlanmak içln kurulu duzenin sıyahla beyazı kanlı bıçakh ettlgmı ama slvanlann parçası oldukları toplumdan kopnrak bUtünüyle slyahlaşmalarının sorunun kendlsl kadar yınlış oldugunu savunan bır K1*,l ıçın bu seklz ytlhk süre çok uzundu lşte, sıyahlıftın mtıcadelestndPkl verıni ve kisiiıgıni böylecp Rordujtümüz Kareem Abdvll .labbar. sekiz vıllık spsslzlıgmi CUMHURİVE1 ifirı bo?du Ynndakı slıtunlarda, Kareem'le yapılan UK sıyusdl mülakaü bulacaksıous. Jabbar, Türk sporunu öğrenmek istedi skı adıyla Lew Aldndor, yenl adıyla Kaıeera Abdül Jabbar UCLA olarak billnen Kalıforniya Ünıversitesı'ni (Los Angeles) 1969 yılmda bitırdı. TJzmanlık dalı tarın, altuzmanlığı da gazetecilıktı Türkiye've Relırken «Black Sports» (Siyah Spor) adlı ünlü derpiylo de bır anlasma yapmı^tı, sporun Tuıkıve'deki durumu konusunda bır dızı ha7iılamak ıçın Uortişmemiz bıttikten sonra, Jnl)baı'ın Türk sporuyla ılgıll bazı sorulan oldu E JABBAR NEDEN MASA TENıSiî CEVAP En ucuzu da ondan . Oü raket, bir maso, iki de top.. JABBAR PROFSEYONEL KULlPLERıN GÜREJ TAKIMLARI YOK MU? CEVAP Güres Turlciye'de daha çok «blreysel spor» niteliği tasımaktadır. Bugun gUreş uzmanlık kulUpleri kurulmaya, gelişmeye başlamı^tır, cma, profesyonel kulüplenn gUres dallan yoktur. Basketbol ve voleybolda da muesoese ve fabrika kulüpleri hızla güçlenmektedır. Kısacası, profesyonel kulüplenn amator spor yaptırma zorunluluguna pek uymadıklarını söyleyebiliriz. JABBAR SOKAKTAKı ADAM ÎÜRKıYE'DE SPORU NASIL GORÜYOR' SıZDE SPOR BıR EGLENCE, GÜNlbK YAS.AMIN BıR PARÇASI OLARAK ıZLENEN OLAYLARDAN HERHANGı BıRı MıDıR' YOKSA SPORUN lÜRKiYE'OE OZEL BıR ONEMı VAR MIDIRl tTÜVAP Ttırkıye'de profesyonel olarak yapuan tek spor futboldur. Bu yonuyle [utbol, tıpkı Amerika'da olauğu gıbi, olanakları sınırl» ama spora vatkın kışılenn, aksı takdırda ulaşamayacaldarı gelır dılimlerine çıkmak .çın kullandıkları bir araçtır. Türkıye'de sıradan bır tutbolcunun bıle içelır düzeyı, bır memururı bır isçinin gelır dlîzeyınin çok ustundfdır 1 Ancak, sunu hemen belırtelım kl, Türkıve'd » futbolcular, futbola, bir meslek olarak d<gıl, bır gelir kapısı olarak bakıvorlar. Pro. fssyoneı spor, rtoktorluk, mühendıslik tfibl, mpslrktir: mesleğinde ilerlemeye çalışan, mesIegıne îaygı duyan her İnsan gıbi, sporcu da, u\ku diMndakı her anmı ona vprmek 70nınidır. TUrkıye'de bu anlayıs yerleşmemistır. JABBAR BU KUluPLER Kı^ıLERıN Mi, YOKSA SjRKEUERıN Mı MALIDIR! CEVAP îklsının ae degll... Dernekler Yasasına gore kurulup Işlerler, yöneticilerı de amatör olarak çahşırlar. MUessese ve fabrika takıml.ırınuı statüsü biraz farklıdır. KAREEM ABDÜLJABBAR •BLACK SPORISDERGiSINE: TÜRK SPORÜYIA İIGİLİ BiR DiZi HAZIR LAYACAK > JABBAR PROFESYONEL FUÎBOLDAN SAGLANAN GEL1RLER1N BıR BOLÜMÜ AMATÖR SPORLARIN. ÖRNEĞıN BASKETBOLUN GELıJTiRİLMESı 1Ç1N KULUNILIYOR MU? CEVAP Yasalara ve yönetmelıklere göre, pıofesyonel futbol kulüplerinın beş amatör dalda kulüp kurma zoruniulukları vardır. Bu sporlardan baslıcalan basketbol, voleybol, masa tenısı . JABBAR fABRıKA TAKIMLARINDAKi OYUNCULAR, FABRİKA PERSONELi OLDUKLARI 1Ç1N Mı TAKIMA GıRERLER. YOKSA SPORCU OLDUKLARI 1Ç1N Mı FABRİKADA CALISJRLAR? CEVAP Sporcu oldukl&rı İçln fabrikaya alınırlar JABBAR FABRıKAURIN SPORA BU ILGıSl NEDEN? CEVAP Halkın sporla bu kadar Ug:l#ndıgi bır ülkede, gazetelere ilân vermeden rek14m yaptırmanın bundan iyi volu olur mu' 4 t t