Katalog

CUMHUBİYET 10 HAZİftAN 1976 TAMAHTAMAMİ... ABDULCANBAZ TARTIŞMA Samim KOCAGÖZ SAN FRANCİSCO'DA KENTİN EN ÜNLÜ AJÇIIARI 4 TEMMUZ GfNIJLlGlNDE, Bir Amerika Gezisinden Izlenimler GUNÜ 6 BIN KİLO AGlRLlGlNDA, 6 0 METRE «Amerikan Rüyası» v» da «Amerıkan Ytızyılıunın sorıa er mekte olduğu bir dönemd» ABD 20(1 kuıulus yıldonUmünü kutluvor Gezdigimiz her evalette, her kfnttp 4 teınmu7 gıinu için çıl jjınca bır hazırlık vardı H^r VP" kırnıızı beyaz lnoivert yn nı Amerikan bayrağının renklprı np bovaıujor LokBntava gırı yorsunuz, ıcagıt havlular yıne aynı rpnk Amerika 200 yılını yalnız 4 temmuz Rürıu deRİl, 117R vılı boyunpa kutluyor San Francısco da kentln pn UnlU ajçıları 4 temmuz fünu 6 bın kilo agırlıgında, 60 m6tre genışlıSındp ve 15 metre yükseklıgındp dev bır «dogum günu pasfası» pıyirecekler Utah eja letındp ıse 2lin yıl ıçın 1 mil yon ağaç dlkıhyor Yeni Dunya nın çpşıtli eyalet lerındc 4 temmuz günü 8000 top lantı duzenlenecek ve ev sahibı Amerikalıların yanı sıra 25 milyon , vabsncı konuk bu büyük dP\le tin gorkemlı kokteyl partisİTİ ızlevecck fahminleıp gore CH il unrü kuruluş senlikleri Sam Amca'va 2 milyar dolara (yak laşık T? mılyar lıra, yani bizim bülçenin dörtte bıri) malolacak 4 temmu7 günu hcr halde tarihın RordüRü en pahalı dogıım gunti olarak Bu jıldrtnümll nedeni\le V > illkPden 200 gazPten Birle?ik Devletler'p davet edilmielerdı Benim katıldıftım turda 10 Ulke den 24 gizcteei vardı YUrüyen pvlerlr kprvan hallnde Amprıka nın günev oyftletlerini dolaştık Her ga^etecıyp Ajnpnka da bu lundııgu «.ıırpre biı de 1176 nın dpl Crysler Cordoba otomobıl verildı SAVMLARI OHIEMEKTE Mali portresı oldukc,a yük>!ek olan bu organızasyonda Wally Byam Vakfı Amerikan lıükumetmc blıvılk deitek vaglamiîH Anlattıklarına gore \Vally BYBITI çok zengln bır ışadamıvmış Bu turları düzenlemektpkı amarı i»e, dünvanın dbrt bir vanından nynı meslektekı msanları bıı aıa>a gptirprek onUrın dost olmalan nı saglaraak \e boylehklp ulkilerp arasındakı savaşları rinleverek dünyaya barısı getırmpkmı? Wally »yam ın teorısı âavaş lnn önlemekte ne derecpde başaıılı olur bllemeyız ama çeşitlı ulkelprııı aynı meslpkteki ıns>anlarınm dost olmularmı nat lamakta yüzde vu? başarılıvdı. Bu turlar 011 yıldan ben hpr v&7 dttîenlenıvormu!? jnn kuru luş yıldöntlmü oldııftu ıçın bu yıl ilk koz gasetecıler davpt edıl mls Gazetprınin mal/pmcsi insan Tıırun d1lzenleni> bıçıminde ISP Amerikan halkını 1 ınıma kent lerini gorme olanağı yoktu Hor akşam bir başka evalctıp k«nr ya da kasabıı mprkp/inden u?.ılc bır kamp bolgçşındp ormsınla rın arasında knnnklıvoıduk Tıı nın koMiHan kı*>ınm aııtak va fılı olulda, nskprdc va d ı tutuk p\ındp pdını bıletogı tuıden dnst luklaı kuıabılmesinc sei(,pklpn dp büvuk olanak saftlıyoidu Uallv Jyam ın savaşlaıı riıılpmp fikrl bır vana bııakıiaıak olur sa dpgı^ık lılkelerdpn avnı mes lekteki kl$lleıin dost olması g > < rll^ü en ı\ı blçınıdp gerçek)e«itı Benım Amerika va ilk gıdı simdı Utak Yeşilkov'dpn h.ı valfintlısındn bu büyük ülke hakkında bugtlne dek okudııkla rım VP bana anlatılanlar sıııp ma ç,frıdt Ribi ardı ardına ak lımdan Keçtı Dalnı uı,alvtaykpn priındiftım VP henl şaşırtan İlk irlenım Amerikan halkının son derecede ıyi ytireklı, sevimli ra na vakın VP yardım sever oldu guvdu Amprika da bulundURum 21 KÜn içinde de lııç bir gün benı hu ilk ır'pnunım konusıında kuş kuva dü?Urecek bir davranışla kRrşılaşmndım Aksınp bu ızlenı mım her geçen gün daha da güç lendl PIJİRECEKLER AMERİKALIYI YALNIZCA TELEVIZYON ETKILIYOR YENİ 15 METRE YÜKSEKLIĞINDE DEV BIR .DOGUM GÜNÜ PASTASI» Meral TAMER 6 0 Hasan B»yin sözünün burasımja heptmiz kahkahayı bactık O. hlç bozuntuya vermeden, cıddl cıddl, «Ya gördünüz mü hazır romanı bulunca naMl da gülerslniz» dıya söylendı Istanbul lu, dilekçeyi blrlıkte yazdığımız hoca, yarara; «Aman bevefendi, bu romam muhakkak yazmalısınız'» dedl Yazar, dudaÇını büktu «Yok canım bu konu, btitun poli» romanlarında ginemalar da vardır Emeğime yazık olur, yınelemek olur Ne ki o sıra ben bbyle bır fılmı ansımış olacagım. Aslında bunca yıldan bert çev remde olup bırenleıe baijimdan geçenlere ben hep blr romaneı gozü ıle bakmaya alışmışım Her aklıma geleni de yazmak ro runda değılım Sozü şuraya getırmek ıstıyorum Hanı arabadan »tlayabılecek yırmi beş ya&ında bir genç olmayı çok isterclım dog rusu Bılmem ne demek ıstedığımı anlıyoı musunuz?» Birbinmızln yüzune bnktık kaldık Koğustaki yatak komçum, oturduğu verde ilk kez konuştu «tyi arna bız. delıkanlı olmadıgımıza göre nlçm burRdayız'» «Ogrendık, soyledıler, bıldırılfrde yazdılaı ya ıTVaktan yakından kışkırtmaktan »falan filan » karsılıgını verecek oldu yazar Hoca, ınatla direndı «Olmaz efendim, olmaz' bu suçlamalann hlçbir yasal geçer liği yoktur Ortada delıl yok, bulamazlar Bunu kendılen de bılıyor » «Belkı de REHtNE olarak bızi goasaltma aldılar Ne dedi bana o polıs şofor? Seninle resmım gıksın da sonra pençler beni sıra sokaklarda kıstınp dogsünler mı? Ola kı bı? içerdeyı/ diye, eylemcı pençler bize bır zarar Kelmesın, bızı asıp kesmesinitr dlye» yapacaklan ışlerden vazgeçerler (!»» «Rıca edeı ım beyefendı buna sız de ınanmazsınız sanırım » «Elbette boyle düşünenler de hakkınuzda inanmazlar, inanmazlar ya Bız, ne denli bukınrnar hınt kumaşı olsak da, blzinı kara gb7umu7 ıçm havdı bana tarln soyletmevın' Dıyelim kı bİE seçkınlen buraya, HEYBETI DEVLET ZAHİR OL&UN diye topladılar » Ankaralı profesor, «Tanıam » dedi, «en uygun deyiş bu'» yazar «Bu deyışın bır de fıkıası vardıı Oradan gelir » dlye stvll nü sürdürdü tDevr' "mbıkt ı Anadoluda vılâyetlerden birlnd» bır vali pa^a varmış Bır gun bır soıun yuzündpn, vılayet halkı Ue takışmı? Paşayı o gece uyku tutmamıs ofkesındpn Sabah sabah kalıvesını ıçmek ıçın sedırine oturmus Kahvesını ıçer ken, pencereden sokağa bakıyurmuş Bır fukara adamcagızın geçmekte olduğunu gormüş Bırdenbıre kukremış aslanlar gıbı Adamlarına, «Tutun şu herıfi asın1» buvurmuş Ileu gelen gorev lılerden bııısı, sormak cesaretinde bulunmus «Nedır efendimız bu fukaranın suçu?» Pa:?a Hazretlerı, «Heybet 1 Devlet Zahır Ol surı1 kdrşılığını vermiş » Ben, so^e kanştım «Iyı ama Cumhurıyetimizin ellincı yıhna gplıyorur, dcvr t sabıkta değilız Bizı assalar da kesseler de Turkiye nin yolunu kesemezler1 IstedıkJerı yonetımi getiremezler. Cuçlerı buna yetmez » Arkadaşlann çoğu yüksek sesle bana hak veıdıler Yazar Hasan Beyın gÖ7İeri parlıyordu 1 «Ha şunu bıleydınız » diye sdylendl. Ne ki yazarm vuzıi, birden degıştı «Bakın arkadaşlar » riiye sözunu suıdüıdü, «Bu, şimdi ^urada oturmuş yan şaka, yan cıddl, askeı şoyle polıs boyle dıverekten kışısel konuş maktayız Su <uıda olayın (valıametmi) kavrayamadık gibıme geliyor 27 Mayısta da boyle oldu Aydını, ılerıcısı, solcusu, herkes. oh1 kuıtulduk' diye sevindl Ben, ne sosvalıst aıkaddş lan bevinı.lerınden gokleıe uçarken gormüşümdür o ?aman Şimdı ayıp olmasa adlaııııı hılp ırrpbılıııın No vaı kı çıkış yolu ararken hep gelip gelip bir çıkmaza, bir batağa saplanıyoruz Bize BÜROKRATLAR, h«r seferınde «Kalkın Ev Ehlı Vatan1» diyorİHr, hepımiz ayağa kalkıyoru/ Sonra da ONLAH(, hemen kalktığımız yeıe oturuverıyorlaı .. Bızler de hsmen h#r Beferınde ayakta kalıyoruz1 Bır türlü halkla birlejme, i?çı ile bütUnleşme yolumı, olanagını bulamadık, başaramadık Işte çurada ışçi ssndikalannın liden arkada^larımız da \.imnn7da söylesinler nedcnlni Üstelik de birbirimizi yamyamlar Ribl yemekteyız! Asıl soruıı bu1 NP dersınıs' spvgılı dostlarım? «Ma puslıiıc bir şey degil / Ayrılık var bır yandan'» Hepımiz, sustuk kaldık SONLN BA<j.LAN(.ICI DUNYALI BIR GÜN ÇAUJTIKTAN SONRA TEIEVİZYON EKRAN LARINDAN TÜM KÜLTÜRÜNÜ VE PAZAR GÜNLERI DE PAPA ZINDAN OĞÜDÜNÜ ALIYOR. GERISİ DE VIZ GELİYOR ABD'NÎN KURULUŞUNUN 200. YIL ŞENLlKLERİNİN MALÎ TABLOSU 33 MILYAR TÜRK LlRASI AMERIKA'DA SIYASAL GOÎÜRMEKÎE NE DENLİ KAMPANYA HALKI SANDIK BA5.ARISIZSA BAS.INA TUKETIM KAMPANÇALIYASI ÎAM AKSİNE 0 DENLİ ETKİLİ. SOKAKTA YÜRÜRKEN, YE MEK YERKEN MAÇ SEYREDERKEN, JIRKEN HER YERDE ÇIKIYOR. AMERİKALI YALNIZCA TÜKETEBİLMEK DAİMA TÜKETTİ6İNDEN DAHA FAZLASINI TÜKETEBIIMEK İÇİN BAS. DONDURÜCU BİR HIZLA ÇALIS.IYOR SUPERMARKETTEKI 8 8 ÇESJT CİPSIN HEP SINİ TADABILMEK IÇIN BIR OMÜR TÜKETıllYOR ÖZOLRLÜK AMT1 KIMİN \onetm sınıfın hü kUmetiyle işadamıyla toplumu büytllc bır denetım \p baskı altında tuttugvı her an hissediliyoı Yapılan propaganda ve tel kin tele^iryon seyrederken, rad yo dınlprkrn, yolda yürüı ken, »i nema va da blr lokanta^a girer ken heı verde en renkb ve ke yıflı çi7gılerle halkın kaışıaına Vp bu ba<ıkı toplumun dü şünme ycteneklerinin gelişmesi1 1 nİRbıldıgıne 1 engellemıs A mcııkjn ınsanı pvındeki, ışyerındekı ve çevıesmdekı tüm ile rı teknık olanaklara lagnıeu düşıimesinde ılkel ve tekdti/e kalmıs Fkonomık ama^laıla tekncıUi)i\p prım vprpn vonptu 1 sınıt kültuıe ambargo kovunca, bugunkU Amerikan halkı çık mi'j kaışımı?n ABD've RitmPdPn Amerıkalı nın ço^ v^lıştıgını, hızlı va^ndı gını PV aıle VP 1$ sonınlaıı yanı dar çevre^ının diîıindakılp re avııacak bır dnkıkası bıle bulunmadıgını sanıvordum VPIII lıır dunya, buyük bir degi»lklik oluvor Sokakta lîir Amerıkalıvı dur riurup eaatı soracak olsamz, aksanınızdan yabancı olduğunuzu anlıvor ve Ametıka hakkındaki izlenlmleıımızı sorup, e»i, çocukları v« tüm aılp bıreylerırun resımlcrıni gostercllkten sonra evine rtavet ediyor Bır Amerikan evi görnn Amerikan yemeği yeyin Bu tumleyi Amerıka'davKPiı aık sık duvduk Yabancı blr ul kede otomobille dolaşmak vıi rü^erek ge/mekten çok diha ?or O bılmem kaç şeritli (ad dplercıe sık sık yanlıs şeritten gıdıp bnl boi volumuzu kaybc dıyoıduk Vc gıdeceglmiz volu «orduğumıu Amerıkalılaıın bü vuk bır bolumıl «benı ızleyındeyıp \ollanni dcgıştinvoılar vc bı«.e dogru \olu gfısteıuoı Urdı Vpd.ıldşııken de adresını verı jor \p yıne avnı sozlpr Rır Ameıikan evi aorun, Amprıkan vemegı veyın MıHlaka beklıvoııı/ E 11 rnk VP> ınecek . 11 POLİIIKAYA HAYIR! Ameıtkalılar poliukayla lıtç ama hiç ılgılpnmıvorlar ABD de ^pçım yılı olmasına, «ıyHsal faalıvctleıın voRunhıfrımfi rtn «< .* çımlere ragmen lialkın kılı kıpırdamıyor Amerikahnın polıtıka konusunda stiyley«cek tek so711 yok MUZE GEZERKEN, BIR IL&N, KARSJNIZA BIR REKLÂM önce yağmur çıselemışti yemyeşıl oıınan ı^lak ıslaktı Bir ara gune^, boz btyaz bulutların aıasından goıunüp *oyle bır çarnlarla ortulu dağlara, tcpelere baktı Işınlau, ıslak yaprallarda panldadı Sonıa tpppleıı alçalan bulutlar saıdı, oıtalı ğl bır sı«i aldı Ulu çam ağaçlaıı ıslak bedenleıı. dallaıı vıprnk lan ılo ıme beyazlıklatla harrnaş dolaş nldu Ormanda kurt kuş sinnıışti. Sessizligin sesi, y«va^, \avas hızlanan ruzgarııi sesi uğuldamaktaydı Rıugar kuzeyden Relerek gıttıkçe lıızUım rak, orrnand çoken sısl, bulutları sokup atmaya başladı. Saz benızlı delıkanlı, parkasına iyıcc sarınmış, bir kayanm gtdiğıne çökmüî, aşagıdan uzamp en usttekı dalları ıle gedık kayayı oıten çamın ıslak, yeşıl yapıaklarının arasınd<ın vadı\l gbzetliyordu Boynunda bıı dürbün, kucağında bır tomf.on var dı. Bulunduğu yerden vadıye vadının sonundakı büyük ovava dogru, dağlaıdan kopup dökıilen tepelpı, boy boy sıra sıra, giinej arada bır gorundukçe, sıslerın bulutların içinde çavçaklanıp yuvarlanıp dökülüp gidiyordu. Vadıdpn, dere ıçmden bel11 belırsı? bır kpçı yolu, yukarna duftıu tırmanmaktaydı Yol, bilinnıeden, yeıı seçılemc/dı Ag»v'ann fundalıkların arasın dan dolanıp, yer yer görünüp \itlyoıdu Dplikanlı bır kcz dıha düıbünü ıle lyice volu gozetledı Tomsonun dipçığınden tutup, namlusunu hava\a doRru kaldırdı Bır sagına baktı, bir de »o IUM ArkHdaşlaıınm yertnı biliyordu Ui'dklardan, iki tüiegın namlusunu yeşillıkler arasında gordu Ikı nöbetçi arkadaşı da ona, heı$r>wn yolundı olduftTinu ı^aıet ednordu Blr cıgara yaktı ate^ı avutunun ıçmde saklayarak CiRarasının dumanını ıslak otlara doğru ufledı Başındakı kasketım t ıkarıp ja»lıgını sılkoletÜ «DAHA İYİ YAS.AMAK» (DEVAMI VARJ Amerikalı gerçekten çok çalı şıvpı Bu hızlı çalışmadaki tek amncı ISP daha ıvi yıknvan bır bulaşık makıne«ii daba ıyi RO rlintü varen bir ja da bırknç televlryon daha yenı model bır otomobil daha genıj bır PV sa hibi olmak, yanı Aınenkslmın tanımına göre «dahH ıyı yaş>a mak» Amerikalı is gaatlerınııı dısında ı»e yarım duzıne bira içip uykusu gelene dek televiz yon spyrediyor. Ve bu tekdüre günlük vajantı içinde volda karşımna çıkan ya da gece kapısı nı çalan blr yabancı onun için On seUnılerde klme oy vereppKsınİ7 v ı da teıdtnl/ dıva sorduklarımdıiiı tumü oy kullanırı ıdıklarını, büvük bir bolılmU Ise vaşam boyu sandık basma gitmedlklerini soyledıler Nedenini wrdu(fumd ıw aldığım yanıtlar genellikle goylevdi Herkeain blr hobısi var Yüzmek, kolleksıvon dftftı ı'ık seyahat müzlk \a da polıtıka gibı Benim hubim politıka dcğıl, hepsi bu . Ya da Ben hayatımdan çok meranunum DUnvanın en özgür Ulkesinde yaşıyorum. Otomobilım, işım, evim var Kiç bir şeyl değistirmek lstpımyorum ki Politikayla politikacılar ugrafsm Aynı soruju yönelttıgım unlveriste mezunu bir karıkoc 1 ıse, Vletnam Savusı sırasında ulkedp polıtık jasamın hı/landığıııı, ancak savaş sona erdıkten sonra halkın lıpın Viptnanı 1 hem de polıtıkavı kısa sure ıçmde unuttuğunu sovledıler Vietnam Sııvaşı sıuesınıp Demokıut Paıtı ve ov veıdıklenni de belutpn Amorıkan slandartlaıma göre avdııı çıft «Vietnam soıunıı nl nıadığına core ovumuzu vıne ( umhurıyetçı Paıtı'ye verecefıy» dp'ıp çıkıveıdıler i"iin ıçındpn Her konuda Amerikan halkını kendınp tutsak Ptmış rpKİHm lar, tüketım S07 konu&u olmadı Üi ıçin slyasal alanda hiç de etkılı olamı\oı Oczimi7 seçını drj nemıne ıastladıgnıdan rad\oda, telpvızyonda vp yollarda her adını başındn ^u \a da bu adava oj verilmeslni salık verpn rek lAmlara ra»tladık Yollardakı reklam pant>laımda Walla(e va da ReaRan en vakışıklı pozlaıı pn ıçtpn srulüç.İPi ıyle vnldan RP çenlerı «Plamlıjoılur ve olnıava cak vaadlerde bulunuyorlardı Demokrat aday Jlmmv Carter i»f>, bazı seçlm bölgelerinde konusma vapacagı alanları boş bu lunoa, hoparldrü kaptıgı gıbi drıgnı vılzme havuzlarına va da büytık ejSlcnee yerlerıne gidıvor re oralarda nutuk çekiyoımuş Ama ne kadar ugra;ırsa ugra? sın boşuna Amerikalı polltikay la ilgilenmiyor TEIEVİZYON VE KILİSE Amerikalıyı yalnızca televirvon ve kıli^e etkilıyor Yenı Dunyalı bütun bir hafta boyıınpa gündilzleri vogun biçırnd» (;alıştıktan sonra, geceleri tslevizyon ekranlarından ttlm külUırunu v« pazar gunleri de papa7indan 6ftudunü alıyor Gerısı de vız gelı\nr Televnzyon olma'a Amerikan halkı ve tabıi TV den aklm almavaoagı yaıarlar saglavan yönetıci sınıf ne vapar acaba Amerika da 1000 den fazla t«>İPvızvon ıs asyonu Amerikan aılpleıının "« i)5 ınden fazlasın da da bır vi da bırkaç tplevız \on var Istatıstıklpr EfçtıfSımız \ıl nrtalanıa olarak her Amerıkalının hpı gun B saatten fazla televi7yon «pvıpttıfcmı gostenvor Ba$k« bır devışle her Amerıkt.lının ttıııı vaşamınm dörtte bin televızyon başında geçı jor ABD dıınyada televizyonun en etkılı ve gııçlü nldııgu iılke her halde Bu ülkede televızyon lnr bır çok kanal üzerinden 24 saat stlreklı yavm yapıyorlar VVashıng'onda oteldekı odnnıda fplpvızvonu knrıştırırken 10 kaml sajdım New \ork'ta 1^8 tam 32 kanal, 33 ayrı yayın vardı Bu vayınların her biri, ortalama olarak her yedi dakikada bir, bir reklâm apotuyla kesi lıyor Gpce yarısından «onraki vayınlarda hiç reklim olmadıftına grirp Iplevizyonun en tazla izlendıgi saatlerde her 34 dakikada bir bir leklâm ıziemek zorunlulugu var Amerikalı her gün tam 180 ıeklam ızlıyor Ulusal t«levlzyon sırketlert olan NBC ABC ve CBS 1873 yılında reklâmdan 4 S mılyır dolar (yaklaşık 72 mılyaı lira) elds etmıaler Bu meblagın en buyük bölümunü (221 mil>on dolar) deterıan trostu Dash Bdnmis. General Motors İSP bu lıo televizyon şırketıne rpklsm ıçin bır yılda 9 milyon dolar odeyeR rek ıkınci sırava oturmuş KOMJSER COLUMBO lı bü^Uk ödemeler yapaıı Ameııkfln saııavı, reklamlarını da programların en çarpıcı verlerınde 11tı\or Tıpkı Türkıycdp oldugU gibi, Amprıka'da da en popüler tel«*\i?jon proRrBinı KolıM^er Cn lumbo Ancak bugün Türklye'dft televi7von sevırcısı Amerikan sevıınısıne öıaııla çok tlnhn «innslı Hiç deftılsp ( olumboYu her T An kıkuda oır rekUmla kt^ılınedpn İ7İejebllıj'or Amprika da o«'le ml va Columbo spıı^ının her blrinln içlnden.1 reklam spotlan. progı am sıire^ınm dörtte bırin dpn farla Gerçl bi/ de Ulkemlzde liklet, blup (PHII VP kokakola emperyaIi7mlnden sonra televi/von emperyalizmlni de Petroçellisi Bonanza^ı Columboiu ve Tatlı Cadısı ile ya»ıvoıur \as1\oru7 ama neyse ki hcnıİ7 bu programlar kahramanlarının her rüınl«»inin ortasında bır dPtrrtan, (Öevarru 9. Sajfada) TP1PVI/\OH şııketlerınp btı d#n GARTH TiFFANY CvV V OtPÛflpÜ • fJ(Nf »(TlOttı/V MI? y T ffiffl* DZEPSIMB dMl J OtM SENCE SÜNSUCANOANÖUJB KBM.SENIŞİH L