Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
IKI (UMHURİUT tom savası lçlnde bulunmus usaktan gören bfr aracın yaratıcısı, blr îngıliz beyin cerrahına, «Sizin beyınde aradıgımz tümörler pire kadar mı?» dıye sormus ve beyln cerralumn, «Hayır, fnv dık kadar» yanıtı üzerfne de «öyle ise neden birım bu yetletn (mükemmel) aracı kendl alanınıza uyarlayıp kullanmıyorsunuz''» demış. boylece ortaya çıkmış ıştp elektronlaıla beyin fılmı çekeıı bu jepyeni buluş Şımdihk Avıupa'nın ancak bes yerinde bulunduğunu soyledılpr Zurıoh'ın ünlü Kantonsspital'ınde bile yok. Ama Yugoslavya edinmis bir tane Ünlü beyin cerrahı Pıof Gazı Yaşargıl, Kantonsspıtal'de tanıştığımız gün bana, «Yann Basel'e gldın, Basel Hastanesınde vardır o yeni araç, 7dhmetsızco bır fılm aldırın» dedı Bu «zahnaetsızce» sozcüğunun anlamını, Kanton^spıtal'de benzerı işlcm eskı araçla VHpıldığmda anladım. Onıurihkten su almması ve oraya renkh sıVP ıçırtılmesi (zerk edılmesO ancak uygar bir msanın disini sıkarak dayanabılecegi acılıktaydı, Türk olmalc da yetmıyoıdu. Ertesı gün trenle Basel'e gıttim, bıılusmam saat onaltıdaydı. öğle yemeğiml Ren nehrıne bakan bır knşebaşı lokantasında vedım: sosıs, salata, bojole, 1460'ta kurulan ünıversitesi, hümanızmanın yayılmasındakl önemli yeri (Erasmus'un yayımcısı Froben oralıydı) ıle tarıhte Unlu olan bu kentte benı ılk şaşırtan, hemen bütlin vapılarm (hıç olmazsa (.ephelerı konınmak yolu ıle) eskiden kalma olması ıdı Hastalıgım ve soguk, bu kentten hoşlanmamı engellememışti. Basel'jn tltekı Isvıçre kentlerınden ııstun vetını, açık duşuncelılığinı ve sanatseveılıgıni, dinledlklerimden de çıkardım. BüyUk Oistrah geldiğı zaman, ZUrıch'te defcıl, Bnsel'de konser verebllmiş. Oıstrah'ın oğlunu ıse Zurıch'te bayağı aşağılamışlar, Rus olduğu içın. Lausanne'da Sovyet »skeri korosunu dlnlemeye gelenlerın araba numaralarını almış polıs Bas.el Beledıvesı ise, Plcasso'nun ikl resmıni almak istemış, fakat çok pnhalı oldugu içın halkın oyuna basvurmus bu konuda Halk razı olduğuntı bildirmis Bunu duyan Pıcasso, satın alman iki resımle birliktn dört resmıni armağan etmış Basel'e E Erasmus geçnıış ordan' Buluşma saatinde hastaneye gittim, hem beynımın tümrirünU, hem de şu veni makineyi merak ediyordum. Sıraya girip bir saat bekledıkten sonra oclaya alındım. tkı hastabakıcı ya da doktor yardımcısı hanım benı bır masaya sırtüstli yatırdılar. bacaklanmı, kollarımı desteklerle saptadılar, kıpırdrımayayım dıye, başımı da kocaman bir taşın içine soktular kaşlarınıa değın. Ayak, el bileklerlme, şakaklarıma teller, yapışkan levlıa A OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ÇÎKOLATA SlLAH Melih Cevdet ANDAY lar yerlestlrdiler Bir fllmin alinması bltince doktor yandakı denetım odasından çıkıp gelıyor, duruma bakıyor, çekım yenıden başlarken gıdıyordu gene. Dinlenme Içln verilen aralardan birinde, bu genç hekim ba«ucuma gelip bana TUrk • Yunan ılıskılerınden duydugu UzüntüyU anlatmaya baslamaz mı 7 Bunca yıl bir arada, yanyana yaşamıs olan bu ıki ulus, nasıl olur da düşman kesılirlerdı bırbırlerıne'* Yayık degıl mıydı' Doktor, Yu nanlı ve TUrk hastalarına hep bu konuyu açtığını soyleyetek bana bunalınıın nasıl ç.o7UİeceBi nı, durumun nereye varacagını sordu. Başım o kocaman taşın Içınde, sakaklanmda teller ve ya pışkan levhalar, gbzucu ıle bakarak, bir dısışlerı bakanı cıddıyetı ıle «lyı olaeak» dedım Sayın Çaglayangıl de olsa bu kadar söylerdi. Bu garantı Uzerlne doktor çok sevındi ve fılm çekme isı ni sürdurmek üzere yenıden içeri gıtti. Hanı, «Neıden neıeve» dıye bır deyımımız vaıdır ya, onun için bıçılmis kaftan bir durum. Sunu da ekleyeyım, doktor bu konuyu konuşurken yüzllne acındırıcı bır anlatım vermeye çalışıyordu, nerdey%e yalvarıyordu diyebilirlm Film çekme işi bittikten sonıa yerlmden doğrulup da oturmak fırıatını bulunca doktoru yanıma çağırdım; Ok lahoma Ünıversıtesinın kurdugu, benım bu yıl jlıri Uyesi oldugum Books Abroad dergisınin ulus lararası şijr armaganmda, adayım olaralc Yunan lı ozan Yannis Ritsos'u gösterdiğimi. fakat hasta olduğum içın oraya gıdemedığlmi soyledım. Adam sevmcınden nerdeyse ellerime ayaklanma kapanftcaktı. Zunch'e donüıjUmde olayı Prof. Yaşarııl'e «nlattım ve «Yoksa bu doktor Yuntnh mıydı'» dıye sordum. Prof. Yaşargıl, «Hayır, çok duygulu bır adamdır» dedi Bunu, TUrk • Yunan ılişkılerınin bozulmasına B»tıda verilen önemi belırtır diye yardım. Ama Turklerle Yunanlılar ışçı olarak, ogrencı olarak Avrupa'nın blrçok kentmde vanyana yaşıyorlar. Üstelık bırbırlerıne benzıyorlar da. Zurıch sokaklannda Türkleri, Yunanlıları, ttalyanlan o an ayırdedıyoıdum Sıyasal gergınlıkleı ın kışıscl va da toplu ilijkiler alanındakı etklleıını merak eltığım içın durumu Zurıch Ünıversitesınde elektrık zayıf akım okuyan ogrenrımi7. Dogan Baş.er'den sordum Onun nnlathgına göre, üniversıtpde bırçok Türk ve Yunan ogrenri var ve bunların araları şimdi eskısınden daha ıyıdır Aıahırının ıyı olduğunu anlayacak ve buna elbet sevmecektım, ama «daha ıyı» olrna^ının nedpnını gok merak etmıçtim. Yoksa gençler boyle davranmakta, sıyaset dalgalarına kapılmadıklarını mı kanıllamak ıstıyorlardı? tkı ulusun dostluk temsılcileri olmak ROievini mı berıımsenıışlerdı'' Dcgıl, çok ba^ka ve çok basıttı bunun npdenı Sıyasal ılıskılenn bo7iılnıasından olürlı bırbırlcııne küsnıe nın, yan bakmanın uygaılık rlışı bır gnuımım <tla cagı ongorülmuştu ıkı yandakı çocuklaıca, bu yu/den bırbırleııne eskısınden ri.ıhn ıyı, daha na zık davranmava başlamışlardı. Benzeıi bır durıırnını Paris Unıversıtesındekı Tıirk ve Yıınanh oğrencıler arasında da var olduğunu öğrenmek benı hem çok sevındirdı, hem de uzun uzun dü$undurdu. Çağımız ne blıyük değışıklıklerın ka pısmı zorluyordu. Geleceğtn kurucuları olan genç ler, duygulannı »kılla yönetmskle bUjfüklere büyük dersler veriyorlarriı Bir savaşta gençlerı değil, ytjlıları askere almak daha dogru ol&cakur artık. Ya;lılar ıyı savaşamazlar, çunkü güçleri asınmıştır dıye dUşünmeyin, daha iyı ya, bu vüıden savaşın temposu agırla$ır, ateşi azalır, yaşlılar yaşamlanna gençlerden daha duşkun oldukları için de daha az insan olur; olen de nasıl ol sa bırkaç yıl ıçınde öiecek bır yaşlı kı?i olduguna gore. uyandırdıgı acı az olur Şımdı ıkısı de hapıshanede olan Papadopulos ile Samson yüründen kaç gencin yaşamı yarıda kaldı' Uluslar bırbırlerıne düşman olmaya dpgıl, dost olmaya yatkıntlırlar, ınsanın dogası ceıegı dır bu (Freud'e ınat sojlüyorum), kışiler a:asın da uzaktan luaga oluşan nıce kızgınlıklaıın yuzyüze gelinınce sona erıverdığını görmuşü7dür Bunun içın değıl midir sorunların konujma yolu ile çozülmeMiıe olan bunca düskünlük! Sanatlann, edebivatlann uluslaı aıasında da, kışıler arasında da duşmanlık dogurdugunun görUlmemesı, Uzerınde durulacak önemde bır konudur U7aktan tanıştiRimız bır Yunanlı ozan var, adı Yannıs Goumas, ilk dizesi bana seslenerek ba^layan, ikı ulusumu? arasındakı dostlugu amaç edinmış bir şlin vardı Goıımas'ın, o vuzden mektuplnstıktı Ben ZUrıch'le hnstanede yatarken, bu Yunanlı ozan tam dort kez aradı benı Atına'dan telefonla. sağlığımı sordu Hastaneden çıkmamın yaklaştığı gunlerde ıse, benı donuşte Atina'ya biı kaç günlügune konuk çagırdı Takat»i7 oldugum içın gıdemedım Yıi7İeıce yıldır savaşın yüzünü görmeyen >u kuçuk îsvıçre yok mu (Tarıh onun savaşçılığını anlatır uzun ı«un, bır zamanlar Calya'yı istıl.ıya blle kalkmıştı), savaşan uluslura sılah satmakla para knzanıyor, saat gıbi, çıkolata gibl. Bundan daha ogretici bir ders olabılır mı' O VP onun gı bi başka kapıtalıst tücrar devletler, bır takım ulusları bnbırlenyle savaşa kışkııtıp keselerını dolduıuyoılar Ren nehrının dustugu yerde bu lun.ın S t G cephane fabrıkasını Kordıım bı? de. oradan satın alıvorınuşuz. Belkı de bu sılAh fabııkal.jıı vuzunden olaeak, tsviçreliler, Hitler'ın kendılerınden korkttıgu içın Isvıçre'ye saldırama diRiııı sovlUyorlarmış Dogrusu aranırsa, tsvıçrr Hitler'e karşı askersel onlemlerını almamış defcıl hanı, Konstanz'a, kemanrımız Salm Akçıl'ın evı ne giderken vollardn, bızım ÇakmaJc hattındaki beton ka^ıklara benzer savunma verleri gördtlm Her halde Hıtler de haber almıştı bunların varlıgını, o yUzden s>aldırmami5tır tsviçre've îki Mektup O kur mektupları, İçinde yagadıgıtnız orfama gom dafl»Ir. Son aylar lçlnde gelen mektupların çogu Cephe'nln faşlst baskılarından ve vobazlık cbsterilerden söz açıyor: bir de .yurttayın bellnl büken havat pahalılıjh haflıca konu. Ulerlnden lleinç Eordügüm iklsinl yayınlamak iatlyorum. Ririnrisl Sevılişehir'den Bellvor: 1 «Duyulup görulmemı«s bır lıaber Olavın kahramanı: îsmaıl Pınar Memleketı: Sevdişehir'ln koylerınden Yası Oıta va1?!! Ögrenım dıııumu* Az okur yazar Işr Ahmünyum tesıslerınde ışçi tşte bu vatandâş Konya Vılâyetl sınırlan içinde klm» senın yapamadığı bırşeyı yapmakta, AtatUrk rOMtini yakaaına takıp U«tellk sokağa çıkmaktadır. Olayın İlgi çekici tarafı, gece evmde t*tlı uykiiMinda ik«n kulaklarının dıbıne rvının içine dinamit atıp patlattıklan halde buna cesaret edebılmektedir. Dınamıt pek çok ınsanın evındo patlatıldı, çuk yer *• araç boyle tahrip edıldi; bunu olagan sayıyoruz da şu ronet takma meselesı çok llglnç. Çunkü bunun benzeri yok. Bu yaman vuıttaşı bu başarısından oturü tanıtmakla görevimızi y.ıptıgımıza ınanıyoıu/» Teılhir oliıın diye nıektupta adı pi'(,'<n ifçinin Nminl de^lştirdlm. Neme lazım! Bakarsınız ariamcagıun bedeninde patlar dlnamlt. Ne oluraa olaun, mektup Seydlaehlr' deki ortamı riiKtertvnr. 1A7K 'Jıırkhe'sinde artık bö>le yaaann or. Iklııcl mektup Dokdır Kının 'tıldır'rian gellvor. Okunımıız. IOII gunlerde vogunlaşan sijanal ııamazlar untunde fiurııvor. Ru namazları lulanUrın tazetelerdeki reaimlerlnl gorclııkçr nfUclrnnılş l)r. \ ı\dır, ve >u »atırları va/mif: «Nama? kılmak ne gü?el !;ey BPII altı yaşıinda bairlamıştım Kuı an da okur, halta çogunu ezbere bılırım. Islâm dmlne son derece saygılı olduğıun için bu satırları yamyorum. tslftnı dıni naınuz kılanlaıın kımısine ıahmet okur, kimisine lânet tbadetlerın hepsı iyıdıı Yeter kı Allah ıuası içın japılsın. &a7etelerde namazla nıyazla sıyasel dışında ılgiM olmıyanlarm resimleıını göıdtıkçe kuyUmü/de kuçülıkcn hl/?dt ^ahıt oldugum bır olayı hatırladım. Istersenis sıze de anlatayınr Doğdugum koyde derp kenarında bir şırin bahçe vardı. Koyluler genellıkle ikındı vaktı oıada toplanırdı. Hacı, hoca, ağa vs bır arada En <,ok dııısel solıbetler yapılırdı. Daıre bıçıınınde oturmak alı^kanlık lıalme gelmı^tı. Herkes gıbı ben de fırsat buldukça gıder dınlerdim. Henus 1415 yasındaydım. Bır gün yıne toplanmıştık. Harı Huseyin Efendiyi dınlıyorduk Tam o sırada namaz kılmavan bırı yakından geç tı tsmı Hasan. tçımızden birı Hacı HUseyın Efendtnın «ozunu Ö7ürle keserek dedı kı. Hacı amca. bu adam hıç namaz kılmaz Hacı HUseyın Efendi, Hasan ı çağııttı, sordu: Hasan sen hıç namaz kılmac mısın? Hayır Hacı amca. Rıca ediyorum, surada ıki rekat namaz kıl Oturanlar hep bır agi7dan «lsterız, ısteıız» dlya tempo tutunca Hasan naçar kaldı. Abdest içın dere kenarına gittı, geldı kıbleye karçı durdu, kıldı iki rekât namaaı. Namazdan sonra Hasan'ı bırnkmadılar. Her agızdan aym ses: Hasan namaza dururken nasıl nıyet etmış sbylemelıymı? Hasan kızardı, bozardı, bozuldu. Ama nafıle. Yakasını kurtaramadı. Peki söyleveyim, dedı, namaza dururken dedim lci, Allah için değıl, Lıllah için degıl, Hacı HUseyın Efendi ve oturanların hatırı için kılıyorum. Ortalık karıstı. «Seni gıdl kafir» diy» bağıranlar oldu. Hasan söz aldı: Allahı mı kandırmyım yam? hatır için kıldıtunı sw de bılıyorsunuz Hoca efendi. Dogrudur, dedl, Hasan riogru söylüyor. Allah içın degil kul için namaz kılanlara Allah, peygamber, melakler, kitaplar, ınler. cınler lfcnet okur.» Demck.kul iı,in namar lulanUra brtylmijı» rojtun blr Uıır»M»fcıımırmufıt ym o» 1çtn tıaAıaz kılanhrri ne okunur? Tttrklve n hale teldl kl, ılyasal e j l e m M » n ı m u kılmak, ya adam oldurmek Ayasofya, Panteon Olmamalı! ŞükrüTAHiRGlL antenıı drnlnce bııcün, Parlnte, Wr miiıe geltr ıkl» Ama Cencl olarak blllnenlerdrn blr avrıcabgı var bu müzenln: UlıiNuna büyük hlımetler ettnis ölülerin küllerlntn saklandıgı bir >cr. Yani bir gnnıiıtmıue oluyor, drmek kl. Panteon gorkemll blr yapı. Fransa bafkentinln her gere l ışıklandırdığı ulıı .yapıtlardan blrisl. Ute bu yspıt devrimcllerle gericilerin, haşka hir deyimle. halkçılarla kralcıların, uzun jıllar bov ulçüşme alanlsrından blrl olmuştu. Bu yunuyle de ilgi çeken yapıtın bykıisıtne kısaca değlnelim. Panteun, 16 yıllık blr çalışma sonunda tamamlanarak tbadete açılınış bir kilisedir ashnda (1780). Neogrek stilindr nlan yapıtın büyük kubbesinin yerden en yüksek noktası 80 nıetreyi bulur (Ayasorva'nınkl 55 m.). OUydan dokuz yıl «onra baflayan Fraıısız Bü\uk Devrlmi, glrls bolumunun ustüne (ınlti «Vatan, buvuk adamUnna miunettardır» tümceıtini vazdırarak kiliselik goıevlnl kaldırdı, «Panteon» adını verip onu bir ıömüt müze bivimine diinüstürdU. Bilindlğl gihi onrplerl halk yığınlarının mutlulUEiına dbnük olarak başlayan BUyük Devrimin neden oldufcu bogazlaşnıalar, Osmanlı ulkeleri dışında hütun Avtııpa'yı 2'ı yü kadar kasıp kavurduktan » n ^ j a i l S U Vivaııa î\JıU.şmi!*V H»T Spoıı bulunca, Fransa'da eRemeıılik yenlden Burbon'lar soyundan Inme kralların eline Reçtl^ Fransa tarlhinde bu dönemin adına «onarma, venidoıı guçlendlrme » aıılamı veren rrntorasynn tlenllmrktedlr. Restorasyon bir karyı devrlm harekett oldıiRundan Büyük Devrimin getirdlği hemen bülun yenlllk ya da kuruluşun blçim \e amacuıı bir yazboz tahtasına çevlrmlstir. t?te bu arada I'antron'un jenldrn klllse.vc çevrildlğlnl de gurmrkteylz. Arkadan gelen LuiFlllp doneminde (1830 1848), Panteon'un klliselik gorevi ylne kaldmlır. Fakat onu izleyrn, Napolyon Ill'ün «Ikincl Imparatorluk» adı verilen egenıenliği »ıraiında yapıta İlk gnrevl yeniden verllınekte geclkmedl. 1870'te ha?layan III. Cumhurlyet lte büyük ozan Viktor Hügo'nun unlü cenaze torenlerivle (1885) gömüt müze görevlni non olarak ve yeni ]>a?tan vcrdl ona. Btttün Fransız büyükleri bıırada yattnıyor kuşkusuz. Ama orada yatanların hepsi de ülkelerine büyiık hizmetler etml» kimnelerdir. Bugiinkü kullanıhs blclmlyle 300 kadar bUyugün saygı yerl olacağı sövlenen bu eskl tapınakta yatanlar henüz bu savının yarısı kadarmı;. Sırası grlmifken, ulımumuza büyük hlzmetler görerek halkımızın ba^rında ver etmls büyük ülülerlmlz tçln blzde de böyle toplu bir saygı ye siikran yerl yapılıp yapılamıyacağı sorusunun lster Uiemez akla geldiğlni belirtelim. Gorüldügü glbi Panteon'un klllsellk, müzellk gftrevi 100 vıla vakın blr süre içinde uç^rden 6 kez deKi^tlrılmiftlr. Bu demektlr kl Fransa'da devrimcllerle gericllerln haşâbaj boy ölçüsnıesi 100 yıla yakın blr zaman almıştır Daha aonraları bir kararlılık donemi bn^lamif, batyka alanlarda oldugu eibi Panteon da son geçen 100 yıla yakın bir zamanüır gorevini konımu»Ha, bu. dlnin polltlkaya araç edilmeHinden çok zararlar goren Franvvnın devlelini layikleştirmeM, politlka slmsarlarının dln•el konulara yakla^ımda belli bir sınırdan oteye geçmemelerlnln kesınliklc sağlanmasıyla olmuftur. Panteon örneginden esinlendlklerl açık olan bizim gerlcller de büyük Atatürk'ün zamanın koşullarım gözonünde tutarak evrensel sanat ve kültüre olan saygımıza »inue olmak, uluKumuza onur kazandırmak üzere mÜ7P yaptıgı Ayasofya'rı, ortada hlçbir zorunluk yokken, Ibadete açmak l«terler. Kuşkusıız bu ilk ve son isteklerl de «legil. Arkasından e»ki Urih, eski sanat. eski her y j . . . gelmell. Bu amaçla çeşltll costerılerde bulıındııklannı hepinıiz gornıckteyiz. l?te lıızim Rericilerln, gövdc g»»terlsl günü ya da haftası olarak Fatih donemlni secmekle glttlkleri yol bakımındHn buvuk bir çelişkiye dü^tuklerlni bellrtmek lstlyonım Hem bu büvük ismln gönüllerdekl saygınlıgından yararlanmalt isterler, hem de onun ülkü^üne tern dü»erler. Gerçekten Falih, Ataturk'ten de önce Islâm dünyatının İlk büvük devrimcldi, llericlsl degll mldlr? öyleyse uluıumu7un kendllerlne en çok minııettar oldugu; askersel dehâ, billm ve sanata gaygı, hoşgoru, zamana uyus, bü\ük yıırtseyerlik, devrimclllk .. yonlerlnden blrbirine en çok benzeşen bu ikl büvük evlâdını süreklı olarak birbirine karşıt durunılar içine sokmaya çalışmak neden? Saf. bllgisi/. yıırttaijları kandırmak İçin polltlk hırsları unnına bıınlardan birinln ruhunu «tazu» ediyormuş gdrunerck öbürününkttnü kasten «tazip» etmeve çalışmak Ulftmın çerçevesl İçine sıgmadıgı glbl bu, bliseler, uluNumuc içln dosU düjnıana karsı, en hafif deyiıniyle, utamlacak blr davıaniijtır. Olanak lıulunsa da Fatlh'ln aziz ruhuvla konusşak, eminim kı gerieilerin bu davranışlarını asla benlmsemediğinl büdlrecekti. Vergi Hukuku ve Kurulumuz t n n , Mtlıye Bakanlıjti H«sap Uzmanları Kurulu, 31. kuruluş vılını tamamlıyor. Bu yıldonümıinde Hesap Uuman ları Kurulunun Vergi Hukuku'nun özerkligi ve Hesap Uzmanları Kurulu'nun vergi hukuku alanındakl çalısmaları konuaunu işlemek istıyorıım. Hukuk Devletınin dayandıgı te mel kurumlardan biri de verılrt hukukudur. Vergı hukukuna ılıs kın konular yakın zamanlara kadar kamu hukuku ıçınde, bu hukuk dalının bır kolu olan idars hukukuna ilişkin sorunlar olarak dıişunulmuştur. GUnUmüzde vergi olayının devletin dayandıgı temel kurumlardan bırı olma sı VB sonsuz genışlıktekı bu olay ların çok kalabalık bır vatandaş kıtlesını yakından ilgılendırmesı nedenıyle, vergi hukukuns obur hukuk dallarından bağımsız bır kımlik vfrılmesı ynhındaki çalıj malar sonuçlannı vermiş ve verRİ hukuku rtzerk bır lıukuk dısiplint Ol»rak ortajra: çiMmittır.ı Gerçekten, modern vergi htıku ku, kendi teori ve tekniginı kurarken daha çok O7erk bır hukuk dısiplinl olarak gelısmektedir. Günllmli7de Vergi Hukuku, Vergi illşkılerlnden doğan hak ve borçların saptanması, geıçek leştırılmesı ve korunması ıle ılgılı hukuk kurallannın tumünü kapsayan bır dısıplın olarak tanımlanmaktadır. Vergı hukukunun bagımıız bır bılım dısıplını halıne gelmesı oldukça yakın tarıhlerde mUmkUn olabılmıştir. tlk zamanlarda, sıv temsız ve türdeş olmayan kuruluş ve gorUnüşleri ile, idare hukuku lçlnde ve pnun ayrılmaz bır parçası olarak uygulanan vergi kuram ve kuralları, yavaş yavaş şekıllenmeye başlamış ve bu »ekıllenme hareketlerinın daha lleri bir a?aması olarak bugünku vergı hukuku doğmuştur. Verıri hukuku, »zerk bir hukuk disıplını olarak geliîmekle beraber, bteki hukuk dalları ıle VERGİ HUKUKU. OZERK BıR HUKUK D1S1PUN1 OLARAK GELiŞMEKIE BERABER. OTEK.ı HUKUK DALLARIYLE OLAN BAGLANII VE ıLtŞKiLERi TÜMDEN ORIADAN KALKMIJ OEGlLDıR. P Rüştü ERiMEZ Malıye Bakanlıgı Bag Hesap Uzmara verglsel olaylann çdztimund» bunları da uygulayabilecektır. Çogıı Batı Ulkelerinde. bıerk bir hukuk dlslplini olarak, ılukuk Fakultelerlnin programınrı arasında yer alan ve bagımsız kursülerde okutulnn vergj hukuku, Ulkemizde henüz kamu hukuku içinde ve idare hukuıcunun bır parçası olarak gorülmek ten kurtulmuş sayılamaz. Hukuk Fakültelerlmiz nedensa hâlâ vergi hukukunu ıdaro hukukunun bir pnrçası olarak görmekte. bu hukuk dalına özerklık tanımaya yanaşmamaktaclırlar Bu gorüş ve davıanışm e'kısi iledir ki, Ulkemizde vergi vargısı idarî yargı yontemlerındrn kurtulamamış, Idari yargı kurallannın dar çerçevesi ıçınde «erçek kımligıne kavuşmamıştır. Vergi olaymdan daha dar kapsnmlı konular İçin 07e! mah.<emeler kurulurken hemen ıllıce ısunıın tilmUnU ortaya1 !7lıklan \gnr vergı" rulması konusundakl çabalar, idare hukuku anlayışının engelinı aijamamıştır. Anoak, teşekkUr ve kıvançla belirtmek gerekfr ki, Hukuk Kakültelprının vergi hukukunu ıdıre hukukunun bir parçası olarak gormelerıne karşın, Vaıai Kukuku ulkemİ7de de kendi kurallan ve teknıgını yaratma vönunde buyllk bır aşama kaydetmıs ve özerk bir hukuk dalı olarak kendınl kabul ettirmiştir. Punda. vergı yargı organlan kadar. Hesap Uzmanlan Kurulu' nun ve onun içinde kurulan Vergı Reform Komısyonu ile Danısma Komisyonunun buytik lca'kılnrı olduğunu ileri sürmek lddlalı bır davranıs olarak niteıenemc/ olan baglantı ve llifkilerl tamamen ortadan kalkmış degıldıı. Nitekım vergi hukukunun kamu hukuku ıle oldugu kadar rirel hukukla da çok yakın ilıntilerı bulunmaktadır. Ru nedenledır ki. vergı huku kıınu kamu hukukunun bır dalı olarak düştlnmek ozel hukukla olan bağlanularmı ınkar etme< anlamına gelmez. Gerçekten gunümüzde, vergı hukukunun, özel hukukla olajubagBPSışlî^Ötn'i hukuku llışKUerıntf M « m ı , ç o » daha sıkı ve^BSniîTTÎ^ V f f l r f k a nunlarının ozel hukuk alanına giren kanunlarla ve ekonomı po lıtıkası ıle sıkı bağlantıları bu lunduğu kabul edilmektedir. Bu bakımdan. modern vergıcılıkte, vergı hukukunu ıdaıe hu kuku içinde dtlşürunek ve vergı ile ılffili hukuki sorunların ço üumlpnmesınde ıdare hukukuna aıt kuralları uvgulamak, vergi gı bı, sonsıız genışlıktekı olaylau çö7ümlemekte çoğu zaman yetersiz kalmaktadır Bu yetersız lıgi olanak olçtisünde ortadan kaldırabtlmek için vergı hukukunun özerk bır hukuk dliiplıni olarak kurulmasına ve bu hukuk dalı ile ılgıli sorunların, kamu hukuku ve ozel hukuk kuralları na başvurmaksızın, kendı içinde çÖKumlenmesinj sağlayacftk ku rallan kapsayan bir hukuk dalı halıne getırılmesine gereksimm vardır öte yandan, modern vergının kışiler ve ışletmeler yolu ile soiyal ve ekonomik yaşamı genış rilçüde etkiledıği bır gerçektır. Bu deıere genı? etkileri bulunan v.»rgıleme olaymın bu genislıği i.e, blr takım jnntem, kurum ve !ormalıtelere dayanan blr durum ıçinde vç j>Mi*ı.,BJİIxe&lft»>ı. ySfcUn af*sırRHF sfltTvWTIBrek lebıleceRi gozden luak lutulmama lıdır Pu ıse, hukuki vrtrnl ıle ancak kcndıne lıas kuıallaıı ve teknıgi olan ozerk bir hukuk dlsıplını kurmakla gerçekle^bılır. Bunun Kercekle>mesi ise, vergi hukukunun Hukuk Fakültelermde bir hukuk dalı olaıak ele alın ma<!i ıle mumkUndur. Bu sure.le, vergi hâkımi ve vergı idaresi, dığer hukuk dallarında uygulan.ın kuralları aıamak ve bunlara b^ş vurmak gereğını duymadan, sorunlaıı ço7Ümleyecek kuralları vergı hukukunda bıılmak olanagına sahıp olacaklardır Dogaldır kl, vergi hâkimi ve vergi ıdaresı, gerektigınde verçi hukuku ıle ılintisı bulunan dıjer hukuk dallarında uygulanan kurallardan da yararlanacak ve TÜRKiYE BİLİMSEL VE TEKNiK ARAŞTIRMA KURUMU Ortaokulu Birincilikle Bitirenler Jçin Lîse Burs Programı Türkiye Bilımsel ve Toknık Ara*tuma Kurumu, Llse v« d«ngı okuUarın bulunmadıgı yerleşma merkezlerınd«ki ortaokullardan .PİRtNCtLÎK»le metun olaeak öğrencılere karşılıksız destekleme bursları verecektır. Bursu kazanacak oğrencıler rürkıye Bılimsel ve Tekruk Araştırma Kurumunca uygun gorulecek pansıyonlu llselerde bgrerum gdrecekler ve pansıyon masraflarının tümli Kurum'ca karşılanacak ayrıca cep harçlıgı ve kıtap parası ödeneeektir. Bu burslar ıçln asağıdaki »artlar konulmuatur. A. Llse v» d«ngı okuliann bulunmadıjj yarleçmt merkezlerindeki ortaokulların birısinden 197578 Oğrerim yılı sonunda bütunlemeye kalmadan BtBINClLİK'LE mezun ve TUrk vatandası olmak, B. Ogretmenler Kurulunca bursa adaylıgı onanmı» olmak, C. Kurumumuzca yapuacak seçme sınavlarında ba?an gostermek, (Smav yarine gelisdbnUs masrailan Kurum'ca karşılanır) V. TUrkıye Bilımsel v« Teknık Araştırma Kurumu Ortaokulu Birıneılıkle Bitırenler İçin Llse Bursları MUracaat Formunu ükul MüdürlügU huzurunda doldurarak en geç 14 Hazıran I97fi saat 17 30'da Türkiye Bilımsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nda bulunacak şekılde Okul Mudurllıgunce postalanmış olmasını saglamak (Müracaaılar Kurumca ıncelenir ve uvgun gdrülenler sınava davet edıltr. Formiar Okul MüdürlUğunde bulunur), E:i Temmuz 1976 gunti saat ıu uu'da oelırlı ıllerd» yapılacak olan sınavda ba^arı gdstermiş olmak hsnlenen ögrencılerın Okui MUdürlüeüne basvurarak alacAkları MUrmcaat Formunu (TÜBİTAKPAYFormHa75) doldurup TASDtK ETTİRDtKTEN SONRA bu forrnlaruı Okul MUdürlüğünce Türkiye Bilımsel ve Teknık Araştırma Kurumu, Billm Adamı Yetıştlrme Grubu Sekretsrligı, Atatlirk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere ANKAFA adresıne 14 Ha/iran 197« sn»t i7 3D'a kadar göndsrmelerinl sağlamaları şarttır Duyurujur. Bu lUnımızın öUtün ogrencılere duyurulması rica olunur. Şubat 1976 (Basın 16484/4548) VEFATLAR İÇİN Kıymetlt hocalar ve duahanlardan mUtesekkil cenaza m » rasim eklblmiz, bir telefonl» •mrlnlzdedlr. GBMM Uanı ve umum muamelit İçin ayn btr Ucret almmaz. Cenaza tslerlnl lşletmemır deruhte eder, acı günlerlnlri paylaşınr. VEFAT Şirketimiz îdare Meclısi Azâsı, Guzide Mesai Arkadaşı nujs, Mumtaz însan, Yük. Mühendis Mümtaz Fazlı Taylan 22 Mayıs 1976 gunu vefat etmiştır. Cenazesi 29 Mayıs 1976 günu oğle namazını muteakip Teşvıkiye Camiınd«n kaldırılıp, Karacaahmet aile kabristânına defnedilecektlr. Merhuma Tanndan mağfiret, kederli ailesine ve dostlarına ba§sağlığı dıler, TAYLAN aılesmin acısını paylaşırız. UNIROYAL ENDÜSTRİ TÜRK A.Ş. (Manajans: 1339) 4S37 40 68 86 47 20 06 ISUM CENAZE I^LEBt TEü NOT: Bütün muameleler 19letmeve alt olmak Uzer« yurt ıçı, yurt dışı, yurt difindem yıırda cenaıe nakll yapilır. Guniln her aaatind* •mrtnlniertir (Cıımhunyet: 4540) Devrimclllk yönünden l»e Fatih'in yaptıkları da Atatürk'ıın yaptıkları kariar hattâ çağı gbzönüne Retirilir«ıe belkl de rtaha çok bavranlık toplar. İ!>(c boyle blr Fatlh, naml olur ria XX. jiizNilın soııuna dogıu jeniden hortlayan yobazlığa, gerlciliğe bajr.ık >.uıılahıllr? t'lkemız ve ulusıımıız İçin gerçek bir felftket çanı bu. Uygar dıııuaılaıı 200 yıl kadar Kirllerde oldugumuz yetmlyormuş gibi bir 200 yıl kadar daha gerilere dön ha? Hayır yurtta»larım hajır, Avahiıfva veni blr Pantegn olmamalı! Yasa uyfulayıcıların, aydınların, grnçlcıin; yurdunıı, ulusunu neven herkenin «A^asoCva'nın camivc çcvrllınesl» glrijlmine engel olması, yobazlara «aıtık ;cter!» demesl kaçınılmaz blr yurt ve ulusseverlik gdre\icllr biliniz, tatilini/i ATAKÖY'de hizmetimizi EMLAK KREDİ BANKASI (Basın. 16461/4554) yeni Türkiye Zirai Donatım Kurumuna Çorum İl Daimi Komisyon Başkanlığmdan Inkılâp Ilkokulu bması yıkımı ile enkaamn satışı 2490 sayılı Kanunun 'il maddesı uyarınca kapalı zarf usulıyle 15 61976 günü saat 10 OO'dtı arttırmava konulmustur. Muhammen bedei 30 000 TL , geçıci temınat 2 J50 TL 'dir. Taliplerln belırli gün ve saatten bir saat önce tıazırlıvftcakları zarfları Komisyon "Başkanhgına vermelerı vuku bulacak gecıkmelerın kabul edılmıyecegı ılan olunur. Teknik Eleman Alınacaktır Kurumumuz Merkez Ieş>kilâtında Projecl v« Ara?,iırmacı olarak r,aln,ürılmak üaere, a^lcerllk hızmetınl Ua etmış Makına Yuksek Mülıendıslerı veya MUheııdiMeri alınacakiır. (U»an bilenler ve ı? teerübesi olanlar tercıh, «dılecektır ) Isteklılerjn H) Hjzlran 197i gtınü mesai saatl aonuııa kadar Genei MüdürlüjfUmü? Personel MudürlügUne mlıracaatları ve 14 Ilazıran 18T6 Pazartesı (junu saat 10 00'da yapılacak mulâkata katılmak üzeıe Cenel Mudürlıiğümüzde hazır bulunmalaıı rıca olunur. (Basın: 16920/4545)