Katalog

DÖRT (UMHURİYET 18 M*r1 1971 ALTl'DA ÜANDEVUK Y OLMlM;MziL k^lLARlMLAP£ÖîlKi;P£VL£ frtflELİİİ. \ ABDULCANBA2 VATAN DEDİLER Talip APAYDIN »03 Haceli'nln vüzü ağlamaklıydı Koşumlannı da alamadık Ne yapacaksın atsız koşuınu canım* Dereye ınıp gozden kayboldular Hepsı de fena yorulmustu. Ter sırtlanndan aşagı sızıyordu Durun dınlenelım bıraz Atlan durdurup mdıler \urulan arkadatlan içın ücülüyorlardı Yüzlen kapkaraydı Nerden çıktı bu top ateşJ yavu' Ne giirel savaşıjorduJc. He va ıflahını kestıydık düşmanın Gene de onlarm kajbı bızden çok Çok ama kaç para"" Vay dınını ımanını Malatyah Hasan goğsünu yumrukluyordu Yanıbaşımda gozumun onünde Vav kardaşırn vıy' Ağlıyor ddvünüvordu Güçltikle yatıştırdılar Şehıt oldu Şehıde ağlanmaz, çocuk musun'' Tegmenler daha da uzgündüler Topçu ateşıne tutulacagımızı hıç kestıremedık Keşke bu kadar girmeseydık GırdıSımız ıvı oldu ama ne bıleceksm boyle olacagmı* Topçular tepeden gozetlıyormuş demek Nevse buna da şükür Gene ucuz kurtulduk Ne olncak şımdı arkadaşlarınuzı alamıyacak mıjız'' Alamayız Tehlıkelı iş Şu yakın bırlıklere soylenz, aksam hava karannca gelıp toplarlar Belkı bazılan kurtulur Bu sıcakta yaralı adam nasıl kurt' lur' Bır yudum su veren yok Allaha bırakacağız gayrı başka ne yapabılırız 9 Gıdelım Malatyah Bınalı agır yaralıjdı Bır şarapnel parçası gogus kemığını parçalamıştı Tufeğı elınde verde yatıyordu Hıç kendınde değıldı Kanlar urbalannın altından yere sızıyordu Top rak ıştahla emıyordu taze karu Bıraz sonra koyulaştı kurudu Bınalı gozlerını kırpıştırdı Çıplak gokyuzunde bulutlar gonir gıbı oldu Yüzunü acıyla buruşturdu Alnında domur domur terler bırıkraiştı Elını gogsune goturdu, elı kan ıçınde kaldı. Çamur rengınde koyu bır kandı O zaman >arah oldugunu anladı Kafasınm ıçı bır karanhktı Nerede oldugunu, nasıl yaralandıgını hatırlamaga çalıştı çıkaramadı Su dıye mırıldandı Suu Kımse auymadı Kızgın guneş ortalığı jakıyordu Gozlerınl kapadı tekrar Kesık kesık nefes alıp verıjordu Soludukça hırıltı geüyordu boğazından Üstünde jeşıl sınekler uçuyordu Alrana yuzüne konuyorlardı Elını kaldırıp koğamıyordu Öyle bıtkındı Karanlık bır kuyunun ıçınde dujuvordu kendını «öluyorum herhalde» dıye duşundu Zorlukla yuıkunmağa çilıştı Gokyuzune baktı tekrar, aaha aydınlık gordu Guneş gozlerını ka maştırdı Uuff japtı Nerdevım ben ne oluyor 9 Hasan, Hasaan' . Başını ıkı tarafa dondurup baktı Kımse yok mu? Az ılerısındekı at olusunu gordu Karnı yarümıştı atın, Ağzından kara bır kan akmışü Korkusunu duydu Kendı atı 9 mıydı acaba, anhyamadı «Allah Allah, ne olmuş bu ata Nere deyım ben?» Ellennı toprağa dayayıp doğrulmağa çalıştı kalkamadı O güç yoktu ıçınde Suu dıye ınledı tekrar Sonra aklına geldı, elıyle matarasını yokladı Su vardı her 9 halde Ama nasıl çıkaracaktı Hafıfçe vana donmeye çalıştı Gofsünde buyuk bır acı duyujordu Bır elıjle orasını tuttu, obür dırsegıne dayanarak kımıldanmağa çalıştı Bırden başı düştü yere Bır süre kımıldanamadı Ağzı açılıp ortulüyordu Yarası yeniden kanamağa basladı Kuru kanların ortasından su kaynar gıbı taze kan çıkıyordu Sonra uğraşıp maUrayı zorla çıkardı Eğıp ağzına doktü Su ılık da degıl ıyıce sıcaktı Bırkaç yudum ıçtı Yüzünu buruştunıyordu Çevreje bakındı Kırlar anlaşılmaz bır boşluk ıçındeydı Arkadaşlan neredeydı, nereye g.tmışlerdı 9 Zorlukla doğrulup oturdu Bırkaç adım gırısinde ıkı olu gordü Kanlar içınde yatıyorlardı Kım olduklarını tanıyamadı «Demek ateşe >akalandık burada Ben de jaralandım» Durumu anlar gıbı 9 oldu Gozünü ıyıce açıp kapadı «Atım nerede Bu at benım mı joksa 9 » Bakarken ıçı bulandı «Gıtmelıyım dı\e duşıindu Şu koye gıtmelıyim Arkadaşlar oradalar belkı O taraftan geldık oyle va' Benı niye bırakıp gıttıler acaba 9 Hay Allah » Tüfegıne dayanıp zorlandı ayağa kalkacak gucu yoktu Oturdugu yerde surunmege basladı Tüfege dayanıp kendını ılerı ıtıyordu Kızgın toprak bacaklannı yakıyor, canını acıtıjordu Zor durumdaydı Bır an once kurtulmalıydı buradan GogsUndekı agrı dayanılacak gıbı degildı «Yaram agır herhalde, 9 vay anam vay ölecek mıyım burada Yardım edecek kımse j o k » Saga sola baktı Sararmış jnizünden terler akı>ordu Goz lerı derıne batmıştı ıyıce Nefes alıp verdıkçe ılerı gerı salla nıyordu «Dtışman yakında mı acaba9» Tekrar emekıemeğe başladı Ellerıne dıkenler batıyordu Geçtığı yerlerde kapnara kan ızlen kurujup kalıjordu Durup bıraz daha dmlendı «Şu kove bır \arabHsem Ah bır varab lsem > Yılgın Mİgın baktı Arada b<r IKI tarla vardı ama tendısıne ne kadar dm uzak gelıjordu 9 9 «Bagırsam duvarlar mı » Hee\' Kım \.ar orada 9 Imdaat' Kımse du\mu\ordu Kalın seslı bır smek başmın tıstunde ddnup durujor c&nını sıkıjordu ^h ulen oır tas soğuk su olsa şımdı M a t a m ı çıkanp teıirar ıçt Kandıımıjordj adamı Bır el \ıe %arasmı t ı'up «urunme\e başladı Başı domr ordu Te<c rar baulacakü herhalde Kımıldanmadan durup topraga bak maga başladı I\ıce rahatsızdı Ne oldugunu anlayamıyordu Her \er sallannor gıbıjdı Uzaktakı tepeler bır sılıruyor bır belırlenıvor sankı uzaklaşıp jaklaşıvorlardı Gozlerını \umdu, d«rın bır ka\u\a duşujor gıbıydı Ikı eııjle toprafa tutundu Yıkıl mamaea çalıştı B (DENAMl VAR) ÇAGDAKÎ SANCI tvan Denisovıç ın GUnlUfü'mi okudugum zaman, ışte yürekli bır yazar demıştım Bellı bır donemın kotuluklerını ortay» çı karan yureklı bır ınstn Butün dunja gibı, ben de ızletlim Sol «enıtsın ın serü\enlennj Sovyet ler BırhğVndef yaşarken, kımı saçmalıklarını koşulltrın tğırlıgma venyordum GUn jtldı Solzenttsın Sovyetltr BtrUfı'n den çıktı Şımdı Isveç'te vaşryor Parası bol ünü bol, çanMl bol Durup dınlenmeden konuju yor Dınlense de dinlenmese de konuşuyor Şıli'nin yeni faşiat düzenıne ovgüler sunuyor tvan Denısovıç'ın acılannı pavlaçan Solzenltsin Şıli'de oldürülen yurt severlerın kınlan kemıklerine aldırmıyor Gozlerı oyulan ço cuklann çıglıklannı kıllse lcoro su sanıyor olmalı Kılıse ile, f»şızmle çok uluslu orgütlerle iç lı dışlı, senlı benlı bır yasamın bütun olanaklanndan yararlana rak ezılen ınsarüann sırtına bın mevı bır huner sanıyor Konuşuyor Her konuşmasında bıraz daha erıyor Bıraz daha tukenıyor Kuçuluyor Solz«nıtsın artık bır >azar degıl Az gelısmış ya da gelışmış Ulkelerdekı fasıst orgut lerın paralı çağnhsı Satışı dü şuk mallar içın, çenesı kuvvetlı adamlar ararlar ya. ışte onlardan bın Tıpkı Münıh ın büyük magazalarının dnünde, ajzı laf yapan bırı gıbi Depoda bırıkmıs satılmaz malların sürümcüsü bay Solzenıtsm tsveç te aklı başında bır tek kışının bıle Solzenıtsın'den yana oldugu gorulmemiştir \ydı nı yazarı kızgınlık bıle duymu \orlar Bıraz küçumseme ve pek çok gülumseme ıle boş aunanlarda ızlenen söyledıklerl dddıye alınmayan bır adam, şımdılerın Solzenıtsın'ı Bırleşık Devletlerın Başkanı kendısını kabul edecekken vaz geçmış Karmakanşık bır vaşamın bunalımlan ıçınde, Tannsal guçlenn çagnsını umarak uçuncu ve dorduncu dünya »a vaşlannm sonuçlarını simdiden anlatarak kırk ellı kısılik hay ranlarının alkışlan arasında yaşaMp gıdıvor Gıttıkçe baskı sa vısı ındırılen kıtaplarının arasın da Nevzat ÜSTÜN Desenler Mehmet GÜLERYÜZ konulmamış oiması veryuzılntl*kı uretım ve tuketım ılışkılerının dengesızlığı sancıyı gıttıkçe çogaJ tacak BıB MHU}UH BAJIB05 OYKÜSÜ. . MAVİ m SABAH, YA DA HElSiNKj TOPUHTIS1 Stockholm un oldukça dısmda yaşıyorum Masmavı bir sabah Çam ağaç ları denıze dogru uzanan vem yeşil bır çım ortusü Gorünür bır acı jok ortalıkta Jsveçli sag lıklı çocııklar oraya buraya ko şuşturuyorlar Bütun gereksın melerı verıne getırılmış Oyun caklanyle bahçelerıvle Sağlık lı yuzler Bu çocukları bovle gorunce sevınıyorum Çocukluk adına sevınıjorum Ne \ar kı tek başına arabaya koşulmus bır at gıbı hep bellı bır yone doğru çeklliyor Bu çocukların karşıtlan var Ağızlarına bu runlarına sınekler dolusmus ça kıl taşlarından başka oynayacak hıç bır ş.eylerı olmavan uç \a şındakı kızların karınları gebe kadınlar gıbı şışkm açhkla tok luk arasındakı çızgıde durma dan gel p gıden ve başka sorun bılmeyen çocuklar • Dar ama her şeyı tamam bır voldan kente doğru gıdıyorum Sağı solu a\ıran kar gıbı bır çızgı ortada bol yanda golf o\ nu\orlar Kuçuk elektriklı »raç ojuncuları taşnor Erkeklçr de, kaaınlar aa mavolu 1lerden bır denız motoru arkasmda bır su bulutu bırakarak geçıp gıdıvor Saglı sollu uçer beşer \uz metre âralıklı e v l c Hep'ı oe b( \alı kırlı bır sanva bojanmış kımılerı Yol ustunde PARASI BOL, Onca uygar bildiğimiz îsveç'te şoyle içtenlikle çocuk sevmek ÜNÜ BOL, tehlikelidir. Unlü ozan Joran Palm şöyle açıklıyor.. «Çocuk ÇENESÎ BOL bahçelerinde yalnız başına oturan adamlara iyi gözle bakmaz SOLZENİTSIN bizim toplumumuz. Bir çocuğun çocuk gibi sevileceğini kavraADLI BİRİ maktan uzaktırlar. Altında cınŞİMDÎLERDE sel sorunların yattığını sanırlar» FAŞİST ŞÎLİ YÖNETİMÎNE ÖVGÜ DÜZÜYOR.. • köşk.ler Bızden oralara aktarılmış bır sozcuk bu Koşk sozcu£u ne kadar gulunç bızdekı «bufeı anlamına kullanıhjor Dondurma çiKOİata muz mej\a suları satılıvor Kım^erınde »jzarmış sosıs falan da Bıraz sonra otovola çıkacagım Bovle şevler kalmajacak Stock holm e hızla ınecegız Yuzlerce araba olacağız Oto>ol bltıjor Kent e gırıvoruz Kılometre ıbresı ellıye duşmor Bıraz once vuz vırmının ustundevdı Kral Saravı nın onunde ıvıce vavaşlıyorum Bır tanıdık vuz Oktav Akbal Yanlarına >akiaşıvorum Taksım bır ıkı 1 Gerçekten şasırıjor Oktav <\kbal Onlar gezmtılerını surduruvorlar Ben gıdıyorum Gokyuzu nde tek bır bul ıt bıle >ok Helsınkı Toplantısı en kovu gun lerını vaşıjor Avrupanın sınır ları kesınleşıvor bovlece Hıç olmazsa bellı bır sure ıçm Kım lerıne çore, Kapıtalızmle Sosva lızm arasmdakı çızgı çızılıyor Dogu \lmanvanın avrı bır de let oldugu sapta.uvor Polonva nın sınırları kes'nleşu or Ikı aj n dunva sag sagda kahvor sol da solda Turkıje NATO ıçındedır Batı kampmm içınde vâni Yumuşama pobtücasının bır başarısı Ikı yülık bır çalışmanın sonuçlarına ımza atılıyor Ashn da Helsınkı de konuşulan bır şey yok Her şey daha onceden hazırlanmışür kapalı lcapılann ardında konuşulmuştur Bıtmış olanı onaylıyorlar Silahların azaltılması konuşmaları da surüp gıdıyor Hıç ınanamnorum bu ıse neden mı çünku bır çok devletın ulusal savunma gıderlerı egıtım gıderlennın üstunde de ondan Silâha harcanan para uısHna harcanan paradan daha ÇON oldugu surece nevı anlatır şu va da bu sılahm yapıhp yapılmaması olaürulen ınsan oldukça tsbancavla mı oldarülduğu \oksa gaz mı kullar.ıldıgı onemlı mı 0 . Sulevman Demirel başarısız bır konuşma vapuor Dışışlenmızdekı bır gorevh Demırel den yana oldujunu san dıgım bır gorevlı bıle bu tur toplantılara Erevıt'ın katllma^ı rm Turkıye açısından çok yararlı oldugun ı soylemeden edemi>or Ecevıt lskandına\\a da gerçek ten tutulan bır polıtıkacı Tam bır Sosval Demokrat olarak bakıyorlar ona Isvcç Sosyal De mokrat Partısı nın vetkılı bır uyesı Ecevıt ın Daşında bulunduğu bır hukumetle Iskandınavja ulkelerının vakın ı,014 yakın ılışkıler kurabılecegmı sovluvor ÜzurttU ile sdvlüyorum bunu diyor Joran Palm Biı bu konuda kötü bır tutum ıçmde>ız Bakın sıze basımdan geçen bır olayı anlatayım Çocuk bahçesın de oturuyordum Dort beş yaşla rında ktiçUk bır çocuk geldı va nıma sevdım çocugu saçlarını okşadım Bırden bahçenın ote koşesınden bır kadınla erkegın fırladığuıı bana doğru hızla ge) dıklerını gordüm vılzume tets ters bakarak çocugu alıp gıttı ler Çocuk bahçelerinde valnız başına oturan adamlara ıvı gozle bakmaz bıam toplumumuz Bır çocugun çocuk gıbı sevılecegını kav ramaktan uzaktırL.r, altında cınsel sorunların yatnjını sanır lar Bızde bojle degıldır, dıyorum Bılıvorum dı\or S zde ço caklara sevg büvu». bakm az Bızde tam tersıne t>aı m çok ve mek çok sevgı a Bana gore sevgi vemekten de. oakımdan aa onde gelır Joran Palm le polıtık sorunlan değerlendırmeve de çalıstık Djn vanm ıçınde bulundupu sancih durum eskı deger olçuler'iıın vıtmıs oiması venne venılennın JORAN PAIM'IE BıR KONUJMA Joran Palm unlu bır ozan un lu bır \azar Sıcaktan vakınıyor Turk ve gıbı oldu Isveç de dıyor Kuçuk bır aşevınde oğle jemeğı jıvoruz Dısarda gdlgeler ke«:kın Kuzev ulkelennde genellıkle golgeler keskın degıldır Kenarları hep dağmıktır varla vok arası bır şev Bu vıl oyle degıl ama e\ lerın golgeleıı bır bıçak gıbı volun ortasında Guneş her şeje kışıh ğını bagışlıjor golgclerı dc golg vap'yor Mşılığını bulmuş golgeler Gıraıtıler vle cıkmtılarıjıe gozumuziın onune serılmı*: ler Soz nerden çocuklara seldı bılmıjorum Joran Palm \fnka dan oır çocuk almış ogul edm mış onu Kapkara bocen «ıbı guıeller güzelı bır çocuk Isveç ın sonsuz aklığının ıçnde kara bır elmas va da bır kdmur par ça*ı gıbı Isveç te çocuk sevmek tehh ^pl dır Bu tehl'kevı Joran Palm ın atzından dınlevehm Seçkın Bozkaya Isveç te yaşayan bır emekçı Kendısını ta ıU gidışımden tanırım Istanbul da ıken tıyatrolarda çalışmış Aklı başında ılerıcı bır ınsan Evlı karısı Isveçlı, kuçuk tatlı bu kızı var Seçkın Bozkaya vıllarca te çahştıktan sonra gunün bırın de yurduna ddnmeje karar veri' Işın ılgı çekıcı bir başka yönü de karısının bu konudakı tutu mudur Ingrıd, kocasından dana çok ıster Turkıve'ye dönmeyı Uzun soguklardan çıkıp uzun vMzlara, uzun sıcaklara glım«k ıster Karar kesındır Dönülecektır Turkıveye Seç kın ın elınden bır yıgın ış gelır Dunyada açhktan ölmüs kim vaı kı, saulabılecekler satılır Dagı tılabllecekler dagıtılır Yıllarıc bırıkımı, bır arabanın ıçine dol durulur Ver elinı anayurt Edir ne den gırerler ıçerlye Her yan pırıl pırıl Gerçı yerler pıs, gorevliler kızgın, bürokrası alnıı; başını kuyruğuna kene yapışmış ökuz gıbı gıdıyor Olsun Pırıl pırıl bir gtineş masmavı bır de nız Öbek obek yığılmış kavunlar karpuzlar donıatesler biberler şeftalılerin en küçugu yumruk gıbı Insan baksa doyar ('). Nereye gıdilır onco, ananın evıne. ^ögüşmeler, sevışm«ler, küçük kuçuk armaganlar. Levent'm dı şındakı o yenı apartmanlardan bır tane tutulmustur zaten \e dıncı katta her yanı günes alan dort odalı bır ver Hep bırluts ya$anacaktır. Sanayi caddeslnds bır dukkan Kaynak makinesı baskı makınesi ve iki de yardım cı ışçı.. Çalışılacaktır Yaşanıla caktır Gülunup eglenılecektır Halta sonları deniziere gıdılecek tır Soğuk suların dıplerinde kum ları göre gdre, vengeçlere baka baka yüzulecektır Yaşamak guzel şeydır. • Bır ay geçmeden bozulur büyü Önce bırbırıvle bagdaşamayan gelenekler çatışır evde, küçuk ku çuk Sonra ış sorunu Bonolar zamanınd» elde edılemejen ham maddc ışsızlık verılen sozlerın verıne getırılmtvışı Para kaza nılacakken eldekı avuçtaklnın de gıtmesıne goz vumulur U mut' Duzelecek umududur He le dur umududur V.az bövle «eçer Kış gelır Bıraz borçlanma nın hıçbır zararı voktur Nasıl olsa (') O «nasıl olsa» bır turlu olmaz Bankalardan hıç umut vok Ban kalar paravı parası olana verı jor Karsılık ıster Nasıl b'r karsılık 9 Ev, apartman dukkan arsa . Ivı ama bunları elde edeoılmek içın calısılıvor Karsılık olarak kendınl göste. rır Seçkın, aklını hunennı, Içı. nı Olmaz ılle ev, ılle apartman, ılle dukkân arsa Yok Yoksa kredi de vok Odeıım ıımudu ıle venı bonolar Aylık <>'der dort bının ustunde îsveç ıe vasan mıs alışılmıs bır va^ı.^ bıvu ıı var Corjk sut ıçecek Haltada bır gun şovle bır dısarı çıkıla cak Gıine<te denıze pencereden bakmca bır «üre a » 1a anlamını vıtınr în?rid uysal bır kız anlıyor anlmna«ına va olmuvor. Kıs geçmış, ılkyaz çıkıp selmış tir Agacların govaelerı degılsa de açları veınveşıl \enıden karar venıden • aça ma başlama karan Bin kufrun edlldıği kuçtlmvnılpn *s ec 3 donülecektir. Baska çıkar vol vok Satılabilecekler satılır daifit.iaoı lecek dagıtılır Isveç tekı kavmba banın hurdava attıel otJnlohıı pıdıp al nır Otomooılın ^1 n lon rulur Bır son yaz ^ab«lıı onıl 9 savfada) GARTH LBDOA vı ^ NU 8UUXIk: ĞALIBA NOKTAMIZ SELEME OL&.G&&. DiŞi BOND A