Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Afar ve îssa Fransız Toprağk^nda bağımsızlık kavgası GeçtığimJz günlerde, «Somaîl Kıyısı Kurtulu? Cephesı» (FLCS) aah bır orgufun ıçınde otuz çocuk bulunan bır ogrencı otobusunu rehın almasıyla, kuçux bır Fransız somurgeM duma kamuoyunun ılgısını üzenne topladı Resmı adı «Afar \e Issa Fransız Toprağı» olan «Fransız Somalısı» dı>e de bılınen bu ulke halkmın bağımsızlık ıç*n, zaman zaman terorızme \aran eylemlerı artarken Fransa'run bu kuçuk ulke>ı elınde tutmak ıçın surdurduğu yon'emJer de şıddetle eleştın konusu olmaktadır 1862 yılmdan berı Fransa'nın somurgesı olan ülkenın, ekonomık olanakları son derece kısıtlıdır \e halk genel olarak balıkçıhk \e hayvancılıkla geçınmektedır Cıbutı kentının onemı ıse Etyopyamn butun dış tıcaret.nm < ' bu kentın lımarandan vapılmssından gelmektedır 1967 yılında ulkenın bagımsızlığı ıçın bır referandum yapılmış, ancak oylama sonunda ulkenın Fransa ya bağlı kalmasını ıstejenler çoğunluğu elde etmışlerdır Bu sonucun Fransız yonetımıyle ışbırlığı yapan bır gmbun ulke halkıra oluşturan ıkı kabıleden (Afariar ve Issaiar) Afariara bazı ayncalıklar tanıvarak o donemde yanlarına almalanyla sağlandığı beUrtılmektedır. | BASKEVT CİBUTİ OLAV 350 Bl\ VUFUSLU «AFAR VE ISSA FRANSIZ TOPR4ĞI» NIN BA&IMSIZLIGI ÎÇfV MUC\DELE EDEN IKİ ORGtTTTEN HASAN GULED LIDERLİGİNDEKİ «BAĞIMSIZLIK IÇIN AFRIKA HALK BIRLİĞI» BARIŞÇI YONTEMLERLE SİYASAL BÎR ÇÖZÜMDEN YANA ALMANYA'DA SAĞ, ÇİN'DEKİ GELİSMELERE ÖNEM VERIYOR BATI AIMAN SAGCI ÇEVRElERi ÇıN'l ESKiDEN BERi SOVYETLER BıRLıGı'NE KARŞI BıR KOZ OLARAK KUUANMA EGıliMıNDE BUIUHDUKURINDAN, ONLARIN BU UZAKDOGU DEVi'NE ilGilERi ZATEN YEHıDEĞ.LDıR. Tağmur ATSIZ B O W Batı Almanya'nın ıleri gelen polıtık ve eKonomık çe\relerı kendılenne gore apa>n nedenlerle Çın dekı son gelışmelerı bujuk dıkkatle ızlemeğe başlamışlardır Ancas son ço zumlemede bu bırbınnden avrı gorunen gelışme lerın, çok sıkı bır ılıntı ıçınde bulunduğu da ortaja çıkmaktadır Batı Alman sağcı çevrelerı, Çın'ı oteden ben So^etler Bırlığıne Ka^şı bır koz olarak kullanma efılımmde bulunduklarından onların bu Uzakdoğu Devane ılgılerı zaten venı degıldır. Nıtekım son olarak, muhalefettekı Hırıstıvan Demokratlann ıkı «atmaca»sı da daha oncekı pek çok yandaşları gıbı eskı Dışıslerı Bakanlanndan Gerhard Schroder ın bundan bırkaç yıl once açtıgı çıgıra frırmışlerdır Pekın vonetımı de bu ilgnı kendı açısından «onore» etmektedır Ilk kez olmak uzere bu ıkı polıtıkacmın bır buyuk Çın askerı mane\rasına katuma ıznı elde etmış olmalan, bunun bır kanıtıdır Çın e gosterılen ılgının guncel nedenu se, Çu En Lay ın olumunden sonra ulkede yenıden patlak \erme eğılımı gosteren bır ıkıncı «Kultur de\nmı fırtınası»dır. 350 BiN HÜRJSlü Başkenti Cıbutı olan, 350 bln nüfuslu bu kuçulc Franız somurgesının onemıru artıran bır unsur da güneydekı Somalı den gelmektedır Eskı bır Ingılız ve Italyan somurgesı olan Somalı, 1960 da Eiyasal bağımsızlığını kazanmış, 1969 da gerçekleşen bır asken darbeyle yonetıme gelen Yuksek Devrım Konseyı ülkenln ıç ve dış polıtıkasında ılerıcı uygulamalan başlatmış, madenlen mıllıleştırmıştır Somalı'nın son yıllardakı dış polıtıkası da gıtgıde sosyahst ulkelere yakın bır çızgıye yonelmış ve Cıbutı'yd 250 km uzakııkta bulunan Berbera da onemü bır Sovyet ussü kurulmuştur Fransızlann Afar ve lssa"yı terketmeyı reddederken öno sürduklen gerekçelerden bın de bu üstur Fransız «Afar ve îssa Toprağınna yakında bağımsızlık vermeyı düşunduklerinı sovlerken, yönetlml gelecekte halen ulke Hükumet Konsevl Başkanı olan Alı Aref e bırakmayı düşunduklerinı de belırtmektedırler Otuz sekız yaşındakı Alı Aref 1960 yılmdan berı bu gorevdedır \e kendısının de içınden geldıği Afar kabılesıne bazı avncalıklar tanınması ve Fransız yonetımının saglamlaştırılması yönunde somurge makamlanna genış yararları dokunmuj bir kışıdır. Fransa'mn Cibuti'den çıkmama gerekçesi Somali'deki Sovyet üssü HASAN GUELD «Bajımsızlık için Afrıka Halk Birligi» lıderi Barışçı tutumu\ la Hintlı Iıder Mahatama Gandlje benzetılıyor lkı bın paraşutçuyle tedblr almışlar ve kentın Fransızların oturduğu semtlenni dıkenlı tellerl» çevirmışlerdır Bu banşçı gosterı karşısmda, toplam nufusu 3)0 bmı bulan ulkede 7 bıne yakın paraşutçu \e asker bulunduran Fransızlann gosterdıklerı tepkı, çeşıtlı gozlemcıler tarafından Fransız hukümetının siyasal tutumunun umutsuzluğunu açıkça ALÎ AREF «Afar »e Îssa Toprağı» Hükumet Konsevi Başkanı. Fransızlann bu «>akın ad&mı» halkm ofkesini uzerinde topluyor oturtarak pekıştirmeli, sağlama baflamahydı. Buvsa ıster ıstemez, eıtonomık alana oncelık tanıjan bır polıtıka gerektırır Ne var kı son haftalann, özellıkle son gunlenn olaylan, bu goruşun, bır yana ıtılme tehlıkesıyle karşı karşıya bulunduğu ızlenımını tıvandırmaktadır Çunku Çu'nun hazırlajıp son zamanlarda açıkça «muhrunıi teslım ettığı», Bınncı Başbalîan Yardımcısı Teng Hsıao Pıng resmen Başbakanlığa atanmamış, onun yerıne ancak ıkı vıldan berı partı üst kademelenne tırmanmış bulunan tarım uzmanl ve Iç Guvenlık Bakanı Hua Kuo Feng getinlmıştır. Anlaşılan partı mTkez komıtesı, sağsol çatışması ıçınde kesın bır karara varamayarak, şımdılık sadık bır «ışguder. olmaktan oteye fazla onemli polıtık nıtelık taşımavan, daha doğrusu en onemlı nıtelığı, ne sağa ne de sola mensup bulunmayışı olan Hua Kuo Feng ı Başbakanlığa getırmejı bır «ıdareı maslahat tedbın» olarak uygun bulmuştur. • belırleyen bır olay olarak nıtelenmektedır Fransa ıçınde Sosyahst ve Komunıst Partıler, A.far \e îssa toprağına hemen bağımsızlık venlmesım ısterken konunun Bırleşmış Mılletler'de ele alırmasının da Fransa'nın bolgeden çekıünesını hızlandi'acak bır baskı >aratması beklenmektedır (Dış Hsberler Serviri) (U'NÜN MiRASI Çu En La> olumunden önce uzun ve zahmetlı çalışmalar sonucu kendınden sonrakı zamanın rayıannı doşemeğe uğraşmıştı Onun goruşunce Çın seksenlı vıllara, dunyanm en guçlu endüstrı ulkelennden bın olarak gırmelı yanı siyasal alandakı etkınlığıni, sağlam bır ekonomık tabana ÇıN KOML'NıST PARTISI IÇINDE SOL KANADI OLUŞTURAN VE «DEVRıMCı UTOPıSTLER» DıYE ANILAN KANADIN, SAĞDAKı «PRAGMACILAR.A KARJI YENı BıR 5ANS KOKUSU ALMIJ OLMASI, MOSKOVA VE BATI AVRUPA BAJKENTlERıN DE ÇOK FARKLI TEPKıLERLE KARJIUNDI ALi AREF Cibuti lımanırun en önemll lş alanlanndan birl olduğu ulkede, Ikı kabıle arasmda yaratılmak istenen gergınlık Fransızların ve Alı Aref'ın lımanda ışçı olarak çalışan 3 bınden çok Issaiıyı ışlennden çıkarıp yerlenne Afar'Iılan almasıjla bır sure istenen amacı sağlamıştır Ancak son zamanlarda Afar lıların da Alı Aref'in lşbırlıkçı sıyasetıne bUyuk olçüde karşı çıktıklan bıldırılmektedlr Fransızlara karşı bağımsızlık mücadelesi lkl orgut tarafından surdurulmektedır Lıderı Hasan Guledın Gandıye benzetıldıği «Bağımsızlık ıçm Afrıka Halk Bırlığı» (LPAİ), ulkedekı tek vasal muhalefet orgutudür \e mücadele yontemı olarak banşçı yolları benımsemekte Fransızlarla goruşulerek siyasal bır çözume • Somalı Kıyısı Kurtuluş Cephesı» (FLCS) ıse bağımsızlık mucadelesının odun verılmeden ve daha sert yontemlerle surdurtılmesı yanlısıdır. Bu açıdan «Bağımsızlık için Afnka HaİK Bırlığı»nı eleştıren orgıite bağlı mılıtanlar otuz oğrencınm rehın alınması olayından once, geçen yılm mart ayında Fransız elçısının kaçırılması, kasımda da Alı Aref'e karşı gınşılen suıkast olaylanru gerçekleşürmışlerdı Vrij Nederland: "Türk faşistferi Hollanda'da örgütlenmeye çahşıyorlar,, | HOLLANDADA YAYIMLANAN «VRİJ NEDERLAND» DERGtSİNE GORE, «15 BIN TURKUN BULUNDUĞU ROTTERDAM KENTINDE DÜZENLENEN BtR FAŞIST TOPLANTIYA SADECE BİRKAÇ YUZ KİŞINİN KATILMASI, TURK İŞÇILERINİN FAŞIZME DÖNÜK OLMADIGINI GÖSTERMEKTEDİR » HOSKOVA VE BATHILAR Sol kanadı oluşturan ve «Devnmci ütoplstler» <lı\e anılan kanadın, sağdakı «pragmacılarna karşı yenı bır şans kokusu almış olması, Moskova'da ve Batı Avrupa başkentlennde çok farklı tepkıler ujandırmaktadır Eğer sol kanat kazanırsa ekonomık atılımlann gerçekleşemeyeceğım çok ıyı bılen Kremlm, dısıplınh ve çok planlı bır çalışmadan yana olan «pragmacılar»ın altedıhr gıbı olmasından sevınıre benzemekte Uretıme mutlaka ağır darbeler ındırecek olan «Devrımcılık ve duvar g«zetecılıği oyunlansm destekler gozukmelrtedır. Batı Avrupa başkentlennde <se eğer «Detnm cı ustopıstler» kazanırsa Çm'ın hesaba gelmez bır takun ışlere glrışeceğı. tehlıkelı seruvenler başlatabıleceği korkusu, hıç değılse tedırgmlığı egemendır Çin'ın dış polıtıka alanında bır «guvenslzlık oğesı» olacağından duyulan kavgı büyuktur. Bunuq yanısıra Batılılar, son zamanlarda kendıleri ıçın yavaş yavaş bıtmez tukenmez bır pazar olma joluna gıren Çıne, kalkınma planlannı uygulamak ıçın gereksındiğı pek çok makına ve endustri ürununu satamayacagmdan çekınmektedır. Nıteklm bırkaç gün once Pekın'de çıkan v« Partı'nın resmı organı olan «Halıc Gazetesı»nde yer alan şu sozler, Batı Avrupa uucelerının duydukları korkunun gerekçelennden bırıdır. «Goklere yükselen uydular bır bahanedır . Yere düşen kızıl bayraksa gerçek. » îdeolojıfc ölçıimlemeler bir yana bırakılacak olursa gerçek şudur 31 aralık 1975'te sona eren «Dorduncu Beş Yıllık Plan» donemının özellıkle son yıl bılarçosu Çın ıçın çok başarılı olmuştur. Halk komünlen 1975 hasat mevsımınde 27o mıljon ton tahıl elde etmışlerdır Bunun vaklaşık 40 bın tonu buğdaydır (Turkıje 12 bın ton, Batı Alman ja 8 bın ton) Çın boylece tahıl üretımını ıkı yılda J5 mılyon ton artırmıştır Petrol Uretimi alanındakl atılımsa ötelhkle çarpıcıdır. 1974 jılında yıne hızlı bır yukselışle petrol uretımıru 65 milyona çıkaran Çın, 1975'te 80 mıljon tonu epeyce aşmıştır. ITurkıye 3,5 mılyon ton, Batı Almanya 6,5 mılyon ton, Surıje. 6,5 mılyon ton) Kuter ÎSCA bildiriyoı AMSTEKDAM Hollanda'da ya\ımlanan ha/talık VRIJ NEDERLAND gazetesmde \er alan «Turk faşıstlerı şımdı de Hollandada orgütlenmeje çaiışıyorlar» başlıklı bır yazıda Turkeş ve MHP eleştırilmıştır lo şubat pazar gunu Rotterdam da Hollanda Kurultayı duzenlej en MHP lılerın toplaııtısından sonra, MHP hakkındakı kanılarını yazan Mulder «15 bın Turk'un bulunduğu Rotterdam kentmdeki bu faşıst toplantıya sadece bırkaçyüz kışinın katılmış olması, Tıirk ışcısınm faşızme donük olmadıgını gostermektedır» demektedır Gerard Mulder ımzasıyla 5 sutun uzennden yayımlanan yazı şoyle devam etmektedır: «Halen Turk Hukümetının Başbakan Yardımcısı olan, eskı albay Alparslan Turkeş, Başkanı olduğu MHP'nın bu elı sılahlı kavgacı grubuna gayet romantık olarak «Bozkurtlar» adını takmıştır. Bu elı sılâhlı faşıst grup ıse aylardan berı Turkıye'de rahatça kan dokmektedır. Turkıyedekı faşıst çalışmalarını ıkı yıldır da Almanya'dakı Turk ışçılerı arasmda surdurmekte ve partıye kaydolmayan Turk ışçılennı ıse tehdıt etmekte olan bu bozkurtlar, şımdı de Hollanda'da aynı şeylen planlamaktadırlar 1975 nısanında Turki\e'dekl hukumet bunalımı sırasmda tutucu Adalet Partısı'nın Genel Başkanı Suleyman Demırel, uç kuçuk sağcı partı ıle bırleşıp bır koalısyon hukumetı kurmuş ve bu sagcı partılenn genel başkanlannı Başbakan Yardımcısı olarak gorevlendırmıştır Sımdı de Basbakanhgı uğruna bu faşıst hareketlen gormezükten gelmektedır İdeal olarak Vıyana'dan Çın Seddıne kadar, tamamen Turklerden oluşan ve ıçmde hıç bır yabancı azınlık ıstemeyen Başbuğ un bu komando grubu, kendı doğrultulannda olmayanlan dovmekte \e oldürmekte, buna karşı Başbuğlan savesınde Turk polısı tarafmdan \akalanmamaktadırlar Ote \andan hâlâ daha komunızmı, annesıvle kız kardeşıvle jatağa gırmek olarak bılen bu Turk ışçıleri, Pasıst bozkurtlar tarafından komunıst olarak suçlanmaktadırlar Dığer vandan Turl" Hukumetı Hollanda'dakı bu tur faşıst hareketlen açıkça desfekleyerek Rotterdam'dakı Turk konsolosluğunun yanı sıra bır de Deventer kentınde bır yenı konsolosluk açmak Rotterdam ve Twen'e kentlerınde de b'rer kultur ocağı açmak \e bu ocakları Konsolosluk memurlan tarafından ıdare etmek, boylece Türk ısçısını (buradaki Fas ve îspanvol ışçılerı gıbı) ıstedığı doğrultuda yonetmefc çabası ıçındadir. Aynca (HTİB) Cemıyetinm bmasının ıkı defa saldırıya uğramış oünasının. Alparslan Turkeş'm, Almanja'da yayınlanan «Suddeutsche Ze tung» gazetesıne verdığı «Butun solculara gerektığl şekılde oğut veımesınl bılmz» şeklındekı bevanı ıle bır alâkası \armıs jnbıme gelıyor» FRANSIZ ASKERLERİ «Somalı Kıjısı Kurtulu? Cephesi> lld>rlermden Omer Osman Tabe Fransız gaıet*cılerıyle vaptığı bır goruşmede yenı eylemler ıçın Somalı de hazırlık yaptıklarını açıklamıştır Somalı'den Afar \e îssa Toprağına sokulduğu one surulen sılahlan ararnak ıçın Fransız askerlennın kojlere ve Cıbutı nın gecekondu semtlerıne yaptıklsrı baskınlann ıse halkm tepkısını buyuk olçude arttırdığı bıldırılmektedlr Bu ayın başında, oğrencı otobüsunun gerıllalar tarafından ele geçınlmesi ve bır oğrencıyle altı genllanın olümuyle sonuçlanan olayın ıse Fransız paraşutçulerının tutumu vuzunden boyle kanlı bıçımde bıttığı one surulmektedır Olayın ardından Cıbutı'de Fransi2 somurgecılenne karşı genış bır gosterı duzenlemıştır 6 bin Afar ve Îssa lının katıldıfr gosterının olajsız geçmesıne rağmen, Fransıziar 'Fransa çekilmezse ikinci Angola olabiliriz, CtBUTl H4LKI OĞRENCI OTOBÜSUNUN REHİN ALINMASI OLAYINDAN BİRKAÇ GUN SONRA 6 BIN KÎSININ KATILDIĞI BIR GOSTERIYLE BAĞIMSIZLIK İSTEKLERİNI TEKR^RLADI «BAĞIMSIZLIK IÇIN AFRIKA HALK BIRLİĞI. I L P A 1 ) Nl DESTEKLEDIKLERI \ t BELÎRTEN GOSTERİCILERIN SLOGANLARI ARASINDA. «YAŞA.SIN L P A İ » VE «FRANSA ÇEKİLMEZSE İKİNCİ ANGOL\ OLABILIRİZ. SOZLERI DE YER ALIYORDU FRANSIZ YONETlMlNtN BU GÖSTERİYE TEPKİSI 2 BIN ASKERLE TEDBİR ALMAK VE ClBUTİ'NtN FRANSIZLARIN OTURDUĞU SEMTLERLM DİKENLİ TELLERLE ÇE\TRMEK OLDU. 1980'DE PETROL DEVi Çu En Lay'ın olumunden kısa bır sure once hazırlanıp 1 ocak 1976'da yUrurluğe gıren «beşmcl beş yıllık plân. uyarınca Çm'ın 1980 vüında petrol üretımı 250 mılyon tonu aşacaktır Bunun ne «nlama geldığıni kavramak ıçın şu andakl petrol devlerinın, çok geçmeden hepsınde duşme gostermesı beklenen jıllık üretımlenne goz atmakta ya rar vardır Sovyetler Birliğl: 460 mlljon ton Amerika Birlesik Devletleri: 432 milycm ton (kumlardan çıkarılanlarla bırlıkte 595 mıljon ton) Suudî Arabistan: 4U8 mılyon ton Iran: 302 mılyon ton Kuveyt: 115 mılyon ton Venezuella: 156 mılyon ton (hızla azaüyor) Bırleşik Arap Emirliklen 83 milyon ton Libya: 80 mılvon ton (buvuk hızla azalıyor) Cezavfr: 48 mılyon ton (haflfçe azalıyor) Irak: 87 mılyon ton (azalıjor) Kanada: 87 milyon ton (azahjor) Nıjerya: 112 mılyon ton Endonezya: 68 mılyon ton. On yıldan berl ıç gereksınmesin! karşılajrab)len ve 1975'te, en çoğu Japonya'ya olmak Uzere on mılyon ton kadar petrol ihraç eden Çm, acaba «ıkıncı kültür devruni» veya «Pekin Halk Gazetesı^nın deyişıyle «kültıir devriml'nın devamı« durumunda atılimlannı gerçekleştırecek ve plan amaçlarına ulaşabılecek ml sorusu, şımdı Batı Almanya'dakı ekonomık ve siyasal çevrelenn onemle uzennde durdukları konulardan bırl olmuştur. ÎNGiLiZ KAPiTALiZMiNiN 1M5 yılında Oxford Unıversilesi ekonomi ıınavında oğrencilerc, cherhangı btr ekonomide »ıfır buyume hızı, hızlı bır enflasyon, yuksek bır ışsizlik oranı ve dış odemeler dengesı açığı aynı anda bır araya gelebılır mı?ı dıye soruluyor ve «butun bu kosullar ancak bır az gelı<,mı«, ulke ekonomısınde aynı anda bır araya gelebilır», cevabını geçerlı sayılıyordu. Oysa geçen yılın ekonomık gostergeterlne bakanlar soz konusu kojulların bu kez ıkapıtalızmın be^iğı» Ingıltere'de bır araya geldığını gorduler Bu gerçeğı on yıl oncesınden gorup sınav kağıllarına yazan oğrencılere kırık nol atan «uımanlar» bıle asıl kırık notu hak edenın Ingılız kapıtalızm! olduğunu artık kabul edıyorlar. Ingılız kapıtalızmının «kılıtlenış» nedenlerı sıstemin ışleyış kurallarıyla yakın tarıhınde yatıyor. Kapıtalızmın sıırukleyıci gucu ku«.ku$uz kar durtusu; kar ıle somuru arasmda ıse çok yakın ılışki var. Ingıllz kapıtalızmının başlıca sorunu kırk yıldan berı ışçı sınıfınm sendıkal orgutlenmesını gelıştırmesine ve pazarlık gucu nu arttırmaiira, kurulu duzenın siyasal çerçevesı ıçınde, engel olamaması, yanı somuruyu yoğunlaştıramaması. Sonuc 1950'lerden 1970'lere karlılık oranlarının yuzde 50'ye yaklaşan bır duşus vt bu na baglı olarak azalan yatırımlar, yenılenmeyen tesısler, duşen uretım, ayrıca bır turlu duzelemeyen endustrı ılıskılerı nedenıyle 19651975 donemınde yıtırılen ışgunu sayısının 19551965 donemıne oranla yuzde 100 artması, verımlılığin istenen olçude artmaması, yukselen malıyetler endustrının dış pazarlardakı rekabet gucunun sarsılması, ıhracatın gerılemesı v s. <1 KİLİTLENİŞ,,İ Genç kızların buluğ çağmda doğum kontrol hapı kullanmalarının sakıncalt olduğu bildiriliyor PARİS Fransa da 14 18 yaşındakı üse oğrencılerının kurtaj japtırdıklarının mejdana çıkması ılzerıne, genç jaşta doğum kontrol hapları almanın sakıncalı olup olmadığı araştırılıyor. Çok genç yaşlarda abnan doğum kontrol haplan, organızma uzennde ne gıbı sonuçlar doguruyor 7 Bu konu uzerıne eğılen jınekologların çoğu, doğum kontrol haplannın çok genç vaşlarda da kullanılabılecegını savunujor Çunku bu vaşlarda kurtaj yapılması çok sakıncalı orneğın annenın kısırlaşma olasılığı var Butun bu nedenlerle kurtajm onune geçmek ıçın her çareye başvurmak gerekıjor Ne var kı, çok genç yaşlarda alınacak doğum kontrol haplarının da bazı sınırlan >ok degıl PARIS MATCH dergısının bıldırdıgıne gore özellüde genç kızın buluğ çağına ulaştıgı donemlerde doğum kontrol haplan almaması gerekıyor Çunku genç kız henuz tam anlamı ıle gelışmış olmuyor Bu nedenle duzenlı adet gormeye başlıyacağı donemı beklemesı gerekıyor. Uzmaıilar ıse, dogum kontrol haplarının ılk adetten 412 aj sonra alınmasım onerıjor Genç jaşlarda eUenıp de çocuk sahıbı olmak ıstemeyen kadınlara doktor, bırkaç ay beklemesını onermelı ve bu arada gebelıği onlemek ıçın spıral \e d'afram gıbı mekanık onlemlere başvurmalıdır Ancak başvurulacak onlemlenn hıç bın doğum kontrol hapı kadar etkın degıl Ustelık kuçuk vaşlarda, bu tur vapay onlemlere başvurulması kadında psıkolojık bozukluklar yaratabılıyor. Doktorlar, genç kızın duzenll bır adet donemıne gırdıkten sonra alacağı doğum kontrol haplarının gehşımınde olumsuz bır etken olacağını sanmıyor. Ayrıca sanılanın aksme, genç kızlar ıçın onerılen ve hormon bakımından hafıf dozlarda olan mını hapların kanser tehlıkesl de yok. Ancak bır kere doğum kontrol hapı almmaya başlandıgı taktırde, doktorlar bu hapa ara venlmemesı gerektığım savunuyorlar Çunku bo\le bır ara vermemn hıç bır faydah yanı yok Üstelık bu ara verme durumu kadının gebe kalma olasüığını artırıyor. (DIS HABERLER SERMSt) artışlarına ve gerçtk gelırlerının duşmesıne razı etmeyı; ote yan dan kamu harcamalarmda ve firmalara sağlanan devlet yardımların da çok buyuk kısıntılara gitmeyerek ışsizlik oranını toplumca kabul edılebilır bır duzeyde tutmayı ve boyle buyuk ekonomıksiyasal sarsıntılara gerek kalmadan bunalımı atlatmayı onerıyor. Iktıdardakı Işçi Partısı'nın tarıhsel uzlaşmacı tutumunun yeni bır ornegi olan ıkincı çozum halen denenmekte Işçi Partısi Işcı Sendlkaları Konfederasyonu (TUC) ışbırlığıyle 1975 temmuzunda uygulamaya konan «ucret sınırlaması» polıtlkasına gore sendıkalar bır yıl sureyle hiç bır ışyerınde haftada 6 Ingılız Lirası (yakiaşık 300 TL.)'nı asan ucret artışı talebınde bulunmayarak hukumetin ışsizlik ve enflasyonla savaşına yardımcı oluyorlar Altı aylık uygulama enflasyonu bir olçude denetım altına alınabildığını ve fıyat artışlarının yuzde 25'lerden yuzde 15'lere doğru dusmekte oldujunu gosterıyor. Ancak issizlık cephesındekl savaş tamamen başarısız, ışsız sayısı 1,5 milyona yaklaşmış durumda. En lyım%tr tahmıncıler bıle bu sayının daha da artabılecegını ve Ingılız ! ekonomısın n bundan boyle 1 mityon cıvarında bır ıssızlık duzeyıne alısmak zorunda olduğunu belırtıyorlar. Daha karamsar gozlemcıler ıst ekonomının ancak yuzde 10 15 enflasyon ve 1,5 mılyon ışsızle dengede kalabıleceğını ve çalışan smıfların gerçek gelırlerınde yuzde 5 e varan bir duşmenın kaçınılmaz olduğunu ileri suruyorlar. ENDUSTRı VE FıNANS SEKTORLERı Ingılız kapıtalızmının dıger buyuk sorunu endustrl ve fınanj sektorlerı arasındakı bağların zayıflıgı Daha çok uluslararası operasyonlara yonelık Londra bankacılık sıstemı Ingıliz endustrısının fınansman ıhtıyaçlarının ancak yuzde 30'unu karsılıyor Bu nedenle endustrı kuruluşları kendı kaynakları dışında buyuk olçuda hısse senetlerı borsasındakı dalgalanmalara bagımlı kalıyoriar. Oysa karlılık oranlarındakı duşme eğılımı kesınlıkle onlenmeden borsayı buyuk olçude canlandırmak olanaksız Sonuç endustrıde fınansman guçluklerı, ıflas bayrağını çeken fırmaların sayısmda gorulmemi} artışlar, dusen uretım kapasıtesı, ısırden olan bınlerce ısçı, v s. Bu kosullar altında ekonomının tamamen cokmesını onlemek ve siyasal ıstıkrarı korumak gorevı devlete duşmus, kamu harcamaları buyuk olçude arttırılmış. Son on yılın gerek Isçı Partısı, gerekse Muhafazakar Partı ıktıdarları oy kaygısıyla bu eğılımı surdurmek zorunda kalmışlar Boylelıkle kamu harcamalarının mıllı gelır ıcındekı payı 1974 yılında yuzde 57yı bulmuş; 1975 tekı oranın yuzde 60'ı aştığı sanılıyor Oncelıkle ıssızlık oranını beiırlı bır duzeyde tutmak amacını guden kamu harcamalarının buyuk bolumu uretken yatırımlara değıl de hızmet ureten sektore gıttığınden calısan nu fusun ana sektorlere gore dagılımında onemlı bır degısıklık meydana gelmıs, son on yıl ıçınde endustrıden hızmetler sektorune dogru yuzde 30 luk bır kayma var. Dıger Dir deyışle yenı yatırım lara yonelebılecek ekonomık fazlayı yaratacak «uretıcı» sektor daralırken «tuketıcu sektor genışlemeye devam edıyor. Uretıcı sektorun daha fazla daralması ıse ancak durumu kotuye gıden fırma lara devlet yardımı saglanarak onlenebılıyor. Jngiltere Mektubu Osman ULAGAY IKİ (OZUM Sisiemı yıkmadan bu çıkmazdan kurtulmak Içın baslıca ıkp çorum onerılıyor. Muhafazakar Partı'nın sağ kanadınca benımsenen »rıncı çozum Ingılız kapıtalızmının bir «şok tedavısı»nden gecme tını zorunlu goruyor. Partı'nın etkin teorisyenlerınden Sır Keıth Joseph ve yandaşları, kamu harcamalarının buyuk olçude kısılTiası ve durumu kotuye gıden fırmalara devlet yardımı sağlanmayarak yaşayacak ve batacak fırmaları ptyasa mekanızmasının saptamasını istıyorlar. Bu sureç ıçerisınde bugunkunOn ıkı katına kadar yukselebılecek olan Issız sayısının ıse ışçl sınıfını yılgınlıga surukleyerek dırenme gucunu kıracağınt umuyorlar. Kencı ıçınde tutarlı gorunen bu çozumun en tartışma goturur yanı ozgurlukçu demokrasının kuralları cerçevesinde uygulanıp uygulanamayacağı; bu nedenle de bır turlu Muhafazakar Parti'nın resmı politlkası halıne gelemıyor. Ikıncı cozum ışçl sınıfını savastan berl gorulmemis bır enflasyon ve ıssızlık tehdıdıyle urkutup beiırlı bir sureyle sınırlı ucret Olağanustu dönemler dışında 500 bını aşmayan Usız sayısına, yuzde I f u aşmayan fıyat artışlarına ve gerçek gelırının az da olsa artmasına alısmış bulunan Ingılız toplumu bu yenı kosullara nasıl tepkı gosterecek? Uyelerı fıyatların ve ışsızlıgın daha da artacağı tehdidiyle gecıcı bır ozverıye razı eden sendıkalar aynı başarıvı bır kez daha tekrarlayarak hukumete bir yıl daha kazandırabilecekler m ı ' Yoksa artan ışsizlik yenı gerılımlere ve yenı onlemlere mi yol açacak' Şımdılık ışsızlıge karşı tepkıler çok kımseyı şaşırtacak kadar sınırlı. Bunun başlıca nedenlerı enflasyonun yarattıgı korku ve ışsizlik odeneklerı. Işınden olan ışçi, ışsız kaldıgı donemın ılk altı ayında, çalışırken aldığı ucretın yuzde 80'ıne yakın bır ışsizlik odeneğıne hak kazanıyor. Ne var kı altı aydan berı ıssiz olanların sayısı glderek artarken tepkılerın de artacağı sanılıyor. Etkıli sendika lıderleri, ilk önlem olarak, polıtikasına ortak oldukları hukumetı sozde uyaran demeçler vermeye başladılar. Başbakan VVılson ve Maliye Bakanı Healey ise lekonomının gelecegı» ve «ulusun esenlığı» Içın kitlelerden yeni ozverıler istıyorlar. Her fırsatta bıreycıliklerıyle ovunen tngılızlerın bu tur çağrılara nasıl cevap vereceklerınl zaman gosterecek. Vurgulanması gereken çelişki bıreycılikten ozverıye çağırmak zorunda kalması. Toplumun qenış kesımlertnin ozverısıne dayanmayan kapıtalıst gelışme masallarına ıse artık Kralıçenin sarayına konan kargalar bıle guluyor. NEFES BORUSUNA KAÇAN YİYECEKLER NEDENİYLE HER YIL 8 0 BİN KIŞİNIN ÖLDÜĞÜ BİLDİRİLİYOR PARIS Nefes borusuna kaçan yıyecekler nedenıyle her vıi dunya'da 80 öm kışının öldugu bıldırılmektedlr Bu tür boğulmalar. anı olume yol açan kazalar arasında altıncı sırada yer aı maktadır Ancak dunyaca unlıl Amenkalı opera tor Heımlıch'm gelıştırdığı bır vontem sayesındf bu tur kazalarda hastayı boğulmaktan kurtaıTna olanağı doğmuştur. Bu yontem, hastanın karnına asağıdan uıkarı ya doğru kuvvetlıce bastınlmasını ongormer'edır Boylece dıvafram yukanya ıtılmekte VP cşerler de sıtaşan hava nefes borusunu tıkayan cısmı dı şan atmaktadır Bu ybntemın denızdekı ooeulrr ı larda da aynı başan ile uysıılanabilmekte ou «a yede hayat öpücüğtinden önce cığerlerdekı navanm boşalması saglanmaktadır Hasta avakta veya oturuyor ıse tyj vontenı ona arkadan sanlmak ve Karnına oirbırınp savı s turulmuş ıld el ıle bastınlmak suretiyle ıı.guıan maktadır. Avnı vöntemin hastanın kendısı tarafın dan. masa ve sandalve kenan gıbı sıvrı btr vern° karnını davamasıvla da uygulaniıası mtımk ındur Hasta sırt üstü yatıyor !se aynı ışlemm dız ço kerek yapılması önerılmektedtr. (Dış Haberler Servisi) KA\\AKLAR R Bscon ve W Eltıs. «How ve Went Wrong> Thp Sunday Tımes 2 ve 9 kasım 1975 R Collins «The Jobless . And The Unıons> The Guardıan. 21 ve 22 ocak 1976 A Jones «Bntaın on the Edge the Ab>ss> Inprecor 40 41 18 araLL 1973.