Katalog

l'MVERSTTEYE HAZ1RLİKTA ES GUCLÜ KAÛRÜ v* EN O U J M L U EGhlM YÖNTEMİ ik UVÜK OEft/fflUE basarını* ıcın sizlerte bırlıkte MEHKE2 Alsanca* yapu< enetçsı k » totı .. , t İZMİR u m h u r i ye t 52. yıl, sayı: 18515 Kurucusu: YUNTJS NADÎ 16 Jubal 1976 Pazartesl ISIANBUI DtVUl OPtt* H BAlffl 16 Pazartesı 2U 30 KONSER ELİF ve BEDÎ1 ARAN «PIVANO ÎKİLİS1) 17 Salı 18.30 OPERiH CİNGENE BARON 19 Perşembe 18 3U OPERA L A TRAVLATA (son temsu* 20 Cuma 18.30 KONSEB MELEK ÇELÎKTAŞ (SAN RESİTALİ» 21 Cumartesi 15 00 ÇOCUK MÜZİKALÎ BREMEN M1Z1KACILARJ 21 Cumartesi 20 30 OPERA DON JUAN 22 Pazar 15 00 OPERET CÎNGENE BARON (Basın 11664> 1235 japonya Lockheed'e I Japon verdiği Hükümeti, ayrıca ABD Kongresine 19.5 milyar başvurarak ruşvet alan liralık Japon yetkililerin uçak adlarının açıklanmasım istiyeceğini siparişini bildirdi îtalya'da da iptal etti soruşturmayı IOMA lockheed uçak şırtının dağımgı ruşveüenn >ol ığı skandal dunva kamuoyun\ankılannı surdurmektedır \ssocıated Press ajansının bıldığme gore, Japonya Locked'den alacağı 100 tane uçağa ?km 1 milyar 300 nulyon dolar(Yaklaşık olarak 19,5 milyar ırk lirası) mukaveleyı feshettııı bıldırmıştır. Tokyo hUKumeayrıca ABD Kongresı ıle nüküetınden Lockheed şırketınden şvet alan Japon yetkılılerınm mlerının açıklanmasım ıstejeceğınl de behrtmiştir. Anadolu Ajansımn Japonva'da çıkan «Asahı» gazetesıne dayanarak verdıâı habere gore ıse «All Nıppon Amvays» (ANA) adlı ıapon uçak şırketı, 1973 ocagında «Lockheed»den satın aldıgı 21 uçaktan henuz teslım edılmemış bulunan beş uçağın bedelınden bır bolumünun kendısıne ıadesinı ısteyecektır. Gazete, ««Trıstar» uçaklarının satın alınması ıçin şırketçe «Lockheed»e odenen paradan ıadesi ıstenen bolümıin, bu satışın sağlanması sırasında «Lockheed» ın yedırdığı ruşvetın mıktanna eşıt olduğunu yazmaktadır. «Lockbeed» flrmasımn, bu rüşvetı, Japon uçak fırmasına çıkar dıgı faturaların genel toplamına ekledığı ortaya çıkmıştır. Ruşvet skandalı üe ügül dlğer geüşmeler şoyledır: # Amenkan «Lockheed» uçak şırketmın dagıttı ruşvetlerle ılgılı soruşturmayı yurüMartella'nın emnyle, «Lockten Italyan Savcısı Ilarıo heed» fırmasının yaptığı uçak ların Italya'ya satılmasıyla ılgılı olan \e Italyan Savunma Bakanlığında bulunan belgelerden bazüarına el konulmuştur. Öte yandan, adı «Church ra poruanda geçen avukat Antonıo Lefebvre d'Ovidıo'nun sorgusu da bugun Roma Adllye SaTayında ys pılacaktır Avukat hakkında ruşvet vermek suçundan soruşturma açılmıştır (Devamı Sa. 9, Su. 6 da) CHP'li Işık: 'F104S'lerin nasıl alındıSı tahkikat sonucu beklenmeden hemen açıklanmalı, • ANKARA SAVCIUĞI BAZI YABANCI UYRUKLULARIN tPADESİNÎ AIACAK ANKARA, (Cumhnriyrt Bürosu) CHP Bursa Mılletvekılı ve Mıl1! Savunına eskı Bakanı Hasan Esat Işık, F104 S uçaklannın nasıl alındığının, tahkikat sonucu beklenmeden açıklanmasım ıstemıştır Işık, uçaklann CHP ıktıdarı donemınde alınması Ue ılgılı bır yolsuzluk belırtısi varsa derhal açıklanması gerektıgınl belırterek, «Belıren tered(Dtvamı Sa. 9, Sfl. 4 de) Bütçenin maddelerine geçilip geçilmemesi ıçın yapılacak oylama, bir güvenoyu niteliği taşıyor inönü'nün koalisyon hükümeti 1964 yılında, Demirel hükümeti ise 1970 de, muhalefet tarafından bütçeleri reddedilerek düşürülmüştü. MC Hükümetinin MSP kanadından bazı milletvekillerinin oylamaya katılmamak için Meclise gelmiyecekleri ileri sürülüyor 1976 bütçesi bugün Mecliste görüşülüyor ANKARA, (Cumhurlret Bürosn) 1976 mah jılı bütçe tasarısı buKun Mıllet Meclisınde gorüşülmege başlanacak ve butçenın tümu uzenndekı eleştınlerden sonra maddelere geçılıp geçilmemesi oylanacaktır Bu oylamada ku'.lanılacak «red» oylarımn fazla ol ması. bütçenm tumunun Mechs çogunlugunca benımsenmedıftı anlamına geldıgmden bır gelenek olarak hükumetın ıstıfasını gerek tırebilecektır Cephe Hukumetinın MSP kanadından bazı uyelerın oylamava katılmayacagı one sıirülmektedır Mıllet Meclıst Başkaılık seçlmının meclıslerın yasama donemme girmesinden ancak ıkl ava yaklaşan bir süre sonunda gerçekleşebılmesi nedeniyle, Komısyona ve TBMM'ye gereküğınden bır ay sonra sunulabılen 1976 mall yıh bütçesi üzerindeki gorüşmeler bu sabah 10 00'da Malıye Bakanı Yılmaz Ergenekon un sunuş konuşmasıyla baslayacaktır. Bakan'dan sonra sırasıyla Cumhuriyetçi Güven Partısı, Cumhuriyet Halk Partlsı. Adalet Partlsi, Demokratik Partı ve Mıllî Selâmet Partisi grupları sozcülerının konuşacakları bıldınlmıştır CHP grubunun butçc üzenndeki gorüşlerini Genel Başkan Bülent Ecevıt açıklayacaktır. AP adı na eskı demokratlardan Zonguldak Mılletvekılı Sebati Ataman. DP Grubu adına da Cevat öndpr soz alacaklardır MSP'nın sbzculüftunu ıse grup başkanvekılı Şev ket Kazan vaoacaktır. sürdüren Savcılık, Savunma Bakanlığmın bazı belgelerine el koydu Ve oylama \ir Amerikan >etro/ irketinin de rabancı ilkelerde ] 2 milyon hlar rüşvet iağıttığı ıçıklandı WASHtNGTON Bırleşık Ame ıka borsalar ve hısse senetlerı omısyonunun hazırladığı bır ra ora gore, «Tenneco inc» ıdlı menkan petrol şırketı, son Mş ü ıçınde yabancı ulkelerdeki tem ılcılenne 12 milyon dolar (180 iılyon TL.) dagıtm.»tır. Bu para ı " bazı tıcarı ışle.nlenn yap'lnasını kolaylastırmak amacijla 4 ulkedekı avukatlara danısmjn ara ve çeşıtlı kımselere dağıtıldı ı aynı raporda belırtılmektec.r. 'aranın hangı ülkelerde dagı'ıliıgı ve kımlere venldığı acıklaanamıştır «Tenneco inc» fırması, 1974 vımda Bırleşık Amerıka nın en : w ı k şırketlen arasında 24. sırada gelmekte\dı. Denktaş: ^Rumlar kantonal önerilerle gelirse Viyana görüşmeleri yalnızca vakit kaybı olur,, Klerides'in Makarios'la görüş ayrılığı herkesçe bilinen bir "sır,,dır Kıbrıs Rum Temsilciler Meclisl Ba?kanı Glsfko* Klerldes vtnn Vıvana'd» ba?Uvacak olan bcşntci tur Kıbrm toplumlararası gorıhnnplerine Kıbns Tnrk Federe Uev. lctı (KTFD) Başkanı Raut Denktaşvn karşısında jnüıa kere masasına yenıden oturacak. Toplumlararası gorüşmelerine 1914'ten once de Kıbrıs Rum temsllctsl olarjtk katılan Klerldes, bilindiğı Ribi Kıbrıs Rum L'lusal Konseyi'nln 13 ocak'taki toplantıvna katümıştı. Bu toplantı, toplumlantrası Roruşmelfrin 17 fubat'la Vijana'da yeniden başlatüması için BM Genel Sekreteri Kurt Waldbeim tararından vapılan çajmvi kabul etmcsinden sonra, Kıbrıs Rum tarafının getireceğl onerlleri Roruşmek, incelemtk ve kararla?lırmak için vapılacaktı. Klerides bu toplantıya Meclis Başkanı \e muıakereci Ue katümıştı. (Devanu Sa. 9, Sü. 1 de) Gruplar adına yapılacak bu ko nuşmalardan sonra, mılletvekılle rıne kışisel gorüşlerini açıklamalan için söz venlecektır Butçe tasansımn tümü uzerindekı gorüşmeler boylece tamamlandıktan ve ortaya konan eleştınlere Kükumet adına cevap venldıkten sonra ise. tasannn maddelenne geçilmemesi ge (Devamı Sa. M bu. 6 da) , Gümrüklerden Viyana görüşmeleri başlarken Klerides bilmecesi..: DIŞ HABERLER I SERVİSİ Prens suçlu çıkarsa tahttan çekilecek olan Hollanda Kraliçesi dünyanın en zengin kadını (D13 Haberler Servis!) Lockheed skandalının genış yanküara yol açtıgı ulkelerden bın de Hollanda'dır. Büındıgı gıbı Kralıçe Julıana'nın eşı Prens Bernard'ın Lockheed şırketınden 11 milyon dolar aldığının ılerı surulmesı uzerıne, ıddıayı incelemek uzere bagımsız bır soruşturma komıtesı kurulmuştur. Hol landa basınımn olayı ıhtıyatlı bır şekılde vermesme karşılık muhalefet partılerının Prens Bemard'a karşı tutumlarını sertleştırdıklerı dıkkatı çekmektedır. Orneğm «Pasıfıst» ve «Komunıst» partılen, Prens Bernard'ın «Sılahlı J Kuvvetler Genel Müfettışügı» go revınden ıstıfa etmesını ıstemışler \e Prensm «askeri ve kapıtalıst» çevrelerle olan ılışkılenni kınamışlardır Sıyasal gozlemcılere gore Prens (Devamı Sa. 9, Su. 4 de) (Cumhuriyet Haber Merkeri) Kıbrıs'la ılgılı toplumlararası goruşmelerın beşıncısı yarm Vıyana'da BM Genel Sekretert Kurt Waldheım'ın gozetıminde Tsaşlayacaktır Goruşmelere, top luluklan adına katılacak olan KTFD Başkanı Rauf Denktaş dun Istanbul'a gelmış, Rum Temsılci ler Meclısı Başkanı Glafkos Klendes de Aünat'ya £itmıştır. Verdiklerı demeçlerde Denktaş. Rumların kantonal önerilerle gelmesı halınde gorüşmelerm yal nızca bır «vakıt kaybj. olacagını blldırırken. Klerides de Viyana goruşmelerınm sonucundan fazla umıth olmadığını soylemıştır. KTFD Başkanı Rauf Denktaş, Letkoşe ve Istanbul'da gazetecılerle yaptığı konuşmada, Turk toplum\ınu ezmek ıçın her yola başvuran Ortodoks Kılısesmm koşullandırdığı Rum lıderlerının gorevden çekılmesını istemış, da ha oncekı toplumlararası görüş meleri Rumların terketmesı yü zunden bır sonuç ahnamadıgını hatırlatarak şoyle demıştir. «3 Viyana goruşmelennde top rak konusunda anlaşma şartıyla ıkı bolgelı bir federatil sıstem kabul edılmıştı Federal hu kümetın, merkezı ıdarenın as?arı yetkılerle mucehhez bır idare olması, bu ıdarede Turklere eşıt haklar venlmesı prensibi de kabul edUmişti. Ikl bölgeli federa tıf sistemı oluşturmak için nülus mubadelesı de yapılmıştı» Buna rağmen. Klerıdes'ın otekı Rum liderlennm baskısı ile bu anlaşmayı ınkar yoluna saptığını belırten Denktaş, şoyle konusmuştur«Bruksel'de varılan bır anlaşmayla gundemsız ve on şartsız japılacak goruşmelere katılmak üzere Vıyana'ya gıdıyoruz. Tabıatıyla masayı terkeden Rumlar ol duğuna gore şımdı onların han(Deıamı Sa. 9, Sü. S de) 20 milyon değerinde kaçak mal verildiği açıklanan Türkiye Ormancılar Cemiyetr konudan habersiz ANKARA, (ANKA) Cumhuriyet Senatosunda açıklanan ve Yeşıl Türkiye Ormancüar Cemıyetı'ne venldıği belirülen 20 milvon İıra degermdekl raaldan bu cemiyetın haberi olmadıgı anlaşılmıştır. Son gunlerdekı yolsuzluklar zlncirine eklenen bu yenl yolsuzlukta tmaa sahtekârlıgı yapıldıfı ve Yeşil Türkıye Orman cılar Cemiyetının bu konuda Bakanlığa ve Savcılığa başvuracagı oğrerulmıştır Gumruk depolarından Yeşıl Türkiye Ormancılar Cemlyetıne teslim edilmlş gozuken 6 partl malzemede 123 bın 984 kalemtraş, 2 ton kum boncuk, 7 bm 908 benzınlı ve gazlı çakmak, 6 bin 609 saat kordonu, zıncıri ve bıleziğl. 1260 peruk, 15 cılâ makınası, 1615 doîap ve kapı kılıdl, 2 bın 220 adet ses alma bandı, 459 adet oto ve transıstorlu radyo, pıkab ve teybl, 25 bin 704 adet çılt ağızlı testere, dolmaka(Devamı Sa. 9, Su. 2 de) Bir başkası Ote yandan Venezüela resmı çe\ relenne vakın kaynaklardan oğrenıldıgıne gore, «Occıdental Petroleum» adlı Amenkan oe'rcl «ırketı, 1970 yılında petrol ışletme alanlarındakı hızmet sozleşmelennı ustlenebılmek amacıyla Venezuelalı görevlılere 600 000 do lardan fazla ruşvet vermıştır. Yıne aynı kayrıaklara gore, bu riış vet olavına adı karışanlardan bın de, Venezuela'nın «petrol ıhra catçısı ülkeler orgutu»ndekı (OPEP) şımdıkı temsücsı lbsr to Flores Ortega'dır Flores Onega'nın, Venezüela Madencılık ve Petrol Bakanlığı Petrol Aras'ırmaları Daıresınde gorevlı olduğu sırada 100 000 dolardan fazıa ruşvet aldığı one surulmektedır. (a a ) SAVAŞ HALİNDE DE ASKERİ MAHKEME Anayasa Mahkemesi, ÜYELERINİN Anayasada ÇOĞUNLUĞU yapılacak değişiklikleri de YARGIÇ esastan OLACAK inceleyip bozabileceği konusunda örnek karar aldı ANKARA, (Cumhurhet Bürosn) Anayasa Mahkemesi 1971 yılında degıştırılen Anayasa değışıklıklerınden bırını ıptal etmıçtır Kontenjan Senatoru Özer Derbıl ve otuz uç arkadaşının açtıkları ıptal ddvasım sonuçlandıran Anayasa Mahkemesi, ıptal düekçesınde yer alan hususlardan bazılannı Anayasaya uygun bularak reddederken, ıptal ıstemlennden bırını bemmsemış, 1971 de Anayasa'nın 136 maddesınde vapılan ve «askeri mahkemelerde uyelerın çogunlugunun hakımlık nıtelığıne sahıp olması şarttır» cumlesınden sonra Anayasaya eklenen, «ancak savaş halınde bu şart aranmaz» degışıkhğının ıptalıne karar vermlştır. Bilmdığı gıbl 12 Mart donemm de Anayasa'da yapılan bır degıçıkhlüe Anayasa Mahkemesmı Anayasa değışıkliklennı ancak bıçım yonunden inceleyip Iptal edebileceğı, esasa gıremiyecegı kabul edılmış, Anayasa hükmune bağlanmıştı. Anayasa Mahkemesinın Anayasa değısıklıklerını esas yonunden de inceleyip ıptal edebıleceği bu son terarı ıle ortaya çıkmıştır. Kontenjan Senatoru özer Derbıl ve 33 senator bundan bır sure once Anayasa Mahkemesme başvurarak 12 Mart donemınde yapılan ve Devlet Güvenlık Mahkemelerının kuruluşuna, gozaltında tutmak suresml 15 güne çıkartan hukme, askerî mahkemeler uyelerınm çogunlugunun asker olması kuralına, savaş halınde ıse bu şartın aranmayacağı ıstisnasma, sıkıyonetimın kaldırlıması halınde de Sıkıyonetım Mahkemelerının gormekte olduğu davalara ılışkın gorev ve vetkılennın devam edecegıne ılışkın Anayasa değışıklıklennin ıptalını ıstemışlerdı. Anayasa Mahkemesi bu ıptal davasıru karara bağlamış, karar oncekı gun davacı Ozer Derbıl'e teblıg edılmıştır. 1975/87 numaralı bu kararla Anayasa Mahkemesi, Devlet Gü venlik Kîahkemelenran kunıluşu GÖZLEM UĞUR MUMCU Örtbas Eden Kim?. Tiyatro Sanatçısı Lâle Oraloğlu'na verilen cezanın affı için yasa önerisi hazırlandı ANKARA, (ANKA) Kaçakçılık suçundan mahkum olan tıyatro oyuncusu Lâle Oraloğlu'nun aöı ıçın Cumhuriyet Senatosu Başkanlığına bır yasa onerısı verılmıştır CHP Adana Sena. toru Kemal Sanıbrahımoğlu, Lâle Oraloğlu'na venlen cezanın «Amme vıcdanım sızlattıfı ve sanat hayatunıza darbe vurduğu» gerekçesıyle affını onermıştır. Oraloğluna verilen cezanın «tumunun bılcumie mzıbati ve cezaî netıcelerı Ue bırlıkte affını» ısteyen yasa onensmın gerekçesınde, CHPTı Sarubrahım. oğlu, kaçakçılık suçunun kaçak mal almak olmadığını, oysa O(Devamı Sa. 9. Sü. 3 de) B aşhakan Demtrel, birtakun tuzük ovunlanna başvurarak bir kez daha parlatnento denetımınden kaçnıasını başarmıştır. Demirel, bundan once de, iki soruşturma önergesınden de kurtulmasını bılmiştı. CHP miUet\ekıl]erı, Selâhattin Hakkı Esatoğlu ve Cahıt Angın'dan sonra, UP mılletvekili Ozer Olçmen ile, DP Senatoru Ömer Luttn Hocaoğlu'nun soruşturma önerBeleri de sonuçsuz kalmı^tır. Esatoğlu »e Angm tarafından verilen soruşturma onergesi sonunda, soruştutma hazırlık kamisyonu kurulmuş, ancak bir süre sonra komisyon başkanı İbsan Gursan, AP'den kaynaklanan baskılarla istıfa zorunda bırakılnuştı^ Ihsan Gursan'ın jerine, komıs\on başkanlığına adayüğını koyan AP Senatoru Selâhattin Ciıretioğlu, kesin Uıraç istemıyle, parti hajsiyet divanuıa verillnce, AP'li Naci V«ezcl komisyon başkanlığına getirılmıştır. Boylece Demırel'in vakmlanna çıkar sağladığı gerekçesijle kurulan soruşturma bazırlık komisyonu, Nacı Çerezci, îığit Koker, Nurı Adetnoğlu, Ahmet Çakmak, Mazbar Arıkan, Osman Hacıb&Ioğlu adlarındaki AP'U parlamenterlerte, Orhan Okav, h Moda Festivali başladı Hılton salonlarında dun başlayan îstanbul Moda FestivaUerlnln dorduncüsü Tunzm ve Tanıtma Bakanı Lütfi Tokoflu tarafından açılmıştır. Çok kalabahk bır seyırcl toplulugu tarafından ilgıyle izlenen defilenın tumunu Fransa'dan geünlen yabancı mankenler sunmuslardır. 40'a yakın yerlı ve yabancı fırmanın giysilerinln su Mustafa EKMEKÇi'nin AI^KARA XT/VT1T A T»T '