Katalog

11=vuııun Fransız Komunıst Partısının 22 Kongresmde Marksızm Lenınızm'm temel ılkelen arasmda bulunan «Proletarja Dıktatorluğu» tezını reddet mesı ıçte \e dışta degışık jorum ve tepkılere yol açmıştır reuaının yoıaçtıgı yanKiıar aevam eaı/or Politikada Sorunlar ERGUN BALCI ÇEKOSLOVAKYA, DOGU ALMANYA VE RO MANYA. PROIETARYA DıKTATORLUGUNDEN VAZGEÇILEMEYECEGINI BELIRTTILER SOVYETLER BIRLIGI ISE FKP'DEKI SON GELIJMELERE ILIŞKIN HENUZ BİR YORUM YAPMADI PROLEIEPYA DIKTATORLUGl'NÜN REODI. FRANSIZ SOLUNDA GEKEILIKLE OLUMLU KARJILAKD! Güney Afrika ve Namıbıa Sorunu hrtlenko Sovvetler BirIıgı komunıtt Partisi temsılcısi FKP knngresını kavıtsız bır ıfadey le ızledı. Fransız Komunist Partısının yeni tutumu, ülke ıçmde sol uçtakı gruplar dışmda sol karat ta penellıkle o'umlu karşılamrken Doğu \\rupa ulke'ennde olurrsuz tepkJere yol açmıştır Fransız Sosjal'st Partısı Ulusal Sekreteri Lıonel Jospın bu kontıda «Le Nouvel Ob=erva teur» dergısıne verdığı demeçte», Komumstler bızım eıbı sosvalızme geçmek ıç*n barışçı ve de«F'ansız Komunıst Partısı son zamanlarda mOKratık volu seçtıler Fransız Komunıst PartıSovyetler Bırlığı ıle arasuıı gıderek açmıştır sı Lıderı Georges Marchaus Solun Bırlığı tezıne Nıtekım, Marchaus, Sovjetlerdekı tutuklama t»krar donmustur Bu, kuşkusuz olumlu bir kamplarını eleştırmış, ınsan haklarına j'eterınce dairamştır Georges Marchaus'e teşekkur ede saygı gosterılmedığını belırtmış ve «Proletarja rız» demışfır. Dıktatorluğu» tezım reddetmıştır Tüm bunlar Sol Pvadıkallerın lıderl Robert Fabre da Komunıst Partısının venı tutumunu olumlu buldu Komunıst Partısının, Sovyetlerden gıderek daha ğtınu belırterek şoyle demıştır bağımsız bır yola yoneldığmı gostermektedır. Bu FRANSIZ KOMUNIST PARTİSİNIN YENİ TUTUMU DOĞU AVRUPA'DA TEPKİYLE KARŞILANDI (FRANSIZ KARİKATÜKU) rkçı Güney Afrika'nııı batı yanüsı LrNlTA'mB safınd» Angola ıç savaşına karışması bilindıği gibı dıuıyada genış vankılara TOI açtı. Tepkıler, ozellıkle siyah Afnka ülkelerınde sert oldu. Guney Afrıka'nın komünizm tehlıkesi» çıglıkları ardında MPLA'va karşı daydugu korkunuD bir nedeni kuşkusuz, burnu dJbınde kvrulacak devTimci bır vonetimin. kendl çağdışı ırkçı rejıminl temellennden aarsacağı duşuncesidir Bir baska neden de, Angola'da MPLA'mn zaferinln ba ülkenın suıır komsusu olan Namibıa'da bağıınBizlık hareketlerlnl pıçlendırecegı kaygısıdır. Aneola iç savaşı, bir çok şeyle blrlıkte Namıbıa sorununu da su TUiune çıkannıştir. Nedlr bu Namıbia sorunu? Namibia ya da esld adıvla Güney Batı Afrika, Güney Afrika'nııı Bırleşmış Mılletler'in tum uvanlarına karsm, Tülar boyu sömurge bıçimınde yonettifi, bağımsızlığını bir türlu vermediğı bir ulkedır. Guney Afrika Ue Angola arasında bnlunan bu ulkenın ovkusunü anlatmak tçin Birinci Dunya Savaşına kadar gıtmek gereklr. I bakımdan Frans'z komunıstlennın yeni tutumunu olumlu karşılıyoruz» demıştır Bırleşık Sosjahst Partı, Fransız Komunıst Partismdekı gelışımı «FKP demokratık sosya lızm tekelını Sosjalıst Partmın elınden alarak onunla rekabet etmek ıstıyor» sozlerıvle yorumlarken, daha solda yer alan Maocu ve Troçkıst eğılımli yayın organlannın tumu Fran^ız Komunıst Partısının yeni tutumunu «Devrımci mücadeleden vazgeçme». «Işçı sınıfından tamamen uzaklaşma», «reformızm* saplanma» gıbı tanımlarla kınamak tadırlar. Fransız sağının olaja bakışı :se, Gıscard d'Es taıng hukumetının Adalet Bakanı Lecanuet'nin sozlerıyle «FKP sadece maske değıştırmıştır, derl değıl» goruşü çerçevesmde belırlenmektedır. Birinci Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Imparatorlujpından avnlan topraklarla, Almanya'nın eskl müstemlekeleri «A>, «B> ve C» mandalan olarak sınıflara avnlmıslar ve bunlann yönetimleri Milletler Cemlyeti tarafmdan çesıtli ulkelere venlmiştir. Alnıanva'nın müstemletcelerlnden olan Günev Batı Afrika da o zamanki adıvla Guney Afrika Birllfi'ne .C» sınıfı mandası olarak devredilmlstl. Guney Afrika, ülkevi vonetirken yerliierin maddi ve kttlturel Rehşimini sağlayacak, yönetimi bakkında da her nl Milletler Cemıyetine rapor sunacaktı. Mandadan amaç, geri kalmış bu ilkel ülkenin. ilerlemls bir olkenin denetiminde yavaş yavaş kalkınmasını sağlamaktı. Ancak Guney Afrika soruna değişık açıdan bakıyor, •mandayı» somurge Ue eş anlamda kabul edıyordu. Nitekim Guney Afrika, kalkındırmakla gorevll olduğu ülkeyi boltnekle lşe başladı. i'uz ölçumü 825.000 km2 olan 1 milyon nufusln ülkenin guney ve orta bolgelerini Içıne alan 50(000 km2'sl beyazlara ayrddı. Kuzeyde geri kalan 325.S00 km2 ise yerlilere bırakıldı. Bu oldu bittiye Itiraz etmek isteren •Ovambo. ve Baster» kabileleri ıse makinalı tufek ve bavadan bombardımanlarla .hJzaya getirıldi. Bu arada ber yıl ülkedeld yerlt nalkın gelışmesi konusunda Milletler Cemıyeti'ne verllmesı çerckli raporlar da rafa kaldınidı. Bu durum Ikjncl Dunva Savaşına dek surdu. Savasıo bitimınde, eskı Milletler Cemhetı'nın verini alan Birlesmiş Milletler'm knrulmasıyla, manda yönetimindeki böljteler bu kez, BM'in «Vesayet sısteml» altına kondu. Tum esM mandacı ulkeler bu karara uvduklan iialde Guney Afrika, Günev Batı Afrika'vi BM'e terketmevi kabul etmedi. Guney Afrika Hukumeti aynca 1946'da BM Genel Kuruln' na Güney Batı Afrika Ue bırleşmek (ilhakın kibarcası) istediğini bıldirdl. Ancak Genel Kurul'an sert tepkisi öıerine bu isteğinden vazgeçmek zorunda kaldı. Ke varld, sömünı mekanizması olanca gücü Ue gelişivordu. Kısa sure sonra, BM e Güney Batı Afnka'dakJ 8iyasal, sosval ve ekonomik durum hakkında verılmesl gerekll yıllık raporlann ardı kesildı. BM Genel Kurulu'nun çesıtli karar ve uyanlanna rağmen Guney Batı Afrika'yı «vesayet» sıstemlne devretmeve yanaşmavan Gurtev Afrika, BM gozlemcUerimn de ulkeye çirmesıne iztn vermiyorda. 1S54 nlından sonra çıkartılan bir yasa Ue de, Guney Afrlka'datd tum Apartheid (ırk ayırunı) Kanunları Güney Batı Afrika Için de geçerll sayıldı. Halen Güney Batı Afrika va da yent adıvla Namibia' da tum sermaye sahipleri Avrupalılardır. Ülkenin zengm geçim kaynaklanndan olan balıkçıljk endustrisi buyük Guney Afrika sirkett .Federal V olksbeleggings Beperk.in tekellndedir. Elmas. bakır ve kursun madenleri ise Güney Afrika ve Avrupa şirketlerı tarafmdan yerli halkın uctu isçUiği Ue isletilmekte ve çıkanlan madenlerin yüzde 90"ı Uırae edllmektedlr. Uluslararası Adalet Divanı 1971'de Güner Afrlka*nm Kamlbla'dald varlığım «vasa dısı «aymış» re bu Olkeden çekılmesini istemıştır. Ancak Guney Afrika bu karara da »ırtını donmuştur. Bn kosullarda verli halkın 1960 yılmda kurdnfu SWAPO adlı siyasal orgüt, ba^ımsızhk isteklerinln karsıbk bulamaması uzerine 1966 vılmda bundan bfivle sllâhlı mıicadeleve basvuracagını açıklamıs ve «Namibia Halk Kurtuluş Ordusu» kurulmnştur. Iste Güney Afrika, Angola'da MPLA'nm zaferinin, Namibia Halk Kurtuluş Ordusunun mucadelesinl siddetlendireceğinden korkmaktadır. Günev Afrika'nın «komunlon tehlikesi» diye söz ettiği sey aslında Namibia'da kendl f»şist ve ırkçı rejıminın sona ermesl tehUkesidir. Güney Afrika için bu tehlikenin. gerçeklesecefl an görünüşe göre gıderek vaklaşmaktadır. Zira tarfhin çarklannı geriye çevirmek olanak dısıdır. FRANSIZ KOMUNİST PARTİSİNIN YAPISI II Dunya Savasından sonra uzun sure ulkenın en guçiu sol partısı nıtelıgını surduren FKP, bu oncu durumunu, oldukça hızlı bır ılerleme gosteren Sosyalıst Partı karsısında 1973 seçımlerınde kaybetmıştır 19<7'de toplam oyların yuzde 22,51 ını a h n F K P , 1%8'de genclık olaylarının yarattığı bunalımın ardmdan gerılemıs ve ancak yuzde 20,02 oranında oy toplamıştır. «Ortak program> çerçevesınde SP ıle saglanan ıttıfakın ardmdan, 1973 seçımlerınde FKPnın oyları 5 mılyonu asarak yuzde 21,25'e yjkselmıstır Ancak bu donem ıçınde SP nın oyları sureklı olarak artarak yuzde 28'e ulaşmıştır. Komunıst Partmın 500 bın kadar uyesınin 94 bine yakın bır bclumu orgute 1975 yılı ıçınde katılmıstır. Yuzde 32,2'sl Işçı, yuzde 45 i de memur, teknık eleman ve oğretmenlerden clusan FKP uyelerlnin yuzde 69'u kırk yaşından gençtır. FKP'nın butun ulkedeki 23178 hucresının t bln kadarı ısyerı ve fabrıkalarda kurulmuştur. Buna karşılık SP nın işverı orgutlerı 400, daha solda en etkln grup olan troçkuHerm ıse 300 kadardır. Fransa'da yapılmış son arastırmalara göre FKP'ye oy veren kıtlenin eogunlugu ışçılcrdir. Yuzde 56'sı ısçı olan komunist seçmenlerın, yuzde 14 u memur ve kuçuk teknisyen, sadece yuz de 4'u de çıftçıdır Komunıst seçmenlerin F K P hakkındakı dusuncelerinl saptamayı amaçlayan bır kamuoyu araştırmasında elde edılen soruçlara gore, soz konusu kıtle FKP'nın genellıkle muhalefet gorevınl gerektiği gıbi yaptığını (yuzde 57), iyi yonelıldığinı (yuzde M ) , genç bir partl oldugunu (yuzde 61) dusunmekledlr. Bu seçmen toplulugu ıçınde serımle de devrım olur dıyenlerın oranı yuzde 40, devrımın secımle de olsa hırlı donusumlerle gerçekleştırılmesı gerektığını dusunenlerın oranı yuzde 23, gerekırse sıddet kullanılabıleceğinı savunanların oranı ıse yuzde 15'tır. Bu topluluk ıçinde, Fransa'da sosyalıst bır yonetım kurulduğunda muhalefete ızın verilmelı dıyenler yuzde (3, verilmemelı dıyenler ıse yuzde 29'luk bır orana ulasmakladır. Tum seçmenler arasında yapılan arastırmalara gore ıse, FKP'nın hukumete katılmasını olumlu bulanların oranı 19(4'te yuzde 31 iken, 19(7'd* yuzde 40'a, 1975't* l«e yuzdt 44'e ulaşmıstır. (DIŞ HABERLER SERVİSİ) Edward Gierek Polonra Birleçtk tşçl Partisi lideri, uikesinde «Proletarva DıkUtorluJunun» sşıl. dığmı savnnuyor. DIJTA TEPKıLER Marchais: "Sosyalizm özgürlükle eş anlamlıdır,, • 1968 YILINDA SOVYEÎLER BIRLIGINİN ÇEKOSLOVAKYA'YA MUDAHALESINİ KINAYAN FRANSIZ KOMUNIST PARTISI YONETICILE Rl, 1972'DE IKTIDARIN GENEL OYIA DEGIJMESI» ILKESINI KABUL ETTIKLERıNı, 1973'DE ISE IKTIDARA GELDIKLERINDE MUHALEFETE OZGURLUK TANIYACAKLARIN1 AÇIKLAMIPRDIR. ÇESjTLı YAYIN ORGANLARINDA BAZI PARTı ÜYELERıNıN MARCHAıS'NıN YENı TEZLERıNE ELESJıRıLER YONELTMElERıNE RAGMEN, BU MUHALEFETıN ZAYIF YE ORGÜTSÜZ OLDUGU BıLDıRıLıYOR. goruşleri paylaştığı ıse 1975 kasımmda Roma'da yapılan Berlınguer Marchais goruşmesınm ardmdan yayımlanan bıldınde ortaya konmuştu. Ancak soz konusu bıldırımn ardmdan çeşıtlı yorumlar yapılması uzenne FKPnuı onemlı kışılerınden, LTîumanıte nın yonetıcısı Holand Leroy «Fransa halkının b rlığı, tarıhsel uzlaşma değıldır» bıçımmde bır açıklama yapmak zorunda kalmıştır Bılındıği gıbi İKP tarafından ortaya atılan «tarıhsel uzlaşma» dogrudan doğruya Burjuvazmm temsılcısı olan Hınstıyan Demokrat Partıye yonehktır Buna karşılık FKPnın «Fransa halkının bırlığı», kendılerınin temsıl ettığı ışçı smıfı ıle Sosvalıst Partı \e dığer sol gruplann temsıl ettıgı orta sınıflar arasında bır demokratık ıttıfak kurulması goruşune dayanmaktadır FKP, bu goruşe dayanarafc sosyalıstlerın «smıf cephesı» goruşlerıne karşı çılcmaktadır «Smıf Cephesı» kavramıyla sosyalıstler, «emekçı sırıfları temsıl eden orgutlerın ıttıfakı» formülasyonu onermekte komumstler ıse ıkı orgütün ayrı smıflan temsıl ettığı goruşunde dıretmektedır FKP jonetımınde Sovjetler Bırl ğme vonelttıği eleştırıler ıse sadece uygulamalara ılışkındır FKP'ye gore Sovyetler, «kardeş bır sosyalıst toplumdur» Ancak Marchais şoyle demektedır«Sosyalızm özgürlükle eş anlamhdır, bu goruş butun ulkeler ve butun durumlar ıçın geçerlıdır. Dolayısıyla, sosyalıst demokrasi konusunda bızımle Sovyetler Bırlığı Komunıst Partısı arasında ayrılık vardır » FKP içınde «proletarya dıktatorluğu kavramın reddı» ve partısının aldığı yeni yonelıme karşı belırlı bır muhalefet oluşturduğundan soz edılmektedır Bunun kanıtı olarak, FKP'nın bazı organlarda ıse Merkez Komıtesının tutumunan desteklenmesı yonundekı kararların çok savıda karşı oy çıkması yuzunden gUçlukle almmış GEOROLS MAKCHAIS olması gosterılıyor. XXII Kongre sırasında Fransız Komunist Partisi lideri soz alan konuşmacüann hıç bırı dogrudan Sovyetler Bırlığı'nın Çekoslovakya'ya eleştın yoneltmemış, ancak bırçoğu partı mudahalesının kınanması olmuştur. Bundan tabanında yeni yonelıme kuşkulu gozlerle bakan sonra, sosyahstlerle başlayan ortak program «yoldaşlarından» soz etmıştır çalışmalanyla, FKP 1972'de ıktıdann genel oyla Daha onceden Marchais yonetıme karşı değışmesı «ılkesını kabul ettiklerını, 1973 yılında muhalefete başlamış olan bır grup eskı müıtan ıse ıktıdara gelındığınde muhalefete Özgurluk «Komunıst» adlı dergılerınde eleştırılerını tanmacağı ılan edılmıştır surdururken, Merkez Komıtesının eskı 1974 ocağında, Bruksel'de toplanan 20 kapıtalıst uyelerınden Jean Pıerre Vıgıer, Le Monde uikenın partılen ıçınde, eğılımlerı daha gazetesınde yayımlanan makalesırde «Fransız onceden bılınen îtalyan Komunıst Partısının usulu tarıhsel uzlaşma, Fransız Komunıst jamnda Fransız komunıstlen de açık tutum Partısını sosval demokrasmın yedek gucü almışlardı durumuna getırmıştır» Partı organlarında kongre oncesınde jayımlanan yazılar arasında en ITALYAN KOMUNİST PARTiSi çok sozu edılen goruş, unlu felsefecı Louıs FKP'nın îtalyan Komunıst Partısı ıle, Batı Althusser ıle bırlıkte «Karjıtal ı okumak» adlı Avrupa komunıst harekatı hakkında aynı kıtabı jazmış olan Etıenne Balıbar dan gelmıştır. Balıbar yazısında şo\!e demektedır «Proletarya dıktatorluğu, bazı sosjalıst ulkeler tarafmdan yozlaştırılmış ve gozden duşurulmuş Partı ıle Devlet ozaeşleştırılerek «proletarja uzerınde dıktatorluge donuştunılmustur Proletarja dıktatorluğu kavrammn kaldınlması değıl, 1 komunıst lenn devnmcı ejlemme kılavuzluk rumunda «Alman goruşu uluslarara :! konularda edecek bıçımde duzeltılmesı gerek;r» Bahbar'm agırhk kazanmıştır artık onlar konuşu>or, bız bu jazısma cevap \eren Guy Besse ıse «So%7etler dınlı>oruz. demesı dıkkatı çekmıştır Bu konuds» Bırhfınde sosvalızmm ılerlemesını engelle\en spekulasj onlarda bulunan \orumemar ıse Bonn' bazı uygulamalar'dan soz ederek «Sovjet un, Kıbrıs \e Turk Yunan sorunlarmaa Gıs halkının Partısı ve Devletı çevresuıde saglam card yonetımınden Atına nezaındeıu tutumunda daha dıkkatlı ohnasım ıstevebılecegı de one su bıçımde bırleştığını» savunmuştur (DIŞ HABERLER SERMSİ) rulmektedır. Fransız Komumst Partısı'nın yeni tutumuna Dogu Avrupa ulkelerınden gelen tepkıler ıse genellıkle olumsuz olmuştur Dogu \vrupa ülkelerınde sadece Polonya'nın tepkısı dığerlerıne gore joımuşak olmuştur. Geçen yıl aralık ayında yapılan Polonya Birleşık Iş'ı Partısının VII Kongresmde Bırıncı Sekreter Gıerek Polonva'nm «proletarja dıktatorluğu aşamasından» tum halkın dıktatorlugune geçmekte olduğunu soylenrştı Polonja'mn Fransız Komu nıstlerımn yeni tutumuna karşı gosterdıklerı tepki bundan otürü sert olmamıştır. Dığer Do*u Avrupa ülkelennın tepkıleri Ise olamsuz yonde olmuştur Dogu Alman Komunıst Partısı organı «Neves Deutschland» gazetesınde ç'kan baş yazıaa sosyalızmın kurulmasında «proletarya dıktatörluğu» ilkesınden vazgeçüemeyeceğı belırtılmekte ve Marks'ın «Gotha ve Erfurt Programlanrun Eleştınsi» kıtabma değınılmektedır. Marks bu kitabınaa kapıtalızmden komunızme geçış donemmde «proletarya dıktatorluğunun kurulmasının zorunlu olduğanu» ıfade etmektedır. • FKP'de proletarya diktatörlüğü tartışması I9649te başlamıştı Fransız Komunıst Partisi yonetıml içınde «proletarya dıktatorluğu» kavramının tartışma konusu yapüması 1964 yılındakı XVII Kongrede başlanmıştır Partmın ünlu lıderi Maurıce Thorez'ın olumunden oncekı ağır hastalık gunlerıne rastlayan kongTede o zaman genel sekreter yardımcısı olan Waldeck Rochet, proletarya dıktatorlugunun «geçıcı nıtelığı» uzerınde durmuş ve kendı ulkelerı açısından şu formülasyonu getırmıştı «Bız, Fransa ıçın, sosyalızme geçış perspektıfinde daha az şıddetle ve daha kısa dıktatorluk b»çımlen ongorulebılecefme ınanıyoruz » Fransız Komunıst Partısı yonetımının bu IIK gınşımden sonrakı acumı, 1968 yılmda ÇAVUJESKU Romanya Devlet Başkanı Nıkolaı Çavuşeşku da bu konuda yaptığı bır konuşmada proletarya dıktatorluğu kavramını terkedılmesııun dognı olmacügını ıfade etmıştır. Fransız komunıstlerinin yeni tutumu Macans Giscard Schmidt görüşmelerinde Kıbrıs sorunu üzerinde duruldu P\RIS Ikı gun suren Gıscard Schmidt zırve goruşmelerınde dıger konular arasında Kıb rıs sorununun da ele ahndıgı, Fransa Cumhurbaş kanı tarafından basma açıklanmıştır Dışışlen Bakanlarınm da katıldıgı IIK gunku goruşmeler sonunda da uluslararası sorunlar arasında Angoladakı durum ıle Kıbns sorununun ıncelendıgı bıldırılmıştı Dun Turkıje saatıjle 14 20 de bıten goruşmeler sonundakı basın toplantısında Fransa Devlet Başkanı Gıscard da, Federal Almanva Sansol vesı ıle japılan goruşmelerde Kıbrı^ sorunu ıle ılgılı son gelışmelerın gozden geçırıldığını sojlemıstır Bu konuda a;rıntılı bılgıler verılmemekle be raber «ızaı haoerlere gore Dışıslerı Bakanlarınm da katıldıgı Gıscard Schmidt zır\esınde Kıbrıs konusuna \e Turk 'Vunan ılışkılenne degmen şu gel şmeler ele almmıştır • Bır sureden berı Fransız hukumetının Atı na Federal Almama hukumetının ıse Ankara nez dınde, AET adına surdurdugu aracılık eırışım \e yaklaşımlarındakı son durumlar ıle bundan sonra ızlenecek tutum, • Turk hukumetının Kıbns la ılgıH olarak dokuzların Bruksel dekı merkezıne verdıgı muh tırada behrtılen gorusler kı bılındıgı gıbı Ankara, bu mUıtırasında Kıbns la ılgüı toplumlararası gorusmelerın \enıden başlatılması ıçın hazır olduğunu da belırtmektedır • Yunanıstan'ın da katılmasıyla AFT nın bu \Titulmesı olasılıgı sorunu kı bunun sıjassl etkı \e tepkısı ılgılı başkentlerde yankılanmaktadır Bır Fransız gozlemcısmın Gıscard Schmidt goruşmelerındekı uluslararası sorunlar la ılgılı jo LUAVD* Angola'da, ılerlemesıru surduren MPLA nın, UNItan ve ozellıkle Çekoslovakja'da da tepkıyle kar TA'nın ehndekı son buyük kent şılanmıştır Çekoslovakya da «Rude Pravo» gaze olan Luso'yu da ele geçırerek tesı Proletarya Dıktatorluğu ılkesının terkedıtaıe Benguela demıryolunu tam olasının bılımsel sosyalızmle bagdaşmayacağını savun rak denetımı altına aldığı bıldırılırken Batılı djplomatık kaymuştur. naklar ingiltere Fransa ve PorMacarıstan KOTiunıst Partisi de Proletarya Dık tekız'm MPLA'mn kurmuş oldutatorluğu tezıne bağlüğını u"ade etmıştır. ğu Angola Halk Cumhunyetmı yakında tamyacaklarmı one sur SOVYETLER BİRliGi mektedırler BBC radyosunun habenne goöte vandan Sovyetler Bırlıği ise «Proletarya Dıktatorlugu»nun reddı meselesı konusunda henuz re, Sovyet resmı Tass Ajansı. bır vorum yapmamıştır Kruşçev 1961'de Sovyet MPLA'nm Laso kentını de ele ler Bırlığı nın proletarya dıktatorluğu aşamasını geçırdıgmı one surmuştur Londra'da yayımlanan Fmancıal Tıgeçtıgını sojlemiŞtı. mes gazetesının Luanda muhabıSıjasal gozîemcıler Moskova'nın asıl Batı Ul rmın haberıne gore de Sılva kelerınde ınsan hakları konusunda Sovvetler'e karşı Porto'nun almmasıvla MPLA ul gıderek voğunlaşan kampanyadar kuşkulandığını kenın 14 evalet merkezınden 10' unu tam denet'mı altına almışbelırtmektedırler tır ve savaşın kısa sarede sonuç (DIŞ HABERLER SERVİSİ) Nıkolaı Çavuşeskn Romama Dev let Başkanı «Proleterva Difctatörluğu» kavrammın terkedllmesına karşı. Portekiz, İngiltere ve Fransa'nm MPLA'yı tanımaya hazırlandıkları öne sürülüyor lanması beklenmektedir. Bu arada, bazı Batılı dıplomatık kaynaklar Ingıltere ıle Fransa'nm MPLA hukumetını tanımaja hazırlandıklarını one surmektedır Buna gore, dokuz Ortakpazar ulkesınm bu konuda ortak bır tutumu olmamasına rağmen, onumuzdekı hafta Bruksel'de vaDilacak AET toplantısmda MPLA'nm tanmması sorunu da ele alınacaktır. Portekız'ın ıse geçen vıl ortasında, uç kurtuluş orgutuyle ımzaladığı anlaşmayı askıya alması, bu ulkenın de MPLA'yı tammaja hazırlandığı bıçimınde jorumlanmaktadır. Bır açıklama yapan ABD Demokrat Senatom John Tunney, Zaıre ıle Zambıya'nın da MPLA'nm zaferını tanımaja hazır oldukl*nnı one surmushir (Dış Haberier Serrlsi) Bozkurtlar demokrasiyi tehdit ediyor diyen Süddeutsche Zeitung, Türkeş'in ABD'den geniş maddi yardım aimasını mümkün görüyor BONN Son gunlerde bır jandan, Batı Almanj'ada komando etkınlıklerıne ılışkın haberlenn sayısı artarken, ulkenın en buyuk uç gazetesınden bırı olan «Suddeutsche Zeitung» da yajımlanan bır başka haber de ılgıyı çekmiştır cBozkurtlar demokrasıyı tehdit ediyor» başlığını taşıyan bu haber ozetle şoyledır • Son haftalarda Turkıye'nn gorduSu resımler, bır ıç savaşı andırıyordu. (Bu gınşten sonrı vaklaşık yuz satır boyunca Cumhunyet okuvucusunun zaten çoc ıv ı bıldığı olaylar anlatılmakta, bu arada 12 Mart oncesıne atıflarda bulunulmaktadır ) Demırel, olaylan solcuların kışkırttığını üen surujor Bulent Ecevıt ise hukumet kanadmdan gelen bu saldınlan reddederek asıl suçluların onlar olduğunu açıklamaktadır Çunku Densrel «canılerle ışbırlığı» ıçınded.r. Ece\ıt'ın bundan kastı, 57 yaşındakı aşın sagcı MHP Genel Başkanı Alparslan Turkeş'tır. Turke»; altmışlı jıllardan ben, • Ulkuculer» (sozcuk aynen almmış ve parantez ıçmde çevırısı verJmiştır1 dıye anılan bır tur oz ordu beslemektedır «Savulun, Turkeş'm Bozkurtları gelıjor» dıye naralar atarak sı\asal karşıtlarının uzer'ne saldıran bu tepeden tırnağa sılahlı «komandolar»ın hesabma kanıtlanmış olarak zorbalık ve cınayetlerin buyüx bır bolumu jazılmaktadır. Bedenı hafıften sakat gorunumunde, juzu, dıkkatı çekecek kadar çırkın bır adam olan Turkss sıjasal goruşlerıni «Başbakanlıkta Tbu sozcuk de orneğın quaı d' orsay ve\a vvhıte house gıbı özgun bıçımıjle verılmış, vanma ne anlama geldığı açıklanmıştır) şovle ozetledı .Ben, Turkıye'nm Hıtler'ı, Na zı veya fişıst değılım Kemahst \e m.Uıj'etçı duşunen bır Tur kum ve ülkemı, emperyalızmın en kanlı bıçımı olan beynelmılel komunızmden korumak ıstıyonıtı Ülkemnı boylece intıhara suruklenmesmı dnlemek ıst'jo rum » Almanları ve dzellıkle Strauss'u (Yanı Alman Parlamentosu'nda kı en sağcı partmın lıderınO sevdığını sojleyen eskı albayın masasında «Deutscne National Zeıturgsun (janı şımdıkı Alman Nazılerınm resmi organınm) son sayısı duruyor Ozel kalem odaı, ırı vapılı muhafızlanyla dolu Ankara'da dolaşan soylentılere gore Batı'yı ve NATO'yu, obur uç koalısyon ortağından çok daha gözü kara bıçımde savunan Turkeş, «Mıllıyetçı mısyonu ıçın» Amerıkalılardan «buyuk paralar» almaktadır Bu savı kulak arka sı etmek kolay değıldır ÇunkU emeklı albay, karate ve ateşlı sılâhlar eğıtımı goren komandola rınm masraflarını ve genış çaplı orjnitfınu kendı kavnaklanndan pek de fınanse edecek gıbı gorunmuyor. Turkeş çoğu kovlu ve esnaf kokenlı komandolarını «çocuklarım/ dıjre anıyor ve bunlardan 1150 grup bulundugunu. toplam savılannınsa 300 bın dolavmda oldu&unu scyluyor A^nca mavıs avnnda selmek ıstedığı Batı Aîmanva'da da «pek çok dostlan» olduSuruı sozlenne eklıvor Butun solcuların tum olarak boyle bır durumda neler beklevebilpoklerını îse Turkeş, şaşılacak bır açıksozlülukle bıldınvor «Hepsmın ğız » hakkmdan gelece