Katalog

DÖRT CUMHURİYH 18 ARALİK 1975 KAPAR ZATEM *AMıl.». ( H î M t U BATTı ÖALIK «lı'Mİ,.. ANlfkfttplM.fUZÜMU ULUM frutöutf MlıİNu Df uteıft Stalingrad "Son T a z a n : HEÎNZ SCHRÖTER 72 Bu sııulard» Dördüncü Kolordudan gelen bir emird* avnen soyle denıyordu: tYaralüar gosbnünde rutularak savas kenün daha ıçlerine gotürülmeyecektır. Şımdlkl asıl savas hattı tutulacak, karşı koymanın boşuna olduğıı yerde savas kesılecek ve bu durum duşmana bellı edılecektır » Bu emır, olavlartn akıçını hızlandırmamaKİa bırlıkte, makul bır anlayışla amk «Son kurşuna kadar» ısrar dönemının geçtıgını anlatıyordu Öğleden sonrakı saatlerde 297'ncı tumenın savas yonetım ypn de kuşatılmıştı. Ne tanksavar, ne de cephane bulunmadığı gıbı, Rus tanklan da bolgenın tam ıçıne ates edıvordu Kurtuluş ya da bır şeyler yapma olanağı bulunmadıgından hıç olmazsa gerı kalan ınsanların canlarını kurtarmak gerekçesıyle bır dılnaç, tumen artıklannın dırenmeyı keseceklerinı bıldırmek uz«re Rus tara fına gonderildı. Ic subayı bır Rus subayını tumen savas yonetim yenne getırdığı ramarı, uzerlerınde sılah olırak bırkaç tabanca ıle bir karabınerden başka bır şey voktu Aslında konuşulup tartışılacak bir şey de soktu, eğer aynı son bırkaç gtın sonra oteki birlıkJenn de başına eelecek olursa bu kez Ruslar dog rudan doğruya temızlemeye geçsceklerdı Aradan bırkaç saat geçtıkten sonra 297'ncı tümen komutanı, Rusların 8ıncı muhafız tümenı komutanının karşısma cıkarılmn bulanuyordu Rus gsnerah ona «Sızı tanıyorum, başım» ÇOK ışler açtınız » dedı. • Işler bu dururn gelmeden bır pjn once de general Von Dr«bber ıle Von Hartmann ve Stempel 297'nci tumenın ««r.aş yonetım verınde buluşarak son yırmıdört saat ıçınde başlanna gelecek olaylar Uîerınde konuşmuşlardı Burada Hartmann düşundüklennı su sdzlerle açıkladr «Ben kendımı vurmayarak. Rusların vurmasına terk edecegım Bunun ıçın de demıryolu dolgusunda durarak ayakta ve desteksiz ates ederker vurularak oleceğim. Benım karım pratık kadındır, ben olmadan vaşan tısını sürdurebılecektır. Oglum ıse savasta olmüs, kızım da evlıdır Savaşı kazanamayacağımız gıbı basımızda tuttugumuz adam da artık güvendıgımiz o adam deçıldı » General Sıempel ıse, 297"ncı tumen komutanın'n, kolordunun emrı ve oıdunun tah matına aykırı olan bu hareketıni tasvıp etmıyordu «Ben umudumu, gururumu yıtırdım bunların arasında benım oglum da vardır. Tutsakh&ı kabul etmeyerek kendımi vuracagım» dedıkten birkaç saat sonra 371'ıncı pıyade nımeni komutanı obur ıki tumenın papazlarıyla vedalaşarak: «Şayet yurda donersenız Almanya'yı selflmlayınız, benım ıçın ınsan ve bır asker olarak son yolculuğumda şu so^îfr geçerlıdir Bulutlarla hava ve ruzgârların da bır yolu vardır, benım ayaklarım gıdebıldıği yerde gerçek yolunu bjl£.caktır' dıye konuş'u General Stempel bırkaç gundenberi oturdukları odada aksamleyın kendısmı vurdu IV'uncu kolordu, ıkı tumen komutarunı bırden kayoetmıştı Bundan yırmı dort saat once de teğmen Stempel, IV'uncu kolordunun saat 0 OO'dan ıtıbaren hareket ozgurluğu veren emnnı getırm.ş sonra da babası ıle vedalasrruştı. Tegmen Stempel çıkış hareketı \apacakti, babası ona sunlan soyledı «Son ana kadar şereflı bır askenn yapacaçı gıbı hareket et!» Son bır el sıkışı ve son bır sajgı selâmı üe oradan avnlarak yola çıktı. TeSmen, çıkış haıeketı jprişımınde bır pıvade kurşunu ıle vuruldu. Ancak general Stempel ıkı komşu tumen komutanı ıle bıraz once anlatılan konuşmalan yaptığı «ıralarda oğlunun bu yaralarla olmedığını, kurtuldugunu bümıyordu, yanı vanhş bır anlanıa olmuştu. • 71'mci pıyade tumenı topçu alayı erkAnı 25 ocak akşamı alay tmnkennae toplanmışlaraı Adam başına duşen bırer şışe ıçkıvı ıçmışler. son Kadehlermı de Almanva şerelme ıçtıkten sonra komut vererek kendılerını vurmuşlarciı Dunım cıddı ıdı, bırşe^lenn oıma^ı gerekıyor. bu da oluyordu. Güney cephesının son kur«dna kadar s;v unalması gerekıjor, generallerde bd savunma ılkesındcn dışan çıkmıvordu Yan vaia jurumekte olan genernl P£e/ter ıle general Von Hartmann a IV'uncu kolordu topçu komutanı tuğseneral Wluz da katılmıştı hep bırlıkte Zantza demırvolu dolgıi"îiına bır^aç aclımhk uzaklıkları kalmıştı Hepsımn ellrı ceplerındeydı tufeklerı omuzlanna asılıjdı Bır generalın, bır tumenın ırevcut tekmılını bır usteğmenden, hem de komuta vetkısı Dır boluk, bır tabur ve bır alay duzeyınde olsn bır usteğmend°n alması olayı az gorulen şeyl«rdendı Usttegmen, mevcudu, yuzyırmıbır er, yedi astsubayla uç subay ol»ra.: 26 ocak sabshı saat 9 sıraJannda Jelanka ıle Woroponowo arasmaf.Ki demıryolu dolgusunun kuzey yamacında venrken laubalı davıanmıştı Onun bu harefetını ışaretle reddeden general \ on Hartman «Pekı, kendme terbıjelı hareket etrr.eyı oğret » dedlkten sonra, es^ıden Osno koprusundekı alayının onünde yap'ıgı gıbı gur sesle «Sıperde kalmacak, her şev sıperae kalacak > aedı Ikı yanlarında Volga'ya gıdememış olan 71'mci pıjade tıımenı artıkları bulunuyordu Tikt k ısaretleı «mutluluk getıren» dort vapraklı yonca olan bır tumpnın vaşamı boyle sona ermıştı. Bızı umutsuzlufun dfinlıklerıne bakmaya iten bu son olaylar, alısılagel?n askerı olçulerle degerlsndırılecek olursa vanıtsız kalacaktır Demıryolu doleusunda duran eenerai Von Kartma/tn tufeğmı her doğrultuçimda karşısındPkı bır Rus'u vurarak yüzukovun yere duşuruvor, oteki gen?ıal'er de kıpırdayan her şe\e ateş edıyor, yanlarına öuşen bombalara aldınş etmıyordu. Çunku onlar postlarını mupikun olaugu oranda pahalıya satmak ıstıyordu Bu olayı haber alan orgeneral Paulus, Ia subayı bınbaşı Beloy u «Gererdilerı nıyetlenndsn vazgeçırmesı ve bir delüık \aprr. nl ?nnı onlerrf=ı» ıçm talımat vererek yola çıkardı. Demır\olu aolgusuj a çeltn I a subau bomba ateşınaen kurtulmak ıÇin ^ıçravıp \ere \atarak beş hamlede oruara vaklaştıktan sonra ka.dıgı 'amaç'a ord'i komutanının emrını bıldırdı IV'jncü kolnau komutanı korgeneraJ de ona şu yolda açık bır karşüık verdı «Dorauncu Kolordu Stahngrad'm gunev kesımmm savunulm?sı ıç'n başkomutanaan emır almıştır Gayet doğaldır kı, bu ourum karşısında çeneraller askerlerının yanmda bulunacaktır» B J SOZ uzerıne Von 3elow hızla gerı donmüş, kısa bır sure sonra orseneral Paulus un şu vazılı emrıvle yanlarına gelmıştı <4 Kolordu, cephesmı kentm kenanna çekmesı ıçın emir almıstır Korgeneral başkomutanm yanına gelecektır» Bu sıralarda sag sakagına ısabet alsn 71 pıyade tümen komutanı general Alexander Von Hanmann tıpkı onceden dılediğı gıbı ölmüştü. Bonaan son.a 4 kolordunun baska tümen komutanı kalmamış, Zarıtza riakı demırvo»u oolgu«anda eğıtım gıbı yapılan atışlar sona ermıştı. SON KIRSLN* K4D4R S\\AS Son ksz konuşmak uzore korgenerallerle guney kesıımnın tümen komutfinlan bır ırnvvt geldıler Durum goruşuldu, cephe EçiKİandıktan «;onra, 3ira alınacak karara gelmıştı Generaller Erenellıkle dırenmcnın kesılniesınden yanaydılar Yalnız general Heıtz ıle general Pfeffer, bırlıklenn delıce feda edılmesını ist«memekle bırlıktp savaş vani'M olup verılen emrı yenne getırnıek ısfıvordu Bu gonı^lere karşılık general Schmıdt şoyle konuştu «Teslım olmak olanaksızdır, son kurşuna kadar savasmak gerekır > Orgenerîl Paulus da bu sozu tekrarladıktan son' ra ona şu sozu ekledı «Fnır emırdır'» Ve ışte bdylece son sa\aşa geldıler Sonuç dev adımlarla vaklaşıyordu, şımdı artiK sıra mssnın »at olup olman.ası, tutsak olması. çıkış hareketı japması, savaşması va da kendısmı oldurmesı ıçm son karann Eanmasına gelmıştı Bisan şansı vüzde bır o.masına rafmen ruzlercesı çıkış hare'tetne geçılme«mt ıstıvcrdu Mman cephetıne olan uzaklık ıkiyüz ellı, uçvuz kıiometre kadar samlıyordu. (DEVAM1 VAR) Kurşuna Kadar,, Ç e ? I r t n ;' M. DfZDAROGLD Hamburg'daki Küçük Istanbul Baba Almanya'ya ilk gittiğinde yüzü unutulmasın diye çocuklarına bir fotoğraf bırakmıştı ve o fotoğraf şimdi Istanbul manzaralı bir halının üstünde asılıdır.. abam beş vıldır Almanya'da çalı$ıvordj ama bıze ev bulamamıştı henuz Onan .ç n dır kı, biz çocukları ıle annem, Anadoluda koyumüzdeydık Babam yılda bır kere ızınlı çık tı rxu, bızım K. ja geliyordu Babam Almanya ya ılk gıttığınde, yuzunun nasıl oldııgunu unutmayalım dıye resmını çex. tırmıştı Bu resim, duvardakl kocaman nun*relı 1 * uıbul halısının uzerlnde asılıdır. Babam güluyor o resımde, gözlerı pırü pırıl. Bıvıgı da var. Hamburg'tan gelmış bır sürü manzara kartımız var Bu kartıan agabeyım Hakan masamn yjkarısına, du\ara yapıştırmıştır. Kartlardan bi nmn uzerınde. baoamın yaptığı gerru gorunüp Babam Hamburg'takı bır tersanede elektrlk kay nakçısı olarak çalışıyor. Hemen her hafta mektup alırız. Bır seferm de, Hakan ıle ben okuldayken geîmıştı mektup. Mektupta ne yazılı olduğunu merak eden annem, bızı yoldan karşılamıştı Okula hıç gıtmedığı içln, annemın okuması vazması yoktur. Yolun kenarına oturuvermişük o gun, Hakan da mektubu açıp okumağa durmuştu «Çok sevgılı aılem1 Geçen hafta az kalsın bır ev bulujordum, ne var kı, çoktandır beklemekte oldugu ıçın Mustafa Avcıata tuttu evı Bır sure daha sabırlı olmak zorundayız Ipeklınm oğlu dun gerı dondü buradan Kaçak is bulmak umuduyla turıst olaralc gelmıştı büıyorsunuz. Bır yolu bulundu mu, ts ve Işçı Bulma Kummu aracılıgıyla gelnvsk daha ıyi, çünku çok daha çabuk para kazanma\a başlıjorsun Ne vazık kl îpekh'run oğlunun ışı rastgıtmedı Babasma söy lersınız. Sırın içın para verdjm ona Iznlme kala kala sekız hafta daha kaldı Evı çok özledım, gunlerı ıple çekıvorum Babanız Ender Özdemır » fhtıyar Ipeklı, evının onundekı sırada oturu yordu «Oğlun gert donmtiş, yoldayrruş», dedı annem. «Almanya'da ış bulamamış m ı ' . «Havnr • «Onca parayı bosuna harcadık desene Ş mdı, dncekınden daha da yoksulluk demek » Oğluna vol parası çıksın dıye bütıln koyunlannı saUıgını K da bılmeycn voktu • Mlah vardırr.cmi7 ols'n» dedı annem Yaslı adamı bcvle ^rtık pırtık gomleği yamalar ıçındekı panfolonuyla gormek dertlı edıyor du ınsanı. Yazan • Ruth HERRMANN Türkçesi • Zeyyat SELiMOĞLU Mallk, Hamburg'dan gönderilmlş kartlardan gozlınıi ay.ramazdı. Kendlsi de orada olsun ısterdı. Aslınaa Hakan ıle ben de istıyorduk. Hatta, ancak be?me basmış olan, benden ıkı yaş kuçıik Müjgân bıle. K0PE6IN KULAKLABI Tam etlı kırmızı mercimeğl yedlğiml» sıradeydı Malık gıne her zamanki (tibi, kasıgı çalıp auruyordu Evın Kapısı açıktı Bır de baktık kı, komşumuzun köpegı keçıleri surüyor. Bızim oı da köpeklerın kulakları başlan hizasından kesıl'r tclerıne dogru bakıldı mı, işıtme kaııalı dıbıne dek îorunür O sıralarda, henüz küç>lk bır kdpegimız vardı Uzun, yumuşak kulak lan fa olduğu eıbı duruvordu. «Gelecek hafta bır çaresıne bakılmalı» dedi aiîncm. «zam&nıdır gjvri » «O neden kı0» dıve sordu Malik tnsanlar n«den çıniçiplak gezinmıvor dıye de sorsa, annem gıne dvıı şaskın gozlorle bakardı vüzılne «Neden mı' Neden olacak, adettir de ondan » Malik sormakta hskhvdı Çok eskiden, btzım oralara kurt ınermiş Malık'ın dedesının babası gormü<i o frunlen, yaşamış özellıkle kış bastınp d « yıyecek bır şey bulamadı mı kurtlar, kuzev< dckı dnglardan lner. koyun sürulenne saldınrlarmış Çoban kopeklerı de hemen hemen iki kurt üü"!'<luğUnap kurtların uzerıne a'ılır, gırtlaklar:ndan ısırmak ısterlermış kurtlan Kopegin kurtxn daha guçlü olması bır ıçme varamazmış Kurt di"=lennı kopegm kulaklanna gcçırırmış de onöan tşte bundan otüru keîerlermış köpeklenn kulağını «Pekı nerede o kurtlar şimdı'» «Onu bılen yok» dedı Malık «n ölmüsler va ria başka yerlerde vaşıyorlar Peki (una köpeklenn ktılağı hâlft kesiliyor. O neden'» oHep boyle yapılagelmış de, ondan Herşey de ona göre, boyle gelmiş, boyle gıdr or» «Şuradan bır kurtulabılsem» dıye bağıran Malik, kafiğını masanın üzenne indirdı Artık to* olmanın zamaruy4ı. Haian, VB ben. '«Jış&hva "çıktık Y '.' '•*" B HAM3URGDA ÇALİŞAN BABADAN HER HAFTA BIR ÖZLEM MEKTUBU GELIRDI AHÜll •İVJ Desen (Mehmet GÜLERYÜZ) MAUK EYINSOY Bız dort kardeşiz Hakan, Kasım yani ben, kızkaıdeşımız Mujgân, bır de o sıralarda ıkı ajlık olan Selım Hakan'ın arkadaşı Malık Evınsoy bı zım'e bırıiKte yemeğe bayüdıgı ıçın annem beş çocuğa bakıvordu denebılır Malıklerın evınde ço ğurüuklo kara ekmek ıl? bulgtırdan oaska şev bu lunmazdı Babalan koca alle ile bas edemiyordu kl, Malık'ın yedı kardeşı daha vardı Dedesı ıle nınesı, hastalıklı bır teyze, dedesının babası da on larla bırlıkte oturuyorlardı Bu ÇOK yaşlı dedenın suratı oylesıne buruşuktu kı haydı haydı yuz yaşmda vardır dıye duşunurdü^ K da eskiden herşevın çok daha ıyı ol duSundan dem vururdu boyuna En sevdıfi konu buydu Peki neden diye soruldu mu da: «E iste, hsrşey daha bu başkavdı da ondan. Yoksul olmas'na gıne yoksulduk ama, hıç olmazsa köyümüzde oturur, yabana gıtmek zoranda kalmazdık > Babam dısarda calışıp para gonderdıkçe, ailenın kalkındjğını gorurdu Malık Ama baba Evın«oy, çolugtı çocuğu vanında olmazsa, sıla özlemınden olecegmı soylerdL Malık, günün blrinde bizim Hamburg'a gldere^ımızı bılıyordu. Sbz donüp dolaşıp bu konuva davanınca, acaba kendısi de bizimle bırlikte gelebüır mı dıye sordu «Bılmem ki» dedı agabeyim Hakan, «kolay olmaz her halde » <>Demek beni yalnız bırakacaksmız, slz dünyayı gonirken ben, tek başıma kalacagım, dyle mi7» «Senı bırakmak ıstemeyız Ama Almanya'da herkes on beş yaşma kadar okula devam etmek zorundnvmış. Ondan haberın var mı'» «Belkı Almanlar ıçm oyle, ama Turkler gıtmiyordur » «Herkes ıçln aynı. Nereden gelmış olursan ol. dokaz vıl okuman şart'» «Türk okulu var mı orada?» dıye sordu Malik. «Hayır onun ıçındır ki, Almanca oğrenmek gerekıyor » Bıınu babam soylemışti bana Ve ben nerede olursam olavim, ögrendığım Almanca sozcükleıı kaioirdan geçırırdım hep Masa, koyun, ev erkek, kadın, çocuk, su. Bır jıl once babam ızınli geld.ğınd° bunları b"llotmıştı bana «Dokuz vıl okul mtı 1 Adam çok akıllı olur o zaman» dedı Malık, «B^n dp gelobılseydım » YARIN BABAM VE SELIM BULMACA 1 2 3 45 6 78 9 Kuvvet Tersı adanılan jey. YUKARIDAN AŞAGlTA: 1 Bır tür sekerleme 2 Duzluk, açık arazı Elbıse ve çamaşmn uzerınde Çeşıtlı nedenlerle olusan karaltı 3 Üsfsınden gelen 4 Tersi yontulmamış Tersı kısın yağar 5 Tersı beyaz Odentı 6 Dık kate almamak 7 Tersi ışlemler Sodyum'un sımgesı 8 Tersı sureklı 9 Tersı bır şey hakkında bılgılı kılarak anlamın da bır soz DCNKÜ BULMACANIN ÇÖZÜMÜ SOLDAN SAGA: 1 Kenevır 3 Aliye Ada 3 reT tA Or 4 Aberecı 5 rıkaK 6 Asen Ase 7 Çıyan Mal 8 Elemegi 9 nıneR Tık. TTKARID4N AŞAĞITA: 1 Karakaçan 2 Elebaşı 3 Nıteleyen 4 Ey Vale 5 Veterıner 6 Acı 7 Ra îkamet 8 Do Aşagı 9 Harabelık. TiFFANY 5MA 2 3 4 5 6 7 8 9 ! 1 I I LJ HAV1K BtHİS\ KÜÇI& PLÂMIMJZI ! I SOLD4N SAGA: 1 Bezlerı ve en çok tukruk bezlennı şışıren bulaşıcı bır hastalık 2 Amenka Bırleşık Devletlerınde bır e>alet 3 Tersı eskiden harmandan sonra toprak urunlerınden onda bır oranında alınan vergı Yapabılecegıni bekler 4 Kıta 5 Dumanın valadığı jerae bıraktığı kara leke Bmek hayvanı & B T goz rengı Devamlı 7 Tersi eskiden denızcüıkte yelken lı gemılerde çalışan tecrubeh ge micüere verılen ısım Vilâyet 8 Beyaz Tayın edılen 9 I6Û0UL DUPUMUNU ^yCHNlA 7ACA3IM ISTANBUL DiŞHEKiMLiĞi YÜKSEK OKULU MÜDÜRLÜĞÜNDEN : 1) F'zyolojı ve Ortodonkl kürsüsunde açık bulunan aslstanlık ıçın, 2) 13 derece açık bulunan Genel Idare hizmetleri ıçin m»mur alınacaktır. Muhasebe Elernanı Alınacaktır. Bır şırketin Iş raerkezinde gbrev lendırılmek uzere Usa veya Tıcaret Lısesı mezunu askerlığını yapmış, azaml ») yaşmda, tecrübelı veya tecrübesız MUHASEEE MEMURU alınacaktır. MlilACAATUARIN Ş*HSEN: Molla Fenarı Mahallesi • Gazı S'nan Paça Sokak No 10 adresme japüması nca olunur. (Muracaatlar gızli tutulacakür.) Cumhurijet 137»4 Libya Arap Cumhuriyetinde çalısmak üzere çeşitli dallarda mühendisler istenildiği ilân olunur: (1) îsteklı mühendıslerden ılk kez mura^aat edacpk olanların dıploma ve dığer belgelennı en geç 30 araiK 1976 tarıhme kadar LAC Istanbul Başkonsoıosluguna teslım etmelen; (2) Eskı ve \enı muracaatçıların S ora< 1°77 tarıh nde saat 09 00 da L \ C Istanbul Başnon^olosluğunda goruşmeler ıçın bulunmaları nca oljnur ADRES LAC Istanbul Ba^konsoloslufu INÖNU C\D 9294 K 2 D 4 GÜMtîŞSUYU ISTANBUL îsteklııenn 22 12 1976 çarşamba günü imtihana girmek içın başvurmalan. (Basın: 29947/13750)