Katalog

CUMHURfYFT lkemizde, kamuoyunca da çok yakından bl 9 USH 1 9 7 f dur Yıllardır bu konudan başta kamusal yonetım yetkılılerı olmak ılzere ücretlıler (emekçıler) ve üretımle ilışküı ozel sektor işverenlerı sureklı olarak yakınmaktadırlar Özelhkle ucrethlenn vergı kaçırması söz konusu olamaz. Çünkü ücret gelın elde eden emekçı ucretını aldıgı anda vergısını bagh bulunduğu ve emegınl sattığı ışverene (kışl veja kuruma) ödemektecür Daha açıkçası ucretm vergı bolümü emekçının elıne geçmeden zorla alınmaktadır. Bunun boyle olması yurürlükte buiunan Gelır Vergısı Yasasına goredır öte yandan ücretlılerden vergı kesıntısı yapan kışı veya kurum her ücret odemesmde topladığı ve ucretlılerın geUrınm bır bolumu olan bu vergılen ısterse ertesi ajın yırmıncı gunu akşamına kadar baglı bulundugu vergı daıresıne yatırır, Isterse yatınnaz, gecikme faızını odeyerek kredi olarak bir süre kullanır Oysa ışveren durumunda olan kışi veya kurumun kendı öz kazancından doğan vergısıne gebnce, daha genel bır sdyleyişle ücret gelın dışında gehr elde edenler bazı ozel durumlar harıç vergılerını bır yıl sonra o da bolüm bolüm oderler. Emekçının gelırını ve vergısinl ıs verenı saptamasma karşın, ısveren kendısme aıt geün vergı yönetımıne, ben bu yıl şu kadar kazandım dıyerek bildırır îş\erenın kendı toplam yıllık geiınru bıldırmesi tek yonlu bır eylemcUr Gerçeğı yansıttığı konusu bugun içın tartışmalıdır Çunkü işveren gelır ve giderini kendısı saptamıştır Gelırlerınl kendilerı bildıren bu kışı veya kurumlann gerçeğl yansıtır bıldırımde bulunup bulunmadıklannın denetımı ıse ulkemiz açısından jeterlı duzeyde değıldır De netımı yunıten elemanlarm sajısı isc gıin geçtıkçe azalmaktadır. Biz bu yazunızda ucret gelırı elde edenlerle, gelırlerinı vergı yonehmme kendılen bıldırenlenn yasal vergı odeme bıçım lennı Anayasamız açısından tartışacağız. lındığı üzere jaygın bıçimde Ü ve vergıden kaçjıma alışkanlığıvergı kaçırma soz konusu OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Aykırı Bir Uygulama Veysi SEViĞ Maliye Bakanlıjı Hesap Uzmanı mektsdır' Boyle bır oîasılıjh düşünmek hernal de bugunku ekonomk vapımız karşısmda gulunç olmaktan öteye gıtmez. Kaldı kı vergılenn gecıkmıs olarak vergı yonetımıae. ^ste!ık bolum bolüm odeyen gelır sahıplen, geürlerım kendılerl bıl dırdıklerı ıçın dana once de degımldığı üzere büdırımlennın saglık derecesi de tartışümalıdır. Bugun içın sanayılesme atılımı içınde buiunan büytlk bır kertünızde kamu gırisuni yonetıcısı duzeyınde kışısel gelır vergısı odeyenler. toplam vergı vukumlulen içınde o o8 oranınd? jer al maktadır. öyle kl, bır \amü gırişımi yonetıcısı yalm avlık gelın üzennden yılda toplam 40 058 lıra gehr vergısını peşın olarak oderken, aynı 11de bulj nan 98 doktor verçı vonetımme jılda ortalama 30 063 lıra vergı odeyebıleceklermı bıldırmışlerdır Kamu gorevlısı vergısmı her ay peşın o derken geürlennı kendılen bıldırenler, vergıle rını bır yıl sonra bolum bolüm odeme kolaylı gını yurürlukte buiunan Gelır Verglsı Yasasından almaktadır Bu dunım açıkça Anayasamı zın 61 maddesine ters dUşmektedir Çünku, eğer kamu gorevlısi de gellnnl kendi bildınn« olanağını yasalarda bulabılseydı, bütün matematıksel değerlendjrmeler yapıldıktan sonra, Devlet Tahvıllerlne uygulanan falz oranına gore 2 804 lıra az vergı odeyecektı Bir başka soy leyışle 40 058 hranın bır yıl sonrakı vergi ode me dönemlerme kadar beklemesınden 2 804 3 ıra ek gelır e'de etmiş olacaktı Söz konusu go runum tum ücret gelirı elde edenler içın aynı dır. En düşük gelır düzeylnden başlayıp, en yüksek gelır düzeyıne kadar ılcretlıler peşin ödedıkleri vergı nedenıyle, yurürlükte buiunan faiz oranı kadar fazla vergi odemektedirler Bu durum ise malı güç ve eşit vergılendirme kavramlanna ters düştüğü gibi, iyınlyet sahıbi olan vergı yükümlUlermi de vergl kaçırmaya zorlamaktadır Ancak, ekonomik ve malî sorunların güngeçtikçe kamusal gelıre ıstek duyan kamu ydnetımını de algılandırması gerekır önceîıkle vergı yasalarımızın herkesi aynı zamanda vergüeyecek bıçimde yenıden düzenlenmesı gerekmektedır Bu duzenleme özellıkle zorunlu olmaktadır Donva ulkelennın bır çogu eşıt zamanda verplemeyı uzun suredır uvgulamakta dır. Herkese Aynı... Kamu yonetımlnın toplum Uzennde vergısel otoritesını kurabılmesı ıçjn vergısel uygulama da bütunlugun ve adaletın saglanması en onae gelen ılkelerdır Şunu hemen eklemek gerekır kı bıçun olarak her yükumlu kamu vonetımme aynı zamanda vergı ödemelıdır Daha once degımldığı uzere Anayasamız da bunj ongormektedır Bugun çağdaş vergıcüıkte ddnya ulkelerının çoğunluğunda uvgulanan fakat u'kemizde uygulanmayan vergı ılkelennden en onemlısı kazandıkça odeme (pav as you go) ılkesıdır. Bu ılkeye göre Ucret dışmda gelın olanlar, ornegın tıcaretle ugraşanlar serbest meslek ug raşısı olanlar her vıl vergı vonetimıne o yıl elde edeceğını düşündugü ge'ınni bır vaklaşım olarak bıldırir Bu uygulam^vı \ av g.ıılaştıran t Amerıka Bırleşik Devle !e' oe vergısi otonte açısından buyuk gelışmeler saçlanmıştır Sımdı kazandıkça odeme ılkesının kamu ıdaresıne ve vergı yükümlülerıne saglaaığı faydalan gözden geçırelim. a Peşin vergi odeme tum gelir sahlplerinin gelırlerini aynı donem içmde vergılemektedır Bu nedenle gecıkmeli vergi odemesinin sağladıgı veya sağlayabıldığl en az faız oranı kadar eksık vergl ödemeyi önlemektedlr. b Kamu yBnetim! vergî gelirlertni bir yıl gecıkmeli degıl, gelirln e'de edıldıği yıl içınde almaKta, dolayısü'la bir once'u vnlın gelırlenne gore yapılmış harcaiii.1 programlarına baglı kalmamaktadır. c Vergıji gelırın elde edıldıgl yıl bölUm bölum almak yoluyla vergı yükUmlülenne ode me kolaylığı sağlanmaktaaır ç Elde edılen gelır, elde edenler tarafından tamamen yıtırılmeden, özellıkle tuketıme akıtılmadan, kamu payı yaru vergı aynlabılmektedır d Vergl ödemede süre eşıtsızlıgı kaldırılmaktadır e Yapılan araştırmalarda goruldugji üzere peşın vergı odeme vergı kaçırma olaylannı onemlı olçude azaltmaktadır Lvgulamada vergı jasalan peşın odeme ıle ilgılı odevîennı verıne getırmeven vergı yüküm lulerinı cezasal açıdan etkılemevi de aynca değerlendırmıştır Genellıkle yıl içmde vergı odeme donemlennde peşın vergısmı odeyen yükümlüler yıl sonunda tum gelırlerini kapsavan bır vergı bıldı rımı duzenlerler Yukumlülenn tum gelırlen toplamı uzerınden saptanan vergıden. yıl içınde donemsel olarak odenen vergıler duşüldukten sonra eğer yükümlu vergı yönetımıne eksık odeme yapmışsa derhal aradakı farkı öder. Aksme vergı yonetımine fazla odeme yapılmışsa, jenı vılm ılk ödeme donemindekı vergı bolümünden duşulür Vergi vükümlülerini h'ç değılse vergı odeme donemı açısından eşıtlevecek bovle bır vo>ı tem yülardır dunva ulkelerındekı vergl uygııla malannda ızlenmektedır Oysa ülkemizde Ana yasamıza ters düşmesme karşın bugıın bıle farklı vergı odeme bıçımlerı uygulanmaktadır Türk Sosyal Demokratı ? * sreçin Sosral Demokrat Parti lideri Olof Palme BaI tı'da uç yıldır suregelen ekonomik bunalımın sosyal demokrat partileri yıprattığını soylemıs. Acaba bu sozun anlamı nedlr? 197(Klerin ilk yülan Avrupa'da sosval demokratlarm llerleme donemi olmuştu. Aynı sureçte kapltalızm görkemlı bir relişme gdsteriyordu. Gelişmenin kökeninde yatan neydı? Olaylara devrüncı açıdan bakanlar, Batı kapitalınninin temelinde dunya sömurusünnn vattığım soylövorlardı. Eger mazlum ulkeler somurulmese, Batı'nın zengın kapıtalıstlen duzcnlerıni sürduremezlerdi Kapıtalizmin felsefesını benımsemi.ş çevreler ı«e, Batı'nın gorkemiı gelısrafsini, Batı'nın ustunluğune, teknolojık atılımlarına, uretici gnçleri olumlu vonde oluşturmasma baglıv orlardı 19"3'te bır olay, tartışmanın üstune umulmadık aydmlık serpti. Başta Suudi Arabistan ve tran olmak üzere petrol ureten ulkeler Batı'va başkaldırdıiar; tslâm ülkeleri ilk kez. ellenndekl petrol kamaklannı sı vasal baskı aracı bf> çimınde kullanmak yeteneğinı gosterdıler Batı, Ortadoğu'da tsraü'i gozetmek ve tutmak goreneğıni surduruyordu. Buna karşı çıkan petrolcu Ortadoğu ulkeler], ürctiml durdurdular; fıyatlan artırdılar. 1974 yılı petrol donyasında bır defişimi vurguladı. Çok uluslu petrol kumpanyalan kumanda yetkisıni ellerinden kaçırdılar; ya da petrol uretıcisı tslâm ulkelerıvle paylaşmak zomnda kaldılar Ham petrol fıvatlan daha 1973'un aralık avında yuzde yuzden tok artış gostermıstı Ü zaman bır gerçek ortaya çıkıverdi. Anlaşıldı ki Batı kapitalizmınJn rahatlıgı ve pörkeml, az geUşmış Olkelerden ocuza saflanan ham maddeiere davanmaktadır. Mazlum halklann ellenndeki kaynakiar hiç pahasına somurulmekte; dunvava epemen sermaje sınıfları bu duzen ustune çplışmelerını oturtmaktadırlar Kapıtalizmin parlak ornekleri, pelrol musiuklan tıkanınca, benzın•»< araba gibi van yolda kalmak tehlikesıne duştuier. Batı, ekonomik bunalıma sfirfiklendi. Kıml uzman, olayı «kapitaIfzmin yapısal bunalımı» dive niteledi; ama, ne olursa olsan, Avrupa sermavecıliğinin sıkıntıva duşmesınde mazlum ulkelerin petrol kaynaklanna sahip çıkma eyleminın payı vardı. 1973 te başlnan bunalım, uç vıldan beri surmektedlr. Batı kapitalizmınin yofun iç llişkılere dayanan vapısı gözonane iretirilirse, «ıkıntrnın surecegi anlaşüır. Avrupa'da blr ulkenln bunalımı aşması. blr anlam taşımıvor. Almanya'nın atılınu, Fransa ve Inglltere'nın dar boraxdan kurtulması demek defUdir Irveç'tn Sosral Demokrat Llderi Olof Palme ttç yıldan ben suregelen bunalımın Avrupa Sosyal Demokratlaruu yıprattığını söylerken, Türk Sosyal Demokratlan birkae nokta ustunde özenle dusünmek geregini duymalıdırlar: 1) Avrupa SosyaJ Demokratlan kapitallst ekonomi dfl* zeninin boyundunığu altındadırlar, bu döngtiyü asamamıslardır; •ennayenin bunalımlanıu yuklenmek lorundadırlar 2) Az ceüfmis ulkelerle Avrupa Sosyal Demokratlan •raaında çellskller azınjsantnıyacak nıtelıktedlr. Üçüncö Dunya ulkelerlnln ham madde kaynaklanna sahip çıkınalan; Batı Sosyal Demokratlanm yıpratacak bunalımUra yol açmaktadır 3) Bu çelişki, as gellsmiş filkelerin Sosyal Demokratlan ile Avrupa Sosyal Demokratlan arasındaki işblrliğinl önemli ölcüde etkileyecek sorunlara yol açabilir. Türkiye gibi az rellşmiş bir ulkede sol olabümeb Için antiemperyallst olmak gereği vardır. Buna karşıük sosyal demokratı, emperyalist ekonomi içmde yaşama koşullannı benimsendstiT. Tfirkiye'nin Sosyal Demokratlan, gerçekten solcu ve devriraci blr açıdan sorunlara bakıyorlarsa; salt dunya kapıtaUzmtnin (lişiklerine bel bağlamakla vanlışa düşerler. Bu kapsamın dısında yenı ılişıkler ve ufuklar aramak zorunloğa kesındlr. Yeter ki.. Kamu (ınansman açıÇını kapatacak ve vergl odemelennde "\najasamızın ongörduğu do» rultuda bır gelişmevı sağlayacak onceden odeme uygulaması gecıkmeli odeme japan vergı JTJkumlulenne ek bır yük geürmeyecektır çünkü bugüne kadar gelen uygulamada, bu yıl elde edilen geünn vergisıni ücretlıler bu jıl öderlerken vergl bıldınmlerını kendılen duzenlevenler bir yıl gecıkme ıle odeieceklerdır Daha açıkçası gelırlennın kamuva aynlacak bolumünıl faizsız kredi olarak kullanacaklardır Peşın vergl ödemesıne geçılirken bir yandan kamu yönetimıne bu kred1 geri verilirken o yıla aıt kamu borcu da bölumler halmde odenecektır Böyle bir uygulamaya geçişte vergisel teknıkler çok yonlüdür. Yeter ki vergl ödeme bıçıminde eşıtlendırma amacına ulaşılmak istensin. Anayasa ve Uygulama Yurürlukte buiunan Anayasamızın 8'inci maddesine gore kanunlar Anayasa'ya 8ykırı olamaz Dığer yönden 61'lncl maddesl uyannca da «herkes, karnu gıderlerinl karşılamak üzere, malî gucüne gdre, vergi ödemekle yükümlüdür > Anayasamızın ikl maddesl bırllkte düşünülduğunde yurttaşlann kamu gıderlenne katümasındakı olçü malı guç olup, vergı kanunlarının da herkesı mali gucü oranında vergılendirecek bıçimde olması gerektıgl gerçegl ortaya çıkar Ancak. bu açıklamalarımızın ışıgında hemen aklımıza bir soru eelmektedir Gerçekte ülkemizde ticret gelıri elde edenler, lşverenlerden daha mı ıyl gelır elde etmektedırler ta, onlardan vergı kanunlan peşin olarak vergl iste Maya Tutmadı ! Ahmet ENÖN Marmara Beledlye Başkanı i 8 >Jİi m 1 İ i 1 mm 1 ' a Kamu Görevlilerinin Sendikal Savaşımı 38 brüt maaş 10 780 TL Gelir Vergısı, mall denge vergisı ve damga resmı 3452 TL Mevak Yapılan araştırmalara göre, kesmtisı 450 TL, ele geç°n 4b75 son 7 yıl ekonomik, polltik ve TL yırmi vıllık ilkokul oğretmeslekı konularda, kamu görev menı 4360 TL brut maaş almak lileri için mutsuzluklar dolu gun ta bunun 1266 TL 'sı vergılere, ler getırdi Çekılmez bır yaşam, 211'ı de Meyaka kesıldıkten scisajüan 8 yüz bini aşan, kamu ra elıne 2659 TL geçmektedır. gdrevlilerine zorla kabul ettinlOn yıldan ben çalışan ılkokul meye çalışılmaktadır. Maddeten oğretmeri 3733 TL brut maaş aldoyumsuzluğun ysnında çalışma makta 802 TL'sı vergılere, 144 mutluluğunun da yıtinlmesi on TL/sl Meyak'a kestldi mı genye lan bır zor dUzenine ıtelemekte, 2134 TL kalmaktadır. Beş vıl buyuk bır patlamanın tohumlan çalışan bu oğretmenlerdan 3118 saçılmaktadır. brüt maaşa karşılık 607 TL verKamu görevlilerinin yaptıkl&n gıler, 117 TL de Meyak kesınişe karşıük, ulusal gelırden elde tisi çıkanlır ve üç bın U^ı yaettıkleri gelirlsr, bbür meslek zan maaştan bın sekız yuz lıra adamlan ile karşılastınldıgı za ele geçer Yenı göreve başlamıs man, Urkütücü sonuçlara götu bır ılkokul ogretmenı 2513 lıra rur Devlet Planlama Daıresinın, maaşından ayda 452 TL vergı «Gelir Dağıhmı 1973» adı İle 1976 odemeye zorlanmaktadjr Bu yüında yayımladığı kttapta metür vergılemenın anlamı 33 yıllık murlarla ılgıU, düşündurUcü bü ilkokul ogretmerumr* geünn'u Uçgıler vardır. Buna göre, kamu te birlnl, yenl goreve başlamıs gorevlüeri ev halknıın yüzde olanın da altına bırını yasa yo8 2 1 ^ ^ yıllık gelirleri 15 000 luyle elınden almak demektir 25 000 TL arasında değismekteOysa, bıldinm temelına dayalı dır Kamu görevllsi evlerlnin olan meslek saiuplerinın hiç biancak yuzde 7'sinin geliri brüt risi bu oranda vergt ödememek10 000 TL *nın üzenndedır Ka tedırler. mu görevlileri yurdumuıdakl ev halkımn yüzde 115'ım oluşturmaktadır. Ve bunlar ulusal gelirin ancak yüzde 12,7'sini alırlar Evlenn yüzde 2'sinı oluşturan; büyük tüccar ve sanayici, serbest meslek sahibl ve ticaret erbabı. toplam ulusal gelinn yuzde 10,7'sıni alırlar. Tıcaret erbabı rtıyıyi*, büyük tüccar, sanayicl ve serbest meslek sahibl olanlar ve sayılan 53506 olan meslek sahipleri ulusal gelirden, 06lik ev halkı olarak yüz de 5,5 pay alırlar. Ev halkımn yuzde 44"unü oluşturan çıftçîler, ulusal gelinn yüzde 41'tne el koyorlar. Bovlece mesleklere gore, ortalama yıllık gelır şöyls bir dağılma gosterlr: Çıftçiler yılda, 42.398 TL. büyük tüccaı ve canayıcı ve serbest meslek adamlan, 184 045 TL, ticaret adamlan, 99 468 TL, düz Işçl 11560 TL, kamu görevlisi 2334S TL, esnıf ve sanatkârlarda 33509 TL olarak dagümaktadır. Düz işçıden sonra, ulusal gelırden en düşük payı alan kamu gorevlisı 23J48 TL., esnal ve sanatkirlarda 33509 TL. olarak dağümaktadır. Duz işçıden sonra, ulusal gelırden en dusük payı alan kamu gorevlılennın odedikien vergiler büyuk bır somuru çarkını dondurmektedır. Bu konuda soraut bır omek durumu çok daha ıyi aydınlıga çıkanr Kasım 1976 ayı bordrosundan 38,20,10,5,1 vollık ılkokul oğretmenlennden kesılen vergılere bakalım Yıl amu görevlüenni sendikal orgütlenmeye, toplu lş sozleşmesi ve grev haklan ıçin savaşıma itsn temel nedenler varsa, bu haiilann ahnması ve kiillanüması ıçin gereklt savaşım kesınlikle durdurulamaz K îbrahim TÜRK Vergüerle yoksullaştınlan kamu gorevlilerinın ellerine geçen paralar her gun bıraz daha azalmaktadır Matematık olarak çoğalan maaşlar, fiyat artışlannı ızle>emedığı ıçın, kamu görevlilerinin satın alma guçlerı hızla duşuyor. îlkokul ogretnvnleri üzennde yaptığımız çalışmadan başka ornekler verelim 1965 vılmdan 1975 yıüna kadar gcçen zaman bölümU içınde o&re'menlenn maaşlan ile en çok tükettıklenm düşundüğumUz, elcnek, makama, kurufasulve, beyaz pey nır, domates, üztım slğır etinin on yıl içmdeki fiyat artışianna bakalun Geçım endeksi olarak Istanbul'u alıjoruz 1965 yılında jenı goreve başlamıs olan bır ılkokul oğretmenı elıne geçen net, 16 50 TL. gundelik ıle, 2 kılo beyaz peynir, 5^ Kg kurufasulja, 1,9 Kg sğır eü, 15 Kg ek mek, 15 Kg domates, 7 Kg makama alırken, 1975 yüında gundelığı 56 TL "ye ulaşmasına rağ men, her bınnden bır günielığı ile alabılecegı besin maddelennın fıyatlan, on yü Içinde Oeş, maaşlar ancak 3 kat yu^seldıklerı ıçin satın alınan maddelennın eledlyeler, halka iktldardan daha vakın, 6zerk yerel yönetim kuruluşlandır. MC iktidan, kumlduğu gunden bu 5 ana, karşı partüerin kazandığı belediylerle karşı turlü baskı vontemlerl uygulamakta ve halkla butunlesen bu yonetıcılerl halka basarısız ve kötu göstermenin yaaa djşı biıtun vollannı denemekte. Zaman, zaman belediye başkanlığını çekilmez hale getirmek Utemektedir. B Buna karşın başkanlar, vara yofa katlanıp, çalışmalannı nördurmekte ve iktidar partllerine baflı, korunmuş bırçok başkandan daha başarüı ohnaktadırlar. Tnrtztn ve tmar Bakanlıklan glbl makamca ulufe dağıtüao bakanlıklardan iki yıldır yardıtn görmedlkleri halde. Ankara'dald yerel yonetime el atma Iktidann blr denemeeidir, Hocamn gole maya atmaaı gibl «ya tutarsa» Ondan sonra oburlenne gelecek seçünlere kadar, genel Idare kademelerl jerel yonetiml de hiç degllse buyuk kentlerde ele geçirmeye çaJışacaklardır. Kuşkusuz Oalokay Ankara'nın (bugünkü koşullar Içinde dejerlendlrlllrse) gelmlş geçmi? en basarüı Belediye Başkanıdır. Bu başan MC lktidannı kıskandırmıs ve Dalokay'a karşı bırtakım önlemler duşunülmüştur. Dalokay'a hazırlanan oyun ıyi planlanmadığı İçın MC İktidan jasal boşluğa düamiU ve yargı mercllerinln önunde snçln sandalyesıne oturmuştur. Suçlunnn verdiğı ezıklik ıcersınde, aşağüık duygunun getirdiğl yayçara, hükumet edenleri basında endam aynasma dıkmekte, bir sonraki düzeltme cabalan ise boşa gltmektedlr. îçlşleri Bakanıntn ödulü; Dalokayı förevden aldıktao sonra işçUere ucreUerinlzI odeyeceğiz sozü olmuştnr. Halka karşı Dalokay'ın koltuğuna oturnp devlet keseslnden işçl ficreti odeyecek bakanı kim alkışlar, demek kl Dalokay iste^tnde ve jakınmasında haklıdır. Bunca gün, Ankara'yı Idrll bırakan Oalokay degil, hukumettır, hem de sayın Comhurbaşkanının gozlerl onunde. Dalokay'ın Cumhurbaskanına şıkâyeti ve sonuçlan aynca uzennde dunılmaya deger. Hem ne kadar sayın Cumhurbaşkauımız teteviz}on ve radyo konuşmalannda «Ben yetkıleri vasalarla bellrlenmiş devlet başkanıyus» demışlerse de iktldann başı ve İktidan oluşturan parti bafkanlannm, Inadını ve partlzanca düşuncelerlnl kırmasını kamuoyn beklemekteydı. Ana muhalefet partisinin kongre kavgalan arasında belediyelerdekj iktidanna sahip çıkmaması ve otedenberi onlan yalnız bırakması affedihr gibi değlldlr. CHP'li beledıyelerin Turkiye'nln genel nüfosuna oranla iktidarda olduğu gerçeği partlnln yüksek kademelerinde lafla geçiştirilıp, beledlye başkanlan ile partl önrüt baskanlannuı dıyaloğu blr turlu kurulamamıştır. Ve parti kademelerinde oturanlar Kurultay önceslnde bu bolünmelerden yararlanmaya çaJUşmışlardır. Parti genel merkeıi partilı belediyelerin orgutlenmelerine karşı çıkar gıbl bir ilgislzllk göstermiş (ornegın TurJdye Bele* diyeler Birhği gibı) ve Ankara'dald kadrolan, yennden kaydırabilecek basamak sayılan başkanlıklan yalnız bırakmıştır. Belediye başkanlan ile parti örgütu ve genel merkes kopuk bir halde ne tktidarda ve ne de muhalefette blr çalışma planı ve işbırlıgi sağlanamamıştır. Belli bir strateji saptanmamış ve genel merkezde beledlyelerle Ugili bir oda değil bir dolap büe buiunmamıştır. Bilmem devrilen arabada CHP'nin snçu var mı. Anayasanın 116. maddesi 1580 sayüı Beledlye Kanunnnun, 53 • 61 7b. maddelerl ile çılaş tarlhl her ne kadar 4 şubat 1329 olsa da memurin mnhakematı hakkmdaki kanunda belediye baskanlaruu ışten el çektırecek ıdarı bır organ tanımlaması yoktur. Bakanlığm dayandıgı 12. maddenın 26 2 1930 tarıh ve 1434 sjMİı Resmı Gazete'de yayınlanan tefsırinde bu glbı islemler ancak bakanlıkça atanacak mensup relsler hakkında ujgulanır olduğunun ızahı vardır. Yrae aynı sayılj Resmı Gazete'de yayınlanan ve kanunun 4. madesini tefsir eden 184 oumaralı yazıda ilçe belediye baskanlannın bile, luzum veya men'i muhakemeleri içtn U idare kurnllarmın karar vermesı ongorülmüştur. Osmanlı duzenındeki bu yasalar büe seçımle gelmış başkanların denetımini Belediye Meclislerlne ve alınacak kararla yargı önune çıkardığı halde Îçlşleri Bakanı ve Ankara Vallsinın göle caldıpı maya yoğurt olmayacaktır. Nitekim olmamıştır da. Dalokay görevi basındadır. | İ t 15 KASIMDAN İTİBAREN 2 3 TEL: 47 0408 ŞİŞLİ ÜMİT TİYATROSUNDA dostlar ; tivatrosu SABOTAJ OYUNU EZENLEREZİLENLER BASKALDIRANLAR KEREM GiBi BİTMEYEN KAVGA GiSE ACILMISTIR (Akdoğu 1642) 12514 mıktan azalmava baslamıştır 1975 yılıida bır ilkokul oğretmenı elıne geçen gundelik 56 TL. ile ancak, 1 6 K? he\a* nevnır 4 Kg kurufasulya, 1,4 Kg sığır etı 10 Kg. ekmek. 10 Kg. domates, 5 5 Kg makarna satın alabılm°ktedir Istanbul fiyatlan ü/erinde yaptığımız bu araştırma, yaklaşık olarak, \nkara Izmır. Konva, Errurum. Sıvas Seyrnn, Samsun için de peçerlıdır Gercekten bu ıllerrfeki besin maddeleri fıyatlan daıa eskl yıllarda birer farklılık gosteri'ken 1970 vılından sonra, fiyatlar çok kü çuk avrımla ve bırbırlenne yaklasarak artmaktadırlar. Bu besın maddelermdekl fiyat artışlan nedenl ile kamu gbrerlilerinin satm alma gücfl >üzde 1540 arasında düşmektedir Bu hesaolar arasına ev klralanm katmıyon.ız. Ev kıralan konusunda sağlam verıler yok elimizde Kamu görevlılermin yüzde 82 1 inin elıne geçen paranın 15 25 000 TL. arasında değışüpı düsünulürse, maaşlan bıraz yüksek olan lann sonucu degiştirmeyeceği anlaşılır Tüm kamu görevlilertaln 111dlğl gibi, onlann maaşlan, vergllerl ve besin maddelerlnın fıyatlan görüimeyen bir elce düzenlonmez. Ve gene bu düzenlemeler bır sınıfın siyasal iktidarlan tarafından yapılır. Egsr eivasal iktidar kapıtalistlerın de netımmde İse, düzen emekçl halkın yaranna işlemeyecektır. Kamu görevlllenne uygulanan aç koyma yöntemının önemlı nedenlen vardır. Kapıtalist toplum da egemen olan sınıflar, aydın kıtlelen büyüdükçe onlann agırlıklannı anlarnakta gecütmezler. Kltlelerl buyuyen kamu gorevlileri arasında aydm kesım toplumda etküı bir durum kazanır. Kapitahsüer, daha önosleri bu k?mu gorevlilennl kendı amaçlan doğrultusunda kullanırken bu olanağı yıtırmiş durumdadırlar Bu büyük kıtlenın tamamını ekonojnık ve meslekî yonden denetleme olanağı yoktur Kamu gorevlılerinl özellıkle oğretmenleri, ışçl smıfının yandaşı olmaktan uzaklaştrrmak isteyen sıyasal iktidarlar once baskı, aç bırakma, sürgün, dövme ve öl durme gibı yasadışı eylem ve ışlemlere karşı konımaz hale gelmistır. Ekonomik siyasal ve meslekl basküara uğrayan kamu gorevhleri, özellıkle oğretmensız eylemlennın, tekelcı kapitalızmın ve empervalizmın karşısuıa geçmek ve bu çizgl İçmde orgutlenmek gerektigine inanmış durumdadırlar. Cumhuriyetın ılk yıllannda durumlan ıyi olan ve toplumda bır saygınlığı buiunan öğretmenler, kapıtalızmın palazlanmasıyla birlıkte b'i savsrmlıklan yıtırmeye başladılar. Tüm deger yargılannın vennl para aldı. Emperjalızmın karsısına çıkan öğretmenler, çeşitlı yöntemlerle koylü halktan soyutlanmaya baslandı. Boylece öÇretmenler kendı halkına karşı duruma getirildiler. An» başanlan uzun sunnedi öğretmenın yerl halkın yanı oldu Once bğretmenler daha sonra tüm kamu görevlüen, kapitalıst toplumda nerede ve hangi anıfın yanında olmalarmm gereğınl anladılar. Siyasal iktldann tüm ofkesı, kltlesi ve bilincı artan kamu görevlüerini işçi sımfınm vanında görmekten geliyor öylevse artık yeni blr örgutlenme savaaımını başlatmak sendlka kurmak Ucretlerl saptamak ve pereğinde grev rıa'dcını kullanmak ıçin vasal savaşıma dünün pratlklerinden de yararlanarak hız vermek gerekir. Genel seçünlenn yaklaşması pclıtık vönden en vanmlı çalışma zamanıdır KAYIP Beşıktaş Askerlık Şubesınden almış olduğum sağ lık karnemı kaybettım. Hüküm süzdür. tT.FET SAVUL Cumaurıyet 12510 ^IIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIılllIIIL | 1 S S TEŞEKKÜR ZEHRA PlNAR'ı dünyaya getirten sevgill arkadasımız: Cerrahpaşa Trp Fa. kültesı oğretlm üyelennden Jinekoloğ Profesor j = E E Mukemmel blr operasyonla, çok kolay ve agnsız doE ffum yaptırarak 22 ekim cuma günü bize \rmmm | Ş = I Dr. TURGAY ATASÜ'ye İ E E = E Ataman Künıği edenz doktor ve personeUne candan tesekkür . ÖZKAN StTN M. SABtT SUN (Cumburiyet: 12508) E S = Ş HıııııııııııııııııııunnııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiHiıııiHiııiR SANAYi CHRYSLER A.S. Imalât Müdürü Aranıyor tmalâtımızla ılgüı t\im faalıyetlerın yonetımını sağlayacak, modem yönetım aıılayısına sahip konuyla ılgıli yönetım teknıklenne vakof, dınamık, faal bır îmalât Müduru alınacaktır Bu konuyla ılgüı yüksek teknık oğrenım gormüş bulunmak, çok ıyi tngüızoe bümek ve tecrube sahıbi olmak şarttır. Otomotiv endüstrisınde çalısmış bulunmak terdh sebebıdiı. Üst kademedekl bu pozısyonla ilgllenenlerln durumlanaı aynntüı olarak belırten bir yazıyı, blr fotoğrafla blrlikte PJÇ 53 Kadıköy ISTANBUL adresine gondermek suretıyle müracaatlan nca olunur. Sağlanacak Ucret ve yan menfaatler, pozisjon seviyesine uygundur. Müracatlar kesinlıkle gızli tutulacaktır (Moran 1755/12501) TOE Î.T.Ü. NÜKLEER ENERJi ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNDEN Enstıtümuzde açık buiunan kadrolara, 657 s&yıh Devlet Memurlan Yasasına gore, aşagıda belırtılen sekılde, Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş. (TOE) o/o 18 Faizli TahvüJeri Memur Alınacaktır îsteklıiönn 26//11//1976 akşamına kadar Enstıtümute bır dılekçe ıle baş\ rmaları duyurulur. Kadro Büro Şefi Mutemet 13 YAPI KREDt BANKASI'NIN BÜTÜN ŞUBELERINDE Satışa sunulmuştur TÜRK OTOMOTİV ENDÜSTRİLERİ, ORDU YARDIMIAJMA KURUMUNUN EN BÖYÜK KURULUŞIARIHDAM BıRİ OLUP, INTERNATİONAL HARVESTER LİSANSI ILE IH KAMYON, PIKAP VE TRAKTORLERINI IMAL EIMEKTEDIR. TOE TAHVILLERI GUVENLI YATIRIMIN EN GERÇEK IFADESIDİR SAYIN VATANÖA5LARIMIZA SAYGI ILE DUYURULUR. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Müdürlüğünden : 1 Orkestrarmzda açık buiunan keman, vıyola, viyolonsel, kontrabas, fagot, trombon ve baterı gurubu üyelıklenne sınavla, Derece Adet Şartlar Llse mezunu, lisan ve daktılo bıar. Tıcaret Lisesi veya Lıse mezunu. (Basın 27403/12502) Sanatçı Alınacaktır 2 657 • 1J27 3ayüı Persorel Kinununun 48 raaddeslnde yazılı genel ve coel şartlara haız olan ısteklılenn 17111976 akşamına kadaı dılekçe ıle Orkestra Mudürlügüne maracaatla 18111976 Perşembe günü saat 14 00'de Konser Salonunda (ralat Pasa Bulvarı No 38/A ANKABA) yapılacak smavc'n hazır bulunmalan rica olunur (Basın: 27437/12S04> TÜRK OTOMOTİV ENDÜSTRİLERİ A.Ş.