Katalog

ÇAĞDAŞ TAYINTAR1 Mektuplarla Köy Enstitüsü Yılları 1 UAKK1 TONGUÇ Piyatı: 20, TL. ÎSTEME AURKSİ: ÇAÛDAŞ YAY1NLARI Cumhuriyet L 53. Yll, SATI: 18780 Kurucnsu: CTJNTJS NADİ 9 KASIM 1976 SAL! tlse IMKencHerine OkulS^Uikleri ın rfıjl'r'" ' ^" TELÂFFUZUJ OKUU SÖZLÜĞU (O • ALMAMCATÜRKÇ^ C6P SÖZLÜĞU •ALMANCATÜHKCE BESİMLİ SÖZLÜK (DibJMA •TÜRKÇEALMANCA OIOJU SÖZLÜĞO <DILI •TÜRKÇEİNGİÜZCE OKÜL SOZLUĞÜ fAKÇİT •İNGİÜZCETÜnKÇE CEP SblLÖĞÜ (pİLMAI • FRANSIZCATURKÇE OKUL SOZUMtJ l • FRANSIZCATURKÇE RESİMLİ SÖŞtUK • FRANSIZCATÜRKÇE CEP SÖZLUĞÜ < Not : OKUL SİPAHİSLEBİ İFA KITAPÇILARDA ABANMASI ÖOEMEUİ GOİ SıDariş Mvktzi : > l ı i M | ı i T I W | l | l l ' n ı ı"» TL Anksra Cad 822 SİRKECİİSTAN8UL • MC iKTİDARlNfN BAJI AP TEMSİLCİLER MECLİSİ TOPIAHTISINDA .BIRAKIP GİTMEYİZ AMA SONUNA KAOAR DA YÜKİ2 ÇEKMEYE MECBUR MGiLiZ. DEDİ. Meclis bugün tartışmalı olmayan 3 yasayı ele alacak ANKARA (Comhuriyet Bürosu) Millet Meclisl Damşma Kurulu dün saat 10.30'da toplanaralc iki saat süren bir çalışma yapmıştır. Danışma Kurulu toplantısından sonra bir açıklama yapan Millet Meclisi Başkanı Kemal Güven, Millet Meclisinin bugünkü birleşiminde tartışmalı olmayan 3 yasanın görüşülmesinin kararlaştırıldığını açıislamıştır. Demirel, Hükümeti bırakma olasılığmdan sözetti AVKARA, (Cumhuriyet Börosu) AP Temsilciler Meclisinin kapamş konuşmasını yapan Genel Başkan Süleyman Demirel. üstü kapah olarak, Cephe Hükümetinin dağılması olasılığmdan söz etmiş, çalışmalan anlatırken, «Onümüzdeki günlerde bir sürpriz olmazsa...» şeklindeki sözleri çe»itli yonnnlara yo! açnuştır. Demirel konuşmasında. hükümeîi lcendüerinin bırakabileceklerini de ima ederek, «Bırakıp gitmeyiz ama, sonuna kadar da yükü çekmeye mecbur değiliz» demiştir. Demirel. Cephe iktidarında 20 aydır yapılanlan saymıs. bun'.arı halka anlatacaklarmı söylemiş, sözü yine adını anmadan MSP'; e getirerek «Bırakıp giderlerse rr.il lete şikâyet ederiz. Onlar perisan olurlar» şeklinde konuşrmıştu. Demirel, konuşmasında yine «dlannı anmadan CHP ile MSP'nin ortaklık kuracaklarından söz etmiş, CHP'yi «koallsyon ları bozma ustası» dive niteleraistir. Temsilciler Meclisi toplantısmdan sonra ise Dir bildiri yayınlanmıştır. Koaiisyon ortakları arasmdaki anlaşmazlıklardan, MSP'nin sc>n muhtırasından hiç söz edilmeyen bildiri. özetle söyledir: «Temsilciler Meclisi, Türkiye' Millet Meclisi Başkanı Kemal Güven toplantıdan sonra yaptıgı açıklamada özetle şunları söylemiştir: «Danışma Kurulu toplantımızda Millet Meclisinin çalışma gün ve saatleri üzerinde konuştuk. Salı ve perşembe günleri yasa tasarı ve önerilerınin görüşülmesinı çarşamba günleri de saat lö'den 17'ye kadar araştırma öner(Devamı Sa. 9. Sü. 4 de) Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kıbrıs sorununu görüşmeğe başladı NEW TORK Birleşmiş Milletler Genel Kurulu dün gece top lanarak Kıbrıs sorununu göriışmeye baslamıştır. Genel Kurul toplantısmda bir konuşma yapan Kıbrıs Rum yönetiminin Dışişleri Bakanı Yani Hristofides, «Türkiye'yi Kıbns Rum Cumhuriyetini yıkmayı amaçlayan tertipler peçinde» olmakla suçlamış. Türk Silâ'nh Ku\Tetlerinin aoadan çekilmesini ve Kıbns konusunda «anlamlı görüşmelerin baslanıasını» ıstemiştir. Çağlayangil AETile yeni bir mali protokol yapılması için görüşme önerdi BAKANI *ORTAKLIĞIN T(İRKiYE'YE NE GiBi FAYDALAR SAĞLAYABiLECEGi KONUSUNDA iSTiFHAMLAR ÇOGALIRKcN TOPLULUĞUN BU Kl/jKULARI KALDIRACAK ÇABA GÖSTERMEMESi ÖZÖCÜDÜR. DEDi ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) TBMM tören salonunda toplanan Türkiye AET Karnıa Parlamento Komisyonunda diln bir konuşma yapan Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil, «Türk kamuoyunda. tek taraflı isleyen bir ortakiığın Türkiye'ye ne gibi faydalar sağlayabilecegi konusunda istifliamlar çoğalırken. topluluğun bu kuşkuları kaîdıracak çaba göstermemesi ürücu'dür» demiştir. Top'.antınm baçmda söz alan Komisyon Ortak Başkanı AP Bitlis Senatörü Kâmran Ir.an da, Türk işçilennin topluluk içindcki r*\ • dolaşımlanyla ügili maddeye deg:nerek. «Topluluk. ortakhk anlaşmanıızm bu konudak: hükümlerini uygulamayı açıkf! 'r'e'ırıiştir. Bu davranış mantıga aykındır. Ya da bizim bümedigımız başka b;r sebsp vardır» seiılind.e konuşmuştur. Dönem başkanını temsilen toplantıda hazır bu lunan Hollar.da Devlet Bakanı M. Brinkhorst ise, düzenledigi basm toplantısmda. Türk ışçilerinin serbest dolaşımının Türkiye'ye bir yarar getireceğine inanmadıkiarım. aynca Türk aüelerinin daha da bölünmesı sonucunu çıkarması bakimmdan zararlan olabilecegini ileri sürmüştür. nin ve Adalet Partisinin önümüzdeki dönemde en önemli konusunun 1977'de yapılacak genel seçimler oldufu hususunda ittifak etmiştir. 1973 seçimlerinin «etirdiği güç parlamento aritmetiğinm devlet idaresinde yarattığı sıkıntılar. Türkiye'nin büyüyen ve ciddileşen rejim davası. ekonomık ve sosyal meseleler. Adalet Partisinin yeniden tek başına iktkia (Devamı Sa. 9. Sü. 4 de) IIIER TÜRKMEN Türkiye Büjükelçisi İlter Türkmen ise Hristofides'ten önce yap tığı konuşmada usulle ilgili bir öneri getirmiştir. Türkmen. Genel Kurulun, hem Kıbrıs Hükümetini (Rum) ve (Devamı Sa. 9. Sü. 3 de) Adam kayırma rekabeti nedeniyle Bursa'da AP ile MSP'nin arası iyice açıidı F. EVHENOSOĞLU BIRSA Sümerbank Hazır Giytm Fabrikasına işçi ahnırken MSP'lilere öncelik tanınması Bursa'da AP ile MSP'nin arasını açmıştır. Dün bir basm toplantısı düzenleyen AP Merkez İlçe Başkanı ADdülkadir Cenkçiler, «Üst kademede koalisyon sürebılir, ama bız Bursa'da AP olarak koalısyonu bozduk> demiş, «yasalan ve özgürlüğü hiçe sayan MSP zıhnıyeti ile AP örgütü olarak her şart içinde mücadeleye kararlı olduklarını» o ne sürmüştür. Sanayi Bakanhğma bağlı kuruluşların MSP'nin karargâhı ha lme getirıldiğıru ve şimdı de, Sümerbank Hazır Giyim Fabrika1 sına sadece MSPIi işçilerin alındığını söyleyen AP Merkez İlçe Başkanı, bunun bardagı taşıran son damla o'duğunu kaydetmiş, bu arada Merinos fabrikasında AP'li işçileri de kapsayan kara listeler hazırlandıgını, MSP'ye kaydolmalan lçın zorlandıklannı öne siirerek «Merinos işçisi kor(Devamı Sa. 9. Sü. 6 da) Ankara Ağır Ceza'da başlanan mobilya ihracı davasında Savcı, Yahya Demirel'in 13 yıl hapsini istedi AVKARA (ANKA) Başbakan Süleyman Demirel'in. sahte umumi ve resmi evrak tanzim ederek mobilya ihracatı yapmaktan sanık yeğeni Yahya Kemal Dem:rel'in yargüanmasına ''.ün, Ankara 4. Agır Ceza Mahkemesinde başianmıştır. Yahya Demirel, avukatı ile birlikte duruşmaya gelmiş, iddianamedekl tüm suçlamaları reddetmiştir. tddianamede Yahya Demirel ve ekspertiz raporu nazırlayan Necdet Alkanat'ın sahte evrak tanzim ettikleri gerekçe<Devamı Sa. 9, Sü. 2 de) CHP'de ne var ne yok?... ALLENDE OLUP OLMAMAK, ÖZELUKLE EKONOMJK SORUNLARA GETİRİLECEK ÇÖZÜMLERDE DÜĞÜMLENİYOR Halk Partisinin MSP İle sürdürdüğü yedi aylık koalisyon dö neminde izlenilmiş olan ekonomik politika, «solculuk» olarak nitelenebilir mi?. Ya da CHP' nin demokratik solculuğunun bir göstergesi olarak öne sürülebilır mi?.. Her iki sorunun yanıtı aa bizce «hayır» olacaktır... Pekıy o zaman, Saym Ecevit'in başkanlıgındaki hükümetin izlemiş olduğu ekonomik politikayı nasıl tanımlamak mümküntiür? Bu sorunun yanıtı da şöyle olabilir: Başuıa bir «başanlı» sı fatının eklenebileceği bir «seçim ekonomisi». Sözünü ettigimiz dönemde; ka mu kesimindeki toplu sözleşmeler ve asgari ucretlerle işçilerin; maaş katsayısı, yan ödemeler, birikmiş maaş farklan ve yeni borçlanma olanaklanyla memur lann: tanm ürünlerinde fiyat po HASAN CEMAL CHP lideri saym Ecevit. «döviz yutan. tasarrufları tüketen sanayi »den haklı olarak yakınıyor; teşhisler genellikle yerinde, ama önerilen tedavi nedir?.. litikasıyl» da herhangi bir aynma dahi gidilmeksizin köylülenn pa rasal olanaklan artınlmıştı.. Ece vit Hükümeti «sosyal adalet. için de hızlı kalkınma» sloganını benimsediğini üân etmişti.. Kamu yatırımlarında kısmtıya gidilme yecek, sosyal harcamalar geniş letilecek, çeşitli halk kesimlerinin gelirleri artınlacaktı... Alt ve orta gelir gruplannın pa rasal olanaklarımn genişletilme si, sosyal adalet açısından haklı bir uygulama sayılmalıydı.. Kök lü bir «anayllefmeyl amaçlayan hızlı bir kalkıamanın sosyal ada let içinde gerçekleştirilmesı de kuşkvısuz mümkündü... Ancak burada yöneltümesi gereken bir soru vardı: Değirmenin suyu nereden gelecekti?. Bu işler hangi taynaklarla gerçekleştirilecelrti?. İNAN'IN KONU^MASI Çahşmalarına dün sabah b«îlaj'an Türkiye AET Karma Komisyonunda ilk olarak söz alan Kâmran İnan, Türkiye'nin Ankara Anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana geçen 12 yıl süresinde Avrupa üe yakın ilişkiler kurma konusunda içten (Devmmı Sa. 9. Sü. 4 de) UTiH AMERîKA ÖfiNE&i Bu soruyu neden ortaya attıgımıza geçmezden önce Lâtin Amerika'da ömeklerine geçmişte (Devamı Sa. 9, Sü. 6 da) PANGALTI ŞEKERBANK ŞUBESi SiLÂHLI BiR KiŞi TARAFINDAN SOYULDU Pangaltı Şekerbank Şubesi dün silâhlı bir kişi taralından soyulmustur. Saat 14.15 sıralarında bankaya giren ve K yaşlarında gösterdigi öne sürülen kişi, elinde taşıdıgı tomson makineli tüfegi önce banka personeline, daha sonra da veznedar Durmuş Kandemir'e çevirmiştir. Veznedardan çekmecede bulunan tüm paranın elindeki torbaya boşaltılmasuu isteyen kişi, paraları al dıktan sonra çalman alârm ^ılini dahi duymamış, Tan sinemasının yarundaki merdivenli yoldan hızla uzaklaşmıştır. Sovyetler'den enerji alımıyla îlgili görüşmeleri yasa ve plân ilkelerine aykırı olarak bir özel firma yürütüyor Talçm DOĞAN AKKARA, (Cnmhnriyet Bürosu) Türkiye'nin Sovyetler Birliği'nden elektrik enerjisi satın alması yolunda görüşmeler sürerken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) yasasına ve üçüncü oes yüük kalkınma plam ilkelenne aykırı olarak özel bir finnanın aracıhk yapması isteminde bulunmuştur. Bakanlığın bir yazısınJa aracüik yapması ıstenen îirma(Devanu Sa. 9, Sü. 3 de) Komandolar silahlı saldırılarını sürdürüyorlar; Istanbul'da 1 kişi öldü, Ankara'da 2'si ağır 5 kişi yaralandı CHP'DE TÜZÜK ÖN TASARlSlNA ÜZÜ ILIŞKIN TARTIŞMALAR SÜRÜYOR • ECEVtT'iH AÇIK HAVA TOPLANTISINDA ÖLEN liSE ÖĞRENCiSi DLN TOPRACA VERiLDi; BURSA TOPLANTISINDA TÜZÜK ÖN TASARISI ElE^TiRiLDi. DtîARBAKIK CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in öncekı gün açık hava toplantısmda yaptığı konuşma sırasında bir *nşaat iskelesinin çokmesi sonucu ölen 16 yaşındaki lise öfrencisi Yaşar Karaca, dün toprağa verilmiştir. Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesı öğrencisi olan Karaca'nın cenaze törenine, CHP parti yöneticilen ve parlâmenterleriyle birllkte Genel Başkan Bülent Ecevit de katümıştır. Fatih Pasa Camıindeki cenaze törentne kaulan Ecevit, olaydan büyük üzüntü duyduğunu söylemiş, bu arada Yaşar Karaca'nın agabeyiyle görüşmüştür. Ecevit, ölen gencin ağabeysi için iş bulunmasını yetkililerden istemiştir. Rahşan Ecevit de, yoksul bir aile olan Karacaiann vine giderek başsağlığı dilemiştir. Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı, ölüm olayı ile ilgili olarak soruşturma açmıştır. Diyarbakır Valisi Nazım Kemal Diniz de, soruşturmayı idarî yönden sürdü receklerini bildirmiştir. Bir kişinin ölümü, 48 kişinin yaralanmasına yolaçan inşaat iskelesinin çürük ve daha önce kul lamlmış tahta parçalarıyla ince kavak ağaçlarmdan yapüdığı öğrenilmiştir. İskelenin buiundugu inşaatın da ruhsatsız oldugu ve bir süre önce Belediye tarafından 5000 lira para cezası kesildıği saptanmıştır. (Devamı Sa. 9. Sü 6 da) (Cumhuriyet Haber Merfcezi) Istanbul Vezneciler'deki Site Öğrenci Yurdu ile Sivas Öğrenci Yurdunda kalan öğrenciler arasm da dün silâhlı çatışma olmuş, olay yerinden geçen ünlü sünnetçi Enver Ülgün çenesinden giren bir kurşunla öünüştür. Ankara Turizm ve Ticaret Yüksek Okulunda ise, Danıştey karannı okula götüren ilerici oğrenciler komandolann saldırısına uğramış, ikisi ağır olmak üzere beş öğrenci yaralannuştır. Izınır ÎTBF de komandolar tarafından basılmıştır. Bir kişinin ölümüne yolaçan dunkü öğrenci çatışması, sabaha karşı komandolann kontrolunda bulunan Sivas öğrenci Yurdundan, ilerici öğrencilerin çoğunluk ta olduğu Site Öğrenci Yurduna \ayhm ateşi açılmasıyla başlamış tır. Saat 03 sıralarında Sivas Ögrenci Yurdunun terasından 15 da kika süreyle devam ettirilen ateş ten sonra site'nin bahçesine iki (Devanu Sa. 9, Sü. 1 de) Yunanistan Başbakanı Karamanlis hafta sonunda Fransa Devlet Başkanı d'Estaıng'le görüşecek Kosta DAPONTE PARİS Yunanistan Başbakanı Karamanlis in önümüzdeki günlerde Brüksel ve Viyana'da yapacagı iki resmi ziyaret arasında 13 • 14 kasımda Paris'ıe geçirecegi 24 saat içinde Devlet Başkanı Valery Giscard d"Estaing üe özel bir görüşme yapması beklenmektedir: Belçika Başbakanı Tindemans' ın konuğu olarak 11 kasım perşembe günü Brüksel 'e gidecek olan Karamanlisin bu arada NATO Genel Sekreteri Luns'la görüşecegi de bildirilmektedir. Karamanlis Tindemans görüşmelerinin büyük bir bölümünde AET ile olan ilişkilerin ve Yunanistan'ın tam üyeliği sonınunun ele alınması da söz konusudur. NATO'nun da başkenti sayıian Brüksel'de Karamanlis'in Genel Sekreter Luns'la yapacagı görüşmenin Luns tarafından istendıği söylenınekteair. NATO Genel Sek (Devamı Sa. 9. Sü. 4 de) 51 BİN ÜRA Banka veznedan Durmuş Kandemir, «Soyguncu makineli tüfeği bana çevirmişti. Durmadan ağır küfürler ediyordu. Çekmece de bulunan 51 bin liraya yakın parayı verdim. Torbayı aldıktan (Dcramı Sa. 9. Sü. 3 de) GÖZLEM UĞUR MUMCU OLAYLARIN ARDINDAKt «Mr. Smith Washington'a Gidiyor» adlı filmin Meclis'ce satın alınarak her dönem parlamenterlere gösterilmesi önerildi GERÇEK Koalisyonun Geleceği dir. 1973 ve 1975 seçinderl bir gerçeği vurguUmaktadır. CHP, 1973 seçimlcrinde vüzde 33, 1975'te yüzde 44 oranında o ; altnıştır. Demek ki sol kanat oylaruu artınyor. Buna karşılık AP, 1973 secimlertnde yüzde 30 dolayuıa düştnüşken, 1975'te oy oranını yüzde 41'e ulastırabilmis tir. Bundan çıkan sonuç sudur: AP. sa? banatta senjşleyebilecektir: 1975 seçimlerinde de DP' vl ve MSP'yi yiyerek büyümüştür. Özetle Türkiye'de sol ile sa$ çatışraası politika yaşamıniD temeli olmakla birlikte, seçim sandığında AP nin MSP ve DP ile hesaplaşmast sözkonusudur. Bn mantıkla AP çatısı altında birleşme ve butünleşme bayrağını açan Demirerio strstejisi doğru sayilmalıdır. Bu durumda MSP ne yspmalıdir? Şimdiye değin MSP sürekli biçimde Hükümette kaiarab iktidann olanaklanndan vararlanmaya bakmtstır. Bu volda kendine göre başanlar sağladığı da çöriilüyor. Herşeyden önce kapatılma tehditlerini bu yoldaa etkisiz hale getirmiştir. Ne var ki bir noktadan sonra AP ile iktidan paylaşmak. MSP'nin zararına bir oluşumu pompalamaktadır. Son eünlerde MSP'nin için • •• (Devamı Sa. 9, Sü. 3 üe) oalisyonun dağılması olasılıjh üstüne çeşitli söylentiler bir süreden beri politika kullslerini sarmıştı. Son RÜnlerde bu söylentilerin haber niteliğine ulaştığı RÖrülüyor. Koalisyonun çözülmesi için reterince neden var mıdır? Yoksa bundao önce izlendiği fibi, Hükümet Içi çekişmeler. belU pazarlıklar sonucımda anlaşma ve uyuftnayla mı bitecektir? Ilk bakışta, ortaklardan MSP' nin bir zamanlama içinde koatis vona son vermesi. çıkarlan açı4NKARA İzrair AP Milletveiili Sinasi Osma, dün Cumhu sından gerekli glbi eöriilraektprıyet Senatosu ve Millet Meclisi dir. Çünkü Demirel'in «AP çatıBaşkanlarına başvurarak, 7 ka • sı altında saf kanatlı birleftirme sun 1976 pazar gecesi televizyon ; poliltkası» ürünlerini derlemekteda gösterilen «Mr. Smith Was : (Devanu Sa. 9, Sa. 2 ıle) , K TiP'in afişleme kampanyası sırasında 13 parti üyesi gözaltına alındı Türkiye İşçi Partisi tarafmdan düzenlenen, 14 kasım pazar günü yapılacak «Şili Halkıyla Dayanışma Gecesi» afişlemesi sırasuıda 13 parti üyesinin gözaltına almdığı açıklanmıştır. TtP Basm Bürosundan verilen bilgiye göre, îzmir, İstanbul ve Ankara illerinde düzenlenen geceler için sadece Istanbul'da 25 bin afış asümıştır. 14 kasım pazar günü saat 20'de Spor ve Sergi Sarayında yapılacak ve Şiini üç ünlü sanatçınm katılacağı gecenin aüşlerinin asıl ması sırasında engeüemeler olmuş tur. (Devamı S». 9, Sü. 3 de) Soruyoruz.. M MUSTAFA EKMEKÇi'nin ANKAJIA NOTLARI TAN 5. ORAL'ın ÇiZGiSiYTLE Savfamızda ukadder Sezgin, Turizm ve Tanıtma Bakanlıği Miisteşarıdır. AP ileri gelenlerinden Isnıet Sezgin'in kardeşj olan Mukadder Sezgin, IIki 1964 jılından 196», ikincisi de 1972'den 73 yıtana olmak Ozere altı yıl, Paris Turizm ve Tanıtma Müşaviriiğinde bulunmuştur. Elimizde bir dosya var. Dosja. Paris Turizm ve Tanıtmı Börosu ile ilgiU bazı yolsuzluklar ve usulsüzlükleri saptamaktadır. Geçen nlın bazlran ayında, Millet Meclisindc, bu konu, kürsfiye eetirilmiş ve Turizm ve Tanıtma Bakanı Lürti Tokoğlu Saym Mukadder Sezgin'in Paris hlzmetinde yapmış olduğu Iddia edtflen sulistlmallerin ietkiki için hemen mü ftttislerimi göndermiş bulunuyorum. Onlardan alacağım ilk sonuç, huzurunuza şereCle getlrilecektir beyfendiler. demişti. Bu konuşma 11 haziran 1975 (çünü tuUnak dergUerinde ver almıştır Bakanlık müfettişleri, lti.ie.1975 tarihinde ra porlarını Bakanlığa sunmuşlardır. Turizm ve Tanıtina Ba kanlıği mfifettlşlerinin 34 sayfa tutan 16.10.1973 gün ve 7 sa vılı raporu. bugüne degin. isleıne konulmu; değildlr. Müfettiş Oktav îlktz ve Erdil Olcay imzalanvla Turizm ve Tanıt mı Bakanı Tokoğlu'na verilen raporda. Mukadder Sezgin'in Paris'te müşavir bulunduğu günlerdeki bazı yolsazluk ve usulsüzlükler ele alınmaktadır. (Devamı 5. sayfa da)