Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
BASIN Sahibi: Cumhurivet Matbaacıllk ve Gazetecılık adına . . . NADİR NADt • Genel Vayın MUdUrl) OKTAY KURTBÖKF • Soıumlu Yazı Islorı MtldUnl B t L E M DIKMENER • Basan ve Yayan CUMHURİYET lYUtbaacüık ve Gazetecillk T A.Ş Cagaloglu. Halkevl Sok. N o : 39 11 • CUMHURİYKT ISTANBUL TELGRAF ve MEKTUP adresl: Posta K.mısu Istanbul N o : 246 TELEFÜN: i» 87 10 ( Be? Hat ) AHLAK YASASINA UYMAYI TAAHHÜT EDER • BtJKOLAR . Ankara Atatürk Bulvarı Yener Aot Yenlşehir Tel. 17 74 77 25 57 01 • İZMİR Halit Zlya Bulvan No. 65, Kat i Tel.: 13 12 30 12 47 Ü9 • ADANA AtstÜrk Caddesl Uğurlu PasaJ Tel. • 14550 19731 ABONE ve ÎLAN AyUr : 12 » 3 1 Yurtiçi : 540 270 135 45 Yurtdişı 990 495 247,50 82,50 Ülke gruplarına ve agırlıgına göre uçak farkı okuyucu taralından ayrıca ödenlr... Başlık (Maktu) a 3 ve ı» sayta (santlml) 4, 5, 6. 7 sayfa (santlmi) ölüm. Mevlıd, Teşekkür O santlml) Nışan, Nlkâh, Evlenme, Oogura Yaym Havatı (kelimesı) Kayıp (kelimesi) 7 >0 Lira 170 » 14U .İOI) » » r 250 4> 3 » » JJ 5 EKtM 1976 Ikındı Oglo Güııeş 13 02 1617 6 58 Imsak Yatsı Akşam 18 46 2017 517 T A KVi M MSP Genel (Baştaran 1. Sayfada) tUrlll tedbır demokratlk fjaruara gbre ahnır. Sıkıyonetlm ı&e meın leketm ıç ve dış durumurıuu leh lıke vc arızalar oldugu tundirde başvuıulacak blr yoldur. Şartlaı emrediU olmadığı muddetçe memleketln sıkıyönetlmle ıdare edılmeslne lüzum ve ıhtıyaç vok tur » Cumalıoglu, MSP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcı&ı Krbakan'ın sıkıyonetıme r d raftar olmadığmı açıklamasına karşıl'k Başbakan Sılleyman Oemırel'ın son gUnlerde s>ık sık sıkıydnetimdPiı bahsetmesını hatırlatan ANKA muhabırıne, Blz, baailnkıl şartları sıkıyonetlm ıçın eınredıcl btılmııyoıuz • demıştlr. Cumalıoglu, hukümet lçınde sıkıyonetim konusu gilndeme gsl dıgi takdirde MSP kanadının durumu kendl aıasuıda müzakeıe edeceğlnl s.öj lemıştir. MSP Genel Başkan Yardımcıiı Fehmı Cumalıoglu, bu aıaua son gunlerde AP sozcülerl ve organlarının Profllo fabrikasındaki dtrenıs ıle ılgili olarak faorlkatbr Jak Kamhı'yi övmelerlnı eleşttrmlş ve «Kamhi'yı ovenler kendisınln mason looasından arkadaşlarıdır ve konımak ıntiyacıru duyuyorlar. demiştlr. TÖB DER (B«»Urafı 1. Sajfada) ması istenmekle, Ankara Bele diye Başkaru Dalokay'ın gurevln den alınması kınanmaktudır. Türkiye Barolar Birliği D a m s . k hD ö ğ ü s (Baştararı 1. Sayfada) rUrlılktekı &ıkıyönetim Kanunu yerine aynı soıunları yarati.ıaya cnk yabdl tcdbırlerın şlmaıdan alınması lsabetll olacaktır Bugün bllımde •Deınokrasıleıde .sıkıyönetım» ayrıca incelencn, ozgürlüklerle kısıtlamalar aıusıadakl dengeyı, demokratlk dU^Pni zedelemlyecek bıçlmde saptayan araştırmulara rastlanmaktatlır Bazı gerçekler, Anayasa M<tnkemesınu, Yargıtaya ve Asketı Yargıtaya lntıkal eden dosyalarla kanıtlanmış ve yuksek maıucenmierımizin kararlaıı yürurlJk'ekı yasanın demokrasıyı zedeleyen yönlerinı saptanıışlardır. Bu nedenlerle •Sıkıyonetlm sis temımizin demokratikleştırilme s u zaruretınl, nedenlerini, bır dereceye kadar da çozüm yollau n ı kapsayan ılışlk raporu tak dirlerinlze, yonetım kurulumuzun 2.10 1976 tarlh vc sayılı karan uyarınca sunarken, bu konuda emir buyrulacak cahşmalara bir lik olarak katılmaga amade oldugumuzu da arzedcriz • gısal denetlmi mutlaka açıklaıı mnlıdır Böylece, «Sıkıyonetim Kanıınu ile Sıkıvönetlm Komutft nının temel hak ve ozgürlüklerl kayıtlayan, durdurun işlcmlerlnln etkill bır yargı denetimine tabi olma£i ve bu denetimln saglan ması halinde temel hak ve öz gürlükler güvence altına alın mış, hukuk devletınin hem te mel hakların gerçekleştirilmesı ve güvente altına alınması, hem de yargı denetımi gerakleri bu olağanüstü hal rejiminde bıle korunmuş olaraktır » ıBilgen, S. 687). «Her sıkıyonptım rejiminde işlerligi tartışmıısız olan temel haklar ve drgürlUklerin ÖBÜne dokunulmazlık ilkesl, somut plan da, alınaoak tedbirlerd* olçülülüğün, amaç araç uygunluğu nun gözetilmest, anlamına gelir Kokü maddl anlamda hukuk dev letl ılkcsine dek uzanan ölçülülük kuralı çerçevesinde toplum lçln söz konusu somut, günoal blr tehlıkenm onünü alabllmes içın daha hafıt tedblrler yeterli iken, bu tedbirlere basvurulmaksızm doğrudan do?ruya, kestlrme yold.m daha aÇtr radikal tedbirlere, son çarelere başvurulamaz» (Alniaıı Federal Anayasa Mahkemesı, 1964, 385, Serozan'dan naklen, (Baştarafı 1. Sayfad») lum kpslmlerlnde zorla^maktadır. Tıirktş Yhnetlm Kurulunun bu gellşmeyl hesaba katmıısı gereklr. DaniKtklı dfhlıs, işçi kenlmlnde gecerllğlni villrmcktpdlr. TUrkfş'i D(;M konusunda rvlcme (jeçirmek için zorlayan joktur. OrgriltUn sorumluları bu knnuria Anayasal hahlarını kııUanahilirler veya kullanmayabillrleı. Bu kendllerinln blİPLekicrl hlr \»iir. A n u şlkc kokan bildirilprlp kamuoyunu ovalamak artık olası değll. Demokratlk baskı grupl.ırı, slyBRHİ Ikttdarı vnnal volUrdan uymrabnirler; blr kanunun çıkmıısını dnlemeyı» çalışabillrltr; eylfnwı grçebillrler. Bu demnkratlk rejlmlerde blr yoldur, hlr yöntemdlr. Ama TUrktş Kaııun çıktıktan lonrm evleme geçrcekıniş.... ü zaman da İş lşten geçmiş ola. CHP Ankara Valisini (Baştararı l. Sayfada) de v«r aldıgı Ribı, ABD karşılık paralar hpsabını s e u m yatııımı için alablldlgıne kullanmskladır Aynı gün cephe lıükümetlıi'n bu sozde ışçıloıi YSE kamyonla rına binmışler, Mamak va Tuz luçayır'a gıtmt?leı vâ havaya ateş açmışl.irdır. Mamak ÜlkU OcakUtrı B«şkanı "ionra karako la gıderek solcuların ateş açtığı nı ihbnr ctmlş ve ısmlnı vsrdiiji kişılerln yakalanmasını l^teınış tır » CHP örgütü olarak, cephe hü kümetlnın yenıden uygulamnyn. başladıtjı fokak hnroketlîrlne karşı Ankara ılınd" açmoya ka rar verilen «hukuk savaşını» suı düreceklerlni sovleyen Teoman KöprUlüler, bu konudalu eylemleıe geçildigmı belirterek, CHP Beladiye Meclis Grubunun, Bele dlyeyo komaııdolar taraiından yapılan saldırı nedenlyle Ankara Cumhuriyet Savcılığına başvuıUuğunu açıklamıştır. Ankara Valıs.nı, faavcılıga şikayet ttme gcrckçesini de anlatan Köprülüler, temizlık için komandolara görevi, Durmuş Yalçın'ın verdıginı söylemiştir. Validen il geasl meclisi olagan Ustü toplantısında hesap sorulncağını, kbylere gitmesi gereken YSE araçlarının Ankara sokaklarında nasıl dolaştıgını, temızlikte gdrevlendlrileu komandoların ücrut alıp almadıklaıını, bun lara Ucret verıliyorsa neıeden saglandıgını cev aplandıı ınasım ısteyeceklerını açıklaniüjtır. DANIŞTAY'A tAJVURDU TÖBDER yönetıclleri, ma kararının durdurulması ve ıp talı ıçin dUn Danıştay'a başvurmuşlardır. Danıştay'a ba$vuru düekçesinı TÖBDEB avuKaUa rı, Halit Çelenk, llhan Dışçi, Ç<s tin Güner ve Erşen Şansal vermışlerdir. TOBDER avukatları, Danıştaya verdıkleri dava dılekçesinde Valılıgın faaliyetten alıkoyma ka rarına itfraz ederek, bzetle şöyle demişlerdır. .Valilıkçe ileri iüruleıı goıekçelerden hiçbirisi, 1630 sayılı Dernekler Yasasının 43'incı maddesinde göstorilen (faalıyotten alıkunmaı sebeplerl arasında. sayılmamıştır. Valilıgın gösterdiğl gereıvçelerden blrlsi de, 1975 1976 çalışma raporu ıle TÖBDER iıi 1630 sayılı yasanın 35'inci maddesinin 1b fıkrasına aykırı davrandığı lddlasıdır. TÖBDER çalısma raporu, Genel Kurula sunulmuştur Jiu rapor, Yönetim Kurulu'nun gevmış döneme ait çalışmalarını içrrmektedlr. Gonel Kurulda hükümet komiseri bulunmuş vu ayrıca emnıyet yetkllilen ses alma clhazları kullanarak topıantıyı lzlemişlerdir Ayrıca, bu :apor kitap halinde ba&ıldığı lçm Basın Savcıhğının incelemesinden de geçmiştlr. Gerek Genel Kurula su nulan çalısma raporu, <je:oksc Genel Kurulda yapılan oteiıı faaliyetlerden ötUrü, dernek ya da »orumlıı yöneticiler hakkında bugün hlçblr »orüşturma açılma mıçtır. TÖBDER'in proleterya dıktatoryasını egemen kılmak ıçın sıyasal ve ldeolojik bir müoaafelenin lçinde oldugu ve bu neUenls TCK'nun 141 ve 142. maddelcıınin ıhlal edildiğı anlanıınJ.ı one sürillen gerekçenin hıçbır clayanagı yoktur. Bu gerekı.e one sü* rülürken 24 25 26 temmuz 1976 tarihlerinde yapılan Genel Kurul'da çeşitli gruplarca aaftıtılan blldirl ve raporlar tsas alırmıştır. Bir örgüt, ancak kcndı tüzel kişlliği adına yapüan tauiıyetlerle ahnan kararlardan sorumlu tutulabılir. Bu organlar tarafından verilmemis kararlardan ve yapılmamıs faalıyetlerden ötürü, dernek tuzel kişlligıni so rumlu tutmak, hukuka vo jasaya aykırı düşer. TÖBDER'in 1630 sayılı yasanın 35. maddesinin 11a Iıkrası hukmüne aykırı nareket ettığı, yani dernegi temsilen deınuk umaçlarına uymayan toplanu ve gösteri yürüyüşlerine katıldıgı vo baska orglitlerı de, bunlara ı s tırak ettirdiği gerek^eler arasında yer almıştır. Toplantı ve gosterı yürüyüşleri lıakkı, Anayasanın 28. 'nmuuesınde yer alan temel hailarc dır. Yasal şartları' yenne lerek yapılan toplantı ve t,osterı yUrüyUşlerlnden ötUrU suçlamada bulunmak, anayasal blr hakkın kullanılmasını jngellemek anlamını taşır. Dernek tuzüfiünün <i'uncu maddesinde TÖBDER'in amaçları aıaamdîi • însan hdkları cvronsel boyurjıamesı ile Anayasamızın mlllı, demokratik, laylk ve sosyal hukuk devletı kapsamı ıçinde îaauyet gösterecegı» belırtılmıştır Kamuoyuna da geniş^e yan&ıdıgı gibi, devlet memurları ıçln de görev yerlerl değiştuilmek, gorevden uıaidastırılmak, g ö ı e vlne son verilmek bıçımıncia en yoğun ıdari lşlemlere konu olan gürevlüer, öğretmenler olmusıur. DUzenlcnen ttlrlU salduılurda çok sayıda ögretmen yaraıanmış ve 6 öğretmen öldUrulmü^tür. Geçim dllzeyleri bugünün kosullanna göre çok düsUk olan bu meslek mensuplan, ailesı vn çocukları lle birlikte bır t.vhğa mahkum edilmıslerdir U^retmenlerin bu tUr tehlikeler vı> ugıı yaşam koşullan karşısında, yasal çerçevede tepki gostermelerlnl, amaç dısı blr faalıyo*. saymak olanaksız oldugu gıbi dernek Uyelerlnin haj'atına aıa. olan faşlst baskıları, örgütü ıl(',!lendlrmeyen blr konu olarak gbr mek ve göstermek de tutaılı bir tutum sayılamaz. Bu faaliyetler dernek tüzugUnde yazılı amaç maddesıne >üzde yüz bir uygunluk göstermentpcilr. Vallllkçe gösterilen gerekçelerden sonuncusu, devlet m e m m u n a yasak olan polltlkayı gUnlüK bir nıeşgale halıne getirme ıdcuusıdır. Burada dernekler içın yusaklanan polltıka, lktldar etıafında mllcadele ve lktıdar n>üc'ı>delesidir. Dernegin bu tuı herhangl blr laallyetl olmamı?tır «57 sayılı yasa ıle devlet memurları için vasaklanan polıtıka, yargı organı kurarlaıımltı, iktidar ıçln ya da ıktıdar etra(ında mücadele olarak tanımlanmıştır. Çeşitli vurt sorunLııı Uzerınde gorüş açıklamanın yasak lanan anlamda politlk tauiıyf olarak nitelendirllmest olanaksıxdır Anayasada yer alan düjUiu e ve düşUncesinl açıklama ozgürlügtl. gerçek kistlere oldu&u gıbi tüzel klşllere de tanınnuş bır haktır TÖBDER amacını ve laaliyet konularını ügllenrtiıen yurt «orunları tlzerlnde ?anıan zaman, Anayasanın düzen!edı*ı bu haktan yararlanerak görüş ve Onerilerlni açıklamıştır Ancak bu görus ve önerilctı devlet mcmurlanna yasaklanan politık faaliyet olarak dejerlendlrmak ynn lıştır. Kaldı kt, dornek tü^el Kislliginl, devlet memurları lçm konulan kısıtlamalar içerısınde dtlşUnmek sor konusu olumaz Valiliğtn bu noktaya illşkln defterlendirmesindPkl i^abetslzliit açıktır.» vercrek, Vallllğın ıstegıni uerı çe vlrecek, yahut da Asliye Ceza Mah kcmoslnde davu açacaktır Der nekleun kapatılmasına veya açılmasına İllşkln karar Asliye Coza Mahkpmelerince verilmektedlr GAZIOIHU'NUN ELQTIRUI TÖBDER Genel Başkanı Gtil tekin Gazıoğlu, dtln bir demeg vererek, Başbakan Demirei'in TÖBDER'in kapatılmasına 111$ kın sbzlerlni yanıtlamıştır. Ga zioglu, Başbakan'ın, «DGM'"e ha yır demek, TÖBDER'ın çöıevı ve gayesl değıldir Bu durumda gayesinln dıçına çıkan dernegl kapatma vetkısinı. Dcrnekleı Kanunu'nun 45 maddesine dava narak kullandık» seklinde sb7İP rini ele alarak, (>unları srtylernlç tlr • TÖB DER'ın faaliyetten alıko nulmasmın sebebı, DGM yat.a tasansına karşı çıkması ve 'ooylece amacını asmasıymıs. Ve bu işlem Dernekler Yasasının 5. maddesinde bellrtllen yetkiye dayanılarak yapılmıs. Dernekler Yasasının 45 maddesinin amaç dışı faalıyetle ılglsi yoktur. Dernekler yasasında bu ko nuyu duzenleyen madde 35 >n<ıd dedir Kaldı kı, TÖBDER'in DGM'ye karşı çıkması, amacına ters degıldir DGM konusu Tür kıye dc bütün kuruluşları, tişıleri ilgllendirmektedir. Basbaka nın mantıgına göre DGM Işçıleri, köylülerl, memurları, bgrencileri ve ögretmenlerl Hgilen dırmiyor ö y l e ise DGM'yi ger çekleştirmek için neden Merlisler olaganUsttl toplanıyor? Kal dı kl bugüne degln 500'Un üstünde TÖBDER uyesi bgretmen DGM'lerde yargılanmıştır 6 öğ retmpnın ve yüılerce öğrenrinin, ışçının katillen normal mah kemelorde blle yargılanma'lı. Çünkıi katilleri yakalanmadı. Ba^bakan Demirel, ögretmenlerm butün yasal gereklerl yuri ne getirerek yaptıkları kitle gös tcrilerıni, sokağa dokıilmek )larak nltelendiı iyor ögretmenler demokratlk ve yasal haklannı kullanırken, SUleyman Demirel'den lzin almak zorunda değlllerdir. Turkiye bgretmenlerinln öncil dpmokratik brgütü TÜB DER, bugüne kadar yasalar çerçeve sinde faaliyet göstermlştlr 110 bin uyesinin ekonomik, demoira tik taleplerini savunmustur Bas bakan Süleyman Demirel'in >mri, Ankara Valisinın kararı ıle TÖB DER'in faaliyetten alıkonulması tamamen polittk b<r karardır. Yasal hlçblr dayanajh yoktur Bu haksız uygulamarnn durdurulması için, Danıştaya uaş vurduk. Üyeleri hakkında Ûanıştay'a binlerce dava açan \e olumlu kararlar alan TÖBDER'e diş bilenmesinin sebebi budur. Ayrıca tüm yasal girişimler yapılacaktır. TÖBDER'in ve TÖB DER'll llyelerin gasbedilmek ıstcnen haklan sonun» kadar savunulacaktır. V». Tüm demokrasılerde ögretfnpn lerın ve nıemurlarm sena.ka hakkı, grev hakkı varken, Bnş bakan Demirel, Turkıye ögrp' menlerinde dernek kurma hakkı nı bıle çok görüyor» Tinusı (Baştarafı 1. Savfsda) manın sorumlulujtunun soldakl en büyük sıyasal kurulus olan CHP'ya düştUgünU sövleyen Tİ mlsi, «CHP, demokratik güçlerin onaylayacagı blr program getir sm, bunu kabul cttırsın, TBP se çimlere girmevebılıı • demiştir Timısi, «Bıı gerçekleştirildigi takdirde, )i77'dc faMzml bir da ha dırılmemek iuere vere vurabılııız» demiştir TlmlM konuşmasında, parti olarak 1973'to CHP'nın tek başına iktidar olrrmsı ıçin çalıştıkl» ıını, ancak bunu başaramadıklnrını belııtmiş, CHP'nın MSP'yle bıılıkte koallsyon kurduktan son ra iktldardan ayrılmasını eieştırmiMir TlmlM, CHP elde ettiftl mpvzıvi terk edıp gıtmemellydl» demiştir Daha sonra soz altın ve Tlml siye cevap vefen CHP Erzincan Senatorü Nıysyi Ünsal TBP'nin 1973 spçimlerinde çeşitli yerlerde aldığı oylarla Halk Partlslne onemli bir kayıp verdirdıginl, TBP seçimlere Rlrmeseydi, CHP nin V) mılletvekilı daha çıkarabllecegini söylemısllr ONERGESi • •• Pıofilo (Basterafı 1. Sayfada) Niisamettln Boga (Temsllci), Yıl dıray Akın (Temsilcı), Alhas Yıl dırım (Temsilcı), Adıl YUcedağ (Temsilci), Bahrı Yıldız. Mahkemenın serbest bıraktığı işçi ise Kemal Eser'dır. Tutuklanan işçılorden Nlzamet tin Boga gb/altma alındıktan sonra polis tarafından dövüldü ğünü ve bir dlşinin kırıldıgmı soylemiştir. Tutuklanma kararından sonra ışç:ler, mahkeme kapısırıdn bck lpyen eşlerı ile kupaklaşmışlardır Tutuklanan ışçıleıın eşleri gözyaşlarını tutamamış.luı ceza evine gidenlerln arkasından ağla mışlardır Tutuklanan sanık işçilerden Bahrl Yüdız görevli pollsl taoan ca lle tehdit ve görevlıye menfi mukavemetten mahkemeye sevk edilmiştir Ancak tabanca bulu namamıştır. Diger altı İşçi ise «İş ve çalısma hürriyetini cebren kısıtlamak ve işgâl (TCK 201), Gbrevliye mukavemet (TCK 258/13), Kanunsuz dıre nışe teşvık ve tahrık (275 sayılı yasanın 54. maddesinin ılk bendı), ö l ü m l e biten kavgaya daiıil olmak (TCK 464.) maddelennden mahkemeye sevkedıimişlerdır Toplum Suçları BUrosu sanık ış çıler hakkında kamu davaiınm yakında açıUcagını bildirmıştlr. RAPORDA NELER VARt Dziaşma (Baştarah 1. Sajfada) paztr Eünleri köy koy doiaştıgı topladığı çok sayıtia kımseyı, Ka rayollan Konya örgütunde '<lş çı» olarak çalıştırtnak uzere Kon ya'ya getirdıfiı açıklanrnı^tır YOL İŞ Pedera«iyonu yetlOUlerı nın veıdıgi bılgiye göre, «Benı kımse buradan kaldırmaa. Buna kimsenln gücü vetmez.» dıymı 3. Bblge MüdtlrU Utnar, yenıden makamına oturmuştur. YOLIŞ Federasyonunun bır yerkıhoi, protokolun geçersiz hale geklıgi nl dogrularken, EÜnah blzden gıtti Yasalan çığneyen, onlar. Hakettıkleri cevabı alacaklardır.» denıiştır Eomando (Baştarafı 1. Sayfad») Olay yerine daha sonra gelen güvenlik gorevlilerı yerde çok sayıda boş merml kovanı bulduk laımı, gözaltına henüz kimseyt almadıklarını açıklamışlardır ö t e yandan. Tıp Fakültesi Dekanhğı, Temel Bilimlcr Fakültesi'nde ögretlme bir gUn ara verıldıgini açıklamıştır. Dekanhgın bu kiranndan sonra fakülte binasını boşaltan ögrenciler okuldan ayı ılmışlardır TUrklye Barolar Birlıglnm 10 sayfallk raporunda, glriş bölümunde şöyle denılmektedir «Memleketımızde «örfı idaıe gelenegU lle başlayan ve «sıkıyönetlnı uygulamalaıı» lle, gerçek hukuki nıtellgini yitıren, hukukun deftıl, sıkıyönetimin huku ka UstUnlugü yolunda yanlış bır kanaatin toplumda yer almasına sebep olan «durum»un gözden geçlrilmesl zorunlu hale gelmişür. Bu duıumdRiı şlknyet.çı olanlar sadece avukatlar deglldlr dok trin de şikayetlere katılmaktadır Mllletlerarası Hukukçular Komlsyonu TUrkıye'dekl sıkıyonetlm uygulanıası hakkında Cenevrede yayınladıgı 1411.1971 tarlh11 rapurda şunlara Işaret edivor du. «Türkiye'nm samımı dostu olan Mllletlerarası Hukukçular Komisyonu, bu memleketin yayaş yavaş cn soylu geleneklerinı tçrk etmesinden uzıuıtü duymaktadır.» TBB Genel Kurulunda alınan ve Yonctim Kuruluna gerekli ça balarda bulunmak talimatını veren karar bu açıdan da önem kazanmaktadır llgilı merclleıe yapılan başvurmalar ve uyarılar, özellıkle şu Uç konu üstunde toplanmıştır Sıkıyönetim ılanı tasarruflannda zaman zaman lakdırın makgat dışına çıktığı, hakların bzüne dokunulduğu, sıkıybnetlm nıahkemele tinln anavasal dayanagı olmadıRaporda '''lırk hukukçulardan «Ja görüşler yansıtılmaktadır T Barolar Blrllgı raporunda. abartılmış «kamu dUzeninln lhlâli» kavramını «milll gtlvenliğln tehllkeye glrmesi» kavranına katmanm olanagı bulunmadığını belirtnıekte, «mahkemelerlnıtî'ln içtihadı bu ayınmı sezmlş /'.bldir» dlye eklemektedir Raporda, tstanbul Hukuk Fakultesl raporuna gönderme yapı larak, yargı denatlml llkeslne do ğinilınekte ve söyle d»»vam otlll mektedir «Anayasamızın «yargı deneti mi»ne bunca önem verişinın ne denı kışı bzgürlüklerınln yok edilmesıni, Anayasaya aykırı ka nunlar ve kanunlara aykırı eylem ve lşlemlerle klşilerin hak lannın tahrıbinl engellemuk v? hukuk devletını gerçekleştırn.el; ten başka bir şey olamaz Bu ı'<,ı dan yargı denetimmı s.ıığlıyaı ık kışl bzgürlUgunun en ufak bir tahdıdınl dahi cngellemeyl nmaç bllen lıürrlyetlerin dtlzenlpnrrar açısından en uzak ihtimall dahl düaunerek SIKI kayıtlar getuea 11 maddeyı kabul eden bir Anayasanın, özgürlUklerl tümden as kıya alan sıkıyonetlm rejimınitı ilanını ve ışlemlerlnı yargı de netimı dışmda bırakmış olmıi'« düşünülemea Aksini ilerl sUr mek, Anayasanın kendi temel eğilimi, sistemi ile çellşklye d'ış tujünü ıddia etmek anlamına ge lır. Oysa, Anayasanın kendl İçin de böyle bır ıç çelışkiye düc'ü JünU gösterecek hlç bir beı:rtl mpvcut değildır » SIKIYONETİM MAHKEMtlERi Raporda, sıkıyonetim mahke melerl kurma yetkİRİnln Milli Savunma Bakanlıgına tanmdığı belirtilerek, bu konuda duraksamalara rastlandığı kaydedilmek tc, «Sıkıybnctım Mahke.ınesl kur m a yetklsinin anayasal dayanagı 7 var mıdır Bu mankemeler Ana yasal kuruluş degll lseler, yargı lamalar a'.keri mahkemelerde ml, genel mahkemelerde mi görü lecektir?» dlye sorulmakta, «Ko nu, sadece sıkıyonetlm mahke melerı hakımlerinın atanması ve bu mahkemelere ılişkın sorunlaı degildir. Asıl konu şudur. Sıkıyö netün Malıkemesi kurmaya Anu yasamız olanak tunımış mıdır?» dije sorulmakta ve söyle devam edllmektedir • Anayasamızın sıkıyonetim mahkemesı kurmak yetkUtal « mdığını farzetsek dahl olaylar ve faillerı belli ulduktan tcntd, 1dan emırle haklmlerln taylnı, degıştlrllmesı btçimindekl uygula manın Anayasaja uygun oıdugu iöylenemez.. Barolar Bırligl raporunda şu görüşlere yer vcrllmektedır: .Sıkıyonetim mahkemeler! Anayasanın 138. maddcsl anlamtnda askerl mahkeme olamamış* lardır. Sıkıyönetimin llan bebebi açıklanmasından sonra sıkıybnttlm karargâhımn kurulması ile birlikte Sıkıyonetim mahKemtlerl.nin kurulması, haklm sınılın dan olmayan başkanlıgın seçllme sl, hakimlerin bazı ölçülere göre tayinı gerpk esas, gerek şekil açı sından «Tabil hnkim» Ukesır.e aykırı dtlşmektedlr Anayasa koyucusu izahsız tutarsızlık içlndcdir. Sıkıyonetim mahkemeleri 128. maddede gbbterllpn anayasai^ KufUTUşlartlan degildir Buna karşı AnaydSJuın geçici 21 maddesinde •Sıkıybnetlm mahkemeleri»nden abz dclilmektedlr Anayasanın bünyeaınde varolmayan bir kuruluşuın •geçici. maddelerde nasıl sbz edillr'' Maksat, dolaylı yoldan bu mnhkemclere anayasal iltel'Jt vermektlr. Kunuyu şuylece açıklamanıiz mumkundür Sıkıyonetim sona erdlkten ı o n ra da bu mahkemelertn yetkısınin süreceğinl öngören 23. maade Anayasa Mahkemeslnce lptal edllmlştl Anayasaya eklenen 21 madde ile «Sıkıyönetimln Kaldırıldığı tarlhte sıkıyonetlm mahkemelerinde görülmekte davalar sonuçlandırılıncaya bu mahkemelerin görev ve ycıkileri devam eder • Bu «geçici» maddenln "Blr defaya m a h s u s . oldugu keslnlikle anlasılamamaktadır O halde geçici bir maddeden faydalanarak bu mahkemel t ı i «Anayaial kuruluşlar»dan sayan blr anlayış isabetll olamaz » AHMET YILDIZ Halkevleri Genpl Başkanı ve Tabıı Spnatör Ahmet Yıldız, mıl lıyetçi cepheyi «vatan ccphesınin hortlagı» olarak nıtelemiş, halk» kaışı olduftunu belırttiSİ bu cep hrve va tesllm olnoaftız, ya sn va^ncaftız» demis «DGM 8 10 sünuülü Demirrli/min davandıflı sıınyu VP mı(*fer vardımıyla Amvn"'iva soktuftu bir civıd r > » şeklindp konusmıı^tur Halkevler) Genol Başkanı Övle bir doneın yaşıyoruz ki TBMM'yi çalıştırmamak vıırtsevprlık halıne gelmiştır» d«mıştlr POLİS TABANCALARI Avrıca Toplum Suçları BUrosu işçilerden Yakup Keser'in «İU müyle sonuçlanan Profilo olayında görev yapan polislerln ve polis şeflerinin kimlıklerlyle tabanca numaralarının Emniyet MUdürlügU tarafından blldlıılme mesl uzerine dün "eni bir v»rı yazarak bu ısteklerinl tekrarla mışlardır Öldürülen işçi Yakup Keser'in vücudundan çılcaı ılan mermi, görevli polis memurları ve şeflerinin tabancalarıyla labo rttuvarda karşılastınlacaktır. Bu arada CHP Denizlı mılletvekilı Hudal Oral, dun Meclı* Başkanlığına başvurarak, Bışbakan Süleyman Demirel ve Içişlerl Bakanı Oguzhan Asiltürk hakkında Meclis t,oruşturmas>ı açılması lstemindB bulunmuştuı. Oral soruştuntıa önergosinde şöyle demiştir. «Ankara Beledıyc temızl.K işçılerı Uc aydır Ucretlerınl ve bırlkmiş ikramiye ve tazmuıatian nı alamamuktadırlar, hdkümet, bazı AP'll beledlyelere parj vaıdımında bulundugu halde CIiP'nln jönetimınde bulunan A n k ı ı a Beledlye&i'ne halka baikı yapmak ve cesalandırmak suretiyle sıyasal çıkar saglayabilecoğını ıımarak yaıdım etmemekte vo £ e lediye Başkanuıı zor duruma duşUrerok, geçmiş sıyasal tarıhımizde ender görülen ve 1351} ıbtilalinin gerekçesinde yeı alan partizanca tutum vo davruııışlannı sürdürmektedır. Içişlon Bakanı'nın Beledıye Başkanı Vedat Dalokay'ı görevinden alma kararı Anayasaya ve yasalara aykmdıt. Gbrevden alma İçin gösterilen gerekçelerin hukuken ucvorligı yoktur.» Gerekçesinde Başbakan Süleyman Demirel'in de İçışleri Bakanı AsiltUrk'Un eylemlerlne katıldıgını belirten Oral, «^siltürk, slyasal çıkar saglamaıi, Ankara halkını CHP'je oy vcrdlgı içın cezalandırmak istemlştır. 1çişlorı Bakanı'nın eylem ve lşlemlerlne aynen katıldıgını neyan eden Süleyman Demirel'in de haklarında Meclis soruşturması açılması zorunludur» demiştir. KONU DANIŞTAYDA Eorotüfk (Baştarafı 1 Sayfada) ması konusu Uzerınde duıan Korutüık, bunun Ttlrk SıUhlı Kuv votlerı VP Türkıye Cumhıırıvpti için büyük bnem taşıdıgını anlatmi!»tu. Cumhuı üa&k(Uiı Koı u tüık liderlık uzerine gorU^enıu açıklarKen, «Atatürk sa'lv L Türkive'nln defiH. n^rın en btivUk adcfrnidır» '^fe^findf/ /ofiu,,hıu'î tur Koruttıık, «Biz Harn Oku lundan yetişenlerl, Atatürjc llkelerine musallat olan her tUrlll kö tülUğün psınzehın olarak <oıılyo ruz» demıştlr GAIATASARAY MÜHENDISLIKTE Galatasaray Mühendislık Yükeek Okalu'nun dün çok erkeıı saatlıirtle ,bır, grup kojnando tarafmdJiı t^gal "ddıhp,* atekı og rencllcrln içerı sokulması engellenııu> taşlı ve sopalı kavga çıkmıştır Taş ve şl^e atma ile sürdurUlen kavga olay yerine kısa sürede gelen güvenlik kuvvetle rınln mudahalesı ıle son bulmuştur. Güvsnlık kuvvetleri okula komandolar tarafından sokulmak istemeyen ogrencilere, okulda bğretımın olmadığmı ve okulu terk ptmelen thtarında bulunup ogrenalerın okul bahçesını boşultnıalarını saglamıştır. Okul ldaresi olaydan sonra okulda ögıctlme bir gün daha ara verildlğıni açıklajan bir duyuru yap PROFİIO'DA tŞBAŞf ö t e yandan, beş gün dnce kan lı polisişçi çatışmasına sahne olan Profilo Fabrıkasında dun ış verenin kararı lle üretim başlamıştır. Hasarın glderilmesinden sonra Profilo lşvereni, Uretlme başla ma k t r a n n m işçilere sözlU olarak duyuruldugunu 1850 lşçıden dün sabah 1600 kadarının iş başı yaptıklarım açıklamıştır. İşveren dıger işçilerın de ya duymadıkları lçln, ya da benzin sıkıntısı sonucu araç bulamama ları nedenl ile lşe gelememış ola blleceklerlni, işveren olarak daha öncc çıkanlmış olan 18 işçi dışında, idarece açılmış olan soruşturma sonuçlanıncaya kadar 75 civarında işçlye işbaşı yaptırmama kararında olduklan n ı blldırmiştlr. İşveren 75 İşçi nin lşe alınıp alınmaması konusunda ancak soruşturma &onuçlandıktan sonra bir karaı ala caklarını, polis ve adli soruştur maya bağlı olarak ayrıca blr ışl e m yapılmıyaragını soylemiştir. İşveren ayrıca bundan sonrası içın normal bir çalısma düzcnl umduklarını belirtmiştlr. Profilo Fabrikasında Uretlme dün çok yogun bir polis kontro lünde başlanmıştır. Fabrika çev resini sarmış olan kalabalık bır polis toplulugu, daha önce İş akldlerl feshedılmiş ve işverenın idarl soruşturma açtıgı bildirllcn lşçilerin içerl glrmemesı ıçln çok aıkı bir arama sUıdürmüş, her tür giriş çıkışı kontrol altına almıştır. Emniyet vetkilileri, dışardaki işçllerin digerlerlne iş başı yaptırmak istemediklerlni, ancak polisln bunu engeledlglni öne sUrmüşlordlr ö t e yandan işçilerın Uyesl ol dukları M A D E N t Ş Sendikası' nın bblge temsilcillgınden vsrılen bılgiye göre, iş yerinl daha once suıeslz tatli eden İşveren ışçıle re işbaşı çağrısında bulıınmamıştır Bu nedenle de bırçok ı? çı haberslz oldugundan ise gide memiştır. Avrıca polisçe KÖzaltında tutul cluktan sonra serbest bırakılan 550'nin Uzerindekl lşçlnin, polis tarafından çok aftır iskenceve ugradıklannı anlatan Sendıka yönetlctleri, işçilerden blrçogunıın çalısatnıyacak kadar agır işkence yaraları aldıklarım belirtmlslerdir Sendlka yetkililen , suçlulukları mahkemece sap tanmadıkça işverenln hıçbir ış çinin İş akdlni 17. maddcye gbre fp^hedemiyecegını, işbaşı vaptırılmıyanların bu tür bir işlemle çıkarılmaları halinde ışlerine do nebilmelerı İçın yasal vollardan dlrenileceglnı açıklam. ..lardır. ISÎANBUL'DA SORGULAR TÖB DER Genel Merkezi ile birlikte kapatılan TÖB DER Istanbul 3ubesı Yonetlm Kuıulu üyesı beş kişinin dün sorRiıları yapıunıstır Kapatma kararı lle ılgill olnrbk blr açıklama yapan Istanbul Şubesi Başkanı Talıp öztürk ppiıel meıkez ve şube olarak, kapatma kararına karşı yasal girişimlerın yapıldıgını açıklamıs, özetle goyle demiştir: «Bu kapatma gerekçesi tutaraızdır. Yasa dışı faaliyet gosteren TÖB DER değil, yasalhgını yıtiren MC'dir. Bu davranış onur lu bgrelmen orgütüne, ilerici ogretmen mücadelesine indırilınış blr darbedır. Bu hareket öjretm e n kltlesinın bütünlügUne yönelık bır harekpttir » HAVA HARP OKULU Hava Harp Okulu da yeni og retim yılına dun du/enlenen torenle glrmlştir 23 «fretim yılının başlaması nedenıyle saat 9'da Atatürk Anıtına çelenk konulmuş, bunu saygı duruşu vı l v tlklal Marsı'nın soylenmesi izlemiştir Okul koııuıtanı Tdıngeneral Tevfık Alpaslan törende yaptıgı konusmada, zamanımı?da en büyük lehdıdinın havalardan geldiğlnı belirteıek, Bu nedenle Türkiye Ege'de bUjük blr askeri güç bulundurmak zorundadır» demiştir TUmgenernl Alpaslan konıışmasının sonunda ögrencılere başarılaı dılemıştır Bu arada Ha\a Harp Okulu blrinci sıraf ogroncileri de törenle und lçmişlerdu mıştır. KOMANDA İîGALI Kadıköy Mlmar Mühendiali'ıt'te bir grup komando dün sabah okulu ı&gal edince dlğer bgıenriler ıçeri girememlşler, bu yüzden oğretım yapılamamıştır Komandolar taratından ı^eri 3 o.uı)madıklarını ttne süren öftrencller, komandoların okula çok erken geldıklerinı ve öftretimi engellomek içm her luılü baskı ve ısgal yolun.ı başvurduklarını soylemışlerdır Acıbadem'dekı Mimar Mulıendtslık Okulunun kapısı önünde toplanan ögrenciler okul ıdaresinın ilgislz kaldıgını bellrtrrek komando lşgali karsısında onlcm almayan güvenllk kuvvellerinın tavrını protesto etmek ıçın bugün vellieıle birlikte okulda bir toplantı yapacaklarını bildiımışlerdir. Okulu dğle Uzerl terkeden Komandoların Kadıköy Meydanına dek bır gösteıl vürü'tışü vapUıslarını, ancak gerek okulu ıigai t>tmelerı gerekse izinslz yUrüvüşlerı sırasında güvenlik kuvvelleri nin sadece seylrcl kaldıklarını ıle ı ı sürpn devrımci bgrencller olftyı protesto ettıklerinı basına vazılı bır nçıklama ıle dııvurmuşliTaır. ö t e vandan Kadıkbv Mlmar Mü hendislik Okulu tdaresi koın mdolar okuıu terketıikten oııra ıdarenin dgrotıme bir gün tıra ver diğlni açıkiamıştır Dalokay'ın D^u^tay Başkar.lı ğma yürutmenin durdurulması ve lptal ıstemiyle verdiği dilekçe dun Danıstay Beşlnci Dalıesı np havale edilmiştir. Danıştay Bfşincl Daıresi, memurlarlu ııgill «yürUtmeyl durduıma» ışlemlerlne bakmaktadır. Danıştav Beşıncı Dairesinin kanun sozcusu işlemle ılgılı laporuııu /ıa zırluyaralc goıuşünu saptayıp >.u rula verdikten sonra Beşlnci Dalıe, konu u^ennae kaıaıı.u bildırecektır. Dunı>Uy Beşıncı Dairesındon karaıın bu halta sonuna doğrıı çıkabılecegi f>anılmaktadır. ı3anıştay'm kararına kadar, Ankara Beledıye Başkanlıgını, Beıodı ye Ba^lum Vekılı CHP'lı Erol Saraçoglu yürütecektir. MSP'li Içlşleri Bakanı Oguzhan A&ıltUık, Pakıstan'da temell atılacak olan Büyük Camlnın temel atma törenıııe gıdecek olan Ankara Beledıye Başkanı Vedat Dalokay'a pasaport vermemlş, pasaport lıazırlıklarımn da durdurulmasını emretmişri». Pakistan'da yapılacak BUyıık Ca mının nıimarı olaıak Vedat I)alokay, Züllıkâı Alı Butto'nun çag rısı U/erinc 11 ekımde Pakistan da bulunataktı. Torene, canu için en büyük yardımı yapını^ bulunan Suudi Arabıstan Kralı da katılmaktadır. Ankara Beledıyesi, Içlslerl Bakanlıgına yenıden başvurarak, Vodat Dalokay'ın Pakistan'a iielediye Başkanı olarak degıl, bzci bir çağrı Uzerine gldeoagıni bıl dirmış ve pasaport verilmesiın ıstemiştir. DENIZ HARP OKULU'NDA TEPKILER SÜRÜYOR Turkiye Üirllk Partisi (TBP) Genel Yonetlm Kurulu son yaptığı toplantıdan sonra yayınladıgı bildirisinde, iktidan «Bir rejtm bulıranı yaratmak gayreti ıçinde olmakla» suçlanmıştır. Bildlrlde, iktidarın demokratik muhalefeti bastırmak ve halkı susturmak ıçın baskı yollarına başvıırdugu belirtilerek, «İktidarın toplu işçi kıyımları, memur kıyımları, gençlik uzertndeki baskı ve yıldırma tedblrleri ve halk arasında husuınet yaratan tertlpleri, demokrasimirln geleceği vönünden endi^e vericidlr» denilmıştir. Mlmarlar Odası Yönetim Kurulu da yaptıgı açıklamada, Dalokay'ın gorevden alınmasıyln An kara hnlkmın cezalandırılmak ıstendığinı one sürmuştur Tüm Uruverslte Akademl ve Ytıksek Okul Aslstanlan Birligı Genel Başkanı Ahmet Ealamlr, TÖB DER'İ kapatmanın, «teçl sı nıtını, devrımci mücadeleyi Hilen omuzlamakta oldugu şu günlerde mUttefiklerlnden soyutlama girişimlnln en açık blr brnegidır vc tınlamlıdır» demiştir. Türk Tabıpler Bıriigi Merke/. Kon&oyl Başkanı Dr. Erdal Ata bek ise, TÖBDER'in kapatılmasını, slyasal İktidarın vanlıs girışimlerine yönelen haklı tepkılerı susturmak ve demokratllı öz gürltlklerl kısıtlamava vöneiin bir baskı hareketi olarak nltrıerdır Elektrık mühendislerıni terısl len yapılan açıklamada MC iktidaıı yargı organlarının yetkilerini üstlenerek, örgütlenn kâpatılması kararları almakla îuçlanmış devamla şöyle denllmlşUr: «Elektrik Mühendislerl, 1961 Anayssasının düşünce özgUrlügU, herkese eşlt egltim olanagı, (,alışanlara insanca vaşam koşullarının saglanması, saglık nizınotlerinden tUm vurttasların vararlanması ilkelerl uv(rulanmıi''ken. demokratik ve layik hukuk devle tl oldugumuz lktidarca benimsen merken, Danıstay kararları cıgnenir, TRT v.o'netlml yasa dışı lşgalde tutulurken, Basbakanın, (Anayasa ongrlrdufU ırin DGM'vi getiıiyoruz) savını ınanduıcı bul mamaktadylar » HAKLARIN OZÜNE DOKUNULMAZIIK Türkiye Barolar Bırügi, sıkı,'O netım uygulamaları urfirın'Je du rarak raporunda sunları ooılrtmektedır: «Anayasamız (124), <Sıkıyonetlm . halinde HUrrlyetlerln na sıl kayıtlanacBftı veya durdurulacagı Kanunla gösterlllr» de mektedır. Bu hüküm «Kanuı: te mel hak VP hürriyetleri» ı)7İıne dokunamaz» kuralına Utslna getirmemi^lıı Her ne kadir ka nunun gerekçesinde •Anavasa 11B tanınan hak ve hürrlyetlerin Hıü ne dokunulmamıştır» denılın "te ıso de gerek ıtanunun metnı r>erekse uygulamada RorUlen «>rnekler bu Rerekçeyl yalanlamış lardır Anayasamı/da kulldnılan «hurrıjetlenn durdurulması» terımıni «Hakkın özüne dokunulmazlık» ıle bağdaştırmak s;erekliaır. Durdurma geçici de olsa ÖZP dokunur. Anayasnmı/ (124) nkıydnetım de «HUrriyptlerin kayıtlanacaftı ve durdurulacagınnı kabul etuglne «ore, kayıtlanmış ve durdurulmuş «ÖrsjUrlüklcr» ile «Hukuk dsvletmnı bagdaştırmak çareleri aranmalıdır Ilk etkin çare btltün karar ve işlemlenn yargı denetımlne tabi olduğu kuralmı gerçekleştirecek açık hükümle ıın sıkıyonetim kanıınunda da gösteıılmesidır. Sıkıyonetim komutanlıgının i^lcmleıının yaı TABİI HAKiM IIKEİI ZEDELENIYOR TUrklye Barolar Blrliği uzm»ııların gorü$lermi de yansıtarak «tabıi haklm» konusunda gdrüsünü şöyle bellrtmektedir• Bu mahkemelerin hakım üyolerl lle savcılarının 1402 sayılı kanunun 11. maddesinde belırtılen kuıulca, subay sınıfından o lan Uyclerln Genelkurmay Başkamnca seçilmelcrı ve atanmaları onlara bir «yasal guvence» getırmemiştir. Anayasa MahKPmesının hakim üyelerin •hâkim temlnatı»na sahip olduklan yolundakı kararına katılmak mumkün degildir. Kaldı ki subay Uyenın hıı, blr teminatı yoktur. Subay Ujcnın Paşkan» oluşunun etklleıı uyi4ulanwda büyük sakıncalar göstermlştlr. Bu mahkemelerin üyt ve iavcılurının sonradan atan ması, bagımsızlık ve temlnat bır yana. kumuuyunda bu yargıçların tarafsızlıgı konusunda »Upüe ler uyandırmaktadır. Uygulama açıkça göstennıştır kl sıkıyonetlm malıkemelerl idarı emrln etklsl altına ahnabllmış tir Hâklm Üyelerin atanmalarında, dava devam ederken göıünur sobep olmaksızm, deglştlrllmelerinde aynı yerdekl blrden ziyade mahkemenln kaldırılmasında cıd dl kuşkular duyulmuştur. laraf sız haklm yerine görtllecek davanın konusu suçun fikrlnce karşısında oldugu bılinenlerın seçılriiRine örnekler az deglldlr. Buna bılnkışı secımindekl sulistinıall e n n eklenmesi olaya agır bir nıtelik kazandırmaktadır. Bu hususta askerl yargı t&ylnlmızın suilstımalleri teşhls eden kararlarına rnstlanır > Rapor şöyle son bulmaktadır: • Hatta ceca genel kurulu s<)yle dtısünmüştü «Sıkıyonetim Komu tanının benlmseyerek kamu davasının sıkıyonetim mahkemesmde görülmesl lstemine karşı mah kemenln Körevsizllk kararı vermf«ı komutana verllen yetkinin başka bır organca vetkl dışı kul lanılması sonucunu doğurur» fakat Anayasa Mahkemeıi bu anlayışa sövlece son verdi: Mahkemelerin vazıfesi ancak kanunli belirlenır. komutamn takdlri ile gorev saptanamaz.» Deniz Harp Okulu ve lise&i de duzenlenen toıenleıle 10/6 77 oğretim yılına bişlamıştır. Ilk tbren Deniz Liscsinde yapılmıs daha sonra aynı toren Deniz Harp Okulunda da duzenlenmı>tir Denir Harp Okulu komutanı Tugamiral Necmettin Keski, vıIın ilk dersini veıdıkten sonra og rencllerden Atatürk yolundan iıyrılmamalannı istemıştır. Lise ortaokul (Baftarafı 1. Sayfada) yılının ilk gUnünde tüm orta dereceli okullarda suuîlar ta.iı blr kargaşalık içıne gıımlşlır. Ancak okul mUdUrlerınm verdık lerı bılgilere göre, birçuk orta deıecelı okulda, 708085 bgrencı ile ders yapılacak sınıfUrın sayısı oldukça lazladır. Crta derucclt okullaıuı tumünde İse sınıl ortalarnaları 60b5 fllın üstünde kalmaktudır, A j n c a okulların çoğunlugunda, ogıetmen atamalan geoüaıgmdon, ders pıugıamlaıının nazırlanması da akbamıştır. Müdüılor okul kadrut>unda gurunen bır kısım ogretmenlerin başka ukula gitmeyi beklediklerıni, okula gelmesı beklenenleıın ise nenüz gelmedıglnl, bu durumda ços. sayıda dersın, u^un bır süre ooş geçmeye aday goıüldUğunıi beUrtımşlerdır. Benzin (Baştarafı 1. Sayfad») mal Işık'ı eleçtnerek, şoyle .>o nuşmuşlaıdır «Bugün raflnerıde günlük <;arar 5 milyon lııadıı Siyasal ık tldar Ulkeyi akaryakıt bakımın dBiı dar boğaza ıtınek istıyor CIÖ nel yas ın ilk gtlnunda işçilerın ve teknik personelın emnivet no revlilerince dn.aııya çıkarılnını, şaltcrlerın ınduılmesı, siyasal amaçla olmuştur Tek sorumlu, Başbakan ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanıyla TPAO ytt killlpridir » OTOBÜSI SAIDIRI Orman Fakültesinln öğrencl servis otobusüne dün kimlıjü bilinmeven ki&ilerin aftaçla>nı arasındnn ateş açtıkları. ancak otobUstp bulunan öftrencıler Isn yaralanan olmadıgı saptanmıştır. Polis yetkllllerlnın açıklamasına Rore saat 7 30 sıralarında Orman Fakültesıne ogrenei va ır.emur taşıyan otobüs, fakülte ormanından tsoçerken klmlikleri tes pıt edılemeyen bazı kışılerln slUıhh saldmsına maruz kalmıştır. Hı/la yoluna devam eden arabada kurşunj* valmz camların hedef oldugu açıklanmıştır. Olayla llgill olarak Sarıyer Sav cıhğının ve landarmanın sornsturmavı sürdUrdvll rl pn 'jlldirılmiştir KILIÇIN TEIGRAFI ö t e yandan, DISK'e baglı Pelkım İş Sendikası Genel Ba3 kanı Mehınet Kılıç dün içl^lerı Bakanı Oguzhan AMİÜlrk'e r;ciitıgl bir telgıafta, Aliapa Rafinensinde r v e r t n ı e ı^lerıno son ve rilen işçilerın sınıdi dp evlp.ınden polis zoruyla almurak ı>y"rı ne götüıüldUklcıını, buroda tı v dltıe çalıştınldıklarını bildirmiş, buıılaıın aynı ^amanda havılı tehlike lçınde olduklarını ı ne iUımüştür Kıli(,, telgrafında, «Yargı kuran olın.ıdan, klşiİPMiı geLe y a r n evlrn basılirnk prttürülmesı, yasa rtışı örgHtlerın mılitanlarınta lşkonce ve ÎHHkl altında çalışmaya zorlanmHfi, hukuk ve lnsanlık dışı bir uygulamariuıı demiştir KİIAPLAR PAHAU Öğrencl anne babalarının en çok yakındıkları konulardan birl de ders kltapları, araç yereç ve okulların seçtiklerı Ö7Pl formaların pahalılıgı olmuştur. Örelllkle kolej öğrenimı yapiınıı ozel ve Bakanlıga baglı okullaıda rakamların astronomlk olduğunu belirten aıleler, ornegın Galatasaray Llse&lnde aatılı n ders kltaplarının normal Iıyatlarından i 4 katı bir kârla kooperatif tarafından ogrenclye verildıgını belııtmişlerdır. Ail'îler tüm yakınmalara ve okuuarda dernekloı, koupeıatıfler kanalı ıle yasa dışı toplanan paralaıa karşm okul vdnetimleri, müduıluk ve Mlllı Egıtim Bakanugına yaptıkUrı başvurulardan bır sonuç alamadıkUrını anlatmaktadırlar. Okul mUdürlerı ve bğretmenler ise kıtap somnu sınıfların kal ı balıklıftı. ogretmen atamaianrı.n Rprıkmesı rlers proRiamlarınm aksaması, yasa dışı Işlemler ve kRrpıi'jalıijın tünı soıumlu "pu nun siy^snl Rüçler ve Bakanlıfta aıt oldujiunu bphrtmıijlpı .dt'n TEKNİK ÜNIVERSIIE Akademik taleplerine tTÜ idaresl tarafından bir cevap olamayınca sUresiî! bo"kota Rİden İTÜ İU ögrencıleı dün de bovkola:mı sürdürmUşlerdlr İTÜ ogranoileri perşembe günü olagan tnplan tısını yapacak olan tTÜ Senaınsu nun taleplertni görügecpftıni rektörden öğrendiklerinl agiıcUmış lardır. öftrenpiler talenlen Uabvıl edilınceye dek bovkotu surnür mekte kararh olduklarını tekrarlamışlardır. Ulaştırma Bakanı. Isparta'ya düşen Antalya uçağı pllotlarının alkollü olmadığmı açıkladı IZMIR, (Cumhurlyet Ege Hu rosu) Ulaştırma Bakanı Nahlt Menteşc, dUn düzcnledıgi oa sın toplantısında Isparta'ya <lü şen Antalya ugagının pılot ve yaı dımcıUrınııı alkollu olmadığmı açıkUrnış, «Pilotlar ne kadar tec rübelı olurlarsa olsun, talima'lı r i uymalaıı, hava kontrol meıkr zinden gelen direktiflere uyma ları zorunludur» demıştlr. Demirelin (Baştarafı 1. üayfada) karara baglayan 12 Aslıye Hukuk Yargıcı Rafet Uzdil, red ts teglnin usulUne göre düzuni«nmi? vekaletname olmadan vnaı:dığını saptavarak hukuk mur.i keraelerl usulü vasasına .o", Demirel'ln avııkHilaıı Toklucv ve Çetlnsoy'u para cezasına ;»rpnr mış, ayrıca red lstemlnın redai ne karar vermlştir: SAVCILIGA VERILDİ ARAÇ SAHIPLERİNE UYARI Benzin darlıgı venldon başgbs terirken, llgılüer araç sahipleı'ni bagajlurında betiî'in Uşımnmjla rı konusunda UVTImışlardır. ypı kilıler, bazı »raç sahiplorlnn, depolannı doldıuduktıın sonra bldon ıçinde ypdPk bpnrın ısi dıkl ırının saptandığmı bflırte rek, bunun tehlıkelerıno clogın mişlerdır. ö t e yandan Ankara VallUfti TÖB DER hakkında dtlrenlediğl dosyayı Ankara Savcıhgına dtln gbndermis Valılifttn ıddiaUn An kara Savcılığında ıncelenmive başlanmıstır Ankara Vüllsl, çalısmaktan alıkoydugu TÖB 'JER'ın deınekleı vasasını p;ore icm' 1 llı kapatılmasını istemektedır. Ankara Savcılıgı, takipsizlık kaıarı kalltesız o h n bftrenımın duğunu soylemışleıdır. ypkol