Katalog

CDMHURIYfl 3 EHM 1976 40 YIL ÖNCE CUMHURİYET 3.10.1937 RAl VE NAKİI îkı gündur devam eden sırtta, başta ve omuzda yük taşıma ya sagının doğurdugu zorluklar henuz onune geçılememış durumdadır Dun de hals çevreden bır çok mal geJmış, fakat nakıl araç lannın yetersızhğı vuzunden bu mallar şehre gerektığı şekılde da ğıtılamamıştır Bugun pazardır. Bu mallar yme bır tarafa yollana mayacak ve çoğu fazla beklemeve dayanamayacak olan taze şeyler olduğundan elbette çuruyup bozulacaktır îlgılıler bu aksakhğm onune geçmek içın yeterslz lığı anlasılmış bu nakıl araçlan na eklenecek araba, kamjon gıbı araçların halle şehır arasında ışlemelenne ızın verılmesı gerek tığıra ılen surmektedırler, Beledıye ıse bu ızni vermemekte dırenmektedır • General Franko, mutareke isteklenni kabul etmeyeceŞ;m ve Ispanya'da bır Katolık Imparatorluğu kurmak niyetınde oldu ğunu açîklamıştır # Pılıstınden gelen hâberler, oradakı kanşıklıkların arttığını, gostenrken; Arap Yuksek Komı tesı ı!e otekı mühysiçı Arap ku ruiuslarının kapatılmasmı pro testo etmek uzere bugun KuJustekı Araplar dukkâniannı kapa mıslardır # Şehrın kalabalık caddelerınde ve ozellıkle kopru uzennde sağJan yunimeyı sağlamak ıçın tedbırler aiınmıştır. Dünden ıtı baren kopruden tunele gıdecek yol uzenne «Sağdan ve çabuk ge çınız» levhalan asılmıştır Halkırı sağdan yurumesı içın Beledıje zabıta memurları da bura da ıhtarda bulunmaktadırlar. Bu aynı şekıld^ otekı kalabalık mey danlara da tatbık edılecektır # Uzakdoğudaki durum hakkında gelen haberlere bakılırsa, Japon bırlıklerı tarıhl Çın Seddı nın kapılanna kadar gelmışler ve Çın askerlerı çekilmeye devam etmektedırler BULMACA SOLTHN SAGA: 1 Oksıjem normal oksıtten daha çok olan oksıt 2 Bır ış yapUırken harcanılmış kafa ve beden gucu Kaosa karşıt olarak duzgun ve uyumlu duşünj len evren 3 Bır üımız Bır organ 4 Iş 5 Iskambılde bır kâğıt Ilerıye doğru gıtmesını sağla anlanıında bır emır. 6 Bıtki Bır kuş sesı. 7 Çozeltı Bır nota. 8 Tersı ge mılerde yuk almak ıçın veja san dalları denıze ındırmek ıçın kullanılan aygıt 9 Tersı bir rayan ısmı Sunye'de bır kent. YUKARIDAN AŞAGITA: 1 Uskur. 2 Sonuna sessiz bır haf getırıldığınde buyruk olur Gemıde ana dırek 3 înce talaş Bır hafıf alkollü ıç kı 4 Dılımıze yabancı dılden 12345678 yerleşen ve çpğunlukla argoaa evet anlamında kullanılan bır soz Tersi renk vermek ve 1IŞ etkılerden korumak için eşyanaı Uzenne sürulen 5 Deun yaraların tedavısınde, bunlann :çıne salınan ılâçlı veva ılâçsız bez 6 Bır ısım Bır koruvtı cu organ 7 Tersı denız taşıtlannda çalışanlara verılen ısım Tersı bır bınek hayvanı. 8 Tersı bır meyva Tersı doğala aykırı olaylarla suslu oykıı 9 Nasıl kı anlamır.da bır soz. DÜNKU BULMACANIN ÇOZUMÜ SOLDAN SAGA: 1 Dekoratıf 2 Ecel Za ra 3 Lesepase 4 Eyup De 5 Far 6 î ş Mesafe 7 Şıfa aloM 8 eneK Kare < Katıp Kak » YUKARIDAN AŞAGlYA: 1 Delıfışek. 2 Ece Aşina 3 Kesere feT. 4 Oley Makı 5 Püre. 6 Azap saK 7 Tas Malak 8 ireD Fora 9 Fa Elemek. event'tekl evle BeşıktaştaM olnıl smavı arasında f aynı gunde ıkı gıdış donuş japtım Beledıye o robuslenyle. Daha sık ışledıklerı ıçın Gultepe 3 abaları rastladı bana, ayakta. Yalın bır dujoıru kartnnu ilıştınlmış yan taraflara; I E T T Genel MudurİJğu'nun elektnkçıler alacağı konusunda Aranan ı:oşullarla odenecek hak karşılıklan ıkı ajrı hste hahnde; en sondakı yedıncı madde şoyle «Her yıl melbusat veya bedelı verılır». Otobuse ajnı duraktan bindığiırnz juksek okjl oğrencılerıne sordum. «Ne venlımus''» Hıç bırınaen cevap yok Ama bılmelerl gereken bır şev olduguna ınanmadıkları ıçın olmalı, bnmemekten doğan utarçlan da jok Oyle kayıtsız, umursamaz duruyorlar. Gultepe gecekondulannın, çoğunlugu ancak okur ya?ar olabılecek otobüs müşterılerı vazılara bakmıyorlar bıle Mahallemdekı okulun genç edebıyat ofretmenjre dondum cAynntııarı bılmem, dedı, çalışanlara top!u sozleşmeler gerefı odenmesı gereken araçlar, gercçler olmalı.» Aslında bu yazının, her hafta olduğu gıbl parar gunu çısması gereklıydı, ama 26 eylül pazar gunu Dıl devrımının. Turkçe'nm bağımsız gelışımını sağlajan ozleşme ejlemının ılk resmi adımının kırk dorduncu yıldonümune rastlayan gunde Ne var kı, bılmıyorum hangı yonetmelık maddelerıyle, yılda jalnızca ikı dınsel bayramın bazı gunlerinde yayın tatılı yaptıgı ıcm gdzetelerımız, bır hafta sonraya kalmış oluyor B P I Dıl Devıımımn anısma saygısızlık etmemek ıçn gunumu a^lamıyorum bılerek. Her zaman olduğu gıbı, M yımından ıkı gun once hazırlıyorum; 24 eylul ruma gunu Işın hızı gereğı, vakıtlı bır sayfa duzem, ozenlı bır dızgı rahatlıgı, yararlı bır duzeltı fırsatı hazırlavacdN.mış gıbı Ama okur gozune, sanırun gelecek hafta sunulacak. I EDEBİYAT SOHBETLERİ RAÜF M1JTLUAY Dil Devrimi »MUSTAFA KEMAL SENtN KirRTT LUŞÜN DUŞUNCENİN KURTULUŞU» AnadfHrle Ağarması vasamaıun olumun. Hadi ulaşalım Gonlflmuzdekı ısırla biz Anlanun sollerine Nive sevnıfşiz acı duvtnadan Onlann seslerinV tlk ozgurlnk degij midir krndlace »öylemek Örie bırakılmı?ız ovle diışmüşüj Yedi yüzvü ellerine Hadl nlaşalım artık Suca. ytlcf. tohumcı Sonsuz AJacın. vıldızuı. kuşun DiUeriDC. FAZIL H t S V t ' D4GL\RCA (Gari Mustafa Keuul AUturk. 1973) TELEVİZYON 10.00 PAZ4R TELEVtZYONTJ 10.10 IZAY MELEĞt 10.30 ARŞtVDEN SÎZtN İÇÎN SEÇtLENLER 10.35 YUMURCAK 11.80 ARŞtVDEN SİZİN tÇİN SEÇtLENLER 11.10 PAZAR StVEMASI 12.40 UNI7TCTMAYAN 1974 (Italya Haıtı) 13.00 HÂBERLER 13.10 PAZARD4N PAZAR A (1) 14.05 TATLI SERT 14.50 PAZ4RDAN P4ZARA (2) 15.40 SPOR MAGAZtN 15Ü5 HAFİF Mt'ZlK 16.00 AVRUPA GENÇLER BOKS ŞtMPİYONASI 17.00 HÂBERLER 17.05 AVRCPA GENÇLER BOKS ŞAMPÎYONASI 1755 FB GÖZTEPE MAÇI 17.45 AVRtTPA GENÇLER BOKS ŞAMPÎYONASI 18J0 FB GÖZTEPE MAÇI 2. 18.20 AVRCPA GENÇLER BOKS ŞAMPIYONASI 18.35 FB GÖZTEPE MAÇI 18.45 PAZARDAN PAZARA (3) 19.25 BtR PARODt «GELİN» 19.45 TOM VE JERRY , 19.55 HAFtF MtZlK 20.00 HÂBERLER VE HAVA DURUMC: 29.30 MC MtLLAN VE KARISI: TRT Televızyonu bugunden itıbaren 40 bölumJuk veni bır polisıye dızısının yajım na başlıyor. Pır Amerıkan yapımı olan dızının başrollerinı Rock Hudson ve Susan Saınt James oynuvor lar. Rock Hudson, herkesın yakından tanıdığı ünlü bır aktor. Kendısının beyazperdeye geçrnesınln olduk ça ılginç bır oyküsti var Henry Wıllson kendısme «Rol yapabılır misınız?» dı ye sordugunda Rock Hudson'un cevabı cHayır» olmuş, O'nun bu kesın ve açık sozlU cevabı kendisıne sohret kapılannı açmış. Şımdıye kadar birçok filmm başrolünü oynamış olan ve «Dev»deki rolılndcn dolayı Oscar'a aday goste rılen Hudson, MC MİLLAN VE KABISI adlı dızide, San Fransısco'da Komıser olan Steward Mc Mıllan'ı canlandınyor. ÜnlU aktrıs Saınt James ise, cmayetle rın çozumunde ve lOı ' rın bulunmasında kocas yardımcı olan Sally'yı nuyor. Dızınln ılk bolumün de, Mc Mıllan ve kansı, bır davete gıderler. Davette soysrun japılmış ve ev sahı bının çok değerli bır Elmas'ı davetlılenn gozu onunde çalınmıştır 21.40 TURK SAN4T MLZtGt fKÎ SOLtST FtKRET KOZtNOĞLlî • Bahar gelmiş neyleyevım • Yıllardır bekliyorum bır gtın donersm dıye • Ufacık tetecıktın NECDET TOKATLIO6LU 0 Beikı bır sabah geleceksın • Gıtmesın gozlerınden pml pırıl arzular • Yoksun dıye bahçemde çıçekler açmıyorlar. 2210 TELtVİZYON FtLMİ: (UÇ itfEKTUP) Dramatık turdekl bu televlzyon fılmı nın başrollerıni Barbara Stanwyck, John Forsth" ve Ida Lupıno paylaşıyor lar. Fılmde, gecıken üç mektubun, Uç ayn kışı uzerındeki etkılerı konu alı 23.05 GÜNE Blr kez daha hatırlajahm; Tıirkçe'yı eylemler (ftıller) kurtarmış, korumuştur. Bın sozcuklük bır varlıkla sekızıncı yuzyılda yazıya geçen ılk Turkçe, GOKturk Yazıtiarı'ndan Uvgur kentleşmesme doğru buyuk bır yara almadan yurur. Rahmetll Reşıt Rahmetı Arat Hocamızın hazırladıgı «Eskl TUrk Sıırı.nı oılenler, ılkçağ ozanlarının nasıl bir dıl yoksulluğu ıçınde çalıstıklarını görebülrler. îslâmlık etkısındekı en onemlı dıl ^pıtlarından bırı olan Kâşgârlı'nın sozluğıi, sekız bme varamayan bir toplamın ıçmde Arapça'yla boy blçuşmeye çalışır. Anadolu Turk Edebıyatınm en ılgınç eserleruıın başmda gelen «Kıtabı Dede Korkut alâ Lasanı Tâıfeı Oğuzan» ıse, sayılıp aynlmış sonucujla ancak üç bm beş yuz sozcukten oluşmaktadır Aslında Turkçe'nın kurtuluşu gerçek bır mucıze sayılmahdır Kuran dılı Arapça'nın kutsallıgı, devlet dılı Farsça'nın egemenlığı, yenı yurt dılı Rumca'nın zengınlığı katşısında, baska etkenlerl saymasak bıle yok olman ıçın bütün koşullar hazır gıbıdır. Yüzyıllarca aydırıları tarafından bır kıyıya atılan, yuksek zumre Dıvan Edebıyaünda küçumsenıp horlanan, edebıyat ve devlet dılının yazı dunyasından uzak kalan bır dıl nasıl yaşıyabilır, varlığını ve zengmlığıni Jtoruyabılır kı"" Şımdi sozlıiklere bakmadan once Dıl Devrımının kırk bilmem kaçıncı yılmda Ttlrk halkına bır ış dujurusu yayan genel müdürlüğün sorumsuz kalemlenne sormak gerekır: «Nedlr melbusât?. Yazılışmda zorunlu ikj duzeltme ışareüne ve ikı uzun hece soylenışıne gereksınım gösteren Du olü soz nereden çıktı' RekUmını sağır sultanların duyduğu gıyım fuarlarıyla gıy;m sanayılennl duymadınız mı hiç 7 Giymek, gıyecek, çıvsı. glyım. sözlerını bılmez mısinlz sız' Yoksa iıâlâ • melbus^, ya da .lâbis» mıslnız' «Her yıl gerekll givecekler verillr, ya da ederi ödenir dıyemez mısinız 0 . Bakalım Osmanlıca sozluklere, örneğın Ferıt Devellioğlu'nunkıne Arapça lıbâs Türkçe gıysı'nin karşılığı; çofulu elbise (orta hece uzun okunacak; ço^ı) olduğu halde Türkçe'de tekıı gıbl kullanılmıştır), esvab. sevb'ın çoğuludur, Arapça, gıyecek şej"ler, gıyımler anlamında. Lıbse, gıyış, gıyme demek, melbes de oyle. gıyeceK şey. Coğulu melâbıs. Melbus, hem gıyılmış, kullanılmış anlamında. hem gıyınmıs kışı karşılıgı; çoğulu melbusât da gıyılecek şey, esvab anlamında. Melbusât, melbuse'nın çoğulu: libaslar, g>ye katrân Kerbelâ yıldönılmlerinde giyilen özel kara giy sıler Câmeı neiruzı Renklı gıysıler, bahar çıçsklerCâmeı seher Guneş Câmeaan gıjsı dolabı Câme dâr Gıysılen koruyııp kollavan kısı Câmeduz terzı gıysı bıçıp dısen k'şı Cânıegı Hızmetlılere verılen av lık, gı>sı parası Câme.iab U\'<u frusısı vatas Câm» hâne vukluk yerlı dolap Csmekm c?aı'ık g^sı p vınıp soyunulacak jer Campşuy çamhsırcı (Yrtan ması olana^ ıçındekı ıç <r^s''.er anlcn'.nda oama'iî da ozumsenmış bir Tur^çe *oz olarak Far'ça dan ge lıyor 1 IJT ama Turkçe'ye kım sokmuş oumarı Mang' gereksınımle, nıçm'' Gıjnıek, gıyoımeK, gusı gıi't, gıjek, geysı, gıygı, gıyeii gıyım gi'ışiı ; H O raıei varken Bakın T1irk Dıl Kurumunun jajımlaciıgı Tarama Sozlüfune (III, 1708 1712 . gorıın Derleme S07luğundekı jerel, yoresel zengmliâlennı (VI 2O17c.cn başlayarak) Halkın, dılıne nasıl baglı kalıp dîdınların neden avmazlık (gafletı ve sapsınlık ıdalaletı <çwae olduklarını gorürslınuz. Dıvan beğenısını Tanzımat karışıklığmı. Servetıfıinun yanılgısını bır jana bııakalım M'ınış \U önce Zıva Gokalp'ın uyarısına kulas \evelm Le'l sızıtt şeb sızın, gece bızımdır / Dsgıldır bir rrâna uç aaa muhtaç». Yukarda Tursçejı evlemlen (fnllern .<cırumuştur ve Türkçe'nın tarıhseı kurtuluşu bır mucuea'dedım Gerçekten ınanıyorum buna lıalkımızm bıl nç gucune Bunu başkaları aa soyîerier Bızans Aııaaoı ısuna gelen sajıca az Oguz boylarının bJ toprasUıdatı msanların hıç bırını toplu goçe zorlamadan ıe nıç b:rmın ja^ama hakkını elmaen aımadan, onların arasına kanşarak, vonetıc olarak kalmasınm ve dıl vle uıu«al varlığını fcorumasıam ınanılmaz bir olav oldugıma dıskat çeker Davıd Hotham «Tjrkler. eserınde (Mıllıjet Yayınlaıı) Dılını korujan lıalk, geleneğını. gorenegnt, ınancını, O7gurluğunu, Daglarca'nın deyışijie duş.ıncesım de kurtarmış demestır. \e var Kalmak ıçın gereklı olanlar da bunlardır Dll Devrimının kokü çok eskılere dajalı başlangıçiara dayanan ama Ataturk çağındakı ılk adımının kırk dördüncu yıldonümunde, Tursçe nın ozle>meye olanak veren en buviik kavnagıııa, koklenjle eklerıne donmek ıstıvorum şımaı Bır Türkçe ogretmcnı olarak elımın alnndan hıç eksık etmedıgım çofc vararlı ve gereklı bir kıtaba dıkkatmızı çekmek ıstıyorum venıden Prof. Dr. Vecıhe Hatıboğlu'nun hanrladıgı «Turkçenın Ekierı» eserı yamnıda (Turk Dıl Kurumu Yajmları, 1974, 174 s 15 L > Kabukldşaıış alijkanlıklarını bır turlu yenemedıklen ıç4n Turk ışçısıne lıâla «melbusât» venleceğinı duyurmak durumuna duşen kalem fosıllerının bu aydınlık kapıdan jararlanmasıru ısterdım Bakın ne dıjor onsozunae Vecıhe Hatıboğlu • « . Sozcük koklen ve ekierı gelenege bağlıdır, kolay kolay değışemez, hızla yuruyemez, ujgarlık ıse kosar adımlarla ılerler. Her sozcuk koku bılınen bır ekle \enı bır bıçımde kullanılınca «enı bır dtışunuş doğar, açıklanır, yayılır, glderek düsüntış de artar. Kısaca sozcükler artmca düşunuşler de artar, çoğalır. Bıldırılmeden düşunuş bilınemez.. Dıllerın sozcuk hazmesıni zengınleştıren, duşünüşu gelışüren, eskı kok ve esk; eklerden yen) yenl stizcuk varatma gucüdür.. Anadil kav^isı olmavanlar Ise aradıklan sozcnkJert. böklerhle ekleriyle >abancı dillerdea alabilirler. Ancak vazan, konusan. dinJeyen hemen herkes tedirgindjr. Bu durumda tek bır seçenek kalır Yenı bir ek ya da venı bır kok yaratılamadıgına gore eski eklerden, eskı koklerden yeru bırleşmeler, yenı bıçımler türetmek ve uretmek.. • Türkçe'nin özleşmesi volunda geliştlrilen yollar bunlardır ışte. Eskı Türkçe metmlen urayarak (Bkz. Tarama Sozlügıl), günluk halk konuşmasının sözcıiklerini toplayarak (Bkz Derleme Sozluğü». Türkçe'n>n eskı köklenyle eski eklerinden eskı kuraliara gore yeni sozcükler tbrettnek. Dıl Devrımının sağlıklı ve basarılı yıldonümlennm kırk dordüncüsünde bile Türk halkı karşısmda «melbusât. demeye dıli varan eski kalemlere ince uyanlarla seslenmek değil, ıyıre bır «giydirmelc»(!) gerekır sanıyorum. Her yıl Melbusât,, cek şes'ler, giysıler «Melbes ü me'keU giyeceK ve vıyecek karşılığı, lıbs ıse Kâbe ortusu Lıbâsı fersude eskı gıjsı hıbâsı mâtem, yas gıysısi, lıbâsı taırva" ınanç, ınan karşılığı. Lâbıs, giymıs, gıyınmıs anlamında. Sozluk, gonderme j"apıyon «Bakınız came» dıyor, çevlrelım gerıye doğru sayfalan, tşte Came, Farsça elbise, çamaşır Câmeı fenâ Olümlulük gıysısi, kelen. Câmeı guk: Yosun Câmeı hassâ Padişahça bağışlanan kumaşlar Cârr.e1 hayat: Yaşam giysısi, ömlir. Câme1 Hurşid Güneş ısığını engelleyen her şey Câmei ii Halkın içinden gelen yazar lır însanlar arasında ınsan, ama ulaşmaktadır Alegonk masal o yabara doğmun îfi^ne. <k«uin .Çıirk Jsoylüluğü üstüne epık oır ğünde Jcendısihe dokuruîlaniâyan foellmleme, serüven romanı ve^S Adfti taftrfından ••'•koiilna.ı »9MM bnniar. hep bırlikte Sahin Memet, çok gorunümlü g^ıçek Slemefin ıçinde bulunmaktabır mıtolojı kahramanıdır Oov dır Metın zengmlıği, onu, her bıdesı ve ruhuyla ıkı dünyanın. nmıze seslenen zamanotesı bübaskımn ve onun acık seçık ınkj yük klasıklere yaklaştırmaktsrının araciii olan Memet, başkaJ dır dırma dusuncesının, bır delıce Olav bu ytızyıl başında Mustaumut ya da gızli bır duş gıbı fa Kemal reformu sonrasında ele geçmez ve yok edılemevsn Turkıve'de geçmektedır Bü>uk dırenme tohumunun kendısıdır Turk gazetesı Cumhuriyet'ın yaza Kahramanının heryerde ayn» rı olan Yasar Kemal, gozlerıni anda varolma yeteneğınden vo'» ülkesının tarıhınden çevirmeme^ çıkan Yaşar Kemal. romanını n. tedır Ve vıne de, naıf halk rererek, çok boyutlu bır oykıiye sımlenndekı gıbı, anlatı, ve uzavın elmden kurtulmakn kendı kendıne yeterlı olmaktadır. Çünkü ozgürlukten soz etmektedir yazar ve dtlnya dünya olalı berı bu dıl sınır tanımamHit tadır. Bolümlerin, canlı renklerle bezenmış tablolar gıbı uirbıri nı ızledığı büyük bir kltapla karşı karşıyayız Usta ız sıırucü Adem'ın çalılar ve bataklı''ardan oluşan bır dekor ıçınde, ele geçmez alatı. kımi zaman «uzun ayaklı yeşıl kuş»u, kımı zaman da «huzünlü kara gozlü dışı g°yıgı» kovaladığı. o masalımsı \v sahnelerı unutulamaz. Yaşar Kemal'ın yazı bfçımi yo Michel î. MAKARÎUS 3# KAPİHİŞ RADYO 13 00 Haberler 20 45 Saz eserleri 1315 Reklâmlar ve radyo TV 20 55 Çocuklar ıçın Açılıs ve program program haberlerı 2100 Kısa haberler Turkuler ve oyun havalan 13 20 Oyun havalan 2102 Dınleyıcı ıstekleri Kısa haberler 13 30 Bolgesel yayın 2130 Spor dergısi Günaydm 15 00 Kısa haberler 22 00 Kısa haberler Bolgesel gıinaydın 15 01 ömer Şan'dan turkuler 20 02 Dınlejıcı ıstekleri Kısa haberler 15 15 Çeşıtll hafıf müzık 22.30 Turk bestecılerl Koye haberler 15.30 Sabite Tur Kardeşler'den 23 00 Haberler Bolgesel yayın şarkılar ve saz eserlerı 2310 01 00 Bolgesel yayın Haberler 36 00 Kısa haberler 23 10 Erkekler Top turküler Bolgesel yayın 16 05 Spor magazm 23 30 Italya'dan muzık Kısa baberler 18 00 Bolgesel yayın 24 00 Kısa haberler Tatü sabahı 19 00 Haberler 00 02 Gece konsen Kısa haberler 19.30 Bolgesel yayın 0055 Kısa haberler Radyo tıyatrosu 2015 Tarla donuşu 0100 05 00 Gece yansı orbonne Onıversıtesı tfğretım uyeMrınde^ ve edebıyat araştıraia'lanyla fanınan Mıc hel 1. Makarft», ¥a?»r K*malm Ince Memet II romanının Fransa'da yayınlanması uzenne <t,ığıda sundugumuz yazıyı yayınlamıştır. S TRTI ÖZGÜRLÜK KUŞU Turk yazarı Yaşar Kemal ıle bırlıkte, buyulu bır dünjaya gırıyoruz. tran'dan gelen mınyatürlere çok benzeyen ve Uzakdoğunun belırtılerını getıren bır dunya. Bır zamanlar Yuce Kapı olan, en gerçek dışı bolgelerın gınşmdeyız «Bu toz halındekı, kara, yağlı, verımlı ve durgun topraktan hergun bır başka bj( ki çıkar. Başka topraklarda bıtenlerden ıkı, uç, beş kez daha buyuktıir bunlar» dıye bızi uyarıyor yazar. Yıne de, bu olağanüstü toprağın sakınlerı bır perı masa'ı yı şamıyorlar Yaşar Kemal, roma nında, memurların ve mulklenn: daha da genısletmek ısteyen bü yuk toprak sahıplennm, koy'.erınden kaçıp tarlalannı terkeıs:n ler dıje, kovlulen dehşet* duşııı mek ıçın, jağma ve cınayetten kaçınmadîklarını gostenyor Yanı sadece bır susleme sanatına eherışlı değıl Yaşar Kemal'm romanı Şaşır f ıcı ve efsanevı bır doganın çızgılerı uzenne, sureklı olarak ezılmış ve eskı gunlerı nın anısı olü bır yıldız gıbı parlavan bır halkın boyuneğmışli5ı nın ve cahıllığının kara motıt: gelıyor Ama Türk koviusünün katı gerçeklıfı ıle bolgedekı olağ ^ tu evremn arasında, başkaldırma derken yalnız kahraman Şahln Memet belırır ve yok olur. Kanatlı bır yantann gıbı, dağlar tepeler aşar, msanların yu>''°n r e yerle^ır, en beter tuzaklard^n kurtulur. en duyulmamış destan lan yaratır. Şeytan gıbı, adii.'n anılması yeter jandarmanın ve kotulerın ynzlennm solması içın. sadece varlığı yeter Vayvay koyunde koylulenn yeniden cesaret lenmesı ıçın. Onların topraklan na el kovmaya and ıçmış olan ltu çuk despot Alı Safa Bey, ses.z bır dırenmeyle karşı karşıya ka 05 00 05 05 06 00 06 02 06 30 07 00 07 02 07 07 07.30 07 40 09 00 09 02 12 00 12 02 ğun. sılo ve kalabalık Anavarza vadısının şu gorüntüsı) «Yumusak topraktan javaçça kalkan koku, sıcak havaya, taşlara, otlara, ınsanlara, boceklere, kusiara yapışıyor» Kalemın ucuyla bulu nan bır sığınak, halka geri verilen solugudur bu v^aı Kendı Ui kesinın canlı ozüyle blrlıkte (toprak ve onu ekıp bıcenler) bır yazarla bu tanışma, Şahin memed'ın seruvenlennı bır karua manlık destanına donüştürüvor, halkın, belleğıyle bırlıkte, başkal dırma sevıncıne kavuştuğu bır destan Edebıyatın en büyuk onu ru ıçın. İşçiIşveren ve Halk Dr. İhsan ÜNLÜER rı Kokulu televızjon olsa hal kın burnuna sokulacak oojektıf Çop yığınlan obek obek, polıtıkacılar GÖBEK GÖBEK, grevcıler yalınayak. Kol tuktakı başıkabak veryansın e dıyorlar ışçılere Bugun oızım açıklamaya çalışacağımız konu da tŞÇİ IŞVEREN ıle onlan hakemlık yerınde ız leyen HALK'ın sosyopsıkolo jık durumu olacak Bılıyoruz kı bugunün kapıta lıst duzenınm ışçısı ne ılkel toplumun kolesı. ne feodal top lumun uşağı ne de fasızmın bojnu vurulmuş ışçısı gıbı moral ya da yasal olarak ba ğımlı degıldır hıçbıryere. Yani ışçıye tanınmış bır haktır grev Işçının problemıni ço zümleyeceğme ınanıldığı İçın, ve de toplumca onaylandığı ıçın grev, toplumsal bır teknık olarak elbette uygulanacaktır Montor Sabn Patronu Cenabuddın beyden hakkettığı gundelığı alamadığı ıçın yalnız ış! bırakmakla kalmayacak, patronun kıraladığı grev kırıcı larım da ış yerme sokmamak ta dırenecektır elbet Pu ara da ışçılere haklan yerıne nası hat vermeye gelen nutukatıcı lan da davul zurna eşlığınde yuhalayacaktır Amma salt ucret artması ıçın değıl, ışçının tum psıkolo )ik gerılımlerının bosalımını sa#lamak ve ozellıkle bır GUÇ GO&TERÎSI aracı olarak uygu lanmaktadır GREV Örneğın SEMPATt GRtVt derulen grev le Tuvalet Sanavıi Sendıkası, govde gosterısı yuzunden (CÖPÇJS) Çop Iş!en Sendıka sının grevnne katılıp Şabanın çıftlı^ıne donen televızyon ekranmı çopluğe çevırecekler dır Ama işçı grevlerı ışçi lerın dayanışmalan ve bilınç lenmelerı yuzunden yonetımın faşıst eylemlerını uygulama tehdıtine karşı bır direnme olarak uygulannbılecektır de Işçi, kendısmı halkın UıkettıSıni üreten. refahmı sağlayan bir üye gıbı gdrürken ışve TRT II 08 00 Gan başlıyor 09 00 Tatıl ve muzık 09.30 Yurttan Sesler Kadmlar 10 00 1100 1145 1215 13 00 13.15 Toplulugu Çocuğun dunyası Ses ve saz dünyamızdan Beş kentm oykusü Klâsık koro Haberier Çeşıtlı muzık 13 30 13 45 14 30 15 00 15 30 16 00 16 30 17 00 17.30 18 00 1830 19 00 Bır solıstten turkul<>r Çağdaş muzığm onculerl Türküler ve ojoın havalan Îkı solıstten şarkılar Opera ve operetlerden Oda muzığı Îkı solıstten şarkılar Hafıf Batı muzıgı Turkuler geçıdı Çağdaş sanatçüannuz Fasıl Haberler 19 30 Haftanın olayı 20 00 Çeşıtlı ulkelsrden hafıf muzık 20 30 Şan dunjası 21 00 Yaşadığımız topraklar 2145 TRT Çok Seslı Korosu 22 02 Yaj Kur saatı 23 00 Kuçuk korser 23 15 Rır romanımız rar 23 30 Haberler 23 35 Solıstlerden seçmeler 23 55 P*rogram ve kaparuş D .. ' l sunuz vıgmlaS.ıTl'bek çop Öbek o ekranına bakıyor SiNEMALAR 6EY0GLU AS (47 63 15): San Kopeğın Esrarı J. Tamıya. R î ATLAS (44 08 35): Hızmetçt Klz D Gıordano M Colll. R T DÜNYA («0166): Sevımlı Hayalet S. Stevens. R I EMEK (44 84 39): Krallar Çar pışıyor W. Yu G. Lazenby. R.Î. (2. hafta) FÎTAŞ (49 01 66): Emanuelle ve Kız Kardeşı G. Eastman. R î tNCl (40 45 95): 1 Kara Mu rat C. Arkın 2 Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı K. Sunal. B. KENT (47 77 62): Sevımlı Hayalet S. Stevens R İ KONAK (48 26 06): J a « s Ü3enızler Haklmı) B. Waılaü R. 1. (2. hafta) MISTIK (46 15 14) 1 Kasabanın Sırrı A. Quınn. 2 Devlenn Ulkesı C. Bronson • RT. OZLEM (66 60 83): 1 Kurt Kız Y. Koksal 2 Hababam Sınıfı T. Akan R bES (45 Î4 16): Et Kokusu . RT (2. hafta) SfTE (47 69 47): Emanuelle ve Kız Kardeşı G. Eastman R t. StNEPOP 44 24 22) Islak Vucutlar Al Clıver • R î. YENÎMELEK (44 42 89): San Kopefın Esrarı J. Tamıya R.t YüjnJRGAK (61 01 91): 1 Kurt Kız Y. Koksal, 2 lntıhar P Savaş • R. BCLVAR (21 35 78) Kurt K12 Y. Koksal • C. Perver. R HAK AN (23 42 33) Kurt Ku Y Koksal C Penfr R tPEK (22 42 33): Emanuelle ve Kız Karaeşı G Eaitman RT MUR4T (24 05 56): 1 Kurt Kız C. Perver. 2 Sınıfta Şenlık N. Nazır. R. RENK (21 15 25) 1 însan Avcısı C Arkın. 2 Çapkın Kız T Akan R. SUR (23 67 12). 1 Denız Dıbı Avcılan 2 Is'ak Vucutlar RT. S4F*K (22 25 13) Islak Vü cutlar Al Clner R T \ILDIZ (21 11 37) Isıak Vü cutlar Al Clıver • R T . OCAK (3S 37 71): Zavallı Y Önal • R REKS (36 01 12): Kurt Kız Y. Koksal C Perver R. SIREYY\ (36 06 82): Sarı Kö peğın Esrarı R î. KADIKOr AKSARAY TıYATROlAR ÇEVRE TtîATROSL t\. Erhulak • M. ^erpzlı) (25 01 78). «NA LINLAR» Pazarıesı harıç her akşam 21 15 Pazar 18 lo 2115, Perssmbp (halk) TEVFih GELENBE TtV\T ROSL (Kadıkoy 11): «Genç Bak kallar» Salı harıç lıer gun 21 30, ÇarşamDa 15 S0 Camarte^ı, pa zar 1R00 (mrtır°ı \ NY \ >IANY \ h H I P A V\ \ <U 25 361 IDI 4MIN AVANT\T)W LAVANTA» Pazar»°s! harıç hergun 2130, çarşaaıba, cumartesı, pazar 18 30. ECZANELER BAKIRKOY: Şafak (Incırh), Ferda (Yeşılkoy), Yayla (Kanarya), Sultan (Yenımahalle), Umut fSefakoy). Tekın (Esenler), Osmanıye Şırınevler Bağcılar BEŞİKTAŞ Mutlu YıldK Çır.ar (Ortakoy), Beoek Gonca (1 Levent). BEYKOZ: îksır fPaşabahçe) BEYOGLL': Pelıt (G Saray). Îkı Kapılı (Talımhane), Denızel (Cıhangır) EMtNÖNÜ: Buyıık (SırkecO, îstıkâmet (Çemberütaş), Veznecıler (Beyazıt) EYÜP: Yaprak Buvuk fBayrampasa), Halk (Devnm Mah ), Saadet 'Bsyrampasa), Numune (Sılâhtar), Umıt (Ramı) FATtH: Edırnekapı ülupınar (Malta). Dıvan (Fındıkzade\ ttımat »Şehremını), Hayat (Samat ya), Fener. G.O. PAŞA: Sarıgol • Halk (500 Evler) KAOIKÖY: Eser (Bahanye Cad ), Rıfat Samı ıModa Cad >, Stad lYoğurtçu), Esın (Feneryo lu), Kılıç (Suadıye), Çenaenzar (Goztepe), Sema (Kızıltoprak). KARAKOY: Merkez. KARTAL: Yem Eczane (Pendık), Gozüpek (KUçukyalı). KASniPAŞA. Denız Yenı (Ha hcıoğlu) S1RIYER: Mete Neşe (Istınye) ŞtŞLt: Marmara (BomontO, Fıtrat (Pangaltı), Nışantaşı (Teş vıkıye) Merkez 'Mecıdıjekoyl. Barış ıçaflayan), Çelıktepe Çı men (Sanayı M a h ) . Tokaloğlu (Gursel Mah ) Nursun fGultepe» ISKIDAR: Umıt (Selman Ipek Cad). Burç (Dogancılar). Şıfa j (Bağlarbaşı), Gıilşen (Zeynepkâj mıl), Şenay (Çengelköy), Şınn (Umranıye) ZEYTtNBURNi;: Istasyon (Yerudoğan) / EYLP \SLI\E 1. HTJKIJK HAKlMLtGtNDEN I L AN hajı: 1976 172 Sutluce, Imrehor cadde^ı 83 numarada mukım Melınıet Karga vekılı av Hamdı Tokman tarafından da'.alı Eyup Alıbe'soju, Ouneştepe Fıdanlık sokak 8 numarada mukım ıken adresı nalen tes bıt edılemeven Şaban Karga hakkmda 50 000 lıranın tah sılı hakkında açılan dava sı rasında, Davalının adresı tesbıt edl lemedıgınden duruşma gıi nunun ılanen teblığme karar verılmıştır Karar gereğmce Şaban Karga nın 15 11 976 gü nu saat 11.25'de mahkemedf hazır bulunması davetne J P nne kaım olmak üzere usulen ılân olunur. (Basın. 7312) 11161 ren de aynl kanıya sahıp olacağı ıçın her ıkı grup da 'ıaU tarafından desteklenmevı bekleveceklerdır İşçı ve ışveren propagandaiannda uç amaç guderler bu çattşmada 1 Gerek işçı gerek ışveren kendı çıkarlarınm halkın çıkar lan olduğu ızlemmıru yaratmaya çalışır ' Her ıkı taraf. halkta kar şısmdakme karsı kotu duvgu aşılamavı amaçlar. 3 Çatısmada her taraf hal Kın DESTEĞtNÎ sağlamaya ça Dıvelım ki PASTİŞ (Pastı r ma Fabnkası Işçılen) ucret uğ runa greve gırmıs olsun Bu durumda memleketin pastırma ım3İâtı duracağından halkımız pastırmasız kalarak Halk da ışçılere fcötü kotu bakıp « Haniyada benım ellı dırhem pastırmam • dıye çıkışa caktır Isçıler ıse ışveren ı « HANIY4DA B E N t M ELLf TEKLİK YEVMÎYEM'» dıve yanıtlayacaklardır. Bu a rada da Şabanvızvon ekranları «Halkımızı pastırmasız bı rakan bu vatân hainJen kan rolsun'» dJye vaygarayı bastı mı tum sermayenın tımutlan sıkıfıkı vonetımın ımdada ve tışıp halkı pastırmasız bırakan grevcılenn PASTIRMASINI ÇIKARMALARI'na bağlanacaktır . Grev yuzunden bu sabah NEFTKAFE'sını sutsuz 15 mek zorunda kalan Cenabeddın beyfendı grevcıler ıçın : « Bır suril SUDUBOZUK bunlar'» dıye belalarken. Sut tozu fabrıkasında greve gıden işçı Remzının kansının gıda sızlıktan otüru sudunun kesıl dıSmden haberi voktur. Propaganda aralarırun devlet elıyle ÎSVERENLER hesabına çalışması tuy dıker bu duruma. Şabanvlzvon. Ramazan vızyon, bayramvızyon ve köf tevızvon hep IŞVEREN çıkar larının ha'kın ÇIKARLARIYle bır olduğu ızleniminı varatırken buna «KURUMSAL REKLAM» denır Her ıkı taraf da kısa propaganda slogan lan kullanır dururlar tşverenler Hasan almaz basan alır Beşbas on al Venn Sabana girmez vabana div« propaganda atarl&r. Senın paran benim param Benım param benım param Psıkoloıık yonden, haikın bır f ih ıjacını karışlayan telkınler çok kolay kabul edılmektedır. Isçılerse grev yennde davul zurnanın sesı çevresınde hora teperken «Senın kazanında et kaynarBenım tenceremde dert kaynar» «Patrona bonfıle îsçiye BO5 FİLE. • Bır lokma bır hırka Kara zeytın çıktı kırka » Sloganları tum halkın bilinç lenmesıyle daha da sertleşm» ve başlar ve vonetlcılerin Ipll ğı pazara çıkanhrIŞÇt, KÖYLU, AÇ SEFİL ÇOBAN SÜLÜ FAŞVEKİL.. Bır, MAL olmaktan çıkan iş çı artık, MALIN GÖZU olmava başlamıştır. Bu durumds telâş alır baştaMeri . îşçıl* rin vanıida faşızme karşı dev rımci gtıçler de susmazlar kl mısı TÖBDER kfmı TÖSDER. SARI sendıkalar SUSDER, PUSDER. TISS DERIer. Amma uyanan halk r f ık HÖÖÖÖT DİYEREK faşl* ml susturmaya yonelmiştir.