Katalog

ALTT CUMHURÎYET 7 Temmuz 1975 40 YIL ÖNCE CUMHURiYET 7.7.1936 TANGINDAN ARTA KALAN ENKAZ VE TARİH (M. Tnrhan Tan yazıyor) «Sultanahmettekı dıkılıtaşın, burmah sutunun, Ayasofyadakı dıreklenn Romadan, Mısırdan Yunanıstandan, Bergamadan fılân getmldığı soylemr tnsan es kı devırlerdekı yolsuzluğu, vas'fa sızlıgı, âletsızhğı duşundukçe bu soylentılenn doğruluğuna ınan mamak zorluğunu duyujor ve orneğm Mısırdan getırılnuş denılen dıkıUtaşın, taaa ezelden o raya perçınleşmış olduğuna hük metmek ıhtıyacına kapıhyor. Tanhi yalanlamak ıster gıbı Ikıde bır onumuze çıkan, ayagı mıza dolasan bu «şeyler»den en yenısı Ayasofya onundem adlıye yanguıının enkazıdır. Eger oır şehrın (Tanhlerde oiunduğu gı bı) bır yerden başka bır yere taşınması veya bınlerce kol fcuv vetrrun kıpırdatamayacagı dırek lenn, taşların kıtalardan kıtala ra taşınması mumkun olsaydı Adlıye konagı enkazı da şımdıye kadar ortadan kaldınlabüırdı. Bunun şu araç boüuğunda yapı lamaması butun o yapUmış denılen seylen de süphe altında bırakmaktadır » • ŞEHIR ÎŞLERİ Muayene edilmesi gereben esnafın »rkası alınmadığı lçin 25 temmnza kadsr bir siire verilmistir. Bn süre içinde sıhhi muayene edü>cek olan esnaf ile beraber sıhhî muayeneye tabi otmayan diğer es nafm re bn arada nunlfatunalann da bığlı bulunduklan eemlvetlere ginp ciizdan alnuları mecburi olmuştur. Bn hnsustm beledıye subelerine emir verümiştır. # Yakmda sefere çıkacak olan Oueea Mary vapnru 30 mll sıiratinde gıdebiürken makİDelerl ' 1S6.00O beyçtr kuvvetiyle çalıstı' nlınıştır. 33 mile nlasabilmesı içın 82,000 beygır knvyeti daha gerekmektedir. Şımdije kadar en çok sürath oJduğu bilinen Normandi vapuru hız denemelerinde en çok 32.125 gidebılmls, 33 mUe çıkamamıstı. • \cımardan bildirilıvor: Hitler dun sovlediği bir nutukta şoy le demtstir: « Almanyanın yeniden süahlanması başü basına bizım parttmiri muhik gosterecek bir hadisedir. Bizden öncekiler Almanyayı silâhlanndan yoksun bırakmak istedllerse de biz de onu yenlden silahlandırmak için okadar scele ettik. Bizün asıl gorevimJı Alman erkeğini veniden yetistinnektir. Bu görev vüzierce yıl devam edebüir. Bizhn drrrimiılıı biıicik ve en buvnk amacı Alman milletinin bera berliğidir.» VURMA ÇALGILARIN ŞÖLENÎ Selmi ANDAK 3 Istanbul Festıvalının ta nıtma bültenlen ve progra mında «Fınk Vurma Çalgılar Topluluğu» olarak duyurulan ve tanınmış müzısven Sıegfned Fınk'ın yonetımmde asıl adı «Wuraburg Vurma Çalgılar Top luluğu» olan (Festlval dergısır de doğru olarak belırtilmış tıri, çağdas muzık yorumculannı, bu akşam saat 18"de Şan Smemasında ızleyecegız Sıegfned Fınk'm yonetıminde <tWürzburg Vurma Çalgılar Top lulugUMiun ozellığı ve nıtelıgı konusunda başhca ıkı açıdan onemını kısaca behrtehm Muzık dılının «melodı» dısın da ıkı ayrıimaz can daman olan «rıtm» ve «tını» (tımbre) un surlarının yansımasında «vur ma. çalgılarsm onemı ozellıkle çağdas modern muzik akım lannm yoğunlaşmasıvla bır lıkte gun geçtıkçe buyuk rol kazanmaktadır îlkel (prımıtıf> çaglardan uv gar çağlara degın. yuzyıllar oo yunca ıcvurma çalgılar* ıtam tam'dan başlavarak gonglar, Ml'ler. çaniar, çmgırakTar, tom tomlar, bongo'lar, conga'lar Mbrofon'lar, Ksılofon'lar, ma rımbafon'lar, uçgen'ler v d 1 müzıkle seslendırmelerde daı ma kullanılmış ve gunumuzde geliserek hayret verıcı. hatta ınanılmaz «tını» «vuruş», «ses yansıtımı» ve «ses bloklarmna ulaşmıştır Antık. klasık. ro mantık muzık çağlarından \e her turde muzık akımlarından bu yana ozellıkle çağdaş ve daha ayade «onıkı (dodecaphonıste) ton 'ses dızısı) \.e atonal (ton'suz) munk bestecılerı nın yaratmalarmda «vurma çal gılar» basrolu ovnamaktadırlar Çagımızın bestecılerı «vurma çalgılann» tını sım \e etkısını gıtgıde genışletmışlerdır . O BULMACA SOLDAN S\ĞA: 1 Baltalama. 3 Mercanlann bır araya toplanması ıle meydana gelmış olan nalka bıçımınde mercan ada Evlere su taşıyan kımselere verüen isım 3 Tersı üzerıne basınca çoken nemlı veya çamur halıne gel mış toprak Bır emır 4 Tersı bozuk, yırtık ve delık bır yerı kapamaya yarayan parça Tersı su (eskı dıl) 5 Tersı bır meyva Kışın yapüan bır gpor 6 Duşme 7 Tutun yap raklarından çıkarılmış renKsız açıkta bırakıldıkça havadan oks' Jen alarak esmerleşen bır mad de 8 Gunduz karanlık yerleıde gızlenıp gecelerı uçan, on a yaklan perdelı kanat bıçımınde gelısmış, sıçan ırılığınde, meme h bır hayvan 9 Tersı gozlem lu 4 Tabiat olgusu Yag çı karüan bır fasulye. 5 Tasıt dızısı. 6 Bır emır Mezarlık 7 Bır yabancı erkek ısml Bır ısım. 8 Tersı sepıcı Bır nota. 9 Fazlaca bon Temız, katısıksız. DllNKÜ BULMACAMN ÇÖZCMt: SOLDAN SAGA: 1 Karaborsa 2 azıR Kaıl 3 Pasıf. 4 ıM Yamak 5 UsA ilaM 6 A'ama. 7 Lırnan raN. 8 Ku lak Re 9 Can elaj. YTKARID4N AŞAGIYA: 1 Kapital. 2 Azamı tka 3 n S Samur 4 Anya Alı 5 Fa Ana 6 Ok Mıt kE 7 Racalar 8 Sı Kamara 9 Ala Manej. Uluslararası 3. Istanbul Festıvali «Wurzburg \urm» Çalgılar Toplulugu»nun yonetırisı tanınmış muzis\en Slrgfried zellıkle folklor kaynaklanndan, az ve pop münk turlenmn kat kısından da yararlanan gunıianu zun bestecılen. \apıtlannda bol bol «vurma çalgıları» kul lanarak genış dmlevıcı kıtlesı ne, ozellıkle gençlığe seslenme olanağını bulmaktadırlar Işte, «Siegfried Fınk» yonetı mınde Wurzburg Vurma Çal gılar Topluluğu da once bu açı dan «onjinal» nıtelık taşımalra dır <er adlanndaıtı genç müzısven lerden kurulu «Wurzburg Vur ma Çalgılar Toplulugunnun dı ger açıdan ılgınç bır >onu de Gunumuzde adı duyulmuş ve ja az duyulmuş bırçok çağdaş modern oestecının yenı varat malannı repertuarında tanıt masıdır. Bugun Şan Smemasında saat 18 de dınleyeoegımız bu Vurma Çalgılar Toplulugu'nun prog ramında Rolf Lıebermann'ın «Les Er hanges» «156 makıne içın Sen fonı» ıduzenleme Siegfried Fınk). Fabncıo Caroso «Lauro Soave» Baletto Gaglıardo Saltarello Baletto fduzenleme S Fınkl Jeff Beer ın «Mın vaturler» (dort Mirma çalgı ıçın > Sıegfned Fınk ın «Vıbracussıon» (Vıbrafon ve topluluk ıçın Konçerto>, llhan Usmanbaş ın «Devr ı Kebır» Wer ner Heıder ın Vurma çalgı \ e topluluk ıçın «Edıtıon B», Josef Soler ın altı vurma caigı ıçın «Sonıdos de la Nohe». KU us Hashagen'ın solo ve topluluk ıçm «Hareket eden Sap neler» Siegfried Fınk'ın «Plaı santene» (Şaka) Vurma çal gılar ıçın dort Etüd adlı yapıtlar yer almaktadır Fink. Tersı bır hayvan YUKARID4N AŞAGITA: 1 Perhız şekerı 2 Taym Hınstıyanlann pfygatnberı I Bıtkılerı tnceleyen Dilım ko Çağdaş bcsteciler Sıegfned Fınk vonetımınde Jos«f Beer, Manon Hof Bertıd Kretnlıng. Martın Kruger, Joachım Sponsel, Elızabeth Vol ...Ve Usmanbaş kazanmış Uluslararası deger TELEVİZYON 18.59 4ÇTLIŞ ve PROGR4M 1B.00TATLI KAHR4MANL\R K MlZtf.I TOPLC PROGR4MT o Ser ı Zulf u Anbenni o Sebep Sensın Gonulde thtılile o Bır Merhaleden GUnesle Dunya Gonınur o K17 Burun de Salına o Tanburamın Ince Kıvrak Tel) Var o Senın Gıizel Yuzıjnü o Ben Yaralı Ce\lânım o Almda Allanıptı, Dalında Sallanıptı DLRIML (Tuna Huş Aytaç Kardüs) 30 40ESKt DOSTLAR «Patlamajan Sılâhlar» Afnka lı bır general, salgın hastalık yuzunden kırıian ve evlpn sel baskınına uğ ra>an halkına yardım ama cıyla ozel heykel kolleksıyo nunu Nıce de satılıga çıka rır .Vncak bır sure sonra bu satıhğa çıkanlan heykel kol leksıyonu bılınmıyen luşıler taralmdan çalınır Eskı Dost lar, hırsızlan bulmak ıçın harekete geçer. 3130 SPOR STÜDYOSÜ 22 45GCVE BAKIŞ Eski Dostlar'da vıne 4 arkadas bir başka mactra pesinde. 23 06PROGR4M ve K4PAV1Ş çağdaş bestecılenmızden v« Istanbul Devlet Konvrvaruan Mü duru llhan Usmanbaş ın vur ma çalgılar ıçm yazdığı cDevr1 Kebıı» adlı yapıtınm bugunku konserde Siegfried yonetımmde VVurzburg Vurma Çal gılar Topluluğu tarafından ılk kez vorumlanmasının onemı buyuktur Bugune dek gerek yurt ıcırdekı varatmalan va çalışmalan ve gerekse Amenka da başanlar kazanan yapıtlan. IM'Jda Ulusıararası Cenevre Y» nşmasında «Bırıncı ödul»ü kazanan «Bale Içın Muzık» adlı bestesıyle degerım perçmleven llhan Usmanbaş ın «Devr ı Kebır» adlı vapıtının «dunya pronuyen» olması 3 Istanbul Festıvalının en ılgınç olayı sayıl maktadır ozellıkle çağdaş bır Turk bestecısımn yenı bır atılımla «altı vurma çalgı ıçm» yazdığı «Deir ı Kebır» adlı bu yapı tı, kendıne ozgu nıtelıklerıvle de muzık dunvamıza yenı bır anlam getırmektedır. Bugün Festivalde izleyeceğimiz Siegfried Fink yönetiminde «VVürzburg» topluluğu îlhan Usmanbaş'ın yapıtını ilk kez BUGÜNKU PROGRAM ODA Fink Vurma Çalgılar Topluluğn Şan Sıneması (Saat 18.00) TtYATRO Bir Yaz Gecesi Rü>ası Yenı Shakespeare Topluluğu Rumelıhısan Siegfried t u k (solds) ve tturzburg Vurma Çalgılu Toplulupı dınlenme sırasında. (Saat 21.30) seslendirecek RADYO 12 10 Halk ozanlan 12 35 Muzeyyen Yüdlzdoğan dan şarkılar 05 M TUrkuler ve Oynn havaları 13 00 Haberler 06 02 Gunaydın 13.15 Oyun havalan 06 30 Bolgesel gunaydın 13 30 Bolgesel yayın 07 02 Koye haberler 14 02 Sızlere birhkte 07 07 Bolgesel yayın 15 25 Mustafa Ceyhanlı'dan türVJ3O Haberler kuler 07 40 Sabahtan sabaha 15 40 Bulent Oral'dan şarkılar 09 02 Kadın dunyası 16 05 Dort ses dort saz 10 01 Arkası yarm 16 20 Turkçe sozlu halıf muzık 1021 Bolgesel yayın 16 45 Çocuk bahçesı 1101 Turkuler (II) 1115 Vedat Gursel den şarkılar 17 02 AKşama doğru TRTI 17 19 19 20 20 21 22 22 23 23 23 23 50 Bolgesel yayın 00 Haberler 30 Bolgesel yajın 15 Bu yurdun sesi 45 Tarıhten yankılar 17 Klâsık batı müzıgl 02 Bolgese yayın 40 Turkuler 00 Haberler 10 01 00 Bolgesel yayın 10 Beraber ve solo şarkılar 40 Alı Rıza Gündogdudan Gidon Kremer ile bir söyleşi «Buyük babam Goteborg'da dofmuş bense Rıga'ds Almsn, Yahudı, Isveç kanı var soyumda Sovvet vatandaşıyım'ıt A}a Irını'de ve Şan Smemasında Uluslararası 3 Istanbul Festı valı çerçevesınde gorkemlı ıkı dınletı \eren Sovyet kemancısı Gıdon Kremer, İstenbul'dan aynlmadan once kısa soyleşıde soze boyle başladı. « Kemana kaç yaşında başladınız9» « Dort buçuk yaşında Rıga'da on jıllık temel muzık okulu nu bıtırdım once Sonra Moskova da Çav «ovskı adı ıle anılan Dev let Konservatuvan'nda yedı yıl Oıstrakh'la çalıştım Beş yıl oğrencı. ıki yılını stajyer olarak » « Kaç yaşındasınız'» « Yırmi sekız'» « Etud ya da egzersız çalar mısınız''» « Çogunu Rıga'dakı muzık okulunda >aptım O donpmde gjn de bes altı saat çalışabılıvordum Ş mdı'erde konser \e pro\alarda jor «BiRŞEYLER ÇIKACAK GERÇi, AMA ANCAK DiNLEDiKTEN SONRA YARGI KATINA BEN DE SiZLER GiBi VARMIŞ OLACAÛIM. BU ÇALGILARIN BiR ÇOĞUNU DAHA SONRA ÖGRENDiM» Engin KARADENtZ Verımler nde oncelevm Hındemith. Stra \ınskı \e Bartok etkılenm taşıyan kışısel aulatımı ve sağlam ısçılığı ıle savgınlaşan çafdaş Türk bes tec.sı llhan Usmanbaş ın «Devr ı Kebınurun dun ya oromıjerı bu akşam Şan Smeraası nda japılı ÎLHAN USMANBAŞ "DEVRİ KEBİR,,t ANLATTI 00 02 Gece konserı TRTII 06 00 09 00 0830 10 00 10.30 11 00 1130 12 00 12 30 13 00 Gun başıyor Haberlenn içınden îkı solıstten şarkılar Bır çocuk buyuyor Naıma tarıhı Olağanüstu yorumcular Iki solıstten turkuler Arkası yarın Bır sorun Haberler 13 15 13 30 14 00 14 30 15 00 15 30 16 30 17 00 17^0 18 00 18 30 19 00 Çeşıtli müzık Haberler gehşıyor Oğle müzığı Ikı solıstten şarkılar İfcı solıstten turkuler Konser saatı Ikı solıstten şarkılar Yurttan sesler Turkçe sozlu hafıf muzık Kadınlar topluluğu Trablus sarasımız Haberler 19 30 19 45 20 15 20 30 2115 21.45 22 45 23 15 23 30 23 35 24 00 Hafıf muzık Bır soran Bır solıstten şarkılar Bugun Oğretmenle başbaşa S"X>r gazetesı Turkuler geçıdi Bır romanımız var Haberler Solıstler geçıdi Kapanış «Bale için müzik» Amenka da Luıgı Dallapıccola ıle çahşan «dı zı^el» çızgıde evrensel muzığe vonelen llhan Us manoaş ın «Bale Içın Muzık» başlıgını tası\an ve rınu 1969 da Cene\ re Uluslararası Muzık Yarışma sına katılmış ve rBınncı ödulnu almıştı Gıderek olgunlajan nıce venmlenne bır venısı nı \e ozgununu ekledı Usmanbaş. Usmanbaş ld «Devrı Kebır» ustune soyleştık« Sıegfned Fınk ın Würzourg \ urma Çalgı lar Toplulugunca Devr ı Kebır bu akşam ılk kez seslendınlıyor Fınk ve topluluğu uvelerınce bu verımınızın seslendirılmesı duşuncesi nasü gelıştı 9 « Sıegfned Fınk 1973 te Turiiye ve gelmıştı Başkentte tanı^ık Ankara Devlet Konservatuan'n da vurma çalgılara ılışkın bır gostensınm ardm dan Kendısıne Çağdaş Turk Muzığı ve Halk Mu zıgınden bazı ornekler dınletmıştım Bu arada Ba le îçın Muzık adlı venmımı de dınlemışıi Vurnıa çalgılar altılısı ıçın oır çalışma ıstedı benden Bır yıl ıçınde gerçekleshrdım. Bi'* ıkı kez kendı sıne gonderdım, degısıklık ıstedı yaptım Festıva çerçe\eî>ı ıçınde konuk topluluğun De\ri Kebır ı seslendırmesı daha anlamlı olur dıye ausundum'ı. « On dakıkalık bu verımmızı tanıtır mısmi7 bıze'3» « 1974 jılında bırtı Devr ı Kebır Bu ad Sımrock YayınevTnın Almanca baskısmda Grosse Rotatıon, Ingılızce baskısmda Great Rotatıon ola rak geçıyor Devrı Keaır geleneksel sanat mu zıgımızn usullerı arasında en bılınenlerden bınnnı adını taşımasma karşın usulun ancak bır vonj ıle bağlantısı ve benzerhğı var Kısa uzun deger ler \e kaba ınce vuruşlar Bır tını çeşıt'emesj sayılab'lecek bu verımde Devr duşuncesi (devır donuş donme rotatıon) onbes olçuluk bır vururr neme'ınm jaklaşık on dakıka boyunca onbiT kez yınelenmesı . Bu surenın tam ortasına gelen beşinci ylnelen mede altı çalgı grubunun her bırınde hızlı ya da ağır degışık hızlar alması Altıncıda ıse çe şıtlı ogelerın doğaçtan çalman donuşumune bı rak'lması ıle Devr cusuncesı baska bır gerçe<lık kazanmış oluvor' Kullanılan tınılar bellı ses ver meven zıller • da'iıllarla 'agaç vurma çalgıları da burava koyuyorum) bellı ses \eren maden %e ağac çalgılar TRT III 06 55 Açılış ve p r o g r a m 07 00 Gune başlarken 08 00 09 00 10 00 11,00 Sabah muzığı Plâklar arasında Gunun konserı S a m a n ü ı a Jones soyluyor 1130 12 30 13 00 13 30 14 30 15 00 15 30 16 30 18 00 ~>ıskoteğımizden Oğle k o n s e n Çeşıtli hafıl muzık Oda muzığı Oda muzığı Bır album Gençler ıçın Konser saatı Caz muzığı 18 30 19 00 20 00 2100 21 *'> 22 23 24 00 30 00 00 55 Sızuı ıçın seçtıklenmız Hafta başı Muzık takvımı Çagdaş muzıg n onculen Dunyada muzık Caz muzığı , »' Gece konserı Gece ve muzık Program ve kapanış ECZANELER BAK1RKÖ1: Çamlık, Aytaç fYeşılyurt), Evrın (Kuç. Çek ), ttnal (Salrakoy), Merkez (Esen ]«r), Yenı Osmanıye, Ömur (Ka narya), E i e n (Şınnevler), Şıfa (Gungören) BEŞtKTAŞ Sakaıra, Bayram oglu, Düer (Ortakoy). Bogazıçı (Bebek), Akatlar. BEYKOZ: Sağlık (Paşabahço BEYOCLL: Bengı, Fındıklı EMİNÖNÜ: Yem Sırkecı, Be yazıt Halk, Bırlık (L&lelı) EYtJP: Başar, Bağlar, Yen, Ümıt, Yenı Şıfa (Bayrampaşaı tJmıt (Ramı Numune (Sılâhtar) FATİH: Yavuz Selım, Halicı lar, Çapa, Akın (Aksaray), Do fus (K. Mu P a \ Akalın G. a PAŞA: Bağlarbaşı. Ş U (Küç Koyi KAX»IKÖ1: Ergunsj, Nazıf Çetm, Şafak (Kuyubaşı), Ayşen (Suadne), Ural (Goztepe), Beşkurt (Içerenkoj), RARAKO1: Fugen KASIMPAŞA: Şafak, Haskoj Dınçer SARtYER: ümu' Karanfü (R Hısarustu) ŞİŞLI: Hurrıyet, Fenkby Mer kez, Ma^ka, Gulumser (Kuştepe), Gurkan (Mec. Koy), Semt (Gursel Mah ), Bılen (Çelıktepe), O. Bayır Merkez LSKUD4R: Isılay, Zafer, Paşakapısı, Şenay (Çengelkoy), Karadenız (Umranıye) ZEYTtNBLRNl.: Sumer Sıh hat. GIDON KREMER Istanbul'dan ajrUdı . çok çaldığım ıçın gunde ancak uç dort saat çalışabüıyorutn Ancak Paganını etudlerı yapıyorum » « Keman ustune dıveceklennız'» « Kemana çok çalışmak ozellıkle parmakla' ıçm çocukluk çağmda çalışmak gerekır Repertuvarımın çoğunu çocukluk çağımda yaptım Kanımca keman yalnız şarkı söylememelı Keman çalm dığı anlaşümamalı. keman konuşmalı. duymalı Ama bırı bana na sıl keman çaldığımı sorarsa ona hıçbır şey gosteremem ve oğretemem'» Sovyet kemancısı Kremer beğendığı V.eman ustalarım «Menuhın, rrancescattı, Kreısler ve dogal kı Oıstrakh» dıje sıraladı. Kemancı Kremer begendıgı pıyanıstlen ıse şovle sıraladı• Rıchter, Gould, Cassedesus Scnnabel, M. Argensch \e F Goulda » Sovvet kemancısı gıderayak sozlerını çoyle bağladı « Aya Irını'dekı konserımı unutamıvacağım . Küıse olarak ya oının guzellığı ve aiustığı sankı benı buyultmıştı Sanat vaşarnımda oo\le bır atmosfere çok az rasladım dersetn serıdır tıanı .. tstanbul da benı buyuledı Ancak en çok ıki saat kalabıldıgım yerlerde, dogrtuu bu ya, en M Uü hafta yas&mak lster.dim!» İLHAN IS%L*NB4Ş lar aekızınci çeşıtlemede once kesın değerlerle, caha sonra, ozgur değerlerle katılırlar. Ezgısel yapı bır makam havası verebılecek onıkı ses dızısi ıle sagUndı Kullanılan çalgılardan bazılan, tomtom lar, bongo lar, congo'lar, templblok'lar, çınguaslar vıbıafon, ksılofon, nıarımbafon, çanlar, tamtamlar, gonglar, zıller, uçgenler . Suı.u da hemen soylejeyım. bu çalgılardan bır çoganu cali'îmaj a başladıktan sonra oğrendlm'» Usmanbsş'ın yanından aynhrken, «B'.rşey çıkacak gerçı ama »ncak dınledıkten sonra vargı Katına ben de sızler gıbı vannıs olacagım» djyordu. »»••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••» DOKTO R T A R I K Z. K I R B A K A N Deri, Saç ve Zührevi Hastalıklan Mütehassısı Istıklâl Cad. Parmakkapı No. 86. TeJ 44 10 73 X • Kullanılan çalgılardan bazılan Altı çalgıdan hcrbıri bes altı çalgıvı çok çeşitiı jontemlerle sert, yumusak tokmaklar, parmak uçları, el ayaaı g i b l çalar. Belli ses veren çalgı »»•••••••»••»••••••«•••»••••••••••»•••••»•ı