Katalog

DÖRT CUMHURÎYET 28 Temmug 1P75 . </2İ)i4İMi îDDiA ETTİLFü BAfıARjN iic Hi* iîi HEP5I* MEMMUNDülA?. SONUSU ABDULCANBAZ TURHAM SELCUK ıl'ılıllı RAZİYE 77 ı r Yazan: Melih Cevdet ANDAY oturuyorlardı, şişt şişt diye senlendi biri bana, «Raziye» dedı. Orüar hep büıyorlarmış, bız nereye gıtsek geliyorlardı arkamızdan Babam deli gıbı kızar buna Ama elbet benim içın degil ha, gezerken geliyorlardı bizim oldugumz yere. Babam kızıyordu, kovuyordu hep, ama ben başlangıçta anlamıyordum neden kızdıgını, neden kovduğunu onları Sonra bızımkıler bana dediler kı Durdurdum onu. Sizınkıler kim' Çıngeneler csıum Çok iyi bıliyorum, hiç şaîirmamıştım onun çlngene olduğunu ögrenince Bunu beklıvor tnuydum? Hayır, ama onda her şey doğaldı. Mere.kla deglt, Utfm tadıtn çıkarmak için sordum: Sen çingene mlsjn' Çingeneyım ya Elıme rakı kadenlni turuşturduktan «onra gürdurdtl konu?masım Babam benl çok küçllkken almı? birfmkılerden Kıam olsun demış, siz bunu unutun demış, onun adını değıştıreceŞlm demış Okutaca*ım onu, hanımefendı yapacağım. O çarap ıçisrordu. Çok iyi adam, sevmış beni Okuttu da, ya7dırdı da Nerde şimdi bızımktlerde benım E.oı kız Hepsl cahıldır bizımküenn Sevmezler okul Ama işte gelırlerdl peşımızden Beni yalnız oulunca anlatırlardı. Annemi de anlatarlardı Övle gılzelmış kı annem Dayımın odasmdakı lotoğraflan düsündyordum, fakat o konuyu açmaya cesaret edemiyordum. Bekliyordum M, kendl gelsın oraya Vedia (çünkü RaziyeVe daha alışamamıştım) sürdurüyordu sozlerini. Sonra ben hepsmi egrendım. Neleri' dıve sordum. O duymadı beni. Bızımkiler geldiğınde çlngenece konu»urlardı bentmle. Ben önce anlamazdım hig bır şe7ı sonra sonra anlamaya başladım Çok kolay geldl bana. Pransızca'dan daha kolay. Bıliyor musun ne derler btemn dıle'.. «Bızim» derken övünüyordu sanM. Ne derler' Romi derlwO~" "=• ^Tx^Tsrx.''n> Rotni mı? Evet ya . Ben sonra kitaplarda okudum Babam da çingenelere kızınca konuşupdu Hep kızardı ya Ben anlamıyorum, anla. mıyorum dıve anlatırdı benim yanımda. Bızım kıler onuncu vüzyılda mı, on blnncı yüzyılda mı ne, çıkmtşlar yola Hmdlstan'dan. Hani Mısırdan dıyenler de v»r. ama dogru değıl. Bır çok yerde bize Romalı da derleı .. Romalı mı' Öyle ya .. Yugoslavya'd». Gene durdurdum onu. (DEVAM1 VAB) ECEVIT KIBRIS'I ANLATIYOR O GÜNÜN MUHALEFET IİDERi O GÜNKÜ TUTU DEMiREL'ıN, MUNU ANIMSAYAN GÜNEŞ, BU DESTEK BEK GÜNÜN BAŞBAKANI DEMİREL'İN MUHALEFETTEN LEMESİNİ VE BUNU İSTEMESıNİ ANLIYAMADLĞINI SOYLUYOR. Röporta): Altan ÖYMEN Az sonra da küçük btr tepslnln tçlnde bir kadeh rakı, bır bardak su, ikı turp, beyaz peynır, taze soğan ve erık getırdl Yanıma, taşın uzenne koydu Gerl çeküdı Hakı kademne su kattını, yansına kactar içtım Bır turp yedun. Ne zaman ıstersen gel sofra hazır, dedl. O akşam rakısının keyiınl blr daha hıç duymadım dıyebılırim. Sonra başlajan o büytik gecentn sofrasına oturmak Uzere yukan çıktım Merdlveni kaldırdım O sırada Vedia da bavrağı ındırmeye gıtü. Her şey dayım evdeymişçesine sünlp gldiyordu. Sofra gerçekten gtfz alıcıydı Güzel duzenlenmıştı Ama bu duzen hıç blr gorgü kıtabınaa yasılı değıldı her halde Bılgl ıle değıl, duvgu ıla haaarlanmıştı Vedıa yukardan inıp odasına gırmışti Ben sofrayı ıncelerken çıktı Baka kalmışım' Üstünde Vurrni7i çıçekh bır entarı vardı, saçım düzeltmış. saçmm ıki yerıne ıkı tarak, bır yenne de kuçuk, pembe bır kır çıçeğı o'urtmuştu. Dudaklannı boyamıştı Beljıe bejaz bır kemer takmıştı Goğu5lerını saran esmerlık, bu renklerl daha da one çıkanyordu Gerçekten bır Solendı Vedıa Gozlenm otıa takıh kalmıştı Bır ıskemleye ılışeyim der demez, gehp kucagıma oturdu, bunu beklıvormuş Kollarını boynuma doladı gozlenmm ıçme bakarak Bana bu akşam Vedıa deme artık, dedi. Beklemedığım bır şey bu Ya ne dıveyım' Benim adım Vedia değıl M .. Neymış? Benım adım Raziye. Raziye mı? Evet Nerden çıktı bu' Derin bır soluk aldı Gülumsüyor mu, düşünüyor mu, anlıyamadım Gozlenmın Içıne bakıyor ama, orada baska şeyler gorüyor sankl Ben seni anlamışındır diye düşündümdU. Raziye olduğunu mu' Ya Artık soyleyecek blr sozüm yoktu benım. Ona dinleyecektfenı. Bir silre bettedrm. Bazıve kaşlannı çattu Benım adımı dayın defıştirdl, dıye anlatmaya başladı. Hızlı hızlı, hırslı hırslı anlatıjordu Benım adım Raziye idi, ama ben de bılmıyordum bunu Daha çocuktum canım Sonra bizlmkıler geldıler, soyledıler bana, sen Raaye'sln dıve Anladm mı' Bırden hrladı kucagımdan, sanki odada val nıı başınaydı, türkil söyler gıbı konusuyordu, dolaşa dolaşa Ah benım canım' Ama bu çok eskıden oldu Burada defil canım. bız otekı koydeyken. Blr gun arabada Kıbns Harekitı dönemtnln Dışişlert Bakaru Turan Güneş'in, Ecevit hükümeti zamanında elde edilen dı$ politika olanaklannın gelecegi hakkında cıddi endiseleri var. Bunlan şöyle anlatıyor «Bu göruşmemizde çızmış oldu|um çerçere, Kıbns için bütün geçerlilıgini sürdürmektedır. Bundan sonra ne yapılabiHr' Ne olabıUr' Türtdye'nın dı? politikası söyledığım unsurlan devamlı olarak gozdntbıde bulunduran bır politıka olarak yürür ve Kıbnsla ilgıll lddlalanmınn, taleplerımizın sovlediğtm şekılda dostlarımızın. mutteliklenminn, veya komşulanmızm, veva dığer dunva devletlerinın aleyhıne olmadığı, yahut TÜrUyetün dış polıtftasırun bu Ulkelerden herhangi bıri içın bir olumsuz unsur taşımadığı yeterli mıktarda anlatılabilırse, zannediyorum kı, Türkiye. dünyadakl yenni ve tabıl haklannı ve iddialannı muhafaza edebılır Ama Sayın Demırel'ın boyle i^ politika mulahazalanyla dı» politika sörieri etmesi halinde, elde edilen olanaklann yok olacağından, kurulan dengenin bozulabüeceginden, ciddi şekalde endise ediyorum. örnegın: Beytıelmllö komttnlan tehllkeai varmıs... Sayın Demirel öyl« aöylüyor. Bir dela bu sb* »afsatadır ya. ÇtinktJ bugtin mesela Marksist blr ülks olan Yugqslavya üe Sovyet Rusya'nın avnı dı? poliüka çizgîsinde oldugu soylenemeî Pirı bağımsız bır ulkedır, biri Varşova paktına mensuptur. Amavutluk da komünıst bır ulkedır, Sovyet Rusya ile beraber olduÇunu srtyleyen hıçblr aklı başmda insan çıkmaz Çın ıle Sovyet Rusya arasmdaki naman zaman ttorulen silâhlı çatışmalara değınmeve bıle lüzum yoktur Boyle olduğu halde, sanM dünyada beynelmılel bır komünızm merkezi varmıs da, bunun dünya da bır stratejısl varmış dıye ko Demirel, "Şehit listeleri gelince sorumluluk sizdedir,, di/ordu nusmak TB bunun Turkiye'ya mütevecciiı olduğunu söylemck aslında ciddi degıldır. Cıddi olmaması bır tarafa, bu bir de dunya devletlennden bır kısmına karşı bir nevî cihat açmak manzarası gostermektedır. Bu derece komıinızmı enternasyonal bır tehlike gıbi goren ve bunun mücadelesinın yapılmasını oneren bir hükümetın bütun dünya devletlenyle dostluklarını gelıştırmesıne imkân var mıdır' Gayet tabii bdyle bir sey yoktur Bu, gerçek de Turklve'nın Mıllıyetçı Cephe hüiruroetinın nullıyetçı bır dış polıtıkasmın olmadıgının da ışaretıdır Çunku dış polıtıkavı komünızm tehlıkesı, kapıtalızmin gelışmesı fılan gıbi ideolojık unsurlara oturtmak aslında bır ülkemn, kendı çıkarlarınm ne olduğunu, dıger Ulkelerın rejımı ne olursa olsun onlarla ilışkılenmn nasıl olması lâzım geldıgmi bır tarata bırakarak. ba>"ağı ideolojık savaşa gırmesi demekfir Hem ideolojık savaş yapılacak, hem de mılh çıkarların savunuldugu hukumet olunacak. Bu mumkün degıl Bu kabıl sozlenn mılletlersrası kamuoyunda, hıç olmazsa tleılıler nezdınde bır takım tedır gınlıkler yarattığtnı sanıyorum. file namaat ekleylp eklemediklerı değıl, Turkıye'nın Araplann çıksrlan aleyhıne baskasına bir tavız venp vermedıkleri meselesidir Bu bakımdan mesela Makartos'un »yaretlerini, cHayır sen papazsın» dıye kabul etmekten ımtına eden arap ülkesı yok. Çunku onları da ılgılendıren ken dı güvenliklendır, kendl dengelerıdır Bu açıdan gerek MSP'nin haval alemındeki boyle bir temenmler dış politlkasının, gerekse AP'nın bır hayli eskımls buluran soğuk harp polıtıkasınm bazı yadırgamalar dogurması ihtimalı çok kuvvetlıdır. Kıbns'tan özellıkle sös etmeye gerek görmüyorum. Çtlnkü Kıbns bütün bır politikanın parçasıdır Kıbns sorununun çöztim\l de butun bir dengenin parçasından ibarettir, buna bağlı bu lunmaktadır ömegın Kıbns lsl valnız batı ülkeleriyle beraber yürutulemez Bizim komsumus olan ve Yunanistanla olan üi»kılerle çok ılgilenen devletler vardır . Pagımsızlar vardır... Araplar vardır Sovyet Rusya vardır Tabıi ortakpazar ve batı ülkelen vardır „ kiye'de şu devir geçti fannedlyorum, ben de kendi blçülerim içinde, o devrm kapanmasına yardımcı oldurn. Türkiye'de hükumetler blr takım pizlı kapakh, vumuşak, sert blrtakım ginşimlerde bulunacate lar, kendı bildıklerini yapacakhr Muhalefet partıleri kürsilve çıkacaklar. bunlann yaptıklan ne ise bılınmez şeyler, «Dış politikada mflli birlik ve beraberlık tçındeyizı» dıyeeekler Bu devır geçti Türkıye'de bu'un vatandaşlar bugün dış pol'tıka konularıvla yakmdan ıleıl'dır ve bu konular da bıleı sahıbıdır Kamııoyu onü ne çıkıvonız Benim bılmedıtrrı, vahut partı olsrafc bırım bilmedı(hmız şevler içın. «birlik, beraberlık ıçindevi7» dıvecek olsak, Turk vatandaşı burıu vadırgar Çunkü bizim zamammızda ffalıba, televizvonunda, radvosunda basınında herglın nevın ne oldu^unu anlatıyorduk Slzinle konuşmamı^da da hani Amerikanın da Rusva'nm da, Araplann da, sumın, bunun herkesin kendi kendine yapmış oldugu tahminleri oldufu (ribı, bütün aynntılanvla anlattık Bunlan bilmeven yalnu TUrk vatandaşı Idı Herkes bıliyordu. Turklerden bunlar saklanıvordu TJrklerin önunde bunlar konusul muvordu Bunlan, başka memlef ke lerdeki insanlann bildıklerini açık açık anlattım. Şımdi hOkümetm dış politıkasında ne var' Ben bunlan bılmeveceğım ve sövleyecefcım Hükumet gelıp derse ki, «Kıbns'ta şunu, şunun içm verîvorum» Eğer bu rnakul Ise, isabetli ise, kabul edebilecek bır şey ise kabul edılebılır. «Aman canım, ikı aşağı bır yu kan bağlayahm bu ışi de, bu iş bıtsm» demekle bu iş bıtmez. Neyin ktmler İçın, nıçın vapıldıgıru bılmeden, dıs politikada, bizun, beraber olmamıı mumkün değıldlr. Sbylenen şeyler, somut olarak »oyleyecekleri şeyler hakkında va «berabenz veva degilız» demeye hazırız Ama «Ne olursa olsun beraberiz». Yok oyle şey.. Ha şu olsun: C«nım efendım beraber oturalım kararlaştıralım. Bu kadar alaturka. Bu ka Demirel Kıbns'» çıkarma olayuu bir maeera olarak nitellyordu.. DiŞi BOND dar llkal bir parlementer reHm, dünyada hiçbtr devlette yoktur. Halen dışışleri bakaru koalı»yon hükümetmden bir partlnin adarm değıl mı? Kendisine karşı buyuk saygım vardır.. Sayın îhsan Sabri Çaglayangıl'e. Ama dış politıka or.un sorumluluğu altında yürümüyor m u ' Neyi beraber kararlaşttrmcağız? Canım hepimiz bütUn partilerden bırer dışışleri bakanı tayin edehm de beraberce rürtitsUnler dıye bir çey var mı? Neyin sorumlulugunu ben alacagını?. Demirel ne söylemiştl Kaldı ki bızim zamammızda biz taiçblr yardım gortnedik. Bundan dolayı, nıye bize yardım etmedıler dıyecek de değildim. Sa yın Demirel lıderler toplantısında «Çıkartmanın sorumluluga sızdedir» dedı.. «Çıkarmak, peşln müdahale karan vermek maceradır » dedı «Sehıt lıstelen gelince bunun sonımlu'uğu sızde olscab» dedl. Bu bır vakıa . Bunu lld«rler toplantısma katılanlar büi yor. Aynca bunu doğrulayan baska bir delıl de var. Kıbns çıkarmasından sonra benım MecUstt verdığım ızahat sırasında Demlrel bana «Kaç kişı öldu. kaç şehıt verdlk'» diye sordu. «Şehıt lıstelen gelmce sorumlulu fu sızde olur»un tadbıkatına geç tı Meclıs zabıtlannda var. O sırada gelen bılgılere, bana renlen bilgılere göre, daha tr.dırme bırlıklerinde şehıt yoktu. «Hamdolsun Allah'a şıjkürler olstm. Hıçb'r şehıt voktut» d«dım. Gülmeye başladı Onun Uzerine ben tekrar «Sa vın Demirel bunu gulunç de bulsa, ben Aîlah'a dua ederek çehit vermedıgimizi soyluvorunı» <>dım Karsa çıktı meclıste.. Bunu hep yaptı.. «Federssycna karşıyım » «Dış potttkada bizi valnız bıraktınız..» «Bu ne btç:m dışlşleri bakanı » Bunlann hepsmi sovledı Demek hakkı İdi soyledi. Hakkıdır soyler, rr.uhaiefettır. «Çıkarmanın sommlulugu slzde dır » deyınce, bi2 de «Ba^ustune* dedık. Sorumlulugu Ile birlikte karan aldık. Şımdi oızden istensn nedır' CHP'den istenen' BeyM çeki irn zala, uzermı ben aoldururum'.. Böyle şey olur mu' Bu blr Ikincısı Eğer ıktıdar sahsen Kıbns'ta bır şey yapılması gereğme kani ıse, bır şey venlrneiıne kani ise, verilmesınin makul olduguna, bunun TurUye'niu y»rarlanna olduguna manıyor ve buna rağrnen 5'apmıyorsa, müsaadenizle ıktıdnr Türkiye"nto oü tün dıs poHtıkasını sırf tç polltikada beni eleçtmvoriar diye felakete grtturuvor aemekttr. GÜvenlıÇimızt tehhkeve »tıvor d«mektir. Bu kadar cesaretten matırum poıtıkncılar» da vardınv r\ olmak içın hıçbir sebep yoktur» Kore'den bahsetmek... Kıbns sorunu yalnu batıyla birlikte çözülm«ı Ama Türkiye, Kıbng sorununu dıvelım sadece batı ülkelerinm \amnda onlarla beraber olarak çozemez Bundan önce Kıbrssla iîgıH olarak yapılan bir takım yanlışlıklar var. Turk Yunan ihtllaiıdır mesele, dogru . O halde NATO'da çözulsun NATO va jıkayetler, NATO'da konuşmalar.. însafla mütalaa edılsin NATO bır savunma paktıdır. NATO'dan korkanlar var. Siz Kıbns meselesird gottirüp KATO çerçere^ınde ortakpazar çerçevesin de çozmeye çalışırsanız olur mu' Baksanıza haritava nerede duruvor Kıbn 1 '' Ne ortakpazar uyesıdir, ne de N^TO üvesidır Kendılerıne bu kadar yakm bir toprağın geleceğı haktand» bıçilen modehn öteki Ulkeleri ilgılendirmemesi mumkün müdür* Mumkün değildir Onun içın Kıbns'ın çerçeveai de bbyle bir dar çerçeve içinde ele almamaz TürMve'nin dış polıfıkası da dar bir çerçeve içinde ele almamaz. TiFFANY JONES T.C. MiLLi EĞiTiM BAKANLlGl Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü ANKARA Tekel Genel Müdürliiğünden 23 temmuz 1975 tarıhli Cumhunyet gazetesindeki üanı4. madd» d. bendındekı banka referansı mıktan 178 887 40 TL 'dır Düzeltırız Yurt Dışmda Ojıreniın İçin Üöviz Tahsisi 19751976 ögretım yıünd» Kendl paral&n U« (dövt»W) v* bancı memieketierfie ögremm vapma* ısteyen li»e n denırJ meslek okulu me/unlanna aoviz tahsisi, ünlveriıteterarası »eçme sınavlanada aldıklan puanlara gore vaDilacaKUi Sı nav sonuçlannın bellt olrnasmi mliteaktp en eec 19 ?ün içınde Kaç puan alanlara doviî tansls etiılecefiı »• mUracaat feklı avnca llan ediıefeKttr Üni'crsıte Mtartemı ve Yük«e* Okul mpfunltn lUrunv hl belgelerle blrllkte 16 lemmuzdan ıtıbaren Mlllı tgıtim Bakanlıgına mUracaat edebilfrleı. Döviz müracaatıvla llgtli dılekçe formu 11« »çıklaTna MUU Egıtlm MUdvlrlükleıinden re BakanhktBn f#mtn «dliBWMr. (Basın: 1M07) 5902 (Basın Tashıh. / ) i LAN Istanbul Devlet Konservatuarı Müdürliiğünden TAKSiM/ISTANBUL K^nservB'uanmız bolun lerıne imtihanla öğrencı alma caKtı Aosy kayıtları 131 Agustos 1975 tanhlen arasındadır. (Baan: 19721) 5907, Zannediyorum hükumet, Ame rıkajla olan ittıfakımızı da Ame nkalüann istefuıden de daha tazla onemle dunya kamuoyuna Bunmaktadır. 'Kmerika bizım muttefıkımizdır, NATO içınd» milttelıkuıuzdır AmerUcnyla özel üişkUenmız Tardor ve bundan aslında kımse de tedirgın degıldır. Dünyada da bundan Wdırgın olan yoktur. Fakat ts« bırtakım tanhi hatıralan da kançurarak, «Kore d« bız komüninne karşı gavaştık» gıbi, Amenkalıların dahı, bugün agızlanna almak lstpmedıkleri şeylen soylemek, cEn sadık mut tefıkıyızdir» gıbl şeyler soylemek, bugünkü detant ortamında, Amerika'nın da fazla 19ın* gelen sbzler değüdır. Yani Amerika «Aman bu ne kadar İyi yahu ne sadık dost, hay allah razı olsun» dıvecek . Amenka'mn boyle bır şey demesi ve ilişkilerinde buna gore davranması mumkün değıl. Çünkü Amenka'mn butun dün ya Ulkelenvle ve Sovyet lerle olan üişkılen böyle, ya su sızmac dostluklara davanan ya da husumete dayanan Uişkiler degil . Unutmavın ki, son gunlerde gokyılztinde Apollo ıle Sovuz bırbirine kiHtlenmıştir Yanı me sela, ideolojık açıdan konuşmak gereMrse, bemelmilel kapıtailzm le, beynelmilel sosvalun bırblnne yapıştı.. Boyle bır ortamda va?ıyoru«. Dış politikada birlik Bır de dış politikada blrUk sozleri var. Dıs politikada birlik gösterH mesi içın bır sebep yoktur Sa 5in Demirel Kıbns çıkartmasın dan sonra dahl «Federasyon çfttiım yolu defildir» dedigl sa man bızimle birlik mi idi? Çıkar manın sorumluluğuna katılmaz ken, «Çıkarmanın sorurnlulutu sızdedir» derken, blzimle tolrliVrri ıdı' Bırlık değıldl Bımena leyh neyın blrlığıni istiyorlar? Şunun bİTİıgım ıstiyorlarsa bu mumkün değıl. Kendısinin asajı yukan 25 vü önceki dtlnyaya Bymn tekmt slmflllctne uymayan bır dıs polttlk» jörılsü var. Tür VEFATLAR Hıymettı Mcıljr »1 itthttiutm mliejfkkıl ceıta^t mtrıııa «UM. mı:, lır telefınlj enrml'MMr, tııtlt lltnı »1 ıınum mMmdM İC» Iffl tir Itflt ıl nmt, CMIM nlerıııı ijlelıwrrıj femtt, ,ttt, »;ı |in[(rıııi2i Hylıvr 1 MSP'nin temenniler politikası Bunun yanında Erbakan'm müslüman ulkeler politikası. 11 bette ki dunjanm çeşıtli ulkele ri arasında bir takım ortak ya rarlar vardır. Fakat Ortadogu (ılkelennin önem verdıkleri nok t», Maim d«vl«t •damlanmıstn b«t vakıt &aauız&, bes vtkit na Tel.: 47 20 06 hlAU CENAZE | | U R | MT lıtgn BDjmflttıt ıjletm«t« ııi tlnık ıtı t iml ıc" yur I m J«r1 frçmıijn yurda ttnjrt »ıktı ı l n Cunta »tr ı ^ ' ı n M enrı , »H«ı«ır. (Canajana: 1440) YAR1N: CHP'NiN TAVıZ VERECEĞi İDDİALAR1