Katalog

Coğrafya Terimleri Sözlüğü B. |h Yazan: Sarai öngör Açıklamalı, Fransızca • Almanea îngilızce îtalyanca ve Ispanyolca lcarşıiıklanvla Coğrafya tenmJerını ıhtıva eden bu eser 40. lıra fiyatla yayınevlerımizd» satıca arzedilmiştir. Devlet Kitaplsn MSdflrtfiğö Sultanahmet tstanbul Satlş Tel: « 3 8 «3 urıyel 52. yıl, sayı: 18307 Kurucusu : YUNUS NADİ 18 Teramuz 1975 Cuma Güneşi durduramazsınız. Çatmızı kaplatınız. İZOCAMIa Hükümetin otomatikman yürürlüğe gireceğini resmen açıkladığı "Geçici statü,, ertelendi Başkan Ford Türkiye'yi, Rusya ile Ortado^u arasında bir tampon bölge olarak değerlendirdi WASHİNGTON ABD Başkam Gerald Ford, dun Beyaz Saray'da 135 Temsılciler Meclısı üyesıne verdiği sabah kahvalüsında, Turkıye'ye uygulanan silâh ambargosunun kaldırılması konusunu gorüşmüştur. Ford ve Temsilciler Meclisi üyelerinin görüşmelerfnde, Dışişleri Bakanı Henry Kissınger de hazır bulun Dışişleri Bakanı Çağlayangil dün düzenfediği basın toplanttsında, ABD ile müzakere esasları teknik düzeyde saptanıncaya kadar geçici statünün uygulanmıyacağını bildirdi Hükümetin, ülke yararlarını açık politikaya tercih ettiğini belirten Dışişleri Bakanı, ABD ile savunma işbirliğinin müzakereler süresince devamında bir mahzur görmüyor Amerika'ya yeni bir süre daha tanındı ANKARA, (Camnnrive* Bfirosv) yük degi?iklikler getirmedlğlni, ve hükümet olarak dış ilişkilerde kapalı bir pohrika izlemeğe devam edeceklerini ifade etmıştır. Böylece Türlaye ABD'ye karşı uyguluyacağı tedbir konusunda yeni bır sure daha tanımış ol maktadır. Bilindiği gibi, Dışişleri Bakanı Ihsan Sabri Çağlayangil, bir ay önce, 17 haziran salı gunü dü«enlediği basın toplantısında, ABD"nin Turkiye'deki askeri varlığı Oe ügül geçici statünün. bir aylık süre lonunda kendılittnden kesin olarak yürürlüge girecegini hükümet adına açıklamıştı. Oysa Çağlayangil'in bu kez dün kü basın toplantısında verdiği bilgiye göre, Türkiye ile Amerika arasındakl savunma ve işbirliği ilişkilerinin bundan böyle hangi hukukî temellere dayanacağını saptamak Uzere yapüacak görüsmelenn teknik ayrıntılan belli olana deît, geçici statıi yürürlü ğe sokulmayacaktır. Yine Dışişleri Bakamnın bır soruya verdıgı cevaptan anlaşıldıgı üzere geçici statü, «Esasen ortak savunma işbirliği müzakere sü(Devamı Sa. 9, Sü. 1 de) İhracatta ön f iyat kontrol Yeni ihracat sistemi rejimini açıklayan Ticaret kaldırıldı, Bakanı, Yahya bazı mallar Demirel'in yolsuzluk iddialarının yurt dışına araştırıldığını bildirdi serbestçe Başol, ayçiçeğine gönderilecek zarar veren tırtılm yok edilmesi için havadan ilâçlama olanağının bulunmadığını söyledi ANKARA (Cmnfanrlvei Bürosn) 197576 dönemi ihracat rejiml açıklamak üzere bir basın toplan tısı düzenleyen Ticaret Bakanı Ha lıl Başol. ihracat rejimlnde ön fıyat kontrol sısteminin kaldınldifını. ihracata «serbest ihracat» başlıklı yeni bir bölüm eklendığinı. üıracatı engelleyen bazı forma lıtelere son verildiginl belirtmis ve Başbakan Süleyman Demirel'in yeğenl Yahya Demirel'in !hracatta vergi ladesınde yolsuzluk iddialan ile ilgili bir soruya: «Ko nu ihbar telâkM edllmiştir. Bakanhğımda arastırma yapılmakta dır» cevabını vermiştir. Basın toplantısında geniş Mr biçimde dünya ve Ttlrkiye ekono mık durumunn Bzetleyen Ticaret Bakanı Başol, TOrtt ekonomisl üeerine bilgl vertrken lşsizllk sayı sınm 25 milyona ulaştıgnn belirt mi$ ye bunun önlenmesl kotnısunda çahsmalar yapıldığmı bildirmişrir. 1973 yılından bu *ar» geçen sQrede kurulan anonim va limited çlrketlerin sayısı ve bunlann sermayelerina ilişkin, Bakan taraflndan verilen bilgide buetln anonim sirkeflerfn savısınm 4447*ye, bunla nn sermayelerinin 16 6 mîlyar 11raya, limited şirketlerinin sayısı mn 6S85'e ve sermayelertnin 2 5 milyar liraya ulaştığı görülmekte dir. Bakan Başol bu bügileri deferlendirirken «îktisadî gelişmenin saglam pBstergelerinden birisl de şirketleşmedir. Ekonomide toplanma, kaynak israfjrnn önlen mesi va gflçlü lsletmelerln kurul masmın tfadesi olan ştrketleşme 197S vıhnda hızla devam etmektedir. Sermaye birikiml gtiçlü bir sekflde pelişrnpkteciir. demişMr. Dışişleri Bakanı thsan Sabri Çaglayangil, Ttirk Amerikan ilişkileri konusunda hükümetçe alınan kararlan açıklamak üzere dün düzenledıği basın toplantısmda, Türkiye'deki Amenkan varlıgıyla ilgili geçici statünün uygulanmasının ertelendıgini, sözkonusu statünün yumustur. (Devamı tte. •, 8*. I 4») rUrlUkteki durumda esasen bü Amerika'nın Türkiye'ye uygulayacağı ticari ambargoyu görüşmek için Ford'un cLanışmanı Ankara'va geldi CUMHURİYET HABER MERKEZt Türkiye'nin Ortak Pazar'a sağladıgı tavizlerin kendısıne de verılmesinı isteyen, bu yapümadıgı takdirde ABDtıin Türklyeye ticari embargo uygulayacajını biJdiren Amerikan notası üzerinde ikıli gorusmeler yapmak ürere Başkan Ford'un riamşTnanı S. Lande Ankara'ya gelnuşür. Lande'ye Türkıye'run ekonomık plan lanyla ilgüı dün bir bnlıng verümistir. Iki ülke arasındakı gorusmeler bugun yapüacakör. Bundan bir sUre önce ABD, Türkıyeye verdiği bir notayla Turkiye nın Ortak Pazar'a sagladı gı tanzlenn kendisine de verilmasıni istemıj, Türkiye'nin Ortak Pazarla kurdugu ilıskinin TürkAmerikan ekocomik üişkile nne sarar verecegı görüşünu saTunmustu. Türkiyeye verılen ABD notasında isteklenn kabul edılmemesi halınde ABD"nin Türki ye'yı, dıger ülkelere tanıdıgı eko nomik kolayuklardan yararlandırmayacagı ve boylece Türkiye' nın Amerikan hüSumetınce tican ambargo uygulanan 21 ulke ara sına sokulacagı ifade edıümşti. Amenkan notası üBenn» MC Htikümetı Dışişleri Bakanhgı, ABD'ye hemen temınat verılmesı karannı almıştır. Ancak Ticaret Bakanhgı ile DPT bu görüşe karşı çıkarak, ABD ile müzakereler den bnce ilgıil bakanlıklann goruşlennın ahnmasını ve resmi politikanın saptanmasını istemışür. Dışişleri ve Ticaret Bakanlığı ile DPT'de bir ay süreyle Amerı kan notası uzerınde çaüşmalar yapılmıjtır. Ticaret Bakanlığı mevcut anlaşmalara göre, AET ye saglanan tavizlerin ABD'ye verü mesme nukuken ımkân olmadığı goruşunü savunmuştur. Bu goruş DPT tarafından da desteklen mıştır. Buna ek olarak ber ıkı kuruluş uluslararası ekonomık üışküer açısından da Türkiye'nin Amerıka'ya tavız vermesinın gerekmedıgını ılen sürmüşlerdır. Elde edııen bılgüere gore, Dışişleri Bakanlığı şımdüık bu göm şe uymuştur. Dışışlen Bakanlığı, Bd.şkan Ford un danışmanı Lande'ye Türkıye'nın saptadıgı bu gdrüşün büdırılmesını ve Amerika'nın tepkısıne gore yeni bir stratejınin saptanması şartıyla (Devamı Sa. 9, Sü. i de) UZAYDAKI TARIHSEL RANDEVU DÜN GERÇEKLEŞTİ Apollo uzay gemisinde küçük balıkların bulunduğu bir de akvaryum var; astronotlar, çok obur olan bu balıklan «timsahlar» diye niteliyorlar Uzay gemisi Apollo ile birlikte yolculuğa katılan Floridalı bir sivrisinekten ise henüz hiçbir ses çıkmadığı bildiriliyor **>. Türkiye satıcılar pazan Ticaret Bakanı Başol, TUrkiye'nin de dünyada olduğu gfbi bir ekonomlk bunalımdan geçmekte bulundugunu belirtmis ve ekonomik darbogazlara değinerek «thraç edilecek mallann srmrh olma . sı ve uretiml köstekleyen politika lann sonucu. enflasyontm devamı Türtdye'mizl bir sabcüar pazan halfne ?etirm!stir» demlşör. Ihraç ürünlerinm Türkiye açı(Devamı Sa. 9, SO. 4 de) Referandum uygulaması, Yargıtay Genel Kurulunun alacağı karara dek sürecek îsçilerin sendıka seçrne özgürItigü anlamına gelen referandum hakkı, 2. İş Mahkemesınin aldığı bir karar İle yeni bir mıkuksal boyut kazanmıştır. Tek Metlş Sendıkasının Yargıtay 9. Hukuk Daıresı'nden aldığı bir bozma karan ile tehlıkeye gıren referandum uygtılaması 2. tş Mahkemesınin, Yargıtay karanna uymaması ile Vargıtay Hukuk Genel Kuruluna gıtmıştir. Böyle(Devamı Sa. 9. Sü. 4 de) Salı gfinfl b»?layan Amerikan . Sovyet ortak nzay uçuşn, Apollo ve Soynz'uıı Ud k n kenetlenlp ayrılmalarından sonra 24 lemmuı giinü son» erecektir. Yana gerçekleşmesi beklenra ikinct kenetlenmenln ardından, Soyuı'un 21 temmuı gnnfi nzavdan arnlarak karaya yvmuşak iniş yapacağı açık lan mıştır. Apollo ise 21 temmuz tarihinden iübaren nz»ydaki uçayn yalnu sflrdürecek ve 24 temmuz günü denlze inecekttr. Uzay araçları tspanyaPortekiz sınırı üzerinde kenetlendiler UZAT MERKEZt, (Hooston) Amenkan Sovyet ortak uzay uçuşunun üçüncü gtinunde Apollo ve Soyuz uzay araçlan dünyadan 140 mil yüksekhkte kenetlen mişler ve Amenkalı astronotlar Soyuz aracına geçerek Sovjet kozmonotlanyla el sıkışmışlardır. Kenetlenmenin öngörülenden 6 dakıka önce, saat 19.09'da gerçek leşmesi nedemyle, Apollo ve Soyuz araçları daha önce açıklandığı gıbi Batı Almanya • Dogu Almanya suurmda degıl, Portekız • îspanya sınırında kenetlenmişlerdir. Apollo ve Soyuz'un kenetlenmesinden sonra Apollo'nun komutanı Stafford, yanık kokusu duyduğunu soylemış, Sovyet kozmonotu Leonov da yapık k o kusunun Soyuz'a kadar ulaştığını bıldirmîştır. Houston uzay merkezınin önerisi üzerıne, Amerikah astronotlar oksijen maakesi takmışlardır. Kenetlenme sırasında Amerikalı astronot Staöord, Sovyet kozmonot Leonov'a «Gerçekten yakışıklı gözüküyorsiın» demiş, Leonov ise, «Aferin, fevkalâde bır manevra karşılığını» vermıştır. Daha sonra Apollo astronotları kenetleme modülü arasındaki kapağı açarak Soyuz'a geçmişler ve Sovyet Kozmonotlanyla el sıkaşnıışlardır. Astronotlar, geca yansını 14 dakika geçe tekrar Apollo'ya dönmüşlerdır. ABD Başlcanı Ford ile Sovyet Komünist Partisi Genel Sekreteri Leonid Brejnev, kenetlenmenin başarıyla sonuçlanması üzerme astronot ve kozmonotlan kutlamışlardır. îki yanlış alârm Apollo aracındaki üç astronotu dün uykuların dan bir saat erken uyandırmışür. Alârmlar, Apollo'nun durumunu denetleyen dengeleme sisteminde çalmıştır. Astronotlar, alârmların neden çaldığım araştırmakla birlikte, birşey bulamamışlar, daha sonra yer kontrol merkezı alârmlann yanlış çaldığım bildirmiştir. öte yandan, Sovyet basınında Amerika Sovyet ortak uzay uçu şuna geniş yer verüdiği bildirümektedir. Belli başlı Sovyet gazetelerinde bu konuda yer alan y8 zılarda, ortak uzay uçuşundan öv güyle söz edılmekte ve bu girişimin süper gtlçler arasında sürdü rülen yumuşama polirikasmın ne denli iyi işlediğinin bir kanıü ol duğuna dikkat çekilmektedir. Trakya'da etkisin? sürdüren «Kır tırtılmna karşı Bakanlığın etkin tedbir almaması kınanıyor Talçm BAYER BİR ANAYASA KORUYUCUSÜNUN ÖTKÜSÜ VE DÜŞÜNCELERL. SON YILLARDA TÜRKİYE CTJMHÜRİYETİ YARGI GÜCUNÜN EN YÜKSEK KADEMESINDE GÖREV ALAN MUHİTTIN TAYLAN"LA ÎLGlNÇ BİR KONTTŞMA .. CUMHTJRBAŞKANLIĞI SEÇİMİNDE ADAYLrK KONUSU... DEVLETİN EN YÜCE GOREVLERÎNDEN BtRtNE TJLASAN KIŞtYE ATILAN İFTtRALAR... CUMHITRBAŞKANI'NIN SORUMLULUĞU VAR MIDIR YOK MUDUR' BAŞBAKAN DEMİREL, DÜN ISTANBUL'A GELDi; CUMHURBAŞKANI KORUTÜRK BUGÜN GELiYOR Cumhurbaşkanı Fahri Korurürk ıki aylık ızninı geçirmek için bugün Istanbul'a gelecek ve Florya Köşloı'nde dınlenmeğe çekilecektir. Korutürk Meclis çalışmalannı Florya Köşkünden izleyerek gereklı ışlemleri burada yapacaktır. Başbakan Suleyman Demirel de Trakya gezisi nedeniyle dun saat 18 25'de Istanbul'a getmiştir. Demirel Ankara'dan uğurlanışında ve İstanbul da karsılanışında yüksek kademe deki ilgililer ve partihler hazır bulunmuslardır. Demirel İstanbul'a geldikten sonra akşam ye i meğinı beraberinde bulunanlarla | birlikte eski Cumhurbaşkanlann ' dan Celâl Bayar'm Çıftehavuzlar' | daki »vinde yemişlerdır , Başbakan Süleyman Demfr»l' b«M*»rin(l» Dııisleri Bakanı th I Denizcilik Bankasmda sendikasız personele yüzde ıoo zam yapıldı Denizcilik Banlrası Yönetim Ku rulu öncekı gün aldığı bır kararla, bünyesınde ışverenı temsıl eden sendikasız personeline yüzde 100'U aşan zamlar yapmıştır. Bu işlem, sendıkala ısçüer ve memur lar arasında geniş huzursuzluğa ve tepkıye yolaçmıştır. Alman karara göre, sendikasız ve isveren durumundaki kışıler 1800 ile 4000 lira arasında zam göreceklerdir. Bundan Genel Müdur, Genel Müdür Muavinlert, Yö netim Kurulu üyeleri. müfettisler, îşletme Müdür ve Müdur Muavin leri ile kontrolörler yararlanacak tır. Çogunluğu emeklilik hakkını kazanmış olan bu kişılere, yapılan zam, kıdem tazminatlanna da te sir edeceğinden 100 binlerce Hra fazla tazminat ödenmesine neden olacaktır. Amiral Rıza Akol da esiyle birlikte, dnceki gun alınan karardan sonra kalkan Akdenlz» vapuru ile tetkıklerde bulunmak gerekçe sıyle yurt dışına gitmişlerdır. Yo netım Kurulunun diğer üyeleri de o günden beri, Denizcilik Bankasına gelmemektedirler. Genel Müdürlüğe gelmeyen Yönetim Kurulu üyelerinın doğacak tepküerden ka çınmak istedikleri bildirümektedir. UzaydaM akraryum Apollo uzay gemisi astronotlan, yerçekimınden kurtulma halinde davranışlannın incelenmesi amaciyle, içinde küçük bahklarm bulunduğu bir akvaiyumu da uza ya götürmüşleTdir. Amerikan astronotlannın uzay uçuşlan sırasındafcl görevlerinden birisi de, lçi su dolu plâstik bir torbada bulunan bu balıklan bes lemekür. <Devamı Sa. 9, Sü. 2 de) Ayçiçeği ürününe vertîigl sarar hergün çığ gibi büyümekta olan «kır tırtüı»na karşı Trakya' da dar olanaklar içinde sürdürUlen mücadelenm etkıli olmadıgı, havadan uçaklarla toplu mücadeleye girişümesl gerektiği belırtil mıştir. Ankara'dan Trakya bölgesuıe giden Gıda, Tarun v« Hayvancüık Bakanlığına bağlı Ziral Mücadele ve Karantfna Genel Müdürü Ismaü Şentürk ise, tıçak: la ilâçlamanm ekonomik olmadıgı gibi, lnsan ve çevre sağlığı bakımından zararü olabüeceğinl ile ri sünnüştUr. Bir haftadan beri ayçiçeği ürünilnün yapraklannı yiyerek dan(Devamı Sa. », SO. I de) Libya Hava Kuvvetleri Komutanı Ankara'da temaslara başladı ANKARA Hava Kuvvetlen KomutaM Orgeneral Emın Alpkaya'nın oavetlısı olaraK Türkıye'ye gdert Libya Hava Kuvvetleri Komııtinı Yarbay Salah El Fırjanı Ankara'dakı tpınaslaruu dün satah ba$lamıştır. Lotistık Ba$kanlan 'brahıın ElEfatı v* Bınbası Anf ElTa wıl, Egi'im Baskanı Abd'iıiah 8 * it ra feJrniir Milsa^r Htdl Shan*o J« eurUkte mrdumuja f«lsfi GENEL MÜDÜR NEZİH NEYZi, ZAM KARARINDAN SONRA TETKİK GEZİSİ İÇİN AİLESİYLE YURT DIŞINA GilTi OLAYLARIN ARDINDAKİ YAZIK!... 1? Haziran 197S tarihlnde ABD' ne verdiği notada VVashington'a 17 Temmuz 1975'e değin bir süre tanıyan Ankara; silâh ambargosu kaidırılmadıği takdirde Turkiye'deki Amerikan üslerinde bir geçici statönün otomatikman tıygu lamaya konacafım ve ABD tle iki li ilişkiler konusunda müzakere i'tpdiğini bildirmi$ti. Bu damnısm yeter^lf oldıırıı açıktı. ABD, Türldye'ye silâh am bargo nygulayarak hasmane bir davranışa geçivor, ve 1969 ta rihll Temel tküi Anluşma'yı tek vanü olarak fhlâl ediyordu. Biz ise buna karşılık, ABD'ni müzakereye çağınyor, bir karşıtedbir aimayı erteliyorduk. Cephe Hükümetınin politikası olumsnz ve yetersiz vanlanyla eleştirillrken süre doldu; 17 Tem muı günü geldi, çattı. Daha önceld açıklsmalar» ve dünya ka GERÇEK mnoyn Snönde flân edilen rutua n göre 17 Temrouz'da geçici statü Türldye'deld ABD üslerinde \ yürürlüğe girecekti. An.3 Cephe Hükümetl bonu da yapamamı?tır. Dışişleri Bakanı thsan Sabri Çağiayangilin dünkii sçıklarnalan, artık bir vorıuna olanak vermlyecek ölvüde Türki ye hesabına üzöcüdür. Ankara'• ** (Devamı Sa. 9. Sö b da) Çalışma Bakanlığına alınacak hademelere sınavda dinî sorular soruldu ANKARA, (Cnmhnriyet Bürosu) Çalışma Bakanlığı kadrosuna aunacak hademelere mülâkat sırasmda dini sorular yöneltUmistir. Bakanlıkta dört müstahdemlik için 105 fcişi başvurup yazılı sınava eirmiş, yazıhlan kazanan 33 kişi sözlü olarak «Mülakâta tutulmuşlar bunlara da şu sorular sonılrmıs'ur" A Peveamhprimizin anne ve rmbasının ısimierlî • îstanbul*u kim fetnetü? Kaç yıiındaT • D1nlmİ7dp Kurban kesme (Devamj Sa.tf,Sü. 8 de) Tepkiler Uğur MUMCÜ'nun kaleminder Bufün 5. sayfamızd» (Omu ta. a, M. | « ) • (Otvanufo.». »t. 1 Memurlar ve ışçiler bu zammın kendilenne de tesmil edilmesini, gerekirse dırenişe ve yuruyuşe ge çeceklerını bıldirmişlerdir. Denizcilik Bankası Genel MüdUrü Halım NeaiJ) Neyzi öerabennde eş1 ve ild kızi oldufu nald«, «•)' yönetlın Kurulu Uyan Emekiı