Katalog

CUMHURÎYET 1 Temmuz 1975 ÜÇ Hint halkının olupbittiler karşısmda tam bir hareketsizlik içinde olduğu bildiriliyor GANDİ HÜKÜMETI, BÎR YANDAN ÎKTÎSADÎ TEDBIR LER ALIRKEN, BtR YANDAN DA CIDDÎ REFORMLARA G1DILEREK ÜLKE EKONOMIStNİN CANLILIĞA KAVUŞTURULACAĞINI AÇIKLADI tndira Gandi Hindistan'da duruma hakim YENt DELHt Bır hafta onee acıl durum nân edere* basına sansur kovan ve muhalefet lıderlennden 700 kadarını tutuklatıp bunlann temjıze başvurma haklannı ortadan kaldıran Hındıstan Basbakanı Indıra Gandı'nın duruma tamamen hakım olduğu ve halkın bu oljp bıttı karşısında hareketsız kalaığı vabancı gozlem cıler tarafmdan bıldınlmektedır Yabancı gozlemcUerın belırttifcıne gore, Indıra Gandı'run aldığı kararlara karşı ulkemn bırkaç kasaba \e kentınde onemsız savı labılecek çapta bazı gostenler du 7enlenmış ancak bunlar da halkın desteğını sağlamadığı ıçın so na ermıştır Hâlen Indıra Gandı Hukumetı ulkemn her taTafında ağırbğını russettırmekte, ozellıkle basrtent Yenı Delhı'de en ufak bır kıpırdanış bıle gorulmemektedır Acıl durum ılâmru izleven saat lerde tutuklanan 700 kışıye yenı ısımler.n eklenmemesı, Indıra Gandı nın, çekındığı butun muhalıflennı jakalattığı şeklınde yorumlanmaKtadır Gerçekten ae hukumet bazı sıvasî ve ıknsadı karsrlar alrnakta ve sankı hıç bır şev olmamış gıbı ülkenın j o netımme devam etmektedır Bu arada ük kez, tutuklananlar arasında askerlenn «Je bulundugu iddıası ortaya atümıştır. Haben veren kaynaklara göre, muhalefet partalenne yakınlık duyan bazı yuksek rutbelı Hıntu generaller de ılk tutuklananlsr arasındadır Ne var kı bu konudaki haberlen doğTuIamak mumkun olmamış tır Ote yandan geçen hafta butun tilkede olaganustu durum ılân eae rek 700 muhalefet lıdenni tutuklattıran Başbakan bayan tndıra Ganaı koklu ekonomık reformla ra pek yakmda başlanacağım \e bu arada fırsatçüara karşı buyuk bır kampanya açılacağmı büdırmıştir Huiumet yayımladığı bır karar name ıle zarurı ıhtıyaç maddesı stok edenlenn ağır hapıs cezala nna çarptınlacağını bıldırmış ve butun eyalet valılenne, sıkı bır fıyat denetımıne gırışmelen ıçm kesın talımat vermıştır. Kararna me uyannca. butun mallann fıyatlan etıketlerde belırtılecek ve tespıt edılen fıyatlann uzennde satış yapan esnafa ağır para ceza lan venlecektır. Bır hukumet sozcusu, olağanus tü durum flan edılmesınden sonra buiday, şeker ve yağ fıyatlan nın ucuzladığını bildirmıştlr Ote yandan hukumetın olağanUstu vetkılerıne karşı Bıhar ve Gujarat eyaletlertnde dırenmeler olduğu haber alınnustır Barntekı Baroda da. ıse, muhalefet grup lan polısı tas yağmuruna tutmuşlardır. Bir muhalefet karnagı, butün ulkede tutuklananlann sajısmm 1300"u bulduğunu ılen surmuştur (DIS HABERLER SERVİSt) Batılılar Helsinki Zirvesi'ne ilişkin Sovyet önerisini reddetti CENEVRE Batılı ülkeler Avrupa Guvenllk Konferansının 28 temmuz'da Helsınkı"de duzenlenecek bır zır\e konferansıyla kapanması jolundakı Sovyet onerısım reddetmışlerdır Batılılar zır\e toplantısına ilışkın bır karar alınmadan once Sovvetler Bırlığının basta askerî manevıalardan ulkelenn onceden haberdar edılmelerı olmak uzere çeşıtlı konularda odun vermesm de dırenmektedır. Bu ülkelerın temsücılenne gore, Avmpa Gü\enlık Konferansında outun sorunlar çozume baglanmadan once zırve toplantısının tanhı saptanırsa Sov>etler hıç bır konuda odui vermeje gerek gormeyebıleceklerdır Batıhlarm bu konuda tutumunu dun Ortakpazar adına konferans koordınasyon komısyonunda bır konuşma yapan trlanda temsılcısı dıle getırmıştir. Komısyon kapanış zırvesınm tarıhım saptamak uzere perşembe gunu jenıden toplanmayı kararlaştırmışsa da, gozlemcıler zır\enın ekım ayından once duzenlenmesı olasılığmı kuvvetlı gormemektedırler DÜNYADA BUGÜN Utanbul Festivall Geuel Mudurü Aydın Gmı, Yararımız Ali Slnnen'in /Tam Festlval» başlıkh yansma hir cevap gondermiş bulunmaktadır. Sayın Aydm Gun'nn yıosnu aşağıya aynen alıyoruı. ( Tam Festival,e Cevap Sayın Ali Sirmen, Devamlı bır «Cumhunyet» okuru olmam nedeniyle 27 hazaran 1975 tarihli ve «Tam Festival» başlıklı yazmıza ben de okudum. Festival programına alınmasından başka hıç bir yönü Ue ılışkımız bulunmayan «Turk Folkloru» Isimli kongre hakkında yazdıklannız bır yana rbunun hesabıaı da, cevabını da ilgılıler venr veya vermez, onlann büeceğl btr lştir..) Istanbul Festivali ve «Adsıa Oyun.la ılgıll goruşlerisizo konuyu açıklamak amacıyla cevap Termek zorunda kaldım. Yajalannızıın çıktıgı değerli sütunu İ5gal ettiğlm içın da benl bağıslayacağınızı umanm. Sayın Sirmen, hatırladıgıma gore Sartre şuna benzer blrşeyler sovlmor «Yazı yazmak tabancanın tetığıni çekmek gıbıdır. tetığı gelişi güzel çekemezsinız, bırtai haksız yere yaraıavabılırsınız > Ovsa Istanbul Festivali ve Adsız Oyunia ılgılı azınız bu tur yaralamaya en uygun bir omek olmuş. Ovle .ıntanalı \e gösterişll bır yoksama (Inkâr) ve suçlama edası var kı vazımzda, ınsan sızden başka herkes gencl, herkes suçlu ımış gıbı bır hısse kapılıyor Bunun da sizi ne derecede mutlu ettığıni bılemıvonım Zıra «Tek başına duyulan mutluluk kadar ınsana acı veren bir şey olamaz» diyor bır başka yazar. însan zekâsının ıki en büyuk gucü var Sayın Sirmen: Bın «Kabul etraek» dığen «Yoksamak»tır. Doga bıze zekâyı bu ıkl gucu ancak yennde ve haklı olarak kullanmak uzere \>erdi. Gelişi guzel değıl. Istanbul Festıvalı'ni kuçümsviyor ve yonetıcilert suçluyorsunuz yazınızda. Size bılmedığınız, belld de bılmek istemedığınız yonlennı açıklavalım şu «Adsız Oyun» seruvenınin: Gunlerden bır gun değerli sanatçı Sayın Beklan Algan bize geldı ve halen Batıda vapılmakta olan yeni bır tıyatro deneyıne uvgun, bır eser sahnelemek ıstedığını soyledı ve bu eserın Festnal programına almmasını teklıî ettı. Hıç teredautsuz cevabımız «Evet» oldu. Sonra. değışıklık hakkmın saklı bulundugu da uzennde yazıh olan, on programrmızda «Adsız Oyun.un da adı ser aldı. Tereddudleri gıdermek vo karanmızı kesmleştırmek uzere esenn yazanndan «Adsız Oyun»un tekstmı bırkaç gun İçın bıze vermesını rıca ctUk; yazarın esen anlatışı da bızd yetennce tatmin etmemışü... «Tekstın tam olarak bıze venlemıyeceğı n r a sahneye konurken değıştığı ve değışmenın devam edebılecegı soylendi.» Şımdı Saym Sırmen, sız Festıval'ın sonımlu bır yonetıcisı olsanız «ne soylendığı» değıl, «nasıl soylendıg1»nden bıle habersız olduğunuz bır eseri Festival repertuarına alır mıydınız' Ozel tıvatrom bıle olsa, eserin yazan en yakın dostum da ol sa. halka karşı duvduğum saygı ve sorumluluk benı duyguss davranışlardan çok bılmçli otanaja çağınrdl. Bu büınç d ancak esen tumuyle okumamdan sonra tam olarak ortaj çıkabılırdı Gunun bırınde bır yazar «Ben muska yazmar >uce bır ış olduğunu savunan çok değerli ve oncü ' eser yazdım, bıınu okumamz gereksız, Adsız Oyunu da <£ madan repertuarınıza almıştımz» derse halımiz nıce ol' Sızden okumadıgınız bır kıtap, gormedıgınız bır eser iu kında bır yazı jazmamz istenırse bunu yapabüır mismlz? Bızı seçtığımız eserlerle yenıhse dusman, ilericüiğe ihanet eden bın gıbi gostenyorsunuz. Bu yıl Festıval programına bır goz atabılsevdımz belki anlardınız bu «bn yargı«nıan insanı şaşırtacak kadar haksız olduğunu Bu yıl Festival repertuanna alman «Ağrı Dağı Efsanesı» gerici bır yazarın eseri mı' Ve bu eser gerıcılığın turkusunü mü soyluyor? «Dıigün j a da Davul» ısımlı eser bır gencı eser midır' Devlet Tıyatrolarının oynadığı «Kuhevlan» isımli o güzehm eser. hem soy ledıklerı ıle hem de soyleyış bıçımı ıle «oncü» tıyatroya iyi b\r ornek degıl mı'' Kenuz gonnedığinızi söyledığınıa (M yazınızm sızın hesabmıza en acı yanıdır bu) Adsız Oyun"un bu uç eserden daha ılerici, daha oncü bir eser olduğunu mu sa%"unu> orsunuz'' Sonra bır esenn yalnız bıçım yonunden öncu olması o esenn değerini arttınr mı? Bır eserin üerid. oncu değerli olup olmadığını anlamak ve en önemlısi ilend olmak yalnız sızın tekelmızde mıdir? Bır tiyatro idaresınin veya festn'al ıdaresmin ancak beğendığı, nıç olmazsa okuyabıldığı, bır esen sahneje koydurma hakkmı elınden almaga. kalkmak ve bunun için bir çeşit sor kullanmak sızce ilericilik mıdır? Yazmızla böyle bır zora başvurduğunuzun farkında mısınız? Başkalannı küçultmek bahasına buyumek, başkalarını suçla\'arak ilerici gonlnmek uygarea bır davranış mıdır sızce? Yıkıcılığa kadar yakınlaşan öfkenızi bir başka vesile ıle tatmin edemez mıydınız? Temelınde ınsan sevgısinden başka hıç bır amaç bulunmayan festivali boy hedefi yapmanıza perek \ar mıydı' Doğrusunu istersenız çok zaman değerli dusuncelenne katıldığım, yazılanndaki güzellığm âdeta tıryakısı olduğum saygm bır yazara bu sorulan sormak hiç de sevındıncl olmadı benim içtn... Bır yerde okumustum Sayın Sirmen, sanınm Darwin'e aıt «Doğada hem dırenen, hem de degısebilenler canlı kalabıhrler> dıyor. Yazonız gerçeğin kendısi değıl. golgesl bile olsaydı, kendımızı değiştırmeğe zorlardık. Boyle olmadığına gbre dıreneceğız Saym Sirmen, hak«»iı|ftniTi anlayacağınıa gune kadar.. Aydm GÜN Avrupa'da tedhişe hazırlanan bir Dehşet Şebekesi,,nin varlığı saptandı PARİS Fransız karşı casus luk servısıne mensup ıkı ajarun katüını anyan Fransız polısı, Avrupa'nın çeşıtlı ulkelennde tedhış hareketlerı planlıyan uluslararası bır «Dehşet Şebekesı>nın m uzennde bulunduğunu açıklamıştır îçıslen Bakanlığı, aşın solcu anarşıstlerın banndığı tedhıs sebekesının gunev Amerıkalılar, Pakıstanlılar, Almanlar ve çeşıtlı Ortadoğululardan olustuğunu soylemıştır. Bır hüktımet sozcusu. şebekenın Fransa, Ba U Almanya. Belçıka ve ttalya'da zengınlerı kaçırmayı ve ban b nemlı tesıslere saldırmayı plan ladığıru soylemıştır. Karşı casusluk servısınden Raymond Bous ıle Jean Donatını, geçen cuma gecesı, kendılennı şebekenın «hücrelennden» bınne goturen Lubnanlı bır • muhbır» ıle bırhkte yaylım a tftşıne tutularak oldurulmuşler dır Ikı ajan ıle «muhbır>, Pans ın Lâtın semtındekı bır a • partman ka*ına gırdıklerı sıra da, «Carlos» adı venlen bır şah sm kuışun yağmuruna tutulmuşlardır. Carlos, uç kışıyı oldürup »ynı servısten ajan Jean Harranz'ı yaraladıktan sonra Kaçmıştır. Tedhış Şebekesı'nm u>elenn den olan Lubnanlı şanıs ba"=ka bır u>e>e para ve harekat talımatı \erırken suçustü >akalanmış ve sorgusu sırasında, pohsı, orgutun elebaşılarından bırı olan • Carlos»a goturmejı kabul etmıştı Sızan haberlere gore. M man Baader Meınhof orgutu ıle ışbulığı \apan Carlos cınavet • lerı ısledıkten sonra Fransa dan çıkmavı başarnruştır. (a a ) Türkiye'nin bnerisi Assocıated Press Ajansuıın Cene\reden büdırdığıne gore ıse Turkıje. askeri hareka'lan on ceaen haber \ermede ozel bır sta tu ıstemektedır Bu ısteğın de, Zırve Konferansının ne zaman yapılacağı konusunda bır tahmlnı guç kıldığı behrtılmıştır. Ajansa gore, Turkıyenın orel statu ısteğı, «parametreler» sorunuyla doğrudan doğruya ılgılıdır «Parametreler», harekat japılan bolgerun ulusal smırlara uzaklığı, harekata katılacak asgarı asker sayısı \e harekat on cesı dığer ulkelerm ne zaman Iıaberdar edıleceğının olçulerıdır Sovjetler Bırlığı parametrelennı 186 mıl. 30 000 askec .e 18 gun, Batı ıse 219 gun, 20 ( W as K ker ve 28 gun olarak saptamış lar ve bu rakamlar her ıkı ta rafı da tatmm edecek bır nıtelık kazanmıştı AP aıansınm kaynak verdığı ılgılılenn belırttığıne gore, Tur kıye ozel statu vu, Ainrpa'nm ucunda Iran Irak ve Sunye ıle ortaıt sınırı bulundugu gerekçesıyle ıstemektedır Turkıye'nın, harekat bolgesının sınıra uzas Iığını 63 mıl olarak ıstedığı, \e bu U7akhgın sadece Kuzey \e Ban sınırlannda gozonune alın .ma^ını arzu^ıdığı ılen •arulmek tedlr Batılı bır dıplomat, boylelıkle Turkıve nın Kıbrıs Bans Hare<ca tıra katüan ku\vetleruun kalkış bolgelennı koşullanmadan uzak tu'mak ıstedığını ılen surmuştiır. AET Bakanlar Kurulu'nun sol eğilimli üyeleri orgutun Şili'deki bürosunun k?patılmasını istediler LtKSEMBtRG Bruksel'de toplanan Avrupa Ekonoırnk Topluluğu Bakanlar Kurulu'nun sol egüımlı uyelen, AET'nın Şılı'de kı bürosunun kapatılmasım, Top luluğun yetkılılerınden ıstemış lerdır. Toplantmın ardından Avrupa Ekonomık. Toplulugu Komısıon Başkanı OrtoU'je gonderılen tel grafta aksı yonde bır da\ranı sm AET nın Şıh'dekı faşıst rejnni desteklemesı anîamına ge leceğı belırtılmıştır Avrupa Ekonomık Toplulugu Bakanlar Kurulundakl sosvalıst üyelenn bu yolda bır çağnda bulunmalarına neden. Şılı Dev let Başkanı Augusto Pınoche'nın son olarak yaptığı bır açıklama olmuştur Şılı Devlet Başkanı bu açıklamada, ulkede'ii sıyasal par tılenn kapatılacağ: volunda bir tehdıtte bulunmuştu. Telgraf soyle devam etmektedır «Pınoche son açıklamasıyla, taşıdıgı maskeyı tamamen duşur muştur Boylelıkle ne onun do nemmde, ne de daha sonra Şılı'de serbest seçımlerm yapılmayacağı ortaya çıkmışür Bu durumda Avrupa Ekonomık Top luluğunun, Şılı'ye karşı kesın bır ta\ır alması gerekmektedır Aksı halde dunya kamuovunda AET'nın Şılı'dekı faşıst rejımı destekledığı ızlenımı yaygmlasa f cak ır » (Dış Haberler Ser\isı) PiMI İl FR M D 7 A M R İ K ' T F Bağımsıılııpııa veni ka\usan Mnzambikın Devlet V"i>ıiilin lvıv<«./MViOir\ l ı Başkanı Samora Machel, Başkanhk ^emını SL rasında kendislnl idemeğe c^len ve bir gerilla olarak macadele rttifn Mİlarria buvuk lardımlannı ganlneü Çinli dlplomstlan kMfüıyor. Mozambik'teki yeni vonetim Çîn Ue çok sıkı ilişkıler içınde bulmunakiadır. McGovern başkanhk seçimlerine katılabileceğini söyledi WASHIM,TON 1972 yılı baş kanlık seçımlennde Demokrat Parünın adayı olan ve Rıchard Nuton karşısmda ağır bır yenügı>e uğravan Senator George Mo Govern, 1976 seçımlenne katürnayı duşundıigimü açıklamıştır Senator Mc Govern henu2 bu konuda kesın karar vermedığını, ancak seçımlere katılma olasıüginın kuvvetli oldugunu aöylemış tir. Senator Mc Govern 1972 seçımle nnden sonra yaptığı açıklamada, tlende yapılacak seçımlere katümıyacağını sbylemiş ve ülkesıne sadece bır Kongre üyesi olarak hıamet edeceğıni bıldırmısti. Tasemin ÇETıNALP (Alanku?) ıle Me«n ÇETÎNALP'e bmür boyu muüu luk dılenz. FBI'nin ABD'deki savaş aleyhtarı guruplara karşı sağcı tedhişçilerle işbirliği yaptığı açıklandı N DİEGO «Amenkan Medenı Haklar Bırlığı» tarafmdan \ayinlanan btr raporda belırtıldıgıne gore. Pederal Tahkıkat Burosu (FBI ı geçmışte bazı •ağcı tedhışçüeri SSVÎLŞ aleyhta n gruplara ve unıversıtelerdekı solculara karşı kullanmıştır So zu geçen rapora gore FBI bu sağcı tedhışçılere para ve sılah yardımı yapmış ve kendıleny.e urun sure ışbırlığı ıçmde bulun muştur. «Amenkan Medeni Haklar B T lıgı» adına açıklamada bulunan yetkılıler, sozu geçen raporun uzun araştırmalardan sonra hazırlandıgmı \e ele geçen bulguların FBI'nın sağcı gruplarla ış bırlığı yaptığını kesınlıkle gos terdığını soylemışlerdır. Bu ıddıalar uzenne bır açık lamada bulanan FBI yetkılılen ıse ıddıaları jalanlamışlar ve Fe deral Tahkıkat Bürosunun ne geçnuşte ne de şımdı sağcı grup larla ılışkı kurdugunu soylemış lerdır. FBI yetkılılen, sağcı or gutler arasında en ılen gelem olan Gızlı Ordu Örgutü adlı orgutle ılışkı kurduklan yolunda kı ıddıanın ıse tamamen asılsız olduğ^ınu belırtmışlerdır. «Amenkan Medeni Haklar Bır lığı» yetkılılen aşın sağcı Gızlı Ordu örgutunun tamamen FBI tarafmdan kurulduğunu ve finanse edıldığını ıudıa etmektedırler Yetkılıler bu gızli orgut ujelennın unıversıtelerde karı şıklıklar çıkardıklanm, kışkırtıcı ajan olarak çalıştıklannı ve oğrencılen bırbınne duşükdüklerinı 'beUıtmışlerdır. Mh« Haberler Senrtal) Portekiz'de çok sayıda siyasi mahkum bir cezaevinden kaçtı LİZBOV Sayılan henuz sap tanamıjan bır çok sıyasî mahku mun, oncekı gece Lızbon un 60 kı lometre kadar Kuzeyınde bulu nan Alcoentre cezaevinden kaçtıklan bıldınlmıştır. Kaçan siyasi raahkumlardan çoğunun eskı sıyasî polısler oldugu gelen haberler arasındadır. Kaçan mahkumları yakalamak amacnle yollann kesıldığı, tum ulke sınır kesımlennde onemlı guvenlık tedbırlen alındığı bıldırılmıştır. Kaçan mahkumlann kaç kısı olduklan resmen açıklanmamakla beraber. bu sayınm 40 50 cıvarında olduğu sanılmak tadır. (aa ) ADASINI TAVSIYE EDİYORUZ AVŞA Ş BALIK "M DEMİZ Remziye (Karadeniz) Orhoo Ü9 Cumhuriyet: 5206 Huseyin Urhoa evlendıler Iımlr: 29 C.lt.75 VEFAT Çamlıca eşrafındar, merhum Ra^f Artam'ın refıkası, YuKsek Mun \Iimar Nacı Artam ve Nermın Moralı nın kıymetU annelen, FarukMoralı'nın muhterem kaymvalıdesı, Ecz. Nılgun Eren ın ve Emın Âlı Moralı'nın sevgılı anneannelen SALtH\TI NİSVANDAN ZEHRA ARTAM HANIMEFENDI 30 6 1C"5 oazartesı gunu vefa* etmıştır 1 " 1975 salı sv.nu (Bjgun) Çamlıca Kısıklı camnnde, ikındı namazı eda edıl'p toprağa \eruecektır. Mevla rahmet e>le\e. ÇOCLKLARI ORMAN MÜHENDiSLERiNE DUYURU Mart avından bu yana suren kıyımlar nedenıyle bin* yakın uyelerımızın yerlermm değıştırüdığım tahmın edıyoruz U'.eTerımızle ılışkılenmızı surdurebümemus bakımın dan \erlen degışen tüm uyelerımızın yeni adreslenni acele bıldırmelerınl dılerız. ORMAV MUHEN'DISLERÎ ODASI TÖNETtM KURULU Cumhunyet 5213 melel B7 EVINIZIH mıztmu TITIZ SEHVIS TELEVIZYON HEttODADA BANTO rVC ISUNBUl AHARATTUR Taksım Serayı Ho fi03 TAKSİM Tel 458408492305 AVŞA 67 5208 REZERV*SVON e AVSA AVŞA VEFAT Kıymetlı mesal arkadaşımız ve şırketımızın Teknık Mudüru Tuksek Nacı Artam ın annesı Muhendıs Momar ZEHRA ARTAM H.\NIMEFEN"DI 30 6 1975 pazartesı gunu \e£at etmıştır Meraumun cenazesı 1 7 1975 salj gunü (bugun) Çamhca Kısıklı camımde kümacak ikındı namazını muteak.p defnedılecektır. Merhuma tanrıdan rahmet ve kederlı aılesıre başsağlıgı dılerız. \AŞAT tNSAAT TIRIZM TARLM SANAYt ve TIC*RET A. Ş. MENSUPLARI Resimli Bilgi EV ve OKUL ANSİKLOPEDİSİ EV ve OKUL ANSİKLOPEDİSİ ^ 5.CİLT TAMAMLANDI i Pates HekUm: 144/519?