Katalog

CUMHURİYET 27 Mayıs 1975 YEDİ 15, Yıldönümünde 27 Mayıs Y A Z A N : Millî Birlik Grubu (Bastaraft 1. ssrfsıta) 37 Majıs'ın 15'nci yüdonumünde ihtüâlin; nedenlenne, kurallannın uygulama biçımine, karşılaştığı güçlüklere, tutum ve gerçeklesfcrdlğl amaçlanna, karşı devrııncılerın davranışlarına ilışkin göruşlerimizı genel çlzgllerl lle belirterek yaşadığımız toplumsa! oluşum ve gelişimine doğru bir tanılama komılmasına ışık tutmak ıstıyoruz. Bu yazımızda bııeysel eylemlere, kişllere ve şimdiye kadar birçok yayınlarda ekslk ve yanlış bılgılerl, anlayış ayrüıklan, duygusal nedenler veya yazılı belgeleri bile yok savırcasına kasıtlı ve npzaket kurallanna dahi oymayan üslup ve ıf*de kullananlann etklstode bulunduklan egılimlere değinmerneye özen göstereceğız. 200 yıla Taklaşan demokrasi ve özgürluk savaşımız, Ataturk'ün önderliğinde mutlu b.r aşamaya uJasmıstı. TOrk toplurmı. çağdas düzeyde üst yapı devrimlennı büvuk bir hızla gerçekleştırmış, tasarlanan ve kıstnen uygulamaya konulan alt yapı devrimleri ve siyasal rejimin ertelenen gereklerini tümüyle yerine getırme olanağı bulunamadan AtatürkTln sonsuzluga göçmesi ve II. Dünya SavaşıYun da etkisi ile bir duraklarna evresi vaşanmıs, bıından sonra da çok partiü döneme geçirmistrr. Çok partili dönemde feısa blr sür* sonra fktidar değişiklia olmuştur. Halknı büyük ümitlerle destekledıği yeni Uctidar, daha Uk gtmlerinde yanlış bir stratejl saptayarak Cmnbırrryet ve Atatürk iUcelerine aykın bir tutum ve darranıs içensine gırmıştir. Seçim basarıstnı ve iktidannı sürdürmesftıi Törtaye Cumhuriveti Devletinin temel nitelffclerine ve Atatürk ilkelenne karsıt güçlere TeTileeelc ödünlere bağlayarak devrimleri «Mflletçe bentansennjis olanlar ve benimsenmevenlen» diye avırma yolumı seçmiş, devrimlerin böHhımezIigi ve bütünluğunü savunanl«n •tntalâp Sottalan» diye adlandırmıştır. Atatürk'ün «Ulusat Ordu» ilkesi bir kenara itürrr.ş, Türk Silâhlı Kuvretleri rumüyle NATO emfine verilerek yabancı komutasma sokulmuşrur. Ordunun bütün süâh ve gereksimnelerınin vsbanctfardan sağlanacağı varsayımma dayanarak gelişmekte olan harp sanayiimia henaen butunuyle ortadan kaldınlmıştır. Bsgımsız dıs polirflra uvduluga donuştürülmüş, uzun deneylerle TUrkiye için başansızhğı anlastlmış olan Libera! Kapıtalizmm . geçerli olduğu sanısma fcapılınmıştır. Bu lktıdann iik yıliannda dış yardımlann artması. tanrnsal makinalaşmanın etkisi, ıthalât bollufcu. Kore Savaşı'nın yaratUğı dunva konjonktürü yardımı ıle gelişmeye baslayan Türk ekonomısi; dış yardımların iyi ve akıllıc* knllanılamaması, Kore Savaşı'nm ?ona ermesıyle dunya konjooktürünün normale dönmesi. ekim alanlarının son sınırlanna varması, eldeU altm ve döviz stoklannın tüketilmesi. sanayi yarınmlan yerine tnontaj sanayiinın yeğ turairnaaı sonucu dar bogazlara sokulmuştur. HUklimet bu dengesiz ekonominin yarattıgı sıkıntılar karşısmda bütün ümıdıni Amerikan vartlırmna bağlanu?, ödünler arttınlarak ülkernizin lç Işlerb» yabancı müdahalesıni kolaylastıracak ikıli anlaşmalar lmzalanmıştır. Liberal Ekonomiyi Türkiye'de uygulamaya koyan bu iktıdar, zorluklarla karşılaçmca,, daha da müdahaleci olmuş, ancak; programsız ve plânsız, israf TB yandaa kayırma politflrası sonunda enflâsyona, spekülâsyonlara, karaborsalara yol açmış, dış ödemeler açığı büyümüş, ekonormlt bunalımlar ve sosyal huzursuzluk gittıkçe artraıştır. 27 Mayıs thtilâll'nin çok kanlı olacagından v« bunun sonucu olarak da Demokrasi yerine Dik ta Rejüninln kurulacağından kimsemn kuşkusu olmamalıdır. 27 Mayısta, toplumsal tepkıler ve siyasal lstemler yönünden çok elverişli olan ortam, sosyoekonomık lstem ve çözümler yönünden hazır ve olgun olmaktan uzaktı. Toplumda siyasal ve hukuksal çozümlerin sosyoekonomık sorunlan kendlliğinden çözebüecegi inancı yay gındı. Bu konularda ortamın hazarlıklı ve eîvenşli bulunmaması ihtılâlin gerektlrdiğl sosyal ve ekonomik tedbirlenn alınması içın gilçlükler arzetmekte ve zaman gerektirmekteydı. Ihtuâle yandaş görünen çevrelerde, siyasal örgüt lerde, üniversitelerde tartışılması yapıladurao Anayasa dolayısıyla gereklı fıkri hazırlıgın belırgm olmadığı, bîlhassa sosyoekonomık pohtika yönünden yetersız bulundugu anlaşılmıstı. Önemli güçlüklerden bın de, komıte içınde reiim anlayışı farkı Idı. Zorunlu olan 13 Kasım olaymdan sonra komıte, daha uyumlu ve venmli çalışabilmiş, öncesine nazaran yurt ve toplum yaranna dana çok iş yapüabümesl sağ lanmıştır. Bazı çevrelerce Radikallik nıtelıği yakıştınlan 14'lenn, düsünce ve görüs aynlıklan belll olduğu gıbı, bazılannm sonradan dav ranışlannın ne tür bir Radjkallik istediklerinin belirgin ömeğl ve uygulanan ışlemin haklüığı nın yeter bir kanıtıdır. 27 Mayıs'ın resmî büdırl ve belgelenyle açıklanan amacı, sosyoekonomık 02 ve lçerikll çagdaş demokrasiyl "tüm kurum ve gerekleriyle kurmaktL. Bix yü içinde bu amacm siyasal yöntenne iii«inn çozılmler, lç ve dış çevrelerce de ftvgüye deger bulunan blr düzeyde gerçekleştirilmıs tir. Çok kısa bir süre lçmde geri kalnus bölge ler VaiinnTnımi da gözönüne alınarak Sağlık ve Sosyal hianetlerl, lşçı, memur ve emekll haklanyla Ugui olarak geniş halk kıtlelerl yaranna tedblrler alırurken, Millî Egitim ve Türk Silâhlı Kuvvetlerinde yenileşme saglanmış, bağımsız ve onurlu bır dış politika uygulamasına yönelinnuştır. Sosyoekonomik sorunlardan kısa vadelı olanlar yasalaştmlarak uygulamaya sokulmuş, temel mtehkte olanlar için gerekli hüktimler Anayasalaştorılmış, bunlann gerektırdiğı orgütler ve kurumlar kurulmus, kamuoyunun oluşturulmasma çalışılmış, uzun vadede çözüm lerı Anayasal güvencelere bağlanarak gelece!: ıktıdarlara bırakılmıştır. Böylece ihtilâl 27 Mayıs öncesınin toplumsal bzlemlerini ihtüâlin ge reklerine uygun olarak ilerıci bir Anayasa ile çözume bağlamış, mılletuıin onayını almak suretıyle de topluma maledilmıştir. Yenl bır Anayasa düzeni lle toplumun hııkuksal, siyasal gereksınmelerimn tümunü kendı yönetimınde gerçeklestıren ve genış düşunce ve fıkir ozgürlügu içınde başlatılan, hedefleri bellı ve elbette surup gıdecek sosyoekono mık ufraşıların yol ve yöntemlennı çızen 27 Ma yıs Ihtılali, mllletlne Uk gunden verdığı soze sadık kalarak tarafsız, adıl ve durüst bir seçım le yönetimi mlllet egemenligine devreden gerçek bir Millî Devrim ömegıdır. KREDlLERDE, ÖZEL VE TARIMSAL KESİMDE GERİLEME, KAMU KESİMİNDE ARTIŞ OLDU ANKARA (ANKA) Merkez Bankası tarafından en son <bilânço durumuuna göre brüt rerervler hızla azalmaya devam etmiş ve 1 milyar dolann altma inmlştir. Bu arada, kamu kesımlne açılan krediler artarken özel ve tarım kesimi kredıleri gerilemiştır. Dö^z hesaplannda!d azalma ve kredilerdekl gerileme sonucu geçtıgimiz hafta emisyonda da azalma olmuştur. mu kesimine 454 milyon lira tutarmda blr kredı açümıştır. Tanm kesimine açılan krediler son hafta içinde yüzde 1,5 oranında gerilemiştir. Özel kesıme açılan kredilerde de geçtiğimız son hafta yüzde 4,5 oranında 440 milyon liralık bır gerileme olmuştur. Reeskonta getinlen senetlerden dolayı 193 milyonluk bır azalma olurken, bzel bankalann tahvil üzerinde avans olarak aldıklan kredilerde de son haftalardakı hızlı düşme devam ederek 247 milyon lıralık bır gerileme olmuştur. Bu şekilde özel kesım kredılen son hafta içinde yüzde 4,5 düşerken. mart ayı sonuna göre yüzde 6,7 ve yılbasına göre İse yüzde 7.3 oranında daha vüksek bır se\iyede olmuştur. Mevduat Çeşıtlı kamu ve ozel kunüuş lann Merkez Bankası nezdınde tuttuklan mevduat mıktan son bır hafta içınde 555 mılvon lira artmıştır. Rresmî mevduat 20 mıl yon ve resmi bankalann mevdu atı ise 13 milyon lira azalırken. özel bankalann tuttuklan mevdu at 554 milyon ve muhtelif mevduatlarda 55 milyon lıra artmıştır Mevduat mun7am karşıhklann dakı azalma bu hafta da 23 mil yon lira olarak devam etmıştir Bu düşuş mevduattaki olumsuz gelişime paralel bîr görünüm teş kıl etmek'edır BakarJprın fjTtu't lan mevdua'takı gelışme geçen vıla göre dana az oran^ia devam etmektedır. Toplanı rnevduattaKi artış, aldatıcı olmakradır Fıktıf tır. Vergı gehrlerı ıçm va'ırılan paralar bu gor.n f ':ve nerten ol maktadır. nında daha fazla. yılbasi seviyes;nden ise yiızde 1 3 oranında daha azdır. Mayıs ayına gore, nlbasıroan ^ı?<^e 10 oranmdan daha az olması mfvsımlılî olarak belılerr'n emısvondakı bu gelışme. emısvonun yılın bes avında. dnvız re'ervlenncieicı a?alma\ a rasrren açılan krpdıîer vuzunaen arrmasından do*muştur Yılbasına göre brüt rezervler 16 rr.avsta vüzde 3S azalmi":ken, karauya açılan kredıler yüzde 11 6 ö'e! kesıme açılan krediler yüzde 7 3 ve tanm kesimine acıian kre dıler ıse vüzde 6 7 oranında aıtış gostermışlerdır. Döviz rezervleri Geçtiğimız tıafta içınde döviz borçlulan hesabı 849 mılyon lira (60 6 mîlyon dolar) azalmıştır. Pasifteki döviz alacaklılan hesabı 255 milyon lira artarken, diger döviz hesabından ise bir hafta içinde 1 milyar 177 müyon Hralık (84 milyon dolar") doviz borçlan ödenmiştir. Böy lece, Merkez Bankası bilançosun\m aktif ve pasif hesaplannda ki, yalnıa altın, dBviz borçlan ve alacaklanna göre çıkartılan brüt dövia rezervleri 99,6 milyon dolar seviyesine inroiştir. Bir mıktar brüt rezerv nisan ayı başında yüzde 243, (317 müyon dolar) bir önceki yüın ayni tanhinde İse yüzde 52 (1 milyar 144 milyon dolar) daha azdır. Aktif ve pasıf hesaplardaki bütün döviz hesaplannın dikkate alınması sonucu bulunan net rezervler ise, son ikı haftadır dövizle dıs borç ödemelerinln yapılmaması nedenıyle lehte geİişmeler olmuştur. 16 mayıs tarihi itibariyle net reservler «9 milyon dolar seviyesine gelmıştır. Lehteki gelişmeye ragmen halen brüt rezervlerimis borçlanmızı ödemeye vetecek durum da tnılunmamaktadır. Geçtigimlî hafta içinde Merkez Bankası kaynaklanndan ka Emis\ondaki gelişme Mayıs a;ının 16'sına gore enııs yonda yuzae 2 3 oran'nda 77'f m'l yon lirahk bır daralma olmuşrur. Bununla br'ıkre emısyon, Mart ayı sonundan yuzde 1^ ora Maliye Bakanı, maaş öc/eyemeyen Istanbul be/ed/yes/ne yardım verilmeyeceğini bildirdi tstanbul Beledıye Başkanı Ahmet tsvan, mali destekten yoksun bırakılan Belediyenin, çahşamaz; memur ve işçi ma. aşlannı ödeyemez dunıma getlrildiğinl söylemiştir. Dün blr açıklama yapan Belediye Başkanı Ahmet îsvan, hükümetlerın geçmış dönem içinde her ay belirlı ve muntazam bir kaynağı aktarmayı uygun gördüklerini hatırlatmış, «Yeni hükümet göreve başladığından berl bu konuda kendilenyle temas yapmaktayız. Belediyeye müfettişler gondererek lhtıyacıraızı tesbit ettiler. Son olarak Sayıs Maliye Bakanı ile 23 mayıs cuma günü görüştüm. Istediğl ek bilgileri sundum. Ve bana pazartesı günü cevap vereceklerini vaadettıler» demiş, şunlan eklemiştir: «Bu sabah (Dün sabah) Sayın Maliye Bakanlığı Müsteşan telefonla Bakanın karannı teblıg etti. Bana bildirildlğine göre, Maliye Bakanlığı bıze hiçbır yardımda bulunamayacak. Bu karar uygulanırsa, tstanbul Belediyesi hiçbir hızmet yapamadığı gıbi, memur ve İşçi maaşlannı dahı odeiemez duruma gelir.» Beledıye Başkanı İsvan, Istanbul BPledıvesının bılınen hız metler dışmda, bir devlet gorevı olan bır çok hızrr.eti de yaprığını soylemış, «örneğm, geçen yıl hastanelerimıze 135 milyon ltra üarcadık. Bu para yalnız tstanbulluya değıl, b'Jtün Türkıye hastaları içın sarfedıldl. Hiçbir beledıyenın konservaruan, tiyatrosu yokken, tstanbul Beledıyesinin bu kültür hizmetlen de vardır. îstanbul Beledıyesinin ttfalyesi bütün çevre beledıyelere hizmet eder» demiştir. tsvan, daha sonra şunlan eltlemıştır: «İstanbul Belediyesi, îstanbul çevresındekl sanayiin, ki bu sanayi TUrkiye'nın yüzde 40'ını teşkü eder, kullandığı yol lan tamır etmek ve yapmakla sorumludur. Bu ve buna benler cedenlerle tstanbul Belediyesinın özel bir durumu vardır. Maliye Bakamnın karannı Saym Başbakana bildirmek üzere kendısini aradım; bulamadım. Bayramdan sonra kendısıvle görüşme olanağı doğacağmdan ve bu yanlış karardan hükümetin vazgeçeceğınden umutluyum.» Kostantin Simonov: "Türk edebıyatı çok güçlü ve gerçekçi •• %NKARA, (ANKA) ÇeşitU romanlan dilimize de çevrilmiş bulunan Sovyet yazan Konstantın Simonov, dün Sovyet Büyukelçılığınde duzenlenen bır toplantıda, \azarlar va basm mensuplan ıle t&nışmış ve Türk Edebiyatı konusunda görüşlerinı açıklamıştır. Simonov, 16 yaşında bir fabrikaıfe tomacı olarsk çalısırken, fabrikanm duvar gazetesinde mizah yazıları yazarak yazarlığa başladıgını, yazılarında patronlannı, fabrika müdürlerinl ve sendika başkanlarını eleştirdiğıni, on yıl öncesine gcire, Sovyetler Birlıginde yayımlanan kitaplannın tirajının 20 milyonu bulduğunu, son şıir kitabının ise 2 milyon basıldığını anlatmıştır. Yazar, Türk edebiyatı konusundaki görüşlerini şoyle açıklamıştır: «Türk edebiyatı çok güçlü, ger çekçi. Halka bağlı. geniş halk kitlelenne inme çabasında. Yazarlar zengın kışıleri değil, halkı kendisine konu alıyorlar. Türk toplumunu iyi tanıtıyorlar. Türk Edebiyatının gelenekleri zengin. İsledikleri konular bakımından jazarlannız, bizim yazarlara ben ziyorlar. örneğin Yaşar Kemal'in înce Memet romanını okurken bizim edeblyatımızla benzerliğini buluveriyorum. Ama bizde, ömeğin sizin Azız Nesin gibi güçlü bir mizah yazan yok. Nazım Hıkmet de zamanımızın buyük şaırlerinden bıri.» Bir soru üzerine yazar Simonov, Soljenıtsin konusunda şoyle demiştir: «Soljenıtsın siyasetle uğraşıyor. Ama görüşlen geride Çarlık Rusyasmda kalmıştır.» Sovyet Yazarlar Birliğinin yoretim sekreten olan Simonov, Sovyet okuyucunun dıkkatinı Turk Edebiyatı üzerıne çekmeye çalıştıklannı, bunun için de Türk Edebiyatı ıle ılgili çeçitlı Antolojıler yajimladıklannı soylemıştır. TÜRKTİYATRO YAZAR LARI DERNEĞİNİN "ŞINASİ ÖDÜLÜ,,NÜN İLKİ, DÜN ULVİ URAZ'IN EŞİNE VERİLDİ Türk Tiyatro Tazarlan Derneğı'nın «Türk Tiyatro Yapıtlannı en iyi değerlendtren sanatçıya» verilmek üzere ortaya koydugu «Şinasi» ödulünün üki dün ülvı Uraz'ın esl Selçuk Uraz'a venlmıştır. Geçen yü yıtirdiğiml* ülvi uraz'ın ölüm yıldönümiine rastlaması nedeniyle Gazeteciler Cemiyeö salonunda duzenlenen törend« Demek Başkanı Melih Cev det Anday, Uraz'ın «1960'dan sonra sahnesinde tümüyle Türk Yatarlannın yapıUanna yer verdigini ve en iyi çekilde değerlendırdigini» belırtmiştir. Genel Sekreter Recep Bllginer va Ikincl Başkan Haldun Taner de Uraz'ın sanat yaşamından ve kisiliğinden soz etmlşlerdir. Ulvi Uraz'm, Türk Tlyatrosu'na ilk ekip oyununu getiren sanatçı olduğumı söyleyen Dernek ilgiUleri, bundan böyle amatör ya da profesyonel tiyatrolarda en ivi eMp oyununu sergileyea topluluğa bir basan ödülü verllece fini de açıklamışlardır. Ulvi Uraz'ın mUm yıldönümüne rast ladığı İçin dün verilen «Şiıjasi» ödülü, bundan böyle Ekira ayın da dağıtılacaktır. Demokrasiye geçiş Butün milletin gözlerl önünde verdlklerl sözü tutmayan, üstlendikleri sorumlulukları yerine getirmeyenlerle, demokrasiye geçişı gecik tırmeye ve engellemeye çabşan, ıhtılâl yönetiminirj devamını öneren ve şimdi rejiml» ilgill nıyetleri daha da belli hale gelenlenn «27 Mayıs hedefine ulaşamamıstır» sözlerinin gerçekl» bağdaşır yanı yoktur. thtilâl dönemlnde sinen, devrime karsı olan ve çıkarcı güçler, Anaj'asa düzeninın ortarru siyasal, sosyal ve ekonomik alanda kendıla rine elverişsız hale getıreceği düşüncesiyle, ilk kampanyayı Anayasa oylamasında çirkin ve utanç vericı bır tarzda açmış, bunda basan sag lıyamayınca seçimlere golge düşünnek çabası na gırışmiş, umduklannı bulamaymca da tahnklere devam ederek devnmcilerin tepkllerini arttırmış ve bazı iktidar heveslilerini kullanmak istemişlerdır. Bunlar, önce T.B.M^l.'j'i açtırmamaya çalışmış, sonra 22 Şubat ve 21 Ma yıs ayaklanmalanna neden olmuşlardır. M.BJC'nin, T.B.M3I.'nin açılmasuıdaki ka rarlüık va göğüslediği tehlıke ile ondan sonra kı ayaklanmalarda uğraşılannın degerlendınl mesini geleceğe ve tarihe bırakıyoruz. Seçimlerden sonra ihtilâlin yanında olan si yasal kuruluşlar, devrimln gerektirdigi atılım lara glrtşebüecek bünye degışiklığini gerçekleş tırmede geç kaldıklan gibı tek başlanna iktidar olamadıklanndan istenilen gelişme sağlanama mış, iktidarda yıpratümalan karsı güçlenn lkti dar yolunu açmış ve bunlar, başan sırlannın 27 Mayıs'a karşı olma sanısına kapılarak devrime \e onun Anayasasına karşı uğraşıya gınş mıslerdir. Devnmın dayandığı sağlam temellere karşı bu yanlış tutum ve davranıslar toplumda huzursuzluğu arttırmış, bu durum iktidar ıçın acı bir darbe olan 12 Mart Müdahalesı'ni gerektırmiştır. Ancak 12 Mart kısa zaman da çelışkılere düserek devrune karşı olanlarla birlikt« Anayasanın geriye doğru değiştirilmesıne ve onlann çıkarlanna hızmet eden bir harekete dönuşmüştur. Bütün bu davranışlar, Anayasa organlan ve örgutleriyle, milletin direncıni kırmaya yetmemıştır. Anayasanın öngördüğü duzen değişıklikleri ve halk yaranna sağlanması gereken sosyal ve ekonomik haklar istemlen duz«yde ve hızda olmasa da gelişmeye devam etmıştır ve edecektır. Meşruiyetinl kaybetmiş eskl lktidar kalıntılannm destegmden güç umarak onlann devamı olduklannı ıddıa eden siyasal kuruluşlar, Türk halkının gittıkçe bilinçlenmesı karşısm da gerileme ve yeteneksizlıklennin nedeninı Anayasaya yüklemek çabasını sürdürmektedır ler. " Türk halkının genye donüşü kabııl etmediğıne ınanıyoruz. 1973 Ekım seçimlen Tıirk mılletmin özgiırlük ortamı içınde 27 Mayıs Anaya sasını ve onun gereklerinı kavradığının ve gerıci hareketleri onaylamadığının bır kanıtı olmuştur. İlk günden itibaren ozgürlük ıçensmde. tartışma ortamına olanak sağlaması ve \enıhk lere yönelen tepkileri göğüsieyebılmesı, 27 î>Iajns Devnmı'nın sağlam temellere oturduğunun delilıdır. Bugün Anajasa doğrultusunda oimayan yıırt ve toplum çıkarlanna aykın tutum ve davra nışlar, hangı ad altmda olursa olsun. 15 yıldır süregelen ve gittıkçe güçlenen devnmcı güçlerm uğraşüannı başanya ulaşmaktan ve 27 Ma yıs Anayasasının gereklennl tümü lle uygulan maktan alıkoyamıyacaktır. Yeni yetişen genç kuşaklann devnmın getirdiklerlni, ilke ve amaçlannı daha iyi anladığına, Anayasaya daha çok sahip çıkacaklan na inanıyor, geleceje ümitle bakıyoruz. 27 Mayıs Millî Devnmi, şanh silâhlı fcuvvet lerimizin büyük Türk milletine unutulmaz ve daıma amlacak bir armaganı olmustur. Bız, O'nun eskl mensuplan olarak, 27 Ma vıs'ln 15'nci yıldönLmünde, sılâhh kuvvetlenmı zı saygı ve sevgiyle selâmlarken, yannlann mut luluk ve esenlıklerle dolu olması dılek ve lnan cıyla Yüce Türk Ulusu'nun bayramını ıçtenlık le kutlarız. BAYAN URAZ, «ŞtN'ASİ ODULt»NÜ ANDAYDAN ALIVOR... Baskı glrişimlerî Bundan sonra flctidar; sosyal alanda meydana gelen bu sıkıntı, dengesızlik ve hoşnutsuzluklan örtme. bunlan dile getiren muhalefeti ve basını susfurma ve bütün devlet organlannı basta altına alma gırişimlerıne başlamıştır. Yargıtay ve Danıştay Üyeleriyle, Yargıçlann ve Üniversite Profesörlerinin re'sen emeldiliğe sevkleri, seçim kanununda mubaIefet aleyhine yapılan değişiklıkler, radyonun iktidar organı baline gettrilmesi, basın özgtirlüğünün kaldırılması, ıktidara, oy venneyen ıl ve ilçe halkının cezalandınlması gibı tedbirler D.P. iktıdannın belli bir egimde uçururaa doğru kaymasını durdurmaya yetmemiştir. Dururau kurtarmak için basiretli bir görüşla illke gerçeklerine ve demokrasinin gereklerine yönellnecek yerde, T.C. ve Atatürk ilkelerine ters yönde harekete devarn ederek gerici mezhep ve tarikat başlanyla pazariıklarla onlann ittifakı sağlanmaya çalışılmış, milleti bdlücü cepheler teşkü edilmiş ve kışkırtmalara ginşilmlştir. Bütün bunlara karsı, Cumhuriyet kuşaklarının yılmayan direnci yok edılemeyınce. devrin iktidan yukandan beri belirtilen Anayasa ihlâllenne ilâveten Meclis'ın yetkilennı 15 kıçilık bir komisyona devrederek, her türlü toplantı, gösteri yürüyüşü, seyahat ve haberleşme ozgürluğünü kaldırmış, yargı yetkisım bizzat kuUanma yoluna girrruş, Meolis müzakerelennın yayınına engel olmustur. Parti Grubunu, MecUs yerine ıkame eden Başbakanın buyruğunda, devletin tek: egemsn gucü halıne getinlen komisyonun uygulamalanna gösteıUen tepkilen ezmek, Türk Gençliğini sindirmek için de Sıkıydnetimle Türk Sılâhlı Kuvvetleri araç yapılmak istenmiştir. BeUrttiğımi* yanlış strateji ve çağ dışı 11kel taktiklerle yürutülmeye çalışılan bu polıtika ıle, D.P. iktidan ülkeyi nefe3 alınamaz bır duruma getınnış ve ihtilâlden baska çıkar yol bırakmayarak kara yazgısını kendı elıyle yezmıştır. 27 Mayıs iiıtılâlımn çok kısa sürede başarıya ulaşması, duyulur duyulmaz genış halk kıtlelen tarafından bır bayram sevınci içınde benimsenerek kutlanması ve desteklenmesı, bu iktidann iktidar olma nıteliğını ve meşruiyetını yiürdiğınin en belirgın karutıdır. 'Ana, oyunu nedeniyle Ast oyuncuları hakkında açılan davaya dün başlandı ANKARA, (Cumhurijet Bürosu) AST yor.etıcılen üe oyuncıılannın, Ankara'da Ağır Ceza Maiıkemesıncie «Ana» oyunu nedtnıyle, yargüanmalarına dun başlanmış; Savcı ıddıanamesıne sanıklann «Komünızm propagandası» yapnıa ve «Halkı ısyana kışkırtma» suçlanndan cezalandırumasını ıstemıştır. Savcının cezalandırılmasuu ıstedığı sanıklann adlan iddianameye göre şunlardır: Erol Demiröz, Savaş Yurttaç. Aden Tolay, Erkan Yücel, Rıza Cenabi Nuhrat, Mehmet Yanıan Akay, Alı Erdınç, Serpil Inanç, Mehmet Karagöl, Yasar Akın, £erap Kıran, Erdal Gulver, Ttırgay Pasinlıgil, Murat Sayıner, Merâl Noron, Ibrahım Peneküogju, Ahmet Sühan Pıla, (figuran oyuncu), Adnan Erdıgan (fıgiıran», Şe ner Gökkaya, Işık Nunye Yçşılyurt (12 yaşında)... Savcı bu dâvâda sanık Mehmet Harun Yeşılyurt hakkında koğuşturmaya yer olmadığı kara rını vermıştır. Harun Yeşüyurt 7 yaşındadır. !ar üzerinde tahakkümünU tesis ermek, sosyal bır sınıfı ortadan kaldırmak, memleket içinde müesses ıktîsadi ve sosyal nızamlan devırmek maksadıyle komünızm propagandası yapıldıgı, halkın suç ışlemeye tahrık ve teşvık edildıği; seyredilen oyun, incelenen oyun metni, emnlyetçe teybe alınarak tape edılmıs bulunan metin münderecatı, bilirkişı raporu ve sanıklann tevılli ikran ile anlaşılmış bulunnıaktadır.» Ote yandan, Ana oyunu, AST oyunculan tarafından Anadolu'üa sürdürülen turnelerde oynanmak tadır. Mahkeme bu durumu göze alarak dunışmayı 28 haziran'a ertelemiştir . ÇAĞDA$ YAYINLARI Tarih Anı Gezi Olay dizisinin ikind kitabını sunar İddianamede neler var? Mahkemede okunan iddianamede, AST oyunculannın Maksım Gorkı'nın Ana adlı esennden Bertolt Brecht'ın oyunlaştırdığı eserın 19051917 yıllan arasında Rusya'da geçmış oiaylan yansıttığı, o devre aıt mahalli gıysıler ıçmde temsıl edilen eserde ^çı sınıfının kanunsuz grev ve eylen yolu ıle ışverenle olan mücaueıelennın ele alındığı, esenn metnıne müzıkâl bır katkıda bulunularak bazı fıkirlenn koro halın de soylenen şarkılaria işlendığı, ışçı ve emekçi sınıfın birlikte mu cadele vermek sureayle ve eylem yoJu ile iktidar olabllecegi v» proletarya diktatörlüğünün gerçekleşeceğı fıkrinın aşılandıgı öne sunilmekte, bu konuda dana sonra şoyle denılmektedır: «Oyunun icra tarzında ve ozellıkle koronun Sullamlmasında çarpıcüık ve şıddetı temsıl cdsn belirgın unsurlar buluadugu, netıce olarak oyunun tümü ile 8' syal bır sınıfın diğer sosyal smıfDOGUM Tekirdağ Kiraz Festivali Perşembe günü başlıyor «12 Tekirdağ Kiraz Festivali «29 Mayıs 1975 Perşembe günu saat 9da baslayacaktır. 4 gün surecek olan «12. Tekırdağ Kiraz Festivali» boyunca, çeşıtlı gosterıler yapılacak, sergıler açıiacak. kiraz ^anşmasına katılacak olan kırazîann değerlendınlmesı yapılacaktır. Doğu Alraanya ve Polonya Halk Dansları ekipleri de fesrivale konuk ekipler oiarak k?tılacaktır. Festival. 1 Hazırpn Pa7P.r Erunu. Namık Kemal S'adınc=a vap'lacak eglencelerle s>una erecek'ır. 27 Mayıs'ın Koıııaııı Yazan: Müşerrcf Hekimoğlu 15. Yıldönümünde 27 Mayıs ne durumda? Neler getirdi, ne dönüşümlere uğradı? ih* tilâlciler şimdi nerede, hangi çizgide? 15 yıldır sürüp gelen olaylar, ortadan kaybo* lan, silinip giden politikacılar! Ve, 27 Mayıs üstüne yepyeni açıklamalar! Olaylar ve güçlükler îktidara el koyma aşamasında, ıhtılâllerde uygulanması zorunlu bir kural sayılan şıddet tedbırlerine, «Kansız Ihtüâl Olmaz., «Ihtılâl Kanla Beslenır» sloganlanna iltıfat edılmemış ve bu yöntemlerın demokratık düzene geçış yollannı kapayacağı duşüncesı gozden uzak tu tTilmamıştır. Ellerinden ıktıdar ve ayncalıklan alınanlann karşı devrımcı tutum ve davramş lanna gösterilen hoşgörü ıle eylemlerın bastırılmasmda kullamlan ve eleştırılere uğrayan itıdal ve basıretii hareket tarzı, ulusai birllğın sağlanması ve devrımin amaçlanna ulaşmasını gerçekleştırecek bır yönetlmin gereği olarak benımsenmıştir. Yavguı ıhbar kampanyasına önem verılmemıştır. Düşurülen iktidan yerme de ve onlann cezalandmlrnalan için en sert önerilerde bulunanlann arasında DP.Tilerin ve hattâ üst katlanna yakın olanlann oranlarının buytık oluşu dıkkat çekıcı olduğu gıbi, bunlardan bir kısmmın sonradan 27 Mayıs ve Mılli Bırlık Komıtesı'ne ağır saldırılarda bulun malan siyasal ve ahlâkl yönden ibretle üzerinde durulacak nıtelıktecUr. Eğer ıhtılâll yapanların çoğunlugu Demokrasi ve Hukuk Devleti »lkesıne ıninmış ve sıkıca bağlı olnıasa ıdıler. Tamer ve Cauao tşcüden oğuiları Gaîatasaray Lisesinin gelenek AHMET LEMIL sel «Pilav Günü», 1 hazıran paIŞOUUENln zar gunü yapılacaktır. • doğı»munu, öost. aKraba ve «Pılâv Gjnu»ne l:atı!ar'ak olan ırkncUsIanna müjdelerler. okulun 25 • 30 yıllık mezunları Îö5 1975 ise, 31 mayıs pazar gecesi okull'akize fam Kliniğl da \afacpkiardir. «Filâv Gunu» saat 10'da başlayacaktır. Galatasaray Lisesinin «Pilav günü» yapılıyor Fiyatı: 20 TL. ÇAGDAŞ YAYINLARI Cağaloğlu Halkevi Sok. no: 3941 İstanbul III llll M