Katalog

SOKAKTA ÎÜRÜLTÜ VAR NADİR NADİ ÇAGDAJ TATTNLARI aloglu, Halkeri Sok. No: » '41, îsfcmbd Cumhuriyet 52. yıl, sayı: 18248 Kurucusu : TUNUS NADİ 20 Mayıs 1975 Sab 11 * ^ OLUMSUZ OYUN OKTAY ARBAL tkind baskı Ç*G!>/\5 VAY11VLAR1 Caîalnglu Halkevi Sok No: 3S U istanbuJ mhurbaşkanı, komünistsosyalizm ile nasyonal >yalizm tehlikesine karşı uyarıda bulundu Mescitte başka, dam altında başka; esmî görev, telkin ve sohbette baş:a> özel hayatında başka düşünen ve conuşan; politikaya alet olan din bağ ıazlarından topluma yarar yoktur.» «Kaba kuvvet siyasî ortama hakim olunca; hür demokratik hayattan söz etmek mümkün olamayacaktır. Elem verici olaylar üzerinde ilgilileri önemle düşünmeye davet ediyorum.» orutürk "Iç tehlikeler erisinde yürüyoruz,, nhoriyet Haber Merkezi) L A Cumhurbaşkanı R [orutürk dün yayımladııvıs Gençlik ve Spor Bay •nesajında, «Cumhunyet »ının vatandaslan olarak jeşıtli bunalımlar ve ıç • ıçensınde yurüyoruz» r tomünızmın yanısıra nas osyalizm tehlikesine de çekmis, <lç kavgaların M nırlannm isabetle tayln edilmesi gereginı> belırtmıstır. Cumhurbaşkanı Korurürk, mesaıının iik bölümünde 19 Mayıs 1919 oncesj Turkıyesınin duruıru nu anlatmış, 1919 yılını tarıhımiz ıçınde acı gunlerm toplandığı mr yıl olarak mtelemış, Buyiık K'ir tarıcı Ataturk'un Kurtuiuş Sa\ asını başiattıgmı natırlatarak 19221923'lenn Bastw.kanı Raul Orua>" ın anılarından pasajlar naklederek. şoyle demistır: .Turkıye Cumhunyetinın bırer ratandaşı olarak her şeyımıa ve her şeyin üstünde çoğumuzun umıtlerının tumunü kaybettıği, 19 Mayıs 1919 gtinu, dımağında ve kalbınde bağımsız ve şereflı ye nı bır devletın havalını gorerek Samsun'a ayak basan rahmetîı Gazi Mııstafa Kemal Atatiırk'i O nunla bırlıkte, hayatlannı bu topraklara feda edenlerl bu yıl donıimünde şükranla, mınnetle anmayı bır borç bilıyorum. Ve bu gıinü, gençlennuze adanmış olan bu tanhı gunü. bir bayrarn olarak en ıçten duygularla başta gencler, tum ulusumuza ku'lu yorum • Cumhurbaşkanı Koruturtc mesajının diger boluraunde şoyle de mıştır: (Oe\amı Sa. 9, Sü. 7 de) Senato kararının uygulanması için Temsilciler Meclisi'nce de onaylanması gerekiyor Senatör Mansfield kararı Kıbrıs uyuşmazlığının çözümünde «ilk, fakat çok önemli bir adım» olarak niteledi Amerikan Senatosu Türkiye'ye silâh ambargosunun kaldırılması kararı aldı DIŞ HABERLER SERVİSÎ WASIIİXGTON Amerika Bir leşık Devletleri Senatosu, Tıirkıye'ye sılâh anıbargosu uygulanması karannı iptal eden tasarıyı oylayarak kabul etmiştir. Başkan'a ambargoyu kaldırma yetkisi veren tasarı 39'a karşı 42 oyla kabul edilmiştır. Senato Demokrat önderlerinden Mıke Mansfıeld. karau; «Tur kıye ile vunanistan arasında Kıb rıs konusunda mevcut uyuşmazlığın çöztimüne doğru bir ilk, fakat çok önemli adım» olarak nıtelemiştir. Bilmdıği gibi kaann kesinleşmesı içın Temsilciler Meclisi'nden de geçmesi gerekmektedir. Ambargo'nun kaidırüması tasarısı oylanmadan bnce söz alan konuşmacılardan Demokrat Senator Mansfıeld, Sovyetler Bırliğı'yle ortak smın bulunan Tür(Devamı 8a. 9, Sü. 2 de) TürkYunan Dışişleri Bakanları, Başbakanlar görüşmesinin kesinleşmesi dışında somut bir sonuca varamadı ROMA Üç gunlUK Turk • Yu nan gorüşmeierı sonunda ,'nğ.ayangil ile Bıtsios dün basına yaptıkları ortak açıklarnalannda, Ege denizi kıta sahanlığma ılışkin sorunlann görüşüldüğünu ve meselenın Uluslararası Adalet Divanı'na götürülmesıyle ılgıli tahkimname üzerinde ilk çalışmanın yapıldığını bildırmışlerdir. İki Dışişleri Bakanı, Yunan Büyukelçüigındeki yemekten bnce iki saat süren son toplantılannı j'apmışlardır. Basına dağıtılan yazılı açıklamada, şbyle denilmektedir: «Turkiye ile Yunanıstan Dışişleri Bakanı 1719 mayıs 1975 tarıhlennde Roma'da buluşmuslar (Devamı Sa. 9, Sa. 1 de) ükümeti leştıren aykal, Halk devlete 9 yasalara ahıp ıkmalı,,dedi JJ CHP Genel Sekreter Yardımcısi Baykal, kaba kuvvet kullanmak için eğitilmiş bir örgütün, ölçülerine uymayan herkesi teh. dit altında bulundurduğunu bildirdi. K, (Cumhuriyrt Bfirosu) yıs Gençlik ve Spor Baydeniyle bir demeç veren enel Sekterer YardımcıDenız Baykal, «Hükümetın devlete sahip çıkmadığı bu donemde halk devlete ve ya salara sahıp çıkmalı, devletın organlannı görev ve sorumluluklarının gereğım yapmaya zorlanmaudır» demış, kaba kuvvet kul lanmak içın efitılmıs bır orgu tun ölçülerine uymayan her^esuı tehdıt altında bulunduğunu [ da belırten Baykal. «Türkiye'de artık yalnız Anayasa ve Kanunlar yok. Devlete yardımcı olduk lan resmen soylenen drgütlu zorbalann koydugu davTanış ku ralları var» şeklınde konuşmuştur. Baykal, cephe hukümetınm' kırk günlük ıcraat bılânçosunu da özetlerken, «Kırkm ustünde büyük saldın, üç ölü, yTizden fazla yaralı» demış, «Hükümetı oluçturan partilenn bir kısrmnın Tokat olaylarında Devlet Güvenlık Mahkemesı Savcısı tarafından suçüstü yakalandığını» bne : surmüş, «Olaylann içinde yer alanları ve onlan kullananları ya1 kından izleyerek yargı organları ' nın konuya el atmasmı sağlamalan» istemistir. Yurda yılda 5 milyarlık kaçak eşya giriyor, Güneydoğu'da 60 bin kişi kaçakçılık yapıyor AVKMtA, {Cumhuriyet Bürosıı) Güneydoğu bölgesmde silâh ve ujuşturucu madde harıç olma.^ uzere, TurKiye'ye bır yıl ıçmde gıren 5 mılyar lıralık kaçax malın 1.5 mılyar lıralık bolümünun ı«çi dovızlerı ile ödendığı. sa dece bu yoredekı kaçakçılık o layının çeşıtlı asamalannda 60 bın kışının gorev aldığı ve bu yoila geçımını sağlayan 300 bın kişmm bulunduğu saptanmıştır. Gelırleı kontroloru Ibrahm İnce taıafmdan hanrlanan «Kaçakçılık Dosjası 1» adlı raporda belırtıldıgıne goıe, ele geçinlen kaçak mallann >asa geregı satılmaları ya da resmi kuruluşlar i'e kamuya yararlı dernekleree ıstenüdıgınde «satılmamak kosuluyla» bedelsiz veriîmf olar.ağı bulunduğu halde, boyie bır Yalçın DOĞAN uyguiamayla lcarşılaşılmadıgı a çıklanmaktadır. Ha'ay. Gazıan'ep, Kılıs, L'rfa. Mardın ve Dıyarbakır'dan o'.usan Güneydoğu yoresınde kaçakçılıt olajını inceleyen çelırler kont roîöriı tbralıim Ince, reform Guneydoğu bolgesmde iki bır inceleme sonucu hazırladıgını bildirmektedır. Rapor, kaçakçılığın yasalarırnızda tanımı ıle başlamakta ve sozü edılen bolgede kaçakçılığı defişık açılardan ele almaktadır. Hangi tnallar, ne kadar, nereden Raporda belırtildığine göre, sılab ve uyuçtumcu madde dı şında, Türkiye'ye yılda 5 milyar lıralık kaçak mal gırmektedır. Bunun buyük bır bolümu Beyrut'tan balıkçı motorlan ile getmlmekte ve Samandağ, Iskenderun, Yumurtalık, Mersln, Antalya, tzmır ve tstanbul'dan karaya çıkartümaktadır. Punun dışında. kaçakçılığın suurlardakl boşluklardan, gümrük kapılanndan ve uzunyol gemUerinden ya <Deranu S*. ». Sö. 2 de) NOTLAR: f. Aksoy'un P 'kezinin netre ğındaki • ıı etleyen hul ler Buca Cezaevi bandosunda görevli 4 hükümlü 19 Mayıs gösterilerine katıldıktan sonra kaçtı İZMIR 19 Mayıs törenlerine katılan bır grup müzisyea hukümlü, göstertlerden sonra cezaewne dönmemislerdır. Buca cezaevı ılgilüen, kaçan müzis yen hükümlünün 4 kışi oldugunu soylemiştir. ISTANBULX)AKİ GÖSTERİLER 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bavramı nedeniyle Istanbul'da İnönü Stadı'nda çeşitli okulların OC.THcileri gösteriler yapnuşlardtr. Ankara'da ise ha\anın kapalı oldufu öne sttrülerek gösterller İptal edilmiş u TRT 19 Mayıs törcııîerini naklen yayımlamamıştır. TRT'nln IstanbuTda japılan jösterileri ya\ ımlaraama.şı tepklyle karşılanmıştır. FotofrafU, İnönü Stadı'nda gösteri yapan kız öğTenciler görülüjor.. 4 müzısyen hükümlüden kurulu Buca cezaevı bandosu, iki gardiyan gözetimlnde Buca'da yapılan 19 Mayıs gösterUenne katılmışlardır. Buca cezaevi bandosu mensup ları, gosterilerden sonra kendılerıni bekleyen cezaevı aracına bınmemışler ve ortalıktan kay bolmuslardır. Gorgü tanıklan, hükümlU mü rısyenlerden bınnin bir otomobılle, tiçünün de kosarak alandan avrıldığını soylemışlerdır. öte yandan, hükümlü müzisyerüerin kullandıgı saz Sletlen, gostenlenn düzenlendıği alanın ayrı ayn kösesinde bulunmuş ve ilgilılere teslim edilmiştır. Cezaevı savcılığı kaçan müzis yen hukumlülenn Hasan Ataç, kardeşı Recep Ataç. rbrahım Şani] ve Nejat Aktu oldugunu soylemiştir. (a.a.) Roms'da su böreği ıle yalancı dolma Kosta DAPONTE ROMA îtalyan baskentinde Turk ve Yunan Dısışlerınin «patronlan» ile dıplomatları arasında uç gün süren görüsmeler dostane bır hesaplaşmaı havası içinde geçti. Her iki taraf içın ne cıvıl cıvü Vıa Veneto'da bır Dolce Vita seansı, ne de neşelı bır hafta sonu tatili sayılabilır. iki Dışişleri Bakanı Çağlayangil üe Bitsios, üç günde birlıkte yedikleri yemeklenn dışında 10 saat kadar konuştular. Çalışma gruplarındakı teknısyenler ise. sorunlan hukuksal yönleri ve yanlan ile Eözden geçtrerek, geceleri pizza ve spagetti üzerinde çalıştılar. Pazar günü Türkiye BUyükelçıliği'nde Yunanlılar'a verılen yemekte Türk aşçısı konukların ovgülerini toplarken, Turk dip(Devamı Sa. 9, Sa. 1 de) ıcı/a Bombalı saldın Baykal, demecınin son boiümunde ıkı profesörun e\nne bom ba atılması olayına da degınnuş, şunlan soylemiştir: «Hiçbir hukümet üyesi bu | bomba olaylarmdan dolayı üzun ! (Devamı Sa. 8. Sü. 8 de) i 1919dan bu yana 56 yıl geçmiştir. Bu uzun snrenin sağladığı bakış açısından geriye doğru bir goz attığımızda. Atatürk'ün Samsun'a çıktığı gün, >urt içiade ve dışındaki koşulların ne denli olumsuz, ne ölçüde umııt :özclendığıni goren Ka*. >\ tarıcı oiduğnnu daha ryl anlı>anın kapıcısı gızlenen kışı biliyoruz. Anu tüm olurnsuılukyapıyorsunuz?» dıye solunlann ağır saldınlarıyta ları olurnluya çevirebilecek yetemıştır. Olayı gören ve nekte bir önder olan MnsUfa Kea. oturan sıvil giymmıs. mal Paşa, kısa sayılacak bir sü )aşı, saldırganlardan oın rede çok büyük Işler yapabilme lamış, karşılık gormesi olanaklannı yaratmıştır. 19î2'de bır haylı yumruklamıştır. düşman yenilgiye uğratılmıs, 19^3' kişiler, durumu karakoîa de Cnmhuriyet kurulmuş, kısa »klerıni ifade etmıştır. bir sürede devleti çağdaş temelise, «Sız şıkfiyete gıdın, lere oturtacak tüm yasalar çıkanhemen geliyorum» öemış, lıp devrünler ynrürlüğe konulııraz sonra karakoia gıttı mustur. \e 1938de. Atatürk, le sğzı yüzü kan ıçinde Or^mı >a. S. bu. b da) İA, (Cumhuriyet Bfirosu) el'ın yumruklandığı gun patla>ıcı madde atılan uammer Aksoy ve Ugur Dtan'ın, evlenne yıne ıtılacaKi ılerı surulmuş. jece Muammer Aksoy'un ;oze:lıyen 45 kışı, apart çıkan bır yuzbası taıalaylı hırpalandjktan son uşlardır. ı gece saat 22 ye aogru jammer Aksoy'un Bahçeeki evinirı karşısında ıkı bır otomobüın arkasına îk evı gozetledıklen sapburaria yenı olaylar ÇIKAksoy'un Bahçelievlerd'3MHP genel merkezi ile ;ençiık kollan buıasına ;tre uzakhktadır. lırdılar 19 Mayıs bayramı Başkent'te sönük geçti, gösteriler yapılmadı TRT'NİN İSTANBUL VE DÎĞER KENT. LERDE YAPILAN TÖRENLERt NAKLEN YAYINLAMAMASI ELESTİRİLDÎ. AVKARA (Cumhuriyet Bürosu) 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bav ramı Ankara'da şımdıye değm gorülmemış biçımde sönük geçnııs, 19 Mayıs Stadyumunun çamur olduğu gerekçesiyle gösteriler de yapılmarmştır. Anıtkabır'deki tören sırasmda CHP Genel Başkanı Bülent Ecevı t ile Anayasa Mahkemesı Başkanı Muhittın Taylan'm, bir ara kendi aralannda 19 Mayıs Bayramının sönük geçtiğım konuştuklan dujulmuştur. Anıtkabir'de yapılan torene, protokolde kendılerme ayrılan yen protesto eden Yuksek Mahkeme Başkanlarından Yargıtay Başkanı Cevdet Menteş, Danıştay Başkanı Ismaıl Hakkı Ülgen, ve Yüksek Hâkimler Kurulu Başkanı katılmamışlardır. Cephe (Devamı Sa. 9, Sü. 4 de) CENTO Bakanlar Konseyi nedeniyle Türkiye Amerika ve ingiltere arasında önemli görüsmeler yapılacak 4NKARA (\.NKA) Ankara'da 22 mayıs perşembe günü baslıyacak olan CENTO Baitanlar Konseyi topUntısmda, Kıbns ve ABD sılâh ambargosu konularınm gundem dısı kalabıleceğı, ancak her ıkı sorunun Dısışlen Bakanı Ihsan Sabn Çağlayangı!, ABD Dısışlen Bakanı Henry Kıssmger ve tngıltere Devlet Bakanı Roy Hatt«rsley arasmda gorüşülecegi belırtılmektedır. Yetkılı çevrelerce. CENTO ton lantısmda görüşülecek konuların dısmda. Kıhrıs ve ambargo ko nusu üzerıne vapılacak oifn Çaflayangıl • Kıssmger ve Hat(Uesamı »a. M Sü. 6 daı , OLAYLARIN ARDINDAKİ 6ERCEK Gençlik Bayramı düşünceleri Cumhuriyet henüz 15 yaşındayken gözlerini yunımuştur. Bir kararnamenin ya da küçük bir yasanın çıkanlmasmdaki zorluklan güncel siyasal hayatımız da yaşarken, gerive doğru bakış açımızda değer yargılarınıız büv bütün anlam kazanıjor. Bugiın içinde bulunduğumuz zorlııkJarı elbette azımsamıyoruz. ama geçmişteki büyük zorlukiarın nasıl aşıldığınj biraz saşkıniıkla düşü nüyorm. Atatürk, Sevr Anlaşmasıyla parçalanmış bir yurdu kurtarıp çağdaş bir devlet burmakia kalmamış, sınırlamnızı çevreleyen bütün dış sorunlan çöziımleyip, gelecek kuşaklara tartışmasız bir devlet emanet etmiştl. Şimdi bütün »ınırlanmızda kuşkulu problemler oluşmuştur, *r içerde çöıümlenmesi gereken daj gibi sorunlarla karşı barsıyayız. Asıl üzücü olan nokta, Anavasatun vazgeçllemez saydığı sıyatal partiler arasında rormal diyaloğu oluşturan bağların kopanlmı^ buluntnastdır. Partilerünız, demokrasinin \e fikir özçiırlüğüni n kıırallan konusunda bir lemel anlaşma içinde değillerdir. Oysa özgürlükçü ve parlamenter iemokrasi bu temelde yükselir. Öte yandan yanm yiizyıldan beri eğitim sorıınumuz çözümlenememiştir. 1968'den bu >ana vük sek öğretim çevrelerini saran ve çoğu zaman kan dökülüp çocuklarımızın öldürülmesine yolaçan • •• (I>e\aını Sa. 9, Sü. 6 da) Yargıtay Başkanı: «Protokol düzelmezse törenlere katılmayacağım» A.NKAR*. (Cumhuriyet Bürosu) Protokolda yargı organlanna lâyık oldukları yerın verılmedıjı gerekçesiyle, ülusal BajTam torenlerine katılmayan Yargıtay Baskant Cevdet Mentes «Proto (De\amı Sa. 9, hü. S de; 19 MAYIS 1975 MANZARAI UMÜMİYE...