Katalog

SİYASET SOSYOLOJİSİ Poitıka\a G ' i ş adh esennl okurlanrmzın bu\uK ılgnle karşıladığı unlu Fransız bılım adamı Maurıce Duvergermn Sı>aset Sosvolcjısı adlı eserı Şirln Tekeli'nın çeviriiiym Varlık Yavınlan arasırda çıktı 500 layfa, 30 Ura (îlâncılık 185) 796 Cumhuriyet 51. yıl, sayı: 18141 Kurucusu : YUNUS NADİ 2 Şubat 1975 Pazar ' / • / ANAHTAR KİTAPLAR1 GARAUDY MARKS IÇIN ANAHTAR * : BİLGİWINEV' ULAŞTIRMA BAKANLIĞI ARALIK 1974'DE UYARILMIŞTI: "TEDBİR ALINMAZSA CAN VE MAL KAYBI OLUR AVKARA, (ANKA) Devlet Ha\a Mevdanlarımn altj apı yetersızhğı nedennle kazalar mevdaua geleoıîeceğı, mal ve can kaj o na sebep olabıleceğl, Devlet Hava Mevdanlan ÎŞıetmesi Genel Muouru Necdet Tanav tara'ınaan 1974 aralık avınria U.aştırma BaKanlığına bıldlrümi? ve Bakanlık uyanlmıştir. Ulaştırma Bakanlığında yapılan bır toplantıva sunulan raporda Devlet Hava Mevdanîarın n ıçınde bulunduğu darboğazlar ıki yönden mcelenmıs ve tedbırler alınması l'tenllmsştir Raporun bınnci kısmnda «mev ruat ve huKukı yonden» sorunlar sıraianmakta ve onerıler belırtllmektedır Bu konuüa uçus emniyetını temınle ılgıli şu eum lelere yer verılmektedır. «Hlzmetın ehemmiyet ve devamhlığı dıkkate alınarak uçak, kaza, kınm ve vangın «ondurme araçları ile uçuş emmyetl ve hava sejrusefer yardımcı cıhaz, sıs tem ve teçhiza'ın temtnl ve tevsl projeslnın gelecek yıllara sârı olarak venlmesl luzumlu bulunmaktadır.» Raporun ıkinci bolümünde •personel yonurvJen» sorunlann uzerınde durularak şoyle denilraektedır «DHMİ Genel Mudurlugu modern cihaz dstem araç ve gereçleri *emln ve tesisındeo de once ounları rantabl bir çekılde tşletecek normal performans ilmıtlerl dahılinde çalıştınlmalan tçın bakım ve kontrollerınl yapacak, lüzumu hallnde ânzalannı suratle lzaie ederek faalıjetljrlnl ve (Oevamı Sa. i, feü. 8 dej Bakandan sorunların çözümleneceği konusunda söz alan THY Pilotları dün öğleden sonra boykotu şartlı kaldırıp Istanbul Ankara izmir Adana ve dış hat seferlerini yaptılar. DP Kongresi başladi; Bozbeyli: "Bir numaralı yerı Bayar'a ayırıyoruzj, CHP, AP ve MSP'yl suçlayan DP Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli; Kötü hava, arama çalışmalarını aksattı Uçak kazası kurbanlanndan bi rinin nüfus kâgldı ile paraları ca ISTANBUL H4BER SERVtSt Ambarlı açıklarında perşembe akşamı denıze duşen THY nın «Bursa» uçağının bulunması ve çıkanlması içın yapılan çalışmalardan dun de bır sonuç alınamamıştır Beş mılhk bır alanda sürdurulen çalışmalan. kotu hava şartlarinın guçleştırdığı büdirılmektedır Denız Kuvvetlermın «Kurtaran» gemısı araştırmalarna bugun oe devam edecektır Kaza ile ılgüı olarak kurulan Soruşturma Komısyonu ve BaKir kov Savcısı dun Yeşılkoy'de 4 saat suren ıncelemeler yapmıştır Pılotla Kule arasında geçen konuşma bantlan dün komısjon tarafından çculmuştur Bu bant ların çalışmalar sonunda açıklanacağı bıldırılmıştır Bu arada, THY pılotlan dün saat 13 den ıtıbaren ıç ve dış hat seferlerıne çıkmışlardır Pılotlar dırenışlennden «şartlı» olarak vazgeçmıslerdır Ambarlı açıklanna öncekı gece gıden Deniz Kuv\ etlerının «Kurtaran» gemısı dun saat 07' den ıtıbaren çalışmalarına başlamıştir Kurtarma ve Sualtı Grup Komutanı Albav Kenan Gurdal' ın vonetımmde \apılan araştırmalarda, komando ve balıkadamlar çeşıtlı dahşlar >apmışlardır Ancak bu çalışmalar sırasında, cuıunan eşvaıar arasında .. hava şartlannın bozuk oluşundan o'uru çeşıtU engellerle karşılaşıl mıştır Albay Kenan Gurdal Ambr ı ve Yeşılkoy fenerlerımn a'asın dakı beş denız mılıkarelık alanm sıstematık ve med arama çalışmalanyla taTandıgını bıld.rerek (Devamı Sa. 7, bu. 4 de) «Zaman zaman (memleketi biz idare edeceğiz) diyerek Anayasanın dısına çıkanlar, çoğu zaman iktidarların gafletlerinden, görev ihmalinden hatta korkaklığmdan istifade etmişlerdir.» dedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Demokratık Partı ıkmci büyük kongresi dun Selım Sırrı Tarcan salonunda çalışmalarına başlamış, açış konuşmasmda genel başkan Ferruh Bozbeyli, eskı DP lılerı saflaruıa bır kez daha çağırarak «Eskı arkadaşlarımız sıyasi hızmet ımkâmna kavuştu. Oyleyse buyursunlar gelsınler onümüze duşsunler, bırlıkte çalışalım Mesele bır ocağın yanması meselesıdır Bız başkalan gıbı numarasız bılet dağıtmıvoruz Bızım bıletlerımız numaralıdır Bır numaralı >en sayın Bayar a ayırıyoruz Sayın Bajar'a çalışmalarında her turlu \ardımı yapmaja hazınz» dem.şt r Adalet Partısını sık sık ve çe şıflı nsdenlerle sert bır bıçımde eleştıren DP Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli, aynı doğrultuda CHP ve MSPyı de e'eştırmış, Mıllıyetçı Cephe Uzennde de durarak özetle şöyle konuşmuş tur: Milliyetçi cephe «öte yandan mlllıyetçılık 1nancı, polıtıka hesaplarına âlet edılıyor. Hukumet kuruyormuş gıbi görunerek, ikı ayd?nberı, adam kurtarma peşınde koşuluyor. öteden ben ayıncı ve dağıtıcı bır polıtıka ızlıyenler, 974 ha?ıranında «mıllıvetçi cephe bırlıği fıkrl bızım dışımızdadir Bız bunlara tarat değılız» dıyenler ve bir zamanlar ardmda sapan taşı yetışmıvenler, şımdı Serdarı Ekrem rolunde cephe başı çekmeğe neves etmektedırler » AP'ye hücumlar îktidar yerlnln çıle yerı olduğunu öne süren Bozbevlı nlktıdar olmak muktedır olmak da mektir Hükümet, hükmetmek: demektır. Zaman zaman (memleketi bız idare edeceğiz) dıverek Anayasanın dışına çıkanlar, çoğu zaman iktıdarlarırj gafletınden. görev ihmalinden lâ kaydısındeo, hattâ korkaklığından istifade etmışlerdir Yetkılıler görevlerıni yapamazlarsa, yetkısizler kendılerinı görevlı say mağa heves edebılirler» demış, dog* j gorev yapamayanların hemen ardondan yakjnmalarını eleştirerek sözlermi şöyle sürdürmüştur: «tktldarı ellnden alındıgı eün, ardından kurşun yetiçmeven, fırtına favuşunca da lktirlarımı elimden aldılar, vatandas seç(Devamı Sa. 7, Su î de) Uçuş güv/enliği için gerekli tedbirlerin tümü 1 ay içinde alınmazsa, THY pilotları yıne direnecek Aykut SAĞANAK Şımdl herkes, «Ulaştırma Bakanı Sabahattın Özbek îstanbul'a gıttı «Bursa» uçağının duşmesınden oturü uzgun ve kızgm olan pılotlan ıkna ettı, THY seferlerıri'n başlamasını sağladı, aferın ona» dıyecek Oysakı ışın içyuzu oyle değü Sabahattın Özbek ve berabenndekı Ulaştırma Bakanlığı >onetıcılen dun Yeşılkoy Havaalanı'nda THY yetkılı len ve Pılotlar Sendıkası Başkam onıinde zorlu dakıkalar geçır mişlerdı Hepsı pılot olan THY yonetıcılerı ve püotlar Sendıkası Başkanı, Yeşılkoy Havaalam'nda ki THY Işletme Mudürluğu'nde yapılan toplantlda, «Bız sıze da (Devamı Sa. 7, Su. S de) Devlet Güvenlik Savcılığı Kerim Yaman'ın öldürülmesi olayı ile iigili soruşturma dosyasını yetersiz buldu 23 Ocak 1975 gunu Vatan Mlmarlık ve Mühendıshk okulunda oğrencı Kerım Yaman ın oldürulmesı ile sonuçlanan kanlı saldın olajn üzerıne îstanbul Cumhurıyet Savcılığı tarafından hazırlanan soruşturma dosyası nı, davayı «tşımdılık» kaydı ile benımseyen Istanbul Devlet Gü venlık Mahlcemesı Cumhuriyet Savcılığı yeterlı bulmamıştır îstanbul Cumhurıyet Savcılığı nın yetkı bakımmdan gonderdığı dosyayı ınceleyen Istanbul Devlet GUvenlık Mahkemesi Cumhurıyet Savcılığı, polısten bu yoldakı soruşturmanın sonuç landınlmasını \e aranan dort fırarî sanığin Ise derhal bulunarak kendılerıne teslım edıl mesını ıstemlştır. Dosyadakı noksanlıklan bir liste halınde çıkartan Devlet Guvenlık Mahkemesı Cumhun yet Savcılığı bu ısteklennın bır an once tamamlanması İçın tstanbul Emniyet Mudürlüğune gondermıştır. Sıyasi polısçe gozaltmda tutulan bu olayın sekız samğınm ıse poıısçe soruşturma tamamlanıncava kadar goz altmda tutulmasına devam edılmesı ıstenmıştır Istanbul Devlet Güvenlik Mah kemesı Başsavcısı Cemıl Sonbay, polıs soruşturmayı tamamladıktan ve soruşturma dosyası tamamladıktan sonra dava dosyasını yenıden Savcı yardımcılanna .ncelettıreceğıru soylenuştır. Magosa limanı ulaşıma açıldı; 13 bin Rum'un Kiracıköy'e jerleşmesine izin verildi • ABD KARAR TARİHÎ YAKLAŞIRKEN RUMLAR, TÜRK KÖYÜNE ATEŞ AÇTI KÎSSÎNGER, 10 ŞUBATTA TÜRK VE YUNAN DIŞİŞLERÎ BAKANLARIYLA GÖRÜŞECEK (Cumhariyet Haber Merkesi) Amerikan askerl yardımının Türkıye'ye venlmesine devam edılıp edümeyeceğıni belırleyecek 5 şubat gününün yak laşmasıyla Dırlıkte Kıbns'a illşkın gelışmelenn de yogunlaştı gına tanık olunmaktadır Washlngton'dan a a.'nın blldır dığine gore. ABD Dışışlen Ba kanı KısslngeT'ın 10 şubat günU Türk ve Yunan Dışışleri Bakan lanyla bir görüşme yapması muhtemeldir öte yandan Kıbrıs Otonom Türk Yonetımı Başkanı Raul Denktaş Magosa lımanınm Yu nan ve Ram bandıralı gemıler dahıl uluslararası denız ulaşı mına dunden ıtıbaren açıldığını açıklamıstır a a 'nın Lefkose ka>naKlı naberine gore, Denktaş, bundan başka, Kıbrıs Otonom TUrk yönetlmintn, hiç bir karşılık bek lemeden sırf ınsanl mülâhaza larla ve tek taraflı olarak evsız kalmış 13 bın Rum'un Kıracı koy (Athinaou) ve çevresıne yerleştırtlmesine lzın verdigınl açıklamıştır Denktaş'ın bu konudald açıfclaması şöyledır* «© Magosa lımanının Yunan ve Rum bandıralı gemıler dahll, uluslararası denız ulaşımma açılmasını ve yonetımın kontro10 altında bulunan bu Umandan Rum toplumunun da yararlanması hususunu Mr Klendes'e teslım ettım. Klendes ügı gostermedı Buna rağmen dünden Itıbaren mezkür lıman, daha once de belirttığim gibl Rum ve Yunan bandıralı gemiler dahıl, uluslararası denfı ulaşımma vonetımım tarafmdan açümıştır • Lefkoşe uluslararası hava (Devamı ba. 7, Su. 1 de) BÜTÇE KOMISYONU, KAMU PERSONELİNI YAKINDAN İLGILENDIREN KARARNAMENİN GÖRÜŞÜLMESINİ YİNE ERTELEDI murları kanunlannin parlamen toda goruşulmesı sırasında oldugu gıbı çeşıtlı kamu Suruluşları temsllcılen dun de Butçe i Plan Komısyonu koridorlarını doldurmuslardır Her temsilcı tanıdığı bır komlsyon uyeslnl bularak kararnamelerde lsterfıklen degişıklıklen anlatmaktadır. /// szz; Kongreden Notlar.. Bayar telgrafında "Kongremir,, diyordu Tuıhan ILGAZ ANKARA «Büslm büeUerlmls numaralıdır» diyordu Boz> beyll, «Bia başkalan gıbl numarasız büet dağıtrnıyoruz. Bir numaralı yer de Sayın Celâl İBayar'a avnlmıştır.» Erken seçlm çeklllşlnde DP*den bir numaralı bıletirj sahlbl kongreye bir telgTal eöndermış. Okundu: «Sayın Peıruiı Boabeyli, DP Genel Başkanı, Ankara, Bir neyet göndermek suretiylo büyüfc kongTemize davetinizden zayadesiyla duygulandım 24 ocakta söylediğım nutkun esaslan dahihnde çahşmaktayım tlk fırsatta aynı telsefi temele otur(Devamı Sa 7. bu. 4 de) «DEĞIRMENE HÜCUM... israil'in Istanbul Konsolosluğu tarafından casus yapılan Arap gencî Mısır'da ömürboyu hapse mahkum oldu ANKARA, (Cnmhuriyet Bürosu) Mıllet Meclısı Plan Komısyonu kamu personelını çok yakından ılgılendıren 12 sayılı kanun hukmundekı kararnameyı dun de gonışememıştır Komısyon oğ leden sonra ıse, hakım ve savcılara yuzde 50 oranında yan odeme verılmesmı kabul etmıştır TRT Genel Mudurunu gorevl başından uzaklastırabılmek araacı>la, sağcı uvelerın oylarıyla komısyon gundemının once^ık sırasını degıştırerek 11 sa yılı kararnameyi sonuçlandıran Plan Komısyonu avnı gun 12 sa yılı kararnamenın de >ıne TRT Genel Mudurunun durumu>la i'gıll 1 maddesını ele almak ıstemiş, ancak bunun usuUuz olduğunu blldıren CHPlı ujelerin çabaları sonucu çalışmalar KAHtRE Ortadoğu Habero noktada bıraKilmıştı ler Ajansmın bıldırdığme gore, îsraıl hesabına casusluk yapan Plan Komısyonu 12 sa>ıh bır Mısırlı oğrencı, Yuksek Dev kararnameyı goruşmek uzere let Guvenhk Mahkemesı taralındun toplanmıştır dan omür boyu hapıs cezasına Dun sabah toplanan kom sçarptınlmıştir. yonda, bu kez hukumet konuyu ıncelemek uzere mehıl lstemış Ajans Muhammed ömer Ham ve çalışmalar 4 şubat 1975 salı muda adlı öğrencırün îsrall'ın gunune ertelenmıştır Istanbul konsolosluğu tarafınKomısyon, kararnamelerin *üdan gorevlendınldıgını haberı mu uzerindeki gorüşmelerl ta ne eklemiştır. mamladıktaD sonra maddelenm Hammud, Israılinere Fılıstln ge ele alacaktır Maddelerın gorunllalanrun mevzılennın yerlerlşulmesl sırasında da uyeienn ne ılışkın bılgı \ermış ve go• Istanbul Barosu da saldır vereceklerı değışıklık önergefenullu olarak Fılistın Demokratık ı rı tartışılacaktır tkıblne vakın ganlara karşı vasalann uyguKurtuluş Halk Cephesı örgütu değışıklık onergesının bulunlaıımasını istedı. ne hızmet etmıştır duğu a^ıklanmıştır Hammuda, bundan başka, Sü Istanbul Unıvers tesı Tip FaBıldırılfiıgıne gore Mıllet Mec veyş kanalı bolgesındekı Mısır kultesınde gorevlı 17 profesor lısi Plan Kumısvonu b57 ve 1327 fuze me\zılenne ılışkın bılg ile 7 doçent, Başbakan Prof. saşılı üevlet Memurları Kanun vermış ve Lıbia'nın Bıngazı şeh Sadı Irmak a çe'<tıklerı telgrai larını değlştireD 2, 3, 4, 5, 6, 7, rınde japılan Mısır aleyhtan ta «Gıtgıde çoğalan varalama \e 8, 9, 10 ve 12 savılı kanun hjkgosterılere ve anılan şehırdekı oldurme olajlarının sorumlula mundekı kararnamelerın goruMısır konsolosluguna karşı yannın, katıller nın tutuklanaşjlmesınl en geç 1 mart 1975 tapüan saldınlara katılmışür mamaaı, cezalandınlmar"<sı do rıhıne kadar tamsmlayaca tır (Devamı Sa. I. . . 1 de) ı t 5 ve 1327 fayıll Devlet Me>7 TRT'ye saldırıların kınanması önerisi Ankara Belediye Meclisini karıştırdı (Cumhurivet Haber Merkeıi) Ankara Beledıve Meclısı'nın dunku olağan toplantısında, TRT Genel Muduru Ismaıl Cem'm gorevden alınmak ıstenmesının protesto edılmesını ısteyen CHP' lı uyelerle, buna karşı çıkan AP1ı uyeler arasında sert tartışmalar olmuştur Bır ara çantalar ve dosyalar fırlatılmış, AP, MHP ve MSP'h uyeler toplantıyı terketmışlerdır. Beledıye Meclısı'nde, 57 CHP, 18 AP, 2 TBP, 2 MSP ve 1 MHP' lı üye bulunmaktadır. Olaylı toplantıdan sonra bir açıklama yapan AP Grup Başkanı Mustafa Ulucan, CHP'lüerm uzun suredenberı bu tutum içinde olduklarım, dunkü olağan toplantıda 13e TRT Genel Mu duru Cem'm gorevden alınmak ıstenmesınl protesto ıçln bir onerge verildığım soylemış, «Bız APIi üyeler olarak. ıdareyl llgi lendıren boyle bır konunun Beledıye Meclısı'nde soz konusu edılemıyeceğını, bu volda verılen onergemn oylanamıyacağını, Başkana hatırlattık. Ancak dnergevı veren CHP'Ii üyelerle aynı' tutum içmde olan Başkan (Sorumluluk bana ait) dıyerek önergeyl oya sundu. Bu arada çıkan tartışmada CHPTı uyeler bize (Faşistler) dıye bağınp çanta ve dosyalar fırlattılar» demlştır öte yandan, TRT Radyo Yayıncıları Derneğı de dun yayınladığı bıldınde TRT içın yapılan eleştınlen «Yaygara» olarak nitelemışler Ayrıca, Devlet Personel Derneğı, îzmır Barosu Başkanı, Izmır'deki DlSK'e bağlı 15 sendıkanm Başkanlan, Mersta'deki sendıkalar, Ankara Sa nat Tıyatrosu ve TekBank İş; TRT'ye ve Genel MUdure yapılan saldırıları kınamıslar, kururnun siyasılerce ele geçırılmesme ça lışıldığını one sürmüşlerdır. Yargı ödeneği Meclıs Plan Komısyonu oğleden sonra yaptıgı oturumda, hakımlık ve savcılık mesleklerınde bulunanlarla bu meslekten sayılan gorevlerde olanlara brut ma aşlarının yuzde 50 sı oramnda OLAYLARIN ARDINDAKt Saldırıları kınayan profesörler ve doçentler Başbakan'a basvurdu GERÇEK TRT ve Hükümet ye v«rOmesi İçin ortam hazırlanacak Bn gidış ıçınde DP'nın parçalanması içın vatırımlar »oğunlaştırılacak Ciene) seçımlere de Hukumet ve TRT Cephecılerin ehndevken cıdılmış olacak . Kuşkusuz vasal cızgılerde kalınmak koşulu ıçınde snasal pat tilenn iktıdan amaçlavan anlaşmalan doğaldır. Ne var kı Cephecilerin plardarı, yasal sınırları zorlayan rutelılUer taşımaktadır. TRT'ye donük saldırıların ve TRT yonetımını deEistırmek içın sürdürülen zorlaraalann da anlamı açıktır. Gerçekte başka iılkelerde olr'ugn gibı Türkiye'de de TRT çevresinde tartışm» bitmeyecefetir. 1°S1 Anavasasında TRT bafınısız \t tarafsız bır kurum olarak mtelenmıştı 12 Mart'tan sonra Anavasa çenye doğm değiştınldi TRT nin baeımsızlıfı kaldırıldı; sadece tarafsızlığı bırabıldı. Bu kararın ne denli sakıncab olduçu şımdı ortaya çıkmaktadır. Cunku TRT sıyasal partiler arasında bır sataş meydanı olmuştı ; olacaktır. Her siyası iktidar, kendaıe dzgö tavınlerle TRT'yi bıçımlen'lirmek ıstevecek, rnuhaIcfet de buna karşı muhalefetini yoçunlastıracaktır 12 Mart'tan Eonra japılan yanlıştan donulme•*• fDevamı Sa 7 Sü. 6 da) on tutuca pamaen Cephenın planlaması. artık sokaktakı adam'ın bildlgi çızgılerle şoyledır: önce AP MSP CGP MHP arasında belirlı konularda bir uvum sağlanacak Parlamento djşındald cüçler harekete getirilecek Komando çetelen vurucu gtiç oUrak kullanılacak ve «anarsi hortladı» sloganı çevresınde güniltü knpanlacak MPCIM knmisvonları ele eeçınlecek ve bu aşamanın sağlavacaği vetkiler kullanılacaft.. TRT vönetımı değiştirilecek, rad\o ile televızyon M C ' nın sılâhı nıieliğıne nönu$tarülecek Çankaya'ya baskı yapılarak Başbr anlık gorevinin M C ' D ISTANBUL SANAYi ODASI BAŞKAN!: «EKONOMiK VE SiYASi iSTiKRAR GEREKLi» İstanbul Sanayi Odaa Yönetım Kurulu Başkanı Nurullah Gezgın, aTurk Ekonomık Araştırmaları Vakfı» tarafmdan dün Park Otel de düzenla nen «1975 yılmda Turk sanayıcilenmn bekledıklerı» konulu sem.nerde bır konuşma yaparak, çozum bekleyen sorunlarm 1975 yılı ıçm yenılık ve ozellık taşımadığını, uzun süredır soylenmış, fakat 1975 yıhna sırayetı önlenememış konular olduğuna değınerek bu bek leyışlerın ekonomık ve sosjal sonuçları ıtıbanyle toplumun tü munü rahatsız ve tedırgın ettığuie dikkatı çekmıştır. (Uevamı Sa J, Su 3 de) Kıbrıs Ercan Havaalamna ucak seferleri yarın başlıyor AXK\RA (Cunüıuriyet Kıbrıs hava seferlennın yarından ıtıbaren başlıyacağı açıklanmıştır. Verılen bügıye gore, F28 uçaklarıyla Ercan hava alanına) Ankara'dan cumartesı pazar gün(Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) i