Katalog

ııııı ucvrıımesıne uışKin I\DU ^enaıo raporıarı açiKianıyor WASHİNGTON ABD Senatosu'nun Haberalma Servislerinin Faaliyetlerini araştıran özel komisyonun raporları açıklandıkça, sorumluluklan yalnız CtA örgütünün üzerinde bırtkılmak lstenen bir çok siyasal suikast ya da darbe girişimine tüm ABD yönetiminin boğazına kadar battığı ortaya çıkmaktadır. Senato Özel Komisyonu raporlannı son olarak açıklanan bolümünde Şili'de Allende'nin devTilmesi için doğrudan doğruya eski Başkan Ni.\on'ın emir verdiği, Kissinger'in de bürtin gelişmelerden haberii olduğu saptanmaktadır. ABD'nin CÎA aracılığtyla Şili'de siyasal bir roi oynamaya başlaması, 1970'de Allende'nin başa ğeçtiği seçimler öncesine dayanmaktadır. CİA'nın ilk planı, Allende'nin seçilmesini önleraek üzere bir darbe yaptırmaktır. Funun için baş vurduklan kişi de Şili Silâhlı Kuvvetler Komutanı general Schneider' dir. Ancak general Schneider böyle bir komploya katılmayı kesinllkîe reddeder ve boylece, bazırlanan planlardan haberii bir kişi olması dolayısıyla da CtA' nin yakın hedeflerinden birt olur. CİA'nın Santiago'daki adamları ve ABD askeri personeli general Schneider'i kaçırmak için silâh sağlar ve plan yapariar, ancak generali kaçırmayı başaramayan suikastçılar ateş açarak öldüriirler. 22 ekim 1970 tarihinde gerçekleştirilen bu cinayet öyküsil buraya kadar CfA nın «geleneksel faaliyetleri»nden pek farklı değil. Ancak raporun bundan sonraki bölümleri eski Başkan Nixon ile «barıs güvercini» Kissinger'i pek hoşnut etmeyecek aynntılarla bezenmiş. N » M ' I D emlrİBri ABD Şili Büyükelçisinin mesajı: «Eğer Allende iktidara gelirse, Şili'yi ve Şililileri yoksulluk ve yokluğa mahkum etmek için bü tün gücümüzü kuilanacağız» PoJitikada Sorun lar Tito'nun Dış Politikası "Nixon, Şili'de darbeyi örgütlemesi için CIA'yı dogrudan görevlendirdi «Oiasılık ^ 10 olsa bile, Şili kurtanlmalı... Elçilik işe kanştırılmasın... Eğer gerekirse 10 milyon dolar kullanüabilir.. Ekonomi iyice yıkılsın... Hareket planı için süre 48 saat...» Kissinger'in sonımluluğu! Kissinger'in bu işlerdeki sorumluluğu ise toplantılarda hazır bulunmakla bitmiyordu. CtA nin eski planlama müdürlerinden Thomas Kararmeseines, kendisinin de nnemli görevler aldı&ı Şili olaylannı anlatırken Kissinger hakmda şöyle diyordu: «Benim izlenimim Kissinger'in de bu konuda baskı altında oldufu. Ancak o da bize çok baskı yapıyordu.» CtA'ya. en yüksek yerlerden 1970 eylülü ortasında verilen bu açık karttn ilk üriinü bir »y sonra general Schneider'in öldürülmesi oldu. Senato komisyonunun raporundan öğrenildiğine göre CİA, AJlende'ye karşı darbe yapmak üzere ikinci bir kişiyle, eski Şüi Devlet Başkanlarından Eduardo Freı ile de iiişki kurmuş. ALLENDE ABD Senatosu Araştırma Komisyonu raporuna göre, Allende're karsı darbe girişimine katılmayı reddeden Genera] Schneideri öldürten de CİA. ERGUN BALCI 1W3 vıhnda ııvaret ehnekt* olduğum Yugoslavya'da, Tanıtma Bakanlığında Bakan Yardımcısı Enver Humo ile İconuşuyorduk. «Bizim dı; politika anlayifımıı, ic polilikamızın uzantısHır. içte dzerklik ve öz yönetimi uyguladığımız tjibi, dışta da başka ülkflerin içişlerine karışmama ve hükümranlığa saygı ükelerine inanıyoru» divordu bav Humo. Sonra şöyle devam efmişti: «Yugoslavya ilke «larak b!nkların dağılmasına taraflardır. Ama böyle bir şeyin hemen olamayacağını da biliyoruz. Üslclik bloklartn tez elden dağılması kuvvet dengesizliklerine de vol açabilir..» Hiç bir bloka dahil olmama politikasının önde gelen savunucusu olan Yugoslavya yıllardır iki kamp arasında ustaca oynatnış ve bağtmsızhğını titizlikle savunmuştur. Yugoslavya'nın dış politikasındaki dönüşün aşağı yukarı İçte sıkı merkezi planlamadan, öz yönetime geçmesi ile aynı döneme raittar. Frei'in desteğinin sağianması Preı ile ılişki kurup, ABD'nin çahşmalama yardımcı olmaya çagıran kişi de Santiago büyükelçisi Edward Korry. Korry, Alîende'nin iktidannı engelleme çalışmalannın hız kazandığı gün lerde Frei'e bir mesaj yollar: • Eger Allende iktidara gelirse Şili'yi ve Şiülileri yoksulluk ve vokluğa mahkum etmek için bütün giicümüztj kuilanacağız. Uzun süreli siyasetimiz. Şili'de bir komünist toplumun geleceğini müşkül kılmaktır.» General Schneider'in «tarafsızlaştırılması ya da görevinden aldınlması» için Kissinger'e i!k ujanda bulunan kişi de büyükelçi Kcrry'dir. Allende'nin seçilme olasılığı belirince. ışe karşı tarafın pr<v paganda harcamaları için 133 b;n dolar \ardim yapmakla başlayan CtA, Schneider'i ortadan kaldırıp. başkanlık için destekledigi Frei'in de sessız onayını aldıktan sonra sag efilimli general Roberto Viaux ile çoktandır aradıfı «mutemet adamı«na kavuşur. ABD Senatosunun. Haberalma Servislerinin Faalij'etlerini Araştırma Komisyonu raporları açık landıkça, CİA'nın bütün dünyada yürüttüğu «esrarengiz faaiiyetlerde» hiç de bagımsız davranmadıgı yönündera görüşler gitgiue süçleniyor. O>'sa bu son araştırmas'n deR. Nixon ve Kissinger yspfrtıarı resmi açıklamalar ve konuşmalords Senato rapo'.ur.aak^ ';.ıf (•ıii.a'.arın tam tersi yöncle ıddialarda bulunmuşlardı. 1»48 yılında zamanın Başbakan Yardımcuı Edward Kardelj başkanlığındaki heyetin Moskova'yı ziyareti sırasında Stalin, Bulgariştan, Yugoslavya ve Arnavutluk arasında bir federasyon kurulmasını öneriıini ortaya atar. Belgrad'ın bunu reddetmesi üzerine iki ülkenin arası açılır ve Yugoslavya aynı yıl Doğu blokundan ayrılır. O zamandan bu yana da bağımvzlık ve bloksuzluk ilkeleri Yugoslav dıs politikasının temel direklerini oluşturmustur. Yugoslavya'nın Sovyetler Birliği ile olan ilişkileri de bu doğrultuda gelismistir. 19« yılında Stalin'in teklifirıden sonra iki ülke arasınca baslay.ın ve giderek artan gerginlik 1*55 yılında Kruşçev ile Bulganln'in Bflgrad'ı ziyaretlerine dek sürmüşfiir. Görüşmeler sonunda yayımlanan ©rtak bildiride iki taraf da bağımjızlık, hükümranlık ve eşitlik ükelerine saygı gostermeyî, sosyalizmin h*r ülkenin kendin» Szgü kosullara göre gelişebileceğini kabul etmişler ve »radaki buzlar çözülmüştür. «Belgrad bildirisini», ertesi yıl yayınlanan cMoskova bildirisi» izlemisîir. Ne var ki, aynı yıl Macaristan olaylarından M"ra iki ülkenin araıı yine açılmıs ve llitkiler 1962've kadar gerginliğini korumuşlur. IKS'de Cekoılovakya'nın istilâsı ise Yugoslavya tarafından çok sert biçimde kınanmıs ve Belgrad Brejnev doktrinine kesinlikle karşı çıkmıştır. Birinci Sekreter Leonid Brejnev'in 1972de Belgrad'ı ziyareti sonunda yayımianan ortak bildiride hükümranlık, başka ülkelerin içişlerine karışmama ve sosvalizmîn her ülkenin kendine özaü kosullara (jöre gelişebileceği ilkeleri belirtilmis ve iki ülke arasında yakınlasma başlamıs'ır. Geçen yıt Yugoslavya'da Moskova yanlısı bazı grupların ortaya çıkarılması ile ilişkiler bir süre yeniden gerginlesmistir. Ote yandan, Belgrad ile Moskova arasında Dünya Komünist Partileri Konferansı konusunda da uyusmazlık vardır. Leonid Brejnev'in 1973 yılından beri ileri sürdiığü Diınya Komünist Partileri Konferansı toplanması önerisine Yugoslavya karsı cıkmaktadır... Çin Halk Cumhuriyetini sosyalist dünyanın lideri'ği konusunda devre dısı bırakmavı amaclayan bu konferans, Belgrad'a flöre uluslararası sosyalisf harekette bölünmeleri derinleştirmekten başka ise yaramayacakhr. Yugoslavya'nın Sovyetler Birliği ile olan ilişfcilerl jiaraglı bir yol izlerken, 1*t1'de Belgrad'da toplanan bloksuzlar konferansında Yugoslavya bu oolitikar.ın önde gelen savıınucusu olarak sivrilir. Konferansta özelliklf soğuk savasın sona erdirilmesi ve iki süper devlet arasında diyalog kurulması gereği üzerinde durulmuştur. yl Belgrad Konferansım, 1«4'te Kahire, 1?70'de Lusaka ve bu eylül ayında da Lima Konferansları Izlemiştir. Nixon, 15 eylül 1970 günü riA'nın eski baskanı ışimcüki îran büyükelçisi Richard Helms" i çağırtır ve «Şili'de Allende rejimini ABD'nin kabullenemeyecegini söyler. CİA gibi «görevlerinin bilincinde» bir örglit için bu kadar istek fazla bile sayılabiiir. Senato komisyonu. araş tırmasınm sonucunu açık seçik yazmıştır: cCİA, Başkan \ixon tarafmdan, Şili'de Allende'nin başa gelmesini engellemek için bir askeri hükümet darbesinin örgütlenmesi için dogrudan dogruya görevlendirilmiştir.» Beyaz Saray'da Kissinger'in de kanldıgı bir toplantı yapıJır. Nixon'ın söyledlği sözler üzerine CtA başkanı Helms'in elle tuttuğu notlardan bazılan şöyle: CUy». Şili'de Allende'nln her ne pahasıns olursa Bİgun başa için emir vermlş. CÎA'mn gizli faaliyetler) açıklandıkça eski Başkanlarla birlikte «Banş jçiivercini» Kissinger'in adının da fazla ortaya çıkmast dejcişik yonımlara konu oluyor. Güney Afrika ABD'DE 5 MİLYON ŞEKER HASTASI VAR Amerikan U. S. News and World Report dergisi muhabiri, Amerikan Diabet Derneği Başkanı Dr. George F. Cahill ile şeker hastalannın sorunlarım ve tıp alanında bu hastalıga ilişkin sontelişmelert görüstü. Ilginç gönişmenm genis bir özetini okurlarunua sunuyonız: • SORU ABD'DE GÜNÜMÜ2DE ŞEKER HASTALIĞININ NE KADAR YAYGIN OLDUGU KON*USUNDA BtLGİ VEREBİLİR MİŞÎNİZ? Resmi açıklamalar ve gerçekler Ömeğin Xixon Şili konusunda bir gazetes'e verdiği demeçte. aynı günlerde şöyle diyordu: • Pizim Şili ya da Allende konusunda bir şey yapmamız söz konusu değil. Bu, Şilililere ait bir iştir.» Kisslnger ise 17 eylül 1973 tarihinde. Devlet Sekreteri olarak bir açıklama japıyor ve «CIA'nın 1970'deki Şili seçimlerine karışması çok küçük ve önemsiz orandadır» diyordu. CİA dosyası ABD Senatosu tarafından şimdilik kapalılmış, arastırmalar sonuçlanmış gibi. Ancak açıklamalar sürdükçe Kis singer'in de adını fazla geçmeye başlaması ABD içinde ve dünya politika çevrelerinde bu «detant uzmanı» açısından ilginç yorumlarm doğmasına yol açıyor. Haberler Serrisi) Yygoslavlara göre bloksuzlar politikası özellikle uluslararası llişkilerin demokrattaştırılması yolunda caba harcamak anlamına geliyor. Başkan Tito bu kavramı 1970'de toplanan Lusaka Konferansında şöyle tantmlamıştır: «Uluslararası ilişkilerin demokratlaştırılmasından anladığımız sey, dünyamızın hruimiz tarafından gelijtirilmeji, hayalî kararlara hepimizin katılmasıdır. Yoksa yeryüzünde yoksul, zengin, imtiyazlı imtiyazsız ayırımı ortadan kalkmaz. Büyük devletlerin tüm ülkeleri ilgilendiren konularda karar verme yetkisini kendi tekellerine almalarına karşıyır..» Başkan Tito'nun gfitterdigi volda ilerleyen Yugoılavya lıtadiğl tutarlı dış politika İle dünyanın sayqısmı kazanmıs v t olokluzların Snderl durumunt gelmls bir ülke. Dost Yugoslavya'nın bayramını kutlarız.. Angola'ya çok sayıda asker gönderdi PRETORİA Güney Afrika Cumhuriyetinin, Angola'da MP LA (Angola Halk Kurtuluş Hareketi)ne karşı savaşan FNLA ve ÜNTTA örgiitlerine yaptığı asker ve silâh yardımının dışında dogrudan doğruya kendi birliklerini Angola'nın güneyine soktuğu bildirilmektedir. Ağır silâhlarla donatılmış olan ve sayılarının 150 bolük olduğu tahmin edilen Güney Af rika askerlerinin UNtTA örgütü üderi Jonas SavimdiYıin istegi üzerine bu harekâta başladıkları öne sürüljnektedir. Bazı kaynaklara göre, Güney Aîrika birükleri birkaç hafta önce Angola'ya girmişler ve bugüne dek ceşitli gerilla gruplarıyle de çatışmışlardır. Ancak Güney Afrika askerleriyle çatışan gerillaların MPLA'ya mı yoksa Güneybatı Afrika'da tislenmiş olan sol eğilimli SWAPO (Güneybatı Afrika Halk Örgütü)ne mı bağiı oldukları öğTenilememiştir. Güney Afrika birliklerinın Angola içinde 200 mil kadar ilerlenıek amaeıyle hazırhk yaptıkları da öne sürülmektedir. Kendisini «Hür dünyanın Afrika'daki savunucusu» ilan eden Güney Afrika Cumhuriyetinin Savunma Bakanı Angola'daki durum konusunda yaptığı açıkîamada amaçlannın •Komünizmi Afrika'dan kovmak» olduğunu söylemiş ve bııgüne dek bu amac doğrultusımda desteklerini gördükleri «Hür dünya ülkelerinin Rusya'nın Afrika'dan çıkarılması konusuyla daha dogrudan ilgilenmelerini» istemiştir. Güney Afrika Savunma Bakanının bu sözleriyie, bugüne dek Angola'daki FNLA ve UNÎTA örgütlerine dolaylı olarak yardım eden ABD. Fransa, İngiltere ve Belçika'yı yardımlarını artırmaya çağırmak biçiminde yorumlanmaktadır. Bazı yorumculara göre ise Güney Afrika' nın bu doğrudan saldınsı ve batı ülkelerir.i de ayni yönde davranmaya çağırmasjnm ternel nedeni, geniş yardımlara rağmen FNLA ve UNÎTA örgütlerinin hâlâ MPLA'mn Angola Halk Cumhuriyetini yıkmayı basaramamış olmalan ve son günlerde asker; olarak gerüemeleridir. Öte yandan. TJganda radyosunun bildird.iğine göre yedi Afrika ülkesi de Angoia bunalımını Eörüşmek üzere Afrika Birliği Örgutüne bağlı 4fi ülkenin devlet başkanlannın toplanmasuıı istemişlerdir. (Dıs Haberler Serrlsi) • Toplumlsrın ekonomik dü;eyleri yükseidikçe, insanlann aldıkları kalori miktarı arttıkça, ;tker hastalannın sayısı da hızla arttyor. • Yetişkinlerde meydana gelen körlüğün başlıca nsdenlerinden biri şeker hasfalığı. Bu hastalık ayrıca kalp krizlerine, felçlere ve bobrek hasfalıklanna da neden oluyor. Cevap Istatistik rakamlar, ülkemizde 45 milyon şeker nastası bulundugunu gösteriyor. Ancak gerçek rakam çok daha fazla olmalı. ABD'de azımsanmayacak oranda Kizü şeker hastası da var kuşkusuz. • SORU ÜLKEMİZDEKt ŞEKER HASTALARININ SAYISI GİDEREK ARTIYOR MU? Cevap Evet, hem de büyük bir hızla. Bu artışm birinci nedeni, hastalann zamanmda doktora başvurmaktan kaçınmaiarı, diğeri ise güniimüzde kişilerin gereğinden fazla yemek vemeleri, b'una karsıhk daha az fiziksel füç harcayarak çalışmaları.. Böylelikle insanlar şişmanlıyorlar. Şişmanhk ile şeker hastalığı ise birbirine yakından bağlantıhdır. • SORU ŞİŞMANLIGI BÎR YANA BIRAKACAK OLURSAK... GÜNÜMÜZDE ALINAN GIDALARIN ŞEKER HASTALIGININ YAYGINLAŞMASININ BÎR NEDENİ OLDUĞUNU SÖYLEYEBİLÎR MİSÎNİZ? Şeker hastalarının aşılanarak tedavi edilmesi yolunda çalışmaiar yapılıyor ensülin iğnesi yaptıklan takdirde normal olarak yaşamlarını sürdürebilmektedirler. Ancak bunların hayatı, normal insanla karşılaştınldiRinda vüzde 30 oranında daha kısadır. • SORU OLGUNLUK ÇAGINDA MEYDANA GELEN ŞEKER HASTALIĞI KONUSUNDA DA AÇIKLAMALARDA BULUM.TR MUSUNUZ? dürebilirler, diğer bir bölümü ise ensulia kullanmaic zorundadırlar. • SORU ŞEKER HASTALIGl NEDEN TEHLİKELİ BİR HASTALIK OLARAK TANIMLANIR? Amerikan Diabet Dernefi Başkanı Dr. George F. CahUl KİŞt, BU DURUMUNU FARKINA VARMADAN YILLARCA YAŞAYABİLİR Mİ? Cevap Ne yazık (ci evet. Böy lelikle hastahğın had safhasında doktora başvuran hastanın tedavisi de güçleşmiş oluyor. Örneğin şeker hastası oldugunu bılmeyen bir kisi, bir raptiyeve basmış olarak satlerce vtirüyebi lir ve farkına varmaz. Ya da çok kızgın bir radyatörün üzerine, etinden yanık kokusu çıkıncava değin kolunu dayayabilir ve bir şey hissetmez Bu durumlarda uzun yıllar farkına vp.nlamayan hastalık, sinirleri ve duyu organ larını da büyük ölçüde yıpratmıs oLmaktadır. (Dı? Haberler Servisi) Batı Alman ordusu "Roland,, füzeJeriyie donatılıyor BONN Federal Alman Meclisi Savunma Komisyonu Federal Alman Ordusuna, Fransız Alman Ordusuna, Fransız Alman ortak yapımı yerden havay\ atılan aRoland» füzeieri alınmasını onaylamıştır. Meclis Bütçe Komisyonunca da onaylanması gerekecek olan bu alımın jaklaşık 2 milyar mark tutacağı öğrenilmiştir. Amerikan Ordusu için de satm alınacak olan «Roland» füzeleri alçaktan uçan uçaklara karşı bir savunma aracıdır. Kuzey ve Güney Vietnam'ın birleşmesi çalışmalarmda iki bölge arasındaki ekonomik eşitsizlik temel sorun olarak ortaya çıkıyor * KUZEYDE, TOPRAK DEVRiMiNiN ARDIND&N AGlR SANAYiNİN KURULMASINA iLiJKiK ÇAUJMALAR SÜRERKEN, GÜNEY VıETNAM'IN EKONOMİK YAPISI IÜM OLARAK IARIM, 6AUK£IUK VE HAFiF SANAYİE DAYANIYOR nam kaynaklanna dayanarak aktardıklarına göre Kuzeyli ve Güneyli liderlen en çok düşündüren sorun iki bölge arasındaki ekonumik eşıtsizlıktir. Bilindigi gibı Kuzeyde, 1950'lerdeki toprak devnmınin ardından ağır sanayi kuruluş çalışmalarına geçilmiş ve savaş Koşüllanna, Amerikan bombardımanlanna rağmen de bugüne dek önemli iierlemeler sağlanmıştı. Buna karşılık Günev Vietnam'ın ekonomik yapısı hemen hemen tüm olarak tarım, Dalıkçılık ve halıf sanayie dayanmaktadır. Güney Vietnam Ulıısal Kurtulu?. Cephesı Başkanı Nguyen Huu Tho'nun bir konuşmasında, ortak bir plan çerçevesinde «rasyonel bır ışbolümü»nden söz etmesi bu güçlüğün ifadesi olarak yorumlanmaktadır. Kuzey ve Güney Vietnam arasındakı bu eşıtsiz durumu diger Vietnaralı liderler de çeşitlı konuşmalarında belırtmişlerdıı. Vietnam Emekçıler Partisi oırincı sekreten Le Duan, ulusal demok ratik düzenin ve ulusal dernokratik kültıirün heniiz bütün Viettam'da tam olarak sosyalizme geçiş için hazır olmadığım söylemıştir. Kuzey Vietnam Başoakanı Pham Van Dong ıse soayalizme geçiş için Kuzeyie Güney arasında tam bir ekonomik isbirliginin temel olduğunu belirtmiştir. 12 kasımda başlajan ve on gün süren Kuzey • Güney görüşmelerinden önce Güney Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi lidert Nguyen Huu Tho Güneyli yöneticilerle geniş toplantılar yapmış ve birleşmenin en lcısa zamanda gerçekleşmesi amacıyla bütün kadroları tartışmaya çağırmıştır. Kuzey Vietnam Anayasası Viet^ nam'm «Kuzeji ve Güneyı ue bölünmez bir bütün» olduğu düşüncesine dayanmaktadır. Vietnam halkının uzun mücadelesinın temel hedefi olan Birleşrnenin, 1976 yılı başında gerçekleşmesi beklenmektedir. (Dıs Haberler Servisi) Cevap Bu konuda kesin bir bilgimiz yok. Ancak şu kesin ki, topiumlann ekonomik düzeyleri yükseidikçe, insanlann aldıkları kalori miktarı arttıkça, şeker hastalannın sayısı da artmakta, • SORU TÜM GELİŞMELERİN ŞEICER HASTALlGlNIN GİDEREK YAYGIXLAŞTIGIXI GÖSTERMESİNE KARŞI>7. UFUKTA ŞEKER HASTALARI İÇİN YENİ UMUTLAR GORÜN'ÜYOR MU SAYIN Dr. CAHİLL? Cevap Çünkü bu hastalık yetişkinlerde meydana gelen kör lüğün başlıca nedenlerindendir. Şeker hastalığı aynca. kalp krizCevap Şeker hastalannın lerinin, felçlerin ve böbrek ravüzde 90'ını oluşturan bu prup, hatsızlıklannın da en önemli nepenellikle 35 ile tiu yaşlan arasm denlerinden biridir. Bu hastalık dakı fazla kilolu insanlardan ayrıca bazı organların kangren oluşur Bu hastalardan bir bo olmasına da neden olabilir. lümü, jnda rejimine titizlikle uya rak, ensülin kullanmalanna ue • SORU GERÇEKTE ŞErek kalmadan yaşamlarını sürKER HASTASI OLAN BÎR SAYGON Kuzey ve Güney Vietnam'ın birleşmesi için başlayan görüşmelerin ilk aşamasının tamamlanmasından sonra Vietnam Emekçiler Partisi kaurolan içinde birleşmenin somut koşullannın ve güçlüklerinin tartışılmaya başlandığı bildirilmektedir. Yabancı gözlemcilerin, Viet YUGOSLAVYA BUGÜN, CUMHURİYET'İN İLÂN1NIN 30. Y1LDÖNÜMÜNÜ KÜTLÜYOR Yugoslayya bugün Cumhuriyet ilânujin 30. yıldönümünü kutlamaktadır. İkincı Dünya Savaşı sırasmda işgalci Nazi ordularına karşı yiğitçe savaşarak bagımsızhğma ka\njışan Yugoslavya'da 29 kasım 1943'de Cumhuriyet ilân edilmiştir. Sosyalist Yugosiav Cumhuriyeti 6 özerk Cumhuriyetle, 2 özerlc eyaletten oluşur. Cumhuriyetler Sırbistan, Hırvatistan, Sleugo, Karadağ, Bosna, Hersek ve Makedonya'dır. Ej'aletler ise Kosova ve Voyvodina'dır. Yugosiavya'da halen uygulanmakta olan .Öz yönetim» ise kuşkusuz sosyalizm alanında çağımızda girişilen ilginç atılımlardan bırisidir. «Öz yönetim» en kısa biçimde iktidan sij'asal ve iktisadi yönleri ile aracısız olaraK doğrudan doğruya işçiye devretme çabası olarak tanımlanabilir. Dünyamızda sosyalizmin uygulandığı illkelerde iktidar gerçi işçi sınıfındadır. Ancak iktisadi ve siyasal kararlar bu sırufı temsü eden ve onun namma hareket eden devlet tarafından alınır. Yugoslav denemesini öteki sosyalist uygulamalardan ajıran nokta ise, devletın sürekli geri plana itileretc iktisadi ve s:yasal kararlann dolaj'sız olarak ışçiler taralindan alınmasıdır. Böylece sosyalizmin ileri aşamasında Öngörülen devletin varlık nedenlnl yitirerek yavaş yavaş sahneyi terketmesı hedefine yönelik bir toplum olarak görünüyor Yugoslavya. Sutemin özünü olusturan öz yönetim Ukeai İse 27 haziran 1950'de «tktisadî Devlet tslftmelerinde İşçilerın Yönetimi» adlı yasanın parlarr.enîo Tarafından kabul edilmesi ile uygulanmaya başlar Bu yasanın kabultl İle o zamana de*în uygulanmakta olan sıkı merkeziyetçi yöntem yerirü, «tşletmelere özerklik» ilkesine terketmiştir. Oz yönetim uyarınca işletmeler, devlete vergl borcunu ödedikten sonra kalan Dara ıle yapacaklan yatınm, üretecekleri ma! ve tsçij'e ödenecek ücretı (kabul edilmiş as?ari Ucret tabanmıjı altına düşmemek şartı ile) «endileri kararlaştırırlar. Gerçi devletin de genel bir iktisadi planı vardır ama. bu plan >.?ietmelerden Cumhurtyetler» oradan da merkeze gelen planlann bir sentez) olarak ortaya çıkar. Işletmelerde kararlar işçiler tarafından iki yıl süreyle seçilmiş «Işçj Konseyleri» taralmdan ajınmalctadır. Öz yönetim. ışletmelere az«rlclik ilkesinin yanı sıra, işçilerin yönetimıne dolaysız olarak katılma ve kârdan pay aiına ilkelerinl de kapsamına aür. Ancak «öz yönetim» sisteminde bazı vozîaşmalar görüimüştür. Üç yıl önce ülkede bu kcmuda büyük çapta bir soruşturma açılmıs »e sorumlular cezalandırılmıstır fCiml Iş/efmelerde «Öz yönetim» geri tepmiş ve tşçi Konseyine seçilen ışçiler arkadaşlanna varjancılasmıslardır. Bu arada bürokrasiye karsı da savas açılarak özelükle Yugoslav Komünist Partislnda temizlik yapıimıştır. (Dıs Haberler Senisl) Cevap Tabiı, hangi etkenlerın şeker hastalığına neden olduğu konusunda yeni arastırmalar yapılıyor. Bu arada bir virüsün de şeker hastalıgma neden olabileceği konusu üzerinde duruluyor. Ayrıca şeker hastaları için yeni ilâçlar geliştirüiyor, hatta bazı şeker hastalığı türlerinin aşılar aracılığıyla tedavi edilmesi yolunda çalışmaiar da var. • SORU ŞEKER HASTALIGININ TÜRLERİ KONUSUNDA BtLGÎ VEREBİLİR MİSINİZ? Cevap Şeker hastalığı en geniş anlamda gençlikte meydana gelen ve olgunlulj çağînda oluşan hastalık olmak üzere iki ye aynlır. Adından da anlaşılabüeceği gibı çocukluk çağında açığa çıkan ilk tür, daha ciddl bir hastaiık olmasına karşın, daha az rastlananıdır. Burün ülkemizdeki 5 milyon şeker hastasından ancak yarıın milyon kadarı çocukluklarında bu hastahga yakalanmışlardır. 1922 yılında bulunan ensülinden önce bu hastalıga yakalanan çocuklar, kısa süre içinde şeker komasma girerek bir kaç hafta içinde ölmekteydiler. Şimdi ise çocukluk çagında şeker hastahjına vakalan&nlar, her gün düzenli olarak DEVLET HAREJAL TiTO: Cumhuriyef'in ilânından bu yana 30 yıîdır Yugoslavya'yı yönetiyor.