Katalog

DÖRT CMH'jÇİYET 19 Kivm 1975 Büyük Usturalar Şakir BALKI 54 Hani az kal«nn Zampık gıbı kulağı kesık bır adamı ovgulerıjie f i ecektı Vaj anasını, Bu Kılkuvruk aa az malın gozu degılmış 0 Vhdız kalrvesıne çulu serdık Tavla pallan yalancı tabanca gıbı patlıvordu Kâfıt ovnayanlar once yumruklarını masaja ırdıuyorlardı, sonra oyun kagıdını bırajtıvorlardı Sıgara ciurrarı kchvenın tavamna bır bulut parçası gıbı yapışmışü O>sa derıırvolu boyu gunluk guneşlıktı Kahvelenmızı ıçmıştık Bız .bakalım bu Zampık Zeynel nasıl kaıar verecek» dıve duşunurken, Hodukoğiu bıze bır akıl \eraı KI tumunıuzun o asık olan vuzlerı ışık ışık oldu. Kodukoglu Zubür şojle konuştu Bız Zampık dejjusunu başıınızdan atmaıj ıçın yurune karşı vapmadıgımız şarlatarüık kaldı mı kı arkadaşlar'' Kaımadı, kalmadı. Bu adamın ıçınde yedı tılkı, yedı şeytan, yedi pen var Eu adamla bas edebümek ıçın baska bır yol tutmalıyıı bız Onu vuzune karsı O.CIUN Hep*ı îji guzel bır şey dedı raı1 Demez, demez Tılıalerıne danışacak once, sonra şe>tan.arına Zmıtıcı Hamıt olarak bır dıyeeegım olmadl Hödukoğlu'nun dedıklerıne Ama Kılkuvruk Hamza dıklendr Hodukoglu, dedı başka nasıl bır yol tutacağız de hele . Bakın arkadaslar, Pestenkerani Celfilî Beyi tanırsınız deftıl mı Yahu Kodükoğlu, nasıl tanımayız Pestenkenn! Celâll Beyl, tovbe canım Kım tammaz kı onu11 Başına gelenlerı bılmes tnıvız Bujük adam canım . Bu ışın yolunu yordamı anlat Oyleyse. Bır de bu Zamplk Zeynel ı ona ovelım B T mektup yaMlım bu Pestenkerani Beye. Elımızde şoyle kafalı bir adam var boyle namuslu blr memleket evladı var dıye bır mektup döşenehm' Eh döşenehm, hayırlısı olsun Fena bır düşünce defcü bu. Her bakanlıkts eli olan, bır selâmda bınbir kapıyı ardına aek açan çıkmaz ışlerde derman, buyruğu ferman olan Pestenkerani Celâli Bey varken akıntıya kayık jrüzdurmemu gereklı mı vanı' Pelvan Nıyazı gerdek'en re zaman çıkacaktı*1 Hodukoglu Zubur, «Verın şu mektubu ben vasavım. deyır.ce. eh dedık yazsın bakalım ne ıncıler dokturecelc. TutuşturdjK elıne kagıt kalemı başladı vazmava •\radan ne kadar zaman geçmıştı, varıp dıkıldık başında Bır de ne gorelım, sağı solu kâgıt parçalanjla doluydu • tlen hodukcğluuu dedık, bujuk vazarlar gıbı çevren k&gıt parçalarıyW dolmuş ne bıçım ış bojle"1» Bızım bu sozlerimıze kızdı ama karşılık vermedı Habıre vazısordu Bız soz Ustune soz doğruyorduk ki vazmış olduğu mektupla \ammiza gehp oturdu Başladı otcumaya • Pestenkerani Celalı Bey Hazretlerı Yedı dağın ardında uç derızın ustunde, kırk düvelın içınde admızdan sanınızdan hormet ıle soz edüen Pestenkerani Selami Bevef»ndi Once affımzı saygıyla dıler, sonra hususatımıza geçmek ıçın yuksek musaadelennızı rıca ederız Her kapıyı ardına dek açan ali şahsıjetınız elbette ki bırım en halısâne ısteklerımızı rıcalarımızı kabul buyuracaklardır \llfh ın Cenabı Hakkm bıze lutfetmıs olduğu bır değere elbette kı kemalı afıyet ıle o mubarek ellerınizı uzatacaksınız UTudn bızde tamdır Sızce de malumdur kı sızden sonra, memlekette bır adam kıtlıgı baş gostermıştır Işte bu adam kıtlıfcırı gıderebılecek bır adam varsa o da yııksek secıyelı, dml butun aklı evvel Zevnel Bevdır Çok Savın Celâll Bej Maaem kı memleketımızde adam kıtlıgı vardır, ve bu adam kıt'ıŞndan otüru büvtık zararlara duçar olmaktavız oylevse nıçın Zevnel Bey gıbı ılım ve ahlâk sahıbı msanlan suvun başına getumıjcruz'' Zatı âhnızden rıcada bulunduğumuz esasat ıle hususat budur Bız canü gonulden ınanıvoruz kı, Zejnel Bev gıbı enlı ıman bır k msevı bır baltava sap >apacaksmız \e ona sahıp çıkrtfak"=ınız Sızın ıvı kalplilığınızden bunu beklıvoruz P<»jc fazla vuanperrer oluşurnuzdur kı, sız muhterem zevatı Mrarhı rShâtsız etmış oldus Zeynel Be> gıbı durust ve namuslu hırsızlıktan jana hıç bezı clmı' an yalandan r dolandan hoşlanmavan bır adama o müba'pK | e 'ıPınızı •J7ata'*ağ) iî7 inanarak mek'jbumuza nıhayet veıırken mahsus selâm ıle kelâm evlerız efendım • Bınlerce vatanda« adına Hodukoglu tmza Bız bu mektubu gonaerdıkten sonra asagı yukan çoit ş«yder ehraızı avagımızı çektık Daha dogrusu gemıci deyımıyle, bır sure smtınese çekıldik Hıç bınmızden ses seda çıkmıyordu Hanı oıllerımıze sankı kılıt VUJUD çıkmıştık Pestenkeranı Celaıı Beyden oluır.m bır karşılık beklıyorduk Bu kaışılık gelınce\e Je* hem sjsuyoıouk hem de Zampık Zevnel ı ovmorduk Ona ne kavuklar saılnorduk'' \ma her Mlanın gunu de bovle ıcavuk s<>hannıa^c: Bız bojle ka\uk sahaja salıaya az kalsın kavu^ju başı olup ç:kıjordu.< Carrı Yaptınnadan Şaban iLfendı. Sız bu vagcılıkla, bu kavuk sallamalarla bu Zampıx Zpyr.el e o dar paçalaruıızı kaptınnazsanız bana da Şaban Efendı Bız cnun bu sozlerine pek kulak vennedık çünkü o, durumu bılmeden konuşujordu Pırtık Osman Saban Efendıye dondu Bak Şaban Efendı dedı hele bır IM gun sabır edıver canım bu kadar acele etme Gun doğmadan neler dogarm:? . Molla Mustafa da bojl'' konuşujordu, halı mevdanda . ^e olmuş kı bızım Mollaja' Daha ne olsun kı Osman Bey oğlum, yaptığı duğunu hepımız gorduk değıl mı' Gordük O da bıze sabırlı olun dnordu ne oldu' Attı tuttu, bagır1 r d Konuşurken margaida bı dı hem kul bırakmıyordu Molla. Çı^dı o da el çupıjor sızın gıbı 11 Kabahat cııın muydu Şaban Efendı Sızın onun Ama oğlunun degıl Gonul meselesi bu B ırsa ışını bıhjordıınuz değıl mı"1 Sız^n aklınız o kadar eden bjıtr Kev gıdı ne frım ere ı^aldık Sız ka\uk sallamaja devnm. bj \ola revan edın Bız bu konu^rralan dmlcrken kah\enın ıçi doluverdi Mıllet e'nn kolıınu ha\a\a kaldııarak bagırıjordu Bız Pelvdn Nnazıjı ıs'enz 1 Ettktım kı kalabal k bırbırım boğazlajaeak ıskemlenln üzenne ıkı arkadaş benı zo la 1çıkanvermez rnı' Bagırdın. durdı m Pelvan N ' azı konaıtf hele bır ıkı gun sabırlı olun.. Gün jueure çıkaraktır Ben oojle konuşup ia da bag rıp djrujordum va vallahı ben kımse sallamnorda 1 Pelvanımızı ısterız A'Tatıarımızdan geçerız ama Pehan ımızdan vaz geçme Mıllet onu Mılletın dedıgı olur Otalık tam vatışnoıdu kı kah'enın kapı«mda Ha<=an Bi'^n \ gozuktu Şapkasmı hd\aya kaldırarak kahvedekılen seUm'a başladı Ama ıçerıdekıler oralı olmuvorlardı Hasan Rssin IIEI selâm \ermekte ınat ednordu Ne vuzsuz adam o tnuş ou Iıas^n Basan11 ^eia.n %erme ıçını bıtırdi bıt.rmedı sonra başladı onur bunun ellermı sıkmava Hanı yalnız el sıkıp bıraksa mılletı, bır de bovunısnna sanlıp şap sup opuyordu ^naklarından Bi7 bu Ha^an Ba*an ın goz bojamacılığına bakarken ıçerı Te*<ı Bozuk îsmet B^ gırdı Orun ardından da Monsoncu Na zım gonıktü Adlue Katıbı \zmı de çıkageldı Bır de gorduk kı ılçe ı'e sokun etmıştı Crun Ve\sei k»m kum edıjordu Sıya setçı \ı\ 0<;man bak^nıyordu bordak usulen «Yahu ne oldu kı 1 ıl e polup taştmız '» Sıyasetçı (DEAAMI Ekonomide Teşvik Tedbirleri Gelışmekre olan ulkelerde yatı rım mallarının, teknolojı ve bu yux olçeklı sermaye kaynak >e tersızlığı nedenıvle, bu unsurla rın jetmedıgı noktalarda .thalı zorunlu olmaktadır Bunun vanın da az gelışmış ve gelışmekte olan ıılkeler bır kısım hammadde, ^ar dımcı madde ve ıçletme malze mesı gıbı malıvet unsurlarınm bır bolumunu dışardan ıtnal e' mektedırler Ulkemız gıbı ıhracatı sınını mal gruplarına dayanan ve do vız ka>nakları vetersız bulunan uUelerde yukarda belırttığnii" gereks.nme'erle vapılacak ıfna latm karşüığı olan dovız gereeı gıderek artmaktadır Bunun so nucu olarak ulkenın dıs odeme ler dengesının sağlanabılmesı ıçın en olumlu yol ıthalatın do Vız gerefının kajnağınm ıhraç mallannın mcel ve nıtel olarak zengınleştırılmesi ıle sağlanacak ıhracat dovızınden karşılanması na çalısmaktır Doğaldır kı b ı yol gerçekleştırılebıldığı olçuae ulkemn dışa karşı bağımsız bir yelışme surecını oluşturması VP buvj». kıtlelerın va^m duzejlo rının yukseltılmesı olanagı arta caktır Ihracatta vergı ıadesı masının ongorulen arr«acı, ınra catın nıtel ve nicf1 olarak arttırılmasını saglamaktır Bu nedenledır kı. uİKemızde de ıhracatçı hrma ve sahıslann bu on dekı gınşımlennı ozeidıımek u zere ıhracat bellı bır mevzuata gore desteklenmektedır Bu üla nak varatılırken ıl^raç ürunlerı mırm dış pazarlarda aranan nıtelıklere ulasmasını saglavarak jterekler verıne Retınlemedıgın den bu alandaKi uvgulamalar, teş vıklerden >ara>lanmak ıçın çogu keı bıçımsel ve spekulâtıf bır çerceve ıçnde kalmıslardır. lıdt «nnı Ihraç edılecek mamüllerde uy gulanan vergi ıadeslnın oranı ge nell kle ınracatın tutan çeşıdı ve mıktarına gore ülkenın ekono rrîk vapısında degerlendınlerek •>aman ıçerısınde degışen bır o luşum gostermektedır Ihracat ta veraı ıadesı belırlenen oran dıkkate almarak ıhracat tutarı uzerınden hesaplanmakta re bu ıhraç tutannm dovız olarak bel lı sınırı aşmasıa n a r ı halınde v e r j ı> s desınde u v c u l oranlar trt tırılarak hesaplanmaktadır. Cahit DENiZ Selim ÖNEN İHRACATTA VERGİ İADESİ İSTENEN SONUCU VERMEDİ YURDUMUZUN DUNYA İHRACATI iÇiNDEKi PAYI 1964'DE BiNDE 2.4 İKEN, BUNDAN SONRAKi YILLARDATUM İHRACATI TEŞVİK TEDBiRLERiNE RAGMEN DUŞUŞ GÖSTERDi VE 1974 YILINDA BiNDE 1 8'EiNDi GEÇEN YILLAR İÇİNDE iHRACATTAN SAGLANAN GELiR ARTIŞ GOSTERMEKTEYSE DE, MıKTAR YONUNDEN TERSiNE BiR GELıSME GORULUYOR: 1974'DE iHRACATIMIZ MiKTAR OLARAK 1973'EORANLA .% 14.8 CıVARINDA DUŞME GÖSTERDi Sonuç olarak resmi organla» rın ıncelemesme sunulan belgaler tamamen gırışlmcmın sublektif hüsnüniyettvie bılgılendinlen beyanlardır Bu bılgı ve belgeler Uzerınden yapılan deâerlendtrmeler materyallerln özelhgl nedenivle vanlı* vp subjektıf kararlann alınma«ma ve bunlarm doguracaftı olumsuz sonuçlara olanak saSlayabilmektedır Teşvik uveulamalan dızlsınde rapılabilpcek avn avn ıncelem»ler uvgulaiialann birçok sat>malara olanak verdıgı dliştlnresındeyiz Burarta zihinlere şoyle bir sonı gelebilirEvet. birçok belgeler glriştnv cmin verereg! bılgılere dayandjnlmaktadır Bu durumda ba'i suııstımallerin denetlenmesı guçlesebilir Pakat lşlemlertn tamamlanahılmesi bazı belgelenn resmen dürenlenmp«ın) gerektırdıjmden oe\anlardakl gerçega ters dü^en noktalann etklsl na olabilir? ömeCtn vergl Iadeslnın ınceleme safhasmın en «v. nemll belgesı olan gümrüfclerden çıkış belgesı konusunda glnş'meınln etkısi ne olabllir' Blze gör«, bu etkivi o Ulkedeki glrısimcl ile politik tktidann üişkılennin derecesl belirler. lejTİk re ıhracal arftşı Vergı ıadesı yoluyla Ihracatın tesukı nasıl bır tablo ortaya çıkarmıştır' Üçüncü Bes Yülılt Ka'kınma Planı ıle vıllık ujgulama planlarında ver alan ra» kamlardan çıkardıgımız sonuç, hıç de ıvnmser vorumlara yol açabılecek nıtelıkte degıldır Bu rakamlardan çıkartabildlğımız gerçek şudur 1927 vılında fert başına b rlolar olan ıhracat gelırimız 1972'de 25 dolara yukselebılmıştır 3onun vanmda 1927 de 8 dolar olan kısl başına ıthalat pa>\mız. 1972 yv lında 48 dolara vükselmıştır Planlı Kalkmma Donemınln üçuıcu beş \ilhc uygulamdsının uçjncu vılını aoldurmuş bulıınmamua ragnen tflkemızde fert ba«ına dusmfkte olan ıhracat p*vı bırçok splcmekte olan ülkelenn ulaştıklan düzeyın altında kalm^tır Örneeın bellı bır vılda dpgısık eel < m aşama>ır.ds. =e bvuunan ulkelerde kışı basına dış ticsret degerler şoyledır fYıl 19fi7). l Ikeler A B D Isveç B Almanva Ingıltere Yunanistan Bulgarıstan Sunye Türkıye tthalât thracat 159 581 384 253 58 177 29 16 TEŞVİK UYGULAMASI, IHRACATIMIZI ARTIRMADI tedbirlerinin urgtılınmuiM em olırak 1965 sonrtsı Demtftl Hukumtfleri d*nenıind« hız ihracatta teşvik mekanizmasının bizdeki işleyişi, birçok ihraç malının fiyatının, dünya fiyatları uzerinde gösterilmesine yolaçıyor Buna baglı olarak 1970 1974 yılları arasında çeşıtlı sektorlen n degışık mal gruplarırun ıhracatından saglanılan dovız ge lırlerı ve bu sektorlerde değışık oranlarla uygulanan toplam vern ıadelen aşagıda gorulduğu şekılde gerçekleşmıştır. ns 603 2«)1 314 138 m 49 21 1970 1971 1*72 1973 1974 1 732 889 102 1 824 809 102 3 201 843 577 7 389 722 048 6 362 581 686 289 500 920 385 277 399 717 711 426 1 053 902 727 855 254 266 içın Tıcaret Bakanlığından «Ihra catçı Belgesı» alması gerekmekte dır îrraç edılmesı programlanan mamul ıhracatı halıre teşvik edılmesı kabul edılmıs mallar arasmda bulunuyorsa, ıhracatta vergı jadesınden vararlanmasını engellıyecek hıçbır neden kalmamaktadır Gerıye sadece ıhracat bncesı ihracatçı fırmajla ıthalatçı fırma lar arasmda \apilcak vazısmalar \e varılacak anlasmanm şartlannı belırtır resmı belgenın düzen lenmesı, ılgıiı bakarJık ızınlerı rın ahnması, malın ıhracatının gerçekleşmesı sonrası ıhraç un surlanmn vurt dışuia çıkışımn yapıldıgı Gumruk İdaresınden ahnacak belge malın ıhraç fıyatı uzerınden sağlanacak dovız tutarının yurda transfer edıldığını belırten devlet bankalarından bı nnden ahnacak «Dovız Ahm Bordrosu» ıle ıhracat formalıtelerırun tamamlanması kalmaktadır Yapılan ıhracatın gerçeklestıgını kanıtlıyan bu belgeler Tıcaret Bakanlığı Dış Tıcaret Genel Mudurluğunde degerlendırıhp onaylanmakta ve boylece T C Merkez Bankasmca yapılacak teşvik karşüığı odemeje hak kazanılmaktadır Ajnca ulke ıçınde uretılen \« istıhsal vergısi ödenen mamullerın fırmalar arasmda el değıştır mesı halınde malın nıhai ıhraç nl te.ığı kazandığında malıyetın bun jesıne gıren 7 1115 sayılı kararnamenın 5 maddesının (b) fık rasına gore ıade olunmaktadır Bu el değıştırme sırasınd» bu odeme>ı bırden fazla fırmanın gen alabılmesı olanalt dahıiınde bulunmaktadır Ihrıcıl krtdisi Bunun da nedenı, mamul veva yarımamulun eldeğışımı suresın ce ortaya çıkabılecek denetım guçluğııdur Bunun yanında ıhra catın gerçekleşmesı safhasmda 1970 yılmda ahnan bır kararla ıhracatın ozellıklerıne gore c» 9 ıle "o 12,5 arasmda duşuk faızlı ıhracat kredısı venlmeKtedır. Aj nca Turkıye'de kredı mahyetlerının vuksek olduğu gerekçesuie yııkarıda aeğınılen coranlar uze rınden, ıhracatçıya o 3lük bır faız farkı ıadesı de yapılmakta dır Ihracatın teşvnkı ve gelıştırıl mesı kararlarına gore kredı alan ihracatçı ımalatçı veja ıhracata mal hazırlavanlar taahhut ettık lerı ıhracatlan kendılerı yapab'l dıklen gıbı teşvik uygularra daı res'ne sunacaklan ıhracat proıe sınde de belırterek aracı ıhra catçı fırmalar kanalıyla da yapa bılırler Boylece bu fırmalar ıh racat kıymetı uzerınden dovız tahsısi dahıl her turlü tesvık ara cından vararlar.ma ımkânını ka zanabılmektedırler Sonuç olarak vergı ıadesını mumkün kılacak sınırlarda ıhra cat vapamıyan küçuk partıler ha tııhnde bulunmasına rağnvn. bızdekı teşvik mekanizmasının 'S levışTin fıvatlarla belırlenmesı nedenıyle birçok malın ihraç fı>*etı dun\"a fıvatlarınm üzerınde ?osterılmektedır \nlasılacağı gıbı anlaşmalarda belırlenen fııli fıvatlann gerçek ıhraç fıyatlanmn uzerindef gozukmesi daha fazla Ihracat uta rınm gerçekleştınldığınm kanıtı olarak daha fazla tesvık nımet lennden ıstifadeyı berabermde setırecektır Bu vbntemle saâ tırenlere uygulanmaaı karar'»V tırılmıştır. • Serbest dovız karşı lıgı üıracatta bu oranlar uygulanmakla bırlıkte Klerıngli «Bır. ülkenın Klenng ofısı veya Merkez Bankası gıbi kuruluslan aracuıgıvla yurüttuklen, ülkenın tum ıhracatçılan ıle karşı ülkenın 't halatçılarının karsı karşıva ılıskı'er kurdugu mekanızinaB ı'i r i catında II ve III sayılı lıstede gozuken mamüllerde 'clâ ve "tl'j oranlan uvrulanmaktadır recinde bulunan hatta daha gerl bır dummda bulunan ülkelerden dış tıca'et deSerlennm en düşuk olduğu bindır Ilerlejen \ıllarla bırlıkte ihracattan saglanılan gelırler artma gostermpsına rağmen mıktar vonünden biıntm tam tersı bır durum e°lışmektedır örnpSın 1974 vılmda ıhracatımız mıktar olarak 197i'e oranla • 14 8 dolavlarında • djşus gostermiJtır Bir baska açıdan Dığer vandan, ulkemızın dünva ıhracaü içındekı payı. ıhracatta teşvik tedbtrlermın etkınlık kazandırılmamıs olduğu 1%4P de bmde 2 4 ıken bundan *onrakı yıllarda tüm ıhratat ödüllendırılmelerine ragmen suratle düşüş göstermiş ve 1974'de bmde 1,8 olmuştur Ayrıca. 1927 • 1972 yıllan arasında geçen 45 yıl ıçerısmde ıhracatta teşvik tedbirlerinin yürurlükte bulundugu vıllar da dahıl olmak üzere ihracatın kapsamı nıtel ve n'cel olarak zengınleştiriıememıştır. Boylece ıhracat sınırlı mallar eruplanna davalı kalmaktan kurtulmamıştır. Sonuç olarak zonınlu ithalâtın drtvız tutarının buihrarat dıizenlnde varatılan ıhracat eelınvle saSlanamı vacatı ortava çıkmaktadır Bu ışlevışm surdüdilmpsl nedenivledır ki Ulkemiz 1850 Osman.i Devletı vıl larından arıinümüze ka aar surekli bır çekılde dıs ül.<elere borclu bır vapıda kalmıştır Dıs odemeler deneesinde ortaya çıkan açıklar. ulkemızdfi genellıkle dış vardım ve tşçı dovız lerıvle gıdenlmeve çalısılmıştır Ekonomık düzenın kend) vapısının zetırmıs oldu*u temel ak saklıklar ve catlaklann üzenna hıçbır dönemde eıdılmemıştır TVtarlı çozumlere gidılmedıgi sü rece de pkonomı bılımı açısından hıç de saâlıkh ve istikrarli bjlunmavan etkenlere dayandın larak aranılacak çozümîenn kalıcı olmadıîı ortadndır. Bu niteliklere davandınlmaga çalışılan Turklvp'nın dı< ftrare'i gıbi ttlm ekonomi"!t de g(içbU7dür ve süratle dar bogazlara dogru yol almaktadır B u r a d a d a gdrece$imız i b i Ulkemız, kendisı gıbi gelışme sti İhraç ürünlerimizin dış pazarda aranan niteliklere ulasmasını sağlayacak gerekler yerine getirilmedi lindekı mal satıcılan da bu tur aracı fırmalar etrafında toplanarak teşvik araçlanndan pavlarına duşenı alabılmektedırler Fıyat sorunu Ancak, bızdekı teşvık olanak larından vararlanma malın fnatına ve bu fıyattan ıhraç oi'iuacak tJtarların suıırlarına gore belırlenmektedıı Dolavısıyle ıhracatta belırtılen tahmml ve fııli somıçlar üzerınde tıtızlıkle durmak gerekır Uvgulamada malın ıhraç ' v atınuı dış pazar konjbkturunde benzer nıtelıklerdekl malın fıyatından dusük veya en az bu fıvatlann duzevmde bulunması gerekmektedır Zıra bu koşul, ıh raç malının dış pazarlarda reKa bet edebılmesının on koşııaıriur. Bu şart yenne getırıldıkten ,onra ıhracat yapabılmek ımkan Ja Resmi organlara sunulan belgeler tamamen girişimcinin subjektıf beyanına dayalıdır • Bu arada uygıtUnmakts o lan geçıcı ventı ıadesı oran'j.n ' t 5 oranında dusürulmustur. • Gemı ıhracatında. Orman urunlen ve bunlardan ışlem eo rerek uretılen mamüllerde vergı ıadesı sntemının kapsamına alm mışlardır Olumsuı »nuçlır Tum teşvik tedbırlermın UTgulanmasında olduğu gıbı. belll bır alanda teşvik slsteminder vararlanabılmek amacıyle. her hangı kışı veva kurum kendt lerıne geneı uygulama olanagı <;ağlavacak ızm belgesini temın etnkten sonra işleyış devletın denetımmde seyır göstermestne rağmen. tamamıvle yararlanma clanağını elde etmİ9 bulunan kımselerın bevanları yonundekı bılgi ve belgelere dayanmaktadır. Tabloda goruldüğü uzer» geçen 1973 vılına gore 1974 yıhnda ıhracatın T L. olarak değen.ıde \e uygulanan vergı ıadesı tutan n d a bır azalma ortaya çık maktadır Degerlendırmesını yaptıgımız ıstatıstıklere gore beş vılda vergı ıadesi kapsamına alı nan toplam 20511845515 TL lık inracata toplam 3 300 546 738 T L hk vergı iadesı ödenerek ortala ma "» 16 09 luk bır vergı ıadesı oranının uygulandıgı anlaşılmak tadır Uyjulamı nasıl ıjliyor! Yenı ıhracat rejımıne gore herhangı bır kışi vej'a kurumun ıhracat ışlemınde bulunabılmesı lanabılme olanagı bulunacak favdaiarın bujoıklugu ıse taiımuı *• dılebılır Bızde ıhracatın teşvıkı ıle Ugılı «Bazı mamullerın tevsık edılecek ıhraç fıyatlannda vergı, .esım, harç \e benzerı tesirier ÎOS terecek, raükellefivetlenn bertarafını ongoren usul ve şartlann belırlenmesı hakkmda» 2 11 1367 tanh ve 6'8993 sa>ılı kararname .vürurlukten kaldırılmış. bu nun yerine 1970 vılında Demtrei ıktıdarı 7/1115 savılı uvgularrıa jururluğe konularpk bır sen venı olanaklar yBratılmıştır Bu farklılıklan şoyle belırlevemıı m. • Her mamul ıçın belırİPien vergı ıadesı oranlan \enı altı a\n lıstede topla'imış ve vıl'^ıt c gore belırlenecek o 15, '» .5, % 3a 'o 41 oranlan bellı hTiıtler üzennde ıhracatı Y & ft I N : GÜMRÜK MUAFİYH1 GARTH RABAMA KJ&CJLT7U? OLDUĞUMU SENDE TiFFANY JONES Iktl CIÇOA1 OMU3.BI »CLJRTAE 3OHNNV1