Katalog

DÖRT CUMHURİYET 16 Riiim 1 9 7 5 îfFTffÎM 100Û ^IL ONCE . AttA &tf ı\ VE <rÖKYÜ2Ü OMLMt S O N ^ U Z A D ^ ^ W ı ' ı . . VOUAVACAÂlM flEPİ vE İ !;'• JÜBDULCSNSA2 s^/ ^ S | TURHAN S L U EÇ K 15IfcvE 5^5 TirK5iMU?fo l EltKTft'K 9İLEN VE PE ATMOiFEA^ 3Û2UMADA^ / AuRfNjiN ^ ^ & > ^ Büyük Usturalar Şakir BALKI Hoşgeldin Hasan Bey oğlum, gel hele yamacım*. Olan biter.lerden, çevnlen dolaplardan haberın var mı kı? Otur.. Otur hele Ne var Molla Emral, kbtü bır şey mi oldu? Daha ne olsun ki, yahu bırbırımızı yıjeceğız be'. Partltni7 bır ama vollar mı ayrıldr lkıye bolunup çıktık. Mebus Hıcranı Pelvancıları dayaktan geçırecek canım ülen bırbınnızı sopadan geçıreceğınıze varın muhalefetı sopadan geçınn. Yook, ılıa kı b.rbınnı jıyecekler bızımkıler. Ne dedıysem para etmedı Işçı Sosyahst Partıyı unuttular da bırbırlerıne duştuler. Avıp canım, ayıp. Gıdın sosyalıstlen boğazlayın, onlann camını çerçevesını ındırın Kım dınler benıra bu sozlenmı? Ama ttım kabahat bızım Pehan'da Ara kı bulasm, nereye gıttı bu adam canım". Surmegozun altına duştü kı bır tılrlü ayağa kalkamıyor herhalde Hah Haalıh . Eır sure guluştuler Zeynel Beye bu durumu açtın mı Molla Emmt? Yaka sılker gibı yaptı Simdı ışte nasınmı ezdm benım Hasan Basan Tam ovunbaz adam bu adam sevtan ıle beraber dunyava gelmiş yüzde yuz Hep basımıza çorap orup duruyor. Benım başımı da b»laya soktu gıttı Belkı bu olan bıtenden de haberın yoktur. Bfn partı ıçındeki kavgayı vatıştırmak ısterken. bır baska gaıle ocağıma duştu tkı gozum Hasan'm benım, partınln yenı katıbesıni bıhyorsun degıl mı" O şırfintı yok mu bızım oğlanı avarlsmış mı" Ben oğlanı aldım karşıma «Ulen kopuk dedım, Molla Mustafa adım sanmı avaklar altma mı almak ıstiyorsun' Memlekene kız mı kalmadı"» Ilkın gozum tutmuştu bu kızı, sonra uyandım, bızım Zeynel'ı bılırsm. kımseyı sağlam bırakma7 Benım oğlana hem bağırdım, hem de doğrulan soyledım. Ertesı gunü benım karı, gozlen ıki çeşme, «Ah Molla Bey, bu bızım oflan sapıttı mı ne Bu ısı ele almazsanız, tezı yok ben bu m ateşe vereceğım dıye bağırd' durdu • demez mı bana 7 tçıme bır kürt dâçtu, yapar mı vapar Bu KöHrrn^mana» oÇlmdan korkmava bagladık karı koca bız. Va. ijte b w san Bev oğlum Dert bir değıl kı Pelvanı düşün, partıyi duşün, bızım kormğu Hıcranı'nın adamlarını kolla Cami Yaptırma Dernegı de ojle Bakalım ışın sonu nereye varacak bu gıdışle"1 Çnvların bın geldı, bırı gıttı Hasan Basan, Molla'>ı dınlıyordu ama, beri yanda da sesıni a\a~ eanordu nutuk atmak ıçm. Hasan Basan konuşmasına, «Allahın büyük izniyle .» dys başlaaı Nutkunu surdururken icen Hacı Kerım süzuldü, Molla"ya: 'iuru, dedı senı savcılıktan ıstedıler Ikısı hemen kırdılar. Yokusu nefes nefeie tırmandılar Saat kuleMnin dıbine gfldıklerı zaman bır havlı vorjlrruslardı Bıraz dınlenmek için ofuracak ve r a^adılar Bır sıra bulup oturdular. Hacı Kerım tennı siluordu Molla Mustafa Eh ga\rı dedı, Camı Yaptırma Derneğmin işi nıhavet oldu ki b 71 SP\CI çagırdı Allahın dedığı olur degıl mi, ışte oldu Hacı Efendı Hacı Kerım Ince vüzunu buruşturdu* Zaten bana az da olsa malum olmuştu bu ış, savcı ha çagirdı, ha çafracak dıye bekhvordum Çok şukür ki oldu, oldu .. Şımdi dernek de kurtuldu, partı de Içım bır sıküıyordu kı degme, ulen olecek mıvım dty# dü?ünme\e bıle başladım, ne yalan olsun kı? Demek kı sevınecekm.şım Yıldız kahvesmde Hasan Basan beyle konuşuyordum ama gel de bana sor! Vallahı ınan bana, senın kahveye girdığınde anladım hayırlı bır haber vereceğiru Bekledık ama turnayı da gozunden naPadık ha şımdıı kendısıne rezalet befensin Zampık Ze.nel Bakahm derregın aç:ğı ne kadar' Tamam canım, kurtulduk .. Vay anasmı be, şu dunvanın halıne bak be Hacı Kenm' Ne ekersen oiu bıçersın, Zampık yandı canım Dedım ya bana malum oldu Ben de keramet var, keramet . Yalnız sende mı k ı ' Hepımızde, hepımızde Evlıvaullah mı olduk acep N'asro ederse Allah, oluruz ya . Az mı para jendı bu Camı YapMrma DeTieğtnden? Yendı ama, şımdı gorsün gununıi Çok para je*ıdı vahu amma da hırsız \armış Q Kalktılar Kemerın altmdan geçıp Muze bahçesme gırdıler. Ana baba gunü gıbıjdı Adlıye bmasmın ıçı dışı. Merdıvenlen konuşa konışa çıktılar Sağ »arafa donduler «Başsavcı» yazıyordu kapının uzermde Berıkı kapıda da «Savcı» sozcuğü yazılıydı. Içerı gırdıler Faıakacı Fıkn Bev koltuğunda oturuvordu. Molla Mustafa ıkı elıni dua edeTes.ne açtı Kusurumu bagışla sa^cı bey oğlum dedı, Allah bana bu gıılerı sosterdı ja, gajrı olsem de g^m yemem Acep açık ne kadarmış'1 . Sa\cı: Ne açıjhndan bahsedıyorsun Molla Bey, açık büyük desem doğru dpğıl, kuçuk desem olmaz Allahın dedığı olur canım. açık ne kadarmış? Açık büvuk1 Açık bujukse Zeynel Bey duşunsdn .. Zeviel Bevın adı geçmce sa^cı Molla Efendı dedı, açıgı maç'ğı bırak da, senın yetışmiş og'un var mı 9 Var' Adı n e ' Reşat, Mollanın Reşat derler ona .. Hah sımdı oldu Ne oldu Savcı Bey?... (DETAMI VAR) Atatürk'ün Ölümü ve Asya Halkları Bilâl N. ŞiMŞiR Hindistan'da öğretmenler, öğrencilerj sporcular, edebiyatçılar ve hukukçular büyük reformcu için yas tutuyorlardı TtRK ORDtSU, ANKAHADA YAPILAN CENAZE TORENİNDE BASKIMANDAMM SELÂiMLIYOR • G4YA BARO BıRlıGiNıN ÜZUKTULERıNî B1ID1REN KARARINDA, AJATURK 1Ç1N BUYUK GENERAL, DÇVLET ADAMI, YONET1C1 Hln<M»taa yanm kıtalında ög \\N\\ A ^ pöHYANiN EN BUYUK MJLIEI YARATICILARINDAN/ RE uşıarı jjjbj pgretaıen h, gençlık ve spor kuFORMCULARINDAN VE YÜZYIUMIZ1N EN BÖYÜK ÂSYALILA luplerı de Ataturk ıçın yas tutmuşlar, gozvaşı dokmuşleraı RINDAN B1R1N1 KAYBETTıK» DEN1L1YORDU Ogretmenler ve sporcular da kendıllklennden toplautılar, anma günlerı düzenlemışler, cVdırıler yayınlamışlar, başsaghgı kararları almışlar, Türk ulusunun buvuk yas'ma içtenlıkle katümıslardı. Hindıstan'ın Bıhar eyaletı Mon ghyr kentı Ogretmenler Bırlıgı, 14 Kasım 1938 gunü bır toplantı yaparak Atatürk'un eserlenni anmış, O'nun anısına saygı duruşunda bulunmuş, rahmethnın ruhu ıçın dua etmış ve bır başsaplıgı kararı alarak Kalkutta Fahn Konsolosluguna gondermıştır Kararda «Modern Turkı%e nın Cumhurbaskanı Gazi Mus tafa Kemal'ın olumünden duyulan denn uzuntü» dıle getirılıyor \e rahmethnm yaslı ailesıne bas sağlıgı dıleklennın iletılmesi nca edılnordu. Bugunku Bangladeş'ın başkentı Dakka kentının «îslam G«nç•^'ldızın adlı spor kulübü, Kalkut ta Fahn Konsolosluğumuza derm uzur.tulerıni ve içten başsaghgı dıleklerını bıldınrken Ataturk"un bır fotoğrafını rica edı\ jordu «Bızler Müsluman Gençken Turkıye için de çırpımyorgı kayıptan duyduğu üzüntüyü yıldız Kulübu uyelerı, Türkıye lardı Kalkutta Uraversıtesı Ens \e acıyı kayda geçırir Cumhurbaşkanı Rahmetlı Mus tıtusunden, Kalkutta Islâm Ens 2 Kurul, yukandaki karatafa Kemal Ataturk'un bır fotıtusü Sekreterlığınden, Bengal' nn, Turkıye Cumhurıyetı'nın Kal toğrafına sahıp olmayı arzu edıın Bagampur kentı Tajpur Ens kütta Konsolosu aracılığıyla Turk vo'uz kı, O"nun anısını vürekHukumetıne ıletılmesını de ka tıtusunden, Hindıstan'ın Guntur lerımızde saklajabılelım» dıvorkentı gazetecılerınden •b dujgu s rarlaştırdı • du lu mektuplar alınmıştı Ataturk' Yaslı sanatçılar Assam eyaletı Jorhat kenti un buyuklügu dıle getırılıyor, duMüsluman Spor Kulubu de 14 yulan derın uzuntü anlatılıyor, Ataturk için yas tutanlar arakasım gunıi bır anma toplantısı Turk ulusuna başsağlıgı dıleklesında edebiyatçılar, sanatçılar, yapmış ve şu kararı almıştı rı ıletılıyordu. hukukçular da goze çarpıyordu «Müsluman Kulubu üyelerınfn lî kasım 1938 gunü, Kalkutta Bengal Müsluman Edebıvatçıve dığerlerınm bu toplantısı, Is kentındekı «Genç Muslumanlar lar Bırlıgı de 18 kasım akşamı Hm dünyasınm gurur kaynağı, Edebıyat Kulubu • Ataturk ıçın bır toplantı yaptı ve şu karan yenı Turkıye'nın kurucusu Gazı oıağanustu bır toplantı yapmış aldı. Mustafa Kemal Atatürk'un bır ve kısa bır karar almıştı Karar«Kalkutta'dakı Bengal Müsludenb're blümunden duyduğu ds da Turkıye Cumhunyetı'nın man Edebıyatçılar Birhgının bu nn üzüntuyu kayda geçırir ve Baskanı ve Dıktatoru» Kemal toplantısı, Turkıje'mn Buyuk rahmetlı Buvük Adamm ruh'iAtaturk'un bırdenbıre acı olu Yaratıcısı ve Islâm dunyasının nun ıstırahatı ıçm Yuce Tanrı' münden duyulan derın uzuntü ve vetıştırdığı en Buyuk ve en asıl ya dua eder • yas dıle geünlıyordu. kışılerden bırı Mustafa Kemal Bengal'ın Kalklıtta kenti MusGuney Hindıstan'ın Madras Ataturk'un olümunden duyduğu luman Spor Kulubu Yönetım Ku kentı jazarları ıse, Ranade Kı derın uzuntüyu ve kayıp duygu rulu'nun aldığı karar ıse soyle taplığı Muduru ımzasıyla gonder sunu belırtır. dır: dıklen 17 kasım gunlü başsağlıgı Bu toolantı, onanlmaz kavbınmektubunda, Turkıye'nın her «1 Bu Yonetım Kurulu, Tür dan dolayı buyuk Turk halkına kıye Cumhurbaşkanı, Modern alandakı hızlı ve büyuk ılerleme derın sempatısını sunar. sını en genış olçude tanıtmak Turkıye'nın Kurucusu, Büyük «Bu toplantı, kamu yaranna Asker, Reformcu, Devlet Adamı ıçın ehmızden gelen herşeyı ya uygun bır hızmetle Buyuk oluve Sanat \e Sporların Büyük pacagız» dıye guvence venyorlar nun anısını ebedıleştırmesı ıçın Koruyucusu [ Great Patron) K» dı. Bengal halkına ça£nda bulunur » msl Ataturk'un acı olumuyle Sanatçılar, bılım adamları ga Buyuk Ataturk'un anısnı sonbütün Islam dunyasının ugradı zetecüer, Ataturk ıçın yas tutar suza değgm yaşatmak ıçın Ben Atatürk Asyalılar için sanat ve sporların büyük koruyucusu idi Turkıye Konsolosluğu aracılıgiyle, bu ulusal yas gununde Türk halkına yürek dolusu başsağlıgı ve sempatı duygularını sunarlar.» Aynı bolgenın Comılla kentı Baro Bırlığı de benzer bır karar aldı ve «Ataturk'un yaslı aılesı ne yurekten sempatılerıni» sundu Behar eyaleti Gaya kenti Baro B rlığı, 14 kasım gunu yaptığı olafanustu toplantısında şu karan aldı: «Gaya Baro Bırlığinın bu Olağanustu Genel ToplantıMeslek kuruluşlarında yas sı, Buyuk General. Devlet adamı, Sanatçılar, edebiyatçılar gıbi vonetıcı ve du .yanm en buvuk çeşıtlı meslek kuruluşlan da A mıllet yaraücılarından ve reform taturk'un kara haberı üzenne cularından ve yuzyıhmızın en sarsıldılar Meslek kuruluşlan a büyuk Asyalılarından bırı olan Kemal Atatürk'un acı olumünden rasında Barolar, buyuk ıçtenlık gosterdıler. Yaslı toplantılar yap duvduSu vürekten üzüntüyu betılar, gbzyaşlan arasında ka lırtır ve O'nun hazin goçuşü ıle ozellıkle Turkıye'nın ve dunya rarlar aldılar, Turk ulusuna sem nm uğradığı verı doldurulmaz patılerını duyurmağa çalıştılar Bengal'ın Brahanbarıs kentı kayıp duygusunu kayda geçınr • Baro Bırlıgı, yaptığı olağanustu Kalkutta Hukukçular Bırlığt, toplantıda şu karan aldı Brakara haberı duyar duymaz, 11 ka hanbarıs Baro Bırlıgı üvelerı, sım gunu olağanustu bır topbu toplantıda Cağdaş Turkıye' lantı yaptı ve Ataturk'un olümun nın yaratıcısı Kemal Ataturk'un den duyduğu yurekler dolusu bırdenbıre ve erken olumu uzeuzuntuvü ve acnı karara geçırıp nne d^ukları derın uzuntulerı Kalkutta Fahn Konsolosluğumu ni behrtırler ve Kalkutta daki za bıldırdı. Bunun Türkıye Cum gal halkına çagrıda bulunan bu uzak kardeşlerımız ıçın bızler ne vaptık' Ataturk'u o uzak dıyarlarda tanıtmak için çaba mı har cadık' O insanlar, bızden yardım destek. anlayış gordüler mı? Dur, Ataturk ıçın ağlayan, Turkıye 1 çm çırpman o ınsanlar, bugün bı ze kuskun, kırgn degıl mıdırler' Sbyleyecek o kadar kusurumu* var kı, konuşmamak ıçın ınsan kendısını zor tutuyor Tek sozcukle Asya kuskundur bıze. Yet den goge haklıdır ATATÜRK GELİŞMESİNE BÜYÜK ÖNEM VERDÎGt GAZI ORMAN ÇtFTLIGlNDE hurbaşkanı îsmet înönü'ye 1 1 tılmesını de rica etü. Avukatlar, huKukçular gıbl h kuk ogrencılerı de derın üzünt lerını b.ldırdıler. Bengal'ın Ga taı kentı Hukuk Kolejı. aldı kararda şunları kaydettı* «Ea le Hukuk Koleii oğretim uy lerı ve oğrencıleri, bu toplani da Çağdaş Türkıye"nın yaratıc sı ve dunyanm en büyük refon cularından bın Gazı Musta Kemal Maturk'un erken öluml den auvdukları yurek dolus uzjntuyu belırtırler ve Ö'nun oedî ıstırahatı ıçın Ulu Tatu va dua eaerler.» Ötekı meslek kuruluşlan t denn uzuntuvu paylaştılar. Bo bav kenti «Sılah Tacırleri Bı lıgı» 11 kasım 1SO8 gunü Tii kne Başbakanı Celâl Bayar'a b bassaâlıgı mektubu gönderc • Buyuk Islâm Lıderı» dıye a dıgı Atatürk'un olumünden du duklan en derın üzuntuyü b dırdı Bavar ın Ozel Kalem M duru bu mektuba, 24 kasımc teşekkur ettı. Y A RI N : Demokrasi ve Ozgurluk Aştğı GARTH TiFFANY JONES BTETAMİ > RARAM) OA BATtOABENIM OA Ç.OK S(JÇ4JlBınıSI RAPTNOAN B O N aıuuı?