Katalog

DÖRT CUMHURIYET 1 Kasım 1975 <ril3i J $02L6l ETT.1... J ABDULCANBAZ TURHAN SELÇUK Büyük Usturalar Şakir BALKI 37 Gajn ölmek vardı tma, donmek yoktu Bizim kafalar kendinde değıldı va, abuk sabuk konuşuyor, abuk sabuk da yuruyorm k Bırkaç sokağa gınp çıktık boyle Doktorun evını anyorduk, bı den karşımıza Hacı Kenm çıkmaz mı' Hemen bıraz aerlendık. Bızı bu durumda gorunce pıreıendı Çapraz çapraz bakmaja başladı Asık bı suratla \ e bu halıaız sızın"" dıje çıkıştı Pırtık Osman «Huk Kıık > yapıjordu sık sık. Eh bu adamın ağzına duşeceğıne, var gıt Haljç e yuvarlan Bia ne ^oyleveceğımızı şaşırdık' San Bey Kem kum ettı Yere dusmemek ıçin birbırimizl tutuyorduk Hacı Kerım A'lah gunahlarınızı bağışlasın, başka ne djye>un sizln gibl yaşlı adamıara* Bızım IÇKIII olduğumuzu çaktı bu Hacı Safı Bey, bu Safi Bey yaman adam canım, durdu durdu da Hıç sorma başımıza gelenlen Hacı emmı, dedl, blzlm namussuz Alıjı tanırsın değıl mı, bakkal Alı be 1Yaktı bizı o dürni bıze delı bal vedırdı de bız bu hallere düştuk dıve konuşmaı mı'' Eh dedık be, vallahı pes Haeının yuzu değıştı Vah \ah dedı ulen bak hele bakkal Al 've Bu adamlara sopa atacaksın sopa kı sattıkları malı bılsinler Pekl bu hahnızle nerpve gıdıvorsunuz'' Soz etmeK bana duştu Nereje olacak dedım Doktor Fermanî'ye vanp ılâç yazdıracağız Hacı Bev \man saKin geç kalmayjı ha deli malın şakası voktur'.. Kadı bana musaade, Camı Yaptırma Dernegıne gıdıyorum şındi. Güle, gule Doktorun evml billyor musunuz? Bız de evınl anyorduk a Nah şu san boyah büyük bına var ya, lşte orada oturuyor Doktor Termanî Sago} Hacı Bey sağol Eyvallah Yap^dan îçeri gırdik tek tek Hlç ses ettniydTrfalr "Az 1ft>nr% kapı bıraen üzerimize açılmaz mı 7 Yahu ne oluvordu bbyle'.. Zampık Zeynel değıl mıvdi ıçerıden çıkan bız onu gorunce toparlanalım dedık yakalavalım dedık de bır çuval ıncırı berbat ettık. Adam bızım aramızdan, bize surtlme surtune geçmez mi'' Tovba canım adam goz kaş arasında ne yaptı kı bıze boyle fıvdı7 Havdı biz peşme takıldık CtA aianlan gıbı duştük ardms Bizım basıretımız bağlanmış, adamı kaçırdık Bız boyle kor bir bevgır gıbı don babam dön yapıyorduk Işık ışıktı Fethıye caddesı Yürudük buradan ağır adımlarla Pırtık Osman seslendı Arkadaşlar, dedl, ahaa Zampık Zeynel' Gırdığl yeri biz gorduk de bıraz rahatlamış olduk Gözlerımis kıpış 7 oluyordu Gırdığı yere yoneldık, içerı gırdik Burası neresıvdı Kalabahk vardı Yahu bız nereye gırdik bovle"" Ben Zampık ı gözlüjordum Elimi uzattım, ensesmden yakaladım Kendıme geldım bıraz Yanımdakl adam Şu zıkkımı içıp içıp de ınsan camıye glrer ml' dlye konuşunca korukdan aynldım Yok canım bız ıkı para etmeyız, çok ayıp ettık Her şeyı yüztimüze gozumuze bulaştırdık > PALAVRA BİR HOLDtNG! Gerlde kalan gürüer blr «lavera dalavera lçinde yiHp glttl Az mı doıapıar dondu, oyunlar o>nandı? Bır Koj On Al Holdıng» ışı hemen tıkınna girdı Boylece Kıhfsan m adı sanı goa kaş arasında degıştınldı, onun jerıne pala\Ta bır holdıng geldı. îlde olsun, ilçede olsun kımın elme bır kulah geçerse o ona gıvaınvordu' Ama bu olup bıtenlerden yararîanan yme Zampık Zeynel dı Bu holdıng de boyle kuruldu Kısa bır sure ıçınde da Un japtı Işlennın tıkınnda gıtmesl bır yana, Zampik son gunlerde Tefeci Beşır Beye çok bozuluyordu daManışlarına uyuz oluyordu. Sık sık kendı kendıne «Şu okuzun oaşuıa bır çorap breyım da gorsun bu dangalak» dıye konuşu^ordu Tefecı Beşır'e haber saldı Bu haber dağdan daga uçtu mu kl, Tefecı solugu ılde aldı Ne var kı Tefecı mn kafası Mahmutpaşa Yokuşu gıbıjaı karışık mı kanşıktı Bır Kov On Al Holdıng »n gt^rkemlı vapısından ıçerı gırd' Sekreter hanıma zorla gulumsedı: Hanımefendı acaba be^efendı vennde mı° dedı Yeşıl gozlu, kalkık burunlu sekreter harım ga>et Kıbarca Yerınde ama dedı, ah, randevunuz var mı>dı elendım*» Evet benı ıstetmış, var tabu „ Aaınız" Beşır Tefecı Beşir Lütfen bi'^ız bekler mislrüzl. Pekı haj hay Teşekkur edenm' Ben de nanımefendi Bekleme salonuna geçıp oturdu Kafasırun lçl daha da kanştı. Düşunmeye başladı Az sonra seketer hanım'n tatlı sesl duvuldu Bujunın Beşır Be>, «ızı beklıvor Zevnel Bev îçerı guler yuzle gırdı Zampık Zejnel onu gorur görmez «Yahu Tefecı, dedı, senı çok ozledım \allahı Bujur, buyjr Otur hele canım » Tefecı Benı emretmişsinlz BevefendP. Zampık bır kahkaha attı Ne demek efendım, emır ne demek' Estağfurullah' Rahat GÜVENLİK ARAYANLAR... Inceleme Fotoğraf | ı D r > Erc J a | ATABEK Ara GÜLER Değişen toplumun insanları güvence istiyor P~ Evet, bu düzen deglşlyor foplumda «bu düzıen degıjsın» diyenler oldugu ıçın degıl Dü renın degışmesı şaşmaz bır toplumsal kural oldugu Içın Bu düzenın oldugu glbı kalmasında yarar gorenler ne denll dıremrsa dirensın, degışım olgusunu onlevemıyeceklerdır. Türkıye'nln düzeni üstelık hızla degişıjor Değışımın hızı arttı Değışımin yonu de, buyuyen bır açıvla toplumcu ılkeler aog nıltusunda Bu olgunun nedeni, nasılı bu yazının konusu degıl, üstelık çok açık yazılıp anlatılmakta Bu jazıda belırtmek ıstedı^ım, degışen duzenın kişilerının de degışik oldugu Değısen bir toplumun ınsanı, elbette, deglşık istekler duvaca<j, deli'ik ozlem*er belırtecek r Açık bir gundem maddesi Bu degışen toplumun insanları artık, guvence ıstıjor Gd •vence her zaman ıs*enen Dir çej Ama, artık açiıi bır gun dem maddesi Son bır kaç yıl ıçınde sosyal güvenlıgın kaç kere kamu oyu konusu oldugu na bakınız Toplumun ılgısl sosyal guvenlıkte dajja da joğunlaşacak toplum bu ılgısırl daha bılmçll belırtecea. Çunku, guvenhk duygusu ınsam beşık ten mezara kadar a' akta tutan etkı Üstelık bır anliK guvenlık yetmez ınsana Insan, geçmışınde gu\enhk arar, bugününde güvenlık bekler, geleceginde guvenhk ıster Germişta aranan gü\enlık dusgusujla tanh yaratan, kahraman hklara sarılan mılletler, bugun güvenlıgı içın orgutler kuran, graplar oluşturan ınsanlar, geîecek güvenlıği içın para bıriKtırmeye, mal edınmeye sanlan insanlar bılınçaltındakı gu\enuK eksıklığmın belırtllerını ortaya kojmujorlar mı 0 Kntn kürekiemekten •orgun düsenler de (Cüvenllk joksunlannın arasında Tulay TMvitcloflu sosyal Gelecek korkusu olmamalı Üst yapılarda oyalanıyoruz hcn Alt yapıdakı bozaıkluğu gormezden gclcıek sorunları çozemeyız Sosyal güvenlık bır hırsız polıs oyunu değıl îşveren, işçiyî saklıyacak, sîgorta mufettışı peşınden koşacak, tutanaklar, ıtnazlar. Konu, çalınan gerdanlık degıl, bır ınsarun guvencesı, bır aılenın guvencesi Gerdanlıklardan çok değerli bır şey. Sosjal guvenlığı kaçınvor, sosyal guvenhğı yakalamaja çabalı^oruz. Huzun verici bir çelı§kı... blr paüuiganın mskaı»sı ve tplenne b»ilı Ud emekçl. hr Korku, yenl değer yargılan oluşturur, yeni bir ahlak yaratır. Bu bılınçaltı korkusu, her türlu kuralın dışmda para edınme mal edınma hırsı yaratır, değı«tırır insaiı Farava mala sahıp olmajan kışılerde bunlara sahıp olanlara karsı çekıngenlık yaratır, sajgı jarati", korku yaratır Erkeklerımızın mutlaka erKek evlat sahıbi olma ısteklerıne bakınız kızlanmızın mutlaka evlenmek İçın yaptiKİarına bakınız Toplumun yarattığı çe^ıtlı korkulaıın guducu etkuermı goreceksınız bu da\ ranışlarda lunacak Ama, bu amaca nasıl vanlacBk'' Toplum değlşivor, dedık Hızla degışıyor, dedık Toplumcu Ilkeler doğrultusunda değısıvor, aedık Bunlar, gorunen, bılmen doğrular Ama, bır başka doğru daha var O da, tlst yapı kurumlarının bu hızda ve bu doğrıltuda değışmevışı Çehşkı burada Toplumsal bunalımı varatan çelışkı de bu Sosval gu\enlık konulannın son Mİlarda guncel olaylar arasına gırmesi toplumsal bır ujanıştan doğuvor Bır orman ışçısı, bır tarım ısçısi televızjonda ızlıvoruz, radvoda dınLyoruz «jok» dı>or, «hıçbır sosyal guvenhğım yok». Bu toplumsal uvanış daha da ötelere gıdecek Kurtuluş oraaa Sos\al guvenlıği kısıtıasan ne 7 Pu toprak duzenı elbette, bu orman duzem elbette Bu duzenl yaratan \e yaşatan bozuk sosjo ekonomık yapı elbene Neden yüzbmlerce işçi sıgortas'z? Nedır bunun nedenr Banun nedenı, juzbınlerce ışçıyı kovuKlarda, izbelerde han odalannda çalıştıran duzen elbette Bu duzem sürduren bozuk yapı elbette Annesiz bebek Güvenlık gereksınımi sonradan doğma bır şey değıl AnneBIZ bebeklerde gorülen bır gerçek var Annesiz bır bebeğt, tam bır bebek besımyle beslesenız de annesı olan bır bebek gıbı büyüyup gelışmıyor Çunku, annesiz bebekte guven eksık Bebek annesıne sokulurken, bu guvenle, avrı bır be sın maddesi alır gıbi beslenı yor Bebeklıgınde bu gerçegl yaşayan ınsan, bu>uvünce bu ek Kklıgl duvmaz mı' Elbette duyuyor ve butün toplumsal boyutlarda duyuvor Bakınız insanlann korkulanra Bu korkular açlıktır, issızlıktlr, parasız kımsesız bır vaşlıliKtır, sakatlıktır, gende bırakacaklan ı çın olümdur lşte, ınsanın butün bu korkularma toplumun bıhnçlı bır yanıtıdır, sosyal gu\enlık Alvm Toffler geleceğln toplumunu lnceleyen bır jazar Butun dunyada ılgı ç^ken b r vapıtı yar Gelecek şoku Ço< hızlı degısen endustrı mga^Iık larının ınsanda yarattığı gelecek şokunu \nirgiJlujor sazar Turkçeve çennsı «gelecek kor kusu. bıçımınde venlmış Ka nımca, şokla korku aynı şe> değıl Yazar, şok kavramıru bılerek kullanmış Çok hızlı gel^n ve kışıvı şaşkma çevıren, hıçbır şey anlayamaz, hiçbır şev japamaz durumuna getıren bır değışım Endustri toplumunun lnsanlan bu durumda Az gelışmış ülkelerde değışme hızı bu denlı fazla değıl Az gelışrms ülke ınsanlan ıçın şok de gıl, korku tanımı jennde Korku, şok gıbı değıl, tedbır almaya zaman bırakır. Kışıyl yonlendirir korku Korkan klşı, kendınl, kendı yararını one a Alt japı bozukluğu Üst yapılarda oyalaıııjoruz hep Alt japıdakı bozukluğu gormezden gelereıc sorunları çozemeyız Sosjal guvenliK bır hırsız polıs oyuna değıl Işveren Işçıyı saklıyacak Sıgorta müfett şı peşınden koşacak, tutanaklar ıtırazlar Konu çalınan gerdanlık değıl, bır msanm guvencesı, bır aılenın guvencesı Gerdanlıklardan çok değerli bır şey Sos\al guvenlığı kaçırıvor, sosval guvenlığı yakalamasa çabalıvoruz Huzun \erıcı bır çelışkı Temelmden değışmell bu ış, temel rden Buvuk ışletmeler kurulmahdır BuyUk, verımlı, çağdaş Sanayide de tarımda da. Kamu işletmelerı olmalıdır bunlar Devletın v*a da kooperatıflerın işletmelerı Çalışanlann, emekçılerın işletmelerı. Üç, bej Onemli ve değerli Sosyal güvenlık, lşte, bütün bu jcorkuların jerını alacak bır guvence Toplum ıçın onerai bu k?aar buvuk toplUTi ıçın bu denlı değerli tlkemızm tümunu sosval güvenlık ıçıne aldıktan sonra çok degıl, bır kuşak geçsın toplumda venı değer vargılarınm Oiuş^uğunu goreceğız "i enı oır toplum doğuşuna sosjal guvenhk bujuk katkıda bu 1er altuıdakı nıaden ocaklarında çalışanlann sosval guvcnük \t yaşam sartlan da ajrı blr sorun. klM kâr edecek dive, tiç, beş ki şının servet bırıktırdığı bır du zen surecek dıve, toplumlarm guvenlığı tehlıkeve atılmamal1aır Emek, kendmı butun tehlı kelerden koruvacak biçımde değerlendırılmelıdır O zaman, »osyal güvenlık, ayrı bır kavram deŞıl bu değerlendlrmen dogal bır parçası olacaktır. otur Sağol' Hepımiz sa.ğolalım, değıl ml Tefecl Bey? Elbette hepımiz sayenızde Zevnel Bey Bak Tefecı, şu tıraşı bır \ana bırak da senlnle tatlı ballı konuşajım Işm nasıl son gunlerde 7 (DE\AM1 VAR) Anavasa dıyor ki.. ^navasa «Herkes sosval f venhk haKkına sahıptlr Bu hs kı sağlamak ıçın sosval sıgor lar ve sosyal vardım teşkıl (Uevanu a. Saytad GARTH TiFFANY JONES asşnı ooNDuCMuşpji k^oNUNOâ ÇOOJÖUNUN SOMA ESOI 8CTLAP&AN etBİ DCfiSON'U <X