Katalog

CUMHURtYET 19 Ocak 1975 Dünyada Bugün İngiltere'nin iktisadî durumu giderek kötüleşiyor • İŞSÎZLÎK, FÎYAT ARTIŞLARI VE ÎFLASLARIN HER GEÇEN GÜN ARTIŞ KAYDETTtĞÎ BÎLDÎRÎLÎYOR.. Resmt lstatlstikler, geçen yd fiyat enflasyonunun % 19,1 ile rekor kırdığım göstermektedir. Ingiliz Merkez Bankası asgari faiz haddlni (ticari bankalara verdlği borç para için aldığı faiz) % 11 . 1/4'e indirmisür. Fakat bu karar, malî çevrelere fazla cesaret vermemiştir. Ticari bankalann da kendi faiz hadlerini düşürmeleri için Merkez Bankasının asgari faiz haddmi daha da duşürme'iinin gerekecegi belirtilmektedır. Nufuzlu «City Press»in yazı işleri müdürü Richard Lamb, îagiltere'nın iktisadi durumunun 1931'lerden daha kötü oltfuğunu söylemıştır Lamb, hükümetin İktisadi politıkasında yakında önemli değişiklik yapıl mazsa daha çok iflâslar görülecegini, aynca % 20 oranmdaki enflasyonun yavaşlıyacağına dair de ortada en küçük bir belirti bulunmad.ğını kaydetmiştir. Nakit para sıkıntısı çeken bir başka şirket hükümetten yardım istemiştir. Merkezi tskoçya'da olan radyatör ve mühendlslik grubu Penrad, sirketin vergi öncesi 179.000 sterlin kayba uğraması üzerine Sanayi Bakanlığının 300.000 tterlin borç \renneyl Snerdiğini açıklamıştır. tmperial daktilo makinalan slrketi de son iki yıl içinde bes milyon sterlln zarar ettiğinl bil dlrmistir. Yeni dönem 1972 tarlhll Amerikan • Sovyet ücaret sözleşmesinln Moskova tarafmdan Washlngton'un Sovyetlerin tçişlerine kanşma ya kalkıştığı gerekçesiyle iptal edilmesi, yalnız üü tilke arasındaki ilişkUeri etkilemekle kalmayacak, dünya politıkasında yeni bir dönemin doğmasına yol açacak sonuçlar meydana getirecektir. Her ne kadar, Sovyetler Birllğl'nin resmt ajansı Tass ve ABD Dışlşleri Bakanı Kissinger, ticaret sözleşmesinin üd ülke arasmdaJd yumuşama politikasını etkilemeyecegıni söylüyorlarsa da, bu açıklamayı daha çok iç politikadakl durumlarını da Detente'ın yaşamasına başlamış bulunan Brejnev ve Klssinger'ın kışısel çabalannm ürunü olarak kabul etmek gerek. Aralık ayında Vladivostok'ta yapılan Sovyet • Amerikan zirve gorüşmesınden, büyük sonuçlar bekleyenler aradan bir ay bile geçmeden büyük düş kınklıgına uğramışlardır. Le Monde'un deylmlyle, Sovyet Amerikan ticaret sözleşmesi, barış içınde bırlikte yaşamadan, ticari ve ekonomik iş blrhgine giden bir köprü Idı. Moskova bu anlaşmayı, gelecekteki olumlu etkilerini düsünerek, Washıngton Vietnam'daki askerl müdahalesini sürdürürken imzalamıştı. O günlerde Nııon Güneydoğu Asya'daki askerlerinin sayısını azaltmaktaydı ve Moskova'ya, ABD'ni bu savaştan çekeceğıne dair bir garanti vermişti. Nbron'ın da garantisi olsa bile, Vıetnam savaşının sürdüğü sırada, anlaşmanın imzalanması gene de Sovyetler içln bir fedakârlıktı. Ne var H, Kongre'nin bağnaz kanadı, Sovyetler'ın fedakftrlıkta ileri gıdeceğini düşünüp, bu ülkenin içışlerine yöneticilerinin kabul edemeyeceği bir şekilde kanşmayı planlarken bir hesap hatasına düşmüşlerdir. Barış Içinde birlikte yaşamadan ekonomik ve ticari işbirliğine giden köprü yıkümıştır. Bu durum bütün detente politikastnı etkileyecektir. Kaldı ki, Batı'nın Içinde bulunduğu ekonomik kriz de yumuşama politikasının yürümesıni güçleştırecek bir etkendir. Petrol bunalımı yüzünden Kissinger'in gereğinde ülkesinın Ortadoğu'ya sUâhlı mUdabalede bulunacağını açıklaması ve bu acıklam&nın Ford taratından benimsenip desteklenmesi «detente» esprisine uymayan bir davranıştı. Hele NATO Genol Sekreteri Luns'un da ayni doğrultuda bir demeçle, Kuzey Atlantik îttifakının da Klssinger çizgisini bonimsediğini açıklaması, gelişmelerin Uzertna tuz biber ekmıştir. Banş içinde, birllkt« yaşama ve yumuşama politlkası Batı kendini güven içınde duyduğu sürece yüriirdü. Ama bu güven duygusu kaybolup, Batı toplumları hergtin biraz daha güç duruma düşüp, ekonomik sıkınüyla karşılaştıkça, havamn sertleşmesi kaçınılmazdı. Niteldm öyle olmuştur. Vladivostoktakl iyimser havaya rağmen, ıki blok arasmda illşküerin gerginleştiğini gösterir birden fazla belirti bir aydan kısa bir süre içinde görülmüştür. Bunlardan birincisi, ABD'nin Saygon'u kurtarmak içın Vietnam'da daha aktif bir davranış içme ginne hazırlıklan olarak yorumlanabilecek askerl hareketidir tkınci olay. NATO ülkelerinin Kuzey denizindeki petrol yataklan çevresinde aldıklan tedbirlerin, Moskova tarafından son derece sert bir dille kınanması ve bu girişımlerin çok tehlikeli sonuçlar doğuracağının açıklanraasıdır. Üçüncü olay lse ticaret süslesmesinin Moskova tarafından iptalidir. önümüzdeld günlerde, ABD fle Sovyetler arasında ilişkilerin gerginleşmesinin habercisi olan yeni gelişmelerle karşılaşmaya hazır olmalıyız. Kuşkusuz bu gerginliğin soğuk savaşın en karanlık günlerini bir anda geri getirmesi beklenemez. Ancak, artık yumuşama yolunda ilerleme durmuş ve giderek gerileme başlamıştır. LONDRA Amerikan cîmperial» daktilo makinalan şırketinin ingUtere'deki tesislerini kapatacağı ve 3.200 işçiye yol vereceğini açıklaması, îngiltere için kotu iktisadi haberlerin başlangıcı olmuştur. Satışlar kötü gittiği için Vauxhall oto fabrikası 6 bin ijçiyi haftada üç gün çatıştırmaya başlamış, Leyland'm Oxford yakınında Austm ve Morris tesisinde, motor ustalannın cüretim kısıntısı» nedeniyle başlattıkları greve son vermek amacıyla yapılan gorüşmeler başansızlıkla sonuçlanmıştır. Mısır'da meydana gelen tren kazasında 20 kişinin bildirildi KAHİRE Bir Akdenis kıyı kenti olan Dametta'dan Kahire'ye gitmekte olan yolcu treni, Kahire yakınlarinda raydan çıkarak ters dönmüs ve yolculardan 20*811101 öldüğü ve 57 kışının de yaralandıgı saptanmıstır. Yolcu treninin Kahire'nin 16 küometrelik Kuzeyındeki Kalyub istasyonunu geçtıkten hetnen sonra raydan çıktığı bildinlmektedir. Kalyub polis yetkiUleri, kazadan dört saat sonra 20 blünün dısmda 57 kısırun yaralı oldugunun saptanabildigini ve yaralılardan baalarmın tehlıkeli durumda olduğunu açtklamışlardır. Orta Doğu Haberler Ajansı, altı vagonu da yolcularla dolu olan trenin raydan çıkmasına aşın sür'atin yol açtıgını belirtmehtedlr. (THA) MISIR DEVLET BAŞKANI SEDAT, İSRAİL'E GERİ ÇEKİLMESİ İÇİN 3 AY SÜRE TANIDI WASHtNGTONT>A BTJLDNAN ÎSRAIL DIŞÎŞLEBt BAKANI ALLON, StNAT>A BİR KEZ DAHA GERÎ ÇEKİLDÎKTEN SONRA 10 YTIİIK BİR SÜRENÎN GEÇMEStNÎ İSTEDÎ BEYRDT Ortadoğuda siyasal gelismeler Washlngton'da ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger İle göruşmeler yapmakta olan Israil Dışişleri Bakanı Yigal Allon'un öne sürdügü teklif Ue yeni bır çıkmaza saplanmış £Örünmektedir. Yigal Allon îsrall'in Sina'da ikinci kısmı çekllmesinden sonra 10 yıllık bir süre ceçmesinl takdb» Istemlş ve îsrailtn Sina'da Oçün re içinde geri cü kez geri çekilmeyi ancak bu de meydana gelecek telâketten 10 yıllık süre sonunda düşünebl Israil'in sorumlu olacagını oelirtmiştir. cAn Nahar» gazetesileceğini söylemiştir. Yigal Allon'un bu tekliflnl dn ne verdigi demeçte Enver Sedat yan Mısır lideri Enver Sedat ise, jöyle demistir: «îsrail 3 ay içinde üç cephed» teklifi hiç bir zaman kabul etmeyecekîerini söylemiş ve lsra de geri çekilmedigi takdirde, so il'e Golan, Sina ve Ordün'de geri runu Cenevre Konferansına götüçekümesi için 3 aylık Büre tanı receğiz. Oraya Filistin'liler de gimıştir. Enver Sedat Israil bu sü decek. Bundan sonra meydana gelebilecek bir felâketten ıse sadece Îsrail sorumlu olacaktır. Cenevre Konferansında artık teorik sorunlar değil nıhal sorunlar görüşülecektir. îsrail Kon feransa gitmezse, ya da Konferansın kararlaunı kabul etmezse, •orumluluk kendisıne aittir J Yıgaı Allon'un teklifi ise, A n » rika'oa yetkililer tarafından Israll'in vakıt irajatnma taktiği olarak nıtelenmiştir. Henry Kisslnger buna rağmen banş çabalanna devam edeceğini ve umudunu kaybetmedıgıni söylemiştir. Siyasî gözlemciler Enver Sedat' m tehdidınin dddi olduguna inan dıklanm belirtmışlerdir. Nitekun Mısır lideri 48 saat içinde ikmci kez Israil'ln geri çekümesi için Uç ay mlibiet tanıdıjını balirtmiştir. Ortadogu Ue Ugili diğer bir gelişımde ıse Suudî Arabistan'ın Surıye'ye 350 milyon dolarlık para yardımı yaptığı açıklanmışur. Eeş günden beri Suriye'de bulunan Suudi Arabistan Kralı Fay i^l ülkeden ayrüıp Ürdün'e gıtmesınden sonra yayınlanan ortak bUdiride Suudî Arabistan'ın Sı* riye'ye «çok ivedl bazı gereksv nimlerinı tamamlaması İçin 15Ö milyon dolar verüdiği» ve «bazı gelişme projelenni tamamlayabılmesı için de 200 milyonluk bır tutann verileceğı» beürtümiştır. Ortak bildiride Suriye Devlet Başkanı Hafız Esat ıle Suudî Arabistan Kralı Faysal'ın «Ortadogu'da banşın gerçekleşmesi için îsrail'in işgal ettiği Arap topraklanndan cekilmesinin gerekli v« şart oldugu da belirtilmektedir. Ote yandan Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'ın Fransa'ya yapacagı gezide Devlet Başkanı Valery Giscard d'Estaıng'den Mısır'a ıki nükleer reaktör verilmeeini isteyeceği öne sürülmektedir. An Nahar gazetesine göre, Enver Sedat Ue Giscard d'Estaing arasında Paris'te yapılacak göruş melerde aynca nükleer reaktörlerin işletmeye açılabilmesi için Mısır'ın Fransa'dan teknisyen istcmesi de beklenmefctedir. Arap diplomatik çevrelerinde Mısır'ın Amerika Birleşik Devlet leri'yle nükleer alanda işbırligi yapması konusundaki olasıüklannm zayıflanıasmdan sonra, Fransa Je yapılabilecek bir işbirlıgi anlasmasma büyük önern verdigi belirtilmekte ve bu nedenle de 2729 ocak arasmda Sedat'ın Paris'e yapacagı geziıun büyük önem taşıdığı soylenmektedir. (DIŞ HABERLER SERVlSl) tspanyol hükümeti siyasi amaçlı grev hareketlerini karşılamayacak MADRÜ) îspanyol hUkumetı, siyasal amaçlı grev hareketlerine karşı zecrı tedbirler alacağını ve ıç banş ve huzuru bozmaya çalışanlara kanunlann eksıksız uygulanacağını bildlrmıştir. Ülkedekı son grev hareketlerini görüşmek üzere cuma günü Devlet Başkanı Franco"nun başkanlığmda toplanan tspanyol Kabinesi, daha sonra yayünladığı bır bildırıde, ışçilerin bütün sosyal sorunlannm dikkate alınacağıru, ücret taleplennin dikkatle ınceleneceğini, fakat siyasal amaçlara matuf işçi hareketlerinın hoş gbrü ıle karşılanmasına imkân olmadıgını belirtmıştir. Bıldiriye göre, flikftntm kuzeyındeki Pamplona kentinde, 11 günden ben grev halinde bulunan 100 kadar işçinin durumu gözden geçirilmiş ve bu hareketin haklı olduguna kanaat getirilmiştir. Buna karşılık, sendika özgürlüğünü sağlamak için halen devam etmekte olan grevlerin tamamen kanunsuz oldugu ve bunlann derhal durdurulması ıçın gerekli dırektiflerin verildiği kaydedilmiştir. (aA.) . Vazgeçti Ingiliz Hükümetinin, Manş denizi altından Ingütere'yl kıta Avrupasına bağlayacak olan Manş tünellnln yapımından vaı geçtifı ve bu konudaki resmi kararın pazartesi günü açıklanmasının beklendiği, Londra'daki iyi haber alan kaynaklar tarafından bildirilmektedlr. Ancak bu konudaki haberler henüz tngiliz makamlan tarafından doğnılanmamıstır. tngiltere Çevre Sorunlan Bakanı Anthony Crosland'm bu konuda muhtemelen pazartefi günü Avam Kamarasmda bir açıklama yapması beklenmektedlr. (Ajanslar) KAYIP Adana Trafik MUdürlügünden aldığım 18423 nolu ehhyetımi kaybettim. Hükürasüzdür. Mettn CAMKIRAN « f . ,• Cumhuriyet 466 On yıll.k aradan sonra ilk kez toplanan Çin parlamentosu Çu En Lay'ı . yeniden Başbakan seçti PEKtN Çi n Halk Cumhuriyeti Ulusal Kongresı (parlamento), 10 yıllık bır aradan sonra 13 17 Ocak günlerı yaptığı toplantıda, Çu En Lay'ı yeniden Basbakanlığa atamıstır. Bu arada Lın Piao'nun 1971'de ölmesin. den bu yana bos bulunan Savunma Bakanlığına da Çin Komtinıst Partısinin altı başkan yardımcısmdan biri olan Yeh Chıen . Yıng atanmıştır. Yeni kurulan Kamu Güvenliği Bakanlığma da parti siyasi büro uyesi Hua Kuo Peng getırılmiştir. Parlamento aynca^biOD.Koan Hua'mn Dışişleri Bakanlıgı nx onaylamıştır. Çin Halk Cumhuriyetı Parlamentosu, önceki şrünkü toplantısında ülke anayasasmm gözden geçirilnus bir metnıni benimsemiştir. Parlamento toplantisı sırasında 12 Başbakan Yardımcısı atanmıştır. Bunlar arasmda kısa süre önce parti başkan yardımcılığına getirilen Teng Hsiao . Ping de bulunmaktadır ötekı Başbakan Yardimcılan arasmda siyasî büro sürekli komitesi Uyesi Chang Chun Chiao Ue Pekin Askerî Bölge Kumandanı Chen Hsi Lien ve Hua Kuo Feng de bulunmaktadır. (a a) merkez dersanesi ünluERSîreaE HflziRmmfl 22 ocak / BEYWIT tran Endonezya'ya 200 milyon dolar kredi veriyor CAKARTA Iran'ın Endonezya'ya, petrol sanayiini geliştirmesi için 200 milyon dolar kredi vereceği açıklanmıştır. Yakında Tahran'da ıki ülke temsılcileri arasında ımzalanacak anlaşma gereğince açılacak olan bu kredi sayesmde Endonezya aynca Jatibarang'daki petrokimya ve doğal gaz tesislerini de genışletecektir. Halen îran'da bulunan Endonezya Dış Ticaret Bakanı WıdJoyo Natisastro bu konuda Iranlı yöneücilerle göruşmeler yapmaktadır. (a.a.) 5 subat MMMtpaş] Cad. 17 BEYAZIT STANBUl Te) 27 40 92 Cumhuriyet 461 ELEMAN ARIYOR Zayıf akım Elektrik Yuksek Mühendisi veya Mühendisi İyi derecede Ingüizce bilen Kalkınma yolundaki ülkelere sağlanan kredilerin faizlerinin indirilmesi önerildi WASHİNGTON Yafctn bir gelecekte kalkınma yolundaki ülkelerin iktisadi kalkınmalanna yardımın arttınlması için ikı somut önerl ortaya atılmısUr. tki öneride de, uluslararası kuruluşların kalkınma yolundaki ülkelere sağladüüan kredilerin faizlerinin indirilmesi öngörülmektedir. Dluslararası Para Fonu Dünya Bankası Kalkmma Komitesi toplantısma sunulan bu öneriler, Komite Başkanı ve Fıldişi Kıyisı Maliye ve îktısat Bakanı Henri Konan Bedie'nin açıkladığına göre şöyledir: • Kalkınma yolundaki ülkelere yüda eo46 oramnda faizli orta vadeli krediler sağlıyacak özel bir fon kurulmasi; bu fonu beslemek üzere Dluslararası Para Fonunun Amenka vasıtasıyli ya da petrol ihraç eden Ulkelerle, sanayileşmiş ülkelerin eşit katkılanyla Uluslararası Pa ra Fonunun altın satması. • Dünya Bankasının, petrol ihraç eden ve sanayileşmiş Ulkelerden sağlanan ek fonlar sayesinde faizi Dünya Bankasının kredi faizleri ile, yani %8 ıle uluslararası kalkınma örgütü nün kredi faizi olan %1 arasmo da değişen, o34 arası faizle kredi açması. Kalkmma komitesi, bu önerileri haziran ayında Paris'te yapılacak gelecek toplantısında inceleyecektir. (Ajanslar) Nasüoka alacaksınız! ENSTRÜMAN MÜHENDİSİ ARÇELIK çamaşır makinenizi simdi alın! • ENSTRÜMAN TEKNİSYENLERİ v» (Kuvvetli akımelektrikçi) Tekniker veya Sanat Enstitüsü veya eşdeğeri okullar mezunu, Orta dereceds Ingilizca bilen, ABD'nin 1974 ticaret açığı 2 milyar dolar WASHİNGTON ABD Ticaret Bakanlıgı 'ndan açıklandığına göre, AmerikaTnn 1974 ticaret açığı 2 milyar dolar (28 milyar lıra) olacaktır. 1973'te ABD'nin 1.677 milyon dolar ticaret fazlası vardı. îlk tahmınlere göre Amerika' nın 1974'te ihracatı 98 milyar dolar, tthalâtı 100 milyar dolar tutmuştur. (a*.) ELEKTRİK TEKNİSYENLERİ (Zayıf akımelektronikçi) Her üç pozisyon için: • En az 2 sene sınai tecrübest oîanv • Askerliğini yapmış, Erkek elemanlar istihdam olunacaktır. Başarı gösteren elemanlara yurt dışında mesleklerlyle ilglll eğirJm imkânı sağlanabilecektir. llgilenenlerin (CumartesiPazar hariç) 08:0018:30 saatleri arasında, görüşmek üzere Tütünçiftliklzmit mevkiindeki İGSAŞ Istanbul Gübre Sanayii A.Ş. (İPRAŞ Rafinerisi Sahası içerisinde) Personel Şubesine müracaat etmeleri rica olunur ALİ SİRMEN Japonlar, Arapların petrol dolarlarını çekmek için Ortadoğuya bir heyet gönderıyor TOKYO Japoniarın, zengln Arap ülkelerinin ellerindekı pet rol dolarlarını kendılerıne çekebilmek amacıyla önümüzdekl hafta içinde Ortadoğu'ya bir iktısat heyeti gönderecekleri bildinlmektedir. 30 Japon malıye uzmanmdan kurulu heyeti, Japonya Maliye Bakan Yardımcısı Yusuke Kasaıwakı başkanlık edecektır. Heyet îrar Küveyt, Suud5 Arabistan, Irak, Mısır ve Basra Kör fea enurliklerinı ziyaret ede, cektır. (a a) KAYIP Adana'dan aldığım işçı pasaportumu kavbettim. Yenısinı çıkaracağımdan eskısımn hükmu yoktur. FEVZİ YAŞAR Batı Almanya Küba ile yeniden diplomatik ilişki kurdu BONN Fidel Castro'nun Demokratık Alman Cumhurıyetini tanıması üzerine 1963 yılında Federal Almanya tarafmdan bozulan Federal Almanya Küba diplomatik ilişkilen dün yeniden kurulmuştur. Hatırlanacağı gibi, Federal Almanya, o dönemde, Dışişleri Müsteşarı «Hallenstein»in adını tasıyan bir doktrm uyannca Demokratik Alman Cumhuriyetini tanıyan her ulke ile iliştalerini kesme yoluna gidıyordu. V'n yayınlanan bir ortak bil diride, Küba ve Federal Almanya ilişkilerini karşılıkh çıkarları yaranna geliştirme niyetlerini ortaya koymaktadırlar. Batı Alman Dışişleri Bakanlıgı, Batı Berlin'i Batı Almanya'ya bağlayan bağlar konusunun tatmin edıci şekilde sonuçlandığını da belırtmiştır. Federal Almanya'yı temsil etmek üzere Kübava gidecek büjükelçi, öngörüldüğü gibi, Dışişleri Bakanhğı basm servisinden bir sorumlu, Wolfgang Gerhard Dohms olacaktır. (aa) Hâncüık: 403/454 HtTLERiSTANBUL'DA "Hitler İstanbul'da"çünkü "HİTLER'İN SON 10 GÜNÜ" adı altında çeküen film, yanndan itîbaren vizyona giriyon AKÜN FİLM tarafindgn getirilen. ve gerçeklere en uygun olarak nitelendirilen bu filmîn çeklmine özel itina gösterilmiştir. Fümin çekimine başlamak üzere oyuncular, Hitler'in. mabzeninde toplandıklann.da, o günleri yeniden yaşamışcasına bir huzurguzluk, bir ürperme hlssettiler. Teknik yardımcı olarak çekimde vazife gören yazarGerhardBOLT "Sanki zaman kaybolmuş YG ben tekrar mahzende Hitler ve onun arkadaşlan ile birlikte gibiydim." diye düşüncelerini açıklamıştır, Bilindiği gibi Gerhard BOLTolaylann görgü tanığı ve (Hitler'in Son On Günü) adlı kitabın da yazandır. (Artaı: 85) 4S0 Asuman ERKTTTLU ile Rıfkı SEVEN nışanlandılar. Sunar Salonu Üsküdar 181.1975 Yeni AJans: 83/448