Katalog

ÇEKIRDEKTEN ÇIKIP, DAL, BUDAK SALAN SORUN Kıbrıs sorunu, temelınde, Akdemz ın guneyındekı ada uzerınde 120 bm Turk Ue 480 bm Rum'un barış ıçınde bır arada yaşamalarım sağlayacak koşulların yaratılması »orunudur ve Turkiye, îngıltere, Yunanistan ve ıkı toplumun tcmsilcıleri 1959 yıhnda Zunh ve Londra'da goruserek bu koşullar uzerınde anlaşmaya varmıslar, uzun çaba sonucu hazırladıkları, tarıhm en uzun anayasası üe de koşuîlan kapsa>an bır rejımı 1960 yılında kurmuşlar ve Turkiye, İngıltere üe Yunanıstan da rejımi garantı etmışlerdır Fakat Yunanıstan camussuzca davranarak, Makanos ıle ısbırlığı halınde garanü ettıği rejımı yıktı. In giltere de kahbece davranarak, üsler uzerınde Makanoı ıle vardığı anlasma karşılığında, gorevını yapmaktan yan çızdı, Üç garantıcı arasıncfa namuslu dav ranan sadece Turkı\e ıdi fakat o da gorevınl japmaktan engellendı Bununla da yetınraıyerek bu olaydan 10 yı] kadar sonra Yunanıstan Ada'yı llhak etmıye kalktı ve Inglltere bır kez daha kalleş davranıp yan çiıerken, Turkıye mı.dahale etti Kıbrıs lorunu bunun uzenne dailandı, budaklandı, Ada'da ıkı toplumun vaşamasını aşarak Turkiye • Yunan ıhşkilerıni kapsayan ve ikı ulkeyı bır savaşm e«gıne kadar getiren mesele oldu. KIBRISTAKİ REJÎMİ TrRKİYE, İNGİLTERE \ E YTJN4NİSTAN MtŞLERDl. FAKAT YUNANİST4N ÖNCE GARANTt ETMAKARÎOS'LA İŞBİRLİGİ EDEREK TAN ÇİZDİ. ÜÇ GARANTİCİ GÖREVİNt TAPGARANTt ETTİG1 REJİMİ YIKTI. tNGlLTERE İSE ÜSLERİ İÇİN TAPT1GI PAZARLIK SONUNDA GÖREVİNİ ÎAPMAKT4N ARASINDA TEK NAA1USLÜ DAVRANAN TÜRKİYE'NİN İSE KINCA İNGİLTERE BİR KEZ DAHA ÎAN ÇİZDt. MASI ENGELLENDİ. 1* YIL SONRA İSE ÎUNANİSTAN ADA'TI İLHAKA KALANCAK BU KEZ TÜRKİTE MUDAHALE HAKKIN1 KULLANDI SORUN BUNCN ÜZERİNE DALLAND1, BODAKLAND1 VE TfRKİYE İLE ÎUNANls.TAN'1 SAVAŞIN EŞtGtNE KADAR GETtREN BİR MESELE OLDU. yesinin, vani Amenka, Sovye*İer, tngıltere, Fransa \ e Çm'ın, evet Çm'ın de katılmalarıvle top lanmasının onenW f'i sanılm.ştl Fakat resmen >apıhnca, onennın, daımi olmayan Konsey uyelennın de kat'lmalarmı ongorduğu anlaşılnıştır Dallar budaklanıyordu Kım ıö*l bu daımi olmayan Konsey uvelerı' Şunlardır' Avustralva, Avusturya, Kosta Rlka, Endonezya, Irak, Morıtanva Peru, Kamerurı ve Kenja Sovyetler Bırlıği, Kıbrıs ta Tjrklerle Rumlarıa bır arada nasıl jaşa>abıleceklerı konusunda bu uıkelere danısılmasını onerıyordu. Aslında asü hedef; kendısıne danışılması idi. Kendısi soz sahıol olsun dıye Çın'e bıle söz hakkı tanıyordu Çın ıse bu sırada Sovvet yonetıcilertni «Sosyal Emperyalızm» polıtıkası yürutmekle IUÇluyordu. hk Konseyınd» Turkıye'yi adını anarak Fransa run kmanması ıçın de Buyukelçı anlamı her neyse, «Fransa nın Bıı leşmış Mıl letlerdekı tutumlannın bazı pren sıplerden doğduğunu» soviedı Onerıyı Yunanıstan kabul etmış tır, fakat o da şarta bağ h. Konferans sadece ıcarar \er mekle kalmamalı kararlannı uygulayacak tedbırler almalıdır Sovvet onen'inı en ÇOK cıddıve a'an galıba Turkı ye olmusUır Haylı incelerneden sonra verılen yazılı uzun cevapta Turkiye nm «bırıncı an laşmaziığm başından berı Sovyetler Bırlığınce takınııan vapıcı tutumunu şukranla karşılarken, Kıbrıs sorununa çok sayıda devletlenn katılması yolundaki onerısını ıhtıyatla karşılamaktadır» denılmek'eaır Kabaca red değıl «ıhtıyatla karşılanıyor», ya n' nazıklıkle red Sovvet orerısı yürumezse Yunanıstan onen yı 17 eylulde toplanacak Genel Kurula goturecek. Yanı 140 kadar ulkenın meselev ele alması nı isteyecek ve bern de ıstedjğı karan çoğunlukla çıkarır, fakat bovle bır kararın en ufak degerı olamaz nlla savaşı içın hazırhklars girışmıştır. Fakat olçüsunü kaçırdığı ıçın oncelerı basarılı olan propaganda tepkı uyandırmaya başlamıştır Sovjetlerın mudaha lesı Yunanıstan ın NATO'dan askerleı mı çekmesı Sovyetlerle dost luk kurma şantajına başvurması, tepkıvı daha da sertleştırmıştır Turkıje de haklı davasını izah ıçın batıja ve doguja heyetler yoliamıştır. Bu konuda eskı hu liukumetle» ka%ıtsız kalmışlardı. Çın ıle dıplomatık ılışkı kurma mız Demırel'ce eleştırıldı. Oysa, Çın, Guvenlik Konseyinde vetoya sahıp bır ulkedır ve Makarıos Çın'ı zıyaretı ıhmal etmemışti Zavallı Ecevıt bu ko nularda oyle kotü bır mıras almıştır kı . Genlla sa\aşına gelınce, EOKA, şuphesız harekete geçecektır. Başka Rumları da ıçıne alsın dıye adını «Kıbns Kur tuluş Hareketme» değıştırmıştır. Vıetnam'ı omek aJacaknuş. Kıbns'takı durum Vietnam'a ben zemez. Vıetnam'da gerıl'acılar dı şarıdan beslerıyor Tark bölgesı ıçınde Türk halkı karşı gelece gınden faalıyet gosteremezler, dışandan sızmalarma da sınır muhafızları fırsat vermıyecektir. Bu vesıle ıle gerıüa savaşını icat "den Mao Tse Tung un bu konudakı sozü hatırlanmalıdır: «Halkın yardımından yoksun genllacı, sudan yoksun balığa ben zer » 7 günün ardından Prof. Ahmet Şükrü ESMER ABD BAŞKAVI ü E R U I t r O K U l \ fcN ÖNEMLİ SORfNU ENFLASTOV. (Alman Karikattlrü) Orada da kalnuyor Meseleye çare aramak lçln 11gllıler, Cenevre'de ıki kez toplandHar tlkinde anlaşmaya varmak umudu belirmlş ise de, ikı toplantı arasl Yunanıstan'ın tutum ve davramsı katıiaştıgın dan, goruşmeler sonuç vermemıj, bunalım daha da ağırlaşmıştır Bu aşamada Sovyetler, mudahale ederek Guvenlik Kon seyl uyelennın de katılacakları bır konferansta meselenin goruşulmesmi onerdı llk haberlerde, Konse' ın sadece 5 daimi ü Saraysız, FORD BEYAZ SARAYI BEĞENDl otomobılsiz Yardımcıiıga atandıği zaman Gerald Ford, 1976 seçımlprınrie Başkan adayı olmayacağını so^ lemıştı, fakat Başkan oldukUn sonra Beyaz Sarayı o kadar beğenmış olacaktır ki, geçen gun duzenledığı ılk basm korferan sında 1976'da aday olmak nıje tınde olduğunu anlatmıştır Roc kefeller'in de vardımcı adayı olup olmayacağı sorulunca Ford. çok iyi geçıneceklerini, yardımcısının dışiçlenndekj bılgısınden yarar lanacağını soylemıştır. Boylece 197B seçımlerlnde Cumhuriyet Panısmın Bajtan ve vardımcı adayları bellı olmuş demektır Foıd partısının sağ Rockefeller de Lıberal kolunda olduklanndan ıvı çıft olacakla"dır Ford, 1971 'den berı Bevaz Saraya ayak lan bastırılrravan zencı lıderleri nı Saravia kabul etmekle zencı oylannı kazanmaK çabasına gırışmış Vıptnam savasını onbınlere \aran asker kaça'îçılar içın af vasası çıkaracağını soylıyerek bu \o>da bır adm daha atmıştır Fakat adavlık ve ondan sonra seçim fconularında en çetın sınav enflâsyona çare ti'ilmaktır Ford barış toplantısında enflâsvon tçm tBıı numaralı duş man» dem:ş ve ulusu onurla savaşa cagırmışfır Ford ıçtenlıgi ıle se\gı ve guven kazanıyor, Nı xon'ın başaramadıgı ıs Nıxon ıçın ılgınç Dir soylentı de Başkan lıktan uzaklaştınlmamak ıçın asken darbe \apmak m\eti veva taraftarlannm gırısımıdır Dogru mu bılınmıvor ama Savunma Bakanı SchlesınRer buna karşı tertıp aldıgını soylemışür. Kim kabul, kim reddetti Sovvet önensını ne doğradan doğruya reddeden ne de doğrudan doğruya kabul eden olmadı. Amenka mcehyeceğınl bıldırdı, tngıltere tum ılgıliler kabul ederlerse kendısinı reddetmıyeceğını soyledı Pransa'nm kabul ettığı soylenmıştı, fakat Ankara'dakı Fransız Büyukelçısi Dışışlen Bakanı Turan GU neş'e, Fransa'mn boyle bır niyeti olmadığını belırtti Güven kalan Seiâsiye Propaganda ve gerillâ savaşlan Bu arada Yunanıstan, Kıbrıs'm dışmda propaganda savaşı surdürurken, Kıbrıs'ın ıçınde ge Asrın rekabeti: Mirage, Cobra çekişmesi • Fransızlara gört Cobra'lar henüz denenmemiş. Amerika'blar ise cMirage» uçaklarmın modası geçmiş olduğuna ve Fransu Hava Kınrvetlerinin bile bu uçaklan almadığına i$aret ediyorlar. Halen Avrupa'da silâh ticareti konusunda «Asnn rekabetı» dıye nıtelendınlen juçlu bır çekıçme surrnektedır. Kımı Avrupalı yetkılılere göre, bu çekismenın sonucu, aynı zamanda Avrupa uçak sanayıının de yazgısını belırîeyecekür. Son haftalarda 4 NATO ulkesJ B*lçıka, Norveç. Danimarka ve Hollanda artık modası geçen 550 tane (F1M) «Starfighter» uçağı yerıne yeni uçak alımı ıçın ginsunde bulunmuçlardır. ABD üe Fransa arasmdakı kıyasıya çekış,ma de boylece başlamıştır. AMERİKA LILARIN «COBRA»LAK1 •rinın ilk örnekleridır (prototip): Iddıaya gore bu uçaklar, eskı ve daha ağır olan uçaklardan hem teknik bakımdan ustun, hem de daha ucuzdur. Bu uçakların bedelı 56 milyon dolar civarındadır. Bu uçaklar halen Amerıka'da Edwards hava ussunde denenmektedır Deneme bıttıkten sonra ABD Hava Kuvvetlennin bu uçaklardan 600 tane sıpanş etmesı beklenmektedır oLLECEÛTN LCAG1 OLARAK MT bır mıktar «Mırage Fl» almaya karar vermlştır MİRAGE 1 LER HALEN DÜNYANIN bN 1LHLIKELI UÇAKLARI ARASINDA. ıle Danimarka ı«e gelecek yıl karar vereceklerdır Gene sızan haberlere gore. Dessault şırketı ıle her zaman yakın llışkıleri olan Belçıka Savunma Bakanlığı Parıs ın tekhfım redd"edememlştır. Öte yandan henuz kesın karar vermemiş olan Norveç'ın «Mirage» uçaklanm isteraedıği bıldinlmışÜr. Starfıghter uçağı vardır. Bonn hukumetı, bunlan Phantom uçakları ıle değıştırmeve başlaTIIŞ ve bu amaçla 200 tane Phantom sıparış etmıştır Bonn'urt ayrlca gelecekte 250 tane «hafif savaş uçağı» almak ıstedlğl bıldınlmıştır. B Alman;a bu noktada bır çıkmazın içıne duşmuştur. Bır vanda Fransız uçaklan olarak Avrupa uçak endustri'lnl destek eme l'teei vardır Öte vanda '^^ çogu teKnık u?manlar Amprıkar uçaklam ı n , Fransız uçaklar ndan daha ustun oldukları goruşundedırler. Bu çekışmecfe asıl kavbeden taraf ı<;e, kuskusuz NATO'dur. Çunku Varşova Paktı'nın tum <;ılahlannın standardıze olmasına karşı, NATO ulkelen halâ bu hedefe ulaşamamıştır ve gorunuşe gore daha uzun süre de ulaşamavacaktır İNTERNATİONAL HERALD TRİBUNE Bır garıp devrin başarmak yoluna çıkatı Etyopya ordusu radyo ıle çagıracak 150 eskı ydneticı yargıç ve toprak sarııbıni tutukladıktan. Imparatonın Muhafız Komutanlığını lâgvettikten, meşrutı ve laık bır devletın fcurulmasını ongoren bır anayasa hazırladıktan sonra şımdı de Imparator'un kendısıne donmua sarayını devletleştırerek fıalka mal etmış, otomobıluie ve parasına da el koymuştur. Imparator, kendısıne dokunulmasm dıya sımdıve kadar yapılanlara boyun egıyordu ve yakın akrabalannuı tutuklanmalanna bıle ses çıkarmad] fakat galıba gıdicidir. Bu arada tsler kanşıyor. Ulkenın resrnl dınl olan Kıptı Kılısesının Patrıkı Abuka Tewolos, 14iklığe karşı çıkmıs ve etrafına dındar koylülen topluyor. Bırliğı tehlıkeve düsuren bır gelısme de Entrea ayruncılarının harekete ?eçmelerıdır Bunlar Mu« lümandır ve Araplarca desteklenmektedır Konuğu Sımelya da toprak ısteklerı ıleri sürmektedır. Bu sonuncu gelışme Amerika tle Sovyetlert çatıştırabilır. Sovyetler Sımelya'yı destekleyip, sılâhlandırıyorlar Geçen ay Podgorny de Sımalya'yı zıyaret etmıştı Topraklannda Amerika'ya üs veren Habejistan da Washington'dan yardım görmektedır. Podgorny'nin zıyaretmden sonr» Sovyetler Sımelya'ya yemden Mıg uçaklan vermışler, Amerika'nın Etyopya'ya ağır tanklar verdıgı geçen hafta bıldırilmıştir. Bu bolgede de kazan kaynıyor. Dev sipariş 4 ulkenın 2 mıl>ar dolar (28 mJvar T L ) tutannda yeni uçak •lacakları anlaş'lmakUdır Bu yüklu mukaveleyı kapmak isteyen firketler de Ftanfiz DessaultBr^uet uçak jırke'ı ıle Amerıkan Northrop ve General Dynamıcs firmalandır. Muks\eleyi Dessault firmasmm karanması Fransa'ya hem malı hem de prerti] bakımIanndan bu>iık çıkar sağiayacaktır. Aynea Fransa. Avrupe uçak endüstnjının tems lcısi durumuna gelecek, vaşl' kıt«nra ABD ucaklanna olan bağunlılığı sona erecektır Sınav ve moda Franstrlar, ABD uçaklannm yeni olduklarını, sınav dan geçmemış ve denenmemiş bulunduklannı so\lemektedırler Amerıkalılar lse «Mıraçe» uçaklannın artık modası geçmı*. oldugunu lfade etmekte ve Fran sız Hava Kuvvetlerının bıle cMirage Fl M53» modellnı satın almadığ.na ışaret etmekte. dırler Aslında bu nokta Marcel Dessault'u da guç durumda bırakmıstır Fransız Hava K ıvvetlerl De«sault u bu durun nan kurtarmak ıçın «embol'k olarak Belçika'nuı eğilimi Bu arada NATO da sılahları standardlze etme kararına ra|men 4 NATO Ukesının değışık uçak alacaklan anlaşılmaktadır. Sızan haberlere gore 118 tane \enı uçak alacak olan Belçıkalılar «Mirage» uçaklarına me\'l etmektedırler 105 tane venı uçak alacak oldn Hollanda ıse ^menkin İF17Cobra» uçaklannı tercıh etmektedır Norveç Yeni bır devlet doğdu; Uzun görüşmelerden sonra, Gıne Bıssav ın bagımsızlığını tanıyan anlaşma, Cezair'de Por« tekız namına Dışışlen Bakanı Soares ve PAICE (Guıe ye Karaya Adaları Kurtulus Cephesı) adma Pedro Pıros tarafındaa ımzalanmıstır Aslmda Gıne Bıssav 100'den fazla Ulke tarafuıdan tanmmıs ve eeçen nafta Guvenlik Konseyı Gıne Bıssav" ın Bırleşmış Mılletlere Uye olmasını kabul etmıştır Genel kurul 17 Evlül'de toplandiğmda üyelık ıslemı tarnamlanacattır. Fakat Cezaır'de ımzalanan anlaşma, Verde adalannı kapsamıyor, adalann Federasyon çerçevesınde Gıne • Bıssau'a katılıp katılmayacagı plebısıtten sonra belli olacaktır Guıe Bıssau Portekız'm üç Afrıka sdmurgesı arasında en ktıçüftüdur 14 buı nul kare eenısliRind eve bır buçuk milyon nufuslu olan Gıne Bissau. dogal kavnaklarca da fakırdır Sımdı bagunsız olmak sırası Mozambık ve Angola'va gelmıştı* Her ı ö somurgenın verlılerı sabırsızlanıyor Portekıa sskerlen de savaştan kaçıvorlar. Fakat buralardakı bağımsızlık ışlemı çok daha karmasıkur. Bati ALmanya Batı Mmanvanın R00 tane Yenilgiden yenilgiye uğrayan Ingiltere, Osmanlı împaratorluğunu y ok etmeye and içiyor Türk İngilız ılışkılermin tarıhsel gelişimi DOĞAN AVCIOĞLU dediğı ıttihatçüar, iktidarda soz sahıbi olurlar Abdulhamlt, tngıltere'nin lmparatorlugu yıkma polıtıkası kar^ısında Aimanya>a yaklaşır. Bağdat hattına ızın verır lngiltere ıse, Osmanlı Imparatorluğunu peşkeş çekerek, Almanj a ve Turkıje'je karşı Rusya'vı kazanmaya ve Abdulhamit'in Rus Çarlığıyla dostluğunu boztnava koyulur Boğazlar ve tstanbul'u Ruslara vaad eder. Bu vetmeyınce, 25 ocak 1898'de Lord Salısburv îngıltere ve Rusya'nır» Yakın ve Uzak Doğu'da bır ıkte çalışmalarını Çın ve O>manlı Imparatorlukiannın nu fuz bolgelerıne avnlmaslnı onerir. Rusya yanaşmaz Kuzey Çin"! ele geçırme politıkasını surdurur. Îngıltere Turklenn hıııstıvan kırımı vaptıklan Iddıasıvla Makedonva sorununu korukler, Balkanlarda Avusturya ıle bırlikte bırınci derecede iddıalı olan Rusya'yı Uzak Doğu dan Balkanlara çekmeve çalısır Bu polıtıka, Rusya'nın Japonva'ya yenılgısme kadar başarılı olmaz Yenıle'den sonra Ru\a Balkanlara doner 31 ağustos 1907 Petersburg Arvtlaşmasıvla Rusya ve îngıltere, Asva'daki anlaşmazlıklanna son verırler îngıltere Kralı ıle Çarın 9 hazlran 1908 Reval gorusmesıvle tngılız Ru* dostlugu perçınlenır Bu do«tluk Osmanlı Imparatorlugunur paylasılması demektîr Abdulhamit'in usta denge polıtıkası artık etkisizliğe mahkumdur Abdülhamlt, tahttan fnriinlmevip iktidarda kalsa bıle, artık Makedonva'nm elden çıkmasını Doğu'da Ermenl avaklanmalarınm şıddetlen»e?inl ve împaratorluğun pavlaşılmasını enselleyemezdl. Ne var ki, 1908 temmuzunda Mesrutnet ilân edılir ve blr lüre sonra Abdulhamit tahttan lndırılir. Avrupa'nın «J9n Türkler» 4 ülkeye 4 tip uçak Geçen ma>ı$'ta yukarıda sörü eduen 4 NATO ülkesı, hangi uçaklan alacaklaruu kararlaştırmak ıçin aralannda ortak bır ko mıte kurmuşlardır. Bu komite Fransız «Mirage Fl, M53» uçaklarmın yanısıra iki Avrupa uçağını daha dikkate almı*tır. Bunlar Ingıli2 Fransız ortak yapımı olan «Jaguar» uçaklan ıle lsveç Saab fırması tarafından ınşa edılen «Viggaı» uçaklan ıdı. Ayrıca iki ABD fırması da rekabete katümıştır. Bunlar da General «Dynamıcs» Ue «Northrop» şırketleridır. «General Dynam:cs» şırketının >aptığı uçak «YFI6» uçağıdır. «Northrop> fırraası ise «YF17 Cobra» uçaklarmı yapmaktadır. lngüız \e tsveç uçaklan saf tiısı kalmca, ABD ve Fransız uçaklan arasında kıyasıya bır rekabet basldmıstır: Jön Türklerin tngiliz hayranlığı Millıyetçı Jon Türkler ve Ingılizler, «Kızıl Sultan» üân edılen Abdulharnıte karşı duşmanlıkta bırleşmektedırler Abduüıaraıfı destekleyen Almanya'ya soğukluk, Ingıltere'ye ise yakmlık duy maktadırlar Daha onemlısı, Jon Türkler Meşnıtıyetın ılâruyla bütün unsurlara tam eşıtlık ve kardeşlık saglanarak împaratorluğun kurtulacağına ınanmakta bu nedenle «mesrutıvetin ve oz eurlüSun vatanı» Inpltere'je hayranlık duymaktadırlar Ö?srurlukçu Ingıltere'nın ozgunukçu ımparatorluğa vakın dost olmasıru beklemektedırler. Mesrutıvetin ılânından sonra Istanbul'a selen veni Îngıltere Buvükelçısı Sır Gerard Lowt her. rıhtmıa avak basınca çılgın. ca sevınç eostenlerivle karşılanır Elçmın arabasını atlar verırıe halk çeker' însılızlerı hosnut etmek duşuncesıvle îngılız Bslgelerınde «çıleınlık derecesın de Ingılız vsnhsıdır» sozlenvle tarutılan Kıbnslı KSmıl Paşa Sadnâzamlığa çetinlır Gpzetecı Alı Kemal. <<Gerdunei sedaret fsadnâzam arabası) ile bırlikte îngılız do^luğu Bâbıâlıve gırmıçtır» dıye va^ar Inmlız Kralı mılletlerarası seleneklere aykın bıçımde. Kâmıl Paşa Sadarete «retinldı dıve Psdisahı kutlar Ne var kı. tneıltere coktan tmparatorlugun carçalanmasına karar verrnis, Türkive'nin sırtmdan Rus • tneilız ıttıfakını eerçeklestırmiştir. Ttirkıye'de mpjrutiyet ilân edıîdi dıve o pünîenn en guçlu emperyalıst devleti •nolıtıkasmı defıstirecek defıidır Üstelık fneiltere. ittıhatcı mıllıvetçıligi ve mesrutıyet Türkıve'TI güclendınr tcorku«îundadır. Nıtekım raesrutivetın ilânmdan daha bir hafta sonra 31 Temmuz 1908'de însriltere Dısişleri Bakanı Grer, Istanbul'dakı îngüiz elçisine kaygulannı yazar: «Ola ta Türkler gerçekten meş rutıyet kurar ve onu yaşatıp guçlendırırse, bunun sonuçları şımdıden hıç bırımızın kestıremıvecegı ölçude olur Bunun Mıstr'dakı etküeri muthış olur ve ta Hındıstan'da dahı kendrni duyurur Şundıye kadar muslüman uyruklanmiza daıma dıyebıldık kı dınlennın başkani (Halıfe) tarafmdan yonetılen ulkelerde şefkath olmayan bır ıstıbdat vardır. ovsa bızım istıbdatımız sefkatlıdır ve ıkı yonetımı karşılaştıran musluman uvruklarımu bunu çok kere ıtıraf etmışlerdır Fakat eğer şiradı Tıirkıve'de mecbs açıiırsa, Mı<iir'da mesrutıvpt ısteğı çok ruçlenecek ve bızım ona dırentne trucumüz azalacaktır.» da>ım> der Fakat ustün donanmaya ve 470 bın kı^üık kuvvete ragmen Boğazlarda Îngıltere ağır bır yenılgıje ugrarlar Irak cephesınde, İngilız kuvvetlerı Kut'ta kuşatüır ve başta General Townshend olmak uzere bırçok îngılız tutsak alınır Ingılızler, Turk kuvvetlerının ıkı kez Suvejş Kanalına saldırısma korku ıçınde tanık olurlar. Ingüızler, Ortadoğu'da 1917 jılına kadar savunmadadır, ancak o tanhten sonra butun kuvvetlerle saldınya geçebılırler îngıltere'nın 1917 baharındakı ıkı Gazze saldırısı puskurtulur. 1918 eylulunde Türk bırlıklerı General Dunstervılle kuvvetlerıni bozguna ugratarak Baku'vu alır. Kuzev tran'ı ışgal eder. Denizler yasalanamadı Denizlerin vasalanması İçin 21 Hazıranda Karakas'ta toplanan konferans geçen çarsamba gunu dagıl mıştır 148 Ulkenin 5000 bın delege ıle katıldığı konferansta 100 madde sSrüsülmus, fakat hıçbın uzennde anlaşmava vanlamamıştır. Anlaşmaya varılan tek madde anlasmava va r mdnın olaŞan olmadıgı ve gelecek vılın 17 Mart jrünü tekrar Cenevre de toplanılacağıdır. Top'antıda karasnlarınm genışlı&ı sahanlıklar denız diplerinln doŞal kavnaklarmui tsletılmesi. bogazlardan seçıt eıbi sorunlar ele alınmıs ve baytık çogunluğu fpskıl eden ?plısmekteki ülkelerle ge'ısmis ülkeler çatışmışlardır Olavın Ilemc v»nü Sovyetlerin eelışmıs ulkelenn vanında eelısmekte oları çoğunlukla Çatısmasıdır Karasulan olarak 12 mılin kabulüne aelısmıs ülkeler razıdırlar fakat gelişmekte olan Ülkeler 200 mil genışligınde direnivorlar eelişmişler 12 mil kara «iuvu dısında 188 mil de ekonomık kusaga razı olmuşlar fa•cat anlasma olamamıştır. «Elconomık ktısak» Içinde kiyılann >=ahır>l(»rinder baçka Ulkeler de arastırma var)acaklardı Gelısmekte olan ülkeler tüm denlz dırlerlnde arastırma yapmak ıcm ulu^Iararası blr flreutün tcurulmasını da önermlşler, fakat kpndilenni acık denizlenn sahıbi savan eelışmısler buna razı olmamışlardır. Enpn denizlerlo paylasılması kolay olmuyor. Tıuk Tngiliz savaşı îngıltere bu duşuncelerle Osmanlı Impaıatorluguru zajıflatma ve çoke:tme politıkasını surdurur Hatta Ittıhatçılarla bır kııvvct dcnemesıne gıren Kâmıl Pasa'nın sadrazamlıktan duşurulmesı uzenne patlak veren 31 Maıt avaklanmasında îngıltere Buyukelçılığı rol ovnar İngilız duşmanhğı kars ^ında îttıhatçılar, Alnıanlara vakmlaşırlar Dunva Savasına, îngıltere va Rusya' nın elınden îslâm dunyasını kurtarma umuduvla coşkunluk ıçınde gıreıler Cıhat ilân ederek, butun Mu^lumanlan îngıltere'ye karşı sılâlılı savaşa çağırırlar. Turk subavları yeılı ıhülâlcılerle bırlikte, lran, Kafkasva, Aiganıstan, Hındıstan, Mısır, Sudan, Libja ve hatta Habeşıstan içlermde gerılla savaşları duzenlerler Dunva Savasmda Turk savaşı Rus>a'yla iki >ılhk çatışma dışmda I ır Turk îngıhz savaşı olur. Turk orduları 1917 vılına kadar Irgıltere'jı yen^lgiden yenilgiye uğratırlar. Donanma BaVanı Churchill, Osmanlı Devletinın savaşa katılışından daha üç av önce ağustos 1114' te Yunan kara kuvvetlennn destsîıyle Bofazlarm işgalım ıster. «Dört haftada îstanbul' Ingilizlerin yok etme andı îngıltere, bu venılgıler üzerine, Tuık devletmı joketmeye and ıçer. Lloyd George anılarında bu tutumu ıçtenlıkle açıklar: «îngıltere Imparatorluğu içın, Turkıve ıle savaşın ozel bir onemi vaıdı Osmanlı Halıfesi, îslâm dijnja^ının başı ıdı ve îngıltere împaratorluğu ıçınde her^erden çok Musluman vardı Ayııca Turkıye tmparatorluşu denız yolları uzerınde bulıınuyordu Gıdış gelış volları ve Doğu'daki prestıjı hakımından Turklerın bıze savas ilân eder etmez >enılıp savgınhklarmı vıtırmelerı çok onemlı ıdı Turk ordtılannın uç sefer yılı hovunca biri arka arkava bir takım «avaşlarda yendikten sonra, ancak ezici savıda kuvvetleriınizle sonunda venilmiş olmalan, Doğululann kafasinda kotu bir izlenım bırakmıştır.» Ağır basla 4 NATO ulkesi lizerınde hemen her türlu baskı yapümıstır. Arnenkalılar gayet uygun kredı sartları öne surmüşler ve uçak lann NATO ulkelermde monte edılebıleeeğını belırtmişlerdjr. ABD avnca, Avrupa'nın Amerikan uçağı alması Ue, yaşlı kıtadaki ABD bırlıklenrun masraflarmın bir kısmının karsılanabileceğini de münasıp bır lısanla ıfade etmiştır Ayrıca iki taraf da kendı uçaklannm üstünlüğunu kanıtlamaV için çejitli iddialar ortsva stmıstır örnegln Fransa. «Mir»fe» uçaklarının 1980'lere kadar dayanabıleceğinı. bu tanhten sonra da Dessault'un «ACF» adh yeni uça&ının hazır olacağını o ne surmustur Türklere askerlik yasağı Bu nedenle Mondros Mutarekesınden sonra Turkı>e'yi işgal pden îngiltpre «umntlanmi Allah tan sonra tngiltere've b?iladım" dıven Sultan Vahdettin'm yakanjlarına aldîrnaz. Turkiye'yi dun (Devanu 7. Sarfada) Daha mı üstün? Fakat anlaşıldıjhna g5re. ABD uçaklan teknik bakımdan daha ustundur Gerek «TF1S» gerek ce «TF17» uçaklan venı orta\a atılın «hsfif *»va*j nçs|ı« teoriİNGİLÎZ KRALLIGININ GEDİKLİ DEVL1.T ADAMLARINDAN WİNSTON CHURCHtLL, BÎR GÜNDE ISTA^BUL ü ALABİLECEKLERİNÎ SANIYORDU»