Katalog

KOZA IAIINL1R1 O:»yl»r Belgeler Anılif dlslM NAZÎ ÎMPARATORHTGU'NTJJJ S ONTJ Berlln e liJc glrrn Soryet M u ^ ı l l ChuikoT»un Düny»jı ursan axulu3 TANR1LARIN VATANI ANADOLU T»anlar, Mezarlar Tt Büglnlertn yan C. W. CEKAM'ın Anadolumusu T» Hltltlar c*6m aalAttvn »rkeolojuc «eerl CIITI TX.. S3« Oenel Dsjıtun İSTANBUL B AT E 9 umhuriyet 51. yıl, sayı: 17968 Kurucusu: TUNUS NADİ 8 Ağustos 1974 Perşembe ATAT S0.~ 65 l&tt*mvm • ATATÜR»£Cıl'Jİ) 12.50 Ernle B«*dford J«arfcaroJ*liayrettin 15. "Fcroz AhnifedIttaıatve m a k k i 15. l EdE s RamsaurJpn Tcll»ler Kurt Steinhau3 Atatuı* Devd i Sosyolojisı İE. TÜRK YAZARLÂRJ Kemal Kemal Kemal ömer iZÎSÎ 2S. 25. 25. 20. TahirEsir Şehrhf Insanlan Tahır Esır Şehrın Mahpusu. Tahir Yol Ayrıım Seyiettin En'Guzel Hıkâyelsr S A N D E R Y A Y I N L A R I Osmanboy istenbul AP'nin dış politika uzmanı Senatörİnan'm Demirel'e karşı aday olması güç kazanıyor Kıbrıs AVKARA, (AN'KA) AP Bitlıs Senatoru Kâmuran tnan, dun AN'KA muhabırıyle yaptığı göruş mede, ekım kongresınde Genel Başkanlığa adaylığını koyacağı yolundakı haberlerı, «Bana bır gorev verilırse memnunıyeıle, şeref duyarak kabul ederim» dıyerek doğrulamış, Genel Başkan Demırel'm Kıbns konusundaki tutumunu, demeçlenni eleştırmiştir. AP Genel Başkam Demirel'in, Kıbns konusu üzerindekı rutumu ve demeçleri, partının çeşıtlt ksdemelerinde de hoşnutsuzluk ve yergılere yol açmaktadır. Eskı îzmır Beledıye Başkanı Osman Kibar da, dun bır gazetede yayımlanan yazısmda, Ecevıt'in tutumunu övnıüş, parti yoneticüerinın Kıbrıs konusundaki tutumlannı kınatnıştır. AP'nin ekim büyük kongreBinde, Genel Başkan Demirel'in karşısındakı en güçlü adayın Biths Senatörü Kâmuran Inan Olacağı anlaşümaktadır. Kâmuran tnan, dün ANKA muhabıriyle yaptığı görüşmede. adaylığını koyup koymayacağı yolundakl •oruyu şöyle cevaplamıştır: «Ben, belirli limit içerisinde kalmaktan hoşlanmayan bir politikacıyım. Memleketi en iyi yere götürecek boyutlar nereye uzanırsa, oraya kadar gıUnek lsterlm. Fakat ben. Türkıye'de çimdiye kadar alışılmış metodlarla ortaya »tılıp mücadele edemem. Ben bu tertlplere göre yetişmedim. Otel salonlanndakl gızlı toplanUlann, kulıslerin adamı değilım. Bana bir vazifs tevcıh edılirse memnuniyeUe, seref duyarak kabul ederim.» sek, 1lerde başımızı agrıtmayacak tek çozum, taksimdir. Ama, bugunkü dunya konjonkturü ıçınde, şu anda taksim imkansızdır. Geçıcı çözum lse coğrafi federasyon ve adada kuvvetlerin mevcudiyetinı kabul ettirmedir. Maalesef gayın Demirel, net bir çözüm ortaya koyamadı. Şahvari, tasavvuf edebiyatmda kaldılar. Uzun vadell çozum şekli takstme <3e bir tur(Deraım S». 7. Sü. 7 de) Güneş'in başkanlığında bugün Cenevre'ye gidecek heyette 2 Parlamenter, 2 Profesör, 4 Büyükelçi, 2 General var Armatörler Karamanlis'e 80 milyon bağışlarken Amerikan aleyhtarhğı yayılıyor.. Kosta DAPONTE (ATİNA'dan yazıyor) Apollonia Haul Müzık FMtivaline katılan Turk sanatçılarının çok iyi tanıdığl »1baylar cuntasının sanat «Empre laryosu» Yorgo tkonimldis bu kez havaya uvarak show programında bir de «Kıbrıs sarkısı* okumaya kalkı;ınca karakolluk (Deramı Sa. 7. Sü. 1 de) Bitlis Senatörü KIBRIS'TAKi TÜRK BiRLiKLERi FEDERASYON S i S T E M i iNANDIRICI BiR D Ü Z E Y E ULAŞIP. iŞLEMEYE BAŞLADIĞI ZAMAN ADA'DAN ÇEKiLECEK t. Kâmuran Inan, Kongre Demirel'in öncesinde güttüğünü iKiNCi BÖLÜM GÖRÜŞMELERi «KARANLIK VE HÜZÜN VERiCi» DiYE NiTELEYEN MAVROS; «ENOSiS MÜMKÜN DEĞiLSE, TAKSiM DE SÖZ KONUSU OLAMAZ» DEDi küçük hes«plar öne sürerek «Sayın Demirel konusunda ortaya net bir çözüm koyamadı, şahvari Türkiye'nin ana tezi: Coğrafi federasyon Cenevre göruşmelerinin İkirv ci bolumü bugün Turkıye saatı ile 20'de, birincisinde olduğu gıbi, Cenevre'deki BM Sarayında başiayacaktır. Goruşmelere, Turk, Yunan, Ingiliz Dışişleri Bakanlan, beraberlerindeki heyetler, Kıbrıs'taki Türk ve Rum toplumu liderleri ile BM Genel Sekreteri Kurt Waldheim katılacaktır. Bakanlar Kuru lu dün 6 saate yakın süren toplantısında, «Cenevre Konfer&n CUMHURtYET HABER MERKEZİ sır.da Kıbns'ın coğrafi temele dayanan iki otonom idareden oluşan bağımsız bir devlet statüsüne kavuşturulmasınm savunulmasını» kararlaştırmıştır. Dışişleri Bakanı Turan Guneş'in başkanlığmdaki 21 kişilik Türk heyeti, bu sabah Ankara'dın hareketle saat ll'de Istanbul üzerinden Cenevre'ye gidecektir. Yunanistan Dışişleri Bakanı Mavros, BBC'ye verdiği demecinde, «Bir iyi nlyet gdsterisi olarak Cenevre'ye gitmeyö karar verdiklerini» söylerken, lkind bölüm görüşmelerinl, «Karanlık ve huzün verici olarak» tanım tasavvuf edebiyatında kaldı» dedi lamıştır. Mavros, Türkiye'nin aynı şekilde iyi niyetle hareket etmesi halinde Yunanistan'ın Kıbrıs'taki bütün kuvvetlerini Rum Ulusal Muhafız Gücündeki subaylannı ve Yunan Birliğini peri çekmeye hazır olduğunu bildirmiş, Kıbns'ın geleceğini Kıbrıslıların belirlemesi gerektiğine işaret ederek, «EnosU mümkün değilse, taksim de sös konusu olamaz» demiştir. (Deramı Ss. 7, Sü. 3 de) RUMLAR YAÖMA VE ŞİDDET OLAYLARINI SÜRDÜRÜYOR Izzet R. YALIN LEFKOŞE Rum Ulusal Mu halız Gücu askerleriyle EOKA cılar, Cenevre deklarasyonu ve ateşkese rağmen Ada'nın çeşitlı bölgelerind'e Türklere karşı ınsanlık dışı uygulamalarını surdürmektedirler. Rumların kontrolundeki Türk bölgelerinde yağma hareketleri artmıştır. Bu arada, Rumların, TUrk bdlgelerinden ele geçirdikleri araba, buzdolabı ve çeşitli eşyalan Limasol limanına gelen Yunan vapurlarıyle Yunanıstan'a gonderdikleri saptanmıştır. Yağma edılen köylertn sayısı SO'yı aşmışur. 3 agustos akşâmı otomatik tüfek ateşi açılan Erenköy'le Yeşflırmak bölgeleri dırenmektedir. Adanın Bum kontrolünde bulunan Türk bdlgelerindekı Rumlar, Türklere «Hazırlanın bu akşam geleceğiz» şeklinde haberler gondererek tedirgınlık yaratmaktadırlar. Limasol'da 18'i yakümak, 32' si de yıkılmak suretıyle öU TUrJc evi nasara ugTatı'.mıştır. Bu a«v yının ber geçen gün arttığı Dildl rümektedir. Rum Ulusal Muhafız Gücü, açlıkla karşı karşıya kalan TürS köylenne 11 gürjdenben yiyecek gönderilmesinı önlemekteilr. Ba n ş Gücü katmdakl çaoaıaı sonuç vermemiş, ancak 34 yere /tyecek gönderilebilmıştir. b^nş Gücü, Türk toplumu iları ı?elerUerlnin, bu yerlerle temas korup dert ve çikâyetlerini saptamalan için yardımcı olmaktan sürsjtli o i ^ rak kaçınmaktadır. Bu arada B a n ş GücU oııtı&yesinde Türk kbylerine gönderilen Türk doktor ve vetenneriere Ruznlarca çeşitli güçlükıer çıkartılmakta, bunlardan bazılan yolla rından alıkonularak tehdıt altında sorguya çekilmektedir. Magosa kalesinde Türk mücahitlerinin liman tesislenno hakim bir noktayı ele geçırmesiyle sonuçlanan çatışma önceki akşam BM'nin müdahalesiyle durdurulmuştur. BM Barış Gücü, Rumların isteği üzerine Magosa'ya zırhlı araçlar gondermiştir. Bu birlik, Magosa limanının dışında ve Turk kuvvetlerinin ateş sahasl içinde mevzi almıçtır. köy dliştükten sonra esir abnan Rumların serbest bırakıldığı büdirilmiştir. Demirel: "Ada'da Türklere uygulanan zulüm Cenevre Konferansından daha önemlidir,, n s konusuadakl bır soruya ver diği cevapta, «Kıbnı'ta TurKiere karşı uygulanan Insanlık dısı hunharlık ve dnayetlerın sü rüp gitmesine daha fazla seyirci kahnamaz. Bu konu Banş Konferansından çok daha önem lidir. Ve konu adanın ttatüsünden çok daha önemll hale gel* mıstir» deratştır. Her seyden önce mezalımin durdurulmasının gerektiğinl da belirten Süleyman Demirel. «Ada'ya Kıbnslı Türklerin can va mal emnıyetinı korumak ve Anayasa düzeninl kurmak İçin müdahale edilmiştir. Buna raS men devlet radyolan her gün Türklere vapılan mezaliml ilân etmektedir» şeklinde konuşmustur. «Ulufe Dağıtmam..» LEFKOŞE DE LEDRAPALAS YAKININDA ANKARA, (Cnmhnriyet BOretiı) BaşkaRUMLAR, BtR BM ASKERİNİ ÖLDÜRDÜ. nı Adaiet Partısı Geneldür. KıbSüleyman Demirel AP içinde özellikle dıj politika konulanndaki uzmanugı ile etki yaratan ve son Kıbns olaylan karşısında, Genel Bagkan Demirel'e karşrt görüşleriyle ilgi toplayan Inan, föylt devam etmiştir: «Bana gelirlerse, söyl* derim. kendilerine: Ben böyle bir vazifeye sz veya başkalannın destcğiyle gelirsem kendimi hiç kim •eye karjı borçlu hissetmem, ulufe dağıtmam... Bu görüg de, TÛT kiye'de maalesef bugün için pek geçerli değil. Fakat bir gün bu Biyasal ahlâk, dürüstlük ölçülerine elbette gelinecektir. Şimdi •orunuzu sonuç olarak çöyle cevaplayayun: Ne konfirme, ne de red ediyorum. Böyle bir görev bana gelirse seref duyanm, ama kesin bir giriîimim d« henüz yok.» Kâmuran Inan, «AP'nin dı? poliüka konusundaki uzmanısmız. Sayın Demirel, konu üzerindeki gorüşlerini açıklar, demeçlerini verirken sizinle istişare etti mi?» forusunu şöyle cevaplamıştır: «Benimle son iki deklarasycm fizerinde temaslan oldu. Kendisine birinci ricam şu idi: Konunun milH hüviyetinin korunması için, iç politikaya asla âlet edilınemesL Ikinci telkininı ise şöyle olmujtur: Parlamentonun toplantıya çağınlması, bir referanduma açılması, millete danışılması, maa ltsef hükümet bu yolda girişimde bulunmadığı gibi, bizünkiler de çekindiler. Sanırun Sayın Demirerin korkusu, bu toplantının hükümet lehine bir gösteri teîkil edeceği ve AP Kongresi arifesinde yan meseleler çıkabileceği kor kusuydu. Böylesine küçuk heiaplar yüzünden, millet iradesine basvurulamadı. Bu büyük bir kavıpür.» înan, Kıbns sorununun çösümü konusunda Genel Başkan Demirel'e önerdıği, fakat Demirel ile ters duştüğü «çözum» anahzini de şöyle açıklamıştır: «Mevcut jartlan tahlil eder Ateşkes hattı Kıbrıs'ta ateşkes hattının belirlenmesi için Türk, Yunan, îngiliz ve BM temsilcileri arasında dün de göruşmeler yapılmıştır. Dunkü toplantıdan sonra uzmanlar, Lefkoşe çevresinde bir Inceleme gezısi yapmışlardır. Ajanslar, gorüşmelerin çok yavaş ilerlediğini, kesin sonuca varüamadlğını bildirmektedirler. Kıbnstaki Bumlar, kendi bölgelerindeki Türklere ınsanlık dışı davranışlannı sUrdUrürk.en, ateşkesi bozmamak tçin sabırla Türk Silâhlı Kuvvetleri ikmal çalışmalanna devam etmektedir. Fotoğrafta bir Türk şilebinin Gime'ye ındırdıgi araçlar bekliyen (THA) 185 savcı ile savcı yardımcısı yeni görevlere nakil ve tayin edildi ANKARA, (ANKA) 185 Cumhurıyet Savcısı, 4 Cunihuriyet Savcı Başyardımcısı ve Savcı Yardımcısı arasuıda yapılan tayin ve nakiller, Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüge gtnnıştır. Iisteye göre; Başsavcı Yardımcısı Ahmet Bülent Akmanlar Baş savcı Başyardımcılığına getirilmiştir. Istanbul Savcı Yardımcılan Ahmet Faık Gözenman Rize Savcılıgma, Cumhur Tosun Konya Savcılığına, Hulusi Yaacıoğlu Bakırköy Savcılığına atanmış lardır. Balıkesir Savcı Yardımcısı Feyyaz Oral Istanbul Savcı Yardımcüığına, Sandıklı Savcısı Tevfik Barut Üsküdar Savcılığına getirılmiştir. Aynca Elbistan Savcı Yardımcısı Yaşar Özarpak Izmir, Sinop Savcı Yardımcısı Berin Taşan Karşıyaka, Adaiet Müfettişi Özcan Bermek de Ankara C. Savcı Yardımcısı olmuşlardır. Celâlettin Tüfekçi'nin Emniyet Genel Müdürlüğüne atanması gerçekleşti Eski Valilerden Celâlettin Tüfekçi'nin Emniyet Genel MUdürluğüne getirilmesiyle ilgili kararname Cumhurbaşkam tarafından onaylanmıştır. Böylece bu göreve ilk kez polisten yetişen bir kişi getirilmiş olmaktadır. Van doğumlu 49 yaşında olan Tüfekçi, Polis Koleji'ni, daha sonra da SBF ve Hukuk Fakültesı'ni bitirmiş, mesleğe komiser muavini olarak Emniyet Genel Müdürlüğu'nde başlamıştır. Tüfekçi daha sonra Kaymakamlık kursunu bitirmiş, Pötürge, Çamardı, Gönen, Istanbul Fatih, Sankamış Kaymakamüklannda, Mülkiye ve Denizcilik Bankası Müfettişliklerinde ve Gıresun, Çanakkale ve Çorum Valiliklerinde bulunmuştur. Bır ara eski Işık Yüksek Okulu"nun Genel Sekreterliğini de yapan Tüfekçi, 1973 yılında Çorum Valiliğinden aynldığmdan beri Istanbul'da avukatlık yapmaktaydı. Çalışma Bakanı Sav, ^Meclis açıhnca ele alınacak ilk tasarı tşçi Emekli Kanunu tasarısı olacak55 dedi ANKARA Çalışma Bakanı Önder Sav, «Meclis açılır açılmaz, ele alacağımız ilk tasarı, Işçi Emekli Kanunu Tasarısı olacaktır» demiştir. tşçi emeklilerinin, lsteklerinı yakından büdiğini, durumlannın mutlaka ve mutlaka düzeltılmeğe muhtaç bulunduğunu belırten Çalışma Bakanı Önder Sav, Şekerİş Konseyınde yaptıfı konuşmada tasannın neden Meclis tatile gırmeden önce ele almma dığım da şöyle açıklamıstır: «Asgari ücret tartışmalan henuz bır sonuca bağlanmamıştı. O durumda ışçı emeklilerini ilgilen dıren bir ana kanunu Meclıss sevkedemeyiz. Şimdi asgari ücret sorunu halledilmiştir. tşçi emeklilerinin defişeıı nayat şartlarına uymalannı sağlayacak bır tasarıyı Meclise sevketmek olanağına kavuşmuş bulunuyoruz. Açık kalplılikle söyleyeyım; emekli işçilenn sorunu belki dört ay önce Meclise götürülebilirdi Ancak asgar! ücretlerin saptanması söz konusu idi. Emekli maaşlarının arttınlması da buna bağlıydı. Asgari ücretlenn saptanmasında ışçı ve işveren kesımleri kadar Türk malıyesinin de bassasiyetı vardı. Ülkenm tktısadl ve mall problemlen vardı, bütün bunlar bağdaştırılarak asgari ücret 40 lıra olarak saptandı. Bu durumda tasanyı, son ve uygun şeklini almadan Meclise se\'ketmegı düşünmeclik. Fakat önümüzdeki dönemde ilk sevkedecegimiz tasan bu olacaktır.» Bu köşeden ALTAN ÖYMEN Türkiye'nin Tanıtılması urizm va Tarutraa Bakanı Orhan Bırgıt'tn de basın toplantısı yaparaK açıkladığı gıbı dış basında Yunanistan lehine ve Turuye aleynındekı haberler ve yorumıar, gıttıkçe hızıanıyor. Daha oncekj yazıda da belırtmeye çahşmıştık. Xunanlüann bu ıste bu sere doğuştan, «Batı medenıyetırdn beşığu) ülkede yasarnantan doğan avantajlan var.. Ikıacı olarak da, tanımıa alanında bızdeo ÇOK daiıa ıyı çauşıyorlar. Bızdeki durum sudur: Adına «Tanıtma», «Enformasyonı. «Propaganda». ne denilirse denilsuı, bu ışierıe uğraşıp dış kamuoyunöa yankılar yapabıiecek bır teşkilât, bızde Turizm Bakanlığının adına bır «Tanıtnıa» kelımesi eklenerek, onun ıkıncı plandakı ek bır gorevi naline getirılmiştir. Bu «ek görevsı yürüten Basın Yayın Genel Muaürlügünün kadrolannda, yer yer konudan anlayan, lyıniyetll ve gayretlı arkadaşlara rastlanmaktaysa da, teşkılâtın genel manzarası şudur: Merkezde: Merkezdekl klâsik BasınYayın memuruntiD derdl «Paris Basın Müşavirlığının falanca kadrosinc» yer açılsa da, ben de oraya atansam..» dan ve avnca «Atanacağım kadro 'oçiin üosi değU de İki nin blrı ols<)..» dan ibarettir. Balü tuklan da vardır. Markezâe aldık T Türkiye'de bulunan Kıbrıs'h Türklerin yurtlarına nasıl dönecekleri açıklandı ADANA Kıbns Turk Yönetimi Ankara Temsılcilıği, Kıbns'ta oturan ve halen Türkiye' de bulunan Türklerin Kıbns'a gidebilmelen için açıklanan S maddeye gbre hareket etmeleri isfemektedir. AçiKianan duyurunun ilk maddesmde, banş harekâtmdan öturu Kıbns'a gidemeyıp, Türkiye'de bekliyen soydaşlarımızın Kıbns'a gidebilmeleri yetkilı ma kamlarca prensip ıtiban Üe kararlaştırümıştır ve duyuruda şovle denilmıştır: «• tlk planda ordumuzun kontrolündeki Lefkoşe, Girne ve Boğazbölge sınırlan İçinde oturan soydaşlanmiz sevk edilecek(Devamı Sa. 7, Sü. t de) , Rumlar. öldürdü Bu arada, Rum Ulusal Muhafız Gücü askerleri, Lefkoşe'de Ledrapalas çevresindeki TCrk mevzilerine yönelttikleri saldırılar sırasında bir Kanadaiı BM askerini sırtından vurarak öldürmüşlerdir. Barış Gücü yetkilileri, Kanada'lı askerin Rum lar tarafından öldürüldüğünü saptamıçlardır. Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kontrolünde olan Girne'nin yakınlarındaki Bellapais köyünde durumun normale dondüğü ve l a n parayla geçlnemeınektadirler. Ama, bunun sonucu şu olmaktadır: Parıs Basın Müşavirliğlnde o kadronun açılması ıçın, o kadrodakl adamırj başarısızlığınin ıspatı gereklıdir kl Merkeze alınsın... Yerıne atama olanağı çıksm» Bunun için de raesaının yarısı, Basın Yayın koridorlarındaki şu lâkırdılarla geçer: Efendim... Bakın gena Figaro'da Türkıye aleyhınde ne çıkmış.. Tabıı adam uyuyor .. Yazının özetinı oue gondermedı . Bız gazeteyi burada gördük. Halbukı Figaro'da o haberi yazan adam. bir hafta önce Ankara'da idi, onu trıradan yazıp teleksle geçmiştı.. Pans'tekı uyumuşsa, buradakj ondan oirkaç deıa daha uzun uyumuştu. Dışanda: Basın Xayının Paris'teki klâsik elemanıniD derdi de, orada mümkün olduğu kadar uzun kalmaktır. Bunun da çarestnl. merkezde yerıne rakip olanlara karfU yerine raklp olmayanlar "Meselâ Fransızca değıl de Almanca bilenler arasuıdan müttetik tutmakta bulur. Bu, «MUttefikoin pörevi. keadisinın falanca gazetede «yaymlattırdığıı: Türkive lehmdeki makaleyi, BakanlıS'n bUItenlne ge çirttınp. aynca Bakana dt «Efendim arkadaşunız colt (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de)