Katalog

Sahibi: Cumhurıyet Matbascılık ve Gazetecilık T.A.ş adına: NA/lMt \ ADI Genel Yayın Mıduru .... OKIAY KIKIROKE Sorumlu Yazı İşien Müdürü : BÜLENT DtKMENER Basan ve Vayan CL'MHl K l V t l M.Vl'BAAU1.İK ve GAZETECÎLtK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No. 3941 TELGRAF ve MEKTCP adresi: Cnmhnrıyel Teletonlar : 22 42 97 Istanbul Posta Kutusu: Istanbul No: 246 22 42 9(1 22 42 »« 22 42 98 22 42 99 Cumhuriyet BASIN ?™i AHLAK YASAS1NA ı »HHll t.IJKR 12 6 3 1 ABONE ve tl.ÂN Aylılt Aylık Avlık Avlık l ı ı r t • v> 360.18U. W). 30. * ur* dısı 630. 315. 157 50 52.50 B C R t» l. A R : ANKARA ATnrütU Sulvarı Veııeı Apı Yenısehiı ]>1 12 ' H '•• 12 »n 44 • J \11K Hallt Ziya Bulvarı No 65 Kat 3, Tel. 31230 • 2471JS. # Ü Ü N E Y tLLERî: K.Köprü 34. S. No. 40 • A D A N A . T L I . 1455U 13934 19731 Ba.s!ıx ıMaktu) i ve < >K\IB ıSantınıı) J. S a \ ı 4 n i. , o iantınıı) . > Ölünı Mevııd reşekkür (5 Santıml Ni^an Vik.'ıh Kvlenme OoSum S . Ölüm. Mevlıd. Teşekiiür 23 (5. S a n t ı m ) ... 15u 150 2U0 SAYISI 100 RUKUŞ Lef koşe havaalanını (BasUraıı ' katliâmı bize vuklemeye çayorlar» demıştir funan subaylarının ve sivîl ıhafız kuvvetlerinin hastane okulların damlarına makiı tüfekier ve hafıf toplar y ı 2 :larını v e buradan Türk asrlerıne ateş açtıklarını, bizim bunlara karşıhk vermek zoTia kaldığımızı söyleyen Bir. buralardaki R u m l a n n uya?nmızı da dikkate almadıkını belirtmiştir. iiı yabancı gazetecinin «Türk 1. Sayfada) Hükümeti olarak haıekâta bas larken oöyle Dir sonuç Dekliyor muydunuz'.'» şekiındeki sorusuna, •Dayandıkları kuvvet yıkılınca olacağı buydu» demiş, yabaneı gazetecılerın en kısa zamanda hava veya deniz yoluyla K ı b r ı s a ulaştırılacaklarını söylemiştir. Vabancı gazetecilerden bazılarının aşırı şekılde sinirli olduklarl v e bazı kasıth sorular s o r d u k l a n da gözden kaçmamıstır. silâhh Önemli bir ihtar Iıbrıs Bayrak Radyosu dün ,am «Çok önemli» kaydı ile bildiri yayıniamış, bazı Türk 'lerinin çevresindeki kuşatmn kaldırılmasını istemiştır. vrak Radyosunun bildirisi şöy ir: Aydoğan, eski adıyla Savrago. ve Yelye! köyleriyle diğer baTürk köylerine Rumlar tarafından saldırıldığı ve teslim olmaya zorlandiklan öğrenilmistir. Rum kuvveüeri bu köyler etrafındakj kuşatmay! derhal kaidırmadıkları takdirde, Türk S i lâhh Kuvvetlerinin müdahalesinin ezici ve insafsız olacağmı Rum halkına, Rum Millî Muhafız Ordusuna ve Birleşmiş Milletier B a n ş Gücüne ö n e m l e duyururuz.ıt ( Bijtmrafı 1 aayfarta ı Şisli, Büyükdere Caddesı TMT Han 4. katta bulunduğunu beiirtmıştir. Istanbul Beledıye Meclısi CHP grubu, ödeneklerinın tümünü vakıilara bağışlamış. tır. Öte yandan, Cumartesı gününden bu yana Çapa Kızılay Kan Mcrkezıne, çağrıda bulunulmanıasma rağmen gönüllü olarak kan veren 250 Istanbulludan 25U şişe kan toplanmıştır. Çapa Kızılay Kan Merkezi doktorlarından Orhan Gürcan, 3 gün içinde kan vermeye gelenler arasında 15 yaşındaki gençlerie 65 yaşındakı ıhtıyarların da bulunduğunu kaydetmiş. «Bu iftıhar edilecek bir durumdur» demiştır. Güngören halkı ve esnaiı da vakıflar için 14.565 lıra toplamıştır. Kuvvetiere Karamanlis hükümeti ( B a s t a r ı d 1. «avtadaı kan Karamanlis'in önünde yemin eden yeni kabmenjn belli olan üyelerı şunJardir: Başbakan Yardımcısı ve D . | işleri Bakanı Yorgi Mavros. Ekonomik Koordinasyon Bakanı Ksenofon Zolotas. İçişleri Bakanı Yorgi RaJlıs. Kültür İşleri Bakanı Konstantin Tstatsos. Adalet Bakanı Konstan'Jn Papakonstantinu. Eğitim Bakanı Nikola Lu'.os. Çahşma Bakanı C. Laska.n. Sosyal lşler Bakanı Andreas Kokevis. Kamu düzeni Bakanı Solon Ghikas. Enformasyon Bakanı Dim.triyos Lambrias. Savunma Bakanı Evangelos Averof. Yeni Yunan Bakanlar Kurulunun Uyelerinden pek çogunu eski politikacılar ve eski hükümet üyelerl teşkil etmektedir. Yeni kurulan K o n s t a n t m Karamanlis Hükümeti. dün yaptıgı ilk toplantısmda, Yunanistan'da. kı bütün siyasî tutuklular için genel af ilan etmiştir. Buna göre, bütün siyasî tutuklular salıverilecek ve Ege'de siyasi tutukluların sürgün yeri olan Yaros Adasındaki kamp da kapatılacaktır. ABD olumlu karşıladı Washington'dan gelen haberlere göre. Dışışlerl Bakar.ı Henrv Kifsinger. ABD'nin Yunanistan ve Kıbrıs'ta sivil yonetime dönülme«ini memnurv luk!a karşıladıeını söylemiştir ABD Senato.su Dışişleri Komisyonu üyelerine ıki saat süren bir «sabah kahvaltısı» sırasında Yunanistan, Türkive ve Kıbrıs taki selişmeler hakkında bilgı veren Kissinçer. daha sonra gazetecilere verriiği demeçte, «ABD Yunanistan'da dostlarımızdan kıırulu olan yeni h ü k ü m e t l e yakın v e rfo«tça ilijkiler kurmayı ümiîetmektedır» demiştir. Dışişleri Komisyonu Başkanı Arkansas Demokrat Senatörü J. W. Fulbright görüşmeden sonra gazetecilere eenel durumun m e m n u n l u k verici bir gelişme gösterdiğini v e gerçek bir çatısmanın ö n l e n m e k t e olduğunu söylemiştir. Türkiye'de seferberlik ı>an edıldıgı yaianlandı ANKARA Genelkurmay Ge nel Sekreterliği seferberlik ılân edildiği yolunda yerli ve yabancı basında görülen haberlerin yanlış olduğunu bildirmiîtir Bu konudaki açıklama aynen söyledir: <Bazı yerli ve yabancı yay:nlarda Türkiye'nin seferberük ilân ettiğine dair yanhş habeıler vnyınlandığı görülmektedir. Geçirdiğimiz günlerin güvenüğin takviyesini gercktiren şartları, bir kısım emniyet tedbirlerinn alınmasını ve bazı mahallerdeki birliklerin munzam ihtiyaçlannın karsılanmasını zaruri kılmıştır. Bu faaliyetler küçük çaplı ve mahdut emniyet tedbirlerinden ileri geçmemektedir.» (aa) Bu köşcdcn başlüdı... Cıddl mesele .. Ateş kes... Rum Radyosu... Bavrakın suskunluğu .. Bu ararta BBC Atına ağır bir vemlgıye uğradı diVe bir vorurr. vaptı . Biraz vürek ferahlatıcı ama. insanın Içıne kurt düşmesin bir kere.. Suriye'den l'ü.Kije've yü rüyerek »eçtim. Gümriik binasında radvo marşlar çalıyor.. ve herkesin vüzünd9 bayram sevinci . Pasaporta bskan DOİİS memuru harita üzerinde anlattı: Suralan artık bizde. Bu iş bitti artık. Tanam artık. Gümrük binasında uzun antenli bir rad yo devamlı açık. Her veri dinlivorlar. Ayrıca Adana'dan, Mersin'den gelen ziden oluyor Haberleri Güney limanlarımızdan da alı yorlar. Antakva, Iskenderun, Ada na. Mersin. Tarsus. Ulukışla. Koçhisar. Ankara... Sehir lerd* bayraklar.. yollarda traktörlerin Ustunde bayrak iar. Turklye'de herkesin y ü zünde haklılıgın ve hakk'.nı korumaktaki basannın (tu (Raştarah 1. «ayfadaı dedi. Türk oldufcumuzu öğrenince direkstyonu bırakm el çıromaya başladı... «Türk Türk» diye bağırıyordu. Gölgelığm altından bir gazete çıkarıp önümüze attı... Manşet: TUrkler ilerliyor... Bir K ı b n s haritası.. Üstünde Daraşüt resimlerl.. Gemi resimleri.. îki de başmakale.. Sonradan onlartn özetinı Anadolu Ajansı da vermiş... Ö>et!er1: TUrkler tamamen haklıdır O gece Türk sınırına Kadar bir îirab. buldum.. Bey rut'ta Suriye Sefareti vok... Geçiş vizesl LübnanSuriye sınınnda alınabilir mi, rivayetler çeşitli... Sabahın erken saatinde yola çıktık... Ne demek vize alamamak... Sınırdakt Suriyeli pollsler, ötekl bütün arabalan durdurtup Türk oasaportuna yol verdiler... Son radyo haberlerlnin «zetini Arapça, Fransızca, Türkçeyle kansık bir dille anlatmaya çalışarak... Ve yumruklarını sıkıp başarı dileklerini belirterek. Suriye'de ilerlerken arabanın radyo dalgaları arasından haber almaya çalışıyoruz. Kıbrıs'takı Bayrak Radyosuyla Rum Radyosu iyi işitiliyor... Bayrak Radyosu çok az laf söylüyor... Rum radyosu ise Rumca, Ingillzce ve TUrkçe «Rum zaferleri»nden bahsedlyor. O kadar bağırarak konuşuyor ki, vavaş yavaş şüphelenmeye başladım... Uç a k l a n düşürüyoruz diyorlar... Türkler teslim oluyor diyorlar... Bir ara denize dökme lafı bile etmeye başladUar... Bayrak'ta fazla ses vok... Arada bir anons yatnvor. tsimler okuyor... Su kişi un fabrikasma gitsin... Su kişi bizimle irtibat kursun diyor. Acaba... acaba ışler t e r s mi gitti Birşeyler mi oldu Mübalağalı da olsa, gerçekten bizim için tehlikeli bir durum mu var... Bir ara radyonun düğmesine Türkiye Radyosu takıldı... Ve haberlerin bir kısmı.. Ellm dügmede. gidip gelen sesi kaçırmamaya çalışıyorum: «Adalet Partisi Genel Baş kanı Süleyman Demirel ve Cumhuriyetçi Güven Partisi Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu, Başbakan Ecevit'le ..KarjUştüler. DemireT'.görüşm e â e n çıkârken gazetecilere. «ülkemlz çok ciddi bir mesele karşısındadır. Şu anda bir şey söyleyemem» dedi. Feyzioğlu d« «Olayl a n dikkatle izlemeye devam edeceğiz» d e d i . » Allah Allah... Başan... maşarı... İki gündür dünya. nın bir sürü gazetesinde görüp okuduklanmıza benzer bir şey yok... «Ülkemız çok ciddi bir mesele karşısında...» «Olaylan izlemeye...» Bir sttre sonra Arap Radyosu takıldı... Şoför dinleyip tercüme etti: «Ateş keş» k a r a n alınmiş... O iki demecin etkısi altında kafam iyice kötümser tslemeve Gazeteciler Cemiyeti Gazeteciler Cemiyeti, sansurün 66. kaldırılış yıld'önümu ile ödül kazanan gazeteciler onuruna düzenlenen v e iptal edilen törenin giderini içeren 20 bin lirayı dün Istanbul Valisi Namık Kemal Şentürk'e vermiştir. Cemiyet Başkanı Burhan Felek, TÜrk Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı ile Türk Donanma Vakfı arasında eşit olarak paylaştırılmak üzere verilen parayı teslim ederken, ı B u n u n , mütevazi ve basın camiasımn bu konudaki duşüncesine öncülük amacı taşiyan sembolik bir miktar olduğunu» söylemiştir. Türk Eczacılar Birliği 1. Bölge Istanbul Eczacı Odası da, Kıbrısa yardım kampanyası açmıştır. Birliğe bağlı olan lstanbul Eczacı Odası olarak ilâç sanayii, ecza deposu v e eczaneleri de b ü n y e s i n e alan geniş kapsamlı ilân ve para yardımı kampanyası sürdürülmektedir. Vakıflar Bankası Mensupları Sendikası da, Türk H a v a Kuvvetlerinl Güçlendirme Vakfı adına, Vakıflar B a n k a u Aksaray Ş u b e s i n d e 20/20027 numarada hesap açtırarak, 50 bin liralık bağışla yardım kampanyası nı başlatmıştır. Nixon da kutladı ABD Başkanı Nixon, Yunanistan Basbakanlığına atanan Kara manlise dün bir mesaj yollayarak kendisini kutlamıstır. Bu «r« da A B D Dışişleri Bakanlığı da kısa bir açıklamayla. Karamanlis'in Atina'ya dönüşünden duyulan memnuniyeti bildirmiştir. ABD Dışisleri Bakanlığı sözcüsü Robert Anderson'un açıklaması söyledir. .Atina'da yeni hükümeti memnunlukla karjıhyor ve bu hükümetle gerek ikili gerekse de NATO çerçevesinde çalısmayı bekliyoruz» demiştir. Olcay'ın uyarısı su arada Birleşmiş Milletier reniık Konseyi toplantısmda luşan Osman Olcay, adada jşkesin Türkiye tarafından ;ulduğu iddialarmı cevaplaş, Yunanistan'm son günlerde uğu gibi, bütün dünya ve kaoyunu kandırmaya çalıştığını, nan ve Rum askerlerinin adaçeiitli yerlerinde savunmasız rkleri katletmeye devam ettikni söylemiştir. Türk Silâhh Kuvvetlerine, kendilerine ateş açılmadlkça ateş a ç m a m a l a n için emir verildiğini hatırlatan Olcay, savunmasız Türk köylerınin BM b a n ş ku\Tfeti denetimine verilmesıni istemiştir. Kıbns ta Temsilcisl Zenon R o s 300 sides is« konuşmasında, Kıbns'meydana gelen hasarın fini kaydetmiştir. mılyon dolar civarında tahmu» Güneş (B»ştara(ı 1. s ı v f a d a ) cevaplandırılmasından sonra, 1960 anlasması uyarınca Adanın bağun sızlığının korunmasında garantör devletlerden biri olan Ingiltere, taraflara görüsme çağnsında bulunmus ve Türkiye bu çağrıya ilk olumlu cevabı veren ülk» olmustur. Türkiye'nin bu olumlu tutumu üzerine Kıbrıs barıs görüsmelerine salı günü baslanması öngörül düğü halde, Yunanistan'daki hükümet bunahmı ve yeni bir askeri darbe olasılığı, görüsmelenn çarsamba gününe bırakılmasına yol açmıs, bu arada Yunan cunta yönetiminin sivillere bırakılmasl kararı üzerine de, üçlü top lantınm yapılması ancak bugüne kalmıştır. Görüsmelere katılacak ülkelerin başkentlerinden dün akıamın geç saatlerinde yapılan açıklamalara göre, her üç ulkenın Dışişleri Bakanlaıı bugün Cenevre' de olacaklardır. Bu arada görüsmelerda böylesine gecikmeye yol »çan Yunanistan'ın, Cenevre'ye daha dün göreve baslamış olan Dışişleri Bakanı Yorgi Mavros'u göndereceği kesinleşmiştir. Londradan yapılan açıklamadı da, İngiltere Dışişleri Bakanı C»llaghan'ın bugün Cenevre'de olacağı belirtilmiştir. Londra'dan ge len diğer haberlere göre ise. İnKÜtere. göıüsmelerde herşeyden önce Kıbrıs'ta ateşkesin kesin'.inle sağlanması ve sürckliligi konusunda ısrarla duracaktır. Birleşmiş Milleüer'in Avrupa merkezi olan Cenevre'deki Millet ler Sarayında yapılacak alan barış gtihTşmelerine katılacak. Türk heyetinitt. ise, görüşmeler sırasın da, Türkiye'nin Adada giriştifi barış harekatı sırasında eristigi sonuçları hiç bir şekilde pazarlık konusu yapmayacağı öğrenilmiştir. Ankara'dan gelen haberlere göre, Türkiye banş harekatı ile sağladığı askeri olanakları Adada. her iki toplumun da tam bir güvenlik içinde yaşayabileceği ortamın gercekleştirümesine zorunlu bir koşul olarak görmektedir. Gözlemciler ne diyor? YunanLstan'daki siyasal gözlemciler son gelişmeleri aöyle yorumlamaktadırlar: «Cuntanin Kıbrıs'ta ba;arısızlığa uğreması, siyasal alandaki ma nevra gücünü kısıtlamif ve bunun üzerine Karamanlis'in (eti> rilmesi kararlaştırümıjtır. Bu karar cuntanin yeni olanaklar sağ lamasına yol açabilecektir. Burada bir ikilemden söz etanek mümkündür. Bir yandan Karamanlis'in. kuracagı hükümetin Türklerle K ı b n s hakkında anlaı maya varıbilmesi sansı cuntaya göre daha yüksektir. Fakat öte yandan, Karamanlis'in Cenevre Konferansmda, Kıbrıs'ta güçlü durumda bulunan Türklere fazla tavir vermek zorunda kalac»gını ve bu nedenden dolayı da, cuntanin geri plana çekilmesinin doğru olacağı düşünülmüştür. Bir çok batılı diplomat. cuntanin Karamanlis'e iktidarı devretmekle siyasal sahneden tamamen ç e kilmek niyetinde olmadıklarını ve perde arkasından Yunanistan'a müdahale etmek amacını güttük lerini ileri sürmektedir. Bu diplomatlara göre. cuntacılar ilerde ki günlerde Karamanlis'in Cenev re'de Türklere vermesi gerekecek büyük tavizleri ileri sürerek «Karamanlis YunanisUn'ı ve Kıbrıs'ı böyle sattı. diyerek yeniden iktidar sevdasma kapılabi :1 leceklerdir.. ~s' ruru... Barış Gücü arttırılıyor >t« y»ndan BM Genel Sekrete. Kurt W«Jdheim'in ! B » n ş Gücündeki k l ü n a çıkanlması KıbnsUki ukerlerln yolundakl istetine, Dsnimarka ve Finlandiya olumlu cevap vermişlerdır. Danimarka ve Fınlandıya'nın Ban ş GUcünde 200er kiştlik birlikleri bulunmaktadır. NATO'nun tutumu K ı b n s bunalımının sona ermesi üzerine dün bir basm toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri Joseph Luns, kendisinin ve NATO üyesi ülkelerin Atina'dakl son gelişmelerden çok memnun olduklarinı belirtmiştir. Luns gazetecilerin soruların» verdıgi cevaplarda, Karamanlis'in Başbakanlığa getırılmesınde iki NATO uyesj ülke olan Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerde gelışme olacagın» inandıgını da sözlerine e k l e m ı ş tir. 1 ölü 17 yaralı •t* y»ndan Birlefmif MilUtler bir sözcüsü, Kıbrıs'Uki Bir•niş Milletier Bar;< Gücünün en pazartesinden t u yaııa ver i kayıpların 1 ölü ve 17 yiraii ufunu bildirmijtir. iözcüye göre, ölüm olayı da kaza sonucu me/dana gelmiş, >rıslı Türlclerden birinin si'.ahı teslim alan bir Inyiliz askcrı. 1 silâhı bocaltmaya çalifirken di kendıni vurmuştur. ken 17 yaralıdan 10u Kanada'lıdır. Bunlardan biri yeniden görevi batına donmüştur. Geri kalan yaralılardjn biri Danimarkalı. biri Finli, ikisi, îngiliz, üçü de henüz uyruju te*pit edilemeyen kimselerdir. Teşekkür etti Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar, y u n ıçindekı ve yurt dışındakj vatandaş'ar ile kamu ve özel kuruluslann Genelkurmay Başkanlıgına ve birliklere yaptıkları çeşitli yardımlardan ötürll bir mesajla teşpkkür etmiştir. Öte yandan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semıh Sancar, Başbakan Bülent Ecevit'in K ı b n s harekatı sırasında Alay Komutanı Albay tbrahim Karaoğlanoğlu'nun şehit düşmesı nedeniyle gönderdigi taziyet mesajını cevaplandırmıştır. Orgeneral Sancar'ın mesajı şöyledir: «Yüce Türk ulusunun bir evlâdı ve kahraman SilAhlı Kuvvetlerimizin bir mensubu olan Alay Komutanı Albay İbrahim Karaoğlanoğlu'nun Girne harekatı sırasında şehitlik mertebesine ulaşması münasebetiyle gönderm i ş bulunduğunuz taziye telgrafı İçin şahsım ve Türk Silfthlı Kuvvetleri adına teşekkür eder, saygılar sunarım.» Ha^n Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Emin Alpkaya da Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına yapılan bagışlarla ilgılı olarak «Güçlü bir hava kuvvetlerine sahip olmak amacı ile sürdürülen bu atılıma yurttaşlanmızm gösterdigi ilgi, milH birlik ve beraberliK bilincinin en asil ve içten örnefcidir» demiş, gösterıî»n ilgiden ötürü şükranlannı sunmuşrur. Ecevit ( B a ı U r a f l 1. «avfada) ratle sağlayabilir» cevabmı vermiştır. Başbakan Bülent Ecevit, sözlerine şöyle devam etmistır: «Ben Kıbrıs'ta gıriştıgimiz ban ş narekâtının baslangıcında da söylemiştim. Şunv söylemıştım: ö y l e inanıyorum kı. bızım başlattığımız bu ıyi nıyetlı hareket, barış ve özgürlük uğnında, eşitlik uğrund» girıstigimız bu hareket, Yunanistan'da ve Kıbrish Rumlar arasında da demokrasiye dönüşün yolunu açabılır. B u u m u d u m u n gerçekleşme belirtıleri beni çok sevındinyor. Türklerin, Yunanlıların ve Adadakı Rum topıumunun demokratik ha yat içinde ilerlemelerı siyasi anlamda aynı dilı konuşarak daha yakın b ı r ışbirlıjji ve dostluk ilışkilerımızı kurmamızı Kolaylastıracaktir umudundavım Yunan Basbakanlığına atanan sayın Karamanlis tecrübeli bir devlet adamı olarak Türk • Yunan dostlugıma verdiğı değeri, bundan öncekj görev dönemleri sırasında göstermiştir. Bu da amutlarımı kuvvetlendirıcı öir etkendir.» Yoldan bir sapma yaparak gıttigim Mersın'de halk. subaylarımıza askerlenmiz» su tasıyor. Subavlanmu. erlerimlz. manevra ünlformalan içinde, görevlerini sosukkanlılıkla vurütüyorlar. Haberler. Ankara'da daha da iyi... Benl SuriyeTürkiye t r « sında şüpheye düşüren demeçlerin. senel hava icind» önemi olmadıgı anlaşıhyor. Cumlıurbaşkanımiîin dediftl (ribl. Türk milleti milli bJr mesele karsısındt fek bir bütün gibi hareket edebileceSini bütün dünvava e ö s termis bulunuvor Su. v t da bu parti liderinin kelfmelerini seeerken birtz d a h i açık olmasım dllemek. Mlki benim olay sırasındf d ı s a n . da kalmaktan doSan duvgusalhgımın s o n u c u ö n c e k i «ünkü Mecli* k o n u s m a l a n n m metlnıerini o kurken de e e n e bu havadan kurtulamadım. «Mal7eme tcsvbını da açıkla* « H e . deflerin nevdl? Nereye kadar uiastın?» «Ibl sorulan biraz erken buldum. Askerî ve 'iinlomdtik haşarı Kıbns'ta ve Yunanistan'da hükümetler devrildlkten. natta Yunantstan'da refim degisiklıii söz konusu olmaya basladıktan sonra o kadar açıklıga kavusuvor ki. şimdiük bu gflişmevi, birblrimize d a h i da kenetlenerek izlemek. bana daha dojtru gihi geldl. Neyse.. dedl|Hm gibi.. bunlar bir işi ters eıdip Türkiye'de asil vaşnnacak ?Unl#Tde vurt dışında «mahsur» kalan bir adamın d»nUs mrasındaki )Ik izlenimlert B u konuda asil hüküm verebılecek olanlar bir haftadır Türkive'den ayrılmamış o lanlar... Bu aynntılar bir yana... Türkiye ne züzel memleket. Ve ne ırüzel şey, şimdi tuttuk. Yunantsun'a bir d t demokrasi ihrac ediyoruz.. YUNAN CUNTASI (BfttUrsfı 1. Sayfada) iATO'nun 2o. yudönümu ıçın üksel'e gelen Türlt ve Vunan jbakanları arasında ikili sorun ı ele almak içln 25 Haairan'da Mlan zirve konferansımn çıkza girmesi Atına'dakl askert leticileri. «döniişü olmayan yola» sotartuştu. ]cevit ile cuntanin kukla Başcanı Andruçupuloa arasmdaki toplantıdan sonra izlediğimiz unatık gelişmeler herkese >kj ama ne yapmak lstıyor?» dedirtmişti. ierçekt«n de, Atina'daki gene lere danışarak Türk önerileri geri çeviren ve h e m uzlaşmaz, *n d e anlaşılmaz bir tutumda eten cunta temsilcilerinin niieri hıçbir ölçüye sığdınlama îından, ancak tehlikeli gelişıler beklenebilecegi aonucuna rıüyordu. î u arada Brüksel'de, hem de zı Yunan çevrelerinde «Bari rkler bizi bu çıkmazdan Xur »ınlar» d e m e y e bâşlayarüAr v ı ?aris't« de sürglindeki Yunan •asal çevrelerinde ayıu efilim• görülüyor, ancak Yunanisı'daki i ç bualımı ya bir Türk ınan çatışması, ya da Kıbrıs runu içinden çözüleceği tezi ılikeli bulunuyordu. 3 günlerde abartılmı? glbi görü n spekülâsyonlar, şöyle belirle Yunan soluna göre, cuntacır ulusal bir b u n a h m ı bahane erek v e halkı Türkiye'ye kar kışkırtarak içte v e dışta bir estij girişiminde bulunabiür. rneğin, «Kıbrıs'ta, ya da Ege•ki petrol anlaşmazlığında nta T ü r k i y e ' y e karşı puan plarsa, o zaman Yuar.nidis v e kadaşlarından bir daha kurlamayız» denüiyordu. Yunan solu, bu yöndeki kaylarında daha da ileri gıd'erek ndi başına böyle bir Türkınan bunalımını albaylâra ırşı kullanmak y o l l a n n ı da amaya başiamıştı. Yani, h e m ğ, h e m de sol ç e v r e l e r Yunistan'daki iç soruna çözüiin Türkiye veya Kıbrıs'tan çecegi görüşünde, ama ayn deflerde birleşiyorlardı. Bugünkü Le Monde gazetesln başyazısında belirtilen «Yunlıları Türkler kurtardı» yomu, bu durumu özetliyor. Karamanlis'in görüşleri, genellikle doğru çıkıyordu. Yunanistan'daki demokratik guçlerın Papandreu'nun arkasından yajılması sarayı güç duruma sok mu|, gailar yaptırmııu. B u arada 1963 64'deki Kıbrıs krizi de Türkiye'yle Yunanistan'ı bir sa vaşm e^iğine bile getirmiîti. Ar kasından politika alanındaki saray entrikaları. siyasal ortamı öy lesine ailak bullak etmiş, darbelere yolaçmıştı ki, sonunda Al baylann diktatörlüğü ile krallık da Yunanistan'dan kovulmuştu. Kuvvetli adaÎBf'"^ Yunsnlstan'da görevlı batılı dıplomatlara göre, bugün cuntacılar arasında asil kuvvetli adam Cumhurbaskam Gızikıs olmayıp, en çok s ö z hakkı bulunan Kuvvet ler Komutanı General Bonanos'dar. Bonanos'un, ABD Dısisleri Bakan Yardımcısı Sisco ile yapılan da dahil olmak Uzere, bUtü.ı topiantılara katıldıgı bıldirümektedır. Sorbonnea yazılış Bu arada Paris'te geçirdiği 11 yıl içinde Fransızca, Ingilizce öğ renen «tonla kitap okuyan. ve galeriyle müzelerin amstörü kesilen Karamanlis. Sorbonne Üniversitesine bile yazılmıştı. Trakya'daki Serez şehrinde avukathkla işe başlayan Karamanlis, dinleyici olarak Sorbonne'daki dergleri her gün izliyordu. Kaldı ki, Karamanlis, polıtika ya küserek Sarayla bozusarak Avrupaya sığınan ilk Yunan dev let adamı değildi. Büyük Venizelo« da 1930'larda Avrupa'ya gîl miş v e kurtarıcı olarak çagr1mayı beklemişti. Şimdi sıra Karamanlis"indi. Portekiz'deki darbeyi yapan subaylara benzetilen bu grup, ku rulacak milli birlik hükümetine 19fi7 cunta sonrası ortaya çıkan yeni yani karşı cuntacı siyasal güçlerin de temsil edilmesını ön«riyorlar. Kuşkusu/; bunlartn içinde solcular da var. Karamanlis'in şimdi eski parti•i olan ERE topluluğunun lideri olarak mı, yoksa partileriistü bir Bafbakan olarak mı kalacagı m e rak edıliyor. Partileriistü kalm a k niyetinde görünen Karamanlis, bir süre sonra umulan genel seçımlere belki de yeni bir siyasal topluluğun başında girecek. Belki üe Fransa'daki gibi bir y a n başkanlık rejimiyle Cumhurba?kanı olmak yolunu tutabilecektir. Kaçanlar ve dönenler Krallık rejimine Yunanistan'da son veren Albay Papadopulos yurt dısına kaçarken. sürgünda bulunan Kral Konstantm, Londra'da dün verdiği demeçte ülkesine döneceginden umutlu olduğunu söylemiıtir. 1967de yapılan faşist darbeyle birlikte Yunanistan'dan kaçanlar i»e birer ikiser yurtlarına dSnmeye başlamı;lardır. Bunlar arasında ünlü besteci Theodorakis de bulunmaktadır. Nitekim yıllardır çalınması yasaklanmıs bu lunan Theodorakis'in plâklan ar tık Yunan Silâhh Kuvvetleri rad yosunda bile çalınmaya başlamıştır. Yunanistan'a dönmeye hazırlananlar arasında .Topkapı» ve • Pazarları Asla» filmleriyle üne kavuşan kadın sinema oyuncusu Melina Mercuri de vardır. Ünlü sinema oyuncusu, Yunanistan' daki fasizme karşı verdiği müca dele sonunda Yunan vatandaşlığından da çıkartılmıs olarak sürgünde yaşıyordu. Hazırlıklar Kıbns sorununa bulunacak kesin ve genel geçerliği olan ç ö züm için hükümet tarafından Türk önerileri geliştirilmektedir. ö ğ r e n ı l d i ğ i n e göre, Bakanlar Ku ru!u içinde çeşitli alternatifleri saptamak üzere bır alt komisyon kurulmuştur. B u alt komisyonda Milli Savunma Bakanı Hasan Işık, Dışişleri Bakanı Turan Günes, Maliye Bakanı Deniz Baykal. Enerji ve Tabıi Kaynaklar Bakanı Cahit Kayra görev almışlardır. Barış görüşmelerinde ne gibi öneriler götüreceğımiz konusunda kesin bilgiler bulunmamakla birlikte Türkiye'nin Adadaki iki toplumtı da tam bir garanti altında ve barış içinde yaşatacak statünün federatif devlet» olduğu görüşünü savunacağı anlaşılmaktadır. N'itekim Dışıçleri Bakanı Turan Güneş'in iki gün önce yabancı basm mensuoları için düzenlediği basm toplantısındaki sözleri de bunu doğrulamaktadır. Güneş. « K ı b n s harekâtının sonuçları n e olacak'.'» şeklindeki bir soru üzertne. Adadaki iki a y n toplum gerçeğini dikkate almayan hiç bir hukuki düzenlemenin barışı getiremeyeceğini açıkça oıldirmiş, «Bu iki toplumun m e v c u d n e t i dikkate alınmadan kurulacak her düzen yıkılmaga mahkumdur. Devletin mevcudiyetı üzerinde iki topluma eşit haklar tanınmadığı sürece Kıbrıs, devamlı bir mücadele konusu olmaya devam edecektir» demlştir Earış görüsmelerinde «federatif devlet» ilkesinin savunulacağını gösteren beıırtilerden biri de. yine Dışişleri Bakanı Turan Güneş'in önceki çünkü TBMM toplantısmda, Kıbrısla Ugilı ola l a k hükümet programında yer alan görüştin değişmediğini hatırlatmasıdır. Hükümet programında, bilindigi gibi. «İki c e m a atten oluşan Kıbrıs'a Türk t o p lumunun eşit egemenlik statüsünü koruması ve devlet yönetiminde iki cemaat arasmda her yönü ile huzurlu bir işbirliğinin sağlanması için en isabetli ç ö züm şeklinin federatif bir s i s temde bulunacağına inanıyoruz» denilmektedir. Ecevit'in mesajı Korutürk (Baıtarafı t. »ayfada) «Türkiye'nin tarihinde ve Ortacfoğu'da hatta dünyan:n kaderinde çok kritik bir tarihi sayfayı, millet olarak şerefle çevirmiş bulunuyoruz. Cumhuriyet hükümeti ve Türk Silâhh Kuvvetleri, Türk milleti tümüyle bu şerefli «a\fanın yazıhşında tam bir ortaklık içindedir. B e n i m temerknim odur ki, inandığımız hürriyetçi demokratik parlamenter sistem içinde. bu şerefli sayfanın millet kalbinde, millet hatırasında zevkini v e tadını bu asil millete, bu davanın halline kadar olsun bütünüyle tattırmaya devam edebilmeküğimizdir. B e n i m h ü k ü m e t t e n , benim siy a s i partilerden, b ü t ü n vatandaşlardan b e k l e d i s i m husus, bu t e m a s ettiğim noktada. bugünün önemini takdirde birleşmeleridir. T ü r k i y e Cumhurfyeti b a n ş ç ı bir ülkedir. Kıbrıs'a taahhütlerini yerine getirmek v e bu taahhütlere bağlı olduğu için gitmiştir. Dünya bunu anlamıştır. Fakat kabul ettiğimiz ateşkes g ü n ü n d e n . Kıbrıs'ın yeni statüsünün imzasına kadar v e onun imzalanması tarihine kadar geçecek zaman içinde, d ü n y a y ı aleyhimize çevirecek pek çok gayretler sarfolunacağını beklemeliyiz. Fakat dünya bilmelidir ki hiçbir kimse, hiçbir d e v l e t Kıbrıs buhranı v e s i l e s i y l e , Türkiye üzerinden kendl çıkarını sağlamak için, Türkiye'yi oyuna getiremiyecektir. Bu hususta kimsenin bir hayale kapılmarr.asını t a v s i v e ediyorum.» Vlakos'un sözleri Bu arada Yunanistan'daki demokratik düzenin yıkıldığı günden beri Londra'da sürgün hayatı y a ş a y a n , Y u n a n i s t a n ' m ünlü gazetecilerinden Bayan Helen Vlakos da, Atina'daki son gelişmeler ve y e n i d e n demokratik düzene dönüş konusunda, «7 yıllık bir kâbusdan sanki yeni u y a n m ı ş gibi hissediyorum» 6*emiştir. 62 yaşındaki ü n l ü gazeteci, Yunanistan'daki gelişmeden kendisini haberdar e d e n m e s l e k d a ş l a r m a «Nasıl olur da sevinmem?» demiş, «Yunan basının artık özgür olduğunu» söylemiştir. Krai Konstantm 1967 sonrası sürgününü Roma' dan Londra'ya taşiyan 34 yaşındaki Kral Konstantin'in i s e bu değişikliklerden yararlanmak isteyip istemeyecegi de a y n bir merak konusu. Kral Konstantin'in önceki gün Ingiltere'deki devlet adam!arıyla sürekli göriişmelerini 19. yüzyılda Yunan sarayındaki İngilız entrikalarma benzeten demokratlar, İngiliz ve Yunan sarayları arasındaki akrabalığı da hatırlatarak sarayın yeniden dirilmesini veya diriltilTnesini istemiyoriar. Aslmda Karamanlis'in bugün iktidara getirihne biçimiyle 1955 de îlk kez Başbakanlığa getirilişi arasında pek büjük bir fark da yok. Kral Paul 1955'de Mareşal Papagos olünce Anayasa düzenine göre, çoğunluk partisi liderini Başbakanlığa getireceğine atlatmış, yerine Bayındırlık Bakanı olan Karamanlis'i «seçmişti». Bugün de kuşkusuz Amerikan yö neticilerinin yeşil ışıfı yakmalarıyla Yunan generallerinin çağ rısı üzerine 11 yıllık bir ayrılıktan sonra işbaşına dönüyordu. Karamanlis yedekte Ülkeyi 1955'ten 1963e kadar neten eski Başbakan Konsntin Karamanlis ise, kendisi11 yıldır Paris'te y e d e ğ e alıştı. 1960'larda Yunan sarayıyçatıştıktan sonra ve rfe say çevrelerinin desteklediği ıpandreucuların genel seçim"i kazanma?ı üzerine «küsen» aramanlis, Fran.«a'ya gelmişÜlkenin v e halkın psıkolo;ini çok iyi tanıyan bir poliacı olarak, sarayın işleri büstün kanştıracağını, Papandu'nun arkasmdaki güçlerle $a çıkamıyacağını, Kıbrıs sonunun da sarpa saracağını biormuş gibi, burada, «Ulusal iyük kurtarıcı» olarak ayaklana k a p a n a e a k l a n günü bekleeye başiamıştı. «İşkenceciler dışan!» Öte yandan Atina'da yeni Başbakan Konstantin Karamanlis'in kalmakta olduğu otelin ö n ü n d e toplanan Yunanlılar sürekli olarak, «Amerikalılar dışart», «işkencecileri cezal a n d ı n n » v e «siyasi tutukluları serbest bırakın» diye bağırmaktadır. Diğer taraftan, öfkeli grupların eski askerî liderlerin peşine düştüğü görülmektedir. Bunlardan biri olan S t i l y a o o s Pattakos, olayı görenlerin anlattıklarına göre, Atina'da bir garajdan otomobilini çıkarırken kendisini hırpalayan bir grubun elinden güçlükle 1açmıstır. «Faşistler» diye bağıran bir grup g e n ç rfe, bir jip dolusu askeri polise saldlrmış, gençlerin yumrukladıkları v e tekmeledikleri inzibatlan başka polis birlikleri kurtarmıştır. Sivil polislerin de saldırıya uğradıkları haber verilmektedir. BilinHiîi «ihi a«keri polis jivasi tutuklulara ışkence e t m e k l e suçlanmaktaydı. Ote yandan Başbakan Ecevit dün Yunanistan'da 7 yıl süren cuntalar yönetiminden sonra, üıkedek; siyasal bunahma son vermek üzere işbaşına getirilen eski devlet adamı Karamanlis'e bir kutlama mesajı yoilamıştır. Yeni Yunan Basbakanı Karamanlis'in p a r l a m e n t o d a gazetecilere bizzat okuduğu kutlama mesajmda Ecevit, «İki ulusun da parlak bir geleceğe doğru yürüyecegi yolu hazırlarken, geçmiş:n acı amlarını da kolayca gömebileceğinıizden eminim» demektedir. Karamanlis'in yeni Yunan hükümet üyeleriyle yaptıgı ilk toplantıdan önce gazetecilere okudugu kutlama mesajında, Ecevit, şunları yazmıştır: «Yunanistan Basbakanı olarak göreve başlamanızdan dolayı en sıcak duygulanmla sizi k u t l a n m . Bunun bölgemizde yeni bir özgürlük ve demokrasi çağirun basladığını gösterdiğine inanıyorum. Göreve başladığı günden beri, hükümetimin en samimî istegi, komşumuz ve müttefikimiz ile dostça bir diyalog ve her alanda işbirliğinin kurulması olmuştur. Türkiye ile Yunanistan arasınd a yakın ve sağhklı ilişkilerin dünya b a n ş ı ve her iki ülke açısından değerini bilen tecrübe. li bir devlet adamı olarak bu i s teğimize cevap vereceğinizi kuvvetle umuyorum. Daha önce görevde bulunduğunuz dönemlerde ülkelerimiz arasmda iyi ilişkilerin kurulması için yapmış olduğunuz unutulmaz katkılar bu u m u t l a n m ı doğrulamaktadır. İki ulusun da parlak bir geleceğe dogru yürüyeceği yolu hazırlarken, geçmişin acı amlarını gömebileceğirnizden eminim. Ülkenizin yararma girişeceğiniz çabalarınızda size her türlü başarıyı dilerim.» Ecevit'in kutlama mesajı yeni Yunan hükümetine yollanan ilk mesajlardan birisidir. KOCATEPE (Baştarafı 1. sayfada) mektedir. Aramalar neticesinde kurtarılan personel miktarının daha da artacağı ümit edümektedir. :?u ana kadar çoğu kurtarıîrrıiş olup, diğerlerinin aranmasına devam edilmektedir.» Öte yandan, Atina radyosunun 17 Türk uçağının düşürüldüğü hakkındaki haberin tamamen yalan olduğu açıklanmıştır. Genelkurmay Genel Sekreterliği Basın ve Halkla llişkiler Ş u besinin bu husustaki bildirisi ay nen şöyledir: «Yunan radyosu tarafından on yedi Türk uçağının düşürüldüğü bütün dünyaya duyurulmaga çalı şılmaktadır. Haber, diğer Yunan haberleri gibi yalandır, gerçekle ilişiği yoktur. K ı b n s barış harekatı esnasında, K ı b n s R u m uçaksavarlarının kesif ateşi sonucu iki uçak kayıptır.» «Türk Hükümeti tarafından tteşkesin kabul edildiğ: 22 temmuz 1974 günü saat 1* 00'den son ra. Türk Hava K u v v t l e r i kesif ve gözetleme görevleri dısında hiçbir taarruzi hava barekâtı icra etmemiştir.» Kocatepenin vasıflan Kıbrıs barış harekâtının ilk gününde kaybedilen «TCG K o catepe» destroyeri, donanmada hizmet gören aynı sıntftan bes destroyerden biridir. Deniz Kuvvetleri Komutanlığın m yayımladığı 1973 tarihli broşüre göre saatte 32.3 mil hız yapabilen «Kocatepe» 119.10 metre boyunda, 12.50 metre enindedir. İki adet çift namlulu 12.7'lik; top, altı tane Mk. 44 torpedo, denizaltılara karşı heock v e sualtı bombası ile teçhiz edilmiştir. Hava harekatı yok Kıbrıs'ta ateşkesten sonra hiç bir taarruzi hava harekâtmın ic ra edilmediği açıklanmıştır. Genelkurmay Genel Sekreterliği Basm ve Halkfe llişkiler Ş u besinin bu husustaki bildirisi ay nen şöyledir: ALTIN Cumhuriyet Reşat Hamit Aziz Napolyon 24 Ayar 22 Ayar 460. 670. 490. 430. 50f). 66. 60.50 465. 680. 500. 440. 520. 66.50 61. ;••••••••••••••••••••! Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir Hidrografî ve Oşinoçrafi Dairesi Başkanlıfından Bildirilmiştir. DENİZCİLERE VE HAVACILARA 86 SAYILI BİLDİRİ 6 ile 10 Ağustos 1974 tarihleri arasında 09.00 ile 17.00 »aatlerinde aşağıdaki noktaları birleştiren saha içinde seyretme, demirleme. avlanma ve bu sahanın 500 metreye kadar olan yüksekliği can ve mal emniyeti bakımından tehlikelidir. MARMARA DENİZİ İZMİT KÖRFEZt l'inci nokta: Enlemi 40 derece 44 dakika 10 saniye kuzey Boylamı 29 derece 46 dakika 21 saniye doğu 2'nci nokta: Enlemi 40 derece 44 dakika 3 sarviye kuzey R Boylamı 29 tferece 48 dakika 08 sanive doğu 3'üncü nokta: Enlemi 40 derece 43 dakika 4B saniye kuzey Boylamı 29 derece 48 dakika 08 saniye doğu 4'üncü nokta: Enlemi 40 derece 43 dakika 15 saniye kuzey Boylamı 29 derece 46 dakika 03 saniye doğu DE.MZCİLERE VE HAVACILARA ÖNEMLE DimjRULUR. Basm 19332 5962 Yunanistan (Baştarah L (arfsda) karios'un Kıbrıs'a ne zaman d ö neceği» sorusuna karşüık da "Bu başka bir konu, o kendisinin bileceği bir iş» demiştir. Bu arada Yunanistan'm Birl e ş m i ş Milletier k a r a n n ı da bütünüyle kabul ettiğini belirten Mavros. ayrıca «Bu kararm mad delerinden biri de adada anayasal düzenin yeniden kurulmasıdır. B u kararı kabul ettiğimize göre, Makarios'u adanın yasal Cumhurbaşkaru olarak tanıyoruz» demîstir. (DI$ HABERLER S E R V t S İ ) Ve bir telgraf ö t e yandan, Yunanistan'da askeri rejimin yerini sivil bir iktıdarın alması karannın ilânı üzerine Yunanistan'dan Başbakan Bülent Ecevit'e teşekkür telgrafl a n gelmeye başlamıştır. Bunlardan Kosta Safiris adını taşiyan birinde aynen töyle denilmektedir: «Diktatörlerden kurtulmuş bulunuyoruz. Bunda sizin direnm e payınız olduğunu yurtsever her Yunanlı bilmektedir. TürkYunan dostluğımun yeniden baslayacağına inanıyoruz.» 2501er Yunan generallerinin arkasında 250 Yunan subav grubunun bulunduğu da biliniyor. Kıbrıs bunahmı doruguna cıkarken. bır bildiri yayımlayan bu subaylar grubu, Atina cuntasını kınamışlar ve ulusal bir birlik hükümeti kurularak ti ayda s e c i m lere gidilmesini öneırnişler. bu amaçla Karamanlis'in hatta Kral Konstantin'in getirilmesini istemislerdi. TAKVİ M Temmuz Recep 5 Ruml Güne* 1390 Temmuz 12 Hlcrl 1M4 547 914 KLERİDES: «MAKARİOS SEÇİMLERE KATILABILİR» LEFKOŞE (Ajanslar) Kıbns'm geçici Cumhurbaskam Glafkos Klerides dün düzen lediği basm toplantısmda, bir kaç ay içinde yeni secimler düzenleneceğini ve Başpiskopos Makarios'un Cumhurbaşkanlı£a adavlığını koyabilec~ğinı Söylemiştir. ötı* fiündl 13 20 17 1? 23 23 344 Aktun Y»tsı tmsak 4.47 8.44 12 00 1 52 7.10 «•••••I