Katalog

CUMHTJRÎYET 18 Temmuz 1974 1967 / 68 lerde gene bu «avfada Denlz T<caretı \e U aştırmasını konu alan çeşıtu jazı arım zda ozelhkle Denlz Tıcaret Fılomuzun durumu ıle jakm gelecegıne degmlmış dış tıca ret ıli'kilenmız ve ekonomımızde denz ula$tırrrasnın \erı saptanmak î'tenmış ve gıaereK butun prob emlenn kesm bır gerçekte dugumlendıgı tekrar tekrar ıfade edılmıştı Gemı ıhtıjacı Llkemızın gen kalmışlığında dengeve uhşmaTiış bır ekonomının vattıgım ılen surerek. denız tıcaretmd» bır dt)num noktasındajız dı>orduk, guçlu bır denız tıcaret fılosuna sahıp o n assızın ekonomınız datma sakaf* kalacaktır. Anlatmak Istedlgınız denız tıcaretımuın var clmak ya da jeryuzunden sılınip yok olmak da\ ? 5 ıdır Bu va'ilardan bırl denız ve denlz islerivle uğasanların ı f ın butun çılesıne ragmen omur lerınce kerdılennı kurtaramadıkları bır he\ecan \e lçtenllkle şojle sona e'ivrrdu «Yedı demzde benek benek çıçekler gıbı serpılı genç bır f lo ıstijoruz Acele edelım» Kendı kendımizı eleştırmekte çok hırçın ve yık cı olmak ahşkanlığraızdan bır an ıçin vazgeçerek o gunlerden bu jana olup bıtenlere bır goz atıhnca ozet olarak şoyle bır t»blo ortaya çıkmactadırÇurumeve terkedılmış 40 50 vaşındakı getniler de dahıl olmak uzere 1967 nın Denlz Tıcaret Fllosu 640 000 DW tondu (1) Bugun Turk Tıcaret Fılosunun en bujuk por »ıvonu olan valnız DB Denız \aklı>atı T ^ Ş ' mi 58 paıçadakı toplam tonajı 870 000 DW tona •ula'tnıstır 1974 1980 vılları arasında bu fılo\a ka tılarak en az 13 parçada 50 800 D\V ton ııe valnız DB Denız Naklıyatı T A Ş ' e aıt 1 211 800 DWhk bır tonaja ulaşacaktır Bugun »o 6'sı >aş ortalaması 8 Mİın altındak gemılerden oluşan 15 mılvon tonluk genç bır Turk Fılo^u ekonomımızın aktıf unsuru hahne geımıştır Ozel sektor kontrol ve planlama'indakı urt ıçı ır=aatlar ve satın a'ınabılecek \enı ge mılerle bu fılonun 1980 e 2 000 000 tonun ustunde bır tonajla gıreceğı goruşu oldukça kuvveMıdır. Yalnız DB Denız Naklıjaü T A S nm 6 ge mıden oluşan 160 00 DW tonluk en eskısı 2 vaşında olan Bulk Carrıer '2i fılosu modem teknolojının butun yenılıklerını taşımaktadır Bunlardan Japon >apısı olan ıkı e? gemı halen dunya tahıl pıvasasının de\lermden olan kıracılar tarafmdan buvuk bır ılgı gormuş \e beherı 5 er ay sure ıçın kapatılmıştlr Denz ulaşımmda jeni enern kavraklan ve yenı yakıtlar bulma çareler pesmde koşan ulus lararası bılımsel çahşmalann s>on petrol K'izm den sonra busbutun aktualıte kazandıgı Dugunler de artık nukleer guçle ışlet'en denız tıcaret ge mılerınden soz edılmektedır U S M«ntıme Ad mmıstratıon yetkılılennden Mr Pnktı.'.n «Ame nkanın Rekabet Fılosu Nukleer Gemller Programı konusunda hazırlad ğı biı çalışma da 2000 yılına doğru yalnız Amerıkanın ..'00 den fa7la nukleer tıcaret gemısının çalışır durumda olacağı kesınlıkle belırtılmektedır Türkıye de denız tıcaret fılosunun ve denız tlcaretinin gelışmesınde bu olcude atılımlann meydana geldığını sojleyecek kad&r hayale kapır mamakls beraber gemı ve denızle ılgılı her olup bıtenı sevınç \e sevgı ı'e ızlej«=n bu goz ıçın bugto ülkemızde gerçe'Uen umıt verıci çok şey vardır Bıldığımiz Istinje Camıaltı ve Taştaza1* ter •anelerı dışmda îstanbul ve çevresınn adı bıln medik kuytu koşelerındekı mutevazl tezgahlarda omurgası atılan çeşıtlı tonajdafcı teknelenn her gu> bıraz daha behrlenıp vukaeliğı, vl)00 3o00 tonluk gemılerın 14/18 avda d.^rure ındınldığı günlerdeyız Anadolu ve onu kucaklayan denızlenn bu toprağın ekonomnınde mılâttan öncekı çağlardan bu vana hareketlı bır denız tıcaret bolgesı olmasının, tarıhsel gelışım içınde bilımsel analızını yapabilen denızcılerimızın gelecegıne bakmasını bılen bir nesıl yetışmıştır ülkemızde. Deniz Ticareti ve Limanlar Oktay SÖNMEZ KAPTAN Roma'mn en işlek ticaret volu Mare Nortrum, He'lenıstan Adalar \e Ionıa uygarlıgının pazar yerı Ege Venedık Bızans ve Pontuslulann tıcaret alanı olagelmış Karademz bugun de çevrelemektedır Turkıye'vı Artık bu topragın tnsanı onu çevreleyen denızlerı sulann altında gomulü servetlerlp bırliıtte değerlendırmekte ve denlze bır tabl at gutllı*ı o maktan ote br gözle bakmaktadır Bu gelışmeler paralelmde Kaboraı Kanunu nun ılânmdan bu yana deniz tıcaretımızın en onemlı olavı olarak 13 Mart 1969 da çıkanlan ve yumtülmesınden Malıye Bakanlıgınm sorumlu ol duğu 6/11513 savılı kararnameden kısaca soz etmPıtte favda goruyoruz Turk Parasmı Koruma Kanununa ek olarak çıVTTilan bu karamame navlun şeklmdekı dovız gıderlerînm azamı olçude kısılmasını ongormekte ve ülkemız dıs tıcaretmden denız ulaşımına yansıvın yük akımını mılll fılova kanalıze etmektedır Bazı çevrelenn surekh reaksıyonu ve memleketçı karann \ıpratılmasını amaçlayan karşı davranış ve gınşımlerıne rağmen, karamame uygulamasınm ıçmde va«adı*ımız be5incı yılında derledıjımi7 rakamlar ulkemızle ılgılı denız ta<uma1a rırın Turk Bayraklı gemılere voneltılmesınde bü yuk olçüde ba<«rıva ulaşıldıemı gostermektedtr. Aslmda ba<sta AmerıVa olmak Ü7ere Brezüya, Arjantın. Hindıstan, Seylan \e Fransa Ribı birçok ülkelerde de Hberalist dl$ tıcaret polıtıkası çızgisınde özelhkle denız ttcarst fılolan lcm bu tür koruma tedbırlerı ceşıtli kanun \e kararlar olarak uzun vıllardan neri vapılageipn b r uvgulamadır. Bu arada genç fılolar gelı$*ıren ucur~u dunya ülke'en de aynı tutumu izlemektedırler dustrısındeki ekonominin olçü>nne uvgun hız ve bıç.mae sarf'ıvanman gen kalmış lımanlarm açığmda beklejıp duruvorlarsa bu semıler «\uzen depo» olmaktan ılen bır anlam taşnamazlar. 20 000 Dw tonluk bır bulk carrıer'ın durdugu yerdekı gunluk harcamasımn 80 90 000 TL olduğu duşunulurse bu deyımde ulke yararlan bakımından ne acı bır gerçeğın yattığı kolayca anlaşılabılır Ülkeler arası ve okjanuslar aşın denız ulaşımında mal hareketlen artık bır tek gemıje }Uklenmi5 200'aOOOOO tonluk kutleleıin sırkulasyonudur Süveyş krızınden bu yana Cape Town yonlü bujuk bır sapmaja ugra^an dun\a denız tralığı \e denız ulaştırma ekonomısmm normal bır alternatıfı olarak ortaya çı^an buyuk nartıler şeklmdeKi u'aşım gemı tonajlarını da son 15 yıl içınde a>nı oranda \s *ı.zla gelış'ırmışt r Sadece Türi'iye'ye aonük denız trafıgınm en kaba çızgılerle yapılan yıllık portesınde ortalama idkamlarla 1000000 ton tahıl. 800 000 1000 000 ton demır cevhen, 1 > mılyon ton fosfat, 1,2 ırıh :n ton sentet'k gubre en onemlı kalemler olaran. gorunmekte Is tt enderun Demır Çelık Fabnkalarının uretıme bîşlaması nedenıj. le bu yıl ayrıca 1 000 U00 ton komurün de şımdılık ısmı kesınleşmemış dış ulkelerden deniz loluyla getırtılmesı planlanmış bulunmaktadır. Bujuk Kutle hareketıerı nıtelığmde olmı>an yurdumuzun tutun, fmdik, pamuk, dığer kuru jemışler gıbı d»şa donuk d"nız Tafıgıne konj oUn urunlen dışmda Türıcı\eden Mlda 350 000 ton kadar çeşıtlı bor tuzları 200 300 Ooo ton kıom 80 100 000 ton çınko kurçun ve dıger madenler dokme olsrak denız yolu>la dış ulkelere taşuunaKtadır (3) Duma bulk carrıer fılosu dratflan s*,15/18 W metre arasında değışen c 4iı ı ^o oöOOO, °« 43 ü 55/100 000 »« 17 sı 100 000 DW tonun tızemdekl gemılerden Turkıyenın ou ozellıktekı genv Iılo BU da draftlan 9 10 00 metre olan 2Û/30O0O DW arasındakı gemılerden olu^makcadır. 14) Bu nedenle dunyadakı bu t.p gemııermden ancak 'o 5'ı (DW ton olaraki ulkemizdekı hman larda ı? gorebılmektedır. Kısacası Umanlanmız, bugunkü durumları ıle kendJ •»errılerimızın ba7ilan da dahıl olmak üzere dünya fılosunun en çalışır durumdakı porsıyonuna dr&ft problemı vuzunden, bir anlamda kapalıdır örnegın, en bUyuk lımanlanmız olan Samsun, Istanbuı Mer sın, Zonguldak ve Trabzon a su çekınıı 9 00 met reyı geçen gemıler navıgasyon guvencesı ıle gırıp çıkamamaktadırlar. Draft, günumuzun gerçeklen açısından gerl kalmışlık ıçınaekı lımanlanmızdak* fızik olanax sızlıklardan yalnız bır tanesıdır Genellıkle buytik tonajda gemılerle \apılan «kömür.un operas jonuna sahne olan Zonguldak bovu 15s metreden buyuk gemıler ıçın artık lıman değıl, çu an da kuçuk gemılerın kuvrukta gunlerce sıra bekle dıkleri denız ulaştırması ile ılgısi kaımamıs bır bannak durumundadır Yılda 750 000 ton dokme fortat. 100 000 ton prit, 60/70 000 ton sulfınk asıtm Karadsniz'dekı tek gırış kapısı olan ıskele, Sams'^n'üakı mııyon lann yatınldığı Aîot Sanayıi T A Ş gübre fabnkasının jılın her mevsımınde doğal sartlara açık her türlu gu\enceaen yoKSui' ne dusünce ve cesaretle yapıldıgı anlaşılamıyan oır te«ıstır Buraaa memle^e ın beherı 100 mılyon TL na mal olan vemeiı gemıleıı anı o»r tır ına ıle karava g fne tenhıîesı ıcınde vukle'm boşaltabıl. mek ıçın ortalama 10 gun bekİTnes zorundadırlar Den z tıcaret s'stemı ıçuıde en onemlı ve eko nomık anlam tasr an ju'Ueme ve ooşaltma ı^lemınm hızı en buyuk lımanlanmız ıçın bıle vureıder acısıdır Orneğm m ü(Xl ton senîenk gub re Meısjıde İJ lo IsKenderun da 2U (K)ı ton ko mur ancak 20 2> gunde bojaltılabumektedır Ge mılerde beklıven malın Rullanı acan vere çekıl, mesı ıçm vagon ve dığer araçlar yeıennce bulun namamaK'a dıger vonden lıman çınae yer olmad'ğı ıçın gemının malı bırakm aitmesı çaresıne ae baş^urulamamaktadır Onemlı fabnkalar baraı \e copruıer termık sanTaller ?ıbı bu\UK vatırımlardan dogan derız ulaşımmda ornegın 3(1 4i ronluk tex bır parçanın gem den alınnasında ak» aımaz «tçluklerle karşılaşılmakta bu tur ooerasvorun va. pılabılecegı saMİı bırKaç hnıanımudaKi tesıs \e araçlannın vılın 2 3 avı onaıımda kaldıgı surev^ rastlaması ıle durum busbutun bır çıkmaza gırmektedır Yakın Gelecekte Ulaşım, anlamım ancak zamaı ınaa yapılmasıyle bulmak'a suıeklı ve uvumlu hareket dı yebılece"'mız bu temel kural nıç bır dugumlen meje, j'avaslamava \er vermemek'edır Bu s stem ıçuıde pervanesı donmeven g«mı ne denlı anlamsız ıse bır hmanda çalışnıavan vınç oturau ışçı, duıan vagon butun soıumıu ve ügılılenn uvkularım kaçııan şejler olmalıaır Oysa 1 manlar mi7da vavaşKma bıı vana tı kanma noktasına »elınmış ve bu durum uluslararası bır aktualıte seklıne donuşmuşluı Turtc Armatorler nın uvesı bulanduğu ruıkne'vı de kapsa\an denız trafıgı alanındakı taşımaları duzenleyen navlun konferanslaıı Istanbul lımanın. dakı tıkanıklık ve bekleme ıiskını karşılamak amacıyla bu lıman ıçın gemilere yuklenen malların navlunlanna •" ı 20 Congestınr, Surcharae» uvgulanmasın' kararla^tırmışlardır Bu HLSIAT 29 Ekım 1973 den bu vana vururruHecur Tarıhı bovunca dunvanın en ışlek tıcaret vol lanndan bın olagelmış \nadolu varımada«ının goklenn, uzann denız dıpleıının pa\.asıldıgı 21) yuzyı'da lımanları voızunden lışa açılmaması problemı ne oncelıkle bır çozum *etırmek bu u manları tıç beş turıstın eh erışi' mevs mlerde ko nakladıklan yat lımanlan bovuUaundan en kısa zamanda kurtarmak \olunda asın bu çalışmaja başlamak zorundayız Lımanlarımızın vakın geleckte tarih bncesl mınyatur oyuncak şehııler durumuna gelmemesını ongoren atılımlara derhal gırışmelıvız Önıl muzdekı on yıl içınde Iskenderur. a 200 000 ton komur yukujle gelen gemının en çok uç günde boşaltılmasmı saglnacak şekılde ornekıerı gunumüzde var olan dev sıte lımdnıarı bunların otonom çalışan yonetim biçimlennı de uıcelıyerek plan ve yatırunlanmızı saptamalmz Unutmamalıyız, denızlerde ekonomiK özgürlük artiK yalnız gemılerle degıl avnı zamanda Umanların yeterlılıgı olçusunde gerçeklesmektedır. (1) Dead Weight ton bir tonsj olçusudur. Gemının \akit, su, kumanva ve vedekle rinı de kapsamak uzere kaldırabilecefi maTİmum ağırlı|ı ıfade eder (2) Bulk Carrier özel olarak vriksek vfikleme / boşaltma kapasıtesinde dokme vük tafimak uzere vapılmış gemiler. (3) Akaryakıt, madenı vağ asıt fibi sıvi \dkler ile duzenli hat (hneı serrice) «ıfklinde çalıştınlan gemılerlf kfi^uk partilerde taşınan ithal ıhraç yüklen bu hesabm dışmda bırakılmıştır (4) Draft. Geminin su çekımi. başlangıçtan bugüne Güvence Yok DÜNYA TARİHİ Bir milyon kelıme tutan bir tarıh kitabını baştan sona okumak kolay değil. Ama 15 gunde 50 sayfa rahatca okunabılır. Bu, bır yılın sonunda, insanlığın 60 yuzyıllık macerasını sindıre sındire okumus ve butun ayrıntılarıyle oğrenmiş olmak demektir. Kendınızı ve yakınlarınızı genel kulturun temeli olan genel tarıh bılgısınden, evınızı ve kıtaplığınızı bır kaynak kıtaptan yoksun bırakmak ıstemezsenız, sız de bu eserle ilgıleneceksınız. Çağdısı Deniz Tıcaret Fılomuzun \e genel anlamda da ''enız tıcaretımızın son yıllardaki bu olumlu gorünumunu çızdıkten sonra denız ticareti endustnsındekı zıncırı meydana getıren ahm satım yuk hareketlen gemı ulasım gıbi bırbinne baglı halkaların en onemlisı «Lımanlanmi7»m hıç sevindırıci olmayan ve bıraz abartma ıle çaj dışı dıyebılecegımız durumuna gelınce sö^lenecek daha da çok şe vardır Lımar. sozcuğunun etımoloıık analızinde bıle bırçol: dılde valın şekli ıle «kapı» anlamına gelmesı boşuna değıldır Gerçekten de limanlar çağlar boyunca ülkelerın başka dunyalara. gıderek dUnvanm henüz tumıl bilinmezken ufuk çlzgısinin ötesıne açılan kapılan olagelmıştır Lıman bır Ulke toprağından alınan urunlsrın d'geı (ılke ınsan larına ulaştırılmak üzere \ola çııîtıgı denız tıcare tmır bır sıstem olarak mevdana getırdığı zıncıruı ilk halkasıdır Karmaşık avnnnlanna gırmeksızın ozetlıvecek olursak, den'zde ulaşım bır malın A'dan B've C <emısı ıle goturulmesı olmakla beraber malın A'da gemıve gırmesı \e B de «emıden ahnarak kul anılacagı yere teshm edılmesındeki akıcılığin ^aglanamaması tum sıstemının ışlevnşını etkıle\erek bır verde ışlemezhgıne neden olabilmektedir Gunumüzun en ılen teknolou ile vapılmış mo dern gemıleri bıle ulaştınlması gereken malların vuklenmesmi va da bu gemılerden antrepolara, dıger ulaşım araçlarına boşaltılmasmı denız en kaynak kitaplar amiı Cumhurıjet. 5780 Vefat Merhum Mumtaz Mıralay Ismaıl Hakkı beyın eşi merhum Sevım Aktek, Meral Agış, Mehlıka Keıelı, Hamıt Aktes ve Har.dan Tavıloğlu r.un sevgıll anneleri Ferıha Aktek, Şevhullah Agış, Rafet Tavıloglu ve Yu&uf Kefehnın kayınvaldeleri Hakkı, Cem Huseyın ve ^ehsjvar ın babaanne ve anneannelerı, Ayşe Şahının buvuk annesi Kandilli Kız Lısesı Emeklı öjretmenlennden GÜÇLÜ BİR YIMRÜK GİBÎ.. OKTAY AKBAL Evet Hayır unanistan'ın TaKtlklefî Üzerîhe Bugün Kıbrıs'ta, en az yirml beş yıldan ben süregelen bir oyun oynanmaktadır Bu oyun, Yunanıstan'ın, daıma Turkiye aleyhıne genişleme ve Turkıye'yt yer yuzünden kaldırma jolunda 153 yıldan beri başan ıle surdurdüğu ovunların sonuncusudur, fakat en sonuncusu değıldır Zıra, bu oyun başan ıle bitirildigi takdırde bunu başka oyunlar kovalayacaktır îsa'dan önce lkinci ve bırinci yüzyıllarda Roma împaratorluğunun Îsa'dan sonra dordüncü yuzyılda Doğu Roma împaratorluğunun boyunduruğuna gırmış olan Yunanıstan, 1453 yılında Turklerin Doğu Roma împaratorluğuna, yanı Bızansa son vermelen uzenne Turklerin boyunduruğu altına gırmıstır Bu boyunduruk altında da 380 vıl kadar yaşandıktan sonra bagımsızlığına kavuşmuştur Ve Yunanıstan, Türk boyunduruğundan kurtulduğu günden itibaren de daima Turkıve aleyhme genışlemevl dış polıtıkasmın temel taşı yapmış ve bunda başan da kazanmıştır On sekız asır sUre ile hep yabancı çızmesı altnda yaşamış olan bu ülke, 1832'de bağımsızlığına kavuştuktan sonra gınstığı genişleme hamlelerınde ne gıbı taktıklere baş vurarak başan kazanmıştır' îşte bu yazımızın konusunu bu husus teskıl edecektır Amacımız, son 153 yıl içindeki Türk Yunan ılışkılerinın bır ozetini vermek değıl, bu süre içındeki Yunan taktıklerinin bir ozetmi yapmaktır Boylece Yunan oyunlannı butün çıplaklıgı ıle sergılemeye çalışacak ve sdz konusu oyunlara bir kez daha gelmemenın vollarını araştıraca ğız Yunanlılar, Osmanlı yönetımlnde ıken zaman zaman ayaklanmaja teşebbüs etmislerdiT Fakat Imparatorluğun çok guçlü olduğu donemlerde bu avaklanmalar l.olavlıkla bastırılabılmiş, yanı ayaklanmalar bırbırlerınden av rı gıns mler halınde kalmıştır 1821 de bashvan avaklanma Ise bılınçlı ve sıstemlı bıçımde yonetılmış başarıva ulaştınlmıştır YUNANtSTAN, TÜRKÎYE'NİN BUNADMLI DöNEMLERİNİ KOLLAMAK VE DÜNYAMN SÎYASAL DURUMUNU YAKINDAN İZLEVEKEK DEĞERLENDIRMEK YOLUYLA TÜRKtYt YE KARŞI POLİTİKASINI SAPTAYAGELMİŞTiR „ leri yaşayacaksınız) dıyordu. Osmanlı imparatorluğunun ne bu eserlerden, ne yaklaşan ıhttlalder» haberı vardı Fakat, Egedeki butun adalara, Akdenızin ve Karadenizin bütun limanlarına yajılmış bulunan ve tıcari faalı>etleri dolayısiyîe Avrupacîaki butun fıkir akım» lanndan habcrdar olan, hatta çocuklarını Avrupa'da okutan Yunanlılar her şeyi yakından takıp edivorlardl Nıhavet, Voltaire'in yıllarr* önce haber verdiği thtılâl 1789 da geldı çattı 1789'da. lstıbdadın sembolu olan Bastil Hapıshanesi halk tarafmdan yıkıldı, 1792 yılında ilk Cumhurıyet llân edıldı Bu olajlara paralel olarak Istanbul'daki Fransız uyruklular da costerilerde bulunuvorlartfı örneğin Istanbul'danı Fransız tebaası Bastılın zaptı cu nu Bevoglu sokaklarında buvuk gosterıler vapmı^lar Cumhurivetin ılâr» edıldiği ^ıralarda bas lanna «kokard» denen ro7*tler takarak Bevoğlu sokaklsrırHa dola=mı«lar hatta Fran«ız BuvukelçılıSını basarak, kral 'araftan dı%e Buvukelçi Choıse vıl Gnuffier'vi kapı dışarı it> mışlardı Babıa'ı vonetıcı'eri bu go«tprılere kar=ı en ufak bır tepkı go«tPrmıv orlar eo'terırıler ıçm ıclennden belkı (delı gâv urlar) dıvorlardı Ni»ekım. devrın reı«ulkuttabı (rîı^ısleri bakanı) Rasıd efendive bu hallerın ne ^ıbı "=aVıncalar rfoSura1!'leceŞını anlatmava çalısan Avu'turva ve Pru<va elçilerıne koca O«manlının cevabı <U olÎ mustu (Rphev dnstum Devletı Allvve bır t=lam d°vlptırtlr B17 bu kokardava (kokartlara, v anı ro?etlere> itibnr ptmpvlî'terler'P ba«larına <ı?um kufe^ı en'inler, nıcm eiver«i7 deTTIPVI7 Kpnrl ni7i bevhude vo "ZEHRA AKTOK 16 Temmuz 1974 Ealı gunu Hakkın rahmetıne Kavuşmustur Cenazesi 18 Temmuz Perşembe gunu oğle namazmı muteakip Şişlı Camunden ahnarak, Ferıkoy mezarhğındakı, ebedı ıstırahatgahma tevdı edıleceKtır A İ L E S I (Cenajans / 656. 5791) <••!»• > «Makanos ölmüş» dedi yanımdakl. Elınde yıldırım baskı yapmış bır gazete Koca harflerle bıldınlıvordu haber Makarıos olmuş' Şoforun yamndakı «Iyı olmuş» devıverdı. Bır süre susruk Öbtir yanımdakl genç dayanamadı «Amca, Makarıos un olmesı bızım ıçın hıç de ıjı olmaz» dedı Işın aslını astarını kim bılıvor kı1 Makanos gıderse jeruıe kım gelır, Cunta nm adamı faşıstın bın' Önce Elen Cumhurıyetı, ardından da Enosis' Aklımdan hızlı duşünceler geçtı ABD atdında olma«:a Cunta bovle bır ışe kalkışamaz Herşev bırbinne bağlı, Kıbrıs haşhaş Ege sorunu Demokrası, faşızm, somurgecılık, bagımsız yaşama ıstegı Özgur olmak ya da olmamak Yıman Cuntası Yunan ulusunu almış boyunduruğuna Ne partı kalmış, ne düşunce özgurluğu' Tam faşıst bır yonetım. Hem de asker faşızmı' En acımasızı, en ka'ısı, en koklusü Bılırsınız az gelışmış ülkelerde kolay kolay yıkılmaz askeri façızm vonetımı Karşısına çıkacak başka orgut yoktur. Olsa Olsa bır savaşla yıkıhr Hem uzakta da degıldır savaş Kendılen aranırlar, kendılen yaratırlar savaş havasım Kanlı bır duzendır faşızm, kan dokmev* dayanır Sonra da kendi doktuğu kanın içınde boğulur gıder Şoforun yamndakı adam başladı Makarios'a en ağır sdzlerle saldırmaya Alısmışız, boyle ezberletmışler bıze, nıce meydan mıtinglen, nice soylevler hep bu klişelerle doluydu «Kızıl papaz Makanos» «kouiünıst papaz», «sakalının her telmden kan damlayan adam » Bdyle bır Türklük düşmanı blmüşse üzulmek gelır mi elden' Bır Türk düşmanı daha kalktı jeryüzunden1 Tann venr boylelerinln cezasını' Bu gibi düşüncelerle oyalandı bır süre öndekı adam Genç bırden parladı «Amca senın kafan gende kalmış Makanos'dan beter bunlar1 Kıbnsı Yunanıstan'a bağlajacaklar Nıyetleri bu Makarlos'tu karşılarına çıkan Hep Amerıkan oyunu Sen kalkmış Tann düşmanlanmızm cezasını venr diyorsun hfilft'» Cağaloğlu'na gelmıştik, indim Bır gazete aldım kara mansetli Makarios olmuş dıyordu Sonradan oğrendık, ölmemış Akşam vapurda Makarıosun yaşamakta oluşunu duyup sevınenlere rastladım Bır guvencejdı papazın yaşaması Cuntacılann Enosıs'lerını onleyen bır engel Cuntanın oyununu bozacak bır kışı Bağımsız Kıbns devleti Türkıye'nin destekledığı, tuttugu bır gorustu. Çımdıye kadar bulunabılmiş olanlann en ıyısı Konuşulanlan dınledım tsmet Paşa'nm Başbakanlığı sırasındakı savaş tehlıkesı hatırlanıyordu Bın «O gün adaja çıkarma vapsaydık bu sorun ortadan kalkmıştı» divordu Soylentıler vardı sozde Amerıkahlar da beklemişler Türk ordusurun adaya çıkıp işı kokunden halletmesmı Sonra Altıncı fıloyu gondprmışler, derken Johnson mektup yazmış, iş çıkmaza gırmış» Neler de bılıjor halkımız' Butun bunlar kendı 1aralannda konuştukları şevler' Halkımız nerden nereye gelmış Dunja polıtıkasında donen dolapları, ovnanan oyunları anlıyor, gorujor, jerınde. sağlam teşhısler koyuyor Ters rorumlar yapanlan da açık açık uvanyor Bugun Turk ulusu, nasıl bır dunvada yaşadığını anlamıştır Yalnız bır ulustur Turk ulusu Du<=manlan çoktur Bunca vıl dost dost dı>e benımsedığı kışılenn ılk fıısatta kuyusunu kazdıklannı gormustur Korukorüne bır yana bağlanmak kendını başkaları ıçm harcamak uluslan sonunda yalnız bırakır Sen gıt Kore'de çarpış sen gıt NATO'nun bekçısl ol sen gıt varını yogunu «ozgür dunya» adına seferber et sen Sılah elde bekle Batı uygarlıgının sınırlsrını' Sonra en doğal hakk nı savunurken karşına dıkılsınleı1 ınli ufaklı Sana sılah vemejız sana jardımı keserız, şunu ekersın bunu ekemezsın1 desınler Thucvdıdısın dedıgı gibı «Bundan bojle zor durumda oldukları zaman yardımlarma koşmak zorunda kalacağımız, ama dara duşersek kendılennden yardım goremeyeceğımız dostlardan kaçınalım » Kıbrıs tası faşıst darbecıler mı ustun çıkar yoksa Makarios'un bağımsız Kıbrıs Cumhurıyetmden vana olanlar mı? Sımdıhk durum karışıkür Amerıka kımden yanajsa o yan agır basacak Bu olaydan ders almamız gerekir. Dostlarımızı ıyı i r nıyalım Haklarımızı da ona buna danışmadan kımseden yardım beklemeden savunalım Özel çpkışmelen bır bır jana blrakarak, guçlu bır vumruk hatınde Lııtünleşerek DtŞ TABtBt ı Vehbi BELGİL nufusu olan bır ulusun bajarı nedenlerının bellı başlıları bunlardır Bugun de 8 mılyon nufuslu fakır bır Yunanıstanın kendısınden 5 mısh kalabalık bır ulkeye, ordusu dundık ayakta ve uyanık bır Turkıje'je kafa tutabılme kus tahhgını ve cesaretını kendısmde bulabılmesmın nedenlen de bunlardır. aına, Katerina, Türkiye'deki Yunan tebaastnı hımaye hakkuu Rusyaya veren bır madde koydurdu Bu madde, sonradan, Yunanlıların her bahse konu olusunda Rusj a ya, Osmanlı tmparatorluğunun ıçişlerıne karışma yetkısı verıyordu Bu madde, son olarak, Rusyanm Makamatı Mukaddese meselesıne müdahalesıne ve Kınm Harbınde Rusyanın jenı'glsme jol açmiştır Yunanlılar, mıllı emellennm gerçekleşmesınde, bojlece en buyük yardımcıyı bulmuş olu>orlardı Katerina, 1786 yılında Yunanlılan bır kere daha avaklanmaya teşvık etti ıse de ılk gmşımden ağızlan janmış olan Peloponezlıler, bu ıkıncı teşvıke fazla ıtıbar gostermedıler Buna karşılık, ıkıncı ısjan Epırdekı Sulı şehnnde başgosterdı Fakat, bu isjan da, Yanja valısı Tepedelenlı Ali Paşa tarafmdan bastınldı Çok Acı Bir Kayıp Balıkesır eşrafmdan Hasan HUseyın kızı eski Balıkesır Mılletvekıllerınden merhum Pertev Etçıoğlu'nun annesi, Ayten Etçıoğıu'nun kavınvalıdesı Can ve Cem Kok'ün anneannesı, Melıh Etçıoğlu'nun babaannesi, Hatice Mihriye Etcioglu vefat etmıştır Cenazesi 18 7 1974 perşembe günü Hacıbayram Camnnde kılınacak feğle namazmı müteakıp Asri Mezarlıkta toprağa verüecektır. Duyumlur KIZI, OCLU, GELtNt \e TORUNHRI İlk Bağımsızlık Çabalan Modem tarıhçıler, modern Yunanıstan'ın tanhını 1770 ajaklanmasıvle başlaünakta hemen heıren ıttıfak halındedırler Turkıve o sırada Ruslarla savaş halınde bulunujordu (1768 1774 Savaşı) Delı Petronun çarlıgı sırasında (1682 1725) bajlatılan Rus Doğu polıtıkası Ikıncı Katerınanın çarıçelıgı zamanında (1762 1796) son bıçımını almıştı Kateri na >alnızca Ru^va'nm Karadenıze ınmdsını amaçlamakla yetmmı>or, Osmanlı Imparatorluğunu jıkarak, verıne, bır Rus pren*ının vonetımı altında bır (Balkan İmparatorluğu) kurmak ıstı>ordu Bu amacına ulaşmak ıçm de, eskı Bızans tmparatorluğu uzerınde Yunanlıların «tarıhsel hakları» olduğunu one suruvordu Daha 1763 >ıhndan itibaren, Çarıçenın ajanlan Balkanları baştan başa dolaşarak Yunan zengmlerı, soyluları, rahıplerı. eşkıyalan, yerel asayış unsurlanyla ılışkıler kurmuşlardı 1768 1774 Savaşı sırasında Alexıs Orloff komutasındakı bır Rus fılosu Baltık Denızmden yola çıkarak Batı Avrupa kiyüannı dolastıktan sonra Cebelüttank Boğazından gırıp Turk Donanmasuıı Çeşme onlerınde \akmavı başardı Bu nu fırsat bılen ve Ruslarla daha once danışıklı olan Peloponezlıler de derhal ayaklandılar. Bu sırada Osmanlı împarator lugunu yonetenler Istanbul ve Çanakkale Boğazından geçme>en Rus donanmasının n?sıl olup da Akdenize ındığıne akıl erdırememe vanşı ıçındeydiler Fa kat, Çeşme hezımetine ragmen, Peloponez avaklanması bastırılabıldı Turklerin nıhaı yenılgısıv. le bıten Savaş sonunda ımzalanan Kuçuk Kaynarca Andlaşma ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••I Tur Ajans 657 5789 > Motorlu Araç Satılacak I Aşağıda cıns, marka, kapasıte ve halıhazır durumları jazılı ıhtıjaç fazlası motorlu araçlar satılacaktır. Kapa Halıhazir Cinsi Markası sıtesı durnmn Mınıbus İNTERNATİONALE 10 Kışılık Çahşır 5 Ton Çalışır Arazoz REO 5 Ton Çalışır Damperli Kamyon DİAMONT 2 Satış kapalı zarfla teklıf alma suretıjle yapılacaktır Teklıflerin en geç 2 ağustos 1974 gunu saat 17 3Üa kadar Istanbul Cağaloğlu Turkocağ. Cad No 1 Kat i teki (Gazetecıler Cemıvetı bınası) Genel Muduılusumuze teslim edılmesı, posta ıle gondenlmesı halınde mezkur tarıhe kadar Genel Murturlüsumuze ula*maM lazımdır 3 Araçlsr halen DARICA Bav ramoshında ( Basın llân Kurumu Tatıl Kbvu)nde bulunmaktadır Talıpler arzu ettıklerı taktırde araçlan bulundııkları mahalde goıebılırler 4 Satış becfelı p°sın oUrak odenetektır 5 Kurumumuz 2490 savıh kanuna tabı bulunmayıp, satısı vapıp vapmamakta veva dı!eıı«ıne vjpmaktd <erb BASIN tL^N Kl Rl MU Ilan olunur GENEL • i a Fransız thtilâlinin Etkisi Bu sırada, Fransa'da, butjn dunvajı bugune kadar teme lınden sarsacak bir fiklr hareVetl almış yurumuştu Voltaıre, Montesquıeu Jean Jacques Rou^seau, Mably, Condorcet, Dıderot gıbı duşunürler eşıtlık, halkın egemenhğı, dınsel hosgöru. halkların kendı kaderıni kendılerının çızmesı, cumhurivet jontemı gıbi fıkırlerı yapıtlannda ışlıyorlardı Yapıtlar tum dunvada buvuk vankılar vapıjordu Hatta, Rousseau nun cSosval Mukavele» adlı vapı f ı o karfar etkı vapmı^tı ki, ese^e ıkıncı Incıl gozuvle bakılıvordu Bu fıkırler Fransa yı «;vasal ve sosjal bır ıhtılâle doğru hırla goturuvordu Voltaire durumu çok n ı s»z mıstl Ölumunden bırkaç ıl oncekı bır mektubunda (Ydkında Fransa'da ovle bır fırtına kopacak ki butun topluma temelmden «arsacak fakat ne Jrazık kt geçkin va«ım, o havır'ı gunu gnrmeme olanak bırakm^yacak, fgkat sız gençler o gun r^^^17 } Ve Tlk Avaklanma î=te butun dunvavı temelinden ovnatacak fıkırler ve evlemler kar«ı«ında Ovmanlının tepkısi bu oluvordu Biz hu fı kırlen ne o zaman ne Tanzimatta hatta ne de îkıncı Mesrutıvetın llânınHa lâvıkıvle değerlendıremedık ve t't'hadı Anâsır polı^ıkacı ıle tmnaratorlueu kur'arab'leceSimızı sandık E'itlık, mıllî egemenlık fikirJerını Vapohnn orriııları hıjtun Avrupa'va vavıvorrfu Gavnmu^lım teba arasında harekpt ı ha =lamı«tı Nıtekim, Fran«ız îhtılâlimn ılk çıkısından on beş vıl sonra Mze kar=ı ilk avaklananlar Sırolsr oldu Sırplar, Osmanlı tarıhındc ilk kez olarak kendılerıne bszı avrlcalıklar tanınma«ını ÎMncı Mah mud a kabul ettırdl'er Sırp ısvanı tabıı bu kadar!» kalmadı, Berlın \ndlasmaei ıle ^onvıçlanan 1877 O«manh • Rus Ssvaşına kariar «urdu trpcaratnrluîa k»r«ı ikfncl a^aklananlar Yunanlı ar oldu ğ g ş ş ş = g ğ ş s 1 ğ gs Jğ gs g = = ş •••••••••••«•«••• Basın: I / 5782 İL  N § Yunan taktikleri Yunanlılar bıze karşı hareketlerınde daıma şu taktıklere baş vurmuslardır • Zamanm büyük dev'etlerinın veva devletlennın dumen suyunda giderek onlann yardımlarını sağlarmk • Dunyanın polıtık durumunu son derece yakmdan izlemek ve çok lyı değerlendırmek • Bızim aymazlığımızdan, ca hıllığımızden dtinya sorunlanna aK.il erdıremeyışımızden yararlanmak, • Tarıhimizin bunalımh döV nemlerını kollamak ve bunalımlann en voğun anında oldürucü darbeyı vurmatÎşte, bızden kat kat az sajıda TCDD. Halkalı Pehlivanköy Varyant 1 İnşaatları Emanet Heveti Reisliqinden f Sırkeci Edırne hattında venı yapılacak Varvant uzerınde Sevıtler Luleburgaî îstasyonlan arasında (Taşaron) manfetıyle asagıda vazıl olan kopru^un 1 ğ ş | Beton Ayak İnşaatları Yaotırılacaktır îhale 24 7'1974 tarıhınde saat lOdO'da Sirkecı Gar dahılindekı Emanet Hev'etı Reısliimde teklıf alma turetl ile yapılacaktır Bu işe aıt şartname ve proie Reıshgımızde görülebıllr llân olunur Keşff Bed*H Geçict reminatı Sıra No Yaptırılaeak Işin mahivetj Varvant üzertnde 1 13u ( W TL 47 bsllTL. X Km 211+011'deki 3x51 50 metrelik ve nı kbprü beton ayak inşaatı j 3 1 § i §| I a Düzeltmen Alınacaktır Bır jayınevıne 1500 TL net aylıkla düzeltmen alınacaktır Fransızca bılmek ve askerlıkle ılışkılı olmamak tercıh sebebıdır. Isteklılerın elyazısıyla yazılmış ozgeçmışlerını «P. K 1381, Sırkecı Istanbul» adresme, 181974 tanhıne kadar gordermelen rıca olunur. (Cumhurıyet. 5784) İ ORHAN TÜZÜN Me^lesi mreiemelerde bulunraak Uzere ÎNGtLTERE'ye gitmiştlr. (Basın 5865 5785)