Katalog

i* r OKUL SÖZLÜKLERİ | • TÜRKÇEİN6İLİZCE OKUL LUGATI (AKÇİT ) i j T ' (DİLMAN) ÖÖRETİM YAYİNEVİ Anknra Cad. 622 SlrkeciİST. İNGİÜZCETÜRKÇE OKUL SOZLUĞÜ 12,50 INGILIZCETÜRKÇE CEP SÛZLUĞU 7 50 TURKÇEALMANCA OKUL SOZLUĞÜ 10TURKÇEALMANCA CEP SOZLUĞU 7 50 ALMANCATURKCE OKUL SOZLUÖÜ 10.ALMANCATURKÇE CEP SOZLUĞU 7 50 TURKÇEALMANCA V8 ALMANCATURKÇE TELÂFFUZLU OKUL S0ZLU8U .25.• FRANSIZCATURKCE OKUL SOZLÜâÖ .12,50 • FRANSIZCATURKÇE RESIMLI SOZIÜK 25.FRANSIZCATURKCE CEP SOZLUĞU 7.50 KiTAPCILARDA 4RAVINIZ OOEMELi 8ÖN0ERİLİR • • • • • • • Cumhuri 50. yıl, sayı: 17834 Kurucusu : YUMJS NADt 27 Mart 1974 Çarşamba yüzkızartıcı suçlardan mahkum olanlara da seçılme hakkı verdiğinden bu teklife muhaltfiz» demiştlr. MUZAFFER SENCER ^ftkkiye'de Smıisal ı ve üavranışlar di smıfsal tercihleri ve nesnel eğilimlerinin ilişkisini arasfıran bir alan çahşması.. Mav Vavınları. Cağal""'" . Ist. Emekli, dul ve yetim aylıkları 8 katsayı üzerinden ödenecek 141,142. maddelerdeki CHPSiyasî hakların geri verilmesi ile ilgili Anayasa değişikliği önerisinin ilk görüşmesi tamamlandı ANKARA CUMHURtYET BÜROSU sinde yer alan «Affa uğramış olsalar da« deyimi çıkarılmış, boylelıkle affın kapsamı genişletılmiştir. Komisyon üyesi DP'li Ihsan Tombuş, bu değişıkliğe karşı çıkmıs, verdıği muhalefet şerhinde «Yeni tekiıf edüen metin komunıstlikten ve İle ilgill yasa değişikliği üzerine AP adına yaptıgı konuşmada olayların sıralamasım yapmış buna ilişkin gelişmelerln bilinmesmden fayda umduklarını söylemiş, «Siyasi hakların ıadesı konusu ashnda muayyen kimselere siyasetle uğraşmak imkânlannın venlmesi şeklinde düşünülemez» demiştlr. Demirel geçmişteki bu konuya, eskider» ve şimdi nasıl bakjhrsa bakılMillet Meclisi'nde dün eskl DP'lilere siyasî hakların verılmesini öngoren Anayasa değısıkliği teklifinin birincl goruşmeleri tamamlanmıştır. Teklifın ikinci goruşmesi Salı gunü japılacaktır. 3 maddelik teklifın birincl ve ikinci maddelerinde 384, 3. yürurluk maddesinde de 387 üye olumlu oy kullanmıştır. Komısyonda yapılan bir değısiklikle Anayasa'nın 68. madde AP adına Demirel AP Genel Başkanı Süleyman Demirel siyasi hakların iadesi sın önemîi bir hususun gözden kaçınlmamasına değinerek sözlerini şöyle sürdürmüştür: • Demokrasinin kalbi parlamen tocfur, hür parlamento müessesesi şayet zaman zaman kendinı aşan bırtakım olaylarla karşılaşabiliyorsa bu müessesenin hayatiyetinin zedelenmemesı mümkün değildir. Hür olma özelliği zedelenmemiş parlamen(Devanu Sa. 7, Sü. 1 de) 350 bin kişinin maaşları arttı, fark çekleri 15 Nisan'dan itibaren hak sahiplerine gönderilecek MSP CHP ve MSP arasındaki 141 ve 142. maddelerle ilgili gbruş ajrıhğı dun MSP Grubunun kararı ile giderümiştir. CHP Grubu, Genel Af Kanunu teklifinde yeralan disiplin suç kayıtlannın tamamen silinmesine ve zorla ırza geçme suçlarmın görüş ayrılığı giderildi ANK*RA CUMHURİYET BÜROSU da af kapsamı dışmda bırakılmasına karar vermis.tir. Öte yandan, MSP Grubu da dünkü toplantısında Af Kanununu incelemeye devam etmiş, CHP'nin aldığı ka rarları uygun bulmuştur. Böyle likle Genel Af Kanunu üzerinde MSP ve CHP arasında bajgösteren bazı anlaşmazlıklar gruplara getirilmif, MSP'nin zorla ırza geçme suçlannm af kapsamı dışmda bırakılması yolundaki istemini CHP grubu uygun bulmuş, MSP grubu da formaliteyi yerine getirerek CHP grubunun bu yolda aldığı kararı uygun bu larak tartısmalar çözüme bağlanmıştır. CHP Ortak Grubunun dün yap tığı toplantıdan sonra bir açıklama yapan grup özcüsü Kars Milletvekili Doğan Araslı, disiplin suç kayıtlarının tamamen li (Devamı Sa. 7. Sü. 7 de) Çekler, Mart 1974 için bir aylık, sonraki ödemeler için de 3'er aylık olarak hazırlanıyor SOFU TUĞRUL AN'KARA Kamu kesimi personeline 1 Mart 1974'ten itibaren uygulanmaya başlanmış olan (8) katsayı esası, aynı tarihten itiba ren tüm emeklilere de uygulanacaktır. Bu konuda T.C. Emekli Sandığuıdaki çalışmalar sona ermek üzeredir. Fark çekleri 15 Nisandan itibaren verilecektir. 1974 bütçesıyle memur maaşları katsayısı 7'den 8'e çıkanlmıs ve Kamu kesimlndekl personel Mart 1974 maaşlarmı 8 katsayısı esasından almışlardı. Yalnız ilk maas farkı yüzde yüz olarak Emekli Sandığma kesenek olaralt ödendığı ıçın memurlara Mart 1974 ayUklan eski miktar Uzeruıden ödenmıştl. Aylık çekler Emekli ayüiUannı düzenleyen. 1101 ve 1425 sayüı kanunlaı oersonel tcanununa paraJei bir esas getırdiğı ıçin. tüm emekli dul ve yetımler de Mart 1974'ten itibaren ayüfclannı 8 katsayı Uzerın den alacaklardır HaJen vurdumuzda SSO bıne va&lasan emekli. dul ve vetımlenn i'er avlık çekleri aralık ayından önoe ileül bankalara söndenldigı ve DU çeS ler sahiplerine verıldıg ıçın Emekli Sandığı mart 1974 ayı ıçın (Devamı Sa. 7, Sü. 8 de) Ecevit; Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın naaşlarının verilmesi konusunda, "Biz bunu insanî ve dinî bir görev bildik rr dedi ANKARA Başbakan Bülent Ecevit; Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın naaşlarının nakli konusunun siyasi değil, insani açıdan ele alınmasını istemiştır. AP Genel Başkanı Demirel ise, «Naaşlar şartsız teslim edilmelidir« demiştir. Başbakan Ecevit dün TBMM ye giderken, gazetecılerin naaşların ailelere verilmesi ile ılgüi bir sorusu uzerine, bunu insani, dinl bir görev bildiklerini söylemiş ve «îstediğimiz bunun siyasi bir konu olarak değil, insa ni bir konu olarak halledilmesidir» demiştir. Ecevit, bu konu daki bir soruyu şöyle cevaplandırmıştır: •Biz bunu insani ve dinl bir görev bildik. Ailelerine haber ulaştırdık. İstedik ki, aüeler arzu ettikleri zaman naaşlan alabilsinler ve arzu ettikleri yere gömebilsinler. Biz bu durumu ailelerine ilettik.» Ecevit, «törenin kısıtlı» olacağı yolundaki haberlerle ilgili olarak yapılan hatırlatma uzerine, «Sayın ailelerin bu konuda hukume tin gösterdiği iyi niyete aynen katılacaklarmdan biç kuşkumuz yoktur. îstediğimiz, bunun bir siyasî konu olarak değil. insani bir konu olarak halledilmesidir« demiştir. Bir gazetecinin, «Bunun bir siyasi mesele olarak ele alınmasıyla, yurdun her tarafuıdan törene gelecekler olabilir. Büyuk bir tören düzenlenebilir» şeklin d'eki sözlerine karşılık Ecevit, şunları söylemiştir: (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Sanik aileleri Hasan Jşık'a başvurarak askerî cezaevlerinde bulunan yakınlarının görevlilerce tahrik lOOO'E YAKIN SAĞLIK İŞÇISİ DIRENIŞE GEÇTİ edildiğini öne sürdüler Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde dırenışe geçen işçiler.. Tüm Sağlık Işçıleri Sendıkasına bağlı 1000'e yakın işçi dun sabah Istanbul Üniversitesi Tıp Fakultesı ile Beyoğlu Beledıye Hastanesinde dırenışe geçmışlerdir. Beyoğlu'ndaki işçılerin ANKARA. (Cumhuriyet Börosu) Askeri cezaevlerinde bulunan bazı sanık yakın ve akrabalan aün Milli Savunma Bakanı Hasan Işık ve Kara Kuvvetlen Komutanı Eşref Akmcı'ya başvurarak sanıkların bazı subaylar tarafından ağır şekilde tahrik edildiklenni dne sürmuş ve bunların görevden alınmasını istemişlerdiı. Askeri cezaevindeki sanık ve tutuklular adına Bakana ve Kara Kuvvetleri Komutanına çekilen telgraf şöyledir: «Affm hükümet programma alı nışından bu yana askerî cezaevle rinde siyasi tutuklulara karşı git tikçe yoğunlaşan tahrikleri esef le ve üzüntüyle izlemekteyiz. Haftada 10 dakika süren ziyaret lerimizin tek konusu şimdi bu ol maktadır. Hakaret, küfür, hattâ darba kadar varan provokasyonla rm yeni bir suç imali gayretleri ile yapıldığı kanısındayız. Her an büyük olaylara ve çocuklarımızm daha da mağduriyetine neden ola bilecek bu hallere engel olunma sı dileğiyle başlıca müsebbiplerinden binbaşı Ayhan Kutluer üe üsteğmen Burhan Potuma'nın bugünkü görevlerinden alınmasına emir ve müsaadelerinizi rica ederiz.» direnişi, temsilcilerin Beledıye Başkanı Isvan ile yaptlkları gorusmeden sonra kaldınlmıstır. Universıtedekı işçılerin dırenışe geçmelerine neden olarak, Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığımn, ancak 100 kadar üyesi olan Sağlık Iş Sendıkasına yetkı vermesi ve 860 üyesi olan Tüm Sağlık îs Sendıkasını tanımaması gösterilmektedir. Tüm Sağlık Işçüeri Sendikası 1974 malî yılı bütçe gerekçesinde teşvik sistemı'nin yeniden düzenleneceği açıklandı Hukumet, Teşvik Sistemım yeniden düzenlemek amacıyla çalışmalara başlamıştır. Mevcut sıstemm kendınden beklenen fonksıyonlara uygun bir hale getinlmesinin yanında ihracatta vergı iadesi sıstemının değışen dünya konjonkturü karşısmda gözden geçırılmesı de kararlaştınlmıştır. îhracatta vergi iadesi sistemı yurt içinde üretilen malların ihracim kolaylaştırmak amacıyla ihraç fıyatlannın belli oranlannda prım verilmesi suretiyle ışlemektedir. Ancak, son yıllardaki dunya konjonkturü ulus lararası fiyatların yükselmesine yol açmış ve dış ve ıç fiyatlar arasındaki farkı azaltmıştır. Dış fiyatların yükselmesi ise ıhraç fıyatının bı r yüzdesi olarak uygulanan vergi iadelerinın aşın düzeylere çıkmasına sebep olmuştur. Senatör Sırrı Atalay, ÂET Parlampnfo Komisyonunda konuştu: «Ortakpazarla ticarî ilişkiler Türkiye'nin aleyhine gelişmektediny Rızs TAŞOL bildiriyor BAT1 BERLÎN TCrkiye Avrupa Ekonomik Topluluğu Karma Parlamento Komisyonu toplantısma Hitler döneminden kalma tarihî parlamento binası Reichstag'da dun de devam edilmiştir. Basına kapalı olarak yapılan toplantıda bir konuşma yapan CHP Kars Senatörü Sırn Atalay, Türkiye'nin Ortakpazar'a geçiş dönemini düzenleyen koşullann ülkenin kalkınmasına yeterince destekleyici nitelikte olmadığım söylemiştir. ozellikle son iki yıl içinde Tür kiye • Ortakpazar arasındaki ticarî ilişkilerde Türkiye aleyhine bir durum ortaya çıktığını ve gelişmenin kaygı vericl olduğunu belirten CHP Kars Senatörü Sırrı Atalay, Katma Protokolde değişiklik yapılmasınm yerinde olacağmı ifade etmiştir. Söz konusu aksaklıkla(Devamı Sa. 1. Sü. « de) üyesi olan işçiler, Dekanlığın sendikalanyla bir protokol yaparak, ek haklar sağlanmasını ıstemektedırler. Tıp Fakultesı Dekam Prof. Dr. Haluk Alp, di(Devanu Sa. 7. Sü. 6 da) Hükümetle ilişkiler konusunda iş çevrelerinde anlaşmazlık çıktı DC10ların bagaj kapılarının düzeltmeye rağmen gereği gibi kapanmadığı açıklandı (DIŞ HABERLER SERVİSt) «ASHİNGTON Amenkan Ulusal Ulaştırma Güvenlık Kunılu, DC!10 tıpı uçakların bagaj kapaklarının yapımcı şırketin düzeltmelerine rağmen gerektiğı şekilde kjpanmadığını açıklamıştır. Güvenlik Kurulu Başkanı John Need, Amenkan Federal Havacılık Örgütü Başkanı Alexander (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) (Cmnhnriyet Haber Merkezi) Bülent Ecevit'in başkanlığındaki CHP MSP Koalisyon Hu kumetine ve ozellikle ekonomik politikasına ilişkin nasıl bir tavır alınması konusunda iş çevrelerinde belli olçulerde anlaşmazlık çıktığı dğrenilmıştir. Koalisyon hükümetinin ekonomik konulardakı tutumunun ve ozellikle uygulamamn henuz tam olarak belirginleşmemis olmasının bu duruma yolaçtığı ifade edilmektedır. nunda ise kamuoyuna bir bildıri yayınlanması beklenmektedir. Toplantıya Istanbul, Ankara, Ege ve Eskişehir Sanayi Odala rı, Ticaret Odaları ile Borsalar Birliğınin yanısıra Esnaf ve Sa natkârlar Konfederasyonu Baş kanı ile Ankara Ziraat Odası Başkanı davet edilmiştir. muş olmasının da eleştlrilere konu olduğu ıfade edilmiştir. Nitekim bu gelişmelerin sonunda Eskişehir, Istanbul ve Ankara Sanayi Odalannın Türk Sanayıci ve İşadamlan Derneğinin düzenlediği toplantıya katılmayacaklan öğrenilmlstir. Ege Bolgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu da yann toplanarak bu konuda karar alacaktır Istanbul Ticaret Odaslnın ise toplantıya gözlemci olarak katı labileceği ifade edilmiştir. Toplantının önce 2930 Mart günlen yapılması kararlaştınlmış, ancak mali yıl sonu olması nedenıyle toplantı 23 nısan günlerine ertelenmiştir. TeşAİk sistemi Bu durum, hükümetin ekonomik politikası ile ilgili bır vergı olarak nıtelendinlen bütçe gerekçesinde açıkça kabul edilmektedır. 1974 yılı bütçe gerekçesi «ihracatta vergi iadesi sistemi değışen dünya konjonkturü karşısmda ihraç fiyatlarının bazı mallarda artması nedenıyle yeniden düzenlemeye muhtaç hale gelmıştir» demektedır. Bunun dışında bütçe gerekçpsmde genel teşvik sisteminin topyekün bir eleştırisi yapılmaktadır. Gerekçe bu konuda şöyle demektedir: Yiiklii gündem Böylesine genış kapsamh bir toplantının sonunda ıstenmese de hükümete karşı bir tavra yolaçabıleceğine işaret eden bazı i? çevreleri, bunun zamansız olacağını belirtmislerrflr. Aynca, gündemin çok yüklü olmasının ve toplantının çok geniş tutul Bir toplantı Soz konusu anlaşmazlık Türk Sanayici ve tşadamları Derne#inin önümuzdeki hafta içinde Tarabya Otelınde duzenlemeyi programladığı ve açıkladığı bir toplantı vesılesiyle su yüzüne çıkmıştır. Gunumuzdeki ekonomik sorunların ele ahnacağı toplantının yuklu bir gundemı oldugu ve basına kapall olarak yap:lacağı öğrenilmıştır. Toplantı so Eleştiri «Halen uygulanan teşvik sistemi bır çok yönleri ile kendısınder beklenen amaçlarla çelışen bır şekilde ışlemekte, toplam yatırılabılir fonlan arttırmak ve kaynak dağılımımn faalıyet çeşitleri ve bölgeler ıtıbanyle düzenleyebilmek niteliğınden yoksun bulunmakta bazı hallerde ıstihdam sorunlanmıza aykın düş (Devanu Sa. I, Sü. 6 da) Denktaş Ankara'ya geldi ANKARA Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Türk Yö netimi Yürütme Kurulu Başka(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) OIAYLARINT ARDINDAKİ GERÇEK Birincii Değeı: Zaman ancak seçim kampanyasuıda seçnıcnlerine moral vermek için söy lenmiş sözler sayılıyordu. Oysa ülkenin yeni koşullan yeni ve ye nileşmiş olan iki partiye bir koalis yon kurma olanağı yaratmıştır. Beklenmedik bir oluşumla Hükümet kuranların hazırlıksız bulun malannı olağan saymak gerekir. Detnek ki hazırlıktaki eksîklik ikridarda Eİderilecekiir. Gerçek bu olunca iktidarın ilk aylannı en kririk aylar saymak gereki>or. Bu dönemde büyük hata yapmayan hir Hükümeiin nnüne yollar açı lacaktır. GünümüzCeki Dİvasa dal galanmalanndan yansiyan jikâyet lerin büyüteçle görulmesi bazı çevreleri yanıltabilir. Menderes ik (idarınııı ilk yıllarmda uygulanan Gelir Vergisi, o döneme kadar ka zanç Vergisine alışmış çoğu iş çev j resinde büyük yakmmalara vol : açmıştı. Ancak geniş seçmen kitle < si bu yakmmalardan hahersizdi. I Bugün Türkiye'de fiyatların ve üc' rctlerin bir dalgalanma sürecinde olduklannı görüyoruz. Bu dalgalaııma nerede durulacak? Teni t denge nerede bulunacak? Buna ••• (Devanu Sa 7. Sü. 6 da) Türk İş asgarî ücrette bölge esasının kaldırılmasını önerdi ANK.4RA, (Cumhuriyet Biirosu) Hafta içinde Çalısma Bakanlığının çağrısı ile toplanacak merkezı asgari ücret komisyonuna katılacak Türkİş temsilcileri öncekı gün yaptıkları toplantıdan sonra dün bir bildiri yayımlamış ve yeni asgarî ücretlerin ulusal seviyede olmasını, bölgelerin kal dınlmasını istemişlerdir. Yeni asgari ücretlerin tesbiti sırasında çalısan ışçınm yalnız kendisinın değil, ailesının de dıkkate alınmasını öneren komisyonun işçi kesimi, işçi emeğinin bir «mal» olarak görülmeyeceğini belırtmiş, asgari ücretlerin tesbitınde sosyal adalet ilkelerinin esas alınmasını ıstemişlerdir (Devanu Sa. 7, Sü. 4 de) TİKKO Davasında iki . sanık salıverildi 88 sanığın yargılandığl, Yargıç Günay Gençer'in yonettıği Istanbul 2 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesince sürdürülmekte olan «TİKKO» Davasının dunku durusmasında da mahkeme sanıklardan Mehmet Çıçek ile öğretmen Kalender Durdu'yu serbest bırakmıstır. Mahkemenın bu son iki tahliye kararı ile bu davada tutuklu sanık sayısı 49'a lnmistır. Mahkeme başladığı gun 88 •sanıktan 69'u tutuklu bulunmaktaydı. Dunkü duru=mada corçu^u yapılan sanıklardan Mııh^m Ca nik, koydeki TÜRKMENOĞLU: «YENİ TİP BİR SİGARA CIKARILACAK VE YABANCI SİGARANIN TÜRKİYE'DE SATIŞI ORTADAN KALKACAK» Gümriik ve Tekel Bakanı Mahmut Türkmenoğlu dün sabah Tekel Genel Müdürlüğüne eiderek Bakanlığı ile ilgili incelemelerde bulunmuş daha sonra da Gümrükler Basmüdürlüğüne gıtmiştir. Kısa bir süre de Gümrükler Basmüdurlüğünde ılgılilerle gbrüşen Türkmenoğlu, «Flitrelı sigara konusunda genlş asamalar olmuştur. Yabancı sizaranm Türkive'de satışı zamanla ortadan kalkacak, verini Türk sıgarası alacaktır Yeni tip bır sıearanın üzennde mcelemeler vapılmaktadır. Maltepe sigarasınm lüksii çıkanlacaktır Bu sieara vabanci siearalarm Kahtpsınrion daha üstün ve ddha ucu7 olacak(Devamı Sa 7 Sü S de) ükümetin iktidara yeterince hazırlıklı Bakanlardan oluşma jığı söyleniyor. Bu gözlem doğrudur. Ancak bir doğru daha var. CHP içinde yenUeşme eylemi nin geçmişi çok kısadır. Bu akımı n önderi Bülent Ecevit'in Genel Başkanlığa seçilmesi de kısa bir siire önce gerçeklesmiştir. Hü. kümet ortağı MSP kurulalı ancak birkaç yıl olmuştur. Aynca CHP ile MSP. seçimlerde beklenmedik atılimlarla bugıinkü düzeye crişmiş partilerdir U73 ekiıtı seçimlerindcn önce Ece vit'in «iktidara eececeüz> detnesi ( H (Devamı Sa. 7. Sü 2 de) va = amını Hgalaım