Katalog

"OKUL SÖZLÜKL161TT (DİLMAN) • INGILIZCETURKÇE OKUL SOZLUĞÛ 12 50 • INGILIZCETURKÇE CEP SÛZLUĞU 7.50 • TÜRKÇEALMANCA OKUL SOZLUĞU 10• TURKÇEALMANCA CEP SOZLÜSÜ 760 • ALMANCATURKÇE OKUL S0ZLU8Ü 10.• ALMANCATURKÇE CEP SOZLUĞÜ 7,50 TURKÇEAIMANCA ve ALMANCATURKÇE TELAFFUZLU OKUL SOZLUĞU 25.» FRANSIZCATURKCE OKUL SOZLUĞU 12,50 > FRANSIZCATURKÇE RESIHLI SOZLUK 25.> FRANSIZCATURKÇE CEP SOZLUĞU 7,50 • TÜRKÇEİNGILIZCE OKUL LU8ATI ( AKÇİT) 15 umhuriye 50. yıl, sayı: 17827 Kurucusu: YUNUS NADÎ 20 Mart 1974 Çarşamba SUNAR Y A $ A R KEMAL Bir Bolnt Kaynıyor Her birı olay yaratan Röportajlar Cem Yayınevi. CaSaloğlu Isianbul ÖĞRETİM YAYINEVİ Ankara Cad. 622 Slrk.elİST Amerika, afyon açığını kapatmak için Hindistan'ın üreteceği haşhaşa güvendiğini resmen açıkladı (Cnmhuriyet Haber Merkezl) Haşhaş ekimi yasağının sürdurulmesi konusunda bir sıire önce yurdumuza gelerek temaslarda bulunan ABD Temsücüer Meclisı üyelerinin, «Hindistan'ın afyon üretimini arttırmasını iste diğimiz yalandır. ABD hükümetınin böyle bir talebi olmamıştır» şeklindeki sözlerine rağmen, ABD, afyon açığını kapatmak için Hindistan'ın haşhaş ekimine güvendiğini açıklamıştır. Açıklamayı, VV'ashington'da dü «enlediği bir basın toplantısında yapan Yönetim ve Bütçe Dairesi Başkanı Frederick Malek, Ame rıka'nın tıbbl alanda kullanacak afyon ihtiyacını karşılamak için Hındistan'a güvendiğini söylemiştir. Malek aynca, Hindistan'da haş haş ve afyon üretiminin yetersiz kalması karşısında, Amerikan Hükümetinin, yaklaşık bir yıllık ihtiyacı karşılayabilecek miktardaki afyon stokunu satışa çıkardığıru da bildirmiştir. International Herald Tribune gazetesinin üçüncij sayfasında yer alan bu habere göre Başkan Nixon, bir süre önce ülkedeki 90O mllyon dolar değerinde stratejik mal stokunu piyasaya surmeyi öngören bir kanunu imzalamıştı. Bu kanuna göre, piyasaya sürülecek stratejik maddeler arannda 3.25 tonluk afyon da bulunmaktaydı. Malek, basın toplantısında. Amerikar» Hükünıetinin, 10 milyon dolar değerindeki afyonu piyasaya sürmeye karar verişine neden olarak, Hindistan'da afyon üretiminin tahminden daha az olusunu göstermiştir. Öte yandan Millet Meclisinde dün APIi Ethem Güngör ile CHPIi Ali Sanlı'run, haşhaş üreticilerinin durumu ve haşhaş ekimi konusunda ABD'nin tutumuna ilişkin konuşmalanm ce vaplandıran Gıda, Tarım ve Hay vancılık Bakanı Korkut Özal, haşhaş ekimi konusunda üretici Iehine alınan kararlann pek yakında uygulanacağını bildirmiştir. Özal, «Haşhaş ekimi münhasıran Türkiye'nin bir iç meselesidir. Hükümet bu konuda hu kümranlık haklarını tam çerçe ve ıle kullanmak kararındadır» demıştir. Erim Hükümeti zamanında alınan yasaklama karannı; acele verilmiş ve yeterince incelenme mi; bir karar olarak niteleyen özal, hükümetin konuyu bir yan dan yasaklama kararından mağdur duruma düşen çiftçinin mağ duriyetinin giderilmesi, diğer yandan da afyon trafiğinin önlenmesi açılarından inceledığıni anlatmıştır. • (Oevunı Sa, 7, Sfi. 1 de) Bir süre önce ülkemize gelen iki ABD Parlamenteri söylentilerin asılsız oldupunu ileri sürmüşlerdi Millet Meclisinde konuşan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Korkut Özal «Hükümet Hükümranlık haklarını tam çerçeve ile kullanmak kararında» dedi Ecevit, gençleri kişisel ihtiraslarına alet etmekten Ankara vazgeçmeyen kişilerle mücadele edeceğini söyledi uçağını yapan ERZURUM A T A T Ü R K LİSESİNDEKİ TUNCELİ ÖĞRETMEN OKULUNDA MEYOLAYLARLA İLGİLİ OLARAK 15 ÖĞ Douglas DANA GELEN OLAYLAR YATIŞTI. OKUL RENCİ GÖZALTINA ALINDI. LİSEDE M Ü D Ü R Ü İLE YEDİ ÖĞRETMENE Şirketine İŞTEN EL ÇEKTİRİLDİ DERSLER NORMAL OLARAK SÜRÜYOR karşı I milyar 750 milyonluk dava açıldı "Bazı politikacılar da gençleri tahrik ediyor,, de kapatılan okulun öğrencilerl memleketlerine gönderilmiştir. ANKARA, (Cumhuriyet Bfiroaa) Basbakan Bülent Ecevit, Tunceli ve Erzurum'da meydana gelen olaylarla ilgili gazetecilerin bir sorusu üzerine, «Birtakım kimselerın gençliği şiddet olaylarına tahrik ettiklerini» söylemiştir. Erzurum Atatürk Lisesi İle Tunceli öğretmen Okulunda • aşırı uçlar» arasında çıkan olaylann sorusturması sürmektedir. Erzurum'da 15 öğrenci gdzaltma alınmıştır. Tuncelı'de Ecevit'in sözleri Basbakan Bülent Ecevit dün Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk'ü ziyaret ettikten sonra Köşkten aynhrken gazetecılerin, «Tunceli ve Erzurum'da dğrencüer arasında meydana gelen olaylar hakkında bilgi aldınız mı?» çeklindeki bir soruya karsılık şunlan söylemiştir: «Evet, dun (önceki gün) ol»y larla bizzat Ugilendira. Tuaceli" de vt Erzurum'da bazı olaylar olmus, tnaalesef birtakım kimseler gençliği hâlâ şıddet olaylarına tahrik eriiyorlar. Bunlartn içinde politikacılar var, politikaya kanşmamaları gereken kimseler var. Yalnız gençliğe değil, milleta karşı büyük günah işliyor bunu yaparJar. Şimdiye kadar sabırlı davranmaya çalıştık. Fakat, kend) siyasal emellerine veya klşisel ihtiraslanna, genç lnsanlan ftlet etmekten vazgeçmeyen kimseler Ie gerektiği zaman en açık sa kilde yeniden mücadele ğim.» edece 15 öğrenci gözaltuıda Erzurum Atatürk Lisesınde ön cekı gün meydana gelen çatış mayla ılgilı olarak 15 öğrencinın gözaltına alındığı bildirilmıştir îleri sürüldüğüne göre, olay lar. öğrencilerden Ertan Bay ram ile Osman Demirci"nin tartış malanndan çıkmıştır. Bunun U zerine Bayram ve Demlrci"ntn ta raftarlan birbırlerine taş, sopa (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Açıkta kalanlar ve üniversitelerimız •ŞÜKRAN KETENCt Prof. Demiroğlu Yüksek Öğretim Kurumlari öğretim üyelerinin yoğun olduğu bölgelerde toplanmalı Başbakan Bülent Ecevit'in önumüzdekı ders yılı için girış sınavının kaldırüacağı yolundaki açıklaması, bazı üniversite yöneticileri arasında olumsuz karşılanmış, gerçekleştirilmesinin olanaksız olduğu ileri sürülmüştür. Ancak diğer bir grup öğretim üyesi ise bu açıklamayı sevinçle karşıladıklarını, eğitimde asgari bir olanak eşitliği sağlanması için bugunkü giriş sınavı sisteminin kaldırılmasının zorunluluk olduğunu söylemişlerdir. Bugunkü giriş sınavı sistemi içinde Hakkari Lisesi'nin 1 incisinin. Kabataş Lisesi 50'ncisi ile dahi yarışamadığını belirten Prof. Doğan Kuban, «Hükümet lise mezunlannın tümüne yüksek öğrenimde yer bulmayı gerçekleştiremiyebilir. Ama giriş smavını kaldırması konusundaki sözunU tutmalıdır. Bilgi ve yetenek ölçmek amacı ile konulan giriş smavı, öğrencilerin çok farklı eğitim (Devamı Sa. 7, Sfi. 6 da) Kıdem tazminatına hak kazanmak için 3 yıl çalışma zorunluluğu bir yıla indiriliyor «Guzel Istanbul» Belediyenin asfalt şansiyesinde kumların uzerıne atılıveıdı .. (DIŞ HABERLER SERVİSİ) LOs ANGELES THYnın DC10 tıpı «Ankara» uçağının Parıs yakınlarında duşmesı bom>cu oluşan feci kazada nayaüarını kaybeden yolcuların yakuıları, uçagı yapan Amerıkan Mc Donnell Douglas şirketine karşı 125 mılyon dolarlık (1 milyar 750 milyon TL.) tazminat dâvâsı açmışlardır. Kazada ölen Observer gazetesinin Pans muhabıri Michael Hope'ın eşi Edith Hope'ın avukatlan tarafmdan açılan davada, avukatlar, uçakta can veren bütün yolcuların haklarım arayacak lannı, fakat «çıkabilecek anlaşmazlıklan onlemek amacıyla» uçuş ekibınin kapsamma sokulmayacagını belirtmişlerdir. Bilindiğl gibı, ucafın düştuğü yerde geçen hafta olulerini anan Japon aileleri nın Parıs'te tuttukları avukatlar da DC10 uçaklarının yapımcısı şırket aleyhine tazminat davası açmıştı. Avukatlann bildırdığine göre dâvâda açık bir «Ihmal» unsuru bulunmaktadır. Avukatlar daha once de aynı tıp uçakların ayni biçımde kazalar geçırdıklennl ve yapımcı şirketin gerekli teabirlerı almadığını ve konu uzerine gereken biçımde eğilmed'ğini öne sürmektedırler. (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Heykelin sökülmesi için Prof. Gezer "Ayıp oldu,, dedi Karaköy'dekl «Güzel Istanbul» adh heykelin, «Türk anasını hayasızca teşhır edıyor» gerekçesı ile, Içişleri Bakanlığının talimatıyla kaldınlması, sanatçı çevrelerinde üzüntü yaratmıştır. Heykele karşı bazı çevrelerce gösterilen tepkiyı v*ağdışı bir tutum olarak değerlendiren Heykeltraşlar Deraeği'nın, olayı kınayan bildirisinde, «Bu yapıt, ge rek plâstik, gerekse kompozisyon olarak başarılıdır. Kaldı ki konunun bu yönden aluımamış olduğu endişe ıle ızlenmektedir. Salt çıplak kadın neykeli olduğu için yapıtı (müstehcen) kabul eden çağdışı bir tutumun, Cumhuriyetimizin 50. yılında böylesine etkili olabilmesi Türk heykel sanatçıları ve Türk aydmları için son derece üzücüdür» denilmiştir. Istanbul'a dıkilen 20 eserin sanatçılarının seçimıne jüri üyesı olarak katılan Resim Heykel Müzes; Müdürü Prof. Hüseyin | Gezer, konunun birçok yönden üzücü, hatta gelecek için kuşku verıcı nıtelikte olduğunu belirterek özetle şöyle konuşmuştur: Başbakan, bir genelge yollayarak kamu kuruluşlarına tasarruf sağlayıcı tedbirler önerdi ANKARA Başbakan Bülent Ecevit, kamu kuruluşlarına bir genelge göndererek, 1974 malî yılında gerek bütçe kanununun, gerek diğer glder kanunlannın uygulanmasında bütün kamu kuruluşlarının uymalan zorunlu olan hususlan açıklamış, görev İçin boş kadro olmaması halinde derece yUkseltUmesl yerine kademe ilerlemesi uygulanmasma gidilmesini istemiş ve bazı tasarruf sağlayıcı tedbirler önermiş «Ayıp oldu» «20. yüzyılda, hem de 3. çeyreğmde, Türkıye'de böyle birşey , olmamalıydı. Hem yanlış, hem çağdışı, hem de ayıp oldu. Sanırım âcılen yapılması gereken birşey var; ulkeye konulacak sanat eserlerinm değerlendirmesıni hangi mercilerın yapacağının bir an önce açıklığa kavuşturulmasj. Yoksa birçok yanlışlıklar olacak endişesı belirdı bızde. Bugün sanat eserı hakkında tek taraflı hüküm verilmiş, bitmış. Bu tutum demokrasinin kural larma aykırı. Sadece aşın sağ ve sol düzenlerde rastlanacak bir davramş biçüni. Söz konusu olan bir sanat eseridir. Şu halde ona kendi kuralları ile yaklaşmak ge rek. Bir eserin değerlendirilmesınde basarı ölçüsü. plâstik yönden eleştirilir amacma uygun olup olmadığı, konulduğu yere uygunluk derecesi üzerinde durulur. Ama hiç bir zaman ona, oraya oturtulmu? bir kadın, ürtelik de Türk anası gözü ile bakılmaz. Sa nat eseri ba?ka, doğa başka ;eylerdiı.» <Devanu Sa. ?, Sü. 5 de) İsvan, dolmuş zammındaki çelişki konusunda konuştu: "Bu beni yanıltanlaria aramda bir hesaplaşmadır,, • ISTANBLX BELEDİTE BAŞKANI, 3 AYLIK DÖNEMDEKl ÇAUŞMALAR1NI ANLATTI. Belediye Sarayında dün yaptıgı basın toplantısında «İş basında 3 ayın hesabını veren» Bele. dıye Başkanı Ahmet Isvan, dolmuş ve şekere vapılan zamlardaki çelişki konusunda bütün so. rumluluğun kendisıne aıt olduğunu tekrarlamış ve «Bu, benı yanıltanlaria benım aramda bir besaplaşmadır> demiştir. Bugune kadar vapıian çalışma lan «kendısinden once iş başmda olanların hatalannın düaeltil. mesi» ve «kendi gırisimleri» olarak ikiye ayırarak acıklayan Isvan, Beledıyenm mall durumu. kontrol ve temızlik nızmetlerı. şu tarifesi konularında Dilgi verrtus ve sorulan cevaplandırmıştır. ANKARA Enerji, Su ve Gaz Asgari ücret Isçıleri Sendikasuıın (GesIş) Petrol Iş Genei Başkanı îsdun başlayan Genel Kurul toplantısında konuşan Çalışma Baka maıl Topkar, asgari ücretler konı Önder Sav, hükümete yoneltı nusu üzerinde durmuş, bu ücretlen suçlamaların «erken» olduğu lerin mutlaka günün şartlanna nu belirtmiştir. Sav, kıdem taz uygun olarak saptanmasuıı isteminatları konusundaki çalışmala yerek, «Eğer bu olmazsa Türk nn tamamlanarak tasarının hazır İş genel greve gitmelidir» şekiın landığuıı büdirmiş, özellikle kötü, de konuşmuştur. kasıtlı ve suiniyetli devirleri önlemek için, eski ve yeni işverenlerin sorumluluk altına sokulacağını ifade etmiştir. Yeni kıdem tazminatı tasansmda, eskıden 3 yıl olan tazminata hak kazanma süresinın bir yıla indirildiğıni, kamu kesımmde çalışanların şım diye kadar mümkün olmayan hizmet devirlerinin yeni tasariyle kabul edildigini anlatan Sav, sendikaların daha önce kısıtlanmış bulunan yasal haklannın da değiştirıleceğini söylemiştir. Türk heyeti başkanı yurda döndü, uçak kazasının nedeni, bagaj kapısı ANKARA. (Cumhuriyet Buronı) Paris yöresinde duşen THY' nın DC10 Ankara yolcu uçağının düşuş nedenlerini soruşturan Türk heyeti başkanı Hava Kurmay Albayları ve bazı uyeler yurda dönmüşlerdir. Heyet, muhtemelen bugün Ulaştırma Bakanı Ferda Güley ile görüşecek ve elde edilen son bilgüeri sunacaklardır. Heyetten edlnilen bilgilere gö re, sabotaj ihtimali hemen hemen ortadan kalkmış, uçağın bagaj kapısınm kabin tazyikıne dayanamıyarak kopması sonucu feci kaza meydana gelmiştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) Kötü miras «Kötü bir miras dahi olsa bi2 aldığırmz ekonomik tedbirlerin sorumluluğunu kabullenecek kapasitede bir hUkümetiz» diyeo Bakan, işçi haklan üzerinde kumar oynayan sendika ve sendikacılara karşı olacağını da açıklamıştır. Çeşitli ülerden gelen delegelerle Türk İş Genel Başkanı Halil Tunç ve bazı parlamenterlerin izledikleri Genel Kurulıın açış konuşmasını yapan Ges İş Sendikası Geneı Başkanı Erol Avkas, kalkınmaya tavandan değil tabandan başlanması gerektiğine değinmiş, bugunkü vergı sısteminde köklü degışiklikler yapılması gerektiğini belırterek vergi kaçakçılığuun önlenmesini istemlştir. SSK Genel Müdürü Dr. Erdal Atabek, göreve yenj geldiğmi, yapılacak çalısmalar hakkında şimdilık birşey söyleyecek durum da olmadığını belirterek, tAncak, SSK'yı sosyal güvenlik kurumlari için bir model, bir örnek haline getirmek amacunızdır.» demiştir. Otomobilli soyguncular Etiler ve çevresinde bir günde 5 kadının çantasını kapıp kaçtı Otomobilli soygunculann kol gezdıği Etiler, Levent ve Bebek çevresinde oturanlar huzursuz günler geçirmeğe başUmışlardır. Bu arada, ilkokul öğrencılerine de sarkıntılık eden bazı şahıslann korkusundan birçok veli dün çocuklarını okula gönderememışlerdır. Polisın altfığı bütün tedbirlere rağmen bu çevrede bir günde tam 5 kapkaç yapan otomobilli soyguncular ve saldırganiar da yakalanamamıştır. Dokunulmazlığın kaldınlması istemi ile sevkedilen 38 dosyadan 21'i Erbakan'a ait ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Adalet Bakanı Şevket Kazan, Meclisin dünkü oturumunda par lamentoya sevkedilen 38 dokunulmazlık dosyası hakkında bilgi vermıştır. 7 parlamenterle ilgili olan 38 dosyadan 37'sı dini siyasete âlet etme iddiasıyle düzenlenmış tır. Parıamenterler arasında Nec mettın Erbakan 21 dosya ile birıncı sırayı almakta onu 9 dosya ile MSP milletvekili Hüseyin Abbas ızlemektedir. Aynı ıddia ile Bülent Ecevit hakkında da bir dosya bulunmaktadır. 142. madde ıle ilgili tek dosya ise îzmir Milletvekili Süley man Genç'e aittir. İ Rırmızı otomobil önceki sabah saat 07'de Morat marka kırmızı bir otomobıldeki 3 kişi Nisbetiye caddesındekl Basın Sitesı Yıldız Blok yolu üzerinde görevine gıtmek te olan bir avukat hanımın ko lundaki çantayı kapıp kaçmış lardır. Çok lyl araba kullanan foyguncular, çantayı aldıktan sonra olay yerini süratle ter(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) tir. Tedbirler Ecevit'in genelgesme göre, bun dan böyle 1,2,3, ve 4 ncü derece görevlere en fazla Uç alt kademedeki personelin, gerekll niteUkleri haiz olmak şarta ile atama sının yapılmasına itina gösterilecektir. Ecevit ayrıca, sözleşmeli personel lıonusunda llgill dairelerin Maliye Bakanlığına teklifte bulunmadan personel çalıştırmamasını; bu yolda alınmış btr Bakanlar Kurulu karan olmadıkça fazla çalıştırma yapılmama sını ve ücret ödemesine gidilmemesıni; ödenek üstü harcamalara başvurulmarnasmı ve karşılıksız borçlanmaya gidilmemesini önermiştir. Başbakan, tasarruf ilkeleri arasında da şu isteklerde bulunmuştur: • Taşıt. işletme ve ısıtma htzmetleıi en az «karyakıt harcanarak görülmeli. • Çok zorunlu haller dıçında yeni hina kiralanmumalı. (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) TİKKO Davasında Sıkıyönetim Mahkemesi 4 sanığın salıverilmesine karar verdi Yargıç Kıdemli Binbaşı Günay Gençer'in yönettiği Istanbul i Numarah Sıkıyönetim Mahkemesince sürdürüimekte olan «TtKKO» adh tfavanın dünkü duruşmasında mahkemenın tutuklu sanıklardan dördünü tahhye ettiği açıklanmıstır. Sanıklardan Ali Yıldız, Mukaddes Erdoğdu ile tsmail Öz(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) OI.AYLARINT ARDINDAKİ GERÇEK Malî durum Isvan, iş başına geıdlkten son. ra ilk defa belediye personelinin maaşlarının günü (tününe b'denır hale geldiginl ve oelediyeden *lacaklı müteahhitlerin borçlannın bir sıraya konarak ödenmeye başlandığını söylemiştir. Eskl dönemde bu borciarın zamanında ödenmemesi yüzünden büyül: hukuki masraflar ve faizler ödendiğini belırten Isvan örnekler vermiş ve şöyle devam etmlştin cBeledıye'nin kısa sürede bü. tün borçlarını ödeverek borçsus calısması. Beledive've hem itibar, hem para kazandıracaktır. Eskiden para alma zorluklarnu he(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Komcmdo Saldırıları Talna gençliğe karşı değil, mülete karşı büyük günah işliyor bunu yapanlar» diye konuşmuştur. Sayuı Ecevitin olaylann kökenindeld kişileri «politikacılar» ve «politikaya kansmamaları gerekenler» diye ikiye ayirması anlamlıdır. Sayın Cumhurbaşkanı Fahri Korutürkie yaptiğı bir gdrüşmeden sonra Başbakanın basın mensuplanna söylediğî bn sözler olaylann ardındald gerçeğe de parmak basmaktadır. Çefitli 6ğretim ktırumlannda olay çıkaran ve gençliği sürekli olarak şiddet eylemlerine tten kışkırtmalar komantlolarca yapılmakta; komandolann ardında bir küçük siyasî partı balunmaktadır. Sayın Başbakanın «Politikaya kanşmamalan gerekenler» diye tanımladıği çevrelerin ise bazı devlet knvvetleri olduğu anlaşümakta* dır. Olsylar planlı bir biclmde gelis mckte; 12 Mart'tan önce oluştuğn biçimde sahneye konmaktadır. Komando »dı verilen talimli ve kasıtlı gruplar, öğretim kuram* * • * Karaköy'dekl çıpıak «Güzel bul> anıtı yerınden kaldınldı. Buın Y A ZI SIZ rtnnım Atatürk laseslnde ve Tnncell îlköfretmen Okuluoda patlak veren öğrenci olaylan daha önceki olayI»r dlzisine karümış İki halkadan başka birşey defildlr. Bütün bn olaylar «komando» «dı verilen talimli gruplarla öğrenciler arasında çıkan ya da çıkarüan kavgalardan olnşmaktadır. Başbakan bn konada »Maalesef bazı kimseler gençliği hâ'ıâ şiddet olaylanna tahrik ediyorlar, bunlann içindt politikacılar var, politikaya kansmamalan gereken kimseler var. E (Devamı Sa. 7. Sü. 6 da)