Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Sahibi: Cumhuriyet Matbaacıhk ve GazeteciHk T.A.Ş. adına: NAZİME NADİ Genel Yaym Müdürü: OK7Aİ KURTBÖKE Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: BCLENT OİKMENER Basan ve Yayan: CLMHLRİSET MATBAAC1L1K ve GAZETEClLlK T.A.Ş. Cağaloglu Halkevi Sk. No: 39 • 41 TELGRAF ve MEKTUP adresi: Cnmburiyet Istaobnl Posta Kntusn: Istanbul No: 248 Telefonlar : 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Cumhuriyet BASTN AHT.AK YASASTNA UXMAX1 1AAHHÜT EDER. B Ü R O L A R : ANKARA: Atatürk Bulvan Yener Apt. Yenişehir, Tel: 12 09 20 • 12 95 44 • İZMİR: Halit Ziya Bulvan No.65Kat 3, Te!: 31230 • 247U9 « GÜNEY İLLFRl: K.Köprü 34. S. No. 40 • ADANA, Tel. 145501393419731 12 6 3 1 ABONE ve İLÂN Aylık Ayhk Ayhk Aylık TurtlçJ 3». 180. 90. 30. Turt dıjı 630. 315. 157.50 52.50 BaSİık ( M a k t u ) Z. ve 7. sayla (Santlml) ... 3. ı»yfa ( S a n t l m l ) ........................ 4. S. 6. îayf» ( S a n t l m l ) ...... ö l i i m , Mevlid, T e ş e k k ö r (5 Santirn) Nıjan, Nikâh, Evlenme, Dogum ö l ü m , Mevlid, Teşekkür 2 3 (S S a n t i m ) 4U0 U r a H5 100 S W 15U 150 2U0 SAYIS1 100 RURUŞ Bu köşeden ALTAN ÖYMEN "KURTARICI..LAR (Bastarafi 1. savfada) vekillerinin büyük kısmı, çoğuniuğu neredeyse tek başlarına sağlamışlardı. Görüşmeler, bir yandan CHP nin hem İnönü, hem Ecevit kanadının, bir yandan da Mehmed Ali Aybar'la Celâl Kargılı'nın muhalefetiyle uzadıkça, sinirlenip duruyorlardı. Hedefe eMem'.eketi kurtarma» hedefınebir an önce varmak istiyorlardı. O zaman da «idamlar olmasın» diyenlerin konuşmalarını engellediler. Konunun îçtüzüğe göre iki defa görü şülmesi gerekiyordu. Bunu bir defaya indirdiler.. Söz haklarmı sımrladılar.. Ve ancak 9 saat 50 dakika sonra emellerine nail olup üç hükümlünün idammı 238 oyla onayladıktan sonra rahata eriştiler. Sonra Senatonun da onaylaması... arkasından Anayasa Mahkemesinin, kararı o aceleciliğin yarattığı usul»üzlükten bozup geri çevirmesi.. Yeniden Meclis, Senato toplantıları.. Cumhurbaşkanı Sunay'ın kesin onayı.. ve AP Grubunun basta Demirel bir «üzüntü» dev resinden sonra yeniden rahatlaması.. Ben bu görüşmeleri basından itibaren izlemiştim... Hâlâ gözümün önündedir. Zamanın Adalet Komisyonu Başkanı tsmail Hakkı Tekinel Meclls'teki komisyon masasında bttyük işler başarmış bir komutan edasıyla oturuyordu. Kürsüde AP Grubu Sözcüsü Seyfi Öztürk, hatta arada idam üzerinde espriler yaparak, grubunun alkışlannı topluyordu. En ön sıradaki koltugunda oturan Demirel'in, biz basın locasındakiler, ensesinı görüyorduk. bayramlık bir lâcivert elbise giymış, alkışlara en basta o katılıyordu. DP sözcülüğünü bir ara, çimdiki «Ceset» edebiyatçısı Kubilay tmer yaptı. Ateş saçan gözlerle, gene ceset kokan lâflar söyledi: «Başlarım ezeceğiz», «Hayat hakkı vermeyecetlhan Darendelioğlu, Şük jü. Akkan, Hüseyin Abbas, Nprî Erogan, Ânrnet Buldanlı, Âvnî Turanlı adındaki milletvekilleri de, isim lerini cidam» sesleriyle zabıtlara geçirenlerden.. Sonra Mecliste seslerini yükseltmeseler de idamlara oy verenler.. Bir kocaman «Idamcılar» listesi. 238 milletvekili... Anayasa Mah kemesinder» dönüşten sonra galiba biraz daha fazlslaştılar.. Senatoda da 100 kariar senatördüler.. Zabıt larda hepsinin ismi var. Elbet zabıtlar dışında da, yayınlanacağı yerler olağİZ»... V.S.. cak. Şimdi iki yıl sonrasyıdan bakahm: Meclis ve Senato çoğunluklarının o celadetli, asabiyetli, «ceset»li oturumlarından elimizde hangi sonuç kaldı.. Deniz Gezmiş, Hüseyin înan, Yusuf Aslan idam edilmeseydi memleket mi batacaktı da, • kurtarıeılar« bu kararlarla o zaman, gerçekten memlekeü mi kur tardılar?. Bu üç insan, şimdi Mamaktaki askerl cezaevinde yasamaya devam etseydi ve cezaları bu Af Kanunu teklifine pöre <idam>dan 30 yıla inseydi, bu sonuç. ülkemiz üzerinde hangi >tehlike» rüz gârını estirecekti? Sanıyorum ki, o (238+100) = 338 parlamenterin çoğu, şimdi bu soruya cevap ararken. 1972 yıh bahannda duydukları rahathğı duymayacaklardır.. Hele bir üç beş yıl daha geçsin.. Meclisin 1972 yılı zabıtlarını karışhrırlarken, oturumlara ait say falan. bakmadan atlama ihtiyacını duyacaklardır.. Başkalarım düşünün: Siz hiç meselâ «Maliye Nazırı Cavit beyi ben astırdım», «Adnan Menderes'in idamını saglayan benim», «Talat Aydemir'i sehpaya götürdüm» diye iftihar eden insan gördünüz mü? Ben hep, o devirlerde bu işlerde ger çekten rolü olanlann, konu açıldıkça, konuyu sadece kapatmaya çalıştıklarını gör müşümdür. Hele «Siyasi sut»larda insanlan idam ettirtmek, hapiste yatırtmak, «af»tan faydalandırtmamak, siyasetçilerin şerefine seref kat maz. Aksine... Yıllar geçer.. Belirli günlerin sartlan içinde şaplayan alkışlann etkisine kapılıp verilen «kahrolsun», cmahvolsun» oyları, o oylan verenleri hayatlarının sonuna kadar izleyecek birer kabus haline gelir. Gerçi hiddeti, çiddeti, «kan» ve «ceset» merakım kendilerine meslek edinmiş siyasetçiler vardır. Onlar iflâh olmazlar.. Hayatlarını da gene Kan ve ceset arama sarası içinde tamamlarlar.. Ama aklı hiddetinin birâ2\ü?W4ride olarî've' yüreğm'• dte lyraz insan sevgisl taşıyıp,!;îrısa"htarirî içüide ya^â" ' mak isteyen bir politikacı, kendisini bu meslekten «ceset»çilerin tahriklerine kaptırmamalıdır. «Af Kanunu» gibi yüzbinlerce ailenin bek lediği bir banş kanununu, hem de çoğunluğun isteğinin karşısına çıkarak «kan. lı» bir sava? vesilesi yapmak isteyenlerin peşine takılmamalıdır. Sonra o vılıar geçer. Zabıtların 1974 yılı bahanna ait sayfalarını da kanştıramaz olur. Türk Hava Yolları ve Devlet Hava Meydanları Holding olarak birleştirilecek Ulaştırma Bakanı Feıda Güley, «Devlet Hava Meydanları İş letmesi ile THY'nın bir holding statüsünde birleştirileceğini» bil dirmiştir. Yesilköy'de dün de denetleme lerde bulunan Bakan. alan geniş letme inşaatının iyi seçilmiş bir plan düzeyine oturtulmaması nede niyle bitirilemeyeceğini ve alandaki sıkışıklığın bu yaz da süre ceğini söylemiştir. Güley, hava alanlarındaki yer hizmetlerinin daha da iyileştirileceğini bildirmiş. bu konuda yapılacak çalışmaların kısa zamanda sonuçlandırılacağını sözlerine eklemişü'r. Açıkta kalanlar (Baştarafı 1. sayfada) ne düşen öğrenci sajnsı, bazı üniversitelerde 10'un altına da düşmekte, Hacettepe Üniversitesi' nde 1 öğretim üyesine 5 öğrenci seviyesine gslmektedir. Beşiktaş*ta bir kuyumcu dükkâmndan 500 bin lira değerinde mücevher çalındı Beşiktaj Hasfırın sokak 51 nu maradaki bir kuyumcu dükkânı dün sabaha karşı meçhul kişiler tarafından soyulmuştur. Soygunda, dükkândan 500 bin liralık mü cevherat ve 10 bin lira para alındığı bildirilmiştir. Olay, kuyumcu dükkânının bi tişiğindeki bir eczanenin arka bahçesinde bir naylon torba içinde bulunan gümüş takımlarla ortaya çıkmıştır. Eczaneden polise haber verilmesinden sonra, soygun ve soyguncuların çatıdan kuyumcunun dükkân duvarını delerek içeri firdikleri ve soygunu böylece gerçekleştirdikleri anlaşılmıstır. Soruşturma polisçe sürdürülmektedir. BARZANİ KUVVETLERI (Baştaratı l. Sayfada) öte yandan, Barzani kuv^'etle rinin genellikle çete saldırısı uy gulayarak hükümet kuvvetlerine geniş zayiat verdirdikleri bildirilmektedir. Sınıra yakın Türk köylerinden alınan bu haberlerde Irak Hava Kuvvetlerine bağll uçaklann sınıra çok yakın olan yerlere havadan bomba yağ dırdıklan, ancak Barzani asker leri genellikle dağlarda mevzilendikleri için bu bombardıman lann netice vermediği belirtilmektedir. Tersine gelişme Özellikle üniversiteler yönetim organları, son yıilarda, öğrenim kalitesini yükseltmek gerekçesi ile kontenjanlan smırlama politikasmı izlemişlerdir. Milli Eğitim Bakanlığı'nın istatistiklerine göre Ankara Üniversitesi'nde son 10 yıl içinde öğretim üyesi sayısı 1102'den 2130'a yükselirken, ö*renci kontenjanı 3624'ten 2888'e düşürülmüş, toplam öğrenci sayısı ise 16.289'dan 15.469'a inmiştir. İstanbul Üniversitesi'nde öğretim üyesi saj^ı 10 yılda 110'' den 1654"e çıkarken, kontenjanlar 6329'dan 3437'ye düşürülmüştür. Hacettepe Üniversitesinde 1067 ösretim üvesine karşılık her yıl 1166 yeni öğrenci alınmaktadır. 150'nin üzerinde profesör ve doçentin bulunduğu Istanbul Tıp Fakültesinde her yıl ahnan yeni öğrenci sayısı 150' dir. Laboratuvar. ya da öğrenciye özel ilgi £österilme$inin C5rekli olmadıgı îktisat Fakültesinde bile. bir öğretim üyeslne 26 öğrenci düşmekte, çok kalabalık olduğu ileri sürülen Hukuk Fakültesinde ise, bir yıltla 2000 olan yerıl öğrenci kapasitesinin 800'e düşürülmesi somıcu ancak bir öğretim üyesine 83 öğrenci düştüğü anlaşılmaktadır. gulamaya çahşmalarının bir lüks olduğunu belirten yetkililer, cŞüphesiz laboratuvar ve özel çalışmanın gerektirdiçi derslerde kalabalık kaliteyi düşürecektir. Ancak sınıfları kalabalıklaştırmadan. Türkiye için bugünkü şartlarda büyük bir lüks olan öğretim üyesi kapasitesini değerlendirerek, bir ögretim üyesinin haftada 1 • 2 saat değil. birçok saat ders verebileceği rfüzeni, her öğretim üyesi için gerçekleştirmek bir zorunluluk haline gelmiştir. Gerçi özellikle üniversitelerde bilimsel çalışmalar için zaman ayrılması önemli bir karşı gerekçe olarak gösterilecektir. An cak üniversite dışı çalışmaları için pek çok zaman bulabilen öğretim üyelerinin, çoğunlukla kanunun tanıdığı sınırı birkaç katı ile aşarak özel çalışma larına ayırdıkları bu zamanın, bir bölümünü, devlete dönük hizmete yöneltmeleri yeterli olacaktır» demişlerdir. Çete savaşı Barzani askerleri Habur çayının arkasındaki tepelerde devamlı olarak yığınak yapmaktadırlar. Türkiye • Irak tıududundan sızmalan önlemek için gereklı güvenlik tedbirlerini sürdürmekte, birlikler herhangı bir olay karşısında hazıriıklı beklemektedirler. Içişleıi Söz de tasarruf Yetkililer bugüne kadarkl hükümetlerin yüksek öğrenim konusunda çok yanlış bir politika izlediklerini belirterek özetle şu görüşleri ortaya koymuşlardır: «Kaynaklarını çok iyi değerlen dirmek durumunda olan Türkiye, yüksek öğrenim için maliyeti en pahalı olan öğretim üyesini yetiş tirmekte, fakat bir öğretim üyesinin seviyesine yakışacak ödemevi yapmaktan kaçmarak, onun çalışma kapasitesini. Üniversite dışında, çogunlukla ösel sektör hizmetinde kullanması olanağını vermektedir. Gece, ya da ikili öğretim için fazla masraftan kaçı nırken, aynı öğretim üyesine üni versite dışındaki yüksek okulda verdiği ders için birkaç katı üc ret ödemektedir. Hükümetlerin bu yanlış politikasınm doğal sonucu olarak, laboratuvar, dersane yok, kalite düsecek, ek ödenek verilmiyor gerekçeleri ile yüzbin üzerindeki öğrenci talebine karşılık, 32 bin öğrenciye yüksek öğrenim hakkı tanınmaktadır. Böylece devlet kendisine en pahalıya malolan öğretim üyesini sa§ ladığı halde, ek masraflara katlanmadığı için, daha da önemlisi jiiksek öğrenimi planlayamadığın dan, yüksek öğrenim kapasitesini en azından iki katına çıkarabil me olanağından yararlanamamaktadır.» İşverenler: "Asgari ücretler gelişi güzel tesbit edilemez..,, ANKARA, (Cumhuriyet Bünvsu) Türkiye İşveıen Sendikalan Konfederasyonu Başkanı Ha'il Kaya; dün verdiği demeçte, asgari ücretin gelişi güzel saptanamıya cağını söylemıştir. Halil Kaya, son günlerde hükıi met yetkililerinin asgarl ücretlerın birkaç gün içinde brttır.lacağı nın ve bu arada işçi Kes.rrM temsilcilerinin de bu tesbitin iok yük sek bir düzeyde yapılmî.îi gerek tiği yönündeki beyanlannın basında yeralmasmın dikkati çektiğini belirterek şu görüjü öne sür müştür: «Bilindiği gibi, asgari ucret tes bit işlemi îş Kanunu gercşince ve Asgari Ücret Komisyonu aracı lığı ile yapılmaktadır. Bu kcrr.is yon, eşit sayıda hükümet, Uveren ve işçi temsilcilerinden teşekkül eder ve çalışmalar objektif bir modele göre yürütülür. Bu neden le ön • yargılara dayanarak: asgari üeret •^üzerinde ileri sürülen düşünce ve fasaw\ırlar vakitsiz ve yersiz addedilmek gerekir. Ücretlerin üretilen mallarda 8nemli bir maliyet faktörü olduğu göz önünde tutulursa ücret bünyesinin bu şekilde zorlanması fi yatların da artmasma yol açacak tır. Böyle bir gelişme hükümetçe temel maddelere yapılan zamlardan sonra, ekonomimizde esasen mevcut bulunan enflasyonist gidi şi süratlendirecektir.» Rııs balıkçı gemisiyle carpışan Erzıırum silebi Büyükderer'de demirledi Liberia'nın Moravio limanmdan jüklediği 26.000 ton maden cevherini Karadeniz Ereğlisi'ne götürmekte olan Erzurum şilebi önceki gece Kireçburnu'nda Karadeniz'den Akdeniz'e gitmekte olan MYSOrkanova adh Rus balıkçı gemisi ile çarpışmıstır. Gece saat 01.15'te meydana gelen kazadan sonra 0357 borda nolu Rus gemisi geldiği istikamette geri dönerek kaçmış, Er zurum şilebl ise Büyükdere'de karantınaya alınmıstır. Denizcilık Bankasına ait Karadeniz şilebinin kaptanı Ziya Taner'in ifadesine göre kaza şu şekilde olmustur: Karadeniz »ilebi Boğaı'dan Ka radeniz'e geçmeden önce Kireçburnu önünde hemen hemen dur muş bir vaziyette iken Karadeniz'den gelen Rus gemisi san cak tarafından baş bodoslaması ile dikey bir vaziyette şilebimize bindirmiştir. Bordası 3 metre yüksekliğinde ve 1^ metre eninde yırtılan Erzurum şilebi su almaya başlamış, ancak bu durumun tehlikeli olmadığı daha sonra anlaşılmıstır. Geminin bat madığını gören Rus silebi ise beklemeden geldiği istikamete dönmüştür. Olay yerinde deniz polisi tarafından tutulan zabıttan sonra Erzurum şilebi Büyükdere limanında karantinaya ahnmıştır. Keşif işlemi bugün Denizcilik Bankası ile Lloyd Si gorta Şirketi ilgilileri taralından yapılacaktır. Eğitim çıkmazı Bir yanda üniversiteye giremiyen ve geldikleri lise eğitiminin klasik olması nedeniyle, hayatta yararlı hiçbir iş yapamıyacak durumda olar» yüıbinin üzerinde öğrenci varken, diğer yanda üniverslte ve yüksek okullarımızın Amerikan, Ingiliz üniversiteleri standartlannı uy B. Almanya (Baştarafı 1. sayfada) Afşin Elbistan linyitlerinin ge liştirilmesiyle ilgili ilk araştırmayı yapan Batı Alman O. Gold firma sı. işletmenin ancak modem tek niklerin kullanılması halinde eko nomik olacağım bildirmiştir. Daha sonra Türk Hükümeti, Fichtner / Rheinbraun / Sofrelec Kon sersivTjmu ile anlaşarak yeni bir araştırma istemiştir. Fichtner Gru bunun yaptığı incelemeler daha önceki bulgulan doğrulamışür. Y A R I N : Üstündağ'ın çabalan ve olumsuz karşılıklar Dünya Bankası raporu Bunun dışında projeyle ilgilenen Dünya Bankası da bazı araş tırmalar yaptırmıştır. Dünya Ban kası'nın hazırlattığı «Aide Memoire Elbistan . Afşin Integretad Lignite Project Turkey» adh ra por, bölgeden elde edilacek linyitlerin, elektrik santralı yerine yakıt olarak kullanılması ve böy lece Doğu Anadolu'da tezek kul lanılmasında tasarruf sağlanması altematifi üzerinde de durmakta dır. Rapor, bu durumda elektrik santralınm fuel oil Ue çalıştırıl masının ekonomik incelemesini yapmaktadır. Ancak Dünya Ban kası'nın raporu, linyit işletmesinin modern tekniklere dayanması tezini doğrulamaktadır. Dünya Bankası'nm raporu, O. Gold ve Fichtner çahşmalarmdan söz ettikten sonra ?öyle demektedir: • Banka, bu sorunu incelemek üzere bağımsız bir danışman tutmuştur. Yapılan inceleme, modern teknikler kullanılmasmın tek çıkar yol olduğu tezini teyid etmistir.» Dünya'da Bugün (Baştarafı L uyfada) hakkı doğar... Cumhuriyet, çalışan bütün mensuplarına bu say gıyı göstermiş, dolayısıyla taşıdıklan sorumlulugun bilincini de vermiştir... Yeni görevimizde, çağdaş gaze teciligin en ileri ve gelişmiş bu anlayışını sürdUrmek amacındayız... Teknik bakımdan tarklıhk ları olsa da, radyo ve televizyon haberciliği gazeteciliğin bir türüdür. Ancak burada. dönen rotatiflerin uğultusu, insanın yü reğine işleyen mürekkep kokusu duyulmaz... Başlıklarda sütun hesabına, yazilarda satır sayısma bakılmaz... Kadratın, puntunun yerini dakika ve saat almıştır... Fakat hedef aynıdır: Haberin, yorumun doğru ve çabuk olması... Kısacası, dünyayı ve bütün oluşumları 24 saat önce yaşamak... Bunları, herkesten önce kitlelere duyurmak... Pek bilinen hikâyedir; ama bir kere daha anlatmalıyız. Ya?ıişleri Müdürü, haberlerini çok uzun yazan muhabirden şikâyetçiymiş. Bu adam bir türlü konuya giremez, anlatmak lstediği olay satırların arasında boğulurmuş. Yazıişleri Müdürü iyice uyarmış muhabiri ve «Artık haberlerini kısa yaz» demiş. Ertesi gün muhabir yeni bir haberle gelmiş gazeteye.. Haberin başlığı «Samanlıkta Yangın» mış... Haberde de şunlar yazılıymış: «Çiftçi Ahmet, samanlığında benzin olup olmadığıru anlamak için, elinde yanan bir mumla samanlığa girmiştir. Benzin varmış!..» Biz de sözü uzatmayalım. Cumhuriyet'in sayfalarmdan ve hayatımıza yön veren bu sütundan, siz okurlarımıza veda ediyoruz... Geride kalan on yıllık arkadaşlığımız, pek çok insanın hayal bile edemiyeceği bir mutluluğun ifadesiydî... Bu mutluluğun adı ise. Cumhuriyet'te yetişip, Cumhurıyet'to çaİışmaktı... ABD Başkanı Nixon (BaşUrafı 1. Sayfaıla) Ingüizler için ABD Başkanı «Avrupa yılı» olarak ilân ettiği 1974 döneminl güdükleştirdi. Hayal kırıklığına uğrayan Ingilizler, Nixon'ın sözlerini yadırgadılar. ttalyanlar da Amerikan Başkaranın her halde «Ye ni bir doktrin» aradığı kanısında. Bugüne dek Amerika'nm dumen suyunda görünen Batı Almanya ile Hollanda'da da tep kiler görülüyor. Kuşkusuz Fransız başkentinde, Başkan Nixon'ın «Yumruğunu masaya vurması» iyi karşılanmadı. Kissinger ile Jobert arasındaki söz düellosunun geç tiğimiz hafta Fransız Dışişleri Bakanl lehine sonuçlanması, bir süredir, ABD'ye karşı Batı Av. rupa'da yalnız kalan Fransa'nın prestijini desteklemişker», Nixon'ın son sert çıkışı, durumu yeniden değiştirdi. Fransız başkentindeki gözlemciler, Baş kan Nixon'ın Avrupa'ya bu tehditleri Watergate skandalı konusunda kendisini adamakıllı savunduğu bir sırada savurduğunu da görmezlikten gelmiyorlar. Jobert. ABD Başkanına ılımlı yanıtında ise, «Tek bacakiı olmaktansa iki bacaklı olmak daha sağlamdır» diyor. Avrupa'daki müttefiklerinl cHizaya getirmek» İçin elindeki kozlan açan Nixon, Batı Avrupa ile ABD arasındaki kuvvet gösterisini yeniden kamçılamış oluyor. Bu manevrayı bir poker oyununa benzeten Avrupalılar, serinkanlılığı elinde tutan tarafın kazanabileceğine inanıyorlar. Şimdi asıl sorun, Avrupa başkentlerinin elbirliği ile ortak bir cephede mi, yoksa dağınık saflarda mı bu saldırıya karşı koyacağıdır. Bugüne dek birleşemeyen Avrupa, yani 9'lar, ya tek başına kararlar almaktan vazgeçerek ABD'ye uyacak, ya da Nixon son şantajını elden bırakarak Avrupadaki Amerikan kuv vetlerinj azaltmak tehdidinden dönecek. Buradaki gözlemcilerin karusınca, en üst kattan gelen bu çıkış için başka altematif yokun «Başmı ağrıtmaya» başladığını ilgi ile izliyor. Haşhaş konusunda ABD'nin Türkiye'de savurdugu tehditler, Fransız başkentindeki gözlemcilerin dıkkatinden kaçmadı bu hafta. Özellikle Ecevit'in liderliğindeki koalisyon hükümetinin ABD ile alış verişinde «Ödün verici» bir tutum izlemek yanlısı olmadığım sezen diplomatik çevreler Ankara'nın yumuşamasını da beklemiyorl«r. Bu arada Quai d'Orsay (Fransız Dışişleri Bakanlığı) çevreleri, böyle bir dönemde Paris'te Türk Büyükeîçisinin bulunmamasım ve bir yıldan fazla bir süredir ayrılan Hasan Işık'ın yerine yeni bir atamamn bugün bile geciktirilmesini yadırgadıklarını gizlemiyorlar. Paris'tekl diplomatik çevreler, ABD ile Avrupa arasındaki bugünkü kavgada Fransız ve Türk başkentlerindeki tutumda ortak bir yöne dikkati çekerek Türkiye ile Fransa arasında bu dönemde bir yakınlaşma ve işbirliği olasılığuıa da değiniyorlar. Karadeniz tütün piyasası bugün açılıyor SAMSfN 1973 ürünü Karadeniz ekici tütün piyasası, Gümrük ve Tekel Bakanı Mahmut Türkmenoğlu tarafmdan, ilân edilecek baş fiyatla bugün açılacaktır. Öte yandan, tütün Ureticisi bu yıl başfiyatın 40 liradan aşağı olmamasını istemişlerdir. Tekel Genel Müdürlüğü Alım Heyeti Başkanı Orhan Özet, alım larla ilgili hazırlıklann tamamlandığını, Samsun bölgesinde tütün rekoltesinin 16 mily.on feüo civarında gerçekleşmesinin beklendigini belirtmiştir. özet, Samsun yöresinde alımlann 13 noktada yapılacağım ve 60 eksperin görevlendirilece*ini söy lemiştir. özet, Trabzon'da ise piyasanın 21 Martta açılacağını, alımın 6 noktada yapılacağım, tahminj rekoltenin ise 3 milyon 100 bin kilo olduğunu açıklamış Batı Alman raporu Biitün bunlardan sonra Batı AI manya tktisadi İşbirliği Bakanhâı Devlet Sekreteri Profesör Sohn, Türkiye Hükümeti'ne başvurarak modern teknikler kullamlmasından vazgeçilmesini ve Mnek yoğu n işletme yöntemlcrine döniil mesini istemiştir. Böyle bir d^gişiklik, ekskavatorlar kuUanarak linyit işletmecüiğinde uz;nanla^mış Doğu Bloku ülkelerinin ihale yi alma şansını ortadan kald.rmak tadır. Batı Almanya. *kono.nik endişelerin dışında Türkiye'nin Doğu Almanya ile ekonomik isbirliğine girmesini istememektedir. ÇANAKKALE ZAFERİNİN 59. YILDÖNÜMÜ KUTLANIYOR ÇANAKKALE 18 Mart Çanak kale Deniz Zaferinin 59. yıldönümü bugün Cumhuriyet Alanı, Şe hitler Abidesi ve Hasan Mevsuf şehitliğinde yapılacak ayrı, ayrı törenler ile kutlanacaktır. Çanakkale Boğaz Komutanlığınca düzenlenen törenlere önce Cum huriyet Alanında başlanacak ve bunu şehitler abidesi ile Hasan Mevsuf Şehitlijinde yapılacak diğer törenler izleyecektir. , Törenlere eski muharip gaziler, orta ve yüksek dereceli okullar, askerl birlikler ile k»mu ve özel kuruluşlar katılacaktır. (THA) (Baştararı l. Savfarta) ma herîefi içinde olduğunu söylemiş şöyle devam etmiştir: «Demokratik devletin görevi mü Asker scvkedildi let ne istiyorsa onu yapmaktır. Şiddetli çarpışmalann sürdüğü Hükümet olaral: kalkınjnaya vebölgeye çok yakın bir noktada rilmesi gereken önemi büiyoruz. bulunan Hakkâri'nin Cukıırca Önümüzdeki günlerde tamamı yer ilçesinde silâh ve patlama ses '' motor fabrikası, traktör fabrika leri duyulmaktadır. Sabaha ka sı, tank ve makina fabrikalarınm dar duyulan bu gürültüler köy temelleri atılacaktır. Hedefimiz lerde korku yaratmış, halk te 67. ilin hepsine fabrikaları yaydirgin olmustur. Türk • Irak sı maktır. Koalisyon ortağı karde? nınnm bu kesiminde sınır gü lerimizle geceli gündüzlü bu kovenliği yönünden vogun tedbir nuda çalışıyoruz.> ler alınmaktadır. Hakkâri'den Müstehcen yayınlar Gukurca'ya veniden beş araba Adalet Bakariı Şevket Ka/an dolusu asker sevkedümiştir. da konu'smasında cezaevlerinin Gümrük memurlan bulunma bugün islâh etme niteliginden yan Irak hududuna yaklasanla çok dejenere edici nitelikte olra Barzani askerleri «dur» ihtadusunu, düzeltilmesi için çaknnda bulunmakta, aksine haşıldığını söylemiştir. Kazan bu rekette ateş edilecegini belirtarada müstehcen yayınlsrın ahmektedirler. Ellerinde modern lâka aykırı bir biçimde yayıldlsilâhlar bulunduğu bildirilen ğını kaydederek, cBir yanda kaBarzani askerleri Zaho'nun dağnunlar bu konuda boşluklar talık kesiminde mevzilenmis; duşımaktadır, ama diger tarafta rumda bulunmaktadırlar. da basın savcılarının bu konuda Transit kamyonlar cidHiyetle hareket etmediklerini Silopi Kaymakamı Teoman tesbit etmiş bulunuyoruz. 1973 Ünsan'ın Kürt liderleriyle konu yılında bu konuda 226 dava açılşup anlaşmasından sonra günmış. pek çogu neticelenmemiş, Jerdir beklemekte olan gıda mad neticelenenlere de asgarî cezalar desl yüklü transit kamyonlar, verilmiştir» demiştir. Irak kesimine geçebilmişlerdir. Zamlar Bu arada Barzani askerleri, bir Irak uçağını uçaksavarla düşür Devlet Bakanı Süleyman Arif dükleriniöneşii rmüşlerdir. Emre konuşmasında son getirilen zamların önceki hüküınetçe hazırlandığını söylerken. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Korkut özal, «Hiç bir iktifîar je(Baştarafı I. Savfada) lişinin hemen ardından zam yap sma devam edıldiğıni polıs açıkmak istemez. Zam sevilen, hoşlamıştır. Bu iki iş adamının lanılan bir şey degildir. Biı kayurt dışma kaçma ihtimali üzerar verirken ya eski hükilmetlerinde de duran colıs sınır karin yaptıgı gibi hasta çocugtın pıları ile hava alanlarınflaki emeline çikoiata vererek avutmak niyet yetkiliıerine fimrda olan ya da hasta çocuju lyileçtirecek sanıkların totograflannın dağıtıl ilâcı igneyi yapmak durumundığını bildirmiştir. daydık ve onu avutmak yerine Bu arada mali polıs, banka hastayı tedavi kararı aldık» damüdürünün ailesi hakkmda da mistir. geniş bir soruşturma açmıştır. önceki gün Karşıyaka Sulh Hukuk Mahkemesı'nde 3 saat ifade veren ve ifadesınde de ısrar. İZMİT'TEKİ la kendi zimmetine bir kuruş para geçirmediğı Üzerinde duran KAZADA banka müdürürjün vakınlanna para verebileceğı ihtimali üzerinde duran emniyet vetkilileri, 3 KİŞİ ÖLDÜ, işe bu vönden de e' kovmuştur. öldürülme Korkıısu ıçınde ou 8 KİŞİ YARALANDI ise sürüklendiğmi de Doliste ve mahkemede tekrarlavan banka İZMİT îzmit tstanbul kamfidürü Alaadcün Gökün ve âl rayolunun şeMriçt Jö^kJÖ Sâler lesini de oolis koruır.ava ba«la semtinde dün erken saatlerde'bir mıştır. kamyonla bir minibüsün çarpışBanka çeklenyle muamelât ü ması sonunda meydana eelen trazerinde tahrifatlar vapılan 31 fik kazasında üç kişi ölmUs, semilyon 380 bin üralı'; suiistimal kiz kişi yaralanmıştır. olayında paranm çok bü\"ük kısSakarya yönünden gelip İstanrnının sanıklann Pllerinden çıK bul'a gitmekte olan Cevat Erdem tığını da bu arada tmdıren vet yönetimindeki 34 ND 826 plâka kıliler, bu konuda da şunlan sayılı kamyonla aksi yönden gesöylemislerdir: len Gevdet Sert yönetimindeki «Çek sahtekâılığı ve muamele 41 AE 261 plâkalı minibüs çarler üzerinde vapılan bu suiisti pı^mıştır. Kaza sonunda minibüs ınal uzun süre devam etmiştir. şoförü Cevdet Sert ile minibüs Sahtekârlıgın muameıeler Uzerin yolcularından Sabahattin Bayrak oen olması suitstimalın ortavâ ve Cavit Tepecik derhal ölmüsçıkmasını hem zorlastirmıs hem lerdir. Ayrıca kamyon şoförü ile de sürenin ozamasına ?ebep ol minibüste bulunan yolculardan muştur. Bu nedenler vüzünden sekiz kişi yaralanmışlardır. suiistimale acü Karısanlar oaraYaralılar îzmit Devlet Hastaları istedikleri artbi kullanmışlar nesine kaldınlarak tedavi altına dır. Olaya adlan sirısan oütün alınmışlardır. Yaralılardan kamsuçlulann busüne kadar vapılan yon şoförü Cevat Erdem ile yolcu araştırmalarda mal varlıklan dâ lardan îbrahim Andiç. Bedri 5 milvon lira civarında tesbit e Bayram ve Niyazi Akgün'ün d'idilmiştir. Bu nedenle de sov?unrumları çok agır olduğu bildirildan elde edilen oaranın «erive miştir. alınması zor, hemen hemen imBu kaza nedeniyle îstanbul • îzkânsızdır.» mit karayolu uzun bir süre trafişe kapalı kalrmştir. fa.a.) Polis Traktör fabrikası Kararname (Baştarafı 1. Savfada) bancı sermaye olmadan Türkıye" nin serçekleştirebileceğine manmasıdır. TUrkiye'dekı uyguıamaya Röre yabaneı sermaye ile İIRİIİ başvtır malar ve ilk değerlendirme çalış malan Ticaret Bakanlığı'nda yapılmaktadır. Fakat bir Iznin verilmesi veya kaldırılması Bakanlar Kurulu karamamesi şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle bu konu üzerfrıde karar almada diğer bakanlıkların da etkisi bulunmaktadır. Nitekim Tioaret Bakanlığı'nın süre uzatmama tutumuna karşılık Ziraî Donatım Kurumu'nun bağlı olduğu Gıda, Tanm ve Hayvancılık Bakanlığının eslç kararı sürdürmek yanlısı oldugu öğrenilmiştir. Baromıızun 1918 sicil sayısında kayıtli arkadaşımız: Avukat vakitsiz olarak aramızdan ayrılmıştır. DeĞerl! meslektaşınıızın naşı İR Mart 1974 Pnzartesı (bugün) «Sl« namazından sonra Şişli Camiinden ahnarak Pbedl ıstin>hatsâhına tevdi olunacaktır. Kenriisıne Ulu Tanndan rahmet. 171u» allesine ve meslektaşlanmıza sabırlar dileriz. 1STANBU1. RtRMSlf BAŞKAM.lfil Cumhuriyet 219H VEFAT HALÛK ULUĞ Kömür tşletmelerinin tutıunu Öğrenildiğine göre, Türkiye Kömür lşletmelerinin danışmanı Rheinbraun Firması, ihale şartna mesini Batı Alman firmalannın alacağı şekilde değiştirmektedir. Türkiye Kömür tşlermeleri'nin şimdiki Genel Müdürü de söz ko nusu değişiklikten yana bir tutum almaktadır. Ayrıca, son anda ihale şartnamesinde bazı yeni ilâvelerin yapılmakta olduğu bildirilmektedir. Kredi veren ve tek nik vardım yapanlsra ihalede öncelik tanınması gibi şartlar, ihale şartname5:ine eklenmektedir. Bütün bunlar. bir yandan. ihaleye girecek firmalar arasındaki rekabeti azaltıp ihaleyi bir «danışıklı döŞüş» haline snkmakta; diğer yan dan da i$]etmen:n ekonomik çalış ması olanaklarını dnraltmaktadır. tu. Baş fiyat öte yandan, Samsunlu tütün üreticileri, pahalılığın arttığım, geçimlerinin daraldığmı belirterek başfiyatın 40 liranın altında olmamasını istemişlerdir. Tütün üreticileri, dönümü önceleri 300 liradan kiraya verilen arazinin şimdi 600 liradan kiralandığım. 1972 vılında 6 liraya aldıklan tütün dizme tpinin 3fi liraya fırladığını. 25 lira olan işçi ücretinin 50 lıraya çıktiSım belirtmişler, «Eskiden 3 lirsya dizdirdiğimiz tütünün ipini şim. di 5 liraya dizdiriyoruz. Varın ötesini siz düşünün» demektedirler (THA) Bonn Büyükolçisi (Bajtarafı 1. sayfada) Büyükelçi Vahit Halefoğlu, konuşması sırasında Batı Almanya' da işçi olarak çalışmakU olan Türk öğretmenlerinln sayısınm 7000 olduğunu belirtmiş ve bunlardan sadece 300'ünün Türk çoçuklannın öğrenimi ile Ugill olarak gönderildiğini açıklamıştır. Halefoğlu, Batı Almanya'da işçi olarak çalışmakta olan Türk öğretmenlerlnden eğitlm alanında kullanılıp kullanılamayacağına ilişkin bir soruyu da, bunun yeni Milli Egitim Bakanının kararma bağlı olduğunu söyleyerek cevaplandırmıştır. Bonn Büyükelçisi Halefoğlu, Alman Türk Parlamento Heyeti Başkanı ve Hrlstiyan Demokrat Parti Milletvekili Erika Wolf'un bir daveti üzerine verdiği konferansta Batı Almanya'mn işçi ahrrunın durdurulmasma ilişkin karan üzerinde de durmuştur Bu kararın almmasında rol oynayan ekonomik etkenlerin Türkiye'de anlayışla karşıladıgını Ua de eden Büyükelçi Halefoğlu. Ba b Almanya'da iktisadî durumun olumlu gelişmeler kaydetmesiyle birlikte bu karann da gevşetileceğinl umduklannı belirtmlştir. İdam istemîyle 7 yıl tutuklu olarak yargılanan bir sanık beraat edince «Bunun hesabını soracağım» dedî KIRKL.\RELt Ağır Ceza Mahkemesinde, kasten adam öldürmekten samk olarak, idam is temiyle 7 yıl tutuklu olarak yar gılanan Hüseyin Aldemir, önce ki gün yapılan duruşmasında, delil yetersizliğinden beraat etmiş ve tahliye olmustur. Duruşmada, sanık avukatı Tür kiye Barolar Birliği Başkanı Faruk Erem. 7 yıl süren yargılama nın safhalannı eleştirmiş, toplanan deliller Üzerinde durarak, bunlann geçerli bir niteliğe kavuşturulamadığmı ileri sürerek beraat talebinde bulunmuştur. Gereğini gBrüşen mahkeme, 1dam istemi ile yargılanmakta olan sanık Hüseyin Aldemirin, delil yetersizliği nedeniyle beraa tine ve tahllyesine karar vermiştir. ömrunün 7 yllını suçsuz olarak cezaevinde geçiren Aldemir ise «7 yılımın hesabını soracağım ve 100 bin liralık da tazminat davası açacağım» demiştir. KURULUŞ !LÂNI Anadolu Bankası A.Ş. Personelinin sosyal ve ekonomfk bilcümle hak ve menfaatlerini korumsk üzere «Anadniu Bankası Mensuplan Sendikası (ABSEN)» kurulmuş olup Yönetim Merkezi Üsküdar Selmampak Caddesı oü aoı Vü İş Hanı Kat. 3 No: 20 dir. Saygıyla duyrulur. ABSEN Genel Yürütme Kurulu Cumhurivet • 8190 Mehmet BARLAS Acı Bir Kayıp Mülgâ Nâfıâ Nezâreti Memurin Müdürü merhum Reşit Gâlip Bey ile merhume Fevziye Gürsan Hanım'ın kızı, merhume Nimet Gürsan ve merhume Naime Gürsan ve Emekli Genel Müdür Doktor Ferit Gürsan'm çok sevgili kardeşleri, merhum Mehmet Afif ve Harika Gürsan'ın çok kıymetli ve melek haslet ablalan, Suriye'den (Baştararı 1. sayfada) cüpınar sınır kapısından geçtiğini söylemiştir. Bunun Uzerine soruşturma genişletilmiş ve sınır kapısında görevli bulunan <ekiz kişi gözaltına alınmış tır. Gözaltına alınan sınır kapısı memurlan ile assubay ve erin adlan şövledir: öncüpınar sınır feapısı güm rük memurlanndan İbrahim Yıl dız, Hami Hambarlar, Dursun Balta. Ali Canpolat, Hier! KUçük ali, Zihni Avcı, Jandarma Assubay tsmail Çetin, Jandarma eri Arif Denizli. (a.a.) İŞİKLİGİ TELEFON DEGİŞIKLIGI 1 4 . MART1974 TARİHİNDEN İTİBAREN FABRİKAMIZIN YENİ TELEFON NUMARALARI Fatma Sütude GÜRSAN 17 mart 1974 pazar günü Hakkın rahmetine kavuşmuşttır. Cenazesi 18 mart 1974 pazartesi günü fbugtin) Kadıkriy Osr^anağa Camitnden öğle namazım müteakip kaldınlarak Üsküdar Karacaahmet kabristarundaki ebedi istirahat yerine tevdi edilecektir. Mevlâ Rahmet Eyleye. KARDEŞLERt (Cumhuriyet 2199) tur. Ve Türkiye Batı Avrupa'da Amerika'ya tek baçma kafa tutar durumda olan Fransa, bu arada ABD'nin bir başka müttefiğinin de Pentagon' 254344254345 KORÇELİK I TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ Grafika: 3991/2175)