Katalog

KONUŞMALAR Konfüçyüı Çeviren: Mnhaddere Nabi özerdlm Konfüçyüs'ün öğrencilerl ile yaptığı konuşmaları içinde toplayan ve Çin Klâsikleri Serisinden 2'nci defa basılan bu eser 5, lira fiyatla Bakanlığımız Yayınevlerinde satışa arzedîlmiştir. Devlet Kitaplan Müdürlüğfl Saltanahmet / ISTANBUL Sat. Te.: 22 38 03 urıyeı 50. yü, sayı: 17822 Kurucusu : TTJNÜS NADİ 15 Mart 1974 Cuma Ecevit Hükümetinin haşhaş ekimine ilişkin tavrı Amerikan Kongresinde telaş ve tepki yarattı DIŞİŞLERİ BAKANLIĞININ UYARISINA KARŞIN TÜRKİYE'YE GELEN ABD MEYECEĞİNİ BELİRTİYOR KONGRE ÜYELERİNE HİÇBİR ÖDÜN VERİLHAŞHAŞ YASAĞI KALDIRILSA, TÜRKİYE'YE YAPILAN TÜM AMERİKAN ASKERİ VE EKONOMİK YARDIMININ KESİLMESİ İSTENECEK. Soruşturma Komisy onu Ankara uçağı için Meclis aıaştırması istendi ANKARA, (Cumhnriyet Bürosu) Haşhaş konusunda ABD tehdide başladı ÜMİT GÜRTUNA ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Haşhaş ekimi yasağınm sürdürulmesi konusunda Ttirkiye'nin uyansına rağmen dün yurdumu«a gelen ABD Temsilciler Meclisi uyuşturucu maddeler alt komısyonu Başkanı Lester Wolff ile komisyon üyesi Charles Rangel bugün Dışişleri Bakanı Turan Güneş ile görüşeceklerdir. Görüş meyi daha önce randevu isteyen ABD Büyükelçlsi Macomber düzenlemiştir. Öğrenildiğine göre, Amerikalı Temsilciler Meclisi üyeleri Amerika'dan hareketten önce Türkiye'nin haşhaş ekimi yasağını kaldırması durumunda Amerika sert bir tutum göstereceğinı bildirmek üzere Türkiye'ye gideceklerini söylemişlerdi. Basın toplantısı Nitekim önceld gün Washington'da yaptıklan b&sın toplantı CHP MilletvekiUeri Reşit Ülker (Istanbul) ile Alev Coşkun (Izmir), Paris yakınlarında düşen THY'nın DC 10 tipi «Ankara» uçağı ile ilgili bir Meclis araştırması talep etmişlerdir. Ülker ve Coşkun'un önergelerinde, Türk ve yabancı basında bu büyük uçak kazasuıın teknik ve idarî nedenleri üzerinde çeşitli iddialar ileri sürüldüğü, DC10 ların yeni bir tip uçağın ilk imasında Temsilciler Meclisinin iki nunsua haşhaş ekimi yapan ülke lâtı olduğu, Japonlar tarafından reddedildiği, buna rağmen THY üyesi, Türkiye'nin haşhaş ekimi lere karşı alman bütün tedbirtarafından satın alındığı, Avrupayasagına ilişkin tavnru değiştir leri harekete geçirtecekleri»ni de dakı hava yolları şirketleri taramesi için Ecevit Hükümeti yet söylemişlerdir. kililerini ikna etmeye çalışacakÖte yandan Washington Btt ftndan bu serinin rağbet görmelannı belirtmişler, bunu başara yükelçisi Melih Esenbel ABD Dış mesı üzerıne fırmenm daha gelişmiş olan DC1030'ları yaptığı madıklan takdirde, ABD'nin Tür işleri Bakanlığı yetkililerini zikiye'ye yapmakta olduğu tüm yaret ederek böyle bir durumun belirtilmekte ve «Bu uçaklarm satın alması için bazı yetkili maiktisadl ve askerl yardımın ke Ankara tarafından hoş karşılansilmesi için çaba sarfedeceklerini mayacağını bildirmiştir. Büyükel kam ve kurullara önceden uyanlar açıklamışlardır. Temsilciler Mec çimiz, Temsilciler Meclisi üyele ve kurullara önceden uyarılar lisi üyeleri ayrıca, Türkiye'nin rinin katı bir tutum içinde An yapılmıştir. Bu uçaklan beyneltüm uyanlara karşm haşhaş eki karaya gitmelerinin iki ülke a milel sigorta şirketi Lyodd önce (Devamı Sa. 7, Sü. S de) mine başlaması durumunda, «ka(Devanu Ss. 7, Sü. 2 de) duşuş nedenini bagaj kapısı olarak saptadı KOSTA DAPONTE PARİS Dünya sivil havacılık tanhinın en feci kazasında parçalanan ve 346 kişinın ölumüne yol açan, THY «Ankara» uçağının düşüş nedeni, oiayı inceleyen özel komisyon tarafından saptanmıştır. Kaza günü 3 Marttan bu yana çalışmalannı sürdilren komisyon, DC DCıo'un Dışişleri Bakanlığı Irak olaylarıyla ilgili son gelişmeler konusunda susmayı tercih ediyor ANKARA. (Cumhnriyet Bürosu) Irak devlet kuvvetleriyle Barzani'ye bağlı birlikler arasmda çatışma noktasma varan gelişmelerle ilgili olarak Türk Dışişleri Bakanlığı «susmayı» tercih etmektedir. Kendıleriyle göriiştüğümüz yetkililer, gelışmelenn yakından izlendiğini, olayın Irak' ın bir iş sorunu olduğunu bolirtmekle yetinmişler ve bütün diğer sorulan cevapsıa bırakmışlardır. Irak'm Ankara Büyükelçisi Ali Al Davut dün Dışişleri Bakanı Prof. Turan Guneş tarafından kabul edilmiştir. Dışişleri, bu görüşme hakkında herhangi bir açıklamada bulunmamıştır. Öğrenildlğine göre, bütün dünya ajanslan, Irak'ta önceki gün meydana gelen olaylan dün Türk gazetelerinin haberlerine dayanaral yavmışlardır. Nitekim dünkü haberlerde, Irak hükümet kuvvetleriyle Barzani kuvvetlerinin arasında önceki gün çaüşmalar meydana geldiği: IrakTUrkiye sınınndaki Habur sınır kapımızın yakınında görevli 4 Irak subayı ve erinin Barzani kuvvetleri tarafından öldürüldügü bildinlmekteydı. bildiriyor üyeleriyle eski ve yeni Parlamento Başbakanlar, Bakanlar ve Osmanoğulları fertleri de af kapsamına alındı • Komisyonda kabul edilen teklif önümüzdeki hafta Mecliste göriişülecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisi Adalet Komisyonu, görüşmelerde esas alman CHPMSP ortak teklifi üzerindeki çalışmalannı dün gece tamamlamış ve teklifi kabul etmiştir. 22 maddeden oluşan kanun teklifi, önümüzdeki hafta içinde Millet Meclisi'nde görüşülecefctir. Toplantıda ilk olarak affm kap samı dışında kalanlarla ilgili 5. madde görüşülmüştür. Bu madde ile eski eser kaçakçılan ile İzmır'deki zeytinyağı sahtekârhğı (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Serbest piyasada ipotek karşılığı kredi işlemlerinde faiz oranı yüzde 60'a kadar yükseldi NURİ Resmi faiz oranl bankalar İçin en yuksek yuzde 9, tahvil için yüzde 15 düzeyinde sabıt tutulurken serbest piyasada aşırı faizli para alışverişi yaygınlasmıştır. Yıllık yüzde 40 ile 60 oranına kadar yükselen faızle borç talebi ve arzı en çok görülen günlük ilânlar haline gelmiş; özellikle son yıllarda geli?en bu spekülatif işlem için yeni yeni komisyon işletmeleri kurulmuştur. llgililer, serbest piyasadaki asırı faize, enflasyonu önlemek amacıyle ahnan kredi kısma politikasmın etken olduğunu belirterek, alınacak yasal tedbirlerle serbest para 10 tipl dev jet uçağının, arVa bagaj kapısının kopması nedeniyle düştüğü sonucuna varmı?tır. Özel Komisyona Türkiye adına katllan heyetin başkanı Hava Albayı Cezmi An. dün bu konuda gazetemize bir açıklama yaparak, «Muglak bir durum kalmadığını» söylemis, kazanın arka bagaj kapı mekanız masındaki hatadan dogduğunu belirterek, «Beklenen bilgüer alınmıştır. Beklenilmeyen veya sürpriz sayılabilecek bir durum kalmamıştır» demiştir. Albay An. uçağı yöneten aygıtların düzenli isleyip işlemerfiğini kaydeden cFliaht Recorder»le. pilot kabinindek) konuş maları saptayan «Voıce recorder»deki bilgüerin de komlsyonun vardığı sonucu doğrular (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) ÖZDENİZ piyasasının kontrol altma alınmasını lstemişlerdır. Konuya ilişkin olarak, Istanbul Ticaret Odası Başkanı Celal Umur aşırı derecede yüksek faiz altında piyasanın ezıldiğini soylerken, Para Kredi Profesorü Dr. Kıvanç Ertop «Piyasadaki yüksek faiz lıkidite darlığının bir lfadesıdır. Enflasyonu durdurmak için. alınan tedbirlerin de zorunlu bir sonucadur» demiştir. UNKAPANINDA BAZI DÜKKÂNLARI SU BASTI Günpy Ege ve Batı Akdeniz'deki alçak basıncın etkisi altma gıren. Istanbul ve yöresinde yağ;şlar bir süre devam edecektir. Istanbul'a dün 24 saat içinde metrekareye 2.5 kilogram yağmur düşmüştür. 1 Marttan bu yana metrekareye düşen yağmur miktarı ıse 21 kilo 700 gramdır. Öte yandan, dün de devam eden sürekli yağmur, alçak semtlerde gölcukler meydana getirmiştır. Fotoğrafta, Unkapanı yöresinde dükkânının önünde biriken yağmur sularını supürmeye çalışan esnaf gorülüyor. (Fotoğraf: Ali Alakuş) Şehir Tıyatroları bilet ücretleri o/o 50 indirildi, şoför muayene tarifesi arttırıldı Belediye Meclisi dünkü oturumunda Şehir Tiyatrolan bilet üo retini yüzde 50 oranmda düşürmüştür. Bu arada Meclis, şoför adaylanrun tabi tutulduğu «Sıhhi Muayene Komisyonu» ücret tarifesini yükseltmiştir. Buna göre, Şehir Tiyatrolan Harbiye ve Yeni Komedi Tiyatrolan ücreti 500, öğrenci 250 kuruş, Fatih. Üsküdar Şehir Tiyatrolan giriş ücreti de yeni açılacak tiyatrolarla birlikte 4 liraya düşürülmüştür. Çocuk tiyatrolan 150 kuruş olmuştur. Amatör şoförler Sıhhl Muayene Komisyonundan geçerken bun dan böyle 60 lira yerine 500, profesyonel şoförler 30 lira yerine 250, ağır vasıta ve motosiklet kullananlar da 20 lira yerine 100 lira ödiyeceklerdir. Üniversıte ve yüksek okul öğrencileri için yapılan muayene 25 lira olarak kabul edilmiştir. Sınır hâlâ kapalı Marriin'e bağlı Sılopi'nin Ucııııdaki Habur sınır kapısınrfan öncekt gün duvulan havan topu Msine kadar varan «lâh sesleri rtün kesılmıştir. Türk Irak sınırınrla güvenlik tedbirleri sürdürülmekte, bu arada Irak yurttaşlarının ^ızmalarına kar^ı lokahze tedbirler alınmak tadır, önceki gün saat 12'den beri sınır kapımızda bekleyen Frintaş ve Tuzcuoğlu firmalan na ait 20 TIR kamyonu dün de Kuveyfe gitmek üzere çıkış yapmamıştardır. (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Aşırı düzeyde Her zaman için serbest piyasadaki faiz oranı, saptanan resmi oranın üzerinde seyretmesine rağmen, son yıllarda bu farklılık daha da artmış ve açıktan açığa ışlemeğe başlamıştır. önleyicı hıçbir yasal engel bulunmadığından, bu alanda çeşıtlj spekülatörler ortaya çıkarak gazete ilânlannda geniş yer almışlardır. Kredi sıkıntısından yakınan bazı tacirlerin | yıllık yüzde 40 hatta zaman ZÎ t man yüzde 60a yükselen faizle borç alımına ragbet göstermesi bir yanda maliyetleri yükseltirken, dığer yanda ülkemizde kâr lılık oranının yüksekliğini ka , nıtlamıştır. i 265 sanık hakkında 220 yıl hapis istendi Duruşma sonunda, sanıklardan Nusret Demır ile Alı Bezal'ın tah liyelerine karar verilmiştir. Bu tahliyelerle davanın 9 tutuklu sanığı kalmıştır. Ümit Üçok, Kabil Kocatürk, Mehmet Kaplan, Şeril Çakmak, Peyami Sefa Akyavaş, Mehmet Günay, Mehmet Cengız, Kudret Erestin, Afife Garip, Bahattin Günay, Süleyman Cengiz, Ferıt Özcan ve Ömer Madra, VEKİL İMAMLARLA İLGİLİ KANUN TEKLİFİ GÖRÜŞÜLÜRKEN TARTIŞMA ÇIKTI ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Vekıl imamların aslî kadroya alınması hakkında hazırlanan bir kanun teklıfının doğrudan günde me alınması Millet Meclısinde reddedilmiştir. Millet Mechsinin dünkü birleşiminde teklif sahıbı İhsan Ataöv bır önerge vererek teklıfının 48 günden beri Mılli Eğitım Komisyonunda görüşülmeksızın bek lediğinı bildirmiş. içtüzük gereğince 45 gün içinde komisyonda görüşülmeyen tasarı veya teklifle rin genel kurul karan ile doğrudan gündeme konulabıleceğıni hatırlatarak bu işlemın yapilmasını istemıştır. BAŞKENT NOTLARI Bu para bizim paramız Fikret OTYAM ANKARA Mali af ile Sosyal Sigortalar Kurumuna işverenlerin pirim borçlan ile ilgili gecikme zam ve faizlerinin af kapsamına nasıl ve kimler tarafından alındığı kamuoyu ve alın terlerinin sahipleri işçiler öğrenmelidir. Mali borçların sahibi devlettir. Devlet, kendi kesesinden elbette istediği gibı, istediği oranda hovardalık yapabilir buna kimse karışmaz diyelim. Ama, işvererun, benim kaderimin bağlı bulunduğu kurumuma vermek üze re kestiği paralan bir işveren yatırmazsa, bunu bir geleneğe dönüştürürse, hele hele bunun tutarı iki yıl öncesinin blânçosuna göre 1 milyar 428 milyon 015 bin 147 lira 15 kuruşa varmışsa, bununda gecikme zammı ve de faizi 110 milyon 854 bin 121 lira 86 kuruş'a yükselmişse, hele hele 1975 yılında, yani gelecek yıl, 500 bine yakın işçi arkadaşım emekli olma durumuna gelecekse benim kesemden hiç, ama hiç kimsenin bu koşullar altında hovardalık yapmaya hakkı yoktur. ANKARA Türkiye îhtilâl ci İşçi Koylü Partisi davasma dün Ankara 3 Numarah Sıkıyö netim Mahkemesinde devam olunmuş, esas hakkındaki mütalaalarını tamamlayan Askeri Savcı Hakim Yarbay Nihai Gü ner ile Hakim Yarbay Cahit Atay; 265 sanıktan 46'sı hakkın da 20 yıla. 176'sı hakında da 2 vı la kadar ağır hapis cezası verıl mesini talep etmişlerdir. 20 yıl ağır hapisle cezalandırıl ması İstenen sanıklar arasında Doğu Perinçek ve Feyza Perin çek de bulunmaktadır. Konuya ilişkin çevreler yüitİd'dianamenin okunmasından sek faizli borç talep eden spe ( sonra 13 sanık tahliye edilmiştir. külatörlerin tasarruf sahiplenTahliye edilen sanıklar şunlar(Devamı Sa. 7. Sü. 5 de) ! dır: Halifesiz 50 yıl TÜRKİYE CUMHURrYETİ'NİN LAYİK VE UYGAR BtR ÜLKE OLMA ATILIMINA İSLÂM ÜLKELERİNDEN ÇOK BAZI BÜYÜK DEVLETLER KARŞI ÇIKMIŞTI. BUNUN ALTINDA ÇEŞİTLİ AMAÇLAR VARDI. BÜYÜK SİLÂH KAÇAKÇ1LIGI DAVASINDA BİR SANIK, DİĞERİNDEN 1,2 MİLYON LİRA KUMAR ALACAĞI OLDUĞUNU SÖYLEDİ Sanıktan çok savunma avukatı nın katılmasıyla ünlü «Büyük Sı lâh Kaçakçılığı Davası»nın dUnkü duruşmasmda, bu davayı sür dürmekte olan Istanbul 2 Numa ralı Sıkıyönetım Mahkemesi bazı olaylann aydmlanması için aralannda îstanbul Mali Polis Müdürü Vural Yener'in de bulun duğu 13 ilgiliyi tanık olarak din lemeğe karar vermıştir. Tanıklar arasmda çok sayıda polis bu lunmaktadır. TİİKP davasında Savcılar e s a s hakkındaki mütalaalarını bildirdiJer. Mahkeme ce zalandırılması İstenen sanıklardan 13'ünü tahliye etti OLAYLARIN ARDINDAKİ Öte yandan Meclis esnaf ve işportacılar için ayrılan yerlerde satış yapacak esnafa ait tescil karnelerinin de verilmesini 15 Red istemi liradan 50 liraya çıkarmıştır. MSP'li Mılli Eğitım KomisyoMeclis, bugün de toplanarak nu Başkanı Mehmet Hulusi OzIstanbul Belediyesinin 1974 yılı kul teklifin 35 gün önce geldiğibütçesini görüsecektir. Aynca nı. komısyonun voğun çalışma gündemde suyun metreküpünün I içinde bulundugunu ve en kısa zamanda konunun görüşüleceğinı 173 kuruştan 270 kuruşa çıkanlbildirmiş, önergenın reddinı ısteması ile ilgili Sular İdaresinin ha mıştir. zırlamış bulunduğu teklif karara bağlanacaktır. (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) 6ERÇEK Aiyon söylenüleri pırdanma başlamıştır. Basınınuza yansıyaıı birtakım haberlerle dı* şarda ve içerde bir kamuoyu oluşturmasına gidUmektedir. Ecevit koalisyonu, ABD'nin istediği ölçülerin dışına taşarak, VVashineton için bir sonın olacak mıdır? Valnız haşhaş konusunda değil, başka konularda da sorulan sual budur. Avrupadalcı ortaklariyle bası dertte bulunan ABD'nin son yıllarda eprek Ortadoğu bnnaiımlannda, gerek b»ş ka kesimlerde Türkiye'den memnun olmadıği dış basında çeşitH kez açıklanmıştır. Afyon sorunu da bu çerçeve içinde değerlendirilmelidir. Ne var ki şimdive dek ler Türkiye'nin haşhaş ekiminden çok sey vitirdieini buna karşthk öncelikle Amerika'nın çok şey kazanmadıgım eöstermrktedir. Birleşik Devletlerde varoldu ğu ilerı sürülen varun milvon eroinman, uyuşturucu madde ıbtiyacını başka kaynaklardan sağ lamaya vönelmiş. Türkiye'de lıaş haş ekiminin vasaklanması der de deva olamamıştır. Buna karşılık sağlık ve ilâç kesiminde af yon kıtlıgn duvulmuş, hattâ Ame rika'mn ciddî varuı organlanndan Denvet Post'un haber verdi ğine snre Nixon vönetiminin iki vetkillsi Amerikan ilâç sanayiinin istemlfrine uyarak Hindistan hü kümetiyle haşhaş ekimi feonusun da temasa çecmişlerdir. Bu eirışım üc av önce vapibnıs tır. Verilen bu baber doğruysa, afyon konusunda Amerika'nın tu tumu «tavşana kaç tanva tut» biçiminde öıetlcnebilir Amerika' da kamunvnnun hir böiümö afv>n ve ııvııstunıou madrte konusunda çolr dııvarlıriır Bu atanda \Vashinfftnn'rtan Ankara'va haükl vapılacsîı «övlentilerini çavn cid di saymak zordur. ••• BİLÂL N. ŞİMŞİR İNCELEMESİNDE 50 YIL ÖNCE BAŞLAYAN VE ZAMAN ZAMAN GÜNÜMÜZDE DE CANLANDIRILMAK İSTENEN TARTIŞMALARA IŞIK TUTAN BİR YAZI DİZİSİ HAZIRLADI. Kimi niçin affediyorsunuz Bu ve buna benzer elle tutulur, gözle görülür haksızhklara karşı çıkanlan anarşisttir, Mao' cudur, şudur budur diyerek içer(Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) Kumar borcu Yargıç Deniz Kıdemli Binbası Hamdi Öncüoğlu'nun yönettiği mahkemede dün sorgusu yapılan sanıklardan armatör Mehmet Cantaş. bu davanın bir numaralı sanığı Zihni İpek ile aralannın (Devamı Sa. 7, Sü. 7 de) Yakında CUMHURİYET'de fyon sorunu çiderek büyüme istidadı göstermektedir. BUindiği gibi 12 Marttan sonra Birinci Erim Hükümeti haşhaş ekiminin yasakJanması konusunda ABD'nin eğUimine uygun bir kararla VVashinçton'u memnun etmişti. Buna karşUık Amerika Türkiye'nin haşhaş ekimi yasağiyle karşılaşaeağı ekonomik kayıpları dengeleyecek vaadlerde bulunmuştu. O günden bugiine görülen manzara şudur: Haşhaş ekimi yoksunluğu Anadolu'da bazı bölgeleri olumsuz yönden etküemiş, üretici köylüler güç kosullara düşmüslerdir. Bnna kar91lık VVashington yardımı tasıtlı ve yetersiz kalmıştır. Bu dengesizlik ortamında siyasî partiler seçim alanında haşhaş ekiminin srrbest bırakıiacağı vaadleriyle kürsülere çıkmışlardır. Ecevit koalisyonu da bu vaadleri gercekleştirme yolundadır. Aneak bu konuya sanıldığindan daha çok önem veren dış çevrelerde bir kı A