Katalog

CUMHURİYET 6 Şubat 1974 Akla Kara ağımız, uısan haklan, uluslarm kaderlerıni kendılerının saptamaları egemenlık, bağımsızlık, eşıtlık, somürgecılıkten kurtuluş çağı değıl m ı ' Bırleşmış Mılletler, msan haklarına, kışının haysıyet ve değerıne ınancını açıklıyor Irk cıns, dıl ya da dın ayırıım gozetmeksızın, herkesm ınsan haklarına ve ana ozgurluklerıne butun dunyada gerçekten saygı gosterılmesını ıstemekte C Olaylar ve görüşler Zaman Ezilenlerden Yana Seha L. MERAY yılıyor Başka bir deyımle, Portekız, yalnız, denıze duşmemek ıçın İspanvava sarılmış gıbı duran, Avrupa ucundakı o kuçucuk \er değıl, oradan Afrıka lara Asya lara, Okv anus lara uza nıvor1 Butun bu yerler «Portekız toprağı» ama, bu verlerde dogma buyüme de olsa, herkes «Por tekız vatandaşı» sayılmıyor. Eşıtlık vok beyazlarla «Yerhler» arasında. «Yerlı» Cmdıgena) şu anlama gelıyor 1954 ya sasına gore Zencı ırkının bır uyesı olan, ya da bu ırKtan gelen, ejalette doğmuş ya da genellıkle orada vaşar olmakla bırlıkte, henuz, Portekız vatandaşlan içın geçerh kamusal ve ozel hukuktan kısıtlamasız yararlanabılmesı ıçır sart olan eğıtım duzeyıne u d a kışısel ve sosvaı alış kanlıklara yukselememış kımse «Yerlı» (ındıgena) sayılır haklan olabıleceğme Terlılerln bıraz bğrenlm gormelennı Kabul etseler bıle, Portekız çıkarlarına daha ı>ı hızmet edebılecek olçuyü aşmasını ıstemıvormuş Portekız makamları bu oğrenımın, hızmetçı, j a da «Emır kulu» olarak daha 131 çalışsm yerlıler, o kadar 1 Portekız'ın bugunku Başbakanı Prof Marcello Caetano, daha 1954'te yazdıgı, bugüne dek değışmez kalmış doktrını şoyle belırtıyor «Afrıka yerlılerını Avrupalıların jonetmelerı ve orgutlemelerı zorunludur, yerlılerden yardımcı olarak vazgeçılemez Kara aerılıler, beyazlann örgutledıklen bır ekonomının venmll unsurlan olarak gozonunde tutulmalıdır » Başka çevreler de var, Afrıka da somurgecılıgın son kalmtılarmı destekleyen Birleşmis Mılletler Ozel Komıtesmın 1967 ekım raporu, Guney Rodezva'da, Namıbia'da, Portekiz somürgelennde, bağımsızlığı engelleyen yabancı ekonomık çevrelerı, yabancı tekelleri anlatıyor Rapora <»öre, bunlar, Afnka yerli halkmın yoksulluğunu, çektıklennı arttırmakta: Doğal kaynakları somurerek verlıleıin ucuz ış gucunden jararlanarak somurgeci hükıimetlenn iktıdarda kalması ıçın yardımlar sağlajarak, kazançlarını somurgeler dışına astararak, ulkenın ekonomik yaşümım ellerlnde tutarak. Şu da bır garip çelişki Portekiz, NATO içln de muttefıkımız' (Papadopuloslann, Gızikıslerın Yunanıstan ı gıbı) Pekl, hanl, «Uluslann demokrası ılkelerıvle Mşısel bzgtlrlüklen ve hukukun üstunluğune davanan ozgurluklerı koru maya karar» venlmıştı NATO kurulurken' Insan Hakları Evrensel Bıldınsı nde, Insan Fakları sozlesmelerınde de butun msanlann özgur, saygınlık ve haklar, ozgurlukler bakımından eşıt olduklan yazılı. Porteklz çıkmazı Bırleşmış Mılletlenn kuruluşundan bu yana, 71 ulke bır mılyara yakın ınsan somurge yonetımınden kurtulmuş Boyle de olsa, bugün dunyada 28 mılyon ınsan kendılerınden olmayanlara bagımlı yaşiyor Bunlann yarısı Angola, Mozambık gıbı, Afrıka dakı Porteklz somurgelennde Ayrıca Guney Afrıka Devletınde, bır beya z azınlık büyuk bır yerlı çoğunluğa kan kustunı\or bu vetmıvormus gıbı, Narrubıada (eski Guneybatı Afrıka da), Bırleşmış Mılletleı kararlarına aldırmayarak, yonetıme el koymuş bu devlet Öte yandan, Güney Rodezyada 225 bın beyaz, 5 mılyon Afrıkalıyı, rorla denetım ve boyunduruk altında tutar Angola, Mozambik somurgelerı, asıl Portekız den v ırmı kat buyük Yeşıl Burun Adalanyla Gme de var Kuzeybatıda Yıllardir, bır bağımsizlık savaşı surer gıder, durmadan kana\an bu somurgelerde Bu savaşmanın ılgınç yonu Portekız Imparatorluğunun, dunyada son somurge ımparatorluğu kalışı. Utanç kaynağı da oluyor Portekız ıçın Boyle de olsa, her ıkı somurge, doğal kaynak cennetı' Fransadan ıkı kat buyukluktekı Angola da zengın petrol jatakları, alabıldığıne uzanan elmas madenlen, yuzlerce mılyon tonluk demır cevhen var, kahve uretımınde dünya dorduncusü Angola Mozambık'te de bojle kaynaklar dolu, Fransa dan buyuk Mozambık te, çok verımlı topraklar, demıryollan lımanlar vanmda, su gucunden elektrık elde etme olanaklan sonsuz gıbı Bu somürgelenn yerlen de çok stratejık Batı'da beş mılyon nufuslu Angola, Zaıre ıle Guneydoğu Afrıka ve Guney Afrıka yolu uzerınde, Dogu'da, yedı mılyon nufuslu Mozambık, hem GUney Afrıka nm, hem de Guney Rodezya nın kalbme gıden yolu koruyor Portekız'e «Birakma bu yerlen'» demeğe gonullii çıkacaklar az degıl Hem, Porteklz de böyle bır nıyet ne gezer' Angola, Mozambık, Yeşü Burun Adalan, Gıne ayrıca Asyada Makao ve Tımor Portekız Anajasasına gore, hepsı, «Portekız ulkesı» sa nn ayak Izlerine basıp Hrlettinîz'» diye suçıanacak kara derılıler1 UNESCOnun jayınladığı Courıernın 1971 kasım savısmı (ya da, Turkçe vayınlanan, UNESCO'dan Goruş dergısının 1973 mayıs sayısınıl gormenızı ısterdım Bırleşmış Mılletler ya yınlarmdan Amaç Adalet (Objectıve Justıce) dergısı geçsm ısterdım elmıze Apartheid uvgulamasında, bevaz olmayanların karşılaştıklan akıl almaz eşıtsızlıklen ozgurlük kısıtlamalannı okuvunca, ınanmakta gtıçluk çekıyor msan. Ama hepsı resmı yayın, >asa metmlerl, uluslararası komıte raporları Bu vuzden, ne dıyeceğınl pek büemıyor Chnstıan Bamard vaptığı kalp amelıvatlarıyle Insanlıga yenı umutlar getiren Guney Afnkalı unlu doktor, bakm, nasıl konusmak zorunda kalmış. «Bır Çinli bana «Bır beyaz erkekle bir Çınlı kadın bırlıktp otuz vıl vasadıktan sonra, neden ahlak polısınce mahkemeye verıld'ler'» dıve sordu Ne dıveceğımı bılemedım Dammarka' da bana şunu sordular «Gunev Afrıka da beyaz derılı olmavanlarm be\az çocuklara dadjlık et meler ne ızin var da beyaz derılı olmayan doktorlarn beyaz hastalara bakmalarına neden ızın jok'» Bümnorum neden, sn bılıyor musunuz? Hındıstan'da şu sormla karsılastım «Nıçm Gü ne\ Afrıka oa Hıntlıler ıkıncı sınıf yurttaş sa^ l ı r ' Ojsa bız m atalanmız ipekler İçınde dolaşırken, sızmkıler rrağaralarda jaşamaktajdılar'» «Karsılık veremedım bu sozlere» Yılgınlık Ayıptır! B unalım kotu bir şeydır. Insan arada sıraua mınalır. Ozellıkle hanımlarda sıksık rastlanan bu oıaydır bunalım Dıyelım kı çok sevaıgınız bın Ay fena oluyorum, dıye dıvana yığılıverdi. Ne yaparsınız' Pencerelerı açarsınız, kolonya ile orasını burasmı uâurturmaya başlarsınız ^abzına bakarsınız tvae varsa ferhlatıcı ılaçlar verırsınız oliîazsa doktoıa teıefon edersınız Kısacası, ne haltedeceğınızı bılemezsınız Insanlar giDi toplumlar da arasıra bunalır Hele kapıtalıst toplum'arda buna'ım kaçınümaz bır şevdır Çunkı> vapısal bır hastalıgın sonucudur Bu konudakı hıkaje'er ne anlatmakla bıtmıştır, ne jazılmakla Duşunun* Koskoca bır toplum bunalıma çırmış, ıflas ustune ıflas, »şs'zlık ustune ışsızlık Şaka değıl, temelıer gumburdujor. Ne yapmalı' Bovle zamanlarda doktorlar ıkı ılacı methedıjorlar: Ya faşızmYa savaş. «Uygar» Kim Ola? Portekız makamları, yerlılerl «Uygar» saymıyor Nufus savımında şovle bır ayınm var: «Uygarlar» (cıvılızado) \e «Uygar olmayanlar» (nao • cıvılızado) «Uygar» olmak ıçın Avrupa kokenlı olmak da şart, «Uygar» geçınen Portekız lılere gore «Yerlı» olmanın ekonomık sosjal sıkıntılan çok Yerlıler «Zorunlu çalışma» yasalarının mgulama alanına gırıvorlar hem kamusal, hem de ozel gırışımler ıçın Örneğın, Mozambık' te 500 bın jerlı, zorla pamuk toplama Işıne koşulmuş bır ara Ote vandan Mozambık bır baş ka ıse de jarıyor Gunev Afnka'nın elmas, altın madenlerme ucuz ışçı deposu da Yerlı ışçıler, beyaz ışçilerden on beş kat duşuk ucret alıvorlarmış Aslında bunu da alamazlarmış ya: Guney Afrıka hukumetı, verlı ışçılenn ücretlerını Portekız hükumetıne toptan oduyormus; Portekız hukumetı de, bır çok vergıler bu arada, bır d© «Koruma vergısı» (') kestıkten son ra, kalanını veriyormuş ışçıye Portekız somurgecılıgınm bır r/zellığı şu* Bir turlü ınanmıyor Portekız lı yonetıcıler, yerlı Afrıka lıların, kendıleri gıbı ınsan olduğuna, eşıt Ne Demisti Atatürk? Ataturk, 1933 martmda, şunlan soylerniştl bır sabah «Bugun, gunun ağardıgını nasıl gorujorsam, uzaktan butun Şark mılletlennın de manıslan nı ovle çoru%oum Istıklal ve hurrnetme kavuşacak olan ço^ kardeş mıllet vardır Onlann \enıden dogusu <;uphe>ız kı terakkıye ve refaha mtiteveccıh vukubulacaktır Bu mılletler bü tun güçluklere \e butun manılere rağmen muzaffer olacaklar ve kendılenni bekJeyen istıkbale ulaşacaklardır «Mustemlekecılık \e emperjalızm yervüzünden jok olacak ve verlerine mflletler arasında hiç bır renk, dın ve ırk farkı gozetmeyen >enı bır fihenk ve ışbırlığı çağı hakım olacaktır » Somurgeci ve somurucu kımı hükümetler doğ rulugu tarıhsel ola\larla kanıtlanmış bu sozler yerıne, o çılgnı Roma Imparatonı Kalı>»ula nın sr>z lerlns fcul^ verırcesine davranmaktalar Odennt, dum metuant! («Nefret ederlerse etsınler, yeter kı ^orksunlar benden'») Rüzgâr ekenın hep fırtına bıçtığmı dusunmek ıstemıvorlar Peki, n'oldu Kalıgula gıbılerının sonu? Nası' anılıyor boylelerı' Hıç kımse geleceğe karşı savaşamaz Zaman, ezilenlerden jana' Lsta doktorlar sayesınde kapıtalıst dünya bolge^el savaşlarla bunalıma gırmeden uzun ısure ıdare edebılır. Ana bu olanak kalktı mı bunalım yoğunlaşır Dunyamızın vaşadığı ıkı buyuK savaş kapıtalızmın bunalmssından ve kendı içınde bırbırıre duşmesınden patlak vermış, ama her ıkı savaş da kapıtalızmın alevhme sonuçlanmıştır B'rıncısınde Sovyetler kurulmuştur ıkmcısırde Çın. Kısacası, kas >apayım derk°n gozden olunmuştur Şımdı ekonomı doktorlan dunyanın yenı bır bunalım e»ı*mde bulunduğunu söjlujorlar Tabn ürK.utuctı bır şpvaır bu Bunalım kapıtalızmın buvuk odaklannda başioQi mı, kuçuk >a da ıktısaden bağımlı ulkelere ıhraç edılır Sozgelışı ^lmanyada bunalım fılızlenaı mı Edırne gimruğunden içen gırmeve başlar önune geçemezsınız. Çunku senın duzenın onun duzenıne bağlıdır Bu ışi ıyi b.lenler, Avrupa'da benzın karneye bağlandı. Hollanda'da eloğlu bisıklete duştü dıve telâşlarujorlar. Ülkemizdekı sermayeci sıkıntılı gozlerle ufuklara bakryor Ama yalnız strmayeci mi kaygılıî Bazı aydmlanmız da kaygılı, hatta korkulu 12 Mart soiırası zulmu, çogu kışıde korku ve yılg.nlık >arattı Amaç da buydu zaten Şımdı bu vılgmlık ortamında ınandırıcı bır mantık vurutuluyor Turkıye de scçım artık tekelcı sermavenın ıstemlerıne cevap vermıyor, CHP ile MSP ortaklığı bazı çevrelere gore komunıstleıle şeriatçıların ortaklıgı sayılıyor, ve bunalım kapıdan frirn.ıştir Öylej se? Ho«geldın fasızm, bujur baskoşeve geç 1 Nedlr faşızmın gerekçesı' Bunalım artarsa; I^'izlik, yokluk, pahalıhk daha voğunla<!irsa, bunun faturasını çok gelışmış ulkeler az gelışmı<derden çıkaracaklar Az gelişmiş ulkelerde sermaye sınıfı aynı faturayı emekçi kıtlelerıne uzatıp Artık sendıka, toplu sozleşme, grev yok, flkir ozgurluğune de paydos 1 divecekler. Evet, toplumlann ileri guçleri hazır ve yeterll değılse bunahmlarda faşızm tehlıkesı artar Ama bu tehlıkeyl goğuslemek ıçın mucadeleyi goze almak gerekır Tehlıkevı alın vazısı gıbı benım«emek vılgınlıktan doğar, jılgınlık da ınsanın mantığını çarpıtır Bu mantık duzeyınde demokrasıyi sermave sınıflannın bunalımsıı bir somuruvu rahatça surdurmesi savesınde verdığı odunlerden mevcfana gelıjor sanıyorsak aldanıvoruz Bunalımsız somüru duzenlen lsçlve pav vereblllr, ama bu tür rejimlen gerçek demokrası sanmak kışıyı sermaye sınıfı lktldarlarını benımsemeye joturur Ama va bunallmla beraber faşlzm gelırse' Her bunalım bır fasızmle odenıyorsa, her faşizmln bır devrırale odendığını de soyleyebılırız Gerçekte Turkıve henuz fasizmın golgesinden sıyrılmış değıldır Ve mesleğimız fasızm korkusunda jılgınlığı vavmak değıl, ağırlığını karabasan gıbı ulkemıze juklemış faşızmı yıkmak İçın mucadele etmektlr e. ,• Avdıni(»n varoluş nedeni bu değıl m ı ' Dunyadaki bunnlımın onune geçemeyız ama yureğlmizdekı bunalımı Bir Başka Suç: Apartheid! Bılindığı gıbı GUney Afrıka devlet nde bir «Devlet doktrını» olarak uvgulanıyor Apartheid: 18 mılvonluk nufus içınde, 3 5 mılyon beyazın yuzkarası olarak da Kara derılıler, bevazlara hıç bır alanda eşıt değıller, hem de onlardan avn yaşamak zorundalar, her yerde avrı lokanta park, okul stadvum hastarıe tdşıt hela mahalle, ev, otel, ışjeri . Neredejse, «Beyazla KARŞILIKLI ÂF Doç. Özdemir ALTAN DGSA ÖĞRETtM ÜYESt DOCU'DA KIŞ ve DURAN HİZMET oğu bolgemızde şıddetlı bır kış hukum suruyor Her gun kar ve çığ altında donarüann, ölenlenn acı haberlerıjle urperıyoruz Asıında Doğu da kış her yıl şıddetlıdır. Ve daıma kar yüzünden surelc1' olumlerle karşı karşıyayızdır. Ancak, kış beılı s>evıyedekı şıddetmı aştığı yıllarda oıum bakımsizlık ve açlık olavıarı çoğaldığı zaman gazeteleıe yansımakta, kamuoyu elkılennnektedır Oysa, şıddetlı kış bızım Doğu ıUenmıze ozgu değıl, daha niee şıddetli keler var O Isveç, Norveç D on vlrmi yıllık tarlhlmız hepımlzm gozlerf onunde oluştu Ekonomıde hareketlilık jontemını başıboş bır ıç \e dış sıjasal duzen pahasına gerçekleştıren ıktldarlar, Batı tıpı demokrasinın kuralı zannettıklen kısa sureli odunlerle halkın otomatlk bir oy m u ı n a s ı halıne gelmesınl amaç edlnmış oldular Bu davranı?, sınıf farklılasmasmın gittıkce buyuyup, kıtlelerle llgılı sorunların de\leştıgı karmasık ve ıçınden çıkılmaz bır duzenın keskın hatlı portresını çızmek demektl Boyle bır oluşumun er geç toplumca tarılama \e butun kesım lerce bılmctne vsnlması kaçmıffiîiy bif*onuçtH MKeîBnT atmseçımlerdekı oylarm hareket jonu bu «lavı kanıtieryan tıp»k bir ornektır. Butun bır topluma malolan ınanç yönlerimesınin sozculuk gorevmi dığer ulkeler orneklerınde olduğu gıbı Turkiye'de de gençler ve a\dınlar yapmaktacnrlar 27 Mayıs, bozuk bır duzenın karsısına geçen aydmlann hazırladıgı bır hareket, fakat halk sozculerlnın adına karar veren guçlerin getırdiği, geçıcl tedblrlerin simgesl oldu Nitekım yasll bağ yenıden fıdelenirken kutukler acemıce bu dandl. Sonu nıalum hepımızce, aynı hastaJıklar. aynı ka\ ruk urun Dahası da malum, doğal bır sonuç olarak ajnı ajdın ve gençlık reaksnonları 1970 lere doğru, her turlu devlet yonetme yeteneğınden yoksun ldarecıler çığ gıbı buyuyen sorunlar karşısında bu adı sanı bümmeyen duzeni sarsmak ve vola getırmek ıçın sesını vukselten aydınları >ıldırma vontemını seçtıler Ancak kendılenne de hıç guvenı olmayan bu zayıf lktıdarların yonetıcılerı, haklı ve gurbuz guçlerin karsısına, aldatılmış, ozel olarak çağ dışı bırakılmış şoven ve fanatık mılıtanları «urmevi yeğ buldular. Bojlece devletın sozde demokratik prensıplere bağhlığını, soz ve davranı; ozgurlıiğune saygıh oluşunu kanıtlayarak cne yapalım tepkı halktan gelı\or« bıçl mınde bır paravanla olayı maskelemış olujorlardı Yakın bır geçmışte ne kadar çok defa denenmıs ve her defasında ne denlı gerı tepmış veya namlusu dağılmış paslt bır sılâhtı bu Konumuz sıyasal hukumlulerın sınır tanımaksızın affı dır Affedılecek olanların suçlu sandalvesıne oturtulup hukum gı\ınce\e kadarkı seruvenlerı taptaze ve acı hatıralar olarak onumuzde serılı Ankara'da gençlık ve oğretım melerı ıuruvuşlen, Istanbul da sonradan adı kanlı pazara donu^turulecek olan pek çok sessız ve ujgar prot»stolar Butun bu tur davranısların karşısında ozgurlük dıve havkıranlara saldırılar, bıçaklama ve kurşunlamalar Devlet gorevlılerınce etkınlerı hıçbır zaman vakalanamamış cınavetler Kanunun bıle mazur gorduğu meşru savunma noktasına kadar surup gıden sajısız saldırmalar Kışkırtılıp çaresız bırakılmış, sonra dağ tas peşme duşulup kendıleri ıçın surek avı tertıplenmış çakmak çakmak bakışh, terlı alınlı memleket evlâtlan. lnsancıklar. Ovle bir an geldı ki bulunduklan noktava na>;ıl geldıklerinl bılemeven bu kımselerın kım oldukları unutuldu, olayın başlangıcı ile son anı arasındakı bağlantı koptu Sonrası gene malum bır numarah sorumlular televızvon ekranlarında, kabıl olduğu kadar haklı ve gururlu başları dık, burun dehklennı kabartarak demeç venrken bır yandan da başlangıcı ıle sonu arasında çelıskılı mesafeler olan davalar, dolu dız gın bol olu ıstejen savcılar, ıskence ıddıaları ıdamların tez elden u>gulanmasım ısteven partı yonetım kurulları (•) Turkıve jeterlı bır sure çesıtlı çalkantılardan sonra her halde artık jaralarını «arma, kusurlarından arınma ve ınsan ca, kardeşçe geçmışı sılıp geleceğe gu\ enme anındadır ve buna zorunludur Ve bız hukum gıvmemışler, hapıshane ve mahkeme salonlannm dışındakı ozellıkle orta ve vaşlı kuşak, sılahlı evlem suçlamasının bu kısa seruvenını en ınce aj rın tılarına kadar hatırlayalım Derece derece toplumun her kesımınln bu olavdakı sorumluluk pavını unutmavahm Suç kavramı her çağ ve çevrede değıskendır, her ortamda daıma tartı<;ılabılınır Tarıh, kanunun peşme duştugu, fakat sonra jucehgı saptanmış kahramanlar ve kendısıne kucak dolusu sevgi sunulmuş gerçek suçlularla doludur Bızım suçlu sandaljesıne oturttuğumuz gençler yalnız bizlerı hepımızı degıl kendılerıne ınsanhk dısı barbarca ıslemler ujgulayan gayretkeş masaları bile affettiklermi kaç defa ıfade etmek gıbı eşme az ra<=tlanır ınsanhk omeklerı verdıler Ve jıne bızler bu konudakı tartısmaları ve ince he sapları bir jana bırakarak hiç vakıt geçirmeden onlann ve butun bır gençlığın affına layık olabılmek ıçın affedelım S HİZMET GORMEK İÇİN HAVA KOŞULLARINI, KIŞ DENEN DUŞMANI YENMEK GEREKIR. BUNUN İÇİN DE HİZMET PERSONELİNE HAREKET SAĞLAYICI KIŞ EĞİTİMİ ŞART Raif KURDAKUL EMEKLt KUHMAY ALBAY W4teWBıı*Ph, yardımeı | * per«onell eksıkliğinı rotasy*6Tı dahıl tamamlamaktan ve bır mıktar da helıkopter ıle kar aracı satın almaktan başka bır tedbır alma olasılığı duşunulemez O>sa temin veya tah<=is edılemeven edılse de joldakl hava ve arazi koşullanndan ya da arızalandığından hızmet venne gıdemeyen helıkopter ve kar aracının, o sıradakı gorev ıçln, bir malzeme yıgınından j a da karda vuruyemeyen hatta olu bır attan farkı olmaz Hızmete gorev ı yapacak en eko nomık aracın gonderılmesı de eko nomı ılmının getırdı,jı bır esastır Ucuz ve bakımı kolay o'an kızak larıyla kara ınerek gorevl lerı hız met jerıne ya da yattınına, hasta yı hastaneye goturebjecek uçak lar varken, onlann g debılecek'e rı gorevlere de, 30 uçak parası değerınde, bakımı çok guç olan helıkopter ıstenmesı ve öoiderılmesı ısraf olur Tarımsal ılaçlarmda yıllardan berı uçak kullanılır Sosyalızasyonda halkın kış eğıtımıne bılgısıne, görgusune, devletın yardımıyle, acı kışlar tehlıkesız geçırılmektedır Aynca, geTeken kızak, kayak, kar makınalan, kayaklı uçaklar gıbı araçlar gelıştırılmıştır Halk bunları rahatça kul lanır hala getırılmıştır Bız bu yazımızla, Doğu illenmızın sağlık yonunden hızmet aksayışını ve sağlık sosyalızasyo nunun başanya ulaşması ıçm ge rekenlen belırtmege çalışacağız Buralardakı uzun hızmet yıllanrruzda edındıgımız deneylerden sonuçlar çıkarmaya çalışacağız. labılır Yola çıkan donmez, barınacak yer bulamazsa çoğu zaman donar Buna karşı kar eğıtımınden geçmış personel ve araç gerekır Karlı bolgelerde hareket yeteneği sağlayan araçlar kızailı uçak, helıkopter, kar aracı, kar motosıkletı ve kayaktır Herbıri, öbürünun zayıf taraflarını kapatır Boylece Sağlık Ocaklan hızmetı aksatmaz Kış ve dağ eğıtımlerlnden elde edılen esaslardan >oksun olanların, çağdaş uvgar ulkelerın sağlık orgutlerındekl ola nakları vazifevı etkıleyen ık lım ve arazı faktorlerınin ış1ğında değerlendırmelerı beklenemez Sosyalızasyonun ük teşkılınrfe kışın gereklı hareket jeteneğınden yoksun 753 sağlık ocağının, Doğunun 22 lline serpıstırılmesi, bu değerlendlrılmenın yapılamamasındandır Kanımızca bu kez de hızmet nitelığının >uk<eltılmesınde buna benzer hatalar yapılacaktır Çunku sos>alizasyon hala bu gibı değerlendırmelen yapabılecek jonetıcılerden ya da danışmanlardan voksundur Bu joksunluk devam ettıkçe, yet ceğınden kayaklılan ve hasta kızağı çekebılecegmden h z.net'rkı verım ve surat artar Ka' araçları genel olarak II Sa*hk Mudurluk lerı ve bazı ozel durumdakı Saglık ocaklarmda bulunmalı Ihtıvaç duvan Saglık Ocaklarına geçıcı gondenlrnelı. Zamanına gore hayatî önem ta«uyan olaylar ıçın «Ilk yaraım ve kurtarma ekıplerı» kurolmaı Mernezı şekılde elae tutulmalı. Kızaklı uçak ve helikopter sag lanmalı Ekiptekı doktor ve öteki saglık elemanları kayaKİı oiaraîjda hatcT«t edebümeü. fifcıpter" arazıde hareket ıçm iırmflrı Jca yaklı kılavuz bulunmah UK yar dım ve kurtarma ekıplori bır «Harekat merkezı» emır ve kınirolunde olmalı Vak'alar, ıstekler buraya bıldırilmelı. Hızmet nıtelıgıni bu oranda yukseltecek başka bır hareket tarzı duşunülememektedir. Sonuç Çağdaş uygar uluslar, yularca önce sağlık hızmetlenrü kcjlere karda ne yaya ve ne de Holıkopter ve kar aracı ıle goturuyorlardı O zamanlar helikopter, kar aracı yoktu bıle Kayak iUUanıyorlardı Bu gun dahı bu araçlara bınen doktor ve dığerlerıma yanında kayak ve dağ ;antası bulunur. Onlar, araç tahsis edılmedığı ya da aracın hareket ef.emecuğı yer ve zamanda, kadmerkek dağ çantasım sırtma /urdugu gıbı kajakla hızmet yeıme yonelır, gıder Çunku bu ulkeİTde anababalar ve ilkokullar kış eğıümı ıçm buyuk gayret sarieder Bızde temel icra organı olan Sağlık ocaklan tarafından kış aylan ıçm de gezı plân ve program lan yapüır Onaydan geçer Ama ya gezı programı gıdılebılecek jer lere uydurulur. Ya da gıdiıebüen yerlere gıdılır Gıdılemeyene gıdılmez Acıl vak'alar da da DJ ışlem yapılır Sonra gereklı taporlar, ıstatıstıkî çızgıler düzenienır, Sunulur Hızmet yürütülüyor varsa yılır. Bu olumsuzluklar Sağlık ocağı bınası yapar gıbi bu sefer de Helıkopter, kar aracı almakla gıdenlemez Baştakı sozlerimızı jv neleyerek b'tırelım sözlenmızr Tıp bılımi, halk sağlığı bılım ve sanatının yamsıra, kuvveth kış egıtımı, karda kışısel hareket yetenegı ve dengelı araç temını sosvalızasyonda başan lçin şarttır Atatürk Askerlığın tedvıri muamelât olmadıgını soylemiştır. Doğudaki Sağlık Ordusunun vazıfesı de, SosyaUzasvonun tedvıri muamelât olmadığmı gostermistır. DENİZ GEZMİŞ OLAYI 192 sayfa 15 lıra Butun Kıtabevlerinde. HABORA KİTABEVÎ P K. 6 Beyazıt . Istanbul »!•••••••••>••• •••••«••••••••••••••••••••«••••aaasa ••»•••••• « •• • • • ı •«•••• Kış'ı Yenme Yolları Tıp ve halk sağlığı bılımi ve sanatının yanısıra guçlu kış eğıtımı, karda kışısel hareket yeteneğı ve dengelı araç sağlan ması tıp sosyalızasyonunda ba şarı ıçm, dıyebılırız kı ılk koşuldur Çunku sosvalızasv on uy gulaması da askerlıge benzer. Ikısmde de vazıfeyı etkılejen temel neden hava ve arazı koşullarıaır Once bu duşmanın jenılmesı gerekır Ivı ve olumlu bır anlayışla Dogu ıllerımızde sağlık hızmet lerı sosyalleştırılmıştır Fakit buna rağmen kovlere sağlık hızmetı ulaştırmada veterlı bır duzeje erişüememıştır Kal kınma plan ve programları «Sağ lık hızrr.etlerındekı mtelıgın art tınlması amacıvle çenışleme ye rme, hızmetı halka vaklaştırıcı tedbırlere agırlık vermeyı öngordugunu» bıldırmektedır Demek kı, ele geçen olanaklarm h.zmet nıtelıgının yukseltılerek koyluje ulaştırılacak bıçıme yo neltılmesı gerekır Bu yonelımın gereklen, hangı oıanaklarla, nasıl saglanacak bu hızmetın hajatı onem kazanan uy gulamasına nasıl bır von verılecek Ş mdı bumarı belırtmege çalışalım Önce olanaklan behrtehm, şu anda saglanmış olanakları sayalım Pratısyen ya da uzman doktor, sağlık memuru, halk sağhğı hemşıresı sıtma surveyans memuru, trahom ılaçlavıcısı, sağlık evlerındeki ebeler. Bunlara verılen tıp bılgılerı, hareket ve surat ıçın de şofor ve tekerlekh motorlu araç Sağlık ocaklarına saglanan olanaklardır. Oysa vazıfemn vapııacağı Dogu demzden 1500 m hatta daha yuksek jayla ve daglan kapsar Yazın hemen her kesımde tekerleklı araçla, hayvanla ya da yaya hareket edıldığı kabul edılebılırse de, kışın durum degışır Kışın bulutsuz, >agışsız havalarda bıle ruzgarın yerdekı karı savurmasınuan sureklı ve şıddetlı yer tıpılerı olur Yer tıpılerı, kar yagışı, tıpıler; tek tek j ^ da birleşerek, yollan tıkar Bın devam etse bıle yollar çılamaz. Açılan kısa zamanda kapanır ve genelhkle yollar kotu hava koşulları altındakı, vuksek rakımlı dağların derın karla kapb vamaçlarından, boğaz, geçıt ve gedıklerınden geçer Kar yağışı sıs bulut ve şıddetli riızgar gıbı meteorolojık olaylar; hava ulaşımmı büyük ölçüde ak Cumhuriyet İOÖ Kar Eğitimi Kanımızca hızmet nıtelıgının yukseltılmesınde hedef, sosyalızas yonun kurulu; araacnı gerçekleştırecek ve amaca uıaşnıa oranını arttıracak olanaklan saglamak ol malıdır Eksık olan buıiur Bu nedenle her şeyden onc= temel ıcra organı olan Sağl'k ocaklan nın personeh, karda kışissl hareket ve korunma yetenegjıe kavuş turulmahdır Karda v*ya ınsanın ıkı ayağı olmayan ya dı felçlı olan msandan far'o joktur Karda kışısel hareket jeteneğı sağlıyan araç kayaktı Kayakla donatılarak egıtılen gorev hler gezı hızmetlennı emnıve*le j "ıC=ıb lır ler Bunun ıçın bır y=ııdan kur lar açarken bır yandan da kı a ıl onemlı olan budur varının %orevlılerı olacak bu^5nun Sağlık kolejlerı Sağlık okuılan ve oncelıkle Bakanlık bursu ı'e yetıstırılen Tıp Fakultelerı ojıencıler rın uzerıne egılmek gerekır Ankara Unıversıteji Tıp Fakul tesı Toplum Hekımlığı oğretını konusunda oğrencııenn 1 av Sos valızasyon bolgesındc alan çalışmalan yapacağı yolı k ve çunde lık verıleceğı hukmu vaıdır Oysa oğrencılerın asıi ıhfıjacı kirda hareket ve korunma yetenegı saglıvacak egıtımlerdır Saglık ocaklarına kar mo*os k letı saglanırsa 23 K.şı taşıyaole • • • • yenı konu ve sıstemlere çabuk uyabılen pazarlama konusunda kendısını gelıştırmek ısteyen daktılo yazmasını bılen 20 30 yaşları arasında pazarlama bölüm sekreterı (Pazarlama bolum sekreterı pazarlama konularındakı bılgılenn bolum ıçı ve dışındakı akısının duzenlenmesınden sorumlu olacaktır Ingıhzce bılgısı tercın nedenıdır) • • • » • dıs çevrenın bır sırket ıcın onemını bılen kısılerle ılıskılenndebaşarılı artan sorumlulukla bırlıkte kendısını gelıştırebılecek Ingıhzce bılen 25 35 yasları arasında VEFAT VE TEŞEKKÜR 30 Ocak 1974 gunü Konya' da Tann'nm rahmetıne Ka vuşan, Türk hekımlennın en yaşlı ve mumktaz sıması, çok değerlı varhğımız Dr. Rıfkı TUYGAN'ı 31 Ocak 1974 gunü v erdık toprağa halkla ilişkiler elemanı (Halkla ılışkıler elemanı Istanbul ve dığer şehırlerde duzenlenecek sempozyum ve dığer dısa donuk calısmaların plânlama ve yurutulmesınden Pazarlana Muduru ne karsı sorumlu olacaktır Calısma yarı programa gore Çayırova ve Karakoy dur Erkek adayların askerlık gorevını tamamlamıs olmaları veya askerlık gorevı ıle yukumlu bulunmamaları gereklıdır Yuksek eğıtım tercıh nedenıdır) Yukarıda belırtılen nıtelıklere sah p dınamık ve yeteneklı bır kısı ısenu Bu kederlı gunlenm zae bızlerle olan bızlerı arayan, Tabıpler Odası, Devlet Hastanesı ve butun sat, IK t.uru luşları ıle CHP org'jtumm Toprak Mahsullerı Ofısı de gerlı mensuplannın, vrelanar Konja Beledıjesı ve Dasını nın pek sajın Konya Muitu sunun dost ve yakmlarımı zın sıcak ılgılennı unaımıya cağımızı belırterek d » m te şekkurlenmızı sunanz. Eşı ve evlaüan Cumhurıyet 1050 (*) 12 Mart ı ızlejen olajlar ve durusmalar sonunda ıdam hukumlusu bır gencın affedllme«ı konu^undakı tartısmalar oıtamında DP Yonetım Kurulunun ınfazin gecıktırıl memesını ıstejen bıldınsı uzerıne partmın Genel Başkanına =u telgrafı çekmıştım • Geçmlş donemın ıktıdar ortağı olarak Turkıve'yi elbirlığı ıle getırdığınız utanç verıcı noktada, memleket evlâtlannın suçlu sandalyesıne oturtulmasında başlıca sebep oldugunuzu unutujor ve af volunda olumlu bir havajı kan ısteme krızlennızle bulandırıvorsunuz Sizı şahsım adına nefretle protesto ederım » Kıymetlı esım Müşerref KASAPOĞLU nun amelı> atını basan>la yapan Kasımpaşa Denız Hastanesi değerlı ve musfık operatoru Sayın Op Dr. Albay TEŞEKKÜR SİZİ Sız de kısısel gelısmenızın yanı sıra sırketımızın gelısmesıne kstkıda bulunmak ısteğınde ısenız bır fotoğrafınızla bırlıkte ozgeçmısınızı net yıllık ucret ve çalışma koşulları ıle ılgılı ısteklerınızı 20 Şubat 1974 gunune kadar (yalnız mektupla) bıze ıletın Yazışmalar gızlı tutulacaktır. Dinçer URAS'a Pendik Belediyesi Başkanhğından 1 Beledıyemızde mevcuf muhtelıf hurda pık ve demır ıle malzemeler kapalı zarf usulü ıle ayn, avn veya bırlıkte satılacaktır. 2 Muhammen bedellerı 131 350,00 lira olup geçici teminatı 7 817^0 lıradır 3 îhaleleri 1 3 1974 Cuma gunü saat 15 00 de Pendik Beledıyesinde Encümen huzurunda japılacaktır 4 Talıplenn 2490 savılı kanuna göre hazırlayacak lan teklıf mektuplannı ihaleden bır saat evvelme kadar makbuz karşılığı Belediye Başkanlığma verilmesı şarttır 5 Postada vaki gecıkmeler kabul edılmez 6 Daha fazla malumat almak ve şartnamesi ile hurdaları gormek ısteyenlerm Belediyemize müracaatlan ilân olunur (Basuı 10922) 1036 amelıvatta bulunan doktorlara ve servıs hernşireleri ıle personelıne teşekkürlerimı sunarım Ali KASAPOGLC Cumhurıyet 1044 »•+•+•••••••••»•••••• * DOKTOR Deri, Saç ve Zuhrevi Hastalıklar Mutehassısı Istıklal Cad Parmakkapl No 66 TEL 44 10 73 : ELEMAN ARANIYOR • [ • Ithalâtçı bir fırmanm muhasebe ve banka .slerınde yar dımcı askerlıkle ılışkısı olmavar bır bav aranıyor Arzu eden'erın kendı el vazısı ile hâl tercümelerını Posta Kutusu 222 Sır'cccı adresıne bıldırmeler. Cumhunjet 1043 X TARIK Z. KIRBAKAN! CAMELYAF SANAYİİA.Ş. CAY'ROVA/GEBZE EMT • CAM fLY»f SANAYII A ? TÛRKIYi ŞIŞE ve AM FA8BICALASI A 5 n « tıl X +•••••••••••••••••••• (Rektaş 1094) 1035