Katalog

• CumhuriV 50. yıl, sayı: 17785 Kurucusu: YUNUS NADt AR v« S * * 1 HKLER ^ GRA'ıiER ıoRTA I YARDIMCl 12.50 A L ş B j C A M E T O D AKÇIT^ 12,50 A L * * A N C A . J 4 R K Ç E TELÂFFUZLU SEYAHAT .o Ş > A | Ş İ D!LMAN ) 10. 6 Şubat 1974 Çarşamba TÜRKÇE • * L $ » N C A OKUL SOZLUĞO (OILMAN). 10TÜ.RKÇE ALMANCA CEP SÖZLUĞÜ ( D I L M A N ) . . 7 SO ALMANCATURKÇE TELÂF OKUL SOZLÜĞÜ 10.ALMANCATL.RKÇE TELÂFFUZLU CEP SÖ2LUĞU (DILMAN) 7.5P • ALMANCATURKÇE DEYIMLER SÖZLUĞÜ (AKDOĞAN) 10.• ALMANCATURKÇE RESİMLİ RÖZLUK ("ÖlL MAN)25.KİTAPÇILİHDA »SAYINIZ ÖOEMELİ GÖNOERİLİR Siparlf Merkazl : ÖĞRETİM YAYINEVİ Ankara Cad. No 622 Sırk«cıISI, • • • • PSÖlîRAMIN GÖRÜŞÜLMESÎ TAMAMLANDI, ELEŞTİRÎLERİ ECEVÎT CEVAPLANDIRDI. GÜVEN OYLAMASI YARIN.. "ÖZEffiffiTE AP ĞENEL BAŞKANI SÜLEYMAN DEMİREL'E CEVAP VEREN BAŞBAKAN, «HALKIN PARASI HALKIN KALKINMASI IÇİN KULLANILACAK, DAR GELİRLİLERİN PAHALILIKTAN EZİLMESİNİ ÖNLEYECEĞİZ» DEDİ AP'LİLER, «GEÇEN DÖNEMDE MEBUS PAZARLARININ AÇILDIĞI Sİ'NİN SINDA UNUTULMAMIŞTIFU DİÜZERİNE YÜRÜDÜLER AP'LİLER ARAOLD U önde Demirel, arkasında arkadaşları tarafından yatıştırılan bir AP'U mületveklli.. YEN TBP GENEL BAŞKANI TİMICHP'LİLERLE ATIŞMALAR Muhalefet, muhalefet bile olamamanın telâşı içinde. CHP • MSP hükümetinin programı uzennde Mıllet Meclisinde öncekı gun başlayan ve dun saat ll'den itibaren devam eden goruşmeler saat 16.30'da tamamlanmıştır. Ecevıt hükümeti ils ilgıh güven oylaması yarın saat 15'de yapüacaktır. Huk.umet prog ramı dün Meclis'ten sonra Cumhurıyet Senatosunda gorüşülmüstur. Grup sözcülerinin raptıklan eleştirıleri cevaplayan Başbakan Ecevit, AP Genel Başkanı Demırel'i «huzur bozucu davranışlarda bulunmakla» suçlamıs ve Seçimden bu yana kıyıma uğrayan 116 öğretmen görevlerine iade edilecek MtLLÎ EĞİTÎM BAKANI 50 KADAR ÖĞRETMENIN \TAMA İŞLEMLERİNI DE DURDURDÜ. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Milll Eğitim Bakanı Mustafa Üstündaf, TÖB.uER'den halen açıkta bulunan nakiarında Danıştay'ın vermış olduğu olumlu Kararlara uyulmay&n ve staiverlikleri sırasında görevlerine son verilen öğreünenlenn bir listesini istemiştir. Bakanlık yetkilüenne verdigl bir emırle 14 Ekını'den sonra va pılan bütün öğretmen atamaıanrun durdurulmasını ısteven Üs tündag başka verıere atanan ellıye yakın öğretmenın esia KOrevlerine devamı için de emır vermiştir. Konuyla ügüi oıarak görüştünı Ali Bozkurt. Bakanın lsteSl ğümüz TÖBDFR Genel Ba*kalizerine. 14 Ekım'den hu vana açığa alınan veya haklarmdakj Da nıştay kara/lan uyguianmayan ögretmenleri saptamava basladıt lannı. bunların savısının simdiden II6V1 buldugunu hazırlılcları bittikten sonra MilH Egitim Bakanı na genis bilgi vereceklerini sövlemiştır. "ANKARA CUMHURİYET BÜROSU konuşması sert tartışmalara yolaçmıştır. Gorusmelerle ılgıli son konuşmayı yapan AP Genel Başkanı Demirel, «CHP'nin MSP'nin «muhalefet, muhalefet olamamanın telft<îi ıçindedır» demıştir. Meclisuı dünkü oturumunda TBP Genel Başkanı Timisi'nin lmdadına yetişmesiyle iktidar olduğunu» soylemiştır. Mıllet Mechsi dun saat H'de AP'lı Başkanvekıh Ahmct Çakmak yonetıminde açılmış ve ilk soz TBP Genel Başkanı Mustafa Tımısı'ye verılmıştır. TBP Genel Başkanı Mustafa Tinıisi kişisel eleştirisinde önemlı bir konuya değineceğini belîrtmış, son zamanlarda CHPMSP koalisyonunun sol bir hükümet olarak sunulduğunu, bunun sakıncalı olduğunu «Böyle bir hükumetın başarısızlıkiarınuı usta(Devamı Sa, 1. Sü. 4 de) Bozkurt, Almanya'ya gidiyor Berlın öğretmenler Birligl, orada bulunan TürU öeıencılenn ve ögretmenlerin sorunlannm RÖ rüşülecegl bir toolar.tıya TÖBDER Genel Başkanı Att Bozkurt'u da çagırmıştır Bozkurt, jterekli işlemlerin vapılması halınde 28 Şubat 1 Mart tanhlennde vapılacak bu toplantıva ka tılmak için Berlin'e gıdeceğıni soylemiştır. Çelişki ükümet programını elestiren parti sözcüleri arasında en uzun konuşanı AP Genel Başkanı Sülerman Demirel oldu. 24 kişilik bir uzmanlar ekibi tarafından bszırlandığı söylenen bu elestiri, ne yazık ki, çsfımız koşullannı hiç dikkate almadıgı gibi, ülkemizde başdöndürücü bir hızla jelistiğine tanık olduğumuı toplumsal değişimi de farkedemez bir taava taşımaktadır. Sayın Demirel daha sözlerine başlarken hükümet programında asırı akımlara hiç yer verilmemiş olmasını ele almakta ve bunu Türk devletinin uluslararası komünist saldınsına açık bırakıldığı biçiminde yorumlamaktadır. Ecevit hükümetinin çözüme baglayacağını programında vaat ettiği somut sorunları teker teker eleştiri konusu olarak AP açısından önümüze serecek yerde daha sözlerine başlarken tartısmayı ideoloji alanına kavdırmakla sayın Demirel yanlış bir yol tutmus ve çelişkiye düsmüştür. 14 Ekim seçimlerini (araza CGP kazansaydı da hazırlanan hükümet programında sayın Feyzioğlu «aşırı akım»lara yer vermeseydi AP Genel Baskanı böyle bir eksikliği haklı bir eleştiri konusu olarak ele alabilir, Meclis kürsüsünden gögsünü gere gere ilân edebilirdi. Seçim kampanyasına çirildikten sonra, hatta daha öncelerden, haftalarca ve aylarca «asırı akımlar» edebiyatını işleyenlerin basında kimler geliyordu? Sayın Feyzioçlu ve arkadaşlan, sayın Demirel ve arkadasları değil mi? Bu sayın politikacılar gittikleri her kasabada, ngradıkları her köyde CHP'yi aşırı solun, MSP'yi de aşırı sağın temsilcisi diye tanıtmaya çalışmadılar mı? Simdi, AP Genel Başkanı, hükümet proeraraında asırı akımlara değinilmiyor derken kendi mantığı ile çelişkiye düsrnüs olmuyor mu? Gerçek şudur ki bu bayatlamıs ideolojik suçlamalan halkımız artık yutmamaktadır. CHP'ye oy veren seçmen çoşunlufu Ecevit'in asırı solu temsil etmediğini bilmektedir. MSP'yi tutanlar da Erbakan namaz kılarken resim çektirdiği için defil (bu propaganda aracını Demirel daha önce kullanmıştı) bir köşcde unutulmuş olmaktan kurtulmak umudu ile sandık başına gitmişlerdir. Bu gerçeği görememek, ya da görmezlikten gelmek sayın Demirel \e arkadaşları hesabına da, AP'nin geleceği hesabına da iyi isaretler sayılmamak Şerekir. CHP'nin ve onun hükümet ortağı MSP'nin ülkemizde yürürlüğe koyup yasatmak istedikleri özgürlük düzeni Batı demokrasilerinde uygulanmakta olan özgürlük rejiminden zerrece farklı degildir. «Milletlerarası komünizm saldınsı» diye öcü masallarıyle çocuk korkuturcasına yurdumuzda bir suspus havası yaratmak artık çagı geçmiş bir baskı yöntemi olmalıdır. Ne demektir milletlerarası komünizm? Böyle bir örgüt var mıdır? Varsa merkezi nerededir? Mosko\a'da mı, Pekin'de mi, Dofu Berlin'de mi, Havana da mı? Milletlerarası komünizmin bas hedeflerinden biri biz mijiz? Niçin lunanistan, tspan MECLİS NOTLARI: Muhalefete alışamayanlar TÜRHAN ILGAZ ANK.1RA Hükümet propa mı uzerındekı görüşmeler, önumüz sıra uzanan yasama döne ' mınde, Meclis birleşimlerinin na sıl geçeceği hakkında açık seçik fıkir veriyor insana... ' Oncelikle, bir türlü muhalefe1 te alışamayan AP grubunun hırçınlığı var seyredilen. Bu hırçınlığın, daha nice orneklerini göreceğız gelecek günlerde.. Hani Frenklerin bır deyimi vardır, «derisinin içuıde kendini rahatsız hissetmek diye..» AP boyle ışte... Tıpkı kolu, paçası, ağı dar bır elbıse giymiş gibi, derilerinin içmde rahatsız hissediyorlar ken dılerini. Bu huzursuzluk, bu kıpır kıpır olma, bundan hep... Suleyman Demirel'in tutarsız eleştırileri de bundan. Insan al:ı yıllık ortaksız iktidannda, anarşiyi «sokaklar yürümekle asınmaz)» anlayışıyle yorumladığı saman, üç yıllık ortak(Devamı Sa. 1, Sü. 3 de) Dışişleri Bakanı Turan Güneş: Üslerleilgili anlaşmalar gözden geçirilecek (DIŞ HABERLER SERVtSt) Dışişleri Bakanı Turan Güneş, lıberal İngiliz gazetesi Guardian'a verdiği demeçte, NATO'nun, Tür kiye'nin guvenliği için yeterli olmadığını açıklamış ve NATO'nun sağladığı guvenliği tamamlamak için Türkiye'nin kendi ulusal gü venlik politikasını saptayacağını sdylemiştir. Guardian'a göre Dışişleri Bakanı Turan Güneş. bu sözleriyle, CHP . MSP Koalisyonunun Türkiye için yeni bir savunma stıate jısi hazırlayacağını ima etmistir. Saptanacak yeni stratejiye göre, NATO tipi olmayan sllfthlarla do natılacak bağımsız bir vurucu güç kurulacaktır. Bu silâhlardan bir kısmı muhtemelen Türkıye'de imal edilecektir. Guardian'a göre, Türkiye'nin NATOdan bağımsız bir vurucu güç kurma fikri 1%0'ların ortalarında Kıbrıs bunalımı sırasında belirmiş ve son Ortadoğu savaşı sırasında bu fikir yenıden gü; kazanmıştır. Esnek dış politika Türkiyenin izleyeceği daha esnek ve daha bağımsız nitelikteki dış politikayı Guardian gazetesine açıklayan Dışişleri Bakanı Turan Güneş, Türk dış politikasının temel ilkelerinin sürdürüleceğini ve Batı dunyası ve NATO ile olan ittifakların korunacağmı söylemiş tir. Ancak, Türkiye'nin coğrafl, tarıhsel ve kültürel durumunun Or tadoğu, Asya ve Afrika ülkeleriy le daha yakın ilişkiler kurmasını zorunlu kıldığını belirten Dışişle ri Bakanı Turan Güneş, tBu ülke lere karşı tavrımızın Batılı mütte fiklerimizden farklı olması doğal dır> demiştir. Üsler Dışişleri Bakanı Tursn Güneş demecinde ayrıca «ortak savunma tesisleri. olarak nitelenen Amerı kan üslerine ilişkin anlasmalann (Devamı Sa. 1, Sü. 8 de) «Yılda bir kez et yiyen isçinin verdiği aidatla Tiirkİş sehzade büyütüyor» • Harp . İş Sendikası Genel Kurulunda Türk İş'e çatüdı ANKARA Türk Harp İş Genel Kurulunda konuşan bazı delegeler Türk İş yönetıcilerinin tutumunu eleştirmişler ve Türk Iş'm bir atılım yapmak zorunda olduğunu büdirmişlerdir. Türk Iş'i eleştırenlerden Harp İş Sendikası Merkez Yönetım Kurulu üyesi M. Zekı Güngörmez, büyük sayıdaki ışçi kıtlesını temsıl eden sendika liderlerının Türk İş Yönetim Kurulunun dışında bırakıldığını söylemiş ve «Sosyal Demokrat ilkelerı savunduklan için (leyleğın yuvadan attığı yavru gıbı) Türk Iş Yönetimınin dışına atılmışlardır.» demıştir. «Yılda bir kez et yiyen işçinin verdiği aidatla Türk İş şehzade büyütüyor» diyen Güngörmez, şunları söylemiştir: «Sosyal demokratların yuvayı terkedeceklerıni sanıyorlarsa kiracıya kızıp evıni bırakacak kim senın bulunmayacagını bilmelidirler. Türk ulusu, fakir halkm yanında olmayan, işçı haklarına sirt çevırmış sözde yöneticilerı oradan çıkartacaktır » AET ülkeleri, Italya'da petrol Arap bunalımmı ülkelerinde arttırmak biriken içın bazı dolarlan ı '.yetkililere kontrol V 80 milyon altına mark almanın rüşvet çarelerini verıldıği öne sürüldü or/yor ROMA Büyük petrol şirketlerınin Italya'da petrol bunalımmı arttırmak için İtalyan petrol şirketlerine, partilere ve bazı bakanlık memurlarına 80 milyon mark rüşvet verdikleri öne sürülmüştür. Iddialar doğrulandığı takdirde şimdiye dek görülmemiş ölçüde bir skandalın bütün Italya'yı ve dünyayı etkileyecegi tahmin edilmektedır. İddialar Uzerme derhal harefcete geçen İtalyan polisi 24 saat içinde konuya ilişkin çok sayıda doküman toplamıştır. Uk elae edilen sonuçlara göre, Italya'nın petrol ıhtiyacmm şimdiye dek yanlış veriler üzerinden tıesaplan dıgı anlaşılmıştır. Bundan kısa bir süre önce, şimdi yamış olau(Dfvamı Sa 7. Sü. 4 de) TVRKtYE ELEKTRİK KVRUMU ELEKTRlĞİN KİLOVATINA 9,3 KVRVŞ ZAM YAPTl ANKARA. (Cumhuriyet Bürosn) Türkiye Elektrik Kurumu, tüketıciye sattığı elektrik enerjisinde kilovat/saat başma 9^ kuruş bir zam yapmıştır. TEK ılgililen. 1 Ocak 1974 tarihinden başlavarak geçerlı olacak bu zammm. Ortadogu buhranı nedeniyle petrol ve petrol ürünlen fiyatlanndaki artış vüzünden yapıldıgını belirtmişler, zamma rağmen kurumun Urettıği elektrik enerjisinm tam bedelinin vıne de karşılanamayacağmı bıldirmişlerdir. llsililerin verdiği bilgiye göre, TEK'ın Beledıveler de içmde olmak üzere 5 bın abonesine sattığı elektrik eneriısı için 1971'den beri uyguladıgı tarıfe 2 bölümden oluşmaktadır. Esas fiyat değışmez kalırken. elektnk eneriisi üretiminı saglavan yakıtların bedelinın vansimasını eösteren değer daha önce de «küctik artışlara» uğramıştır. 1 Ocakta fuel oıl ve mazot fiyatlarına gelen büvük zamdan sonra, uretiminin yüzde 54 55'i bu vakıtlara dayanan TEK dp ürettifeı elektrik enerjısinde 9.3 kurusluk ^ammı yapmak mrunda kalmıstır. (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) Kosta DAPONTE PARİS Pazartesi ve Salı gün leri Brüksel'de Dokuzların görüş melerine katüan Dışişleri Ba | kanları. önümüzdekı hafta ba , şında Washıngton'da büyük pet rol tüketicisi ülkelerin topiantı sında izleyecekleri «ortak tutu mu» kararlaştırmaya çabalamak . tadırlar. İngiliz kömür madeni işçilerinin genel grev kararl aldlkları oylamada bır madenci, arkadaşının sırtında oy pusulasını doiduruyor. Yeni zam istekleri İngiliz hükümetini çıkmaza soktu • HEATH KÖMÜR İŞÇİLERİNÎN GREVÎNİ DURDURMAK İÇİN SON ÇABALARINI HARCIYOR. çı ücretlerine zam talebını getiıecek ve enflasyonu durdurma olanağı kalmayacaktır OLAYLARIN NADİR NADİ (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) (DIS HABERLER SERVİSİ) LONDRA İnsihz hükümeti ıççi sendikalan tarafından yapılan grev yokıaması ile karar. iaştırılmış olan geuel grevı duraurmak arnacı ile son çabalan harcamaya devam ederken, ülke ekonomisini bütün bütüne çıkma za sokacak yeni belirtiler de ufukta görünmeye üaşıamıştır. Nitekim fınncılarla elektrik ve petrol şirketlen fıvatıara zam yapmak ıstediklerinı bıldırmışlcrdir. Bu üç tüketim sanayıinde fıyatlara zam gelmesı Heath hükümetinin enflasyonıa mücade le programuıa venı bır darbe olacaktır. «The Guardian» gazetesi petrol, ekmek ve elektnge yapılacak zamların çabucak yaygmlaşarak diğer tüketim mallarını da etkileyeceğinl, böylece Heath hükümetinin tam bir çıkmaza girecefini Delırtmektedır. Fıyatların genel yüKsehii ise ış 6ERÇEK lkcmizin ckonomik kalkınmasında çoğu zaman kasten çarpıtılmış konularia karşı karşıya bulunuyoruz. Bunlardan biri de enerji sorunudur. Petrole dayalı enerji uretiminin ülkemizc yararlı olmadığını vpktiyle soyIi\cıı pek çok kişi olmuştur. Nc var ki bu tür politikadan çıkar sağla>an çevreler ulusun yaşamında ağır basmışlar ve bugıinkü cık mazların öniine bizi getirip bırak mışlardır. Son olaylar bu konuda bir hayli uyarıcı ve carpıcıdır. Endüstrileşmenin doruğunda bulunan çoğu Avrupa ülkesinin içine diiştüğü durum, modası «eçmiş sayılan Silâh kaçakçılığı davasında Gelişmiş endüstri ülkelerl bu . arada petrol bunalımının yakıt , Armatör darlığından değil, fakat pahalıhğından beliren ve dünyadakl , Sefer Sadikoğlıı enflasyon olayıyla da doruğuna , çıkan krizm sonucundakı «açık lannı» kapatmak için bır takım ' ve 5 arkadaşı (Devamı Sa 7 Sü S de) ; tahliye edildi Türkiye've kaçak mermi ve ilâh sokmaktan sanık olaraK [stanbul 2 Numaralı Sıkıyörvetim Mahkemesınde yargılanmakta olan armatör Sefer SaHıkoğlu ile arkadaşları Refık Akyüz, Davut Gökdeniz. Mehmet Beyhan, Alı Lermıoğlu iie Hüseyın Hetemekçı dünkü duruşmalan sonunda tahliye edilmişlerdir. Bunrfan önceki durusmaları sonunda sanıklardan 10'u beraat etmiş, Sefer Sadıkoğlu, Mehmet Beyhan, Ali Lermioğlu, Davut Gokdenız. Refik Akyuz 4'er. Hü seyir» Hetemekçi ile Şaban önalan da 2'şer yıl hapse mahkum olmuşlardı. Ancak Yargıtay 3. Dairesi, iddianameyl hazırlayan samkların 12 yıla kadar cezalandırılmasını isteyen Askerî Savcı Suleyman Takkeci'nin i» (Devamı Sa. 7, Sü. 1 dc£ «Tam bir çıkmaz» Üte yandan, Kön'ür maüen* işçilerinin grevinı durdurmak ıçın Başbakan Edwbrd Hsath, öncekı gün sendika liderlerı ile 5 saat suren bır topiantı yapmışsa da bır anlaşmaya varmak mumkıın olmamıştır. İngiliz Işçi Sendikalan (TUC) Genel Sekreteri Lon Murray go ıuşmelerın tam bir çıkn.az ıçınde bulunduğunu, dolayısjyie olumlu bir sonuç annması ısonusunda ümıtli olmadığını soylemiştır. Ote yandan, îngiltere Hazıne Bakanlığı tarafından açıklandığına göre, ülkenin döviz rezervlerınde Ocak ayı rakamlarına gore 298 milyon dolarlıK bır düşüş gorıümüştür. Ters Açı bir ilkenin hâlâ geçerli olduğunu kanıtlamasi bakımından ilgtnçtir. Bu ilke ulusçuluktur. Gerçekten de Atatürk Cumhuriyetinin temel lerinden birini meydana getiren ulusçuluk, kalkınma yöntemleri mizde çok partili rejimden bu yana rafa kaldınlmıştı. fabancı kaynaklara dayalı bir ekonomi po litikasının sakıncalan hesap edil mez olmuştu. Bugün Avrupa Ekonomik Topluluğuna üye çoğu ülke, üzerinde düşünülmesi gereken bir görüntüvü sergiliyor. Gelişmiş ülkelerin bu görüntüsü, celişmekte olan Türkiye'ye dersler vermektedir. Ülkemizde Cum huriyetin ilk döneminde (teçerli kömür politikasını petrol politikasına dönüştürmenin sakıncalan apaçık ortaya çıkmıştır Aynca petrol politikasının ulu ' sal gereklere uygun biçimde yü , rütülmeyişi de çok pahalı bir' yolun seçilmiş olduğunu göster' mektedir. 1 Yeni Hükümet bu konuda | şimdiye kadar gUdülen politi j kanın sakıncaiannı gözönOnde tutarak ulusal bir pnlitikanın ( temel çizfilerini programda be ; nimsemiştir. Bu konuda «ener ! (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de)