Katalog

CUMHURÎYET 2 Şubât 1974 R us«ell, cîktidar> adlı rapitında * insano§lunun sınırs.z ısteklerırun başında iktıdar ve un kazanma çabasl gelır» der Bu ı«tefın ne kerte sınırnz olduğunu nitelemek içtn de «ınsan, eger olanak bulsa, Tanrı gibı olmak ıster» sozlerıni kullanır Olaylar ve görîişler Iltikaeı !se, o îaman çevresıne ve topluma zararlı bir canh olarak nıtelenır Sozlukler politikavı, bellı bir amaca varma ya da ulkeu vonetmek için tutulan olçulu jol olarak tanımlarlar Polıtıkacının da bu olçulu volu bulması gereken kı«ı olacağı doğal olduğuna gore, o kıs nm once kend'ısının olçulu ve tutarlı olması T runludur O halde Glke çıkarraa olçulu volu «eçme veteneğım edınememıs >a da veteneğı Iduğu halde kısisel veva bellı nır çevrenın cı' Jrlan varanna toplumu mutluluğa goturecek vollan tıkama çaba=mda olan1ar baslarını ıkı ellen arasına alıp duşunmelıdırler PENCERE Aslrnda, ın^anı obur yaratıklardan ayıran mtelıklerden bıri belkı de en bellıbaslısı, baska ınsanları jonetme, lıder olma lçgudusutfur Ne \ar kı, bır saırımızın çok verınde behrtüği gıbı «Kışı noksanını bılmek gibı ırfan olamaz » Her polıtıkacının usundan çıkarmama'îi gereken bır ılkedır bu Gerçekten, bılgı \e veteneklerin n sınırını saptavamamış kışıler kendılerıne de, yonetmeve kalkıstıkları topluma da zararlı olurlar Nasıl ki btr canlıva gereksinmesınden cok be^ın verıldığınde olur«e bılgı \e veteneklerını asan biçımde donatlldığında polıtıkacının da polıtık vaşantısı ölur j a da, toplumun «çırkın polıtlkacı» damgası ıle polıtık alanda bır sure daha şaşkın ve kaygıh bocalar durur Harı, çocuklar vardır, boylarından buyuk ış yapmak ozentısı ıçındedırler örneğin, çakmağınizı çakacagınız zaman hemen atılırlar, ben çakacağım, va da, kapıyı anahtarla açacağınız «ırada çoşku ıle elınıze garılırlar, ben açacagım dıve o\sa ne çakmağı çakacak veteneklerı ne de, kapıvı açacak guçlerl vardır. Çakmağı çakamaz kapıvı açamazlar ve her seferınde onu kenara ıttığıniz halde ylne de elınıze ahlmaktan gen durmazlar Uslarının ermedığı \eteneklenmn. erışmediğl lsi yapmak için çocuk^u bır çaba ıçındedirler. Son vıllarda ulkemizd'e devlet y5netmek giri'imınde olan, ama, yoneticılik niteliklerinden voksun bulunan bır takım polıtikacıları ben, hep bu çocuklara benzetirim Ulusu yonetmek, devlet ıslerını vurutmek ozentisl tüm benliklennı sarmıstır Bır ra>=lantl olarak blr «ure yonetım vetkısını ellenne almıslardır. Ama bır kaç vıl sonunda, bellı güçlenn uyansı ile kenara ıtılmıslerdır. Ya da, bır seçim »onucu, basariMzhkları nedenı ıle toplumdaki »aygınlıklarını «ıtıbarlarını» j ıtırmislerdir Ama onların POLlTİKACI H. Basri AKGİRAY İST. MILLETVEKILI çocuksu özentileri suregelmısür. Çurtku vureklerindekı iktıdar ve un tutkusundan başka bır nıtellğı bulunmavan bu kısıler ylne de, çocuk orneğınde Oıdugu gıbi (ben vapacağım, ben yuruteceğim) çabası ile çırpınmaktadırlar. rutmeje kovulur Bovlece, bu kerte guçlu otoriteyi kullanma yetenegı olup olmadıgını dı.şunmeden giderek tum çevresını ve toplumu % onetme gereğinı duvar Eger bu kısl meslek olarak politikavı seçmış ıse o toplumun basına gelmiyecek yoktur Insanlanmızın baska bır bolumu ıse, babanın e?siz otoritesi altında ezılıp kışılığını j ıtıren ujaklaşmış kıçılerdır Bunlar sureklı olarak tum yaşamları boyunca bır şefın va da beilı bır çevrenin buyruğu altında \e şefın golgesınae un kazanmak tutku«undad!rİ3r Gerçekten bu Iki tur insan da topluma zararlıdır Iste eğ»>r gunumuz Turkiye'sınde sozune guven dujulan tutarlı lıder bunalımı varsa, \e \ıne eğer, bagün politika çerrelerınde guven bunalımından «oz edıliyorsa bunun temel nedenım, uzun \ıllar toplumumuzda geçerh olan Islâmı aıle duzeni ve Osmanlı devlet vapısında gorülen monarşik ve otokratik vonetım sutemının, ınsanların uzerindeki olumsuz etkısınde aramak gerekır. Ne var kl, kışıler geçmi"!in eskımıslığmden ve etkisinden kendıierını kurtaramadıkça canh olmaktan ote bir varlık sayılmazlar Hele bu kl$i ulke yonetıminde hak ıddıa eden bır po 116'mn OZU G arıp bılmeceler vardır: Içınden alınınca buvuyen nedır' Çukur' Bu tur bılmeceler ınsanı degı=ık biçımde duşı.nmeve zorlar tekduze mantıktan uzaklaştırır Sozgelışı ceza hukukunda buna benzer bır soru var Başarıya ulaştıgı zaman meşrulaşan suç nedır? TCK 146'neı madde suçu Geıçekten 146 ncı maddenın ozellıgı budur Bır örnek gormek ıçin vakın tarıhımıze bakalım 1960'da 27 Mayuçılarn girıjtıklerı eviem basanya ulaşamasavdı eylemcılerın tumu 146'ncı maddeve gore vargılanacaklardı Haklı değıl mıvdıler evlemlerınde0 O bır ayrı soru Ihtılâllerde «haklılık hak'ızlık» lafta kalır Evlem başarıva ulaştı mı meşrulaşır kendıne ozgu hukukunu beıaberınde getııır ba arı\a ulasamazsa, bu kez vururlüktekı ceza mekanızmaları çalışır Bu ıkılemde haklı haksız tartışması gende kalır, kuvvetlı olan, hukuku kendı amacına goıe kullanır Kul Değil Dusunmelıdırler, çunku artık Turkne bır çıftlık, Turk ulusu çıftlık ağasının kullan değıldır Duşunmelidırler çunku, ters tutumda dırenenlerın nasıl bir son ile goçup gıttıklerine vakın geçmıste ulusça tanık olduSumuz unutulmamalıdır Kaldı ki, tutar^ız bır polıtıkacının bellı denemelerle basarısız oldugu «aptantfıktan Sonra o kı«ımn ulke polltıkasına ıpotek ko\mınca=ına «her şeve kar<;ın ben» dsmesı de olanaksızdır Unutmamah kı, uzav çaglnın toplumlarım vonetmek, bu ça§ın koullarına gnre kendılerını venılevebılmıs «oz ve dav ranışlarında tutarlı, bellı bır dun\a goruşu edınebılmış polıtıkacılarla olanaklıdır Buyuk bır hızla değıien «osval ve ekonomık koşulların yarattığı ve gıderek bırıken ulke sorunlarının çozum bekledlğı bır donemde, tanınmış kıml polıtıkacıların vaptıgı gibı gerdan kırıp bır kaç vuvarlak «oz etmekle devlet vonetmek olanaksızdır Gerçek polıtıkacının, belli bır duma gorusu ışıgı altında, kısı«el veva belli bır çevrenın vararına değıl halkm gerekleri ve halkın ozlemlerı doğrultu^unda davranışlarda bulunan kışı olması gerekır. Politikacı Tipleri Toplumumuzda yetışen polıtıkacıların genellıkle, kendi yetenek sınırlanm bılmemeleri tfıkkat çekicidir Irnanlarımız ya, buyurma, tutkusu ile kor yüreklidır va da, kişıliksiz ve ezık bir tutum içınde bir lıderin kanatları altında yafamlarını surdurmek eğıllmındedirler Doğulu toplumlara, ozellikle MuslUman ulkelere ozgu bu ıki Jnsan turunun oluşmasında kanımca, Islâm kulturunun etkisi buyuk olmuştur Şundan ki, lslâm aile yapısında baba, birlığin salt hakimldır Genellıkle babaerkll toplumlarda gorulduğu gibi, ana ve çocuk, babaıının otoritesi altında kısiligıni olusturma olanağını bulamaz Bu durumda çocuk babasının guçlu otontesine özenerek ve bir gun bu otoriteye sahip olacağım hayal ederek yajar. Baba aileden toçup gidınce veya kendisi babadan kopup bagımsız bır aıle kurunca once aileden baslamak uzere, babasının guçlÜ otoritesinı ju Çagımızda ve tarıhte bu ıkılem çok islenmiş üstünde bınlerce cılt kıtap jazılmıştır 146 ncı maddenın ozel dururru da bu ıkılemde belırgınleşır Çunku ceza hukukunda buna t>enzer bır ıkıncı suç yoktur Bır kımse kafası kızıp da bırını oldurmeyı tasarlasa, pusu kurup ha«mma ıkı el ateş etse oldurmeye tesebbü? suçunu ışlemış sayılır îkı el ateşle karşısındakını oldurduğu zaman suç tamomlanmış olur ve cinayete donuşur Bır hnsız gozüne kestırdıği evın penceresıni açıp ıçerı gır«e de bır şev çalamadan vakalansa ful tamamlanmamıştır, ama elıne geçırdıgı degerlı taşları cebıne atıp kaçsa, saç tamamlanmışt'r Cez!» hukukunda suç tamamlandığı zaman ağırlaşır Temel kural budur 146 ncı madde ıse tersinedır 146'ncı m^ddede vazılı suçu ışlemeye yonelenler, gırışım kesimınde suç'udurlar ÇOnku ginsim sonuçlanıp eylem tamamlandı mı, zaten eylemcıler ıktıdara geçmış, meşru duruma gırmış, hukukun mekanızmalarını ellerıne almış olacaklardır Hukuk bilunı bu gerçeği gozonune almış v« 146'ncı maddedekı suçu ijlemeve yonelenlerm cezalandırılmasmı bir mantıga beglamıştır Anavasayı zorla değıştırmek, Parlamentoyu dagıtmak ozetle yürurluktekı siyasi ıküdarı devırmek ıçm eyleme girişenlenn ancak ellerındeki araçlar suçu ışlemeye >eterlı>se ortada 146'ncı maddevı ılgılendıren bır suç vidır. Bu kural neden benımsenmıştır? Dıvelım kı Alı savcılığa başvurdu Veh'nın kendısmi oldurmek ıçın ıkı el ateş ettıgıni soyledı Savcı kovu«turma>a geçtı ve ogrendı kı olay dogıudur, Velı, Alı'ye ıkı el ateş etmışür. Ama mantar tabancasıyla Hıç kuşkusuz bu durumda oldurmeye teşebbü» varsayılamaz Veli, Alı'yı korkutmak amacıyla bu işı vapmıştır Lhndekı araç bir insanı oldurmeve veterlı degıldır Buna benzer bır mantıkla siyasi iktıdarı devırmeye yonelenlerın ellerjidekı araçların suçu ışlemeye yeterli olup olmadığı 146'ncı maddenın ozunu meydana getıriyor Bes on genç ofrenci bır ara\a geldiklennde ellerındeki araç siyasi iküdarı zorla devırmeve yeterli mıdır' Eğer bu mantık gozden uzak tutulursa ulkede kurulacak daraiaçlarından bır orman meydana gelır Bu tur bır etkınlık de agaçlandırma savılamıyacagı ıçın hıç kuşkusuz devlet yasamına yaramaz, devlet yaşamını ynralar. Hukuk tanhınde gorulmuştur ki, ınsanlar açsa, ekmek çalana ıdam cezası vermekle bır amaca ulaşılamıjor Tcrsıne, bu tur cezalar kamu yaşayışını bozuyor, hukukun temet ıkelerıne aykırı du^uvor Ceraları ağırlaştırmaktan çok suçlarırt nedenlerım ortadan kaldırmak çagımmn ceza hukuku anlovışında agır basmaktadır Insan, guncel çatışmalardan sıyrılıp tarihe ve yaşadıgımız çağa daha genış bır açıdan bakma ını bılmelı Bugun Türkıye'de 146'ncı maddeye dayanarak ıstenen ıdam cezaları ojlesıne çoktur kı burtları uygulamak olanagı ortadan kalkmıştır Mahkemelere her dosvada ymıı otuz idam talebı yığan manügın kaynağı uzerınde durup du îunmelıyıı. Hükümet Gençlik Arada Ilişkileri bir Engin ÜNSAL TMGT GENEL BAŞKANI urkıjede bır gençlik kuruluşu vardır Bu kuruluş ııİKemızdeki ogrenun çagmaakı gençlerı, genç ı^çılerı, genç kaduılerı kendı çatıtı altında toplamakta ve kannca kaderınce bunlar için bazı hızmetler yapmaya çalifmaktadır. Dunyanm tüm ulkelermde temel bır ılke ve kökleşmi| bır gelenek vardır. Her nılkumet gençlıgını sahıptiz bırakmamak ıçın bu yolda kuruln.uş örgutlere sahıp çıkar va da bo>le bır orgutu kurarak oısıplınlı (demokraük ılke'er ıçnde) bır gençlik yaraünanm yollannı arar. Ehınyadakı bu geleneğe ter« düşen tek Glke belki de Türkıyedır. Bugüne kadar ne bu yolda olumlu çalıçmalar yapmı?, ne de cağda? anlamda kurulmuf ulusal bır gençlik orgütüne sahıplık etmıjtır «Alaturk duşnıanı orgutler ıse bol bol deıteklenmış, bol keseden yaşanmıştır) Sendika Kooperatif îlişkileri ve Türkiye KOOPERATİFLERLE SENDIKALAR I ARASINDA YARDIMLAŞMA VE DAoplumsal gehşım tanhınde orglltlerın, toplumsal yaşantıların ve yapüann temel unsurlarından bın olduklartnı gormekteyız. Ancak, çaftımız sanayı toplumlarında orgutler daha bır arüam ve onem kazanmiflardır. Toplumsal yaşantının buvuk bir kesimı örgutler içinde cereyan etmektedır. Çunkti karmaşık, faklüasrmş ve büyük boyutlara ulaşmış modern toplumsal yapılar içınde ıhtı yaçlann gıderılmesınde bıreysel veya küçük çapta grupsal çabalar yetersız kalmaktadırlar Bu nedenle büyük nılfus kıtlelerının her ttlrlü ihtiyaçlarını karîHama nın en geçerli yolu olarak örgütlenme surecı toplum içınde yaygm ve etkın bır durum kazanmıştır örgütlenmenın modern toplumsal yapilardakı dnemını anlatmak uzere bazı yazar lar «orgutsel devrım» den dahi soz etmektedırler Bununla, ınsanların tek baslanna veya kuçuk gruplar halinde başa çıkamadıkları ve çozumleyemedıklerı bırçok kışısel ve toplumsal soruniannı, orgutler ve orgutler arası davanışmanuı sağladığı güç le çozumleyebıleceklen anlatılmak ıstenmektedır T YANIŞMA İLİŞKİSİ, ULKEMIZDE KAÇINILMAZ BİR İHTİYAÇ OLARAK ORTAYA ÇIKMAKTADIR. Dr. Şevki GÜLER DTCF SOSYOLOJÎ ASÎSTANI Turkıyede okul ıçı ve okul dışı gençlığı orgutlemiş bulanan kuruluşun adı Turkıje Mıili Gençlik Teşkılitıdır Kısaltılmış adı TMGT olan bu kuruluşu tanımaktan Turk Hukumellerı ısrarU kaçınır, hıç bır gırıjımıne yardımcı olmaz, bu yetmıyormuş gibı (yakın gunlere değın) telefonlarmı dınler yurt dışmdan resanl toplantılardan donen temsılcılerını havaalanlarmda gSzai'ma alır beraberlerındekı bıhmsel kıtaplara el kor ve bu kuruluşJn }a$amaması ıçın her turlü yola bajvurur Oysa aynı kuruluş Avrupa Konseyı uyesı obur ulkelenn temsılcıleııne gore saygıdeger bır kun*ntur Demokrasıye uıanan, gençlıgm demokratık toplumlardakı gorevını bılen, uluslardrası gençlik evlemleııne c ddı katkılsrı olan >apıcı olumlu bır gençlik orgutudur Avrupa Konseyı TMGT'na ve onun ılkelerıne <vlesrnVfettmnî&tır klbi''ihanç TMGTyı Konseyin laırmvı» öMufu Avrupa Gençlik Vakfınm Danışma Kurulu uyelığine kıdar getırmıştır Emıniz ya'cm zamana kedarkı Turk Huktfmetının bj gelışmelerm hıç bırısınden haben yoktur Konsey TMGT'ye vcrdıgı onemı 1973 yılının son aylarında orta>a koyduğu bır onıek'e «omutlaştırmıştır Avrupa Konseymın bır organı olan \vrupa Gençlik Vakfı aldığı son bır kararla TMGT'nın Türkıye'de 1974 nısan avında Bolgesel kalkmma konusunda bır uludararan semıner duzenlemesını ıstemı» ve bu semınerın gerçekleştırıîmesı ıçn TMGT'nın emrıne 70 bın Fransız frangı ozgulemış (tohs » et mi5)tır Bugune kadar TMGT nın cabalarına ısrarla karjı çıkmi5, onun burolarına baskın vapmıj, telefoalarını dınlemış, yüüetıcılerını havaalanlarmda gozaltına almıj kışıler acaba bu haben duyunca başlarını onlerıne egmeyecek, juzlerı kızarraayaeak n.ı* Bundan boyle ulkemızı jonetecek si>asî kadrolarm bu onemlı eksıklığı farkedıp hatalı olduğu açık olan bu polıükayı bırakacağma ve gençhge dönuk bır politika ızleveceğine ıç»er> ınanıvoruz Umarız bundan boyle ışbaşına gelecek ıktıdarlar dmamık dunva gerçeklen kar«ısında ulkemızde ulusal bır gençlik polıtıkası oluşturacak ve hukumet gençlik ılı^kılennde duşmanlık, tanımamazlık havasından sıyrılıp daha olumlu bır yola gıdeceklerdır. Turk gençlığı bugun gerçekten sahıpsızdır Ne hukumet, ne basının onemlı bır bolumu, ne de TRT Turk gençhğının sorunlarına egılroek ıstegını orta>a koymu?tur Ulkemızde kamuoyu olusturmasmda onerrlı bır yerı olan TRT acaba bugune kadar gençlıgı toplum çıkarlarını zedeleyen toplum duşmanı olan bır grup olarak gostermekten ote genclık ıçın hangı olumlu yaymı yapmıj, gençhğın hangı sorununu dıle getırmıştır' Umarız yenı hukumetten TRT'sıne kadar sorumluluk 'ajıvan herkes ve her kurum bır dağ gibı buyumuj olan gençLğm okul ıçı ve okul dışı dertlenne, ıhtıyaçlarına bundan boyle ügı dujacaktır ve gençlığı düşman değıl Ataturk'un emanet et'jgı Cıımhurıyeü yaşatacak sorumlu, bılınçh bır kujak olarak kabul edecektır TMGT bır orgut olarak bağımsızlığını saklı tutacak biçımde hukumetlerle ve kuruluşlarla ışbırlıgı yapmaya her zaman hazırdır Gençlıgın potaniivelını olumlu olarak değerlendırm»k bır jerde ulusal bır gorevdır Bu gorevı yerıne geürmek ıçıa jetkJılere çagrıda bulunuyoruz. tifçilık hareketıne katkıları neler olabılir' Buna karşılık Turk sendıkacılık hareketl kooperstiflerden gerek tem«ıl ettiklerı i<!çı kıtlesım, gerekse kendi orgutsel vapısını aaha da güçlendırmek hususunda ne gibı jararlar beklevebılir' Henuz ka muojunda bütun vorvlerivle tar tı«ma konusu halıne gelmemı? olan bu ıkı orgut ara=ındaki llışkıjı belırll bır vonu ıle goz den geçırmekte memleketımizın kalkınması bakımından buyuk jarar gormektevız , ,^ ( Sanayıleşme ve Sanayı * toplumu olma yolunda son on \ılda hızlı bır değışım gosteren mem leketımızde orgütlerin gıttıkçe daha etkın olmaya başladıkları gozden kaçmayan bır husustur. Bu orgutler arasında sendıkalar, 1960'lardan sonra hızla btiyüvup guçlenerek, toplumsal yapımızda büyük bır sosyal grubun temsılcısı olarak bugun onemlı bir yere sahıptirler Sendjkalann Rolü Kooperatıfçilik hareketi ozu itibanjle, toplum ıçındeki çe «ıtlı sosval gruplann, bir veva bırkaç ekonomik amaca ulaşmak Uzere kendi aralarında e konomık ve toplumsal tfavanısma ve bırle?melerinın bır ifadesidır Kooperatiflenn kurulmasında ve gelıstırilmesinde, kooperatıf ujelerlnın bır orgu Kooperatıfler de sendıkalar gı bı sanajı çağının bır urunudurler Bırçok ılerı sanayı toplumlarında ve sanavıleşmekte olan ul kelerde kooperatıfler sendıkalar gibı hızlı bir gehşım gostermışler ve toplum yaşantısmda buyuk bır guç kazanmışlardır Mem leketımızde kooperatıfçılık hareketınm tarıhı oldukça eskı olmasına ve Cumhurıyet ten son ra da Ataturk un onderlıgı ve teşvıkı ıle gelıştırılmek ıstenmesıne rağmen bu hareket bugun sendıkalar kadar toplumsal yaERDAL pımızda etkın ve vaygın defıldır Bunun bir çok nedenlen arasın İ PARLAKBILEK'İN da kooperatıflerın orgutsel ozellıklerının ve toplumsal tabanla I toprağa venhşınden once ve rmm sendıkalardan daha fack | sonra bızlere destek olan bu lı olduğunu soyleyebılırız tun akraba, dost ve vakınlaToplum^al kalkınmamızda korımıza mınnet ve şükranlarımızı sunarız operatıfçılıge buvuk umıtler AÎLESt bağlandığı ve bu hususta bır çok faaliyetler yapıldığı son Cumhurıyet 917 yıllarda, sendıkaların koopera tü vaşatacak olan birlık, bera berlık fedakârlık, biz duvgu ve bıhncıne sahıp olmaları te mel ogelerden biridir Bu sos val on şart memleketımızdekl sendıkal hareketın gelışmesıv le işçı kıtlesı içınde bugun buvuk oranda gerçekleşmiş durumdadır Bu bakımdan, isçılerim'z arasında sendıkaların aracılığl ıle kooperatıfleşmenın oluv turulması ıçin gerekli toplumsal guç mevcuttur kanısındavız Bu gucun ı^çıler arasında çeMtlı kooperatifler kurulma ı jolund'a kanalıze edılmesıvle, İcooperatırçThk hareketi bujuk bır atılım gosterecektır Bugune kadar daha zıvade kırsal a landa esnaf ve sanatkârlar kı*lesı arasında kurulup gellşme çabası gosteren, fakat istenilen şekıl ve mahıjette ılerlejemc ven kooperatifçılık hareketi, bovlece venı başarı ornekleı vermek şansına sahıp olacak ve dığer toplumsal gruplar tarafından daha ozlenır duruma ge lecektlr Kooperatıfçilik, soaval gruplar arasında kendılığınden oluşan bır hareket olduğu ıçın, bu hareketi yonetecek ve örgutlenmevl gerçeklestinp surdurecek olan lıderler de genellıkle bu hareketten ve gruplardan doğmaktadırlar îsçı kıtlesı arasındakı kooperatıfçilik hareketıne hderlık vapabılecek kadrolar, gerek sendika orgutlerının basındakı vonetıcıler gerekse daha sonra bu ıs ıçın orgutler içınden çıkacak veni vonetıcıler tarafından doldurulabılecek durumdadır Turk sendlkacı liderlerı bugun, tam ve yeterli olmamakla bırlıkte, son on vıll k tecrubelen ıle vonetıcılık ve llderliK nıtelıklenni büyuk oranda gehştırmışlerdır Bu bakımdan da ışçi kıtlesı ve sendıkal orgutier arasında kooperatıfçıIığı oluşturup gelıştırecek mev cut ve potansivel yonetıci guçler gormektevız Kooperatiflerı geliştıren temel ö{,elerden bır başkası da ekonomik ve mall olanaklardır. Kooperatif uyelerınden toplanan ortaklık pay ları ıle kurulan kooperatıfler, memleketımızde her ne kadar ba zı kredı fonlarından yararlanmak•a ıseler de, bunlann çok vetersiz t kaldığı toplumumuzun diğer ke sımlerındekl kooperatifçilık teeru belennden bilinmektedır. Bu yon den de ışçı kıtles.nın ve sendika larm oldukça genış ekonomik gu ce sahıp olduklarını bılmekteyız Nıtekım bunu bırçok sendika lı derlerı de belırtmektedırler Tasarruf ve vatırıma buyuk gereksınme duyan toplumumuzun bu ekonomik gucu kooperatıfleşme aracılığı ıle kullanmak ıstemesi ha lınde bu hareket atılım ve gehşım gosterecektır Goruluyor kı tabandan gelen ve hazır olan toplumsal davanışma, orgutsel tecrubenın geiıjtırd ğı lıderlık ve buvuk bır kıtlcnın ekonomik gucu gıbi uç e'ken, 1 5 çı ve sendıkal hareketın, koopera tıfçıhğı kendı içınde gelıştırmesı hususunda mevcut ve hazır olan bır ortamın gostergelerıdır Sahıp oldukları bu gerekli uç temel un sur sayesınde sendıkalar, koopera tıfçılığın kendi kıtlelen arasında kurulup gelısme«ınde buyük ve inkâr edılmez olanaklar ıçındedır ler Kooperatiflerin Etkisi Sendıkalar, temsıl ettikleri isçı kıtlesının ekonomik, sosyal ve ku' turel gereksınmelerını sağlamak koıumak ve gelıstırmek amacını guden, çağımız toplumlarının dnemlı ve guçlu orgutlerınden bın dırler. Amaçlarını gerçekleştırmede verıne getırdıkleri fonksıyonla rın basında ısçı ucretlerının arttı rılması, çalışma yerının ve koşul larının duzeltılmesı v b hususlar. da toplu pazarlık ve sozleşmeler vapmak gelmektedır Ancak, sendi kal hareket gelıştıkçe Vu fonksıyo nun janında ışçı kıtlesının ekono mık, sosval ve kulturel sevıvesi nı yukseltmek ıçın başka fonksi yonlar da yuklenmışlerdır Bojle ce temsıl ettikleri işçı kıtlelen ıle daha kaynaşmış ve butunlegmiflerdır Bu açıdan bakıldığında memle ketımızdekı sendıkal faalıyetlerdekı gelısımm de bu yonde olma sı mevcut demokratık ozgurlukçu duzen içınde beklenen bır so nuçtur Sendıkalanmız ışçi kıtîesının ekonomik çıkarlarını toplu pazarlık ve sozleşmelenn yanında başka şekıllerle de arttırmak ıstedıklerınde kooperatıfçilik en et kılı ve faydalı yollardan bın ola rak gorunmektedır Koopcratıflerın sendıkalann aracılığı ile iş çı kıtlesı ıçmde gelısmesı işçılenn sosyal refahmı arttıracak bır. hkte iş yapmak azım ve ıradesıru gelıştırecek sosval davanışma ve vardımlaTTiayı kuvvetlenaırecektır Bunun sendıkalar üzenndekı etkisi ıse onlann daha kuvvetlenıp, tabanlan ıle bütunleşmeleri olacakrır Bu süreç, toplumsal kal kmmamızda (dengelı ve Sdfl bır sekılde kalkınmamızda^ yararlı ve ozlenır sonuclar "sağlayacaktır. O L HAFTALIK DERGÎ ÇIKTI Arslan Başer Kafaoglu Prof. Bahrı Savcı, Doç Bozkurt Gııvenç Celâl Kargılı, Dogan Avcıoğlu, Dr Erdal Atabek, Erol Tov Fakır Baykurt Prof Faruk Erem Fazıl HÜTIU Daelaruı Prof M Orhan özturk, Mehmet Ali Ajbar, Özer Derbü, Yaşar Kemal. TEŞEKKÜR OLAY'DA yazıyorlar Cumhurıyet ••••••••••••••»• • • • • • • • • • • • • • •• < KENDlR ve KETEN SANAYll TÜRR ANONİM ŞlRKETİ YÖNETlM KURULUNDAN 19042 2424 Yönetim Kurulwıun 31 Ocak 1974 tarihli oturumunda Şırketimız OrtaJdannın senelık Genel Kurulunun sureti âdıyede oturumu karar altına alınmıştır Ticaret Kanununun 564 Uncü ve Statünün (49) uncu maddesıne tevfikan 1 Mart 1974 tarihine mü^adıf Cuma gunu saat 14 de Karaköydeki Manhaym Hanmın i Uncü katmdaki Şırket Merkezine asağıdakı gündemi konuşmak uzere oturuma d&vet olunur Ticaret Kanununun 362 ncı maddesıne tevfikan kâr ve zarar hesabı, bılanço yühk rapor ve safi kazancın nasil dağıtılacağı hususundaki teklrf ve murakıp raooru tçtimaa takaddüm eden gllnden (15) eün evvel Şirket Merkezlnde hissedarlann emrine âmade bulundugu arz olunur t V E F A T YÜKSEK DENİZCİLİK OKULU VEYA DENİZ HARP OKULU MEZUNU (' w Uzakyol Güverte Zabiti İLE A Y R I C A Merhum Tacı ve merhume Zuhre Gundoğdu'nun ogulları, Zevnel Gundoğou Mehmet Gundogdu nun kardeşlen Azız Gundogdu ve Gulsen Karsu nun ağabeylerı, Sakme, Nuran ve Incı Gundogdu nun kayınbıraderlerı, Çığdem ve Meltem Gunaogdu'nun «e\g'ı babaları, Dr Halıs Karsu nun kavmbıraderı Bulent, Husejın, Gulsev Ulku, Sejılhan, Demet ve Alıhan Gundogdu nun sevgılı amcaları Serhat Izzet ve Kerem Kar^unun sevgılı dayüan CAFER GUNDOGDU 311 1974 akşamı vefat etmışür Cenazesı 2 2 1974 cumartesı gunu (bugun) Şışlı Camunde kıhntcak ogle namazım muteakıp Zmcırlıkuyu Mezarlıgındakı ebedl ıstırahatgâhına tevdı edılecektır GUNDOGDU A1LESÎ AOT Çelenk gondermek ısteyenlerın Turk Egıtım Vakfına bağış*a bulunmaları rıca olunur SONUÇ Kooperatıfçiliğın gehştinlmesl ve sendıkal hareketın ışçı kıtlelen arasmda daha bılınçlenıp kuvvetlenmesı ıçın kooperatıflerle sendıkalar arasında karşılıklı yardımlaşma ve davamşma ılışkısı kalkınmıs ve kalkmmak ta olan bir çok sanavi toplumlannda ve Ulkemızde kaçınılmaz bır ıhtıvaç olarak ortaya çıkmak tadır Bu ilişkınin başanlı bır şe kılde kurulması ve ytlrütulmesı hususunda kooperatıfçıligımız mevcut dunnnunun ve aksavan uygulamalannın titızlıkle mcelenıp gerekli tedbırlenn alınması şartı ıle sendıkal hareketın ohıs turduğu sosyal, ekonomik ve külrürel güçlerle yeniden canlan dırıhp basanya ulaştmlabilecektır Bu basandan ışçıler ve sen dıkalar için de sayısız yarar ve katkılar doğacaktır Bu suretle ülkemizin daha dengeli ve adıl bır yolla kalkınması içm bircok olanaklann doğacağı inancındayız. DfŞ TlBfBt Yakınvol Güverte Zabiti ALfNACAKTIR Gemılerımi7de ıstıbdam edilmek üzer» elemanlaı aranınakiddıı 1 Doigun ficret »erilecektlr. > 2> Genıs sosyal hsklardan Istıfade etm» Imkânı mevcuttur ÎMpklılerın !*t Tındıkh Meclıri Mebusan Cad No: 95" deNı Hfiune \1urturiııgune sah<en veya bu dılekçe Ut murdCdatlan rıca olunur U B ürNIZ NAKLr?ATI t A S . (Basın 10471905) ( • (Sonuç 152) 9^3 Hissedarlann oturum günunden bir nafta evveılne ka dar Şirket Merkezine veva Mılll Bankalardan bırine hısse lerini tevdi ederek mukabilınde eır'ş karti aimaıan ve tor> lantıda bulunmavacak hıssedarlann da Statlinün (59) uncu maddesıne gbre dıger ortaklardan kimi vekil eaeceklerse bildirmeleri rica olunur. * Tekel Genel Müdürlüğünden Muvakkat Temınat Malzemenın Cınsi 12 KG/m lık raya uygun eklıs demırı > Eklıs Cıvatası > KJemplat » Klemplat Cıvatası 65/675 Kg/m lık raya uygun eklıs demırı » Eklis Cıvatası > Klemplat > Klemplat Cıvatası Mıktan Adet GÜNDEM: 1 1973 senesi muamele ve hesaplanna aıt Vrinptlm Kurulu ve denetçı raporlannın okunarak tetklk vr tasdıkl 2 1973 senesi Bılânço Kâr ve Zarar hesaplannın tetkık ve tasdiki ile Yönetim Kurulu ve Denetcılenn ibrası MÜDÜR ARANIYOR Tutun yapragının ambalâjlanman »e tıearetiyle uğra şan dunvd çapında oir tetekkülün KOlu olan bır Italyan şırketı Yunan ve lürk tütünunün mekanlk tflenmesl tşinde havlı tecrubelı Italva da verle?ebtlecek blr fabnka mudüru aramdktadıı heçllecelı Kim»eve verıletek flcret tdtmınkardıt ve ar»ba v» gibı ek avantajlat da »afilanacaktır Bır vabsntı «filın blllnmesı »art olup anlasmadan sonra ltalydrRanın da fiSrenılmwl gerekmektedir tlgilenenler, a^agıdakı adrese tam bır mahrernlyet içlnd» mü =>caat edebılırler* DELTAFIN'V VIA OüNIZhTTl 7 ROMA rTALY (Basın 32248812) 7 420 53 560 75 0OO 79 000 8 500 73 00O 110 000 150 000 556 480 8 716 89 21.88125 12 73875 8 364 «734^5 26.81C50 13 387 50 106 409 22 3 1973 senesi fcânmn tevzil ve «aman tevzlin tavtni 4 îdare Meclisl Uve adedinin tavinı Muddetı sona eren üyelerin verine venilerinin seçılmesl Toplant) tanhıne kadar her ne sebeple olursa olsun ü^ellkten avnlar bu lundugu ahvalde bosalan üvelikler İçin seçım vaoılTiası 1» • I Yukanda cıns ve mıktarları ıle muvakkat temînatlan yazılı bulunan Dekovıl Malzemelerı 15 21974 cuma gunu »aat 14 de ıç pıyasadan Unkapanındakj Merkez SatınaJma Komısyonunda pazarlık suretıyle satın almacaktır II Şartnamesı ve resımlerı Konıisyonumuzda gorulebıleceği gıbi 50 00 TL mukabümde satın alınabılır m tsteklılerın muvakkat temınat mBkhıızhrı saır luzumlu vesıkaları ile birllkts b*Urlı gun ve saatte Komısyonumuza mt.ı acaalları ılân olunur. (Basm 10810) 909 5 Şirket arazisinin lstimlSk bedeünden elde edilen verjrl ve masraflar dtlşüldtlkten sonra ffecen senekî Genel Kurulea vedek akçeve avnlmasma karar venlen (1280223^1) lira hakkmda veniden karar ittihazı 6 1974 senesi için denetçıler tayıni w \ seçilmesı ve ücretinin muamelelerin İfası OrhanTÜZÜN Saat H30 1930 Samatya Cad No: 400 TEU 21 75 82 Cumhuriyet 919 7 Umumî Hevet zabıt veva sair ipn Divan Heyetine selAhiyet verilmesi ••••••••••••••••»••••• • • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • Cumhuriyet «16